FEUILLETON.
BIJ VOEGSEL
Vrijdag 15 Dec. 1922, No. 296.
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
*53
VAN DUE
VAN
DiE TENTOONSTELLING IN
ST. JORIS.
Al's w'ij heden ons, gisLeren afgebroken
verslag over de tentoonstelling' in het
St. Joris voortzetten dan lceeren wij
eerst wedel" naar de bovenzaal terug
lenuig' en zien wij daar sedert nog ver
rezen een stand van de firma Schulte
e .1 T hi ie me, die speciaal komt met
luxe borstelwerk en vooral ook met een
reuze sor tee ring plumeau'.s waar onder
van reiger en strui s vogfe 1 vtee r e 11Ook
brengt de firma een grooten uitzoek
in rol vegers.
Aan dezen stand grenst die der fir
ma J. C. B o 1 do|oit, welke firma in
hel bijzonder de aandacht vraagt voor
haar Dubbelblankzeep, welke men in
verschillende sfadiums van wording aan
treft.
Op het portaal bij de deur van deze
zaal staat een stand van de N.V. was
fabriek v.h. firma Anschütz met
verschillende waspreaparaten en grond-
stollen om deze te bereiden, een bewijs
dat ook op dit gebied in onze naaste om|-
geving heel wat gepresteerd wordt.
De direcitiekalnfei" is nu niet alleen
ineer een eldorado voor kinderen, maar
nu bovendien in haast nog gnootejre
'mate voor onze dames.
Men zou enkele standen in een adem!
willen noemen, om dil te bewijzen. Na
melijk die in de vitrine van de indus
trie - en li u is|ho ud(s clïool, die van
de Kon. Kantwerkschool te Sluis,
die van de dames mevrouw De Lange—
Gravestein, mevrouw Hildernisse—II a-
verkoïn en inej. A. H. E. Setten van der
Meer, alles bevattende keurige daimtes-
liand werken, hetzij in borduur- of kant
werk of hoe de schoone kunsten der
vrouwelijke -secte verder m[ogien heeten.
Grootendeels is dit werk ter opluistering,
ingezonden, maar wij weten zeker, dat
hel een toer zal zijn de bezoeksters,
hier tol doorioopen aan te manen.
De Industrie- en Huishoudschool
brengt ook nog een aardige kamer met
serre, van papier en ander eenvoudig
materiaal door de leerlingen vervaar
digd.
Nog twee standen moeten in deze
zaal worden igenoemd en wel die van
den heer J. D. Petebse uit Utrech|t
die met een op zijn Pfaff-naaimachine
bevestigd toestel aantoont hoe mak
kelijk de dames met dit toestel da| op
iedere machine aangebracht kan wor
den, linnen enz. kunnen stoppen.
De andere stand is die van de Met p
een product dat wordt aangekondigd .als
als een nieuwe vaste drooge brand
stof, zO|0,als wij dezer dagen zelf
zagen bij een der bestuur,sjeden der ver-
eeniging aan huis. Deze stof is als spi
ritus, mlaar geeft geen walm' en blijft
een vaste mas,sa, zoodat het op reis, bij
pic nic enz. van groote waarde kan zijn.
Op hel portaal tusislchen directieka
mer en bovenachterzaal is nog een stand
verrezen van de bekende 'Glim-
f a b, rj d ie k, waarvan de poetsartikelen
de schoensmeer, leder- en wagensmeer
onze lezers 'maal' al te gloed bekend zijn.
Op de achterzaal zijn nog twee stands
bijgekomen en wel die van de N iro sta
een nieuw roestvrij metaal voor messen,
vorkens, lepels enz., waarvan de firma
II. de Jager alhier 'ieder steeds kan be
dienen en die van een artikel ook spe
ciaal voor de tafel 'bestemd, en wel D a -
mastlene een nieuwe Engelsche stof
die het linnengoed voor tafels, de bedek
king van waschtafels en het kastpapier
kan vervangen en naar ons werd bewe
zen, niet als zeildoek breekt, maar nog
beter afwasbaar is, zelfs inktvlekken en
dergelijke zijn direct verwijderd, zoodat
enze huisvrouwen iederen maaltijd een
sichoon tafelkleed kunnen hebben.
