No. 40.
Vrijdag 16 Februari 1923
166° Jaargang
Bij dil nummer behoort e»a Bijvoegsel.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer
Zitting van Donderdag
Replieken en stemmingen over de mo
Iie*- inzpke de bioscoopwet
Be replieken brachten weinig nieuws
en de stemmingen een te verwachten
ustelag
Hel nieuwe der replieken was dal ook
de heer v. Gijn van links zich voor
het ontwerp verklaarde omdat er censuur
juoodig is voor de bioscoop En votor
ir*e bioscoop meer dan voor het tooneel
Maar de centrale commissie moet niet
verder gaan dan te waken tenten exces1-
sen. i
Eti vorder is er veel te doen geweest
bij de S D. A. P. over de door n
Dorp aangehaalde uitspraak, dat e"r
tengevolge van de bioscoop in Haarlem
geen eerlijke loopjongen meer iou zijn
Be beer v. d Wacrden had daarbij
sET) den voorzitter een reprimande te
Ie aanvaarden over het gebruik van het
niet in het parlement passende woord:
ploertig,
Don was er nog een woordenstrijd van
ï'e heeren Kleerekoiper en v d.
Molen over het gebruik van den
term „het rwaard der gerechtigheid5
Ten slotte werd de molie-Mp r ch a n t,
die zoo gewijzigd was ,dat er alleen
Sn wen1 gerept van bijzonder toezicht
voor de minderjarigen, verworpen mei
50 tegen 26 st, rechts tegen links, be
halve de heer v Gijn en mej. v. Dorp.
I>. de motie-Kerstea werd verwor
pen met ölg. stemmen .want do voor-
lev zelf was er niet.
V«ouiaag kan nu met de artikelen be-
goiTren worden
Eerste Kamer
Zitting van Donderdag.
Met 27 tegen 8 st. n.l. die van Soc.
0<em.. Vr. Dem en van den Vrijheids
bond vs?nling Smeenge ,is de wijzii-ing
vi«i de lagei onderwijswet aangenomen
Minister De Visser heeft in zijn ant
woord .op de alg beschouwingen verze
kerd do! de niveileeringsidee van de
c«»heidssehool hen) volkomen vreemd is
is. Hi) heeft er bij hen die een princi-
pleele wijziging van de wel wenschen,
op aangedrongen om dan ook eens pre
cies te zeggen wrat zij dan willen, en hij
heefl met de reeds uit de Tweedé Ka
mer bekende argumenten nog eens be
loogiJ dat de beweringen over verslechte-
rang van het onderwijs en van de onuit-
\x.orte1arbeid der nieuwe getalsverhou-
dtingen in de klassen overdreven of on-
jirifet zijn
E* hij heefl ook nog eens eraan her-
•B»erd ,dat hij stond tusschen de keus:
vermindering vsu het salaris der onder
wijzers dat met 90 millioen op de be
gixujting drukt, of vermindering van het
aantal onderwijzers
Overigens ligt het voor de hand lat
ave» dit zoo uitvoerig in de andere Ka
lmer beliflndelde ondferwerp njiet veel
n'euw*. kon worden gezegd
Mf.ii- wel gaf deze zaait aanleiding tot
een vroolyke stemming ,die men vroeger
als een heiligschennis in dit deftige li-
ohSam zou hebben beschouwd
Dut gebeurde toen de heer Verkoute-
ren hel had over de beteekenis van ilc
groolere klaseen
In vroeger tijd, zoo zei bij, toen de
LlShfen grooter waren, had men heel wat
rare» knappe menschen en heel wat min
der zenuwlijders (Gelach1 Ook1 is spr.
hel niet met den heer Slotemaker eens
dpi onderwijs ontwikkeling brengt (Groo
te vreu^le)
De ondeatvijzer moei niet tienken, dat
kei kind een flesch is, die men vol giet.
