melden dat dit ©en kwestie is waar
over alleen hel B. G te heiligen heeft
Ësoigft wijzigingen in de begrooting wei -
der? ^oedgewndcu Op een verzoek om'
een wijziging iu de begiootiug van het
B. te brengen. stellen B en Wl
voor de goedkeuring hiervan te onthou
den. daar B en w, van oordcel rijn,
dat de kosten over 1922 tot vergoeding;
aan den geneesheer voor plaatsvervan
gers wegens ziekte door de gemeente
en het B G. moeten gedragen worden
en niet alleen door de gemeente
De heer Reepmaker vraagt of de re
genten reglementair gehandeld hebben
<>t niet I>e voorzitter antwoordt bevesti*
gend. Dan vindt de heer Reepmaker ook
geen .rond oin de goedkeuring te ont
houden.
Hel voorstel van B. en W. wordt aan-
genpmen met 1 tegen 2 stemmen Tegen
de heereu Reepmaker en De Muijnck.
Vervolgens werden de stembureaus
vtu de a s, gemeenteraadsverkiezing ge-
Irósen. De lieeren Duunevet en Wijffels
v.eitlen herkozen als leden der Schal-
nw mmis?ie. Na 3 stemmingen, waar-
hij dc stemmen staakten tusschen de
heei'cn Wispelaere en J. Hellebrand
■Konl.v nesliste het lot ten vooOdbele)
van den heer .1 Hollcbrand Kools. Daar
eejiigen ttjd geleden de gemeentwci'k-
inan 3t' jaar in l'unctie was geweest,
stelden R en W. voor een post van t 50
tip de hegrooting te brengen en deze
som ten geschenke aan je bieden als
blijk van waarileeriiig voor de bewezen
tv uwe plichtsbetrachting. Aldus werd
licsloten
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
~7 r <p u wscli Genootschap der
W e t e li s c h a p p e li te
Middelburg
ln de Woensdagavond te Middelburg
gehouden algemeene vergadering van het
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschap
pen weid het jaarverslag uitgebracht
over 22- 23 dooi den secretaris, den
lieer mr. A. Meerkamp van Embden
Hel Genootschap telt nu een eerelid
53 directeuren en 351' letlen, van wie 93
te Middplburg woonachtig, het vorig jaar
waren die cijfers I, 52, 541 en 100
Het grootst aantal bezoekers bedroeg
48. het kleinste 16, liet gemiddel
de '31, volgens hel vorig jaarverslag wa
ren die cijfers 30. 20 en 26
Het bestuur heeft eene vergadering ge-,
houden met dg conservatoren om te trach
ten tot uieer samenwerking tusschen de
verschillcude afdeclingen te komen en
de wenschen der beheerders te behande
len Als er aanleiding toe bestaat zal ook
tn het nieuwe vereenigingsjaar een derge
lijke bijeenkomst worden belegd.
Het aantal betalende bezoeker* aan't
museum bedroeg 3786 jiersonen. van wie
aar 103 tegen verlaagd tarief toegang
werd verleend In bet vorig jaar waren
die «cUillen 3983 en 89
Het ten vorige jaren mei de provincie
gesloten contract voor bruikleen betref
fende de bibliotheek werkt naar wenscb.
Iedere maand werden de ingekomen boe
ken en tijdschriften naar d<e Prov. Bi
bliotheek gebracht met een lijst, welke
tleoi' den 'bibliothecaris wordt ondertee-
kend en daarna voor het genootscliap
ai* bewijs van ontvangst dient.
Het bestuur trachtte weder naar zijn
vermogen de goede betrekkingen tüs"
schen Nederland en België te bevorde
ren, ditmaal diooi op verzoek van den
Rijksarchivaris in West Vlaanderen een
zoo volledig mogelijk stel der door het
Genootschap uitgegeven werken te .schen
ker? aan het rijksarchief Je Brugge, waar
van de bibliotheek tijdeus den oorlog
door een bom was vernietigd. Volgens 't
verslag van den Conservator van de Ze-
landia Illustrata waren dp aanwinsten
niet buitengewoon talrijk genoemd word}
.i de schenking door den heer A B.
van De in se te Rotterdam vim foto van
stranding op de Zeeuwsche kusten van
gesprekken van het tweetal liepen ook
bijna uitsluitend over vakkwesties.
