fo. 286
Maandag 4 Deeember 1922.
168* Jaargang
8 inn eiils n d
Uit Stad ©n Provincie.
JwinK
^aponnen,$hawl$
jumpers,blouses,
ondergoed,
öBes kunt U thuis
2elf verven in mooie
blijvende kleuren
indien U TwinK
gebruikt dat in 24
prachtige kleuren,
verkrijgbaar is.
DE. LEVER'5 2EEP M?
Fabrikanten vaoci
Sunlight en Lux
'Uit Middelbar®.
KERKNIEUWS.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Ï35
op TECHNISCHE HERZIENING DER
i l.
De Mem. van Antw. inzake bovengte-
noemd, veel besproken voprstel is ver
schenen. i
Met spanning zal door velen ernaar
zijn uitgezien of, en zoo ja, welke ver
anderingen erin zijp aangebracht, en welk
antwoord de Minister zou geven op de
gemaakte opmerkingen.
We zullen hier in hét kort de voor
naamste antwoorden en tnededeelingen
uit deze uitvoerige Membrie aanstippen:
tgjeen uitbreiding van 't aantal vakken;
geen voorstel tot wederinvoering van
het Fransch in de leerjaren beneden
het zevende;
opschorting van de leerplichtigheid
voor het zevende 1 e e r j a(a ;r tot 1
Januari '25;
een wijziging in de tabellen van het
aantal werjkkrachten voor lager
onderwijs in verband met het leerlin
gen-aantal (waaiWj telkens één leerkracht
tneer gerekend wordt voor iedere nieu
we categorie van het hieronder vermel
de aantal leerlingen):
Nu
le
2e
Aant.
r tot
voorst.
vjojorsp leerkr.
j S <26
40
32
1
61
80
72
2
91
120
116
3
136
165
160
4
r 181
210
210
5
s 226
260
260
6
271
315
315
7
een dergelijke wijziging voor de ta-
bteHen betreffende de ulo-scholen,
.waarvan de beteekenis blijkt uit de vol
gende vergelijkende cijfers van het aan
tal leerlingen
Nu
le
2e
Aant.
tot
voorst.
vpjorst. leerkr
18
23
23
1
24
40
46
2
41
70
83
3
70
120
120
4
100
150
150
5
130
180
180
5
160
210
210
7
invoering van een waarborg tegen de
z.g. sdrijn-m(uloscholen, waar het groot
ste deel van het gevorderde aantal leer
lingen slechts de eerste klasse doorloopt
olm dan de school le verlaten; eischen
werden n.l. gesteld aan 't aantal leer
lingen in de hoogere klassen;
verivalling van het vervolg
ontfe rtwïj s, waarvan het nut niet even-
redig wordt geacht aan de kosten;
ten opzichte van het aanal leerlin
gen, vereischt voor de sti'cih/ting
eenr bij zond e\re school, heeft de
Minister met het oog' op de gerezen be
denkingen. de bij nota van wijziging:
voorgestelde verzwaring der eischen
doen vervallen, en zich in hoofdzaak be
paald tot het in oorspronkelijk wetsont
werp [gedaan voorstel, met vergrooting
van het aantal gemeenteklas&en op 4;
om aoodelooze versnippering' te voor
komen wordt bepaald dat voor de stich
ting van een nieuwe school geen kinde
ren mogen worden opgegeven, die reeds
een lagere school ter plaatse bezoeken;
terugneming van de voorgestelde Wijzi
gingen der artikelen betreffende de o n-
derlwïj ze r(Siojpleiding, daar om fi-
uancieele redenen moet worden prijsge
geven het denkbeeld van een spoedige
in\oering' van de nieuwe onderwijlsoplei
Het bes|tuur van den Zeeuw&chen
Poldér- en Waterschapsbond heeft in
verband met 'n voorgenomen bezoek bij'
den Pensioenraad aan de leden opgave
verzocht van eventueele bezwaren bij de
toepassing van de nieuwe Pensioenwet
ondervonden en van wensjchen die ten
aanzien van wijziging1 dezer wet bij' hen
mochten bestaan.
