Dl
FEUILLETON.
mM
mm mm
66.
JiateFfiagi IS Maart 19222*
16oe Jaargang
MIDDELBURG
fl
nil
iU9
-T<Gms/r
a«3
numkner bestaat uit TWEE bladen.
EEftSTE BLAD.
Binnenland,
BE ïtIJKSMIBfDELEN IN FEB, 1Ö22.
®e opbrengst der Ryksmiddelea (hoofdsom
en opeenten) over de maand Febr. 1922
bedroeg f 80.138.215 tegen, f 28.363.570 over
de maand Febr. 1921.
Het een twaalfde gedeelte der raming over
bet geheele jaar bedraagt t 35.800.083
Wjj laten hieronder volgen de inkomsten
over de twee maanden van 1922, verg leken
met die over Februari van 1921j:
Middelen. 1922. 1921.
Groniibelast. f 1.075.481 f 688.764
Fersoneel 2.516.557 2.693.644
Inkomatenb. 17.321.594 f 12.621.990
Div. en Tant. p 1 828 881 3.939.164
Veriaog.bel. 1 ©26.098 1.325 217
Suiker 7.595.731 6.037.480
Wpn 138 542 77.629
Gedistilleerd 9.285.246 6.926 961
Zout 217.348 293.299
Bier 591.461 401.663
Geslaoht 1.460.244 2.077 031
Bel. speelk, 16.196 16.963
Zegelrechten 2.681.484 s 3.451.650
Eegistratier 3.741.225 6.18790
Suecessier. 5.823.190 5 543.536
Invoarrecht. p 5.858.711 5.633 258
Goud, zilver 149,288 134,043
Essaailoon 175 184
Statistiekr. 578.557 632 372
Domeinen 217.345 313.466
Staatsloterij 187 443 185.806
Jacht, visaeh. 820 1.023
Loodsgelden 425.181 379 515
Mjjnrecht. 140.859 139 763
Totaal ."Tl 63.536.668 f 59.697 222
De opbrengst over de maand Febr. '22 der
oorlogswinst- en verdedigingsbelastingen was
i 8.426.692.
De opcenten, geheven ten bate van het
Leeningsfonda 1914, gaven over Febr. een op'
biengst van f 7.819.801.
Uit Stad m ProTlncie,
Uit Ziuid-Beveland..
Woensdag Wias het raadszitting te
Nisse. Aanwezig alle leden.. Het nieu
we raadslid, de heer L. Huijssoon werd
Ibëëedigd en welkom geheeten. In de va
cature J. Kloosterman koos men. tot wet
houder de heer H. Dane. 'Een wijziging
in de begroeting over 1921 van het Bur-
jgerlijk Armbestuur werd goedgekeurd.
De raad benoemde tot klokkenist en klok
luider den heer J. Bos Sr.. De eerste va
cature Wias ontstaan door het vertrek
van den heer J. Tfabboord, de tweede
door het ontslag nemen van den heer
H. Moerman Sr. In .plaats van den heer
Jac. Eckhardt, die bedankt had, koos de
raad tot lid der commissie tot wering
van schoolverzuim1 den heer J. A. R.
BomJmeljé. Het stembureau voor de ver.
idezing van Tweede Kamerleden werd
samengesteld uit den burgemeester,
ambtshalve voorzitter, den heer J. Ver-
imure, plaatsvervangend voorzitter, de
heeren H. Dane en J. Slabbekooru leden,
en J. J. Mol en L. Huijssoon-, plaatsver
vangers.
Bepaald werd dat de koetsier der lijk
koets per rit zou ontvangen f 5 voor
2 paarden en f 4 voor één paard. Een
nieuwe oproeping zal geschieden. Een
verzoekschrift van den heer Dr. A. Ba-
kels inzake de verbouwing' .zijher ambts
woning Werd niet ingewilligd. De raad
'besloot zich te houden aan de uitvoering
der plannen wtaartoe in een vorige zit
ting Was besloten.
In verband met het vervallen van dte
postbestelling op Zondag, te beginnen op
19 Maart, 'zal een request verzonden)
worden aan de betrokken autoriteiten om'
de Zondagsche bestelling te behouden.
-o—
HET TRAGISCH LOT.