Het kind is een akker waarop gezaaid
Wordl. Tegenwoordig wordt ecli ter veel
te veel aan de kanderen ingepompt. De
onderwijzer .speelt de rol van ruiter,
terwijl hij ros moest zijn! (Gelach) De
mensclicn, die hel minst geleerd hebben
komen, hel verst voorujit. Men denke
slechts aan Edison, Lincoln, Garfield en
Lloyd George.
De heer Wibaut Poincaré'
De heer Verkoutere n Poincaré
gestudeerd T>e gebroeders Dé Witt
hebben aimraei een examen gedaan'
De heer De V r ie se Maar die zijn dan
ook vermoord! (Uitbundige vroolijkheid
BINNENLAND.
VERLAGING PREMIE
RIJKSVERZEKERINGSBANK,
Tér verduidelijking van hel bericht
betreffende de verlaging met 25 pet. van
hel premietnricf der Rijksverzekerings
bank. dient het volgende |c worden
meegedeeld
Het tarief is wel met 25 pet ver-
raagcf, inatar dit geldt uitsluitend voor
*de ondernemingen, die op 31 Decem
ber 1921 bij de Rijksverzekeringsbank
waren aangesloten en alleen voor 1923.
Op de ondernemingen, die op of na
1 Januari 1922 zijn ontstaan, is deze
lijdelijke premie verlaging dus niet van
toejpassing en dus ook niet op de tnl-
loozc ondernemingen die op 1 April
1922 door de uitbreiding der Ongeval
lenwet verzekeringsplichtig zijn gewor
den
De beteekenis van bet besluit is na
melijk dat de winst, die de Rijksverzeke
ringsbank in vroegere jaren hcetl ge
maakt, ten goede zal komen nan de
ondernemingen die daartoe hebben bijge
dragen.
Met ingang van 1 Januari 1922 wer
den de bedrijven opnieuw in gevaren-
klassen ingedeeld
LEENING NED.-INDIt IN NEW-YORK.
Te New-York zal, de inschrijving wor
den opengesteld op 25.000.000 dollar
5i/t pCt. obligatiên Ned.-Indié tot den
koers van 88 pCt
MELK NAAR IIET ROERGEBIED.
De Bcriijnsche correspondent van hel
„Hdbl." vernam dat de Rijksregeering
met Nederlandsche producenten contrac
ten heeft afgesloten voor "de levering
van 50.000 liter melk per dag voor de
kinderen in het Roergebied en dcelen
van het Rijnland. De Duitsche regeering
heeft de middelen ter beschikking ge
steld om deze melk tegen ïnlandsche prij
zen aan de bevolking te kunnen leveren.
DE RIJKSMIDDELEN IN JAN. 1923.
De opbrengst der Rijksmiddelen
(hoofdsom en opcenten) over de maand
Jan. 1923 bedroeg f37 658 139 lefcüen
f 33.398.452 over de maand Jan. 1922.
Het een twaalfde gedeelte der raming
over M jgeheele jaar bedraagt f 33 787 916
Wij laten hieronder volgen de inkom
sten over de maand Januari 1923, ver
geleken met die ovei Jan van 1922
Middelen 1923 1022
Grondbelast. f 688.055 f 717 671
Personeel - 2.061.144 - 1,541.'303
Inkomstenb - 10.859.931 - 8.608.018
Div. en Tant - 637.031 - 1 169.516
Vermogbel - 532.737 - 750*878
Suiker - 3.827 094 - 1 676(466
WSjb - 65.912 - 84.743
Gedistilleerd 3.671 468 - 1 326.523
Zout - 176.991 - 121 330
Bier - 281 513 - 283 450
Geslacht - 910 235 - 755.242
Tabak - 2.099.499
Bel. speelk. - 6.622 - 7.969
Zegelrechten - 1 470.626 - 1 532.983
Regislratier - 1.550.143 - 1.607.574
Successier - 4 889 887 - 3 <240.249
Invoerrecht - 2.941.313 - 3.009.168
Goud, zilver - 74.265 - 78.148
Statistieke 331 545 309 384
Essaailoon - 96 :M
Domeinen - 215.242 - li»5.;»76
Staatsloteiij - 17 115 - 17.139
Jacht, visch. - 532 - 190
Loodsgelden - 271 036 215.707
Mijnrecht - 75.145 - 68.521
Tolaal 1 37.658.139 1' 33.398,152
De opbrengst over de maand Jan '23
der oorlogswinst- cn verdedigüngsbe-
lastingen wa^s f 935.662.
