B inn enla n d.
Uit Stad en Piwinde,
Hebt Gij keelpijn?
arbeidsverlënging.
No. 08.
Bonilejpdafi 9 Maas*t 1BEB,
MIDDELBURG
i C^Se Jaargang
K A MEMOV ERZÏ O IT.
Tweede Kam) er.
Zitting van Woensdag.
De ontgroeiiingskwestie, die we hier-
önjder afzonderlijk vermelden, was wel
bet meest belangrijke van de gister ge
bonden debatten over liet honger on
derwijs.
Van het overige zij o.a. vermeld, dat
de Minister vooralsnog weigerde in
te gaian op het denkbeeld van den heer
v. d. Molen om door wijziging van de
Hooger Onderwijswet bijzondere instellin
gen van hooger onderwijs te subsi
dieéren, Omjdat dit practised er op neer-
kfomt dat de volgende jaren nog twee uni
versiteiten meer voor rekening van het
Rijk zouden komen, nl. de Vrije Universi
teit en de op te richten R. K. Universiteit'.
Hiermede zouden mïllioenen zïjia gemoeid.
Daarom moet aan de toepassing van dit
denkbeeld vto-orafgaan een onderzoek naar
mogelijke vereenvoudiging opi de
bestaande Rijksuniversiteiten.
Wanneer de desbetreffende adviezen er
Mjn. zal spr. deze zaak aanhangig maken
bij- den Onderwijsraad.
Voorts zij gemeld, dat twee anti-rev.,
de heeren D uymaer en S ehe ur er
Opkwamen tegen de benoeming van dr.
Cramer, tjot hoogleeraar in de theologie
4e Utrecht iemand, die volgens' de heer
Duymaer van Twist een uitstervende rich
ting in de N. H. kerk vertegenwoordigt
(n.I. de ethische).
De Minister zei geen antithesisch
verschil tusschen de ethische en de gere
formeerde lichting te aanvaarden. Daar
om had hij zich verzet tegen de voor
dracht, welke ten doel had de geheele
theologie aan de universiteiten gerefor
meerd te maken.
Wat de kwestie der geologie betreft,
merkt de Minister op. dat een nieuw
laboratorium kou worden gebouwd voor
1^2 toilüoen. waarvan de Bataafsche i/2
taüUioeti voor haar rekening zou nemen,
fcpreker acht deze kwestie zeer moeilijk
ml de uitgaven voor het laboratorium
in dezen tijd te hoog. Daarom trad spr.
in (overleg met de professoren in Delft
lom daar een nieuwe faculteit in de geo
logie te openen. Hiertegen kw'ata' even-
lwe4 verzet van de rijde der professoren
eelf. Ook de Bataafsche trok daarna haar
aanbod langziataerhand geheel in. Den
minister bleef met het oog op de finan
ciën dus niets anders over dan de zaak
vöorloopig te laten rusten.
.Ten slotte een merkwaardig staaltje
va® vakWond-tyranie.
Sedert eenige maanden is de verlosj-
kundige 'kliniek vjam pnof. Kbuwer ge-
4*0ten. omdat mén er geen verpleegsters
voor de hoogere plaatsen kan krijgen, een
•aak die mej. Grö enew'eg ter sprake
bi-acht. Volgens prof. Kouwer 'betreft het
een salaris-kwestie; volgens den Gentrar
len ambtenaarsbond een regeling van ar
beidstijd. x
De Minister betoogde dat het wel
degelijk een salariskwestie ik Het salaris
voor de hoofdverpleegster en de twee
eerste verpleegsters bleek te laag. Toen
de Minister boven het minimumsalaris
wilde gaan verzette de Centr. ambtenaars-
bond zich daartegen, omdat dan het ver
schil taet de andere verpleegsters te groot
werd en deze ook meer mOeten hebben.
,,Wie regeert hier nu vroeg le-
'h-echt de heer Schaper.
De zaak blijkt in overweging met het
departement van Financiën, en1 de vol-
génde week zal er Over vergaderd wor
de*. 1 ,rf 1
WAT DE VRIJHEIDSBOND WIL.
S3. Aanmoediging van het particuliere
bedrijfsleven als noodzakelijke factor
ïvoor Indiê's ontwikkeling1; zoo ejcoot mo
gelijke vrijheid van beweging daarvan met
öiet verder gaande staatsbemoeienis dan
het belang van de gemeenschap eischj:.
