Mo. 139. ondepdtg IS IÖI>e Jaargang A. 1. P.'s smaakt als room. binnenland. UST STAD EN PROVINCIE. Roma bereiden een lichte taak, Roma te eten geeft ieder vermaak, iS£ nam DE CENSUUR, OVER FAUST EN NATHAN DER WEJSE. We lezen in de Nederlander, 'dat als Chr. Historisch orgaan, wellicht makke lijk! kan te weten komen, wat de Chr. Hist. Minister de Visser denkt, de vol gende 'beschouwing!: .In de linksche pers en op verkiezings meetings van de vrijzinnige zijde is dezer t\fiQ ernstig' de staf gebroken over het be sluit van minister De Visser om op de boekenlijst aan de R. H. B S: te Amers foort te schrappen: Lessing's Nathan de Weise en Goethe's Faust, Men jprak zelfs van den dompersgeest, die daaruit blijken zou het huidig kabinet te beheer- schen en de invoering van een soort Roouiischen Index. Bij ons rijlst de vraag of met deze critiek de beslissing van den minister niet in een eenzijdig, dat is! verkeerd licht is gezien. Allereerst mioet men nietj uit het oog verliezen, dat de beslissing één enkele school gelde en zij' 'derhalve niet als een generale en principieel© mag wprden beschouwd'. Ons is dan opk be kend dat op tal van R. H. B! S. de| lezing dier boeken wordt toegelaten en blijft Ten andere mag niet wprden vergeten dat de minister, nn de bron van bij zondere inrichtingen van' middelbaar on derwijs voorlioiopig is stop gezet, in uiterst moeilijke omstandigheden ver keert ten aanzien van die plaatsen, -waar alteen een openbare inrichting van der gelijk onderwijs bestaat. Onder de zoiOda- nige behoort Amersfoort. De stof vóór de oprichting van een bijzondere H. B S. ia daar ruimschoots voorhanden. Ooli mjoeten vooral de minvermiojgieinide ouders,, die hunne kinderen niet naar elders ter school kunnen zenden, zich met de R. H. B. S tevreden stellen 'Is' het nu on juist, dat de minister; waar hem1 de wensch wordt kenbaar gemaakt in de zen pacifistisch op te treden; voor dit bijzondere geval een maatregel als' den gewraaiten trof? Te meer baart het verwondering dat van de linkerzijde zoo heftig hiertegen wtordt ingegaan, omdat men van dien' kant telkens en telkens er op heeft' aangedrongen dat de openbare instellin gen van onderwijs zich zooveel mogelijk zouden aanpassen .aan de landstreek, waar zij' zijn gevestigd. En nu de mi nister, en nog wel door bijzondere omL standigheden gedragten, in een bepaald geval dit standpunt inneemt, nu wordt hem dit zeer euvel geduid. Dit is zeer vreemd en wellicht ,uit overdreven ver- kiezingsij'ver te verklaren, vooral als men in aanmerking neemt, dat tot heden: bij de samenstelling van de lijst der school boeken, wel degelijk met de streek; waar de R. H. B S. is gevestigd, reke ning werd gehouden. In elk g|eval en hierop Iegjgen wijl den nadruk is van een principieele be slissing in dezen geen sprake. Want dan zou overal het gebruik dier hoeken mjoe- ten zijn verboden. En dit is niet het geval. Zoolang echter de toestand van 's lands schatkist is, zooalts hij is,, zal een practische maatregel, als die thans werd genomen, hier en daar wellicht nopdig zijn-' j ;j We hebben, na onze critiek'; deze ver dediging volledig opöenpmen, Wal daarin gezegd wordt over ver kiezingsinvloed, laten we langs ons heen gaan, want we kunnen eerlijk ge tuigje n; geen seconde aan de verkiezingen ge niet zulke reconstructies zijn aangebracht als door de N. K. R -ers verlangd- Men schrijft ,uit Utrecht aan De 'Tijd, aal men in de kringen der Nieuwe Katho lieke Partij de hoop niet opgeeft, dat on danks het staken der verkiezingjsactie de gunstige invloed die de partij tot dusver reeds mo.cht oefenen op de algdemeeUe* katholieke politiek, zal