De opcenten, geheven ten bate van
het Leeningsfonds 1914, gaven over Jan
een opbrengst van f 9,0-10.627.
Uit Stad en Provincie.
- Tengevolge van gebrek 'aan de
noodige belangstelling in deze pro
vincie is de Zeeuwsche afdeeling der
Staatspartij voor Volkswelvaart opge
heven
De Minister vin Arbeid "heeft goed
gevonden dat vroeger toegekende bijdra
gen voor woningbouw zullen worden
uitgekeerd aan de gemeenten-
Axel ten behoeve van A. van '1
Hoff, f 2290;
Stoppeldijk, ten bteheove van
Kindt, f 600.
Uit Middelburg.
Heden herdenkt dc heer H. J de
de Jong, den dag waarop hij vóór 60 jhar
als 13-jarige jongeu in dienst trad bij
de firma G. van Nederveen en Zoon a 1-
hier. Dat deze dag voor den man niet
niet onopgemerkt voorbij zou gaan
een menschenleven van arbeid was te
verwachten en de tegenwoordige eige
naar der zaak bood dan ook den jubilaris
die thans zijn welverdiende rust gaat ne
men, een blijvend aandenken aan
Uit Vlissingen
Door Burg. en "VVeth. van Vlis
singen wordt aan den raad voorge
steld om in verband met de L. O. Wet
1921 aan de bijzonder scholen voor de
kosten van instandhouding 80 pCl. uil
te keeren van hetgeen iu 1921 dc open
bare scholen kosten. Dit wordt dan voor
dc Neutrale school f 3170, Bijz. School
Palingstraat f 1800, idem Kasteelstraat
f 57G0, idem voor Chr. Uitg. L O
f 510, voor dc II. K School voor 1' L O.
1 1060, voor dc Bijz. R. K School aan de
Kasteelstraat i' 1795, voor de Bijz. R. K.
School aan de Vcrkuijl Quakkelaarsslraat
f 3580, Bijzonder-R K Meisjesschool
aan de Breestraai f 5770.
AJx'aar aanleiding van een adres van G.
Bulz c i om alsnog le worden uitbetaald,
'tgeen zij meenden verleden jaar minder
te hebben gekregen bij hun werken aan
l't Koopmansvoetpad, stellen B. en W. voor
daarop afwijzend lc Beschikken, daar
loen ter tijde de werkverschaffing was
stopgezet, maar deze steun verleen jn(7,
Voor 3 (weken te laten doorgaan. Over 68
cent zoonis het adres zegt, is nimmer ge
sproken.
Burg en Welh. stellen voor aan den
eigenaar van het circus Libot toe le stasm
om tvan 9 tot en met 12 April tegenl flöO
per dag voor de ^emeenle, zijn circus op
te slaan en voorstelling te (geven
Voor dc commissie voor het grond
bedrijf is aan Burg en Welh. een rap
port uitgebracht, over hel al of niet
enschclijk van hel verkoopen van ge
meente grond of het in erfpacht uitgeven
van dezen grond De commissie komt
tot de conclusie, dat verkoop van grond
in het belang der gtemeente is en «noel zij
derhalve ontraden om htet uitgeven \an
grond in erfpachl in dezen tijd te bevor
deren.