VAN NICOLAAS II EN ZIJN GEZIN.
(Dertien jaren aan het Russische hlol)
naar het Fransch van Pierre Gilliard door
Marguérite de Rouville. (Geautoriseerd»
vertaling.) Nadruk verboden.
Uit Tholen.
Van de raadszitting van T li o 1 en
zij, behalve de reeds vermelde bespre
kingen over de afsluiting van de „Eenr
dracht", nog het'volgende medegedeeld
Op de vraag van Ged. Staten of de raad
wijziging wenscht in de salarisregeling
van burgemeester en secretaris, wordt
ontkennend geantwoord.
Besloten wordt, na onderzoek der ge
loofsbrieven, de heer A. Singerling, het
nieuw" gekozen Raadslid (vrijz.) toe te
laten.
De gemeente-opzichter verzoekt zijn sa
laris te verhoiogen of anders zijn instructie
te herzien. Zal op voorstel van den voor
zitter in de volgende vergadering 'Wor
den 'behandeld.
Als onderwijzeressen in de handwerk-
cursus worden 'benoemd de damer Ploos
van Amstel en Geluk. Als hoofd treed de
heer Waverijn op.
Aan den wagenmaker van der Weele
wordt een stukje grond achter de U. L.
O.-school verhuurd tegen een iaarlijk-
sche vergoeding van 25 cent.
Met alg. stemmen wordt besloten om
aan de dames die handWerkonderwijs ga
ven een gratificatie toe te kennen en aan
den veerbaas evenzoo.
Goedgekeurd werd eveneens geldigver
klaring van strafverordeningen.
Als leden voor de stembureaux voor
de Tweede Kamerverkiezingen werden,
evenals de plaatsvervangers, alle raads
leden aangewezen.
Op voorstel van den heer Klompe zal
een gedeelte der Singel worden begrint.
Een voorstel van wethouder Goossen
om adhaesie te 'betuigen aan het verzoek
der commissie tot 'behoud der garnizoens
plaatsen in Zeelaqd, zouden telegrammen
aan H. M. de Koningin en 'aan den Mi
nister van oorlog en biun. zaken worden
gezonden.
De heer Geluk wijst op de schade die
een bewoner van den wal bij harden!
wind heeft van eenige nabij diens woning
'staande booinen en zou opruiming wen-
schelijk achten. De heer Wagemaker acht
opruiming ook in het belang van den zee.
werenden dijk, daar deze ter plaatse niet
in orde is, 'bij rooiing zou dan meteen de
dijk in orde kunnen worden gebracht.
De voorzitter wijst er op, dat het
Staats'boschbeheer kennis heeft gegeven
dat het rooiien van onrijpe boomen niet
zou worden toegestaan. De heer Wage
maker was de meening toegedaan dat
in dit geval hiervan wel ontheffing kon
worden verkregen.
Niets meer te behandelen zijnde, sloot
Üe voorzitter de vergadering.
In de zitting van den gemeenteraad:
te.Scherpenisse, gehouden 14 Maart
jl., was afwezig de heer W. Bijl.
Er werd 'besloten geen aandeden te
nemen in de Bank door Nederl. gemeen,'-
len.
De verordening legesigelden werden ge
wijzigd in velband met eenige opimerkin.
gen van Gedeputeerde Staten.
Inzake de regeling der 'jaarwedden van
Burgemeesters en Secretarissen bij' cu
mulatie van betrekkingen, bestonden geen
bedenkingen.
Aan den raad werd aangeboden be.t
verslag Volgens art. 52 der woningwet.
Werd 'besloten een geldleening aan te
gaan van f 1000 vloor 'buitengewoon on
derhoud van wegen en kerktoren.
B. en W. werden gemachtigd te be
schikken uit de post onvoorzien van 1921,
(over f 196.71, en idem over die van 1922
over f 30.
Voor de heffingsverordening der plaat
selijke inkomstenbelasting werd vastge
steld f 500' af te trekken door nood
zakelijk levensonderhoud v.oor gehuwden
en f 400 door ongeliuwden en voor elk
kind beneden 14 jaar f 50.