Op den schoorsteen in de zaal heeft
de Frima Den Boe-r nog enkele van
haar mooie porseleinen vazen geëtaleerd
terwijl een handstofzuiger, ingezonden
do,or den heer De M u ij n c k, aldaar is
opgesteld.
Medegedeeld dient nog te worden, dat
Zaterdagmiddag vanwege de firma, die
de M a g g i-producten exposeert in de
benedenachterzaal een filmvertooning zal
plaats hebben, terwijl de firma Sc hul
te en Thieme heden een demonstra
tie zou geven van 'b'attikken en zelf-ver
ven van kleedingstukken.
Voor morgenavond herinneren wij nog
aan de lezing welke dr. Knappert zal
houden over- „Het begrijpen van zich-
éli en anderen in huisgezin en maat
schappij".
Gr-, leren werd de tentoonstelling reedsl
door een 400 personen bezocht en werd
aan de 250ste binnenkomende, toevallig
de dienstbode van een der bestuursle
den een verrassing aangeboden.
DEMONSTRATIES VOOR KOKEN OP
GAS.
Gisterenmiddag tegén 3 uur vereenig1
den zich een groot aantal dames als
mede leerlingen vati de Huishoudschool
in de benedenachterzaal van de socië
teit St. Joris, zulks op uj'ln|0|odigIngj van
den hoofddirecteur der genieentebtedrij!-
ven, den heer J. Boelen, tot blj'wio-
ning van een demonstratie voor koken
op gas, welke door de firma Stokvis en
Zoon uit Rotterdam zou worden gegeven
De heer Boelen nam het eerst het
woord en zeide dat men de tento,onstel
ling van de Vereenig|ing van Huisvrou
wen een geschikte gelegenheid achtte
0111 de huisvrouwen eens te leeren liioe zij'
met gas moeten omgaan. Men zal zich
afvragen hoe hij, de ambtenaar, op wien
men den laatsten tijd zooveel heeft aan
te merken, die doet wat hij wil met gas,
water en electriciteit, nog voor het pu
bliek durft op te treden, en toch is he|t
goed eens kennis met elkaar te maken en
verkeerde indrukken weg te nemen. Het
spijt spreker als hij de huisvrouwen wel
eens lastig is geweest, als hij' ze wel eenjs
is en dit in de toekomst niog wel eens
zal zijn. Maar als er eens iets te klagen is
nrag men dit nog niet direct verwijten
aan de bedrijven, aan spreker of aan zijn
ambtenaren, die alles doen om den bjoel
zoo gloed mogelijk te doen gaan. Spr
achtte het niet de plaats om zich te ver
antwoorden, maar wilde tioich wel enkele
dingen toelichten. Toen spr. naar Mid
delburg kwam, was bij het electrisch
bedrijf een vacature als directeur, bij de
gasfabriek was veel te verbeteren. Had
spr den toestand boter gekend, dan had
hij de 'betrekking niet zoo makkelijk)
aangenomen. Het electrisch net bleek
niet sterk genoeg, maar dat is' men nu
te boven; van het zoute water is men
'bevrijd; de straatverlichting is op enkele
lantaarns na verbeterd. De toestand aan
de bedrijven was nog niet zonder ge
vaar en nog is men niet alle moeilijkhe
den te b'oven.
Er mag dan ook nu nog niet „wor
den gebeuzeld, er moet hard worden
gewerkt; aan uitstel valt niet te den
ken.
Hel is toch geen wonder dat de hloofd-
afsluitingen van de waterleiding, die nog
nimmer vernieuwd werden, verbeterd
moeten worden en zulks in de eerste
plaats om een catastrophe bij brand pf
VAN RENE BAZIN,
Lid van de Fransche Academie.
o-
33).
Zoo legden zij een kwartier gaans af,
nu eens langs een zwakke helling da
lend, dan weer stijgend en eindelijk stui
tend voor een slechten doortocht, die
de volle laag had gekregen van het vuur
van den vijand, Op het oogenblik, dat
het voorste deel van de colonne zich
tusschen het talud waagde, waarin de
ontploffingen en de kogels een bres ge
maakt hadden, commandeerde Quéverne
met dezelfde verwoede stem:
Bukken, vuile Boches! Er dreigt
hier gevaar.