Slechts al». Inge in de kamer was, igaT men
zich ook moeite belangstelling te huiche
len ovel' andere dingen dan veepest en
hare bestrijding NV ernelijk te huichelen
Steeds merkte Inge tot haar amusement
op hoeveel moeite het beiden kostte niej
tot hun geliefkoosd onderwerp terug te
keeren
Sedei'l Schillings vertrek haalde dv. Mor
rison de beide jonge meisjes bijna gere
geld Zondagsmiddag» nf Als het mooi
weer wa, deden zij samen uitstapjes, bij
ongunstig weer gingen zij naar den
schouwburg of een concert Bij zinké
gelegenheden was hel Inge die liet nieesjl
bijdroeg tot d,c conversatie. Steeds was
-zij hel die hel gesprek aangaf De beidp
anderen hielpen haai' slechts Nu en dpn
*prak dr. Morrison over zicli zelf Tot
zijn dertigste jaar had hij in Hamburg al»
arts gepractiseerd, maar hel bewustzijn
op hoe onvolkomen hoogte dc tegenwoor
dige geneeskimdp >uog (stond en hoe weinig
zij vermag ,lioe de geneesheer bij diag-
no.se van inwendige ziekten steeds in het
duister dpr .onzekerheid last, had hem
nooit rechte bevredigin© «geschonken Se
dert vijf jaren wijdde hij\ich aan de stu
die dpr bacteriologie
ln den intieme» vriendschappelijke» om
gang met Maria en Inge Jiad Morrison op
ten duur ook zijn „Steglitzer geheim"
Walvischachtigen aard. Bij hel 350-jarig
onafhankelijkheidsfeest bracht de con
servator een kleine tentoonstelling van
prenten bijeen, groolendceh uit den geu
zentijd.
Het kabinet van oud-en zeldzaamheden
verkreeg een belangrijke aanwinst Me
vrouw J. P Lewe van Nijenstein, douai-
ière jh<*. C BM. van Citters van
lleinkeuszand, wonende te Hemkens-
zand vermaakte als legaat aan 'iet ge
nootscliap een zeer belangrijke verzame
ling antiek porcelein, aardewerk, pla
tten, scbildfeiijen en curiosa, betrekking
hebbende op den erfstadhouder PfrinS
Willem Y. De geheele collectie is op
gesteld in de kamer van de Zeeuwsche
kleederdraichten.
De Bekers u i Jt,
St. Maartensdijk.
De gemeenteraad vnn St Maartensdijk
sicld? een tweetal zilvjei'en bekers tér
beschikking van den Comrn- der Kou in
Zeeland, om deze te verplaatsen, waai
de Connn zou vei'meenen waar zij behoo-
icn Het stemt tot groote dankbaarheid.
z< o zegt de secretaris in het jaarverslag,
dal de Commissaris, ondanks sterken
aandrang van buiten, van meening. is ge
weest dat de beide hoogst merkwaardige
stukken in Zeeland behoorden te blijven
en ze in bewaargeving aan het Genoot
scliap heeft aangeboden Hel bestuur
heefi hel aanbod zeer 'gaarne aanvaard
en na deskundige voorlichting, een vitri
ne doen vervaardigen, waar de bekers
met een bijbehooitmden lepel sinds eeni-
ge dagen rijn opgesteld
Dc voornaamste dezer kostbaarheden,
is de grootste beker, welke 28 e.M.
hoog en 110 c M breed is De knap
van het deksel bestaat uit een zilveren
beeldje, dat een pelgrim voorstelt. De
beker zelf is uitwendig rijk versierd
(met gedreven beeld- en lofwerk. Een
gedeelte van de oppervlakte is glad ge
laten en daarop zijn verschillende in
scripties aangebracht. Een gegraveerd
verguld lint draagt als opschrift ..Hitres
fuerimt Compostelle" (Deze drie zijh
le Coinpostella geweest), daaronder staat
bet jaartal 1595 met de volgende drie
namen mi Jan Liens, rentmeester
mr. Pietev Cupes, Marinus Warckendet,
rechts sim liet lint staan de jaartallen
1611, 1604 en 1614, telkens met een
reeks namen De zilvermerken rijn fire"
da-Ster -D
De tweede beker, eveneens van gé-
dreven zilver, vertoont in hoofdzaak een
ananas-ornament. Hij heeft geen deksel,
de hoogte bedraagt 14 c.M., de breedte
11 e M. De buitenzijde bovenaan draagt
acht namen en den datum 25 Juli 1613
In de holte van den voet staan de let
ters M, A M. C. De zilvermerken zijn
Zici'ikzce, Pelikaan-G
Het derde stuk is een zilveren lepel
lang lSi/s c.M Achter op de steel -.taan
de letters A B. M gegraveerd Het zil
vermerk is Z verder uitgesleten
I)e voorwerpen zijn afkomstig van
het Sint-Jacobsgilde te Sint Maariens
dijk. De heer J. "Was heeft ze wat uit
voei'iger beschreven in eene studie over
dat gilde in het Nehaleniajaarboekje
1850. welke tevens verschillende bij
zonderheden betreffende de geschiedenis
van de bekers en den lepel bevat, doch
Ue schrijver beschikte niet oveT alle
gegevens.