Werd ontslag verleend aan de commis
sie tot wering van schoolverzuim en op
nieuw benoemd met ingang van 1 Januari
1922; de leden zijn D. J. Hartbg, Wu van
der Graaf f, Jac. van der Jagt, D. Duij'n-
hjouwer Mz., en G. J. Quaak FI.z'.
Er werd een wijziging in de ploli tie ver
ordening aangebracht waardoor het voet
balspel op den openharen weg is verbo
den en meerdere bevoegdheden gegeven
wordt a,an den havenmeester.
Het 2e suppletoir kohier hoofdeüjken
omslag 1921 werd vastgesteld op een be
drag van f 28.79s.
Vastgesteld werden de rapporten be
treffende vereeniging van gemeenten op
het eiland Tholen, door den voorzitter
Ontworpen.
Daarna sluiting.
In de raadsvergadering van S t.
Ma ar ten s'dijk van Maandag j.l. deel
de de Voorzitter mee dat de gelden voor
verbetering der haven zijn verkregen van
de Bank voor Nederlandsche gemeenten
te 's-Gravenhage.
Door den waterbouwkundige is bestek
ingediend aanwijs zal plaats hébben op
24 Maart aanstaande en de aanbesteding
31 Maart d.a..v Het betreft hier hoofdza
kelijk een bespreking over de werkzaam
heden en het daarop te houden toezicht.
Er is geconfereerd met den water
bouwkundige wat tot twee voorstellen
geleid heeft:
lo. De waterbouwkundige zal genieten
2 pot. der begroeting en dlan verder overal
af zijn dus look van ..aanwijs, enz.
2o. De waterbouwkundige zal genieten
5 pel. en dan 1 pet., .afstaan voor te hou
den (dlagelïjksch toezicht.
Wordt van die twee voorstellen afge
weken dan heeft hij recht op' 5 pet.
5 Het Waterschapsbestuur acht het niet
wenschelij'k dat de waterbouwkundige da-
gelijksch toezicht houdt in verhand met
zijn andere werkzaamheden.
Na discussie werd een voorstel van
den heer Hage, dien waterbouwkundige
als opzichter over het geheele werk te
benoemen, zoodat door dezen 1 pet. zal
'beschikbaar mloeten gesteld worden als
loon voor het uitoefenen van dagelijksch
toezicht, Werworpen met 5 tegen 1 stem
Voor de heer Hage; tegen die heeren:
Groenewege, Quakkelaar, Gaakeer,de
Graaf en Koopman. De heer Vroegop
houdt zich 'buiten stemming.
B. en W.. zullen dus thans qpn dage
lijksch (opzichter kunnen aanwijzen, te
gen een maximum 'belboning van 3 pet.
ONDERWIJS.
J.l. Maandag werd te Veere de
derde ouderavond der O. L. school ge
houden. f
Behalve vele ouders, voogden en ver
zorgers waren aanwezig de burgemeester
53
en (secretaris der gemeente, benevens le
den van de oomi&sie van toezicht op het
Lager Onderwijs.
ïn het eerste gedeelte van den avond
behandelde het hoofd der school de
leerplichtwet en in het bijzonder daarvan
de art. 1, 2, 3; 8; 12; 16; 19 en 24)j en
•iel kaartenstelsel, dat voor de uitvoering
der wet thans wordt ingevoerd.
Het tweede deel Van den avond was
bestemd tot bezichtiging van het schrif
telijk werk der leerlingen en het boioren
van den zang der kinderen van het 1—4e
leerjaar.
Tiot slot werd aan de hand van hel
dere lichtbeelden een bezoek gebracht
aan de diergaarde te Amslerd/am en wer
den eenige kinderverhalen verteld. De
belangstelling1 neemt sterk toe, de eer
ste avond telde 17, de tweedje 29, en deze
46 ouders, voogden of verzorgers.
In den Dinsdagavond te O o. s t k a-
p e 11 e gehouden ouderavond werd
door het hoofd1 der openbare schóól de
gewijzigde leerplichtwet besproken.
Als tijdvakken, binnen welke landbouw-
verlof gegeven kan wiorden werden door
den raad vastgesteld: 15 tot 31 Maait
en 1 tot 15 Juli.