Een praclisch bezwaar van 'het uit
geven van frond in erfpachl is, dat de hy
potheekbanken in het algemeen weigeren
om gebouwen, gesticht op grond, die in
erfpacht is uitgegeven, hypothecair te
verbinden, of onder zeer bezwa'ende
voorwaarden stellen
De Algenieene Vlissingfsche commis:
sie lot leniging van den hongersnood in
Rusland en den nood in de Drenlsche
■enen, heeft ten stadhuizc lc V1 i s-
singen een vergadering gehouden
Bssk t-r. werd de bolpverieening nu
geheel stop te zetten, doch de commis-
niet te ontbinden, en haar le laten
voortbestaan onder den naam ^Commis
sie tot leniging vpn algemeene noodeu'
Uit de boeken van dën"peimingmeester,
die waren nagezien en accoord bevon
den bleek dat aan giften was ontvangen
f 8119.27 en wel voor den hongei-
nood in Rusland f 6572 83u_ en voor
den nood in de venen f 1516.43b De
totale onkosten bedroegen f 62 10
Uit de jongste jaarcijfers Van de
Nutsspoamauk lc Vlissingen blijkt, dat
het aantal inleggers, dat in de vooral
gsand»' \ier jaar van 329.! slecg lot 3988.
>n liet afgeloopen jaar klom lol 1601.
Daarentegen bleef het gemiddelde saldo
te goed per inlegger, d l in 1918 nog
f 159.11 bedroeg en in 1921 gestegen is
lol 233.41 op datzelfde peil slaan
1922, namelijk f 233.83.
Uil 'n label van 't tegoed der inleggers
bleek dal de mccsle rubrieken gelijk
ble\en, maar dat het aantal saldo's van
f500 lot f 1000 daalde van 326 in '21 lot
317 in '22; en dit het aantal saldo's bo
ven f 1000 sleeg van 2f>5 lot 336 In 1918
bedroeg dil laatste aantal slechts 139)
Het aantal inlagen van f 1000 en hoo-
ger dal in de 1 voorafgaande jaren 8:1,
51, 61 en 62 bedroeg, steeg in '22 tot
8 Dat van inlagen van 1 lo—l 100 daal
de van 4087 In '21 lol 3706 iu '23.
Hel totaal bedrag van inleg was in 1922
f 597 551, en dat van terugbetaling
f 505.123. Het totaal saldo tegoed van üe
inleggers sleeg daarmee tot f 1 049.316.
Het totaal der reserve bedroeg voor
'22 (toen er f 20.825 extra-reserve werd
uitgetrokken) f 39 021 of f 78 pel tegen
f 2640 on 0 28 pet. in '21
Uit Walcheren.
- Te Domburg werd Donderdag
avond een comité opgericht mei het
doel om gelden bijeen le verzamelen
voor hel Nationaal Huldeblijk.
Het comité bestaat uit de heeren L
J. van Yoorthuijsen, voorzitter, P. J
Eloul, secrelaris-penningmoester, ds H.
J. Hak, dr. Vaandrager en P. de Visser
6z Er zal met een lijst worden ge
circuleerd
U;t Zu id-B e velanri
Bij Kon. besluit is niet ingang
van 1 Maart a.s benoemd tol burge
meester der gemeente Tubbergen, de
heer Th. C. Lucas Luyckx, met toeken
ning van gelijktijdig eervol ontslag als
burgemeester der gemeente 's Heeren-
hoek
De vereeniginiï Liefdadigheid naar
Vermogen te Ka pell e kwam Donder
dagavond in vergadering bijeen.
Blijkens het jaarverslag teit de vcreeni-
279 leden i
Van het verplcgïrL,sinaterioal werd
door 44 personen gebruik gemaakt Tn
tot-al werden uitgegeven 127 artikelen
Ontvangen was i' 322 03 en uitgegeven
f 264.53. Uitgereikt werd aan zieken
/w-kken 470 Liter melk, 1 KG vleesch
en 2 halve flesschen wijn.
De aftredende bestuursleden 1' Staal
en J v Wingen werden herkozen, n dc
vacature wijlen G Baas werd gekozen
de heer H Eversdijk.
Besloten werd een verbondtrommelaan
te schaffen en deze te plaatsen bij een
der bewoners aan den postweg.