Een onderzoek in de ürriiieven van
het Sint Jacobsgilde en de gemeente
St Maartensdijk, beiden berustend in
het Rijksarchief te Middelburg hééft aan
het Jicht gebracht dat reeds in 1579 hel
gikle bestond, en dat de inkomsten uit
de landerijen jaarlijks werden verteerd
door het houden van grandiose maaltij
den drie dagen achter elkaar In huu ver
gadering van S November 1591 besloten
de gildeleden, dat ieder een zekere som
van bijdrage om met het bijeengebrachte
gekt een zilveren beker te doen aan
maken, waarop ieders wapen of merkt
zou worden gezet. Volgens de rekeningen
is de beker waarschijnlijk in 1595 ver
vaardigd De genoemde namen zijn die
van notabele geslachten te Sint Maartens-
niel voor zich kunnen houdeii Onder vier
oogen deelde hij eerst aan Maria mede
dat hij in Steglilz een eigen laboratorium
had ingericht, waar hij experimenteerde
en werkte aan uitvindingen van geeesmid,-
delen tegen menschen- en djereninfectie-
ziekten,. de strenge geheimhouding was
noodzakelijk om de eenvoudige reden,
dal 'de wet de behandeling van deze ge
vaarlijke stoffen in de nabijheid vanmen-
schelijke wpningen, verbood Maria bracht
Inge we dei' mei zekere beperkingen en
■wijzigingen op dc hoogte van d,ie tweede
woning in Sleglitz Inge vond djt zulk een
verbazend eenvoudige oplossing van het
Steglitzer geheim', dat het eigenlijk een
ontzettende teleurstelling voor haar was.
Steeds bemoeid/6 Morrison zich meer
met Inge dan met Maria;, ja in zoo verre
zijn teruggetrokken manier van doen
het hem veroorloofde, maakte hij Inge
zoo openlijk liet bof dat men nauwelijks
kon twijfelen aan zijn bedoelingen On
danks dat alles had Inge hel gevoel dat
hij bij zijn huldebetuigingen nooit een ze
kere grens te buiten gin» In zijn verhou
ding tegenover haar was sedert den eer
sten dag van hun kennismaking yooi' meej
dan een jaar nauwelijks eenige veran
dering gekomen Zeldpn bespeurde zij iet»
van toenemende warmte in zijn toon van
spreken. Nu, had hij geen haast, zij ze
ker niet Maar diep op den schemerige»
achtergrond van haai bewustzijn lag hel
dijk. Uit aanteekemngen blijkt, dat vier
leden van het Gilde te Campostella zijn.
geweest en dat twee bovendien Rome
hebben bezocht. Ook verder wordt in
de lijst van dien tijd opgegeven, welke
bedevaartsplaatsen door de leden bezocht
rijn ctxi dit, met het feit, dal men zulk een
tocht nog belangrijk genoeg achtte om
haai' in 1595 op den beker te memo-
ï'eeren, is een aanwijzing te meer van
hel langzame tempo waarmede de Her
vorming is doorgedrongen onder de be
tei" gesitueerden op de afgelegen Zeeuw-
,sche eilanden.