Men vond deze tijdvakken veel te be
perkt, wijl door ongunstig weer enz. de
land bouwwerkzaamheden vaak op ver
schillende tijdstippen vallen. Men zal
trachten deze tijdvakken wat ruimer te
krijgen.
In de ouderoo'mtaissie werden herko
zen de heeren Z. Maljaars en F. Provoost.
Na het aanbieden van een kopje choico-
ladc werd den aanwezigen tl/oor het per
soneel der school het schriftelijk taai
en rekenwerk, teekeningen enz. getoond.
De voorzitter, de heer P. Melis, be
dankte aan het einde hartelijk, zoowel
voior het gesprokene als voor het aange
bodene,
Te Biervliet hield Wio ens dag
avond de daar bestaande afdeeling van
Volksolnderwijs een vergadering in de
oude school. De voorzitter besprak de
wijzigingen die in de leerplichtwet zijn
aangebracht en stlond voornamelijk stil
'bij; de veranderingen, welke voor de
ouders van belang zijn. In de pauze werd
aan de aanwezigen, ongeveer een 60-tal,
een kopje chocolade gepresenteerd en
werden eenige nummers muziek gegeven.
Hierna hield de lieer De Dreu een cau
serie over het i'ooken door kinderen.
Ten slotte werd nog besloten de verga
dering zoo mogelijk in de maand Januari
te houden. Er gaven zich 5 nieuwe ledien
(Op1.
Wanëesr üw pzöBdheid
ge?aar Isopt,
■wordt n lichaamsge
wicht en weörstands-
vern ogenspoedig her
steld f.oor nu en dan
een kop Ovomaltjne
by het cntbjjt te ne
men.
Bussen van f 3.25 en
t 1.75.
Overal verkrijgbaar.
Mr. A WASSüER A.-®., Bern
(Ingez. Med.)
16).
In de volgende dagen werdi de toon
vin <le pers steeds heftiger. Men be
schuldigde Oostenrijk Servië te willen
vernietigen. Rusland kon dit van dezen
Kleinen Slavischen staat niet gedongen.
Zij kon het Duitsch-Oostenrij'ksche over
wicht op den Balkan niet dulden. De
a]e eer %Und °P 'tsPel- Terwijl
Aldus de hoofden verhit werden en de
diplomatie alle raderen harer kanselarijen
in beweging zette, gingen er -angstige tele,-
jgramtnen van de villa Alexandria naar
'l verre Siberië waar in het hospitaal
van Tioumen Raspoetin langzaam van
zijn verwonding herstelde. Zij hebben
alle ongeveer denzelfden inhoud: „Wij
zijn verschrikt door het vooruitzicht van
een oorlog. Gelooft gij aan de mogelijk
heid daarvan? Bid vopr ons. Help ons
met 'uw raad"(l). En Raspoetin ant
woordde steeds, dat men den oorlog
mioet vermijden tot eiken prijs, indien
men niet de grootste rampen over het
vorstenhuis en het gansche land wil 'bren
gen. Die. raad kloont Overeen met de harle.
wensch des keizers, wiens vredelieven
de neigingen wel niemand in twijfel
zal trekken. Men mioet hem in die vree-
selijke week van eind Juli 1914 hebben
igadegeslaigen, om te beseffen, door wel
ken strijd en welke moreele foltering
hij was heengegaan. Maar het oogenblik
was (aangebroken, waarop de Germaah-
sche heerschzucht en trouweloosheid zijn
laatste aarzeling moesten overwinnen en
alles meesleurden ïn den losgebroken
j storm.
j Niettegenstaande alle aanbiedingen
van bemiddeling en niettegenstaande de
Russische regeering voorstelde het inci
dent te beslechten dbor directe bespre-
kingen tusschen Petersburg eu' Weenen
vernamen wij den 29stén Juli, d!at de al-
gemeene mlobilisatie in Oostenrijk was
afgekondigd. Den volgenden dag kwam' de
1) In den winter va'n 1918'19 toen ik
mij te Toumen 'bevond, heb ik de kopie
dier telegrammen onder de oogén ge
had. Later is het mij niet gelukt den
tekst opnieuw te 'bemachtigen.
Avondschool Vïo or Am'bach ta
li eden te Go.es.