De antwoorden worden voor 9 Decem
ber üfi. bij den secretaris Daim G 28 te
Middelhjurg ingewacht.
A. Lo uwer se te Vlissingen en twee «temj-
mjen blanco.
Benodmd werd tot gemeente ontvan
ger M. C. de Schipper ïnjst 4 stern-
ïnen een sfem werd uitgebracht op H.
Joodse, een op Johannes Slabbekoorn Jz.
en een op J. C. MeeuWsp. f
Vrijdag trad te W ol f aa r tstdjjk
voor het Dep. tot Nut van 't Algemeen
op de heer D. A. Poldermans van 's-Gra-
venpolder, tatet een paar voordrachten
in Zuid-Beveland's dialect: „Een Onech
te" en „Koo en Kee'\
in geen geval vermjejerdering van het
aantal opleidinglsjnrichtingen; 1
m.feer vrijheid voor den Minister in de
[Samenstelling' der axalm'jeji commissie
O.;
verdeeling1 van het land in kringfen
voor het hoofdonderwijzersexamen.
Een jaar geleden, Maandag 5 Dec.
1921, werd het ijs in de Vesten gjrooten-
deels goedgekeurd door de politie vioor
de schaatsenrijders, en wees de ther
mometer 's ochtends te negen uur 25
gr. F. aan. Kort daarna viel echter de
dooi in.
Vandaag, Maandag 4 Dec. is het zulk
louw weer, dat iedere kachel haast te
veel is, en wees onze thermometer te
negen uur reeds 50 gr. F. aan.
Tal van struiken beginnen al weer
uit "te botten, en op de Bolwerken za-
a we reeds nieuwe scheuten van het
speenkruid boven den grond, met frisi-
sche groene blaadjes.
Zoo nat als het gister was, hébben we
het zelden bijgewoond. Niet dat het
stortregende. Maar den heelen dag liep
men in de natte wolken.
Zaterdagavond gaf de Mandolineclub
„Sempre Avanti" een gped bezochte uit
voering in de groote benedenzaal van de
sociëteit St. Joris'.
De voorzitter, de heer Polvliet, deelde
bij den aanvang mede, dat het doel der
vereeniging, naast ontspanning] voor de
leden, is belangeloos op te treden bij
liefdadigheidsuitvoeringen en dergelijke.
Daartoe heeft de club' echter ook eéni-
gen financieelen steun noodig en tracht
zij donateurs te winnen, wat in de pauze
ook weer bij eenigë der aanwezigen ge
lukte.
De verschillende mét zorg en op zeer
verdienstelijke wijze ten gehoore ge
brachte numfmers, w. o. ook weer de aar
dige „Boerenbruiloft", behaalden wel-ver-
diend succes, en werden afgjewisseld door
eenige goede humbristiSche voordrach
ten van den heer De Ruijter uit Vlissin-
gen. Een geanimeerd bal besloot den
gezelligen avond.
Vrijdag j.l. herdacht de heer F. den
Herder, kantoorknecht op het postkan
toor alhier, zijn 40-jarig jubileum' bij
de posterijen. Door het gezamenlijk kan
toorpersoneel werd hem een stoel, een
pijp en bloemen aangeboden.
Het door ons overgenomen bericht
betreffende oplichting van schipper V.
uit M i d d e 1 b u rg door een opperman
te Rotterdam' is in zoover onjuist, datt
het bedrag Is f 40 inpiaats van f 400.
De heer Vermeulen, Kinderdijk, alhier
geeft gaarne inlichtingen over den per
soon, die de oplichting] pleegde.
Van de beide personen, die aange
houden waren in verband met de in
braak in het station en .die beide voor
den officier van justitie waren geleld,
is A. M. na verhoor weder op vrije voe
ten gesteld; de tweede, J. G., is naar
het huis van bewaring, overgebracht.
Door de politie ïs de 58-jarige P.