Krachtige ontwikkeling van Indiê's
hulpbronnen; bevordering' van de toe-
«trooïming van energie en kapitaal van
buiten als onmisbaar voor den ecouo-
taischen vooruitgang.
DE ontgroeningsschandalen.
H heeft Minister d'e Vi sser in
a™fr m®eSedeeld, dat hij naar aan
leiding over de berichten over de ontgroe
ning, den 14en October uit eigen 'bewe
ging een brief geschreven heeft naar de
Hoogescholen te Leiden. Groningen*
Utrecht en Delft, waarin hij verdochten
middellijk |0|p de hoogte te wörden gesteld'
van Voorgekomen ontgroeningsschanda-
len. Van Groningen én Delft kwam' er een
schrijven, dat dlaar geen bijzondere din
gen waren Voorgevallen. Ook uit Leiden
kwam een dergelijk bericht, maar uit een
bader schrijven bleek, dat bij' de laatste
'ontgroeningen zich wel degeiijk ernstige
gevolgen hadden voorgedaan, zoodanig
dat de rectbr-mlagnificus hierin aanleiding
heeft gevonden om krachtig in te grijpen
en de betrokken studenten er op heeft
gewezen, dat bij herhaling van het ge
beurde die daders voor den tijd van een
jaar van de Universiteit zöuden worden,
verwijderd.
Uit Utrecht ontving de minister in eer
ste instantie een schrij'ven, waarin werd
medegedeeld dat te Utrecht geen groen
tijd meer bestond. Biji het Groenentooneel
waren verschillende novitii de kleederen
van het lichaam1 gescheurd, doch de rec-
tor-magmificus had hierin geen aanleiding
gevonden dït in zijn installatierede af te
keuren. Daarna ontving s'pr. een aantal
stukken van ds. Liefünck en spr. kan wel
zeggen, 'dat, indien wiaar is wat daarin
werd medegedeeld, hij geen woorden ge
noeg zou hebben om z'ijn ernstige afkeu
ring over dat gebeurde uit te spreken
Bij een Onderzoek verklaarden de novitii
evenwel unaniem dat niemand van hen
hetzelfde was overkomen als den student
Lieftinck. Spr. heeft toen een hoofdamb
tenaar van tz'ij'n departement naar Utrecht
gezonden, ten einde deze zaak te bespre
ken.
Van den Senaat van de Rijks-Universi
teit ontving de minister daarna een schrij-
ven, dat de zaak opnieuw was onder
zocht en dat gebleken wtas dat een aan
tal studenten Op zeer ruwe wijze waren
behandeld. De Senaat van de Universiteit
was dan ook van meening dat de Senaat
van het Utrechtsche studentenkorps te
kort was geschoten in z'ijh plicht tegen
over de novitii. Spr. zegt voorts, het zeer
O'p' prijs te zullen stellen indien het voor
beeld van den Leidschen rector-niagni-
ficus werd gevólgd, aangezien een beris
ping van de betrokken studenten meestal
zonder succes blijft. In dezen tijd. nu
de intellectueelen het voorbeeld dienen
te geven, mbgen dergelijke ruwheden niet
wiorden geduld.
De heer Visser van IJ zend oom
merkte lop dat hij' met zekerheid' kan mee
deden dat van een verwildering onder dé
Leidsche studenten niets valt te bemer
ken. Spr. vindt het jammer dat de minis
ter de voorgevallen molestaties in Leiden
gelijk 'met de pntgtoeningsscjhand:alen
heeft behandeld^ aangezien deze niets met
elkander hebben te maken. Overigens
is bij deze mJoleslaties niets onbehoorlijks
gebeurd en spr. acht dit geen reden!
om een student van de universiteit te
verwijderen.
De minister deelt nog mede dat ook
hem niets bekend is van ergerlijke too-
neelen welke zbuden z'ijn voorgevallen
bij de molestaties. Bij1 de betrekkelijke
stukken Wiordt hier dan ook niet van
gerept.
Toevallig stond iu het Utr. Dagbl van
gisteravond het verslap! van het d|oor rec
tor en assessoren der Rijks Universiteit
te Utrecht ingestelde onderzoek naar <le
gebeurtenissen tijdaas dien groentijd in
1921.