Over den anderen beker en den lepel
as niet» te vinden voor 1617 Tevens wor
den dan drie horens vermoedelijk zijn dit
zilveren St Jacobs schelpen, de atlri
buten van den pelgriinsheilige, geweest,
die verloren gegaan zijn. In den loop
de»" jaren heeft de stad veel moeite aan
gewend om hel 'gilde met zijn 'Room-
'sche tendenzen opgeheven te krijgeïi,
maar dit lukte eerst na het overlijden
van liet laatste lid in 1751 Sinds dien
zijn de 3 juweelen steeds eigendom van
de gemeente gebleven cn thans zullen zij
dank zij de gelukkige beslissing van den
Commissaris der Koningin beter dan
vroeger tot hun recht komen en onder de
belangrijkste sieraden van hel museum
beliooren
De schi 1 derijc li.
Uitvoerig wordt in het ver*la^ stil
(gestaan bij de schilderijen, die, dank!
irii het geschenk van den heer mr,
IJ J. Dijckmecstei', oud-voorzitter van
hel genootschap, konden worden geres-
|tï>jnreerdliet betlTefl hier een viertal
portretten, die daartoe in handen zijn ge
weest van den hersteller H. G Luit wie-
lei' Jo Rotterdam, die zich op bevredi
gende wijze van de opdracht heeft ge
kreten Het portret van Michiel Adri
aans?. de Ruyler, in 1667 geschilderd
door Ferdinand Bol, en in 1882 aan
het genootschap geschonken, is zeer op-
gefi'isclit en talrijke details, die vroeger
niei of nauwelijks ie onderkennen wa
ren. komen thans volkomen tot hun
recht. Zoo was voor de restauratie het
insigne der orde van St Michael niet
met-r dan een wazige vlek, thans echter
daarop is de voorstelling van den Hei
lige, die den duivel heeft overwonnen,
in al liare geacheveerdkeid te bewon
deren De hel blauwe strik waaraan
hot insigne bevestigd is, was vroegte»
zwarl Prachtig lcoml uit ook het gevest
van hel zwaard, vermoedelijk hetzelf
de dat de admiraliteit van Amsterdam
den zeeheld vereerde na den zeeslag
van 3 April 1666 in het kanaal legen
de Engelsche vloot. De globe aan de
rei bierhand van den Admiraal wendt
Frankrijk. Spanje en een gedeelte van
Engeland cn de noordkust van Afrika
naai' den beschouwer toe. En zoo is
hel ook met de portretten van Boerhavs,
win Jan van Borssele van de Ilooge,
(perste edele van Zeeland en liet fraaie
van Jolian de Witt Het genootschap
is zijn gewezen voorzitter wel Igrootcn
dank verschuldigd voor de liberaliteit,
waarmede de herstelling van dit viertal
•schildjerslukken is mogelijk gemaakt
Vcor deze afdeeling werd ook ontvan
gen een portret van den vroege ren secre-
tari"-, rav. W Polman Krnseman, ge
schonken dooi' den "heer en mevrouw
Portheine-Polman Kruseman, en een tce-
kening van de Lombardstiaai en een
brandweerdiploma van den heer J. Per-
voosl
N',oor liet munt- en penningkabinet
■werd o.si ontvangen een op het ter
rein van de hofstede Pauwenburg onder
Koudekerke gevonden munt van den Ro-
n.einschen Keizer Anfconius Pius, tol nu
nu toe waren daar geen munten uit
dien lijd gevonden cn het is niet uit te
maken hoe deze djaar gekomen is
Dooi' dc conservatrice, mej Dc Man,
werden Zeeuwsclie provinciale munten
uit haar eigen verzameling aan die van
het museum toegevoegd w. o hel meest
belangrijk zijn Bourgondische Kniisrijks-
daaldj?r.s van 1581 en een een twaalfde
Arendsdaalder of stuk van 5 grooten
schaduwbeeld vau een besluit, hem1, als
hij er eenmaal ernst van maakte niet af
te wijzen Dr. Morrison was bepaald een
angenaam mensch, waarmee men zou
kunnen omgaan Wal hem ontbrak aan
uiterlijk schoon, werd vergoed door zijn
beschaafde manieren en zijn beminnelijke
persoonlijkheid Als hij lachte en de on
berispelijke witte tanden daarbij achter
den blonden ksevel te voorschijn kwa
men, zag hij er bijna knap uit
Op Zondagmorgen sliep Inge gewoon
lijk uil. Maria loon hel niet langer dan tol
negen uur in bed uithouden, maar Inge
bleef dikwijls tot tegen twaalven liggen.
