De lottele uitgave Vrijdag 21 Juli 1922* BINNENLAND. UIT STAD EN PROVINCIE. ne ratos. ui. EAU DE CGL06NE VOLMAAKT. ftl lf>o® Jaarg&ng iiS» fWe hadden er gister een oogenblik moeite mee te bepalen, hoeveel nullen er nu wel eigenlijk moesten worden ge plaatst voor het koerscdjfer van de Oos- tenrijksche Kronen. Toen ons dat aanlei ding gjaff er andere bladen gisterenavond op na te zien, bleek ons dat verschei dene ei" ook mee in de war waren ge raakt; het aantal nullen was niet gelijk "Daarom zij nog eens vastgelegd dat gis ter 10.000 kronen een waarde hadden van f 1 tot f 0.75. Als men dus dè oorspronkelijke waar de van een kroon aanduidt door i 0.50 dan Was gister de waarde f 0.0001 tot f 0.000075. Dat wordt een onleesbaar aantal nullen, en bijgevolg duiden we den kroonkoers aan zonder guldenteeken, maar naar de waarde van èen cent, zooals ■we ook met de marken doen. Gister was dat dus voor Weenen 0.01 tot 0.0075. Misschien hebben sommige lezers nog de gave om zich van die waarde een voor stelling te maken. Wij kunnen het niet. We kunnen ons niet eens voorstellen dat het nog voor de Oostenrijksche regeering de moeite loont om) dergelijke muntbil jetten te drukken. Voor biljet,ten van één kroon, zelfs voor biljetten van 10 en 10P> kronen komen er de drukkosten niet uit Het is dus niet alleen ten gerieve van het publiek dat voornamelijk biljetten van groote getallen worden gedrukt. Het is ook de eenige manier voor den staat om inét haar biljetten nog iets te ver krijgen dat waarde vertegenwoordigt. Hoe zoom ontzaglijke daling' mogelijk is? Ten deele door dezelfde redenen die we bespraken bij de mark. Alleen speelt hierbij de oorlogsschatting een minder groote rol. We hebben hier voornamelijk te doen met het verschijnsel dat een staat veel «meer heeft uit te geven dan hij' aan in komsten heeft. Vroeger was Oostenrijk (d. w. z. wat au onder dien naam verstaan wordt) niet alleen de politieke kop-staat van het sta1- tencöïnpdex der Donau-monarchie, maar ook hét economisch centrum van al die staten. Het vredesverdrag heeft er al die omringende staten afsneden, politiek, maar ook economisch. Oostenrijk bleef alleen de kop, zonder voedingtskanalen, en die kop sterft nu af. De inwoners van Oostenrijk hebben gezamenlijk minder in komen dan vroeger, en dus de staat ook! Die staat had bovendien in den oorlog een loodzware schuld op zich .geladen, bezat nog dure instellingten uit den tijd van zijn bestaan als kop-staat van een groot rijk, moest bovendien haar uitga ven Vergrooten door loonsverh!o|oging en beperking van arbeidstijd, en wist niets anders te doen dan bankbiljetten druk ken, waai" geen staatsinkomen achter zat. En zoö gleed Oostenrijk de valutahelling af, steeds sneller, omdat iedere daling van den koers weer méér biljetten noodig maakte, die den koers wéér drukten, zoodat er nog meer gedrukt moesten wor den, enz. enz. 'En nu maakt die onophoudelijke wijzi gende koers iederen reëelen handel in Oostenrijk onmogelijk, voor zoover die niet is vervormd tot een ruilhandel. Be halve natuurlijk dat iedereen in Oosten rijk die een bezit of inkomen heeft welke in kronen zijn uitgedrukt, deze dagelijks ia waarde ziet slinken. Gevolg: ellende, en sterke agitatie bij de werklieden die met hun êischen tot loonsverhoogingf onmogelijk' de koersda lingen kunnen bijhouden. Gisteren meldde een telegram uit Wee nen dat er groote opwinding onder de arbeiders heerscht De arbeiders-afgevaar digden, die door de regeering ontvangen zijn, hebben verklaard, dat de arbeiders de regeering ten zeerste wantrouwen, daar zij reactionair is. De aTbeidersgede- legeerden hébben haar voor het laatst gewaarschuwd, anders