Uit dat onderzoek is hun gebleken,
dat d|oor eenige studenten op zeer ruwle
wijze tegen de novitii is opgetreden, nl.
door hen te slaan en vooral djoor hen
de kleeren van het bovenlijf te ruk
ken, waarbij deze veelal aan flarden
hingen. Dit gedeeltelijk ontkleedfen is niet
alleen geschied in het zoogenaamde „zu
re kwartiertje" (dat juister een zuur uur
tje zou moeten heeten) op den laatsten
avond van den groentijd, maar ook met
enkele studenten na de beide senaats
nachten en zelfs eenmaal overdag in de
sociëteit, toen men een groen alle klee
ren heeft uitgetrokken behalve boven-
en onderbroek, onder hevig verzet van
zijn kant, in een vechtpartij' die drie
kwartier of een uur geduurd heeft.
Aanleiding tot deze ontkleeding is, dat
sommige studenten daardoor een proef
willen nemen van den graad van „flink
heid" van een novitius; weigert hij meer
uit te doen dan zijn jas, dan heet dit
flink, maar wordt hem' toch met ge
weld de overige bekleeding van het bo
venlijf uitgetrokken. Beveelt men hem
dan ook zijn broek uit te trekken en ver
zet hij zich daartegen niet voldoende^
dan wordt dil hem scherp verweten als
een gebrek aan flinkheid.
Sommige studenten schijnen in de
herhaling dezer handtastelijkheden een
bijzonder behagen te scheppen; vooral
doet dit zich voor bij eenigen, bij wie
physieke kracht meer ontwikkeld is dan
andere kwaliteiten. Door anderen wei-dén
deze handelwijzen gesignaleerd als „be
neden alle kritiek" en „typeerend voor
hen, die het d|oen, maar zeer afkeurens-
waardig."
Deze onbehoorlijkheden hebben dén
schijn gewekt van erger dingen. Buiten
staanders hebben den indruk gekregen,
dat hierbij obscoene bedoelingen aan
wezig waren en hebben zelfs gespro
ken van sadisme. Rector "en Assesoren
hebben de stellige overtuiging verkre.
gen, dat noch van het een, noch, van
het ander sprake geweest is.
De ruwheid is in dé laatste jaren toe-
genomen. Het ontgroenen op de kamers
neemt af en men verlegt het zwaarte,
punt naar die avonden, waarop vele
studenten en novitii bijeen zijn en waar
op de zoogénaamde „donderaars" den
toon aangeven.
Als verdere onbehoorlijkheid) valt te
noemen het dwingen tot „kikkeren", nl.
in een rij op dé hurken achter elkaar
voorthuppelen der novitii, waarbij' wordt
geduwd en geglooid. In vroeger jaren
zo,u geen noviet zich een klap hebben la
ten welgevallen. In hoogte mate heeft
het de verbazing' van Rectoren en As-
sessorenjg'ewekt, dat oorrijgen thans zon
der tegenweer in ontvangst werdén ge.
nomen.
Deze handtastelijkheden zijin in strijd
met de Coj-pswet, waarvan art. 29 luidt:
„Het is verboden op de novitii anderen
dan moreel en dwang uit te oefenen, of
hen hardhandig te behandelen."
In strijd met de Corpswet is ook de
eerst in de laatste jaren ingeslopen ge
woonte, dat studenten de ontgroening
voortzetten na de beide nachtelijke se.
naatsziltingen. Evenmin wordt de hand
gehouden aan de bepaling, dat de no
vitii vrij zij'n van 6—8 en 's avonds na
10 uur.
Nadat klachten over onhebbelijkheden
zich in vorige jaren reeds hadden voor
gedaan, had men verbetering gphoopt
van de instelling van het „patronaat".
Tot dusver blijkt daarvan echter een
onvoldoenden invloed uit te gaan.
Rectoren en Assessoren zijn van mee
ning, d,at de Senajat van het Studenten
corps is tekort geschoten in zijn taak
tegenover de genoemdie gebeurtenissen.
De Senaat heeft zorg te dragen, dat
tegen de Ciorpswet niet gezondigd wordt;
van die zorg is niets' te bespeuren ge
weest.
