FEUILLETON Ifo. 100. Zaterdag 28 .April 1923 166° Jaargang MIDDELBURGSCHE COURANT ©it nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Abonnementsprijs per kwar taal: op de buitenwegen om Middelburg, en voor de andere gemeenten p. post f 2.50; voor Middelburg en agentschap Vlis- •ingen l 2.30; weekabonnementen in Middelburg 18 cent per week. Advertentie n: 30 cent p. regel Ingezonden Mededeelingen: 50 cent p regel. Bij abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen van 17 regels f 2.10, elke regel meet 30 cent. Kleine advertentiën niet grooter dan vijf regels druks en waarbij Is aangegeven dat zij in deze rubriek moeten geplaatst worden, 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder brieven of bevragen bureau dezer cou rant 10 cent extra. Bewijsnummer 5 cent plus 2 cent voor port per stuk, Advertentiën moeten, willen ze nog in Qns blad van dienzelfden dag worden opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan ons Bureau bezorgd zijn. Aangesloten bij den Post-, Cheque- en Girodienst onder no. 43255. BEVDENDjTERKLARING. Het zal voor de belangstellenden ver- fiwsend geklonken hebben, toen ze lazen jdtot de Hooge Raad van Arbeid in zijn •dries aan den Minister van A. over «Ie bedrijfsorganisatie zich met „een groole Meerderheid", n.l. 23 tegen 6 stemmen uitsprak vóór een wettelijke regeling, de gelegenheid openend, omi een collectieve arbeidsovereenkomst bin dend te doen verklaren door de regee ring, wanneer de meesten van de betrok ken bedrijven zich daarvoor verklaren. De grootte van die meerderheid ijl dezen Raad krijgt echter een ander aan zien, wanneer er op gelet wordt daj*" dit lichaam (aiet beslaat uit 29 leden, miaar uit 441 Tegenover dét cijfer is 23 telf§ een zeer kleine Meerderhéid. 4 Men ban er zich over verbazen dat Mi zulk feen belangrijke beslissing 15 der 44 stoelen leeg waren, hoewel voor ieder dér 26 vertegenwoordigers van Werkgevers en werknemers een plaats vervanger is aangewezen. Maar hel bleek toch mogelijk. Wie de afwezigen waren, wordt niet vermeld in het in de bladen verschenen uittreksel van het rapport. Maar we ver moeden, dat daaronder niet behooren dp zes ambtenaren van het Departement van Arbeid, die ambtshalve lid zijn; en ook niet de dertien vertegenwoordigers van vakcentralen der arbeiders. Er blijven dan nog over 12 sociaal economen en 13 vertegenwoordigers van werkgevers organisaties, Van deze laatsten weten we alleen dat er wèl waren de vertegen woordigers van de Mij van Nijverheid, de Vereen, van Ned. Werkgevers, de Mijnindustrie en de Scheepvaartvereeni- giag. Immers er wordt speciaal vermeld dat die tégen de bindendverklaring wa ren. Waren de afwezigen meest werk gevers» In ieder geval staat men voor het feit, dat tegenover 23 j'a's slechts 6 n ecu's klonken Na hetgeen we er vroeger over schre ven, is het begrijpelijk, dat we die uit spraak zeer beteureu, en dat we van stond voor een verbindend-verklaring die ook de onwilligcn kon dwingen,, maar iedere gebruiker, iedere afnemer van drukwerk moet gevoelen, dat hij niét door oen bindendverklaring zou zij|n gebaat omdat zij den maligingsdfwang van conour- renlio-niogelijkheid wegneemt. Als wc hier de drukkerijen noemen, is dat niet om hen naar voren te brengen, harte hopen, dnt er geen gevolg aanWat voor hen geldt, gaat op voor alle seh.uwd mag worden tegen de gevolgen die zouden voortvloeien uit een gedwee uitvoeren van de uitspraak van den