zullen er dingen gebeuren, Waarvan de gevolgen niet te overzien zijn. Het reactionnaire zal wel hierin zitten, dat zij de uitgaven aan sjalarissen tracht te verminderen. De prijzen vliegen naar boven, zoo dat er groote betoogingten tegen de duurte plaats hebben. Alsof daartegen iets te doen isMaar van de groote massa is geen economisch inzicht te verwachten. Eh in die gevaarlijke atmosfeer komt dan nog een groote valutaspeculeeringj de gemoederen nog meer opwinden. In datzelfde telegram uit Weenen las men dat van vele banken en wisselkantoren, die in hoofdzaak valuta-zaken drijven, de telefoon onbruikbaar is gemaakt. Het is niet bekend of dit een maatregel van de overheid dan wel een. eigenmachtigheid van radikale telefoonorganisaties is. Nu is er Weer een verzoek aan de regeeri ng om den valutahandel van de Beurs te weren, omdat die ten onrechte -als de oorzaak wordt aangezien. A]s men van een chaos Spreekt, geldt dat woord zeker Oostenrijk. HET EIND DEK HAAGSGHE CONFERENTIE. Het voornaamste van de formaliteiten waarmee gisteren de conferentie werd begraven', was het uilispreken van de wenschelijkheicf „dat alle regeeringen zich verbinden hare onderdanen niet bij te staan in hun pogingen tot liet verkrijgen van goede ren in Rusland, die aan vreemdelingen van andere nationaliteit hebben toebe hoord en die sedert 1 November 1917 in beslag zijn genomen, wanneer deze aankoopen zullen geschieden zonder toe stemming der eigenaren, en op voorwaar de, dat bij gevolge dezelfde aanbeveling zal worden gedaan door de in Den Haag vertegenwoordigde regeringen aan de niet-vertegenwoordigden, en mede op voorwaarde, dat geen enkele beslissing zal worden genomen dan in overeenstem ming met deze regeeringen." Deze verklaring kreeg te meer betee- kenis door de toevoeging van den heer Cattier dat deze houding de volle goed keuring heeft van de regeering der Ver- eenigde Staten. De Amerikaansche zaak gelastigde heeft hem gemachtigd te zeg gen, dat de door hem van zijn regeering) ontvangen instructies behelzen, dat deze niet van plan is, hare tot dusver aange nomen houding te wijzigen. In de sluitingsrede heeft mr. Patijn er o. a. op gewezen, dat de werkzaamheden der conferentie zoomin ijdel als' onvrucht baar zijn geweest. Het Russische vraagstuk blijft bestaan; Europa zal zijn rust en zijn voorspoed niet (kunnen terugvinden, zoolang Rus land niet deelneemt aan wereldhandel en wereldproductie. Europa heeft Rusland noodig en meer nog heeft Rusland Eiuropa noodig. Iedere maand zullen de feiten de waarheid van deze stelling duidelijker ken voor de Sovjet-regéering. In enkele jaren zullen de normale be trekkingen van Europa en Rusland her steld Jmoeten zijn, zoo niet dan zullen we de ruïne van Rusland en duurzame schade van Europa beleven. Om deze reden zal een oplossing van dit vraagstuk gevonden (moeten worden, hetgeen ons ditmaal niet gegeven isi geweest, en die oplossing zal gevonden worden. In den loop der beraadslagingen is ge zegd, dat er tegenwoordig een Russische wereld bestaat en een niet-Russische. Def ze (woorden geven een juiste gedachte weer. Hier roteer nog dan te Genua heb ik mïj er rekenschap van gtegeven, dat de geestelgesteldbeid dier twee werelden voor het oogenblik te verschillend is, dan dat zij' elkaar kunnen begrijpen. Maar al is de afstand nog groot, hij consta teerde een begin van toenadering. 