Toen de vader van een der studen
ten tot den Senaat een schrijven richtte,
liet deze .dit onbeantwoord, evenals een
tweeden 'brief van denzelfden; een onbe
leefdheid dis ernstig dient te wordjen ge-
Laakt. In een openbare rede werd' over
het gebeurde op een volkomen onge.
pasten toon gesproken, zonder een
wpord van afkeuring en met hooghar
tige terugwijzing van daarover géuite
klachten.
Natuurlijk valt echter de voornaamste
schuld op de bedrijvers der handtaste
lijkheden, wiel* gedrag strenge afkeuring
verdient.
DE NIEUWE LEENING.
Naar aanleiding van het bericht, als
zlou de nieuwe Staatsleening ruim vol-
teekeud zijn, verneemt de D. B., dat de
leeudng 8 maal volteekend zou zijd.
Bij informatie in bevoegde kringen
bleek aan de Mnasb., dat het cijfer van
de D. B. zeer waarschijnlijk juist zal
blijken, in ieder geval de leening is vele
malen volteekend.
BIJ DE KATHOLIEKEN.
Naar men uit Utrecht aan de lijd
bericht, wiorden in de .kringen der katho
lieke arbeiders nauwlettend gevtolg de
plogipgen van den heer van Cranenburgh
c.s., om indien noodig, gereed te zijn
tot het nemen van eventueele maatre
gelen.
Tot een der eerste maatregelen zou
behooren om in geen geval op bepaalde
canldidaten te stemmen, die thans, vol
gens het politiek advies, een vooraoastaan
de plaats óp de lijsten innemen. Evenmin
zlouden eigen lijsten met arbeiderscandi-
daten tot de onmogelijkheden behooren.
Ook andere besluiten, onder welke liet
houden van een groote vergadering en
een propagandistische tegenactie, schij
nen nog "te Worden overwogen.
Bij bovenstaande mededeeling teekent
de redactie van „De Tijd" ,aan, dat het
geheele politieke advies in de praktijk
eenvoudig zou worden gesaboteerd, in
dien het dreigement met deze en andere
„maatregelen" zou worden uitgevoerd. In-
tussehen wordt de soep niet zioo warm
gegeten, als zij wfordt opgediend.
LANDBOUWPARTIJ TEENSTRA.
Te 's-Graverihage is opgericht een
Lanfdbóuwpiartij'. dlie met een eigen lijlst zal
uitkomen bij de a.s. verkiezingen. Als no.
1 zal daarop* staan de heer Teenstra.
PROF. Tl?LUB NAAR INDIË.
Prof. Mr. M. W, F. Treub zal in, de
maanld Oetober e.k. gevolg géven aai)
zijin voornemen om als voorzitter van den
Ondernemersraad in Ned.-Indië een stu
diereis djoor Indië te gaan maken.
HET TWEEDE KAMERLID
BONGAERTS.
Naar de „N. K." verneemt, is de heer
ir. M. C, E. Biongaerts, lid der Tweede
Kamer, andermaal voor een arbitrage
kwestie «aar Suez vertrokken. De heer
en mevrouw Bongaerts zullen nadat deze
taak is beëindigd, een bezloek brenger)
aan het H. Land. Omstreeks Paschen zul
len zij in ons land terugkeeren.
Pas op voor erger. Verzorgt U direct
met de antiseptische
Afe!lijslF€&0p*
(Ingez. Med.)
ZOMERTIJD EN INTERNATIONALE
TREINEN.
Ingediend is een wetsontwerp* om den
zlamertijd, met het oog op de spoorwegf-
diensten, in overeenstemming te brengen
met die in Engeland en België. Daarvoor
moet de wet veranderd worden, die als
uitersten termijn van den zomertijd aan
gaf 31 Maart en 1 Oct. Dat zal nu worden
„tusschen 18 Maart en 9 Oct."
VROUWELIJKE RECHTERS.
De heeren Marchant, Ketelaar en Oud
hebben een wetsontwerp ingediend, strek
kende tot toelatinjg der vrouw' tot de
rechterlijke macht.
Vanaf gisteren is bij' de politie te Den
Bosch de werkweek tot 56 uren verlengd.
VERLAGING VAN BEGROOTING.
