FEUILLETON.
No. 237.
Zaterdag 7 October 19X9.
163* Jaargang
Zuster Brettao's liefde.
i n li e ii i 5i ït d.
II u i t ii 1 a ii <1.
w* cachi
Leonard merrick.
MIDDELBUR6S0HE COURANT
Dil nummer bestaat uit DRIE bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwar
taal:
op de buitenwegen om Middelburg, en
voor de andere gemeenten p. post f 2.50;
voor Middelburg en agentschap Vlis-
singen f2,30;
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën: 30 cent p. regel.
Ingezonden Mededeelingen: 50 cent p.
regel. Bij abonnement veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen:
van 17 regels f 2,10, elke regel meer
30 cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij
is aangegeven dat zij in deze rubriek
moeten geplaatst worden, 85 cent bij
vooruitbetaling. Advertentiën onder
brieven of bevragen bureau dezer cou
rant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent plus 2 cent voor
port per stuk,
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR en des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Aangesloten bij den Post-, Cheque- en
Girodienst onder no, 43255.
overkwam, zelfs al mocht de misluk
king van de conferentie van Moedania
nog in enkele opzichten een wijziging
brengen, doetden hartgrondigen
wensch opkomen, die methode te blij
ven volgen.
EEN LES VOOR
KLEINE STATEN
We hebben niet veel sympathie voor
hetgeen de Grieken in de laatste jaren
hebben gedaan tegenover de Turken.
Toen Turkije met zijn Centrale - Bond-
genooten ineenzakte, kw'am ook -Grie
kenland toeloopen „bood zich aan als hel
per van de Geallieerden, en kreeg als
belooning van zijn „diensten" een brok
wan het overwonnen Turkije, n.l. de kust
streek van Klein Azië en het begeerde
Oost Thraciè.
Maar in de politiek geldt heel sterk
de regelvoor w|at, hoort watEn Grie
kenland moest toen voor zijn niéuwe
gulle vrienden 't vuile werk in Klein 'Azië
doen, door de weerbarstige Jong-Turken
wan Angora in bedwang te houden,
wat na vier faar zeer kostbaar oorlog
voeren uitliep op de jammerlijke mis
lukking van Augustus en September jl.
En nu laten dc Geallieerden, zelfs
ook de Engelschen, hun Grieksche bond-
genooien in den steek! Zonder dat zij, de
Grieken, er in te vertellen hadden, werd
Thracië weer aan de Turken beloofd.
We laten nu daar wat het bese is
voor de rust voor Europa.
Maar we willen wel wijzen op de droe
ve ontgoocheling die de Grieken onder
vinden van bun samengaan met de
„gbooten".
Daarin ligt voor de kleine mogendhe
den een ernstige les: verbind u niet met
groote mogendheden, wlant ze gebruiken
u slechts voor hun doeleinden, en wlan-
nqer ze het voor hun eigenbelang noodig
achten, laten ze u gewoon in den steek.
Ons land wordt gelukkig reeds sedert
geruimen tijd geleid langs lijhen, die
niet voeren naar samenwerking' met groo-
te mogendheden. En we kunnen er niet
over klagen, dat die zelfstandige positie
de reputatie van Ons land verminderd
heeft.
Het voonieeld wan Wat den Grieken
Geautoriseerde vertaling naar het
Engelsch van.
door E. H. (Nadruk verboden)
DE „TEGENWOORDIGE BUITENGE
WONE OMSTANDIGHEDEN."
We zijn er nog altijd niet uit. (Ook offi
cieel niet.
In een der vele bijlagen tot 11e istaatsr
begrooting is opgenomen een lijst van de
wetten, waarvan de herziening' of in wer
king treding aan een bepaalden termijn
is gebonden, of aan een nader 'bij de
wel vast te stellen tijdstip is voorbe
houden.