voortduren, daar uit een mondelinge uitlating der kerke lijke overheid zou gebleken zijn, dat tegen een voortbestaan van de organisatie als zoodanig geen bezwaar wordt gekoesterd, mits de eenheid' blijve bewaard. In de ontwihkeling! v,an de naaste gebeurlijkhe den zou dit van ontzaglijke beteekenis kunnen worden. Bezien in dit licht, mpet een bijzondere beteekenis worden toegekend aan het vol- igjende Schrijven den 12en Juni door den Aartsbisschop aan den voorzitter der Nieuwe Katholieke Partij gericht: „Naar aanleiding van uwe 'ldacht over sommige commentaren m de Kath. per,s betreffende mijn verklaring op den Twee den NederlandSchen Katholiekendag, ef ik ,u de verzekering, dat ik niet be- ipield heb te zejggjen ;d:at een eerlijke bedoeling niet voorzat bij de oprichting der N. K. R en ik dan ook verwacht, dat verdere commentaren, als de dopr u ge wraakte achterwege zullen blijven. Het is mijn vaste overtuiging, dat uwe plaats is en blijft in de beproefde or ganisatie, die alle katholieke kiezers be hoort te omvatten. Deze zoude schade lijden door het uittreden van u en van hen, die met u gelijkgezind zijn; de veel zijdigheid der partij zou er door vermin deren; uw kijk op de behartiging van het algemeen belang heeft evenveel recht om daar beojordeeld te worden als die van anderen; door uitwislsehng van denk beelden moet de juiste weg gevonden werden ,die te volgen ls. Het is mijn uitdrukkelijken wemisch, dat het beleid Ziood^anilg] is, dat met de rechtmatige belangen van alle groepen der bevolking rekening gehouden wordt Elk streven om waarborg te geven, dat in die richting gewerkt wordt heeft mijn vollen steun." Deze verklaring bleek de instemm'ng te hebben van het heele episcopaat. De inmiddels ;n het Haagsche Koffie huis vergaderde Nieuwe Katholieke Par tij, zoo deelt men verder aan de Tijd mee, bleef nog twijfel' koesteren 'ten aanzien.' öer beteekenis' van de te Nijmegen afgelegde verklaring. Vrij eenstemmig was de ver gadering de meening toegedaan ,d.at Kas- tholieke intellectueelen de eers'ten moes ten ziin om het voorbeeld te geven en te buigen voor het gezag hoeveel offers hel ook in dit geval kosten mocht want hel gezag behoort lederen Katholiek hei lig te zijn. Maar men wilde dan ook een uitdrukkelijke mèdedeelinjg over de 'be doeling welke bij' de Nijlmeeg- sche verklaring had voorgezeten, daar de meening van Voor- en tegenstan ders der N. K. R. was, dat bedoelde ver klaring geen gebód of bevel gaf, docli slechts een wensch uitdrukte, aan denw eiken groote groepen meenden geen gevolg te moeten geven. Vandaar dat de leider aer N. K. R. zich opnieuw tot het Doorluchtig Episcopaat wendde met het volgend telegram', van welker heantwoor- dïnjg men de verdere partijbo.udiog liet af hangen Utrecht, 13 Juni. Aan het Doorluchtig Episcopaat, Roermond'. De vergadering ziet in uw telegram geen duidelijk antwoord op mijn vraag lijst, want zij' vertegenwoordigen alle ian" den van Europa, behalve Rusland en Duitschland, henevens dé Engelsche kolo niën en Japan. De Vereenigde Staten, zlijn er niet. De Russen komen den 20steh in een aïz|onldjerlijke vergadering1. 