5 PCT. STAATSLEENING 191». De Minister van Financiën maakt be kend, dat ter betaling van aanslagen in de verdediginfgs belasting van 1 Juli 1921 tot en met 30 Juni 1922 is inge leverd een bedrag van f 33.711.000 aan schuldbekentenissen der Staatsleening '19. Aangezien dit bedrag' het in 1922 te amortiseeren deel dezer leening over treft, zal in dit jaar geen uitlotingj van schuldbekentenissen; der Leening 1919 plagts vinden. BEPERKING VRIJE MIDDAG. Voortaan zal, volgens beslissing der re geering, het ambtenarencorps niet meer in het genot van een vrijen middag wor den gesteld op verjaardagen van de Ko ningin-Moeder, de Prinses en Prins Hen drik. Alleen op dén verjaardag van de Koningin, zal de vrije middag gehand haafd blijven. Dil geldt niet alleen voor de .departe menten van algemeeen bestuur, doch ook voor de onder die departementen res- sorteerende instellingen. MINISTER HEEMSKERK 70 JAAR. Gister vierde Minister ThHeemskerk onder vele blijken van belangstelling zijn 70sten verjaardag. Ter gelegenheid daarvan had in den namiddag in Restaurant „De Twee Ste den" een receptie plaats waarop onder meer verschenen onderscheidene Minis ters, Eerste- en Tweede Kamerleden, Pró vinciale Statenleden, de burgemeesters van Amisterdam en 's-Gravenhage en meer andere autoriteitten. DE KORTE KAMERZITTING. De Haagsche redacteur der Maabsode schrijft Zooals men weet, zal' 25 Juli a.s. de de zitting van de Staj.en-Generaal worden geopend ter behandeling van de tweede lezing van de Grondwetsherziening. Deze zittingsperiode zal officieel tot Zaterdag vóór de tweeden Dinsdag in September duren. Legislatief wordt deze periode als een zittingsjaar 'beschouwd, zoodat de eerstvolgende verkiezing voor de Tweede Kamer, Welke om de vier jaar aftreedt, tenzij er eerder Kamerontbinding zou plaats hebben, in 1925 rnbet geschier den. Wat evenwel de vergoeding voor de Kamerleden betreft, geldt, naar men ons van zeer bevoegde zijde meedeelde, dé periode voor de Grondwetsherziening niet als een vol zittingsjaar. De Tweede Kamerleden genieten voor de anderhalve maand een vergoeding van li/2/12 van f 3000 is f 375. De verhoogde vergoeding van f 5000 per jaar'wordt pas van kracht, wanneer de nieuwe Grondwet in werking treedt Is dit op 15 October van dit jaar, dan genieten de zittende Tweede Kamerlet den van dien datum1 af de vergoeding van f 5000 per jaar. Hoewel op een enkele uitzondering na de leden der nieuw1 gekozen Tweede Ka mer aan het Centraal Stembureau bericht van aanneming hunner benoeming heb ben gezonden, hebben dezte leden, naar gebleken is, nog niet allen hun geloofs brief bij de Tweede Kamer ingezonden Wat die inzending betreft, deze is voor de leden der nieuwe Kamer.neel wat eenvoudiger geworden dan 4 jaar gele den. Moesten toen door de leden wor den overgelegd, behalve het hun door het Centraal Stembureau toegezonden sluk, exemplaren van de processen-vei^ haal van alle stembureaux en de kieskrin gen, waarin de lijst was ingediend, waar op zij werden gekozen, thans behoeven de leden slechts als geloofsbrief in te zen den een kwarto blad papier, hun door het Centraal Stembureau toegezonden, waar in aan elk lid van zijn benoeming wordl kennis gegeven. EEN BEZOEK VAN HOLLANDSCHE JOURNALISTEN AAN DENEMARKEN. VII. Vanuit Aarhus werd ons gezelschap overgekaatst naar Vejle (uitsprekenWai- le) dit sportieve werkwoord in den pas sieven vorm geeft eeniglszins onze situ atie weer van zwervers, die lijdzaam' met zich lieten begaan. We werden ont haald en verwend als vorsten, maar had den onze vrijheid in spil gegeven. On zichtbare en zichtbare handen regelden vriendelijk en welwillend onze route, on ze koffers verdwenen automatisch uit de de hotelkamers, we vonden ze veertig kilometers verdei" in een ander hotel terug, overal wachtte de hartelijke men- schen ons met de allerhartelijkste bedoe lingen, maar met de stilzwijgende ver wachting, dat ons niets tg veel en te vermoeiend was, dat we