Zij verstonden Fransch. Zij vouwden
zich in tweeën en kwamen er door. Maar
op het oogenblik, dat de loopgraaf naar
het oosten wijkt en de manschappen
dicht bij de post van den commandant
waren, viel een regen van granaten om
hen heen. Allen werden op den grond
geworpen. Slechts een van hen richtte
zieh niet op: Quéverne, Twee van zijn
kameraden kwamen naar hem toe, an
dere kameraden die in de duisternis ver
strooid waren, werden aangeroepen. De
eerste verbandplaats was dichtbij, Er
werd een draagbaar gehaald en de be
zwijmde Bretagner in allerijl verbonden
vervolgde nu met een open schouder
tengevolge van een granaatsplinter, de
reis naar de achterhoede. Het waren de
beide Duitschers, de reus en de arme
drommel, die den gewonde droegen en
een van de kameraden van Pierre sloot
den optocht en zeide:
Het bloed stroomt overal uit:
haast u wat! Arme jongen, die zoo mooi
speelde: „Bij mijn blondine".... Hij is
niet dood, maar een schouderwond is
geen goed ding....
Zij kwamen nu uit de v'uurzone en er
streek wind over hen heen, die niet naar
kruitdamp rook.
Drie dagen later lag Pierre in het
hospitaal no. 47 tusschen Snippes en
Mourmelon-le-Grand in een ted, met het
gezicht naar het raam); h£t laatisip tied
rechts in de lange zaal van de barak
Zijn linkerschouder was in een verband
van gaas linnen en watten en omwonden
m'et zwachtels. Tussichen deze gezwol
len schouder en den anderen normale
bewoog zich het nieuwe hospitaal he'm'd
'blij elke ademhaling omhoog en groef
de bloedeloozte eerlijke kop zich een
rustplaats in het kussen. De oogjen wa
ren gesloten, de handen onder het la
ken verborgen. Die gewonde, die eertst
buisbreuk te voorkomen, wat veel er
ger zou zijn dan 'bijv. het verzetten van
een wasclidag. Het vooraf waarschuwen
heeft zijn bezwarenmen is niet altijd
vooraf zeker wanneer gewerkt zal wor
den in bepaalde stadsdeelen en wer
ken bij nacht zou al heel raai- zijn in
dezen tijd, nu men alom streeft naar
bezuiniging. Uitstel van de herstelling
is in het he lang van de verbruikers niet
meer te verantwoorden. Maar de ver
bruikers moeten leeren hoe te gebrui
ken, zij moeten weten aan welke eischen
hun buizen van gas en waterleiding en
hun electrische installatie moeten vol
doen. Men liet oorspronkelijk de instal
lateurs vrij handelen en nu komen de
klachten. De fouten zij'11 door anderen
bedreven, maai- de bedrijven krijgen nu
de schuld.
De heer Boelen deed nu een geraamte
van een liuis opstellen, waarin één wa-
Lerleidingkraan, één electrisch stopcon
tact en één gascomfopr, omdat de 'be
woner meerdere te duur vond. Spr. kon
nu demonstreeren, dat de beste buizen
zijn die, welke inwendig een tinlaagje
hebben; men moet opletten dat er geen
vernauwingen in de buizen ontstaan
en zoo noodig looden e-uizen met plank
jes ondersteunen. Maar als de eerste be
woner weg is en de tweede plaatst op de
zelfde leidingen een bad, een elPctrische
kachel, een gasfornuis, dan kunnen de
leidingen dat niet dragen en de directeur
der bedrijven krijgt de schuld. Men moet
niet vergeten het groote verschil in ca
paciteit, hetwelk zich moet aanpassen
aan den omvang der installatie. Maar oiok
moet men begrijpen, dat gasleidingen
evengoed moeten wprden schoongemaakt
als alle andere zaken in huis' en over het
algemeen moeten de huisvrouwen meer
weten van de artikelen die zij' gebruiken
Spr hing nu aan het imitatiehuis twee
borden op- met de opschriften „Stookt
op gas" en „Stookt parelookes".