Iloogen Raad Van Arbeid wordt gegeven. Het gaat nog altijd tegen ons rechtsgcr Yoel in, dat een vrij'willig aangegane over eenkomst tusschen bijv. 9 persjonen, bij de wet bindend verklaard kan worden voor een tienden persoon, die weigerde de overeenkomst mede te teekenén. Wé meenden dal in ons burgerlijk recht nog altijd een van de grondslagen was, dat een overeenkomst alleen van kracht is tusschen de handelende partijen en hun rechtverkrijgenden ,maar niet voor een derde. Als gij1, lezer, u voorstelt, dat iemand bij' u komt om iets af te spreken waarin ;een lust hebt, zoodat ge weigert, en ge moest ondervinden dat ge ten slotte toch aan die afspraak gebonden werd ómdat uw bezoeker met eenige andere personen wel tot die overeen komst kwam, dan zou alles in u in op stand komen tegen een dergelijlken dwang. En daarom zouden we ons er over kunnen verbazen dat met zoo'n gemak de Hooge. Raad van Arbeid zich voor dergelijke mogelijkheid verklaarde, wanneer we niet beseften, dat achter dezen drang zit een sterke wensch -an eigenbelang, dat alleen door zulk een wettelijken dwang kan bereiken wat het door vrijwilligheid niet kan ver krijgen. Maar juist ómdat hier zulk een sterk element van eigenbelang in zit, zijn we des te huiviger voor hetgeen de moge lijkheid van wettelijke bindend verklaring met zich kan brengen. Een voorbeeld ter verduidelijking: In het drukkersvak is het nooit gelukt Allo, drukkerijen onder het collectief con- tract te krijgen, in weerwil van den steun an de arbeiders vak vereenigingen en van de leveranciers. En zelfs van de over heid, die allleen bij aangeslotenen liet werken Dat iji*eeft natuurlijk de aange slotenen gehinderd, omdat die vrije druk kerijen niet op de lasten zalen welke het contract meebrengt, en dus Vaak voor lagere prijzen werkten Die toestand maakt het dan ook be grijpelijk, dat in het rapport van den Hoogen Raad door de voorstanders wordt aangevoerd: dat juist een lering van werkgevers, Welke de meeste ervaring met dë collectieve contracten hebben opgedaan, zich vóór de verbindendverkla ring heeft uitgesproken. Ja, zeker, dat vinden we heel natuurlijk. Maar we trek ken er een andere conclusie uit dan het rapport ons wil lalen doen Want, uit de beroeringen van hel vorig jaar in de drukkerswereld is voldoende naar buiten doorgedrongen, om te durven con- cludeeren, dat de mogelijkheid voor het publiek om drukwerii te laten maken voor prijzen beneden het, op het collectief contract steunend, prijstarief een drei gend'gevaar was voor het bijeen houden van de aangesloten drukkers, van wie er sommigen ook van dat tarief af weken En nu is het van het eigenbelang van de drukkers uit geredeneerd, wel verklaar baar dat onder hen een beweging ont- ZEVENGESTERNTE. Roman door Margarotha Böhnsf. Naar het Duilaéh door C. M. de W. f (Geautoriseerde vertaling). 58). Toen op eens... Maria keek op. Da- (talljk stierf het geringste gertiisch weg, zoadat iedere hoek van de kamer door do halfluide, duidelijke stem van George Zevengesternte vervuld scheen te wor den. Hij sprak van het nauwe gemeen schapsgevoel in de familie Zevengestern te, ieder der loden staat voor .le an deren in. En hpezeer het hun genoe,- gen deed don verloofde van Maria in hun familiekring op te nemen; hij voor z'Jjn persoon twijfelde dan ook geen oogenblik of de nog jfwevende geschil len „Geschillen? .Hoe zoo geschillen?.' Morrisons stem klonk buitengewoon .schérp. „Ik heb reeds aan