In de gisterenavond gehouden al-
gemeene vergadpring van de Werklieden-
verecniging K. M. M le Bi ezel in ge
werd na drukke bespreking over de a.s.
gemeenteraadsverkiezing een aid ge
vormd van vrije kiezers, waarbij zKh
velen aansloten. Besloten werd een
krachtige actie te voeren, binnenkort
te vergaderen en besluiten le nemen.
Reeds werden enkele geschikte can-
didaten genoemd
tn de gedeeltelijk geheime zitting
van den gemeenteraad te Ier se ke van
Maandag 11. is beslóten pen geldsom
beschikbaar te stellen tot werkverschaf
fing aan de vele werkloozen hier Er
is een commissie van uilvoering be
noemd, waarin zitting hebben B. en W.
2 andere raadsleden, 2 Ieder der werk
mansvereeniging (de heeren Kramer en
van Es) en een lid van 't Burgerlijk
Armbestuuur Het te verrichten werk
zal bestaan in 't uitbaggeren der haven,
't delven van sloolen en 't dempen van
een vale en wat er verder mocht voor
komen
Er hebben zich 54 werkloozen aange
meld, 't dagloon ïs f 2, en Vrijdag 16
Februari begint hel werk
Uil Schouwen-Duiveland.
N'i'.ar dc Z. N verneemt is van lied.
Stalen bij het gemeentebestuur van Zie-
rik zee bench l ingekomen waarin R
en W. verzocht wordt nogmaals 1 gevoe
len v;r den Raad lc vragen vooraleer
Ged Staten het aangevraagde bedrag van
f 60 000, 'voor een te bouwen .Goffin"
fnskd'atie zullen goedkeuren.
o
Uit Zeeuwsoh-V laanderen W. D.
Op de vergadering der Coöp Weeg
brug „Ons Belang-' le Aardenburg
werd besloten een dividend uit te kec
ren van 8 p('.t I-'r werden tijdens tic
ampagne f- 5 000 000 K G bi-Ren ge
wogen.
0
B e s in e 11 e 1 ij kc ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 4 tol en met
10 Febr. in de Prov. Zeeland bedoeg
Diptherilis Middelburg 1. Vlissingen 1
(Ingez. Med.).
leeraar. was hol antwoord algemeen af
keurend
Op de vraag van den Minister, of
deze opinie gehandhaafd wordt, ook alt
het 29c en 30e uur extra worden be
loond .was hel eenparig oordeel neslist
bevestigend
De Minister verklaarde daarop dat zijn
«Landpunt wns dat de -alarisscn niet aan
getast jiiopten worden; dal alleen meer
werk kan worden veflangd; verder kon
de Minister toezeggen dat de tegenwoor
dige salarissen gegarandeerd rijn en open'
de hij he' perspectief dat ook de verhoo
'nger zijn gewaarborgd
Bij en verdere l>e>preking van de sa
larisregchng deelde de Minister hiee, dat
liet 7n do bedoeling Lag het aantal lesuren
lc brengen op 28
V >orb werd het aanhangige ontwerp
MiddeJb onderwijs besproken. Naar aan
leiding diurvan heeft het Genootschap
een referendum onder de leden inge
schreven over het B-Lyceum
LANDBOUW.
Te Wcstkapellc ïs in een ver.
gado.-in g van belanghebbenden in begin
sel besloten tot het oprichten van een
va"kcnsfond> Een 48-lal personen trad
reeds als lid tot de vereeniging toe
I-Ten voorioopig bestuur werd gekozen
voor de nadere regeling
REU TZAKEN.
u b iran
met vruchten
JE FIJNE PaASCHPUDDING
(Ingez. Med.).
KERKNIEUWS.