'De openingszitting zal heden plaats hebben in de gdoote rechts'ziaal. Toevallig heeft tegelijkertijd ook een zitting plaats van het Intern. Hof vajn Justitie. Dit Wordt geopendrin de zjgi. fepdj Rolzaal en heeft de bovenverdieping in gebruik. De benedenverdieping is inge- voor de conferentie. De aanleiding tot het bijeenkomen van het Hof is gelegen in twee verzoeken om advies inzake bepalingen van het Vre desverdrag van Versailles: l|0i. inzake de aanwij'zing van den Ne derlands chen werkmansafge vaardigde m genoten bedrag bestond uit een zeer ma tige rente terwijl hij circja li/2' j.aar met al de kracht die in hem' wasi, zich ten (dienste heeft gesteld van den staat en de oolmpenslatie voor de door de reigeering overgenomen goederen, tegen kostprijzen, door de terugbetaling van het afkoopbe- dragi, vervallen is. De eenige redenen waarom! hij besloot het afkloopbedïlalg (geen oommissie) te restitueeren waren: le om' een eind te tohken aan het gepraat; 2e de critiek op voor de in djat verdrag voorgeschreven! het 'beleid vloor zoover zijn persfoon er T-vilnlt»» A .'Anhl i nrln c! to lOlmlon/i*» Qn nmrlint Wen t0en We °nZe PPmer- en verzorkt onXrdlnAg ter vemdid^t van misverstand in deze ernstige zaak op- kingen schreven. We nemen nu nota van het belangrijk ste in deze beschouwing, n.l. dat het schrappings'besluit niet principieel is en niet op alle H. B. .Scholen zap wprden toegepast. Dat was echter niet te lezen in de ur6jumenien door den minister aangehaald in zijn antwoord aan den heer van Beresteijn. Immers daarin verwees hij naar de algemeen geldende Bepaling van art. 1 der wet van 1879. En wat hij daarom nopdig achtte voor Amersfoort, mioest ook wel geldig, principieel geldig worden geacht voor de andere H. B. Scholen, waarop bijna steeds ook leer lingen van Christelijken huize, protes- tantsch of katholiek, te vinden zijn; zelfs meer dan slechts ,;hier en daar"; zooals de minister zegt. Juist door de in dat antwoord aan gegeven motiveering olijven we 's mi nister besluit zeer bedenkelijk achten. In terp. Arbeidsconferentie 2o. over de idfoior de Fransche regeerïnjg gestelde vraag of dé bevoegdheid der; Intern. Arbeidsorganisatie zich ook uit strekt tot de arbeidsvoorwaarden voor den Landbouw. EEN BEZUINIGINGSWEEK. D'c Vereeniging van, ambtenaren der ge- meentefinapciën heeft 'aan een aantal coil- leges' en vereenigingen een circulaire ver- zionden om mfee te deelen; dat bij' haar het plan is gerijpt indien miogel'ijk in den loop van dit j(a|ar te geraken tot het hou den van een bezuinigingsweek. Hiermee wordt beoogd, door vooraan staande mannen op het terrein van be- drijfsjorgianishtie en 'beheer, zoowel bij pu bliekrechterlijke lichamen als' bij parti culiere ondernemingen, voordrachten te (dóen houden teneinde zopjwel in he Ij algemeen maatschappelijk belang, als' in het belang' van bepaalde ondernemingen wegen (fdan te gjeven en lijnen ult te sjtip- pelen, die zullen voeren tot een nood zakelijke kostendaling over de geheele l'ij'n van beheer, productie en verdeeling. En dat niet slechts voor de publiekrechte lijke huishoudingen en bedrijven ,maar ,ook voor de particuliere, met terzijde stelling van de politiek'. In de bezuinig!ngslwe ek zouden dan de de publiekrechtelijke ondernemingen, als mede de particuliere en ook de leveran ciers van hulpmiddelen de gelegenheid khnnen bieden, hun inrichtingen en liunt artinelen ten 'toon te stellen en De la ten bezichtigen. SCHEIDENDE EERSTE KAMER LEDEN Na de heeren Cremer, Krauss en v. Nierop heeft nu ook' de heer v. dl FeltZ meegedeeld niet meer voor een herkie zing als lid der Eerste Kamer in aanmer king te willen komen. ■MR. HET VAN HOUTEN OP OORLOGSPAD. L De zeer bejaarde staatsman heeft gis teravond het woord gievoerd op een kie zersvergadering in Den Haag ter aan beveling van de Liberale candidatenlijlst. Hij heeft voornamelijk uiteengezet waar om de ontevredenheid over de bande-* lingen der Liberale Kamerleden geen an dere keus had dian met 'een eigen lijst uit te komen. Hij' zei echter meer op zijn pen dan op z'ijln stem' te vertrouwen, en liet daarom! een brochure uitdeelen. Na