En daarin vinden we er verscheidene,
die het publiek bestempelt als crisis-
wetten, die nog' steeds gelden, en die (alle
de bepaling 'bevatten, dat:
„zoodra de tegenwoordige buitengewo
ne omstandigheden hebben opgehouden
te bestaan, aan de Staten-Generaal een
voorstel van wet zal worden gedaan,
waarbij de intrekking van deze wet, zoo
mede de overglang tot den normalen toe
stand worden geregeld."
Die wetten zijn:
de Beurswet 1914;
de wet betreffende liet voorkomen van
dadelijke uitwinning naar (aanleiding van
geldelijke moeilijkheden door de buiten
gewone omstandighedendateerend van
14 September 1914;
verlenging termijnen Merkenwet;
de Distributiewet 1916;
de S ch epen vorderingsWet 1917;
de Scbeurwet 1918.
En daar sluiten zich bij aan de wet
ten, die automatisch vervallen als de be
faamde „tegenwoordige buitengewone oM-
standigheden" vervallen zijn. In de na
volgende wetten is n.l. opgenomen een be
paling, dat zij vervallen
„zes maanden na den dag waarop door
de Koningin, gehooid den raad van Star
te, zal zijn verklaard dat de tegenwoor
dige buitengewone omstandigheden heb
ben opgehouden te bestaan".
Die wetten zijn:
de Huurconünissiewet;
de Huuropzegiginigswet;
de Woningnoodwet;
de Huuraanzegjginlgswet.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
53).
-o-
Ze kiwiamen samen met de fleséh te-
ruft 7-ij ten hoogste verontwaardigd, ge
raakt als ze was in haar vrouwelijke
Waardigheid. Carew ging met hernieuw
den ijver aan 't drinken en lagen den
tijd, dal het gezelschap omzichtig door
de zijdeur verdween, waren zijn oogeu
Verglaasd.
De slapende stad strekte zich daar
voor zijn onzekere Wikken uit, fciadende
m zilveren maneschijn, terw'ijl hij den
anderen met dikke tong goeden-nacht
wen Sch te en biet lodderigten blik en knik-
jj k^ën den ;wfeg) naar huis aan
vaardde. Het was een ig'oed eind af, en,
daar hij alle stuur miste, was hijr den
v erkeerde kant gegaan en dw'aalde steeds
verder af, tot hij ten slotte niets meer
Wtys werd int Westport Eens stond hij
naast een poort stil, in de hoop, dat hij
daar iemand hoorde aankomen, die wel
zoo [goed zou willen wezen, hem een
Henri de Vries zal dus Dinsdag a.s',
ook in den schouwburg alhier ko
men „Jong'e-Jannen".
Het is veel jaren g'eleden dal wij hem
dal hier zagen doen, en nog altijd heb
ben we de herinnering' aan een buitenge
wone kunst-praes,talie, virtuoos nuaar bo
vendien zeer indrukwekkend.
Zooals mten Weet heeft Heijermans dit
bijzonder 'knap ineengezette tooneelspel
voor Henri de Vries geschreven, toen
deze hem vroeg om een stuk waarin
hij een reeks van personen kon voor
stellen. Heijermans heeft toen den
vorm gekozen van hel verboor voor den
reclitercomlmlissaris van een aantal ge
tuigen in de zaak van een brandstichting!,
en daarvan iets gemaakt van zeer -ster
ke dramatische spanning. En Henri de
Vries heeft toen van die personen een uit -
b'eeloing gegeven van verwonderlijke ver
scheidenheid. Hij is er jaren mee in bet
eindje te brengen naar het geluid, als zijn
zinnen hem'hierin ook niet bedrogen had
den, k'vvani niet naderbij'. En, daar hij zich
steeds meer beneveld voelde, liep bij
m'aar voort, zonder zich in 't minst -nog
in te spannen, om de juiste richting'
te volgen
De zon kwjatov al op, loen hij, half-
nuclijter. eindelijk door het hekje van de
villa stapte. Kalm bespeelde de zee bet
Zacht-gtetinte strand, maar in de slaap-
kiamter brandde nog! steeds een kaars
en bij het flikkerend schijnsel daarvan
trad het kindermeisje hem' al tegemoet
met verschrikt gezicht.
