Wfctas* Coral
FEUILLETON.
BIJVOEGSEL
BET TBAGISEB LOT.
Woensdag 17 Mei 1922, No. 116.
VAN DE
VAN
WAT NIET
KLAAR KWAM.
We zullen niet ioip iedere slak zout leg
gen en aan het eind dezer vierjarige pe
riode van wetgeving1 geen opslorntoing ge-
van van alle wetsontwerpen die de hui
dige regeering indiende en die zij niet
?n het Staatsblad wist te krijgen.
Maar men ki-ijgt wel een veel te den
ken gevend lijstje wanneer men zich be
paalt tot wat achtereenvolgens :n de vier
troonreden dezer regeering werd aan-
igekond:gd ,maar toch niet tot een wets-
afklondrging leidde. Het resultaat van die
nasnuffekng; heeft niet de strekking om!
om het vertrouwen in troonrede-beloften
te versterken.
Wie laten hierpnder de termen volgen
waarin die beloften in de troonreden
weraen sedaan, met vermelding daarach
ter van het resultaat
In de Troonrede van 1918:
„Aan de in 1913 tol stand gekomen
verzeuemgslwetten zal zonder vertraging
ritvoeringi worden gegeven". (IS niet
geschied t voor de Ziektewet.)
„Regeling der collectieve ar-
b e i d s io V e r e e n k o mfst, z(otoi wat de
publiekrechtelijke als wat de privaat
rechtelijke betreft ,za! worden ter hand
gienomen." (is nooit uit die handen ge
komen). i
In de Troonrede van 1919:
Bij 'de binnenkort aan te bieden wets
ontwerpen voor versterking der midden
len „staan (op den voprfgrond een betas'-
ting op de uitgaven van weelde (in
zijn geboorte gesmpord), een fiscale h e r-
zieningl van het tarief van iinivoer-
r echt en" (iS nog altijd in voorbe
reiding).
„Een wetsontwerp tot wijziging van) eeni
ge bepalingen vna het Burgerlijk' Wet
boek betreffende liet we11e 1 ijk erf
deel 'zal U worden aangeboden".
(Heeft het nooit verder gebracht dan het
afdeeliniiS'verslag der Tweede Kamer van
12 FelVrj '21).
„Wettelijke bepalingen tegen het ma
ken van woekerwinst zullen U wor
den voorgesteld". (Na sterken regen-
stand blijven rusten).
„Een wetsontwerp tot regeling van
van den rechtstoestand der am1 to
tem a ren zal worden ingediend". (Is!
pok gebeurd, en heeft het zelfs' 21 Maart
.'21 tot 't eindverslag gebracht, maar is
toen blijven rusten, omdat de Kamer er
niet aan 'wil, zooals de heer Teenstra de
zer dagen verklapte).
„Nopens de el e c tri ci tei t si voor
ziening v an RiijkSwege zullen spoe
dig 'Voorstellen worden gedaan." (Het
wetsontwerp is naar aanleiding van een
Kamdrvotum lot nadere in overweging-
neming ingetrokken en nog niet door
een ander vervangen).
„Een nieuwe jachtwet zal worden
ingediend" (Er zijn er er zelfs twee
(gekomen, een ingjtediend 22 Sept. 1920,
dat later geheel omgewerkt werd in een
dit jaar ingediend ontwerp, dat echter
n:el is afgehandeld).
„Regeling der winkelsluiting bij
de wel is in voorbereiding." (Is nog
steeds in voorbereiding).
„De mogelijkheid tot het verkrijgen
van klei n ,g x o n d 'b e z i t dient tot an
deren dlan de landbouwarbeiders' te wor
den uitgebreid." (Er isl door de regee
ring een wetsontwerp gereed gemaakt,
maar 'het is' niet ingediend, hoewel dei
[beer Winterman® in een interpellatie
VAN MCOLAAS II EN ZON GEKIR
(Dertien jaren aan het Russische bof)
■aar het Frönscsh van Pierre Giliiord door
Marguérite de ftouville. (Geautoriseerde
vertaling.) Nadruk verboden.
19).