mevrouw Braunberg géschreven en dacht dat haar stilzwijgen na mijn brief een bewijs was dat zij het met mij eens was...." „Neen, neen", riep Calo. Zij steunde baar beide handen op de armleuningen van haar stoel, stond op en liet zich weer terugvallen. „Van 'ééns anderen. Ze zijn voor ons slecht» een voorbeeld ter verduidelijking En het geldt ook niet alleen voor de drukkerijen, dal het niet-deelnemen aan een collectief contract, geenszins een un faire poging behoeft te zijn om anderen 1c onderwróélen. De bezwaren tegen die contracten zijn waarlijk voor vele pa" troons verre van denkbeeldig! De vaak heftige onwil tegen den band is lang niet allijd een ongerechtvaardigd verzet. En behalve dal: als een patroon, die zelf werkt met een paar zoons of broers, zich niet Wil laten binden door bcpor" kende contraclbepalingen van loon, ar beidstijd of wat ook, durft dan iemand beweren dat zoo iemand iets onredelijks doet, dat hem door een wettelijke bindendverklaring belet ïnoet worden? En als iemand dat durft beweren, laat hij clan eens zich eerlijk afvragen of hij zélf nooit voor schilderwerk, behangen, vi sitekaartjes enz. gebruik gemaakt heeft van de gelegenheid om bij zoo'n eigen werker goedkooper het verlangde te krij gen, dan mogelijk zou zijn bij iemand die trouw het collectief contract volgt? En werpt die overal te constateeren con currentie niet een helder licht op het algemeen belang dat zich tegen de bindendverklaring verzet? Er wordt in het rapport als de mée- ning van de voorstanders gezegd, dat de bindendverklaring een zeer geoorloofde dwang is van de meerderheid over de. Minderheid, „welke dwang bijv. ter zake van do Zondagsrust en de winkelsluiting algemeen als geoorloofd wordt erkend." Maar dat 'is een schijn-argument. Op een principieel punt is hier een groot verschil: de verordeningen voor Zondags rust en winkelsluiting zijn vastgesteld, niet door de belanghebbenden zelf, en ook niet door een deel van hen, maar door de wetgevende colleges, als gemeenteraad en Kamers die in hun samenstelling een objectiviteit voor het algemeen belang waarborgen, die niét wordt gegeven door een meerder heid uit bedrijven van één soort. Do ervaring van cle oorlogsjaren en van den na-oorlogjstijd geef! ons geen ver lrouwen in de onbaatzuchtigheid noch :ui patroons noch van arbeiders, zoo dra zij de macht hebben Dan is lot nu tee steeds cle consument in het gedrang gekomen. AVat hebben de bouwvak- arbeiders niet een misbruik gemaakt van hun macht toen zc, door gebrek aan Arbeiders in dat bedrijf, ontzaglijke Iconen konden vorderen. En is de herin nering aan producentcn-veir&enigingen uit den crisistijd soms overtuigend voor de zorg die men daar had voor don gebrui ker, dal is voor ons allen» Neen, naasL of liever achter het over, wegende bezwaar van aantasting van een der grondslagen van ons recht, zijn nog zooveel bezwaren aan te voeren tegen de bindendverklaring van collectieve con traden, dat er waarlijk wel gewaar- BINNENLAND. UIT 5>E PERS. De Rtrjjd om de Wielingen. Do hoefijzercorrespondent van Bet Han delsblad* schrijft: Konden wij in Januari er op wijzen dat, voor 't eerst sedert onheuglijke tijden, het aantal door Nederlandsche en door Belgi- scho loodsen geleide schepen dat langs de Wielingen in December binnenkwam, gelijk was, thans is dit reeds niet meer zoo. In de jelijke sterkte van het materiaal hebben de Belgen niet berust; terstond zijn zij hnn materiaal ook