„Mastor Archie, (mijnheer," stamelde ze
„Ik ben den geheelen nacht met hem op
geweest. Hij is ziek."
„Ziek?".... Hij' stond als verplet op
den drempel haar aan te kijken. „Wat
bedoel je met ziek? Wat scheelt hij?"
„Ik Weet niet mijnheer, ik weet niet
wat ik doen moet, ik denk dat hij een
dokter noodig heeft."
Iets in zichzelven mompelend, drong'
CaroW lang!s haar heen, tot waar liet kind
op bed onrustig lag te schreien.
„Wat is er Ardhie? Wat scheelt er aan
kleine vent?"
„Het is over zijn keel dat hij klaagt",
prevelde zij. „U kunt wel zien, dal die
gezWollen is. Hij kan niets eten."
Zijn vader voelde eens met den vinger
aan het keeltje en 'wierp een blik ven ont
zetting om zich heen.
buitenland geweest, en hij gaat er weer
heen. Maar nu maakt hij een rondreis
door ons land.
De „Brand in de Jongejan" is hel
slot van de voorstelling. Vooraf gaat een
Engelsch blijspel „Meneer Tim", waar
in Henri de Vries de hoofdrol vervult.
RECHTZAKEN.
Door Th. M., 32 j., koopman en ».er-
lofhouder te St. Jansteen, is hooger
beroep aangeteëkend tegen hel vonnis
der rechtbank te Middelburg van 22
Sept. j.l., waarbij liij wegens verboden
nederlage van gedistilleerd is veroordeeld
lot f 1367.40 of 6 maanden hechtenis.
Door hem werd levens hooger beroep
aangeteekend legen het vonnis van dien
zelfden claluni, waarbij hij' wegens te
groolen voorraad gedistilleerd aanwezig
hebben op 15 Jan. 1921 is veroordeeld
Lot f 25 of 25 dagen hechtenis.
o-
Ar r.-R e chtbank te Middelburg.
In de zitting van 6 October werden
de navolgende vonnissen uitgesproken:
diefstal: C. M„ 23 j., koop'man, Hoofd
plaat, 6 hï. tgtev.;
mishandeling: J. IC, 19 j., boeren
knecht, 's Heer Arendskerke, 3 w. gev.
beleediging: A. C. P., 38 j., buisvr. C,
B., Goes, f 3 of 3d. h.; G. (van H.,
31 j., werkman, Goes, f 10 of '10 d. In.;
C. van H., 50 j., koopman, Middelburg1,
14 <J. gev.;
beleedigjng' ambtenaar: PI. L., 54 j.,
werkman, Ilansweert ,f 15 of 15 d. h.;
mishandeling: C. V., 21 j., arbeider,
Stekene, f 20 of 20 d. h.; S. M. v. G.,
18 j., zonder beroep, Stekene, f 20 of
20 d. h.; J. C., 38 j., (Werkman, GraanW,
f 30 of 30 d. h.
beleediging: F1 S. 38 j., huisvr. P. D.,
Philippine, vrijgesproken; A. A. de IC,
23 j., klompenm'aker, Clinge (Z.), f 10
of 10 d. h.
mishandeling: P. B. S„ 18 j., veldar-
beider, Axel f 15 of 15 d. h.
smaad: J. C. C., 35 j., landbouwer,
St. Jansteen, vrijgesproken.
krankzinnigen le Chicago, meedeelt, doen
zich in deze stad 150 nieuwe gevallen
van 'krankzinnigheid por week voor.
Deze schrikbarende toeneming' van liet
aantal krankzinnigen schrijft de genoem
de geneeskundige toe aan hel gebruik
van de vergiftige alcohol-mengesls, die
door de ontduikers van dc prohibitie-wet
ten worden verkocht.