De weken ginjgeii 'voorbij' en de be
richten, die bits bereikten, werden steeds
slechter. Het kostte ons evenwel groote
moeite, de gebeurtenissen te volgen en
er de werkelijke beteekenis van te be
vatten, want de gegevens, waarover wij
beschikten, veroorloofden ons noch jóm'
de oorzaken te doorzien, noch óm' de
gevolgen te berekenen, wij1 Waren zoover
verwijderd, zoozeer afgesloten vbn de
geheele wereld! en indien het ons al ge
lukte ten naasten bij' te weten le komen,
wat er in Rusland plaats greep', zoo ver
keerden wij in volslagen onwetendheid
omtrent het overige Europa.
Intussclien deden de Bolsjewistische
leerstellingen hun verderfelijken invloed
gelden opener hel detachemtent soldaten,;
van 25 Mei '21 op indiening als'nog heeft
aangedrongen).
„Ingediend zullen worden voorstelten
o.a. tot:
„bevordering van de vreedzain'e
bij legging van arbeid,sigle.s|ehil-
len." Is ook infeediend in Dec. '20,
maar heeft het niet verder gebracht dim.
het voorloopig verslag van 7 April '21).
„regeling der arbeidsbemid!de-
li njg'.— (Is nog niet ingediend).
„In voorbereiding zijn o.a.
een Lam dbou war bei ds w et."
(Is nog altijd in voorbereiding).
„Voorstellen betreffende de zieken
verzorging van on- en minverrnjoigjeta-
den." (Is blijven steken b'ij het afdee-
limgteverslag der Tweede Kamer van 10
Februari '21).
„Een wetsontwerp zal U bereiken tot
regeling van het b c w a a r s c li o o 1 pin-
derwijS". (Heeft die Kamer ook 'bereikt,
die er 28 April '21 voorlioopigi verslag
pver uitbracht, maar dat die regeering liet
rusten, blijkbaar uit bezuirügiingsoverwej-
gingen).
In de Troonrede van 1920;
„Een wettelijke regeling van liet Mid
delbaar en 'Ligger L a n d' b o u w oinderwij'si
is1 in v erge Verde rdfen staat van' voprberei-
ding". (Is 10 Maart '21 ingedfienden in
Mei van dat j,aar reedis door de Two ei-
de Kamer in die afdeelingen onderzocht,
maar verder blijven rusten).
„Ingediend' zal worden een wetsont
werp1 inzake de huisindustrie".
(Is nog niet bij' de Ivamer ontvangen).
In de troonrede van 1921:
„Voorstellen tlot wettelijke regeling van
de ruilverkaveling en tot herzie
ning 'vjan de bepalingien betreffende de
p a c h t o v e r e e n k o m| st zullen wjorden
ingediend". (Zijn alleen nog in het
eerste stadium van behandeling).
Het lijstje is wellicht niet volledig. J
ook het hier opgesomde is veelzeggend',
want we herhalen: al deze di'nlgen zijin
speciaal aangekondigd! in een plechtig
staatsstuk alls de Troonrede dan toch al
tijd is, uitgesproken als zij! wordt met een
zekere wijding, zoodlat de toezeggingen1
die daarin gedaan worden toch een waar
de 'belmoren t© hebben tegenóver djei 1 va
luers en het volk dat daarachter staat.
Het resultaat pleit echter niet ten gun
ste van de waarde dier troonrede-belioi'-
ten.
Maar één ding blijkt ook uit dit over
zicht: het is' niet steeds en1 zelKs) niet in
de meeste gevallen dje schuld van over
lading der Kamer dat die .ontwerpen hal
verwege 'bleven steken. In de meeste ge
vallen was het de regeering die in 'gebre
ke 'bleef, hetzij' doordat zij! met de voor
bereiding niet opschopt, hetzij' doordat
zij liet wachten op haar ruit woord op heb
afdeelingsverslag der Tweede Kamer.
De oorzaak v,an dat laatste .zal in som
mige gevallen wel te zoeken zijta in veel
ander werk (o. a bij' Arbeid', «lat een rnasL
sa werk kreeg door de Arbeidswet). En in
zoover is de vertraging weer een igjevol^
van overlading', najaar dian van de Minis
ters.
Een tweede reden is het toenemend
geldgebrek, dat de regeering bij' de aan-
kionidiguig dier ontwerpen, meest in '19,
niet in zijn vollen omvang blijkt te heb
ben, voorzien. Dat geldt pi. a. vjan de on-
derwijisiantweiipen.