We gaan inderdaad een sinds lang niet,
zloo ooit gekend en, kant uit. Wijzigingen
van een begrooting beteekende altijd ver
hanging.
Nu komt, na den Minister van Oorlog,
bok de Minister van Financiën met een
verlaging van zijn begrooting en wel met
7.8 millioen, waarbij 6 millioen minder
vbor kapitaals-uitbreiding van het Post
bedrijf.
VOOR UITSTEL DER TABAKSWET.
De Ned. Bond van Sigarenwinkeliers-
vereedi gingen heeft in een als aanplak-
biljet verspreide „Kreet oto Recht", tot
de Nederlandsche burgerij een oproeping!
gericht om zijn eisch te steunen: de in
voering der Tabakswet uit te stellen tot
hopelijk betere tijden de mogelijkheid ope
nen, en zioo de oud-vaderlandsche Ta-
baksnlij verheid voor een ondergang te be
waren.
Uit Middelburg.
Blijkens het 23ste jaarverslag van de
N. V. Verpleeghuis te Middelburg
deden in het jaar 1921 de beide wijkver-
pleegsters haar werk weder met opge
wektheid en ijver. Zijl legden 4336 bezoe
ken af in 230 gezinnen. Dat het aantal
bezoeken en verpleeggélden kléiner is
dan verleden jaar, taoet worden toege
schreven aan het gering aantal zieken
dat er dit jaar in Middelburg was. Door
lusschenktamst der zusters werd aan vele
gezintnen bij ziekte tijdelijk hulp* in de
huis'hioudirig verleend.
De rekening der wijkverpleging wijst
alsi nkom'sten aancontributies f 280, op
brengst der wijkverpleging f 661.55, te
kort bijgepast uit het Reservefonds
f 2453.016 en de uitgaven o.a. salaris
der wijkzusters f 3047.85.
De rekening betreffende het reserve
fonds meldt onder inkomsten: Saldo vo
rig boekjaar f 4204.965, rente van effec-
'■'f 2202.59 rente van hypotheken f 1850
rente van gedeoneerdé gelden f 110.92
samen f 8368.47®. Er is een batig slot
van f 2705.41.
gramma sprietloopen en mastklimmen.
Dit werd dloor een talrijk publiek bijge
woond. Om 4 uur werd begonnen met het
ringrijden met versierde tilbury's waar
van de deelnemers alle met een prijs
hiu.swaa.rts keerden. Om' 5 uur n.m.
kwam het f'ietsrijden over planken aan
de beurt, dit moest echter door he#
slechte weer dat inmiddels opkwam1 zet
ten worden onderbroken zoodlat deze pre
zen nog gedeeltelijk verloot zijn.
17e muziekvereeniging Arne's Genoe
gen gaf tijdens de volksspelen een concert
op het marktplein. Te 6 uur bracht
de muziekvereeniging Arne's Genoegen
een serenade bij het echtpaar KL de
Ridder en vrouw, idie hun '25-jarige echt-
vereeniging vierden.
Te 7 uur 30 igiaf de muziekvereeniging
wederom een concert op het marktplein
tot 8 uur 30 toen de fakkeloptocht met
het 'muziek vioorop, door de gemeente
trok. Dit whs het slot der feestelijkheden.
De inwoners begonnen toen echter pas
feest te vieren wat nojg laat voortduurde.
Voor de Chr. Hist. Kiesvereeniging
te Ritthem trad Dinsdagavond op de
heer F. L. Hensel, lid der Provinciale»
Staten en lid van den gemeenteraad!
te Vlissingen met het onderwerp: De
Chyistelij k -Historische beginselen.
Voor een aandjachtig gehoor, waaronder
ook vrouwen, zette de spreker die be
ginselen duidelijk uiteen.
Eenige gestelde vragen werden af
doende beantwoord. Verschillende perso
nen gaven zich als lid op. Het was1 voor
de vereeniging een goed géslaajglde ver.
gladering. j
o
U i t Z u i d-B e v e 1 a n d.
Te K a p e 11 e is men druk bezig
om opgravingen te doen op het z.g. bergje
waar eenmaal het slot Bruxelles stond.
iMen stuit op fondament tegen fondament
het vereischt veel moeite en werkkracht;
Mei de steenen en puin wordt de ne-
venliggendö yest gedempt, alzotOi wóïili:
bouwland aangewonnen. Getracht wordt
om den kelder op te sporen yap. het
slot.