De heer Boelen wees er verder op, dat
men steeds hulp kan krijgen bij de bedrij
ven, steeds heeft een monteur en heeft
een filter de wacht en ieder installateur
is bekend met het adres van den wacht
hebbende.
Het is spreker niet gelukt een onpai'
tijdige demonstratie te laten houden, maar
hij is dankbiaar dat de firm'a Stokvis en
Zoon bereid werd gevonden, wat zijner
zijds niet mag worden beschouwd als
een uitspraak dat er geen andere goede
(kookfoi'nuizen voor gas z'ij'n, 'met alle
soorten moet mén leeren og'aan.
Door den heer P. J. van Aart^en, alzoo
deelde de heer Boelen m'ede, is éen
aluminium ketel afgestaan om water te
koken, welke ketel voorzien is van een
fluit, welke waarschuwt dat het water
kookt.
Met een opwekking ook de tentoonstel'
ling te bezoeken, isloot de heer Boelen
zijn inleiding.
Hierna was het woord aan den ver
tegenwoordiger van de firmJa Stokvis
die zei-de nifct te begrijpen, dat nog
iemand op een kokenkachel kookt en
niet allen op gas, wat zeer zindelijk, zui
nig en gemakkelijk is. Voor dezen dag
had spi-eker als te bereiden menu groen
tensioep, aardappelen met andijvie, os
senhaas, kalfsvleesch, rijst in melk
abrikozen, vi-sch en een moskovisch ge
bak, terwijl reeds gebakken waren aman
delbroodjes, die aan de aanwezigen wer
den aangeboden eu zich goed 'lieten
smaken.
Gedurende de anderhalf uur, die 1100
dig waren om -de verschillende spijzen
te koken of te braden, deelde spr. al
lerlei bijzonderheden mede, waarvan wij
de voornaamste in het volgende meenen
te kunnen samenvatten, de aardappelen
werden bijna zonder water op een laa
pitje opgezet, evenals de andijvie, dit
duurt wei iets langer dau met veel wa
ter, maar de voedingswaarde der sp-ij'zen
blijft er hooger door. Het vleesich werd
in den oven gezet, na kort te voren
te zijn gezouten en wel zonder vet of
btoter, op bepaalde oogenblikken voegde
in de ambulance geopereerd was, had
(opnieuw bij zijn aankomlst in het hos
pitaal No. 47 des mOrgens een operatie
ondei'gaan. Hij sliep. De chirurg had
gezegd„zal zeker genezen, maar het
zal lang duren. Is No. 1 vrij? Ja majoor
Breng hem daar heen." Een kachelpijp
liep door de zaal. Het was warm. Die lal
rijke gewonden, bijna allen ernstig
troffen, toonden voor de tweedemaal
hun dapperheid, door in stil je te lij
den. De groote uitgestrektheid van het
kamp van Chalons, 'beschermde van alle
zijden door haar windgolven en haar
bé&chjes en struikgewas, dit dichtbevollc
te plekje, dat zoo na grenslde aan alle
staarten, maar dat toch niet lag in het
strijdrumoer niet in de vergiftigde dam
pen en niet in liet gé richt van den dood
Men hoorde ternauwernood het geraas
van de grove aarden 'borden, die op
elkaar gezet werden totdat zij! een hoo
gen stapel vormden. Vijf vajtenwassichers.
waren steeds aan het werk onder een
afdak tegen het midden van de fclarak
Het kanon, dat meestal dreunde, zweeg
dien dag. Het was twee uur. De gewonde
isliep.
Een officier naderde van het einde
van de zaal, voorafgegaan door een zie
kenop'passer, die weer verdween nadat
hij zacht fluisterend gezegd blad^„Ja
kapitein, hij' is het."