In andere gevallen is het echter zeer
waarschijnlijk, dat de oorzaak van het
niet antwoorden tip. het afdeelingsverslag
gelegen is in de overweging), dat 'blijkens!
de kritiek in en nullen de "Kamer, de
Minister de verdere behandeling! op de
lange baan schuift .otm! ee'n ecliète te ver
mijden. Iedereen kan' in het bovenstaan
de lijkt je zelf wel de onderwerpen aan
wijzen die tot zulk een argwaan aanlei
ding geven.
En daarbij zijta nog enkele gevallen
waarin heel waarschijnlijk een oorzaak
van de niet verdlere behandeling te zoe
ken is in een verandering van de opi
nie 'bij de belanghebbenden en... mis
schien zelfs 'bij' de Ministers zelf. We drin
ken bijv. aan de kwestie van 'het collec
tief arbeidscontract, waarover de mee
dingen steeds meer verdeeld geraken,
aan de winkelsluiting', aan oe vreedzame
oplossing van arbeidslgete'eh j llen
dat ons moest bewaken, en wapirblij! tot
nu toe weinig van dien geest was le
hespeuren geweest. De troep bestond
uit zeer uiteenlopipenide elementen: de
soldaten yari het le en 4e regiment waren
vpor hek meercndeel de keizerlijke fa
milie geneigeni, inzonderheid de kindai
ren De grootvorstinnen maakten met den
haar eigen bekoorlijken eenvoud gaarne
een praatje met de mannen, van wie zij
vermoedden, dat zij evenals zijzelven ge
hecht waren aan t verledenzij vroegen
hun naar hun gezinnen, hun geboorte4
plaats of naar de veldslagen, waaraan zij
gedurende den oorlog hadden deelgeno
men. Alexis Nioolaïevitch, die in hun
oogen de „erfprins!" was gebleven had
e\eneens hun hart gestolen, en zij de
den hun 'best om' hem een genoegen tc
verschaffen of wat afleiding te bezorgen.
Een bepaalde aftiteling, van het le regi
ment, bijna uitsluitend uit oude lichtin
gen beslaande, onderscheidde zich bij
zonder door haar aantrekkelijkheid, en
het was steeds een groote vreugde voor
de ganse he familie, als dje brave kerels
weer verschenen. In die d(agen begaven
de 'Keizer en dB kinderen zich heimelijk
naar het gebouw van de wacht, en on
derhielden zich daar met de Soldaten of
speelden een spelletje dam1 met hen, zón
der dat ooit een van allen zich de mia-
En als' we nu verkiezingen hebben ge
had, zuilen waarschijnlijk grootetadteelsj
zoo niet geheel nieuwe, andere ministers'
uit dat overschot zoeken wat er nog van
hun gading is', en de rest intrekken eni
naar hun inzien wijzigen.
DE AMBTENAARS
SALARISSEN.
Het blijkt, dat menigeen nog vragen
stelt naar aanleiding van het .antwoord|
van Minister De Geer Vrijdag in die
Tweede Kamer gegeven bij! de interpel-
latie-KetelaaP inzake de geruchten over
feialarisjvermindering.
Dat de Minister afgewezen heeft het
gerucht van 10 pCt. salarisaftrek en Si/o
pCt. pensioenbijdrage, was duidelijk; en
ook, dat er op het opgenblik bijl die regee
ring geen voprmettien of' besluit bestalat
omtrent verhaal van de pensioenpremie,
noch omtrent salarisverlaging.
Maai" volgens de verklaringen van d|en
Minister is er evenmin iets bepaald over
hetgeen er in de toekomst geschieden
zal na de intrekking1 van het veelbespro
ken art. 40.
En juist dat heeft weer ongerustheid!
gebracht over hetgeen nog mógelijk zou
kunnen zijn.
Daarom nog eenige nadere bijzonder
heden over de opmerkingen die Vrijdag
zijn gemaakt over d,at artikel, waarvan we
den tekst reed® onlangs vermeldden^
maar dien we hier nog eens1 zullen her
halen. Het artikel luidt:
„Wij behouden ons' vpor pim; bijl
vermindering van de heerschende
duurte, door wijziging van dit be
sluit, een daarmee evenredige alge-
me ene salarisvermindering te doen
plaats vinden, behoudens handha
ving van de wedden, die eenmaal zijn
toegekend."