J. W., aangehouden wegens onzedelijke
handelingén met kinderen. De man, die
volledig bekende, is ter beschikking der
justitie gesteld.
DE GRONDWETSHERZIENING BE
i ÜRACHTIGI).
De Koningin heeft de thans ook door
de Eerste Kamer aangenomen wetsvoor
stellen tot Grondwetsherziening bekrach
tigd.
MINISTER DIOR BIJ DE KONINGIN.
De Konintgin heeft Zaterdagochtend te
hall elf ten Koninklijke Paleize in het
Noordeinde te 's-Gravenhage in audiën
tie ontvangen den Fransehen Minister
van Hanldel en Nijverheid ,den heer
Dior.
DE GOUDCL Al' SELF.
Naar de Tel. verneemt is in de Zater
dag) gehouden algemeene vergadering van
de Broederschap van Notarissen beslo
ten de z.g. goudclaus|Ule niet op te nemen
in notaneele acte».
Uit Vl'issingen.
Op het adres tegen de verslechte
ring van het onderwijs is te Vl'isisin-
gen door 4100 personen geteekend.
Zaterdagmiddag is te Vlissingen
door het mluziekgtezelschap ,,Ons Genoe
gen" een hulde gebracht aan den burge
meester, die zich met de overige leden
van h ét Dagelijksch bestuur der gemteente
vereenigü had op het bbrdes van het
stadhuis. De 'burgemeester werd daar toe
gesproken door den oudsten wethouder,
den heer M. Laernoes, die wees' op de
groote 'beteekenis van het aannemen van
de motie inzake de havenwerken door
de Tweede Kamer en den burgemeester
dank 'bracht voor alles wat hij in dezen
voor de belangen van Vlissingen heeft
gedaan.
De burgemeester bracht dank voor de
ze woorden en zeide met liefde gewerkt
te hebben, daar Jfiij de totstandkoming]
der havenwerken van groote beteekenis
acht voor de gemeente, die hij' dan olofc
mét het succes geluk wenschte.
Uit ZeeuMsctt-Vlaanderen W'. D
Door den Commissaris der Koningin
is benoemd tot gemieente-veldwachter te
Cadzan d, H. A. van der Lljjtake, ser
geant fcüj de politietroepen te Rot
terdam.
Zaterdag' had te O o sltbfinnig op
den hoek der Znidzandsc|he straat een
botsing plaats tusschen een auto en een
motorfiets ,die gelukkig zonder persioon-
lijke ongelukken afliep. In tamelijk vlugge
vaart rijdend kwamen beide voertuigen
trots de poging tol remknen der bestuur
ders, met elkaar in gevoelige aanréjdng
miede door de gladheid der graten. De
motorrijder kwam op den grond te val
len terwijl zijn machine deerlijk geha
vend werd. Aan de auto was niet veel te
bespeuren. i
Vrijdagmorgen om 9 uur kwam de
de raad der gemeente A a r d e n W u r g in
spoedeischende vergadering bijeen. Alle
leden waren tegenwoordig.
Aan de orde was een voorstel van
B. en W. om' in beroep te gaan bij de
Kroon tegen het besluit van Ged. Sta
ten van 3 November "1922 waarbij deze
besloten hadden de wijziging van "hét
Burger-Gasthuis aldaar goed te keuren.
De wijziging berustte hierop: dat in
het vervolg het bestuur van b/ét B. G.
zal 'benoemd worden doorArmbesturen
en Gecombineerde vergadering van ge
meenteraad en college van regenten, 2
leden zouden benoemd worden door de
gecombineerde vergadering en 3 leden
door aanwijzing respectievelijk één door
het Kath. armbestuur, een door het
Doopsgezind armbéstuur en een door het
Ned. Herv. Armbestuur.
In deze bestuursverkiezing 'zou geen
wijziging kunnen gebracht worden dan
door algemeene instetn/taing van
de drie armbesturen.
Dit is het kardinale punt.