Vóór de- invoering der prohibitie-maat
regelen, werden er le Chicago elke week
60 a 70 nieuwe patiënten, lijdende aan
krankzinnigheid, ter verpleging in ver-
schillende inrichtingen opgenomen. Thans
1 zijn de krankzinnigengestichten over mild
met pafiëntpn, zoodat een deel van hen
zelfs op geïmproviseerde bedden op den
vloer 'moet slapen en in niel voor de
verpleging bestemde lokalen moet wor
den ondergebracht.
Het slachtoffer van den alcohol van
v'óór de prohibitie, verklaart dr. Hall, ver
toonde een minder ernstig) beeld dan de
tegenwoordige alcoholicus. Deze wordt
een maniac, die treinen doet ontsporen,
huizen 'binnendringt en onschuldige vrou
wen en kinderen aanrandt. In vele geval
len sterft hij aan de gevolgen van zijn
drankzucht. In andere gevallen wordt hij
blind of ongeneeslijk krankzinnig.
Dr. Halls conclusie is gebaseerd op
de jg!eschreven rapporten van specialis
ten voor geestesziekten, die niet minder
dan 73.601 gevallen van^crankzinnigheid
onderzocht hebben.
LANDBOUW.
R. Landb. Win ter s c hooi
te Goes.
Na afgelegd examen zijn heden lol
de eerste klasse der Rijksïandbouw-
winterschool toegelaten: C. de Bree ,Kle-
verskerke; J. Burger, Wemeldinge; A.
J. Constandse, Brouwershaven; II. Th. II.
Everard, Den Haag; J. C. v. d. Kleijn,
Slavenisse; D. J. LindenberghWol-
phaartsdijk; J. J. Mol, Ovezande; M. C.
van Nieuwcnhuijzen, Ooltgensplaat; J. A.
van Nieuw'enhuijzen, Steenbergen; J. _L.
G. Snijder, Col'ijnsplaal; C. PI. A. Stols,
St. Philipsland; J. Wisse, Anna Jacoba-
polder; J. C. Zweede ,Goes.
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
In een advertentie in dit num'mteri
van de Sultanazeep vindt men een p entje
dal voor de kinderen een puzzle opgeeft,
oe eerste van een heele reeks, waarvan
iedere maand een nieuwe zal verschijnen.
o
.-DROOGLEGGING EN KRANK
ZINNIGHEID.
Naar dr. James Whitney Hap, voorzit
ter van do medische commissie, belast
mei bet toezicht op de verpleging van
t BRIEVEN UIT RERLIJX.
No. 64.
De ongebroken kracht van liet
kunstleven. Berlijn's muziek-
vrienden in afwachting' van de
komst van Willem Mengelberg.
Druk tooneelleven. „De brui
loft van Adriaan Brouwer". St&-
nisiawski. Moskou in Berlijn.
De strijd legen het militairisme.
jl' Berlijn, begin October.
In allen nood der tijden blijft He (gees
telijke kracht van liet kunstleven in Berlijn
nog; ongebroken. Ja wellicht zijn liet juist
de materieele zorgen die hier overal lot
verhoogde activiteit, tot geestelijke pres
taties dwingten en aansporen. Ook de
kunstenaars en de leiders der grooté
kunstinstellingen moeten leven, honder
den, ja, duizenden worstelen liier om hun
beslaan en dat alles leidt tot nieuwe (plan
nen, tot inspanning van alle krachten,
tot vruchtbaar leven. Laten wij ons daar
over verheugen.
Op onstuimige manier is de wintercam-
pagne der kunstwereld op alle gebied
ingezet.
IleL feil, dat Berlijn als stad een volko
men veranderd aanzien heeft verkregen,
stelt hooge eischen aan den onderne-
fnersjgeest. Is het niet meer de hoofdstad
van een bloeiend rijk, dan is het toch
een nieuw middelpunt geworden, waar
in de slrooming.cn van een in dezen
vorm vroeger onbekend internationa
lisme elkaar kruisen.