„Je bent nu al vijf Zondagen niet naar
de mis geweest, luiaard", zei Maria eens
op een Zondag op verwijlenden toon,
toen zij met hoed en mantel gebeden
boek en rozenkrans in dé hand om lialf
elf voor Inge's bed stond
Inge rekte zich slaapdronken uit. „Bid'
maar voor mij ook, lieve Maria 's Hemels
zegen zal niet uitblijven op je vroom
heid Zoo niet liier d,an tocl? aan gene zij
de van liet graf Je zult eenmiaal in
gouden kleedpren in den zevenden hemeJ
juichen, terwijl de <\uivel mij in de on-
deraardvsclie gewelven langzaam roostert
en met gloeiend heet vet bedruipt voor
■mijn luiheid'
(Wordt vtrvolgd).
Vau de ander© afdeel ingen worden
geen belangrijke aanwinsten gemeld.
Bestuursv er kiezing.
De heer nïr. J Sprengerthesaurier
werd bij acclamatie herkozen
Inpiaats van mr H J van Bel, die
periodiek als bestuurslid moest aftreden,
werd gekozen de heer C. A. ran Woel-
deren te Wissingen
Nieuwe leden.
Tol leden vau het Zeeuwsch Genoot
schap dei' Wetenschappen te Middelburg
zijn beuoemd
In Middelburg: dr J. W. A. F', raai
Maren Bentz van den Berg, aris; jhr. Ir.
J L. Boreel, ingenieur van den polder
Walcheren; J H O. Graaf van den
Bosch, kapitein lei' zee, commandant der
marine in Zeeland. Ir H Everwijn,
ingenieur bij de Pi-ov Zeeuwsche eieo-
triciieilsniaatscliflppij; mej dr. D A. Fe
ll?commies-cbkii lermeester bij liet
Rijksarchief in Zeeland, H. .1 van Geuns,
leeraar aan de R H B. S.; J. H Kla-
renbeek, directeur vau hel Nijverheids
onderwijs. dr. J Knappert, arts; mr
J. Kool, directeur der Nationale Bank-
rereenigitig, W. Kosten, divecleuSr der
ILoogere Handelsschool, M Rutgers van
dei' Loel'f, kapitein der infanterie; dr.
A. Martens, arts; A Mulder, adjuucf-
commics bij liet Rijksarchief in Zeeland;
mej. G. Roorda, ieerares aan het Gym
nasium, mej H B. T. Schouten, ieei'ares
aan dc It. H B S.; mi'. A J van del"
Weel, secretaris-penningmeester van liet
bestuur over de Godshuizen; N L Wil
link leeraar aan de R H B S., A. Zui-
dervcld, directeur der Rijkskweekscliool
voor onderwijzers.
In Zeeland dr. W F. Th. van der
Bijl. arts, Arnemuiden
In Nederland J A Brakman, ge
schiedkundige te 's Gravenhage, A. 'B
vau Deinse, leeraar aan hel Erasmi-
aansiJi Gymnasium le Rotterdam, mi
ll C Dresselliuijs, lid van de Tweede
Kamer der Stalen-GeneTaal te 's Graven-
liagc; prof. dr. J J. van Loghem, hoog
leer ar aan de Gemeentelijke Universi
teit le Amsterdatm; mevr D. C. Mol-
Ïingor-Hiooyer (Ellen letterkundige te
O verveen en W. Versluijs Sr., uitgever
ie Amsteijdahi.
In Zweden Ph. C Visser, ontdekkngs-
reiïiger te Stockholm.
Lezing Snethlage
'Vóór de bovenvermeld^ verkiezingen
werd dpor den heer A Snethlage een le
zing gehouden over Genodennie en iGe-
nodermatosen in verband met de Erfe
lijkheidsleer
De spreker leidde zijn onderwerp in
met een uitvoerige beschouwing over het
geen onder erfelijkheid 'moet worden ver
staan, en over de wijze waarop in tfen
loop der tijden getracht is helderheid le
brengen in de erfelijkheidskwestie, daar
bij in het bijzonder stilstaand bij hel ex
perimenteel onderzoek van Mendel I, en
de daarop door anderen gebouwde stel
lingen
Ten opzichte van de in die titel van
zijn lezing bedoelde huidaandoeningen
stelde hij in 't bijzonder in hel licht de
overeenkomst die er beslaat tusschen de
huidteekeningen der zoogdieren, en de
moedervlekken in uitgebreiden zin, die
bij menschen zijn waargenomen en danr
te beschouwen zijn als een terugslag
naar vroeger algemeen bestaande eigen
schappen Een aantal afbeeldingen van
menschen met dergelijke afwijkingen en
dieren verduidelijkten deze mededeelin"
gen
Het zich voordoen van dergelijke huid
teekeningen is wel degelijk een erfelijk"
heidskwestie, getuige bijv. dal in een
familie vijf generaties achtereen dezelfde
witte liaarstreng op dezelfde plaats van
hel voorhoofd voorkomt, of (fa! m een
familie een aantal leden dezelfde bles op
het voorhoofd hebben
Zijn dergelijke erfelijke huidafwijkin-
gen van ziekelijken aard, d,an spreekt
men van genodermatosen, waarvan men
ook voorbeelden in Zeeland, vindt Spr.