Het voorstel van B. en W. werd toe
gelicht door de beide wethouders.
De heer Reepmaker sprak zijp verwon
dering er over uit dat dit niet door den
voorzitter geschiedde.
jWethouder Roerscli zeide dat h.et een
zeer verkeerde toestand zou worden als
het besluit van Ged. Staten gehand
haafd zou blijven, daar er geen wij
zigingen in de bestuursverkiezing zou
den kunnen plaats hebben Indien er
ook maar een armbestuur tegen was.
Hij begreep ook niet hoe Ged. Staten
deze wijziging hadden kunnen goedkeu
ren daar hem persoonlijk in Middelburg
was meegedeeld dat dit niet zou gebéu
ren, in strijd zijnde met het algemeen
bélang.
Daarna kwam wethouder Martens aan
het woord. Eindelijk was de tijd geko
men, zoo sprak hïj', om rijn hart eens
lucht te geven. Het ginjgfhier niet over
de kwestie wat het besfte was, maar
het gaat om: Roomsch of niet-Roomseh'.
De heer Jan van der Hooft, zoo zeide
hij, had er bfet Doopsgezinde armbéstuur
bijgehaald oih de linksehe méerderbjeid
te krijgén, want zooals. de zaken nu ston
den bleef het bestuur van het Gasthuis
steeds links. Het was' een uitsluitende
partjijlkwestie.
Had de heer van der Hooft een andere
mianier géweten om de meerderheid te
houden dan had hjiji nooit het Doops
gezinde armbéstuur er bij gehaald. Hij
was de spreekbuis van het "béstuur van
het gasthuis. De Weer Martens liet voor
al uitkomen dat ménsehen die in een
armbestuur zitting hebbén niet gesthikt
zijn om in het bestuur van het Gasthuis
te zitten, daar zé daar geen verstand vran
hebben, terwijl B. en W. volkomen met
den toestand van het Gasthuis op Ide
hoogte zijp, wat ze bewezen hebben
door een nadeelig saldo van f 6000 om
te zetten in een biatig saldo van f 600
Hij achtte de leden van een armbéstuur
absoluut ongeschikt om'als regent van
het Gasthuis op te treden. De hjeer Mar
tens was zeer heftig en verweet den
beer v. rl. Hooft incluis het bestuur
Uit ZüHI-Bevaland.
Zaterdagvoormiddag j.l. vergaderde
de raad der gemeente Nis se. Aanwezig
allé leden.
Benoemd wérd tot onderwijzer N. M.
In het Burger Weeshuis wordt op de
zelfde wijtze het bestuur samengesteld
en het blijkt dat leden van het armbe
stuur die daarin zitting hebben abso
luut geen slechter figuur slaan dan de
rest.
De heer Wispelaere zegt dat over de
geheele geschiedenis niet meer gespro
ken behoeft te worden, want dat is
allemaal béter aan de gfalg gesmëerd, het
is zuiver een partijLkwestie en verzoekt
te stemtaen.
De heer Roerseh zegt nog dat de
Kath. bij de eerste behandeling er niet
tegen in zijtn gegaan daar dan de heele
boel in 't honderd zou gëloopen zijn.
Wanneer het zoo blijft zou een armbe
stuur steeds een mandaat aan zijn af
gevaardigde kunnen geven om! den bbel
verkeerd te laten loopen. De geconr-
bineerde vergadering zou wkt kunnen
voorstellen tot wijlziging en een arm
bestuur zou alles tegen kunnen houden.
Alvorens tot stemming over te gaan,
vraagt de heer Wage verlof zijn stem
te mogen motiveeren. Spreker zegt dat
hem de geheele boel koud laat, daar hjij
voor zijn partij toch niet kan krijgen wat
hij verlangt, nl. van iedere partij even
veel. Hij is tegen overheerslching vaii
links maar ook tegen overheersching van
rechts en daarom1 zal hij tegen hjet voor
stel van B. en W. stem!mien.
Daarna heeft de stemming plaats.