De regeering overweegt de intrekking
van dit artikel. Maar zij gaat .accoord niet1
de opvatting dat uit moreele overwegin
gen geen terugwerkende kracht ai»n die
intrekking mag worden gegeven, al zou
de regeering daartoe juridisch wel be
voegd zijn.
Waarom zij dan toch de intrekking
overweegt? Omdat de regeering op dat
artikel zou stuiten, wanneer zij' zich ge
noodzaakt zou zien de informen van de
salarissen te wijzigen. Wiaarbiji dan. vol
gens de nadere toelichting van den Mi
nister, de regeering1 geen nezwaar zou
hebben om inplaats van dat artikel een
•ander op te nemien, in dier voege: dat de
op den dag der intrekking genoten wed
den voor de dan in fimctie zijnde ambte
naren gewaarborgd blijven zoplang zij in
functie 'blijven.
Nu is er .allereerst een verschil vam|
'opvatting over de beteekenis' van d£|t
woord „wedide".
De minister gaf er deze beteekenis
aan: wedde 'beteekent het op het oogCn-
Mik genoten bedrag, niet het vooruit
zicht van de wedjde, dus' niet de toe
komstige periodieke verhoogingen; be
doelt men de geheele slalarispositie, de
marge lus'sehen minimum en maxi-
taium', dan wordt in het salariisbesluit
steeds gesproken van bezoldiging or
sialaris.
Die opvatting werd bestreden o. a dóór
den heer Lely, die, sprekende namens
zijn politieke vrienden van den Vrijheids
bond, betopgde, dat 'de Minister, ten! on
rechte onder wedden alleen verstond' id'e
genoten salarissen en niet de periodieke
verhioogingen. „Het wil mij! voorkomen
zei hij, dat die twee in bepaalde opzich
ten een onverbreekbaar geheel vor
men, en dat als' onverbreekbaar ver
bonden aan de jaarwedden word'en be
schouwd al die verbopgingen' die automa
tisch intreden". Het onthoudten van der
gelijke vastgestelde verhiOOigihgien is even
ongerechtvaardigd1 als het verlagen van
het traktement dat eenmaal is toegekend."
In züjh repliek' hield dp Minister vol
dat zij dje art. 40 hebben 'geredigeerd,
verklaren: dat men alleen heeft willen
handhaven de wedde, die op het moment
genoten wordt..
De beteekenis van dit verschil bleek
reeds uit de slotwoorden van den heer
sle ongepastheid veroorloofde. Daar wer
den zij eens op een keer verrast door
Pankr.abof, die verbluft op d,en drempel
bleef slaan, en door zijn brilleglazen,
dat onverwachte schouwspel gadesloeg
De Keizer, die zijn verbijsterd, gezicht
zag, wenkte hem! om ook aan de tafel
plaats te nemen. Maar de commissaris
voelde zich blijkbaar niet op zijn gemak;
hij prevelde eenige onverstaanbare woor
den en 'keerde toen geheel onthutst op
zijn schreden terug.
Pankratof was, zooals ik reeds gezegd,
héb, een (drijver vol van humanitaire be
grippen ,m,aar hij was geen slecht mens ch.
Dadelijk na zijn aankomst had liij cur
sussen voor de soldaten geopend, waar
hij hen inwijddje in de leerstellingen aer
vrijheidsmannen en waarhij' hij trachtte
'hun vaderlandsliefde en burgerzin aan
te wakkeren. Maar zijn pogen keerde zich
tegen hemzelf. Ofschoon hij een over
tuigd tegenstandier was: van de Bolsjewi-
keneffende hij! slechts voor hen het ter
rein en 'begunstigde hij zondjer er zich re
kenschap van te geven, hun denkbeel
den. Hii zou zelf als! eerste slachtoffer er
van vallen ,zipoalsi wij later zullen zien.