Tot kerkeraadslid der Doopsgezinde
Gemeen Ip le A irdcnburg is nerko-
zen de heer Joh Pieters te Aarderdnirg.
burg
Gisteren is aangehouden en voci
den Off icier van Justitie geleid, zekere
I ten B 26 jaar, reiziger te 's-Boscli
erdacht van verduistering le Vlissinben
en Middelburg in Februari 1923
\crdaehle is na gehoord te zijn o verve-
bracht naar het politiebureau om verder
op transport te worden gesteld naar
's Bosch, alwaar hij zich eveneens had
schuldig gemaakt aan een strafbaar feil
- l)e leehtbanlc te Winschoten deed
lieden uitspraak in de zaak van den
noord op Vette, hakker te \eendam en
'.doordeelde beklaagde W B lot 15
par gevangenisstraf
De eiscli xvas 17 jaar
Doodslag te Koewacht
Voor de rechtbank te Middelburg werd
icdenmiddag voorgezet dc behaiuleling
van de zaak legen Réné Alfonse van
Acker, 21 jaar, ai-beide- te Koewacht,
thans gedetineerd, verdacht van in samen
werking mei drie Belgten, die reeds ver
oordeeld zijn. in den nacht van 2 op 3
September 1922, Thomas Laliau zoo te
hebben mishandeld, dat deze op 4 Sept
tengevolge daarvan overleed.
Op 2 Februari was de behandeling ge
schorst omdat nog twee getuigen, J de
Letter en A. de Letter legen heden
zouden worden gedagvaard
De eisch luidde 3 jaar
Ned Herv. iverk
Bedankt voor het beroep n *ar SI Au
naland door ds W. Zijlstra te Neerlang-
broek.
ONDERWIJS
- Tot hoofd der Fröbelschool te Sant
poort is benoemd mejuffrouw E. L. M.
Beekes, vroeger n 1 ii i e r; thans te
Iieiden
Gisteren zijn le Botterdam geslaagd
voor de akte nuttige handwerken dc
dames L Verhage en M. de Bruijnc liei
den van hier .leerlingen dei' rijksnor
maallessen le Vlissingen
- De zesde druk verscheen van het
eerste stukje van het bij AV I Thïeine
«S: Cic le Zulphen uitgegeven H o o g
D u i t s c h Leesboek voor HBS.
oir Gymnasia en AI l L O scholen,
door M Horn en J. .1 Locker
De leeraren bij den AI in is Wer.
Het Weekblad van gymn. en iniddelb.
onderwijc bevat een verslag van een on
derhoud dat vertegenwoordigers van de
leei ■•.-rsvereenigingen op uitnondigitig
van den Minister mot deze gehad hebben
op 12 Febr.
Op de vraag van den Minister naar
'dc «tpinie over den invloed van het even
tueel invoeren der lesuren lot 30 per
Arr Itechtb te Middelburg.
In de zitting van heden werden de
volgende vonnissen uilyesprolccn
«iiefstal L. S-, 19 j., garnalenvisscher,
Arnemuiden, gedet 38 d ;.ev straf, A
Fr I., 30 jwerkman, Middelburg, ejed.
1 jaar gev straf;
mishandeling I'. S. van B, 25 j.sland-
bouwersknccht, Biervliet, f 20 of 20 d li
P. K., 47 j caféhouder, Breskens. f 10
of 10 d h
belemmeren handeling ambtenaar .1
L 38 j., werkman, Wemeldinge, f 15 of
15 dagen hechtenis,
diefstal C. J. D M 19 j., zouder
laeroep, Ier.'.cke, vrijgesproken
vernieling F. H G R 60 j., zonder
beroep, Vlissingen, f 15 of 15 d. h.
beleediging amblenaar J. A S., 19 j.s
werkman, Ierseke, f 15 of 15 d. li.
mishandeling E d'H., 36 j, arbeider,
Nieuw Namen, 1 m. gev. straf voorw
proeft 3 jaar; II. de M26 j,y Koe-
wachl, f 25 of 25 d. h.,
huisvredebreuk M Th. T, 35 j., vee
drijver, Hontenisse, f 2 of 2 d. h
mishandeling: Th. M., 44 j. werkman,
Hoek, f 10 of 10 d. h.;
niet vertoonen van een bewijs inzake
rijksbelastingen H K., 39 j, schipper,
Termunten, 1 5 of 5 d. h.; M dc B, 29
j., schipperslcnecht, Neuzen, f 30 of 30
dagen hechleuis.