geen minuut van den dag aan ons zelf toebehoorden, en geen eigen wenschen hadden die tegen de officieele regeling indruischteij. En dank zij het beroemde Hollandsche flegma -en den even-Hollandsehen „Aus dauer" is alles goed en zonder stoornis vferlbopen, ofschoon elk van ons een dag of een halven dag van inzinking en apathische verdooving had! In Vejle had de Toeristenvereeniging het ingenieuze plan opgevat de gasten te decoreeren met een zijden roset in de Hollandsche en Deensche kleuren welnu, we lieten ons allemlaa optuigen en liepen als overwinnende leden van een zangvereèniging door Vejle's straten. Tegenover die lijdzaamheid onzerzijds was Vejï'e glul met allerhande verrassing! Eerstens had het afgezien van een in ternationale keuken en zette het ons een oprecht Deensch menu voor mét trouwhartige Deensche spijteen, die wij met een zekere verliefdheid aten en na alle geraffineerde lekkernijen, waarmee onze tong was gestreeld. Ten tweede maakten we 's avonds in een oud schuttershuis dat als een Am sterdam sch Kalfje en tevens als een Utrechtsch Tivoli fungeert, een amu sementsoord twintig minuien buiten de stad een eigenaardig feest mee, 't Val- demarfeest ter herdenking van de Deen sche overwinning op de TJuitsehers in 1848 en van de vreedziamte hereeniging in 1918 met SleesWïjk, dat Denemarken in het noodlottige 1864 aan de Duijschers verloor. Nadat een oude heer in een donker zaaltje een trage voordracht had gehouden, begon er een bal, wlaarbij' in hetzelfde ouderwetsch verlichte zaal tje de meest nieuw-modische steps en shimmeys werden verschoven, en waar Vejle's vrouwelijke jeugd een inderdaad biina-Fransche elegantie aan den dag lei. Ten derde hbod Vejle ons een zonnigen dag van natuur- en sportief genot. Een zoete verrukking, een zachte Pialsem' op de wonden van vermoeienis. Het boot tochtje door de fjord (iedere zeearm heet in Denemarken dat uitsluitend in hammen en geen rivieren kent, fjord) ging over in een wandelende bestijging van den Munkebjerg, een begenadigd oord van hooge pijn- en beukenbosschen met verlokkende verliefde slingerpaad jes en verrassende uitzichten over het water, even schoon en schooner dan de beroemde panorama's vanaf den Dra- chenfels; het water is breeder dan den Rijn en kan onbeschrüj efljjlke kleuren hette ben. Geen wonder dat aan deze fjord een gesticht voor zenuwlijders en een sanatorium voor longtuberculosen is gé- bouw d. Aan het laatste brachl.en wij een bezoek. Het schijnt een ideaal-oord, en de patiënten die als logeergasten worden beschouwd en behandeld, prijzen naar "rato! leven hier in een klein, gezond paradijs. Vanuit de kamers het verruk kende uitzicht over den zeebocht, en rondom het huis de loonendste wander lingen door zoelgeurend bosch. Ten slotte waren wij de glast van een Hollandsch fabrikant, die dicht aan het water zijn zomerhuisje heeft, een idyl lisch home, weggewandeld van een prent, piet een luchtig interieur als het., décor uit een society-stiuk. En alweer gleed de blik over het ruime water met zijn wis selende glanzen en wegdroomere-nden ho rizon. Een beschaafde gramofooustem zong hier 't Wilhelmus, en Wij! zongen mee met de vrome geestdrift, die ons Wilhel mus steeds, en vooral in het buitenland, opwekt. Hoeveel keeren wij1 dat in De nemarken niet gezongen hébben! En het was dankbaar werk. Want het is vreemd, maar de Denen beschouwen het Wien Neerlandsch Bloed als ons eenige volks lied Wanneer een strijkje om het Neder- landsche volkslied gevraagd werd, speel de het, daar kon men vast op aan, het verouderde lied van Tollens. Maar ons oude, immer-nieuwe Wilhelmus is in De nemarken zoo goed als onbekend.. Met des