De soldaten van het 2e regiment d.eien
zich van den aanval af te kennen djoor hun
revolutionnaire gevoelens'; reeds le Tsars-
k'oïe-Selo haddien zij' den gevangenen veel
Lely, dat hij en zijn politieke vriendpn
meenen, dat 'dje bezuiniging! niet jgjevon-
den moet wondjen dloior verlaging 'dier
traktementen ,majar door verminde ring
van het aantal ambtenaren.
Een ander versfchil van opvatting be
trof de toekomstige ambtenaren.
De regfeering wil door Schrapping van
dat art. 40 het djaarin vastgelegde recht
voor de toekomstige ambtenaren wegne
men. De heer Lely daarentegen betoiogid(e
dat het, welisiwajar. nog niet door de
Kamer in behandeling' genomen, miarar
toch door d'eze re(geering ingedifendri
wetsontwerp op den rechtstoestand, van
de ambtenaren een geheel andpren geest
aaemt. De bepalingen van djat wetsont
werp m'aakten het niet mogelijk om een
bij' de aanstelling van een ambtenaar)
vastgestelde salartoregelingl te veran
deren. zondier gloedviniden van) den be-
troiklken ambtenaar. Hij kon zich dan op
den rechter beroepen. Zelfs ware het on-
mlogelijk volgens dit ontwerp, om een
ambtenaar te ontslaan en daW weer opl-
n'cuw te 'benoemen op een lager Salaris,
daar de wachtgeldregeling het zou ver
hinderen d|at hij dan een lager inkoh
mCn ïeree'g; dan hij hack
De heer Teenstra interrumpeerde hier:
Waarom' isl het wetsontwerp ook' niet aian
de orde gekomen en op de lange baan
geschoven, want juist om' die redjenwil
men in ide Kamer er niets' van weten.
De heer Lely zei dat in het midjden te
te zullen laten en zette uiteen dat naar
zijn mteening een verlaging van de trakte
menten alleen mioigelijik!' zou zijh, door af
te 'zien v,an het denkbeeld] van aanstel
ling van vaste ambtenaren, en door net
sluiten van een arbeidsloivereenklom'st vioor
bijv. 5 jaren. Dan zoju m'en telkens na
5 jaar vrij' zijh opnieuw te contraicteerai.i
Minister De Geer bleek van oordeel',
dat (hij niet gebonden is aan de regelen,
voorgesteld in een niet dfor de Kamer
aangenomen ontwerp. De in dit ontwerp
opgenomen bepalingen zijn niet alle te
beschouwen als rechtsnornarin, die de
regeering zouden bindjeu.
We hebben gemeend deze elementen
uit de djjsloussie van Dondferdiaig|avondl
no® eens in he ritme rig te moeten bren-
gien, omdat zij verklaren waarom de s(a-
lariskwestie zoo ingewikkeld is. En wel
licht jgeeft dit korte overzicht een ant
woord imp sOmmilge vragen die velen
zich naar aanleiding d.ier dis'cussie ge
steld hebben. .W,anneer men hoort spre
ken Over de noodzakelijkheid en de mO-
g.elijkheid van bezuiniging, d[an wordt!
er heel vaak te gemakkelijk heengeloopen
lO'.ver de verlaging1 dpr sjalhrissen. Djaarom
is het goed om in gedachten te houden,
•dat de oplossing van dat vr.aag.stuk dioor
een terrein leidt vol' distels en weerha
ken. Ten deel ten gevolge van de for
meel© toezeggingen en opgewekte ver
wachtingen, die, djat zijta we met den
heer Lely eens, waarschijnlijk niet zoo
zouden hebben geluick ais de economi
sche toestand in '20 even ongunstig was
geweest als nu.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
G o; n e e r t Ge 'ml. Z a n g v e r-
eenigitag) te Vlisl-
s ini'g'eta.
We zullen het ditmaal allereerst over
de solisten hebben, watat dït concert
het tweede djat deze zatagvetaeeniiging dit
seizoen gal', in 'afwijking! vain haar ge
woonte was in hoioji'dzlaak een so
il's Lena vond, en een van buitengewone'
b'eteeke'nis idioor d|e !medje|werkmg v,an twee
za!hgeress©n van den allereersten zang:
Mia Pelte'nburg uit Haarleml eni Else Dröl]
Pfaff uit Duisburg, beiide'n met prachtige,
technisch volkomten taeheerstehte steih-
m)en, de e erste met een Weeke, 1'risSche
'Slopnoiom, de tweede met een waioni
getinte, zware alt; 'beiden ook zich in
bolle overgave vani persoonlijkheid uitend'
in haar vioondraich t.