Vanuit het Oosten en Zuid Oosten lia
nen intellectueele elementen zich een
weg hierheen, die ons vroeger vreemd
waren, en die nu met het oude wezen
van Berlijn in contact komen; en van
alle zijden gaan de golven heen en weer
van een vreemdelingenverkeer, dal bijna
„unheimlich" wordl.
Zoo is de wisselwerking ontstaan, die
Liefde voor een kind bewerkt nooit
een hervorming' in het karakter van een
man; 'liefde voor een vrouw bij uitzon
dering w'èl eens, maar toch had Carew
zijn zoon de grootste genegenheid ge
schonken. dié hij geven kon, en de angst,
om hem nu te verliezen en zijn eigen
weinige zorg voor het ventje benauwde
hem.
„Haal iemand', stamelde hij. „Breng
een dokter mee terug. Goede Hemel!
Waarom heb ik hem eigenlijk hier laten
konten?"
Hij zonk neer op den rand van de
matras, zijn hand tegen liet hoofd druk
kend, mm daar als 't Vare weg te vagen
de bedwelming van den drank, die hem
het doordenken belette. Plij' zag een kom
met Water op de waSchtafel staan en
stak zijn hoofd daar diep in. Terwijl hij
'wlachlte, begon het ontwakend leven in
stilte reeds le verbreken. Door het ven
ster kwam' geklepper van voetstappen op
het plaatsje; het 'gerinkel van een emmer
op de steenen. Hij zag zijn vermoeide
trekken, voelde zich gekweld door zijn
eigen toestand, waarvan hel ongepaste
den ernst van dien van het kind nog
scheen te vergrooten en trachtte zijn
angst lucht te geven, door een herhaald
wagen waarop hij toch niet anders dan
een gemelijk en onvoldoend antwbord
kreeg.
Het had ongeveer twee uur geduurd,
vóór het (meisje* terugkeerde, piet een dok
ter, aan (wiens kleeding duidelijk de spo
ren van een haastig' toilet merkbaar wa
rén. Carew sloeg hem in de grootste
spanning gade, gedurende zijn onderzoek
terwijl hij zicli alweer zoo even verlicht
voelde door de aangenomen kalmte van
den medicus.
„Is hel ernstig?" vroeg hij.
„Het lijkt diphtlierilis, maar hel is
nog wlat vroeg, o(m' dit met beslistheid te
kunnen zeggen. Hij heeft een kerngezond
gestel; dat is al half gewonnen. Is zijn
moeder ook goed gezond? Dat dacht
ik Wel. Woont u hier in de stad. mijn-
lieer?"
„Ik hen acteur; We zijn hier aan 't
spelen. Mijn fl'ou'w is buitenslands. Waar
om' vraagt u dit?"
De dokter nam artist en vertrek met
met één oogopslag op.
„(Het Was heter, dal het kind hier
Wegging," zei hij, „mét diphtlierilis ïs
er gevaar voor besmetting en daar kan men
een pension niet aan bloot stellen. Brengt
u hem naar een ziekenhuis en lalen ze
daar goed naar hem kijken. Dat zal voor
hel patiëntje in alle deelen liet beste
zijn."
„Ik ben u ten zeerste verplicht voor
uw advies," antwoordde Carew aarzelend
„zelf blijf ik hier op z'n minst nog! een
Week," voegde hij er bij met het oog op
het honorarium. „Kan hij veilig ver
voerd Worden, denkt u?"
„O ja, daar hoeft u niet bang voor
f®®
gaat krabben of haren ver
liest, koopt dan nog heden
EEN FLESCH CACHI
voorkomt en geneest eiken
huiduitslag bij houden, doodt
alle onrein en behoedt Uw
hond voor besmetting.
Per flacon f 1.65.
GEN.-AGENTSCHAP;
Henegouwerplein 62, Rotterdam
Verkrijgbaar te Middelburg-
bij de firma's Schulte Tliicme,
Paul v. Sluijs en L. Janse.