weer gaan versterken en ver beteren (vervanging van zeil door stoom), zoodat reeds in Januari do toestand in de Wielingen zóó was: Bij den Wandelaar 1 Noderl. stoomboot on 1 Belgische dito, bij don West-Hinder 1 Nedorl. stoomboot (vlie ger) en 2 Belgische, bij Dungtmess 1 Ne dorl. zeilboot en 1 Belgische stoomboot. Het resultaat spreekt uit het volgende overzicht van door de Wielingen binnengekomen scha pen (de uitgaande van Antwerpen worden, dank zij den Antwerpschon praktijken, op een klein percentage na allo door Belgen beloodst) in het eerste kwartaal van dit jaar (de mailbooten van do "Zeeland" niet inbe grepen): Januari 1928. Wielingen Oostgat Ned. loods 180 Ned. loods 205 Belg. loods Zonder loods 280 50 Belg. loods Zonder loods 147 door Ned. binnenloodsen nuar Antwer pen geloodst (van de 185 -f- 205) Februari Wielingen Ned. loods 117 Belg. loods 817 Zonder loods 34 Totaal 468 134 door Ned binnenloodsen werpen geloodst (van de 117 -fc Maart. Oostgat Ned. loods 212 Belg. loods 162 Zonder loods 7 Totaal 381 212) Wielingen Ned. loods 152 Belg, loods 384 Zonder loods 55 Oostgat Ned loods 256 Belg. loods 237 Zonder loods 7 Totaal 591 Totaal ÓÖ0 183 door Ncd. binnenloodsen naai- .Ant werpen geloodst (van do 152 -j- 256). Dat deze loodsstrijd oen strijd is om- (Ze Wielingen, blijkt uit het feit, dat do Belgen hot resultaat van gelijk materiaal in het Oostgat (en dat beteekont: achterstand in hot aantal schepen) berusteu. Het is hun om de Wielingen te doen en daarom blijven wij herhalen: de Wjelingeii-loodsquaestio is een Als men U iets anders geven wil, zeg dan neen, ik neem om mijn Kleeren, Blouses, Gor dijnen enz. te verven, alleen het van ouds beproefde merk „Vossekop in ster". Mcrrison. Ik heb u mijn ultimatum ge steld Of u verbindt u de kinderen in den katholieken godsdienst te laten op- eden...." „Neen." Het was een steenworp. Zwaar en hard. Onwrikbaar. Pastoor Zevengesternte nam den steen van bet rond uitgesproken woord op en wikkelde hem dadelijk in een enveloppe ran zijden Vloeipapier. Zij waren hier bij elkaar, een greotc, door innige ban den verbonden familie, ze wilden rustig overleggen, bespreken, elkaar recht la ten wedervaren. Zij hadden eerbied voor tradities van zuiver wereldlijken aard staan de gewetenszaken. De katho lieke kerk staat nu eenmaal op het standpunt, dat zij een volledige overgave aan haar geloof eischt van degenen, die tol die kerk beh,ooren. Daarmee kan niet samengaan de opvoeding der kinde ren in een ander geloof. Wie zich niet aan haar wetten onderwerpt dreigt de strengste kerkelijke straf- men wordt uitgesloten van de Heilige Communie ..Marie zou de eerste geëxcommuni ceerde zijn in onze familie", riep Gate Braunberg uit, geheel buiten zichzelf van wanhoop. „Voor mij zou mijn doch ter vanaf het oogenblik, dal zij deze schande bracht over haar en ons boord, gestorven zijn." „Moedert" riep Fientje. „Maria boor je dat» Dat mag je ons toch niet aan doen Je zelve ook niet. Mijnheer pas toor Primtorius zegt...." „Ik aou geen enkele reden zien, dié zijn van mi^i kant kan onder deze om standigheden geen sprake zijn mijnheer mij tot verdere toegevendheid dwingt Natuurlijk onderwerp ik de raaalregelen uwer kerk niet aan kritiek, maar ik on derwerp mijzelf evenmin aan een maat regel, waarvan ik de billijkheid niet inzie." Mtorrisloin kriiisle de armen op de borst. Een onbuigzame hardheid ver toonde zich op zijn gelaat en in zijn stem. Denkende