Het meest direcl-pakkend' in dat op
zicht was mevr. Dröll—Pfaff'. Wat die
gaf, was de openbaring van een ziel. Dat
is' een g^oot wjoord, maar het was hier
•zoo. De „Traumte" en ;;Sclimerzen." van
euaanigeuaamheden berokkend! door hun
•optreden; zij waren erin geslaagd, de vor
ming' van een „soldatenraad" te verkrij
gen, welke ten dloel had in onze leefwijze
nieuwe 'beperkingen aan le brengen en
ham eigen gezag Steeds meer in d.e plaats
te stellen van dat van kolonel' Kabylins-
ky. Wij kregen een bewijs van de kwaad
willigheid dezer Soldatenraden bij gele
genheid van die aankomst van barones'
Buxboeveden (eind.e December). Zij had
•onze gevangenschap te Tsarskohoïe-Selp
(gedeeld, en alleen de toestand hirer ge
zondheid. had haar belet met ons' hier
heen te vertrekken. Nauwelijks hersteld
kwam' z'ij, met toestemming' van Kerenssy
■om baar plaats bij de Keizerin weer in
te nemen. De sioldatenraad weigerde
haar 'kortaf den toegang tot het huis', en
zijlij mloest in de stad een ond]erk|omen
zoeken. Dat was een groote teleurstelling
voor de keizerin en trouwens vóór de
heele familie, die met zooveel ongeduld
hacl uitgezien naar haiar terugkomst.
Zoo naderde het Kerstfeest.
De keizerin en de groot-vorstinnen had
den balei eigen hand reeds' sedert weken
voor ieder onzer een geschenk vervaar
digd. eveneens voor ieder der bedien
den. flare Majesteit deelde verscheidene
wollen vesten uit, door haarzelve ge-
Breid; zoo zocht zij djoór aandoenlijke
Wagner werden biji haar tot een sterk
dramatische, heftig bewogen ontboeze
ming, zpuals ook het veel gezongene
„Ueher Nacht" van Wolff bij' haar tot
een persoonlijke uiting groeide, trillend
vau hartstochtelijk leven,; ziooal's ook de
„Sapphische Ode" van Brahto's bij haar,
een van liefde doorgloeide klacht werd'.
Men detailleere niet, hoe ziop'm sterke
uitwerking van ztabgi op de hoorders mOt-
gelijk is. Daarbij' is de volmaakt Le-
heerschte uitdrukking van iederen zin,
van ieder woord geen ding op zich zelf,
ni'aar een onderdeel van 'één bedoeling
van het geheel. Zooals z'ij' in dat korte
„Er ist 's" van W|olff toch door ecu
geweldige stijging de extase over liet aau-
voelen van de komst van de lente wist
te luiten, hebben we zelden gehooPdl.
Het publiek toonde het buitengewone
van dezen zang' te voelen door zulk een
geestdriftig applaus, dat er. nog een toe
gift volgde, een eenvoudig wiegeliedje.
Mia Peltenbtarg is een geheeJL andere,
en openbaart zich ook in een anderen
aard, mits ze iets zingt waarin! die
aard kan uiten. Toen we haar gistei'ea
hoorden in die Hamdel-aria: „Ich weiss,
dasz m'ein Erlöser le'bet", hoorden we
wel het naloioi© geluid, maar misten1 w® de
meeslepende bezieling. En v.an zelf kwam'
de zoo. vaak blij' jonge zangeressen gevoel
de twijfel op: is iemand! van dien leeftijd
rjjp om de gemjoedfeoplemlbiaring van dien
diep religieusen tekst en d'iè muziek op
anderen, over t© 'brengen? Maar toen
kwam Ze laler met die twee miooie lie
deren van César, Franck, óók vaoutaft,
'ihaaC heel anderseen roei'end!, teediea-
mtedelijldlen in het een, een diep ontzag
en innerlijke vervoering in het andere,)
schilderend laoe het Godsbeeld in pro
cessie dioor de velden wordt gedragen!