Bevorderd van de le naar die 2e kl.A.
Baart, D. Gorsse, en C. Gunst te Goes;
A. de Hamer en M. de Hamer te Wemel-
dinge; I. de Laat, P. Mulder, J. Passisux
J. R. AI. Pol vliet, C. Rijn, voorwaardelijk;
A. Simonse, R. Verbeem en N. F. v. d'.
Vliet te Goes; J. van de Reepe te Baar
land; nieL bevorderd 2; 1 niet bevorderd
wegens ziekte.
Van de 2e naai' de 3e kl.G. J. v.an
Doorn te Krabbendijke; W. Ferdiman-
d'uSse te Wemeldinge; A. Hiilebrand en J.
H. C. Reijense te Goes; C. Snoep, Wemel
dinge. Eén niet bevorderd.
Voor 't eindexamen zijn geslaagd: (in
alphabetische volgorde) C. Knieriem', C.
Landm'an. en N. Leijis te Goes; D:. van Ma
ris 'te Knpelle, M. J. Mol Driewegen M.
Potter, Schore; G. de Ruijter 's-Heer
ArendskerkeW. Sinke ,Goes; J. L. Sla-
tijding van het BombardenienL van Bel
grado en dfen 'dag (daarop 'antwoordde Rus.
land met de mobilisatie van zijn gan
sche legermacht. Op den avond' van dien.
zelfden dlag verklaarde graaf de Pourtalès,
Duitsch gezant te Petersburg, aan Sazo-
ntol, dat zijn regeering Rusland een ter
mijn van twaalf uren toestond om de
mlobilisatie (af te gelasten, waarna
Duitschland eveneens ziou mobiliseeren(2).
De termijn, dloor het ultimatum aan
Rusland gesteld verliep Zaterdag den len
Augustus ten tw'aalf ure. Graaf de Pour
talès kwam echler pas 's avonds aan
het ministerie van buitenlandsche zaken.
Bij Sazonof binnengelaten, overhandigde
hij hem plechtig de oorlogsverklaring van
Duitschland aan Rusland. Hel wias toen
tien minuten iover zevenen; de onher
stelbare daad was begaan.
2) De Duit. gen. staf wist zeer goed, dat
't ailasten van de Russische mobilisatie
van wege de gnoole samengeisteldjhéid
(de uitgestrektheid van het rijk, het klei
ne aantal spoorlijnen enz.) een zooda
nige desorganisatie van den dienst zou
te weeg 'brengen, dat men minstens drie
weken zlou 'noodig hebben om opnieuw
te mJobiliseeren. Drie weken voorsprong
'beteekende voor 'Duitschland de zekere
overwinning'.
HOOFDSTUK IX.
De keizerlijke familie gedurende de
eerste oorlogsdagen. De reis
naar Moskou.
(Augustus 1914).
Op het oogenblik, dat dit historische
tonneel zich afspeelde in het kabinet
van het ministerie van 'buitenlandsche
zaken te Petersburg, woonden de keizer,
de keizerin en hun diochters den avond
dienst bdj in de kleine kapel van Alexan
dria. Toen ik den keizer eenige uren
te voren 'tegenkwam, was ik getroffen
dloor de groole vermoeidheid, die over
zijn gezicht lag: zijn trekken waren scherp
geteekend; hij zag asebgrauw én dë krin
gen die zich onder z'ijn o.ogen vormden,
wanneer hij vermoeid was, waren groo-
ter dan looit. Nu bad hij met zijn gan
sche ziel, dat God dezen oorlog mocht
afwenden van zijn vlolk, den oorlog die
hij reeds als zoo nahliji en zioo bijna
onvermijdelijk beschouwde. Zijn gansche
wezen scheen op te gaan in deze uit
storting van zijn eenvoudig en vertrou
wend gelool. Naast hem knielde de keize
rin, wier smartelijk gelaat dezelfde lij
dende uitdrukking droeg, dien ik ken.de
van het ziekbed van Alexis Nioolaievitch.
Zij ook bad dien avond met groole innig-
j heid als om de vreeselijke dreiging af
le wenden.....
ger, Goes, C. Smallegange Schore; M.
van Strien, Driewegen; W. M. Treffers;
'is-H. Arendskerke; J. van Zweeden, Goes.