hier niemand lo vin- ,c.n dan Maria's moeder, was hij in volkomen vreedzame stemming hier hier naar tee gekoïnen, bereid vér gaande concessies te doen. Maar deze manier van doen, do intiemste en teer ste omstandigheden van twee menschen tol onderwerp van een familieberaad te maken, maalde hem toornig. Wanneer de zwarte broeders dachten hem te kunnen belceeren dan zouden ze zien dat ze zich vergist hadden De hal- stsrrigheid van den Hanzeaat kwam bij hem le voorschijn. Een korte pauze volgde. Over zulxe dingen moest men eigenlijk niet praten. „Moderne menschen hechten niet veel gewicht aan zulke vraagstukken' mevrouw Braunberg en dronk een slokje inee uit haar kopje. Mevrouw Getrilde Braunberg, geboren Biedermann, was een knappe vrouw. Een stijlvol eigenaar dig toilet ran licht grijze wollen stof viel in rechte plooien langs haar slank fi guur. Om den blooten hals droeg' zij een fantastisch versierd collier van zilver en turkooizen. Gedurende de drie jaar dat zij in Zürich, in pensioen was ge weest had zij voel in artistieke kringen verkeerd en zich daar een ultramoderne, politieke quaes tie, is oen etuk van het Wie lingen- en von hot hoole Scheldogoschil. Wie daarin verslapt, geeft, hangende dat ge schil, een stuk van zjjn politieke poaitl* prjja. Wo zullen daarom ons materiaal wéér moe ten versterken. Het is een wilde on kostbare concurrentie, maar zoolang België haai- niet opgeeft, mo gen wij hot ook niet doen Botalen kunnen wij altijd nog minstens even goed 'als de Belgen En varen ook IN EN 0>I DE HOOFDSTAD. XXIV. (Nadruk verboden) Het „uiouwe" Stadhuis Men ts Begonnen met de uitvoering va» hot Raadsbesluit om het Ameterdamscho stad huis to verbouwen; er zullen eenige huizen, gr en zonde aan hot voormalige Prinsenhof dat nu ol jaren dienst hoeft moeten doen voor iets, waarvoor het nooit bestemd is ge weest, t. w. voor „gemeentehuis" in een tijd van zich steeds uitbreidendo gomeonte- bemoeiing mot al don daarvoor noodigon en, niet te vergeten, ook onnoodigen romp slomp worden afgebroken en zooals dut bij alle verbouwingen van dorgelijken aard is, zullen eenige gemeentediensten zich gedu rende eenigen tijd moeten behelpen, om da*: - na beter gehuisvest te zullen worden 't Is gcou overdadige woelde, datgen» wat de gemeente zich nu zal gaan veroor loven, want al sedert jaren en jaren zijn do takken van den gemeentedienst voor hu» administratiovo doeleinden gehuisvest in reek- mmogelijko vertrekken en 't v errl tdjd dat er verbetering kwam Het is zeker oen vol doening voor den huidigen energieken wet houder van publieke werken, den heer Ter Haar, dat hij het dan toch ten slotte go- daan hooft weten to krijgen, dat de Raad eenigo honderdduizenden voor den verbouw heeft gevoteerd en men zich aou don O. Z. Voorburgwal '"■voör" dé eerstvolgend^ toékdrrmt beter zal kunnen inrichten Vooi de eerstvojgcude toekomst, want mea hetgeen nu gobeuren gaat is de stadhuis- kwee tio te Amsterdam feitelijk van de boa* De lezer weet hoeveel daar jaren en jaren over te doen is geweest Wat al boeken, bro chures, artikelen zijn er geschreven over de 'raag oi' het oude Stadhuis op dou Dam thans dienst doende als koninklijk paleis, niet weder als zetel van het. stadsbo4uur in oero zou kunnen worden hersteld; voor- eii tegenstanders hobbou or zioh over laten hoo ien, doch de oonclusie isi dan toch geweest, dat bet gebouw van Van Dampen niet. mor een 20sto eeuwsche -secretarie dienstig