Toén was het contact er weer; toen
werkte die zang weer suggestief, en gin
gen we mtee op ita de vervopring .ow-r
dat vrpme gebeuren, waarin heel de na
tuur meewerkte. Dok hier geeta details
behalve data dit, dat die mooie sten!
even expresisiel' bleef in het heel lijn ge
zongene al's' hij' -'t geven van .g^otat geluid..
Ook haar bracht het publiek warmte
hulde.
Om nu eerst bij' den solo-zaugi te blij
ven zij gemleld', djat bteidten 'hun 'mede
werking verleenden in het Turksche lie-
derspel „Vioata Gpld|eaiem Hom" van Rhein-
herger samen met de heereu N. Wensen,
tenor, en dr. If. v. d. Kamp', bas.
Dat was' muziek van heel ander, lichter
genre, welluidend als alles, wat Rhein-
berger schreef, bekoorlijk en illustratief,
maai" niet pakkend djoor diepe ontroe
ring, en daardpor pjok aaU de slolisten gem
gelegenheid .gievend tot bijzóndere praes-
tatie. Dat 'dr_ v. der Kamp aan de melo
dieusheid van zijta liederen in 'dat werk
alle recht deed wedervaren, was' een '.be
vestiging' van wat we nog van vroeger
wisten, toen hij1 ze liiei" in' Middelburg
zong. Ook 'de heer Wensen vervulde zijta
kleine partij verdienstelijk.
Nog een soliste dient genoemd. D.e
zang werd afgewisseld! door pianioispel vatai
mevr. A Cleuver—Long1, uit den Haag. In
een Pr.éfude van Rachmaninoff loonde
zij' zich een begaafde pianiste met mboien
aanslag, en zeker spel. Al zou men! sotn-
migte oogenhlikken de voordracht str.ak-
ker, ;gespannen willen liehhen, een» vol
gend oogenhlik was men er weer gjeheel
in- Haar teclanis'ch kunnen bleek uit
een Etude Edlur van Chopin, En in de
Ballade G moll van Brahms gaf zij' een
krachtige expressie.
En nu het koor, under teidling van
den heer J. Cleuyer Het isi te begrijpen,
dat een jong knor als djat vau deze ver-
eeuiging bezwaarlijk nu weer een vol
ledige uitvoering op zich kon nemen,
na hetgeen het betrekkelijk kort gele
den reeds praesteerde. Maai" wat het in
„Vom Goldenen Hopn'deed taooren; was.
goed van klank en' uitdrukking. Maar
meermalen langaataiter van teni'po dan nop-
dig en wenschelijk was voor de voor
dracht.
Het laatste lied dat indertijd! in Mid
delburg' geheel d|oor het Jqopr glezongeit
werd, wpu er niet dto|or, nu hier het eer
ste deel aan dte solisten werd gjege'vexi.
Het klonk te schraal.
Het concert werd besloten rlloor „Deut-
hartelijkheid haar d|ankbarheid te uiten
jegens hen, die trouw gebleven waren.
Den 21sten December kwatn er een
priester voor den avondfdïenst, daarna,:
kwamen allen in de groote zaal bijeen
en de vreugde der kinderen was' groot,
nu zij ieder de voor hem of haar be
stemde verrassing' k'ond,en overhandigen!.
Wij beseften het, hoe wij nog; slechts
één groot gezin vormden; iedereen tracht
te de zorgen en het verd(fiet van het he
den te vergeten om zonder bijlgedachten,
in volle eenheid van voeten, van qjeze vre
dig-vertrouwelijke uren te genieten.
Den vcl-enden morgen, op Kerstdag,
necaven wij ons' naar de kerk. Op be
vel van den priester hief dje diaken het
Mncgolétié (het gebed om bestendiging
van den levensduur der keizerlijke fa
milie) aan. Het w,as een onvoor/ichlij-
heid, d(ie sléchts leidde lot represaille
maatregelen. De soldaten eischten, ondier
bedreiging met djoodslagl, dat de priester
zou worden afgezet en dioor dit voorval
rustte een schaduw op een weld'oende
herinnerin'g, die wijl van dezen dag had
den kunnen behouden. Het gevolg ervan
was: nieuwe plagerijen en een verscherpt
toezicht.
I j (Wordt vervolgd).