heeft bijv bij 12 families de sphubziekte
als een erfelijke ziekte kunnen vaststel
len die, grootvader, vader en kleinkin
deren aantast Het groote aantal soli
taire gevallen maakt het echter moeilijk
om vaste gevolgtrekkingen te maken
RECHTZAKEN.
De verordening op de zware
vrachtauto's te Middelburg
Zooals we reeds kort meldden stond gis
teren voor het Kantongerecht alhier terecht
A. R. uit Middelburg, wien ten laste
was gelegd, dat hij op 26 Maart j 1. met twe©
vrachtauto's met de lading melkbussen resp.
wegende 4625 en 4840 KG., althans meer
dan 3000 K G. heeft doen rijden over de
Loskade Bekl. zeide niet te hebben geweten,
dat hij ontheffing van de desbetreffende
verordening kon vragen; hij heeft het dien
zelfden dag nog gedaan en legt het bewijs
over, dat Burg en Weth. hem dit hebhou
toegestaan
Na het hooren van een drietal getuigen
nam de ambtenaar van het O. M., mr. Gom-
bault, zijn requisitoir, waarin hij in her
innering bracht, hoe deze verordening is tot
stand gekomen, maar waarhij hij tevens be
toogde. dat men zich daarbij echter nieta
aantrok van de bepalingen der motor- en
rijwielwei, on ook niet van de daarbij voor
geschreven modellen van borden. Spr. noemde
het moedig zoo'n regeling te willen treffen
Eerst had hij de verbalen naast zich neer
willen leggen, maar meende nader toch tot
vervolging te moeten overgaan.
Spr meent terecht bezworen tegen de ver
ordeningen te hebben, bezwaren van teoh-
nischen en redaotioneelen aard en juridische
bezwaren. De verordening luidt (art. 20 der
Algemeene Politieverordening hhjhet is ver
boden te rijden met vracht- ea personen
auto's met meer dan 3000 K.G. gewicht,
personen of vracht inbegrepen. Wellicht heb
ben Burg en Weth. een oogenblik gedacht
hun bevoegdheid te kunnen ontieenen aan
art. 135 der gemeentewet, dus de bepalingen
te treffen in bet belong van de openbare
veiligheid of gezondheid Maai' er staat niet
waar hot rijden verboden is; zoo zou men
dus op eigen erf ook niet met een zwaar
dere auto kuiinen rijden Een dergelijke ver
ordening van Haarlem is door den Hoogeai
Rand onvorbindbaar verklaard Ook staat er
niet wie verantwoordelijk is.
Als men zich beroepen wil op art 8 dei
motor- en rijwielwot, dan wijst spr. er op,
dat de verordening niet rept over de borden
en ook niet spreekt van den bebouwden kom
alleen wordt wel van ontheffingen gespro
ken Maai- er is nog een andere wet, die reeds
50 jaar van kracht is, namelijk die van 1869,
die voor twee wetten uit den Franschea
tijd, namelijk van 1802 en 1804, in de plaats
kwam en die uitdrukkelijk het bepalen vaa
zwaarte van vrachten op wegen niet bij het
Rijk in onderhoud, opdraagt aau de Pro
vinciale Staten In de memorie van toelich
ting bij die wet werd er op gewezen, dat door
het graven van kanalen en aanleg van spoor
wegen hel vervoer op de wegen verminder
de. Do bovoegdheid werd aan de Prov. Staten
gegeven, omdat noch het Rijk, nooh lagere
bestuurslichamen de daartoe geschikte waren;
men liet dan ook de Provincie beslissen over
de breedte dei' volgen en de vrachten
Spr heeft gezocht naar een juris pru-
dentio ten dezen opzichte en die gevonden in
een vonnis van den kantonrechter te Am
sterdam van 12 Februari 1912, waartqj aan
den raad van de gemeente Ouder AmsteJ
de bevoegdheid ontzegd werd veroreningen te
maken voor de wogen niet bij het rijk ia
onderhoud. Het verschil in maximum snel
heid is reeds niet makkelijk, maar nog meel
is dat het geval met bepalingen betreffende
het maximum gewicht. Zeker, nrt. 7 en 8 van
do motor- en rij wiel wet geven wel bevoegd
heid aan Burg en Weth.. maai' daar is in
dit geval niet naar- gekeken, al had men dit
wel kunnen doen in verband met. het in stand
houden der wegen.