te meer hartstocht en klem! "hebben Wij het gezongen, aan tafels, bij het vertrek van tremen, Waar niet al, en de Denen luisterden toe met veel meer dan plichtmatige belangsteling en feli citeerden ons met het bezit, van een der gelijke indrukwekkende „nationaalhymr ne." In Vejle beleefden we de eigenlijke Deensche natuurroinlantiek. "De Kopen- hagers mogen trotsteh zijn op hun Riviera, het kan in schoonheid niet coneurree- ren met dit Deensche Sohwarzwiald aan de Oostkust van Jutland. Maar wij, vluchtige Nomaden, konden helaas ook hier, niet meer dan een dronk nemen uit den ons aangereikten hoor* devollen beker 't Onverbiddellijk progjramma met zjjn ijzeren roede joeg „rustloos ons voort op ons pad." En wij joegen, ditmaal in een auto-bus, dwars door Jutland naar Estojerg! Hel Deensche landschap. Ik heb al verteld, dat het veel affiniteit heeft met het Hollandsche, m'aar het misj de eigenaardige intimiteit en het kenmer kende individualisme van onzen grond. Bij ons is iedere Weide een eigen terri toir, omringd en afgtebaand door sloten. De koeien loopen vrij' rond, elke wei is een apart huis. In Denemarken kent men geen sloten, en geen natuurlijke afscheidingen, vandaar dat de koeien aan touwen worden vastgeknoopt en zij' syste^ mafisch het land afgrazen. Dat veroor zaakt iets stars. Het vlottende z'Werven van onze koeienkuddes over het land, dat Vaak zoo'n schilderachtig effect geeft, is ginds onbekend. Maar daar staat on middellijk tegenover dat er veel meer (golving zit in het land zelf. Er zijp streken waar alles vervliet in welvende en glooiende lijnen, Waar het landschap een gestolde zee lijkt van wijdgeplooide golven, Waar iedere opgtestooten baar tot een heuvel is verstard, en de horizon verdwijnt achter een iminervlottend spel van kartelende randen. Zoodra de weg, die door een dergelijk landschap perma- 9* XJ0 9* IS (Ingez. M«L) van 7'/a «ent voor een pahjeA J Pte Fram- hozensans, over A. Jf. P's Vauïlle Crème- pudding, met den heerlijken Vanille Room- imaak, brengt groote vreugde in 'thaisgezin. (Ingez. Med.) was daarom dubbel interessant, wijl we den overgang meemlaakten van de vrucht bare klei in Oost- naar den drogen zand grond in West-Jutland. Hier wlaren nog de kleine nederige stulpen te zien van keuterboertjes met plaggenschuren en verweerde verwaarloosde huizengevels. Maar armoede, echte doortrapte armoede bestaat ook hier niet meer, sinds de Deen sche Heide-Maatschappij', die aan onze Heidemaatschappij' ten voorbeeld heeft gediend, de grootste lappen schrale heide ontgonnen heeft en omgetooverd Jgt rogge- en aardappelland. C. A. SCHILP-. nant zich heft en daalt, ons in de hoogte gebracht heeft, gtenieten we van een boeiend schouwspel, waaraan het oog moeilijk verzadigd raakt. En overal schie ten driftig de aren uit den gjrond, van tarwe, haver, gerst en rogge, want het land is vruchtbaar en geen stukje is' onbebouwd. En hier en ginds en in de verte vleit epn lage boerenhofstede zich gezapig tegen een groene helling, soms zijn de witte gevels met de regelmatig ingeplante zwiarte venstergaten zoo laag of het lijkt dat de groene grond uit zich zelf overgaat in het groen bemoste flu- weelen dak. Er zit aan al die hofsteden een vergroeidheid met den bodem, die een weldadige harmonie van menschen- WOning en natuur tot stand brengt. En dn eene hofstede lijkt meestal als' drupt- peTen water op de ander. Maar mooier nog wordt het uitzicht, als zich plotseling ergtens tusstehen twee diepe plooien in het land een meer voordoet, dat de kleur heeft van bijna alle water 'in Der nemarken: licht blauw1 en den glans van porcelein. Merkwaardig daarnaast is de afwezig heid' van kleine dorpen, die hier zoo veelvuldig voorkomen. Men kan in Hol land geen landschap zien, zoo éde cn verlaten, of aan den horizon doemt het silhouet op van een dorp en priemt een ranke torenspits naar boven. In Dene marken niet. Dorpen behooren daar (ot de hooge zeldzaamheden, het platteland bestaat in hoofdzaak uit verstrooide boer derijen en als er een kerk verrijst is dat doorgaans de aankondiging van een stadje. De tusschenvorm behoort l.