(Ingez. Med.)
buitengewoon prikkelend werkt en alles
met levendige actie vervult.
Hel Berlijnsche muziekleven heeft van
zijn rijkdom niets ingeboet-. Men vreesde
reeds, dat de ongelukkige verhoudingen
hier verzwakkend zouden werken. Het
tegendeel is het g-eval. Maanden vooruit
reeds, voor bijna den geheelen winter, is
een reusachtig aantal concerten vastge
steld. De geheele stad is van muziek
vervuld. Elke dag! brengt een heele keten
aanlokkelijke uitvoeringen. Een nieuwe
„Yolksopera" wordt opgericht en geeft
klassieke muziekwerken tegen betrekke
lijk billijken prijs. We streven de Ber
lijnsche kunstenaars in het buitenland er
naar, om zich bij gelukkiger volken een
heler bestaan te v erzekeren, maar zij
keeren steeds weer terug), alsof zij tot
erkenning komen, dat hier toch de wor
telen van bun kracht te vinden zijn. 'En
uit het Noorden, uit het Zuiden, uit (liet
Westen, waar locli andere geldswaarden
bestaan, komen cle gasten bijna nog over
vloediger clan vroeger. De beroemde diri
genten dor wereld willen niet verzuimen,
ook in Berlijn aanzien en bijval te ver
werven. Uil Christiania was zooeven'
Georg Schneevoigt hier, die gedurende
den zomer in Scheveni^jjpn met zoo
groot succes het KurhaiSorkest geleid
heeft. Uit Zurich kwam Valentin Andreae.
En in den loop van October zullen wij het
groole genoegen hebben, Willem Men
gelberg bij ons te zien, die 'niet zijn gehee
le kunslenaarsschaar van 't Am'sterdanif
sche Concertgebouw den tocht naar Ham
burg en Berlijn aanvaardt. In vreugdevol
le afwachting zien de Berlijner kunste
naarskringen het bezoek van den grooten
Nederlandschen meester tegemoet.
De beeldende kunsten roeren zich niet
minder. Geen sprake ervan, dat vian de
lallooze salons en kunsthandels in de stad
de een of ander zijn deuren (split.'O öjk) hier
is hei tegtendeel het geval: nieuwe ten
toonstellingszalen worden gebouwd, de
kunstmarkt 'bloeit.
En niet minder ontmoeten wij hetzelfde
verschijnsel op dat gebied, waar overal
het kunstzinnig' leven van een stad zich
I 1 ll II lil I ll—ll I
le zijn. Rolt u hem goed in een deken
en brenjg- hem er dan heen in een vige-
lanle Hoe gauwer hoe beter. Adieu,
mijnheer, het beste."
Hij vertrok haastig en met groot ver
langen naar zijn ontbijt, terwijl Carew
weer iaan het bed trad, waar Archie lag1 te
huilen Wij He laanratdng van dien vreemde.
„Archie zal een heerlijk ritje hebben'',
zei hij, zijn best doend, z'n stem zoo
aanmoedigend mogelijk te doen klinken,
„een heerlijk ritje in een .rijtuig' met
papa."
„Ben zoo moe", zei hel kind, „heb
zoo slaap".
„Een heerlijk ritje in de zon en dan
tegelijk de zee zien!" Hij moest zijn
lippen bevochtigen met zijn door den
drank beslagen long. „Nurse zal je
aankieeden."
„Ik heb de zee gezien, ik wil niet
meer."
En C,arew''s eigten afkeer van het voor
stel nam nog toe, toen hij zag den te
genstand dien dit ondervond. Zoo in 't
eersl verbond hij aan die onverwachte
voorstelling1 vian het ziekenhuis, volstrekt
niet de herinnering aan Mary; maar, toen
hem die te binnen viel, schonk ze hem'
groote verlichting. Ais het kind waarlijk
ziek moest worden, ver van zijn moeder
en Zijn familie in Londen, dan kon hij!
toch niet beter Zijn dan daar onder
(Wordt vervolgd)