hem sprak' mej. dr. E C van Dorp heldering, of deze verkiezingsactie moet worden opgegeven of niet. Verzoeke eer biedig nader draadbericht, ja of neen. SWANE. Op deze telegrafische vraag kwam'nog denzelfden dag' het volgend antwoord inn Roermond, 13 Juni. Weledelgestr. Heer Swane, Utrecht. In onze verklaring en in telegram ligt duidelijk ja. Aartsbisschop. Daarna werd het bekende oomlcn'uni- que .opgesteld, gisteren in de pers ver spreid en waarin werd medegedeeld, daï 'hij betrokken was ,te smoren3e opdiat het afkooph'edralg z'ijn ontstaan te danken bad in (geliquideerde gjoiederen vhri liet Rijkskantoor. ZONDERLINGE JOURNALISTIEK. We lezen in de N. Crt. De Telegraaf van gisterenavond bevat een uitvoerig interview" met den oud- minister Van Gijn. Naar wij vernem'en is) deze publicatie het gevolg van een onderhoud, dat aller- mzrs'l :als interview was aangekondigd en bedoeld. Een weldra weer naar Indië vertrekkend journalist had aan den heer Van Gijn medegedeeld, dat hij' gaarne eens het oordeel van enkele menschen loiver de Indische financiën zou vernemen ,de heer T. v. Gijn had zich bereid verklaard hem' te i j 'i a,"cmeene st-em!meawoord te staan, onder bijvoeging dat hij' had besloten ,de verkiezingsactie op int-1 - _.=J DE N. KATII PARTIJ. Hel „Eindh. Daghl." weet te berichten dal de staking van de verkiezingsactie der N. Kath Rartij niet beteekent dat die partij tevens zal worden opgeheven. Aan de organisatie zal krachtig voortgearbeid worden, en bestaat tevens 't voornemen aan de volgende verkiezingen voor ge meenteraden en Provinciale Staten deel te nemen wanneer althans in de be stemde kiesorgianisaties der Staatspartij drukkelijk verlangen Van het FpiScopaat te staken. DE BIJEENKOMSTEN IN DEN HAAG Als we melden diat alle lokalen van het Vredespaleis in gebruik zijn behal ve.. de perskamer, die zelfs geheel is leeg gehaald, dan zal men begrijpen daï er weinig zakelijks .van de heden te opeJ nen Haagsche Conferentie gemeld zal wonden. De journalisten zullen geen toegang hebben tot het Vredespaleis, want alle besprekingen geschieden in gesloten com missie-vergaderingen. Of van den uitslag no|g perscommiuniqé'is zullen worden uit gegeven, zal men moeten afwachten. Zooals men weet, beginnen heden de besprekingen van de niet-Russische afge vaardigden. Die vormen taog een lange van de Indische financiën niet veel wist. Het gesprek droeg dus een zuiver in- formntoir karakter en was allerminst voor publiciteit bestemd. Vooral aan het slot heeft de fantasie den interviewer parten gespeeld. BE RÏMSKLEEDIN G VOORZIEN IN G. Door den heer H. Hertzberger is' een hoekje uitgegeven bevattende het op ver zoek der C r i si s-e n qu e le co min i ss ie op ge maakte verslag der rjjkskleedingVoorzie- ninig met daarbij behoorende bijlagen en tsen hegeleidenden brief den 22sten April aan de commissie gezonden ,en met daar op gevolgde supplementen, toelichtende het ocm'mercieel en financieel beheeg Hij meent daarin te hebben aangetoond dat hem1 de R. K. V. onder geen enkele irjin's'tandiigheid voordeel heeft gebracht* giangezien het eenige in werkelijkheid Uit Middelbluhg. - De politie gaat vo|cwt mét het opma ken van proces-verhaal wegens verkeerst- (Overfrpdingen. Gisteren werd' o. a. een wielrijder bekeurd die bijl het omrijden van een hoek geen signaal gjaf en een ander, die oip het klinkerpad reed' ïnaar daarbij' tevens! de linkerzijde van de straat hield. Hedenmorgen had weer bijiia een aan rijding plaats' doordat een wielrijder plot seling vllak voor een anderen een zij straat inreed, zonder even door het op steken van zijn arm] de verandering van richting