Burg en Weth. hebben wel geen rekening
gehoudeu met de motor- en rijwielwet, maar
zij zeggen niet, waarmede zjj wel rekening
hielden Men zal misschien zeggen, dat spr.
aan het peuteren is, maar hij heeft tegen
mr Adriaanse, lid dei' commissie voor de
strafverordeningen, gezegd: beter geen ver
ordening dan een, die toch juridisch niet uit
voerbaar iB.
Spr. concludeert tot ontslag van rechts-
vorvolgiDg en ouverbindbaar verklaring van
do betrokken bepaling van de Algemeene Po
litieverordening
Ingezonden Stukken.
DE OPVOERING VAN OPSTANDING".
Zeer geachte Redactie
Met opname van onderstaand zoudt U injj
zeer verplichten;
Zeer zeker zal ook hier het bericht door
gedrongen zijn, dat de Burgemeesters van
Venlo en Oss de opvoering van „Opstanding",
het stuk m. i. en door de pers unaniem als
zoodanig beoordeeld met nobele en hoog
zedelij'k strekking, verboden hebben
Als reden meldde de Telegraaf ik wist
dit niet de bordeel-scèno in het tweede
tafereel Zeer nadrukkelijk verklaarde An-
toine Curry, de bewerker van „Opstanding"
mij, dut hierin alleen is bedoeld het laten
zien van den ondergang van KatushaMaslo-
wa; en het verlangen van haar naar de be
vrijding uit die omgeving; de tragiek vaa
het bordeel
De regie van Jacques van Hoven hield
aankleeding en wijze van uitbeelden zoo de-
cont mogelijk De zeer velen iu den lande,
die het reeds zagen, kunnen het beoordeeld».
Maar er kan nog een andere redeu
zijn. Hetzelfde bericht van de Telegraaf meldt
een actie van Katholieke zijde omdat ik
vroeger „Rita" in „Allerzielen" speelde
Waai' wij nu a.B. Maandag in Middelburg,
als gevolg van het groote succes, een tweede
opvoering van „Opstanding" zullen geven
eu het voor mij een groote teleurstelling
zou zijn als om bovenstaande reden de Katho
lieke bezoekers weg zouden blijven, Btel ik
er prijs op onder de aandacht van het publiek
te bron gen, ter zuivere beoordeeling:
Dat een tooneélspeelster in dienst van
een directie wat ik destijds was, elke
rol te spelen heeft, waarvoor baar talent
haai in aanmerking brengt.
De overtuiging van de tooneelspeelster te
beoordeelen naar de rol, die zij speelt, gaat
niet nan De auteur brengt zijn overtuiging
in hot stuk, de tooneelspeelster heeft het uit
te beelden.
Vandaag kan ik naai' de overtuiging van
den auteur met overtuiging een dievegge spe
len, morgen een godin der reinheid en
beiden behoef ik daarom nog niet te zijn
Mijn overtuiging is, de tooneelspeelkunst
zóó te dienen, dat ik de toeschouwers uit den
sleur der alledaagschheid breng, zooals nu
in de Opstanding-opvoering onder eigen di
rectie in de bedoeling ligt; de menschheid
tot nadenken te brengen, op te voeden tot
een hoogcr geestelijk leven
Moge het zóó zijn, dan heeft mijn over
tuiging ingang gevonden
Mot hortelijken dank voor de plaatsing cm
de meeste hoogachting.
Uw dw
RIKA HOPPER.
Leeuwarden, 18 April
Electr- Drukkerij G. W. den Boer, M'burg.