Hubert Hellequin kwam! op de leenen
naderbij tusschen het bes-chipt en het
bed van Quéverne. De glimlach ter ver-J
de demonstrant eenig water toe en eei'sl
nadat het vleesich, -dat er goed uitzag,
en zich best deed smaken, deed hij' in
het water betrekkelijk weinig vet, en
maakte zoo de zju voor het vleesich,
dat op deze wij'ze gebraden niet krimpt
en ook meer zijiu kracht behoudt. Wij
zijn niet technisch genoeg blekend met
de door alle mannen z-oio- hoog geroem
de kookkunst der vrouwen, en willen
daarom niet alle handelingen noemen,
maar toch nog even stil staan bij' het
koken van den visch, die niet in water
werd gedaan, maar in drogen toestand
gewikkeld in een vloeipapier Werd ge
kookt, waardoor alle sappen behouden
blijven. Verder werd er nog op gewezen,
dat aan het 'bezwaar dat als het koken
afgeloopen is de keuken onverwarmd zou
zijn, te gemoet is te komen door aan
schaffing van een in den handel ge-
n'racht gasfornuis, waaraan een kleine
haard is gestookt met wat anthraciet
voldoende warmte geeft. Spr. deed ook
uitkomen dal het overkoken der spijzen
hij' gasfornuizen minder hindert dan bij
kolenkachels. Bespaard wordt de kosten
van hel aanmaken der kachels, wlat hij op
75 cent per maand schat, terwijl hij het
met b'ij'zonder soort open metei's aan
toonde, dat voor het gereed maken van
dit maal voor 6 personen zooveel gas
is gebruikt als overeenkomt met 5 M,3
in 5 dagen. Als pannen te gebruiken 'bij'
dit koken beveelt spr. emaille hoven
aluminium aan. Spr. komt nader op
een gasverbruik voor '6 personen vol
gens den Middelbiurgschen gasprijis van
f 4.50 per maand. Na nog een aanwijzing
te hebben gegeven over het onderhjoud
der fornuizen eindigde spr. zijn met
groote aandacht gevolgde demonstratie en
uitlegging daarvan. Des avonds werd de
zelfde demonstrable herhaald en trok
toen nog heel wat meel' belangstelling
dan 's middags.
ÜUNST EN WETENSCHAPPEN.
Marga's Vertrouwide,
door Tine Brinkgbeve—
Wiecherink'. Uiig. Mij'.
Holland.
„Brieven van een gescheiden vrouw"
aldus luidt de, wellicht voor sommigen
aantrekkingskracht hebbende ondertitel.
Maar wie iets sensationjeels verwacht
zal bedrogen uitkomen. Het i-s een zeer
rustig, zelfs zoet verhaal van wat een
'brave, gescheiden vrouw overkiomt, wan
neer zij in een kalm' dorp weer tot zich
zelf'Sjjp komen, en dan de stille genegen
heid opwekt, van een getrouwden dok
ter. Maar dank zij' (diens dood loopt
welko-mïng, die op zijn lippen lag, was
nu bewegelijk. Hij istond onbewegelijk
z'ijin soldaat aan te staren die z^lak en
langzaam ademhaalde, maar toch regel
matig. Hiji dacht: „Ik ben -de eenige
nabestaande, 'die hém vandaagl kan komen
bezoeken. Ik oefen mijn vaderlijk recht
uit en zal wachten tot mijn 'gewond(s
zoon uit zijn slaap pntwaakt. Dit zal
niet lang mfeer duren. Zijn lippen 'begin
nen reeds pijnlijk te trekken. De pijn
maakt hem wakker.Neen, het is weer
vooilij-. "Wat is liij bleek! Arme jon
gen! Tusschen z'ij'n rooden knevel en
zijn rossig haar is geen droppel bloed
meer onder de huid. Was nu de vrouw
eens hier die hem' hééft doen lijden.
Met haar neteldoiékisiche miuts op hfet
hoofd zou zij' binnenkomen en Pierre
in dezen toestand ziende, moest haar
hart ineenkrimpen. Wij' leven in een
tijd, dat wij ons gauw verzoenen moie-
ten. Als wij' de gjelenheid laten voorbij
gaan zijn wij niet zeker of wij een vol
gende keei' ook te laat zullen komen?
Dal moet een van die vrouwen zijn,
zooals ik zé wel gekénd heb, die de
kunst verstaan om een sch.fepsel van
God te vernietigen. Een Duits'che gra
naatscherf heeft zijn séhpuder gekwetst
mijn arme Quéverne maar zijn hart was
al langen tijd gewond. Zij heeft hem wel
doen weenen. Daardoor was het, dat hij'
met zijn fluitspel zoo diep ontroeren
kon. Ik had hem al doorzien, zélfs voor
dat ik nog met hem had gesprokén als
alles zonder botsingen af. En als die
brieven nu m'aar goed geschreven wa
ren Ze zijn echter omlslachtig, en dooi
de mboie maai' onbeduidende tus schen -
zinnen, verre van natuurlijk.