aan te geven. Wijl vragen ons af of dat 'nu toch zioio'n m'oeite is'. Hedenmorgen toen m'en bezig was' het stoomlschip IWeich'sel, dat aan de Ijois'- kade alhier een lading gezaagd hoiut lost, te doen zwaaien; geraakte de tros tuSschen den schroef. Den geheelen mor gen was de bemianninlg bezig te trachten den tr,o*si te verwijderen, o. a. begaf een der mannen zich daartoe te water. Te elf uur was het echter nog niet gelukt de schroef weer vrij te krijgen. o Uit V1 i s s i n' g e n. Hedenmorgen heeft de regeeringjs- comlmiSsaris 'bij' de Stojamv. Mijl. Zeeland te V1' i s s' i n g e n, de heer A. de Vulder van Noorden, aan den heer L. J. van! der Most, 1ste machinist bij' die Mijl zijn be noeming meegedeeld tot ridder in de (or de van Oranje Nasfeau, zulks bij' Zijn 35- jarig jubileum' in dienst der Maatschappij', en in het bijzonder als hulde vopr den dienst het Rijk bewezen bijl het vergaan van de miailböot Koningin Wilhelmina op 31 Jjuli '1916 door het redden van zeer 'be langrijke aangeteekende en andere post stukken. Gisterenavond werd de algemeene vergadering gehouden van de vereeniginlg Openbare Leeszaal en Bibliotheek te V-liiss'in'gen. In het jaarverslag wordt melding jge- miaakt van de overbrenging van de lees zaal van de Wolstraat naar de Badhuis straat, wat een goede verbetering rn'ag Worden genoemd. Het aantal leden vermeerderde van 435 tot 499, nl. 381 mannen en 118 vrouwen welk aantal veel te gering wiordt ge noemd. In een stad van ruim 22.000 inwoners moesten, aldus het verslag; toich minstens 1500 leden gewonnen kun nen worden. Het aantal bezoekersl bedroeg in het afgeloopen jaar 822 vrouwen en 7620 mannen, totaal 8442 personen; tegen '614 vrouwen en 9315 mannen of totaal 9929 personen in 1920. Het aantal boekenruilers bedroeg 4330 en het aantal uitgeleende boeken 6641 tegen resp. 3786 en 5138 in 1920. Door de verbeterde subsidieregeling werd het salaris van den bibliothecaris niet onbelangrijk verhoogd en kon ook een tweede assistente worden aangesteld, n.l. mej P L Harder, die ruimschoots aan de gestelde verwachtingen voldoet. - Dioor een rail'breuk is gfsterenmjiddagl te ruim één uur de electrische tram nabij ae grenspaal tusschen VlissinCgen en Souburg gederailleerd; het duurde tot 5 uur eer weer kon worden dioorgfeireden tot dien tijd moesten de passagiers ter plaatse overplaatsen. Uit Walcheren. - De gemeenteraad van Komd'ekexi le e hield Woensdag een spoedeischende vergadering Voorzitter de heer J. A. Contant, wethouder. Afwezig de heer Punt, wethouder. Aan den burgemeester is van 8 tot 23 Juni verlof verleend. De vergadering was belegd om' den Raad te hiooren inzake een proces aan te gaan tegen G. M. Hariot, wien ongeveer 1 jaar geleden het vereeniging'sjgebbiuw tevens stemlokaal op 't Zand is afgestaan (Ingez. Med.) voor tijdelijke woning, welke woning Hariot pertinent weigert Je verlaten. De ömwonenend beklaagden zich meer malen olver den toestand! daar ter plaatse. Bij onderzoek is B. en W. gebleken dlat Hariot een Zeer onzindelijk bewoner was. Hariot is meermalen gewaarschuwd en eindelijk de huur opgezegd. De buuTr colmmissie verlengde het laatst de huur tot 1 Juni jl. wat door den kantonrech]- ter bevestigd werd. Na verloop van den wettelijken termijn heeft Hariiot zich andermaal gewend tot de huurdontmissie en dén kantonrechter te Middelburg, die 'de datum' van 1 Juni handhaaft. B. en W. gehoord het advies van hun rechtskundig adviseur mr. J. J. Heijse, stellen vóór, d'at de raad besluit een pro ces tegen Hariot aan te gaan en de 'goed1" keuring van Ged. Staten hierop te ver- zloeken. -Overeenkomstig dit vporstel wlórdt