Afgewezen één, zich teruggetrokken één
leerling. (de Z.)
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Het a. s. c op cert van
de Instrumentale.
Het eerste numlm'mer van het Woens
dag a.s. te geven concert van de ^Instru
mentale" alhier ïs een werk dat voor
de meeste toehoorders een noviteit z.al
ziju, al is het ook een driekwart eeuw
oud, en al wil ren de muziekpartijen reeds
lang' hier vprborgen in het archief van
de in 1880 ontbonden Muziek vereeni
ging, de voorgangster van de Instrumen
tale, waaruit zij nu zijn opgediept.
Het is de 3e symphonie van Mendels
sohn, de z.g. Schotsche, een werk dat
veel verwantschap toont met, en trou
wens ontstaan is in dezelfde periode van
zijn andere werken met Schotsche motie
ven. Alleen j' eeds het treffende adagio
met zijn mooie melodie en het indruk
wekkende doodenmarsc'h-achtige gedeel
te voor de blazers, rechtvaardigt het
weer op het programma brengen vaii dit
werk. Maar behalve dat verdienen ook
de aandacht het ,a.an het adagio vooraf
gaand allegro uii zijn mooie combinatie
van twee thema's en het fijne scherzo met
een zeer geestige coda. Een zeer snelle
finale met een eigenaardige inlassching
van een Schotsch liedje als slot vormt
het einde van dit werk.
Zooals reeds uit deze korte aandui
ding blijkt is een volledige orkestbezet
ting voor deze uitvoering nioioidiig en d'e
daarvoor noiodige aanvulling van het eigen
strijkorkest der Instrumentale zal zooials
gewoonlijk verkregen worden djopr over- f
komst van de Arnhemmers. En zoo iets
beteekent tegenwoordig méér dian de
meeste toehoorders wel bevroeden. We
bedoelen financieel meer.
We vreezen, dat er nog w&l menigmaal
aanleiding zal komen om1 ernstige aan
dacht aan dit onderwerp te wijden, dat
van zorgwekkende beteekenis lean wor
den voor het Mididelburgsche muziekle
ven.
We willen nu alleen reeds dit zeggen:
dat .orkestaanvulling dloor de zeer lipioge
reis- en verblijfkosten, door de huidig©
gages der orkestleden en door de eischen
voor de orkest-kas, thans sommen ver
slind, die de financiën van d® Zanig-
vereeniging en der Instrumentale in die
w,ar .dreigen te sturen. We zullen die
eischen heelemaal niet overdreven noe
men. Maar het publiek hier dient tocl)1
wel te beseffen, dat concerten met vol
ledig orkest in plaatsen als Middelburg)
Toen de Godsdienstoefening ten einde
was, keerden hunne Majesteiten en die
gnoot-vorstinnen naar de villa Alexandria
terug; het was toen acht uur. De keizer
ging, alvorens aan tafel te gaan, naar
zijn studeerkamer, om de telegrammen
na te zien, die gedurende zijin afwezig
heid waren bezlorgd en aldus vernam
hij door een boodschap1 v,an Sazonof de
'oorlogsverklaring van Duitschland. Hij'
had een kort telefonisch onderhoud met
den minister en verzocht dezen zoio spoe
dig mogelijk in Alexandria bij liem te
willen komen.
Intusschen wachtten de keizerin en de
groot-vorstinnen in de eetzaal. Hare Ma
jesteit, die dloor dit lange uitblijven on
gerust Werd. had juist Tatiana Niciolaievna
verzlocht haar vader te gaan halen, toen
de keizer binnenkwamhij zag zeer bleek
en deelde hun mede met een slem,
Waaraan hij tevergeefs eenigle vastheid
trachtte te geven, dat de 'oorlog verklaard
was. Op dat bericht barstte de keizerin
in tranen uit, en toen de gro.ot-vorstin-
nen de droefheid hunner moeder zagen,
schreiden zij eveneens.(3)
Om negen uur kwam Sazönof in
3) Ik h'oorde deze bijzonderheden van
de gi'.oot vors tin Anaslasia Nicolaievna, die
ze mij den volgenden morgen meedeelde.
i