Het voorstel van B. en W:. wordt aan
genomen met 4 tegen 3 stemmen. Voor
alle Katholieken.
Zonder hoofdelijke stemming wordt
nog goedgevonden bij eventueele vérde-
diging' in den Raad van State een ad-
vocaa't te mogen benoemen.
Niets meer aan de orde zijnde sluit de
voorzitter deze zeer roerige vergadeingL
LANDS IIULMGINGS COMITÉ
AFDEELING ZEELAND.
In het Hotel du Commerce te M i ti
de 1 b u r g werd Zaterdagmiddag èene
vergadering gehouden belegd op initia
tief van den heer Alfcërt van der Horst
voorzitter van het Landshuldigmgjscomité
bij gelegenheid van het 25 jarig regeer
ringsjubileum van H. M. de Koningin.
Door den heer P. C. Lab'rijn, die
mét toestemming van de afgevaardigden
van een 35-tal Zeeuwsche vereenigingen
voorloopig het presidium waarnam, na
dat gezamenlijk het Wilhelmus, was ge"
zongen, de afgevaardigden verwelkomd,
terwijl hij mededeelde, dat de Commis
saris der Koningin in Zeeland, jhr. mr.
J. W. Quarles van Ufford, bereid was/
gevonden het bëschermbjeerschap van 'n
Zeeuwsche afdeeling op zich te nemen,
en de burgemeester van Middelburg, de
heer P. Dumon Tak, om' als, eere-voor_
zitter te fungeeren.
Vervolgens wérd het volgende tele
gram aan H.M. de Koningin verzonden-
„De afgevaardigden en leden van ver
schillende Oranjevereenigingen, verga
derd in het hotel „Du Commërce" met
het Provinciaal afdeelingshestuur van hef
Landshuldigingscomité, bieden Uwe Ma
jesteit hoogst eerbiedig hun hulde en
bij vernieuwing de verzekering v'an on
wankelbaren trouw aan Uwe Majesteit
doorluchtig huis. LABRIJN
Door den heer van der Horst werd
yervolgens uiteengezet wat de bedoeling
is van het comité. In de eerste plaats
riep s'pr. aller medewerking 'in tot het
verkrijgen van zoovéél mogelijk deputa
ties met banieren bij de nationale be
tooging te Amsterdam1 te houden, maar
bovendien is. het de bedoeling feesten
iri de hoofdplaatsen des rijks te houden
als H.M. de Koningin in verband met
het jubileum daar bezoeken brengt. Ver
schillende voorloopige regelingen werden
door spr. uiteengezet.
Op deze uiteenzetting volgde eenige
discussie, waarbij' o.a. werd toegezegd
dat alles zal gedaan worden om' tegemoet
te komen aan alles, wat kan leiden tot
samenwerking met de vereeniging „Uit
het Volk—Voor het Violk", die reeds plan
nen heeft voor feestviering ter eere Van
het 25-jarig regeeringisj ut ileum.
Een voorloopig comité vóór de af
deeling Zeeland werd gevormd, bestaan
de uit mejuffrouw J. J .Donner, te Goes,
voorloopig secretaresse, en de heeren
P. C. LabrijP, te Goes, voorloopig voor
zitter; H. J. G. Hartman te Middelburg,
M. Mathol de Jong, Middelburg; C. A.
van Woelderen, burgemeester van Vlis
singen; M. J. Verhorst, fcturgem'eester van
Wissekerke; 3. Snellen, blurgeméester van
Korijglene; Uyl, te Zierikzee; A. Mij's te
r^VLAARDINGEM
(Ing. "Meded.)
namen der vereenigingen in hun gamëe*-
ten te weten te komen, en binnenkort
zal dan weder een vergadering van af
gevaardigden worden büjeenger oepeea
Vereenigingen die dan niet In de $elege»~
heid zijn afgevaardigden te zenden, ku*-
nenn ook met een schriftelijke adhae«sie-
tetuiging volstaan, welke zij kunnen riek
ten aan mejuffrouw Donner te Goes.