is e* zoo aloud men dus voor do keuzo e n nieuw Stadhuis ejdors, of hetgeen thans als zoo danig dienst doet verbouwen on vergroot©». Tot dit laatste is het nu gekomen ik zou zeggen helaas! Nu reeds honderd en vijftien jnren zetelt hot gemeentebestuur v«m Amsterdam in bet vroegere Prinsenhof. Wan neer men de oude geachïedboeken over de» stad naslaat, zal mep daarin merkwaardige platen kunnen vinden, dio dat vroegere Prin senhof in vogelvlucht doen zien Het zag er, toen heel wat anders uit, dan nu het geval ■n het zag ov, toen hot nog werkelijk Prinsenhof was, reeds anders uit dan buig voor clieu. Want eeuwen geleden stond oj> de huidige plok het oude Cociiicn-Klooster, dat in 1578 door do stad in bezit genome» werd en toen ingericht voor hot verblijf ra» ■orston cn prinsen, die .Amsterdam kwamen rijdenkerswercldbe schouwing eigen ge maakt, waarmee zij bij iedere gelegenheid graag voor den dag kwam. „Naar mijn opinie moest men aan het oruidspaar zolf de beslissing overlaten over het geen z'ij willen cn zich zonder verzet schikken naar de beslissing der beide onmiddellijk geïnteresseerden" Herman knikte haar toe. „Bravo! ide spreekt daar een waar woord' kalmpjes uit. Wanneer Maria te*" wille van haar verloofde den ban op zich neemt dan is dal geheel alleen haar zaak; aan den anderen kant .Wanneer dr. Morrison een sprankje ■ware genegenheid voor mijn dochteV koestert, kan hij haar niet irife. en ge wetensangst drijven, die erger is dan de lichamelijke dood Mijnheer de pastoor Primtorius zegt Ach kom' Laat Maria toch looperi riep Agues, „dat zijn werkelijk dingen, die ieder alleen met zich zeil moet uit maken. Maar mij dunkt ook. mijnheer Morrison, als u Maria liefheeft „Moet men in een minnelijke schik king willen komen", z.ei Tom. „Het heele leven beslaat uit schikken en plooien. Dien kan nu eenmaal niet met zijn hoofd door den muur. De jongens evangelisch, de meisjes katholiek dan krijgt ieder wat hem toekomt De donkere, blos op Cato Braudberif's 'gezicht werd bijna zwart. De hand ran haar geestelijken leidsman in Oberhpden scheen plotseling de draden waaraan hij haar marionetten zieltje vasthield. aan le trekken Als een opgewonden uurwerk liet zij zijn lijf woorden ufloo pen, wx>orflen die haar 111 gedachte», kwamen. „Onze heilige katholieke kerk kent schikkingen. Zij duldt geen halve maatregelen, zij slaat rast als een rets m do branding der zee van meenhvgftn, twijfel en tegenstrijdigheden Zij iseea groot geheel in toestaan en ontzeg ge» Wie tegen de geringste harer grondbe ginselen mocht slormloopen. verbrijzelt zichzelf den schedel „Ja, ja, Maria! De heer pastoor Prim torius zegt ook - Maria steunde met de ellebogen op tafel en met groote weemoedige oogén m den rooden gloed van den avondhe mei liet interesseerde haar bitter wei nig wat pastoor Primtorius reide en Fientjes verklaring ging ongehoord en met verstaan aan haar oor voorbij Hoe onuitsprekelijk pijnlijk, onhandig en weinig fijngevoelig was deze twist over het zielcheil ran niet geboren kinderen Tusschen de van opgewondenheid dof te stemmen klonk de helle klank der klokjes van de kudden, die oor den avond naai- de weide gedreven werden. In hel park dicht in de nabijheid speel de hel orkest het minnelied iit tteo Zigeunerbaron Wie ons vertrouwd heelt ,zeg ons wie? De goudvink Op- pringen en wegloopenHet was immer-, niet uit te houden (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1923 | | pagina 1