door den Raad' met algemeen© stemtnen besloten. UitNoor «LH evélainJ. Door het breken van een ladder viel de timmermansknecht J. S. te Golifns- plaat zoodanig van een steiger, dat ge neeskundige hulp moest worden inge roepen. i o Uit Zeeuwsch-VlaaidfUen !Wt D„ In het café de Eenhoorn van dén1 heer C. de Vuijst te O o,k t b!u r g had' Dinsdag een openbare vergadering plaat» uitgaande Van de S. D. A. P(. De verga dering werd geopend doior den heer Paul juit Middelburg, die fmteedeelderdat de'Keer Bergmeijer van Dordrecht, die, zorials op de strpobiljetten was aangekóndig|dy spreken zou, verhinderd! was' geworden; waardoor in zijln plaats' zpn optreden de heer A. M. Overhioff, lid' van de Provin ciale Staten van Zeeland, te Goes. Deze ving zijn rede aan met een terug blik' te werpen op de Novembejrdlagenl van 1918; op de rede van Troelstra te Rotterdam'. Alles en allen blaakten des tijds1 van liefde voor den arbeider, socia le hervormingen moesten met een haast, evenredig aan den 'polsslag van den: tijd, worden ingevoerdals lom! strijd trad men naar voren om' van zijn liefde vlotor het vplk te getuigen. Wojorden uit die dagen van Treub, Rink' e. a. werden aangehaald. Men was voor vrouwenkiesrecht, acht- urendag, 'betere woningtoestanden' ettó.; men verklaarde reactie uitgesloten, mien moest vojoruit. Nu is dat wel anders ge worden, nu is de reactie wel waarlijk ge komen en het is' voornamelijk de Vrij'- heidsbond, waarin deze reactie is beli chaamd; het is ook' de Vrijheidsbond, dat politiek allegaartje, die de portiek der loonsverlaging heeft ingeluid. Met het voorbeeld der transpfortstakmg te Rotterdam destijds, die, verkeerdelijk, ook dioor de hulp van arbeiders uit Zee land, m|oest gebroken worden, betoogde de spr., hoe daar een nauw verband be staat tusschen de loonen in de stad en die op het platteland. Er is tegenwoordig een geroep om verlenging van den arbeidsdag. De achturendag zou de bedrijven kapot ma ken. Spr. gelooft dat niet; hij meent; dat het doel dezer beweging geen ander is', dan het verlangen de arbeiders langer te laten werken voor minder geld'. Allerwegen is tnten nu voor bezuiniging. Iedere partij schrijft het in haar prpo- gjram'. Maar achter het vaantje der be zuiniging ziet spr. de reactie loeren. Men wil zpo. vreemd bezuinigen. Spr. herin nert er aan, dat nauwelijks het woord! ^versobering in den staatsdienst m'oet er konten" gesproken was; pf de jaarwedde van de Koningin werd verdubbeld eU Van 600.000 op 1.200 000 gulden gebracht; hij stipte de Noorsche reis van Hare Ma jesteit aan, in een daartoe expresselijk klaar gemlaakt vaartuig met een heele hofhouding; en den aankoop va|nl vol bloed schimmels ten hove. Bezuiniging wordt gezocht in de uif- këering voor werkliopizenzorg. Verder 'wil men bezuinigen op de loionen van de la gere ambtenaren; men heeft reeds ver wezen naarh et bekende artikel 40 van het bezoldigingsbesluit en hoezeer deze regjeerinig ook heeft gezegd daar niet aan te zullen tornen, spr. vraagt zich af Wat) zal een volgende regeering doen. Vioertsl wil men ook 'bezuinigen i0p woningbouw.: Herinnerd werd aan de steeds nog be staande slechte woningtoestanden (JoumJ. te Goes), zoiodat bezuiniging ook in deze verkeerd is. Spr. noemde de houding van' minister Aalberse tegenover deze reactie te slap. De S. D. A P wil ook bezuinigen!. Zij' wil d it allereerst deen op de mil'itairej uitgpven; op de dure marechausseeka zernes; op de rijke installaties der Raden van 'Arbeid; op sommige uitgaven bij de posterijen en otoik bezuinigen in het fce- üSübP-'I

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1922 | | pagina 1