Boeiende slof, lessen
in natuurkunde door J. A.
Slemlpkes. Vierde druk.
Uitg. Wi. J. Thieme Go.
Een boek van planten en dieren, in
korte schetsen en mét tal van afbeel
dingen, prettig geschreven, m'aar toch
door de -indeeling ook bestemd voor
onderricht.
„De methodiek der natuurkunde in
engereu zin 'beoogt in de lagiere school
vruchteloos iwetens'chappelijkh(eid. Ze
durft niet van onweer ispreken vóór de
electriciteit i-s besproken". Dat ïs wat
overdreven. Maai' er zit in dat woord
uit de voorrede een kern van waarheid.
De schrijver is niet bang' wetenschap
pelijke kwejsties aan te roeren, maar
dan op zijn manier, met helderen een
voud.
0
Kalen d e r s.
Een Vrijzinnige scheurkalen
der verschelen bij' de Uitg. Mij. „De
Vlijt" te Arnhem, brengend op ieder
kalenderblaadje een opwekkend woord
op staatkundig, maatschappelijk, gosdien-
stig en paedagogisch terrein, in vrijzin
nigen geest. Het zijn meest citaten van
wat groote geesten schreven |0jf spraken.
Een Piet v. d. Hem-kalender, met
vier k'wartaals'ckhilden, ieder versierd
met een teekening in kleuren van v. d.
Hem, alle carricaturale tafereelen
in den van hem nu wel tékenden trant,
geestig geteekend. Vooral de tweede, die
van de jachtmenlschen met een béduusd
Volendammermeisje, dat gefotografeerd
moet worden is zeer vermakelijk. Uitg.
Valkhof en Co.
Een Victoriawater-kalender, met
een welgeslaagde reclame teekening in
kleuren op het schild.
De duidelijke maandkalender voor kan-
tooi-gebruik van de Nationale Lie-
venisverzekeringsbank, zonder pretentie,
maar makkelijk ook d|o|or de ruimte vfoor
aanteekeningen op ieder blad.
Van de Three Castle sigaretten
een kalender met drie „mooie" meis
jeskop'pen.
- De 11-jarige D. D., uit de Hoogj-
landstraat te R'dam', een der kinderen,
die werden gewond toen aldaar een
paard schrok van de muziek van den
St. Nicolaasoptocht der Buurtvereeniging'
ik biji nacht de ronde deed in de loop>-
graven. Brave jongen, die het zwaarste
leed gedragen heeft: de onverschillig|héid
van haar, die gij' nog liefhébt
Kapitein, zij heeft geschreven!
De stem, die dat z^ide, klonk ?ls een
kinderstem, zwak en klaar. Terwijl de
officier zijn blik had afgewend, had Hier-
re de o ogen geopend. Hijl had zijn chef
herkend en poogde te glimlachen. Hij' be
gon te spreken en zijn rechterhand kwaim
nu heel voorzichtig van onder het laken
te voorschijn. Maar het hfcofd bleef on
bewegelijk. r j 1
Ik bén blij inijn jongen dat het wat
héter gaat?
Ja, wel een klein beetje.
Je zult béter worden! De officier
!van gezondheid heeft hjet mijl gezégd.
Ik wil beter worden, nuZij
heeft geschreven, dat wil zeggen: de
kleine heeft ges'chreven, m'aar de moeder
béstuurde de pen, dat begrijpt U. Het is
alsof zij op liet papier geschreven h)ad-
„Mijn lieve Pierre" heel duidelijk! Zoek
!m'aar in mijn ransel!
De oogen van den gewonde, nog wa
zig van den slaap en van het tlroonifen
dwaalden naar den zolder
Wil je dat ik den fclrief vab je vrouw
zal lezen?
Ja, en U zult niet de eerste zijn,
Kerkudol heeft hem1 ook gelezen, maar
hijl begrijpt niet zoo alles.Onderin, in
de portefeuille.
(Wordt vervolgd.)