Het kasteel dateert van voor den 80-
jarigen oorlog.
Het Ned. Herv. kerkelijk zangkoor te
K i p e 11 e gaf Woensdagavond haar (twee
de uitvoering in de Ned- Herv. kerk.
Op zeer verdienstelijke wijze werden
13 nummers gezongen onder leiding van
den directeur S. J'. Tamtainfga. Mevr
van Rallegoyen de Jonge uit Goes zong
zes nummers, begeleid door orgelspel'
van den beer J. Kooiman uit Goes, die
neg' eenige werken vpor orgelspel uit
voerde.
Uit Vlissingen.
De Neutrale Bond van spoorweg
personeel, afd. Vlissingen lieeft een
motie aangenomen luidende
„de vergadering kennis genomen heb
bende van de beslissing van den Minister
protesteert tegen de wijze en verlenging
van de diensttijden voor spoorwegper
soneel, waardoor de positie van het per
soneel vferslechterd wordt.
Door wijlen mejuffrouw A. C. de
Koster te Vlissingen is ten behoeve
van bun ziekenfondsen f 500 vermaakt
aan de afdeelingen Vlissingen van Patri
monium en van den Chr. Nat. Werk
mansbond.
-o-
ANTI REV. EN CHR. HIST.
Het provinciaal comité van anti-revor
luttonaire kiesvereenigingen in Overijsel
heeft besloten niet mee te gaan met de
miotie van de anti-revolutionaire kiesver
eeniging te Gorssel, om te streven naar
vereeniging van de A.-R. Partij en de Chij,
Historische Unie.
Uit W:s 1 ch'eren.
Als vervolg op de reeds gemelde
burgemeosters-inhaling te A r n e in u i.
den ontvingen we no,g de ouderstaadé
•mededeeling: rU?
Te 2 uur 30 tot 3 uur 30 werd op
het raadhuis gelegenheid gegeven lot com
plimcnteerins voor de ingezetenen dezer
gemeente. Hiervan werd ruim gebruik ge
maakt. Iedereen werd onthaald die kwi ipi-
complimenteeren.
Te 3 uur n.m. werd beglonnen mét de
volksspelen. Allereerst stond op het pro-
DE STORM.
Ter aanvulling' van ons bericht inn
de tweede oplage van ons vorig nummer;
kunnen wij thans melden, dat de wind
tegen den avond is gaan liggend en
daardpor verder onheil voorkomen werd.
Toch was nog in de Nöordistraat, ten
huize van dr. Snethlage dioor den wind
een schoorsteenbrand ontstaan, die met
een minimnx door politie en gemeen
tewerklieden werd gebluscht.
Op den Dam kwam' een groot stuk
ornament van de Graanbeurs unaar bene-
den, in het dék van de kerk aan het
Hofplein werd een gat geslagen, en ook
meerdere daken moesten panhenn missen,
.van andere werden windwijzers of goten
beschadigd, maar van persoonlijke on
gelukken liporden wij niet.
Natuurlijk heeft het plantsoen het ook
weer moeten ontgelden, enkele boo menu
werden ontworteld, wat ook met enkele
hoornen öp de begraafplaats plaats had.
Hét "lage water en dood tij hebben
zeker medegewerkt om de golven niet
met al te éeel kracht op onze zeewerin-
géh te doen beuken, en wij hoorden ook
nipt van ernstige schade, al waren de
stormrapporten hedenmorgen o.a, djat van
de Noordwatering van den Polder Wal
cheren nog piet binnen.
Gist eren miftrg en ota 10 uur bad een
groot stoomschip het voor We st ka-
p él be hard te verantwoorden en dreig
de op den dijk té slaan op de plaats'
waar in 1920 „The pride of the West"
strandde, legen 12 luur gelukte het den
kapitein het schip weer zee te doén
kiezen.0Kn,<) A'['
Te V r o u w e p o l d e r woel een Jand-
bouw;seh.uur op ,,Es$ehhof' omver, ter
wijl een éihdje vertier een in aanbouw
zijnd wagenhuis het moest ontgelden en
eveneens instuikte.
De Provinciale stoombootdienst op de