<jt de zeldzaamheden. Onze tocht ram Vejle naar hbsjerg Door den Commissaris der Koningin zijn in deze provincie alle aftredende le- den der gezondheidscomtmissiên voor het tijdvak van 1 Juli 1922 tot 1 Juli 1927 herbenoemd, n.l'. in zetel Middelburg de heer L. W.. de Waardt aldaar in zetel Veere de heeren C. E. Pllugge te O. en "Wu Souburg en P. J. Fret te Wissenkerke; in zetel Vlissingen de heer J. P. Vermaas aldaar; in zetel Zierikzee de heer C. de Looze aldaar, in zetel Tholen de heer B. J. van Oost te Sft. Maartensdijk, in zetel Goes de heer mi". J. H. M. Stieger al'daar; in zetel Ooslbjurg de heer A Salomé te Breskens; in zetel1 Hulst de heen L. J. Colsen te Hontenisse en in zetel Neu zen de heer V. Verschafte!' te Sas van Gent. o Uit Middelburg. In de algemeene vergadering van de Middelb u rgsche tentoonstelllings- vereeniging is besloten dit jaar weder een groote tentoonstelling! te orgpniseeren van pluimvee, konijnen en post- en sierdui- ven, ditmaal in het Schuttershof. De inzending der dieren zal plaats' héb ben op Vrijdag 22 December, Zaterdag Zal de keuring plaats hebben; om1 5 uur desi middags1 wordt de tentoonstelling! officieel gëopend. Den volgenden dag, Zondag, is de tentoonstelling gesloten doch de beide Kerstdagen, Maandag 25 en Dins dag 26 en den daarop volgenden Woens dag 27 December is' zij geopend voor het publiek. Toestemming zal worden gevraagd aan deze tentoonstelling weder een verloting te mogen verbinden, waarvoor de prijzen zullen bestaan uit op de tentoonstelling aan te koopen dieren. Gevraagd zal' wor den 110.000 loten a 25 cent te mógen verkoopen, zijnde meer dan verleden jaar, toen er een groot tekort Was'. De eerste prijs zal bestaan uit een toom kip pen van eenzelfde ras. Wederom zal een bedrag Van f 100 gereserveerd worden voor de vereen, tot bestrijding der tuber culose te Middelburg. Getracht zal worden de beste juryle den uit ons' land naar Middelburg te doen overkomen, terwijl de mtedeWërking van speciale clubs' zal worden ingeroepen. Daar over het verslchil in type van vele dezer dieren door den een heel anders wordt geoordeeld dan door den andér, wil men trachten een 'beeld te geven wat thans het meest gewensehte type is. Verder ligt het in de bedoeling! om voor isierduiven per koppel te doen in- stahrijven en niet de duif en de doffer in afzonderlijke klaslsen, zulks mede om' b5| eventueelen aankoop den liefhebber in de gelegenheid te stellen uit een koppel nieuwe duiven te kWeeken. Het is gisteren St. Margriet aeweöst Volgens de volksuitspraak regent het ze" weken achtereen, als hjet op St. Margriet regent. Het heeft h'er gis ter niet geregend. En dus Vandaag' was het de mooisie dag van weken her. o Uit VlissIOgen. De heer K. iMeinema, rijkVkïerk ten kantore van den Inspecteur der directe 'beTastingen te Vlis'sihgen is* met '1 Augustus overgeplaatst naar Groningen. o TTit Walcheren. In de Woensdagavond gehouden ver gadering vlan den raad dér gemeente Aagtekerke werd oveï^elegd de ge meente-rekening over 1921 in ontvang f 11837.82, in uitgaaf f954.57, dus! met een goed slot van f 2333.23. Op de voorthUphl voor je iter* rw-rrioo

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1922 | | pagina 1