De heer Labrijn bracht in rijn slot
woord hartelijk dank aan den heer va»
der Horst voor de vele moeite die h^p
zich getroost, waarvan ook reeds de op
richting van een afdeeling Friesland hét
gevolg is geweest.
Bij de Zaterdagavond gehouden
sLemming zijn herkozen tot notabelen der
Ned. Herv. Kerk te Arnemmiden de
heeren K. van de Gruiter en A. Meu|-
mëester, terwijl nieuw gekozen zijn de
heeren J. Marteijn en L. van de Ketterij.
Op Zaterdag' j.l. gehouden her-
stemlminig voor een notabelen der Ned.
Ilerv. 'gemeente te N i s se werd gekozen
A. Huijbregtse, tatet 24 stemmen. Op
M. Ossewaarde werden uitgebracht 12
stem (men en op L. Huijssoon 4 stemme»
Totaal uitgebrachte geldige stemtaen 46
en een blanco.
In de vergadering van no labelen
der Ned. Herv. Kerk te "Wolf aart,s-
dijk werd als kerkvoogd gekozen de
heer J. L. Goetheer in plaats van de*
heer J. D. van Doorn, die wegens ver
trek had 'bedankt.
van het Gasthuis dat zij! alleen ten doel i Oostburg; Hendrikse, burgemeester vau
van de Velde te Bergen op Zoom' met
jstemlmén een stem werd uitgebracht opiB. G. kunnen inwerken.
hadden de katholieken te onderdrukken
en geen baas te laten spelen.
De heer Reepmaker komt vooral op
tegen de minachtende wïjlze waarop de
heer Martens over -de armbejsturea
spreekt en dat deze menschen zeer ze
ker geschikt kunnen zijn om een plaats
te vervullen als regent van het B. G.
want dat zij zich binnen een zeer korten
tijd volkomen in de toestanden van het
IJzendijke; J. de Kraker Cz'. van Zaani
slag; Wi. A. den Boglgende, Axel; tatr.
Diepenhorst, burgemeester van Tholen;
van Rees, burgemeester van Poortvliet,
en S. Hage, burgemeester van Bruinisse.
Van de R. K. kiesvereenigjng te Sas
van Gent was een telegram van adhfeels'ife'-
betuiging 'ingekomen.
Door de leden van het voorloopig ció
mité zal nu de medewerking van alle
bfurgemteesters worden ingeroepen om de
0
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Tienhoven (U.) ds. J.
H. F. Mantz te Wolfaartsdijk. (De Z.$
Geref. Kerk.
Bedankt voor het beroep naar Mid-
ld(el(burg door ds. F. "W. H. Bramer, te
Hoogeveen.
Men schrijft ons! uit Goes:
Vrijdagavond gaf in het Schuttershof
het Middelburgs Mannenkoor onder lei
ding van den heer Joh. H. Caro ee»
welgeslaagde uitvoering.
Jammer dat de zaal maar half bezet
was. i
Van het kopr möeten de klank (bassen
en tenoren) en de uitspraak geroemd
worden. De eenheid kan nog beter zijn.
Af en toe hoorden we ni0|g| stemmen hof-
ven de andere uit. Van de liederen, wel
ke werden ten gehoore gébracht vonden
we Verbeidend van G. Rijke en het slot-
numkner Luctor et Emergo het bést. Hei
eerste werd zeer gevoelig, het laatste
met het noodigë brio gezongen.
De heer Caro toonde zich een rustig
en zeker leider en Mj' het begjeleiden va»
den fluitist een nauwkeurig p'ïanïst.
De solist, de heer F. A. Hiller, 'bezit
een fraai, goed geschoold tenorgeluid e»
zingt met temperament- Betere verzorging
Van dé „r"-uitspraak is wenschelijk. Zeer
mooi werden gezongen Zueigmung vla»
R. Strauss en Spielmanns Liedi van W.
F. G. Nicolaï.
Een verrassing was 't optreden va» de»