Ho. 46.
Bond©i»d^§ 213 F@bi>ua?i 1933*
16oe Jaargang
Binnenland.
Uit Stad en Pro?ioeie.
Hjj dit numlmer behoort ecu Bijvoegsel.
OVER DE VLOOTWET.
In bet democratisch deel Van de katho
lieke pers is een sterke actie gaande tot
afctel of uitstel Van de behandeling der
.Vlootwet. We verwonderen ons nigt over
een dergelijke beweging in dien hoek,
waar men steeds een afkeer heeft be
ttoond van militaire uitgaven. De nieuwe
dienstplichtwet is daar met tegenzin ge
slikt, en deze voornemens tot reorganisa
tie van onze vloot* wekken daar denzelf
den tegenstand op.
We zijn benieuwd hoe de verwante
katholieke Kamerleden op die actie zul
len reageeren. Een verzet tegen dit wets
voorstel brengt hen in conflict met de
bevriende regeerinjgJ* wat niet behaag
lijk is zoo vlak voor de verkiezingen. Maar
«Is zo zich toch laten bepraten om vóór
Ie stemmen, staan ze allesbehalve mak
kelijk tegenover hun kiezers.
Er zullen ook andere Kamerleden zijn,
die, hoewel vóór een reorganisatie van
CToze ietwat verwaarloosde vloot ,toch
aarzelen dit wetsontwerp aan te nemen
vanwege de versoberingsnoodzaak, en ook
al omdat de na de indiening der voor
stellen gehouden Conferentie van Was- j
hington een beperking Van de groote
slagschepen heeft gebracht en een ont
spanning in de politieke sfeer vian Oost-
Azië. Zonder poging tot inkrimping; zal
het dus zeker niet afloopen.
Nu Is het Voor leeken in militaire za
ken als altijd moeilijk om' zich een goed
Oerdeel te vormen over deze zaak zelf,
doordat de deskundigen ook hier weer;
verwarren door het uiteenloopende vjan
'hun adviezen.
Maar tegen één ding Bonden we toich
willen waarsch uwen
Laat men tegenover het niet-inigelichte
groote publiek niet te veer schermen
met bet totaalcijfer van 300 millioen,
alsof een nieuwe last tot dat bedrag
,op de schouders van de belastingbetalers
wordt gelegd. Zoo staat de zaak niet
Öp hel ojogenblik immers is het oude
vlootplan nog steeds in uitvoering, dat
'éok geld kost, en waarvoor het. nu vóór-
gestelde plan in plaats komt. En nu mag,
neen moet naast dat totaalcijfer toch ze
ker ook vermeld worden:
le. dat blijkens de memorie van toel.
de marine-begrooting van Nederland voor
1922 met bijna 5.7 millioen zou ontlast
worden, welk bedrag in de zes jaren
waarvoor deze wet zal gelden, geleidelijk
vermindert maar zoo, dat in het laatste
Van die zes jaren het uit dezen hoofde
uitgegeven bedrag nog altijd 5.1 millioen
minder zal bedragen dan wat er nu vóór
uitgetrokken staat;
2. dat voor Indiê een verhooging noo-
dig is, die over 1922 pl. mi 1.8 millioen
bedraagt, doch in die zes jaar geleidelijk
ral stijgen tot ongveer 15 millioen; waar
bij echter in aanmerking moet worden
genomen ,dat bij niet-aanneming van de
nu aanhangige wet, de thans geldende re
geling blijft doorloopen, die in de eerst
volgende jaren de Indische begroeting
met 8 millioen zou doen stjjgen, zoodat
do eind-vermeerdering per jaar voor In
diê is, niet 15 millioen maar 7 millioen
In het licht van die opmerkingen ziet
de kwestie er wel anders uit dan men
uit de artikelen in de bedoelde katho
lieke bladen zou opmaken.
Wij hebben ons niet laten meevieren
door den anti-militairen roes die, zooal's
na iederen oorlog zich nu ook na den
grooten oorlog in zeer sterke mate heeft
doen voelen. Om Indiê te willen bestaren
en vrij van inmenging te houden zonder
vloot, is o i. onzin en dat die vloot, zoo-
als die nu is, reorganisatie behoeft, ne
men we dadelijk aan, na alles wat we
daarvan hoorden. Of het nu precies zoo
moet, als de regeering voorstelt, weten
we als leek niet. Maar een algeheele af
wring lijkt ons niet gerechtvaardigd.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
Bij den aanvang der zitting deelde
Minister Heemskerk mede, dat d«
gemeente Hulst het huis, waarin het
kantongerecht aldaar is gevestigd, wil
verkbopen. Zij eischte eerst een bedrag
van 27.000, toch na overleg van Fi-
vam men tot een koopprijs van
i 0 overeen. De gemeente heeft de
buur nog niet opgezegd, doch zg kaa
dit ieder jaar djoen, met een half jaar
opzegging. Daar de gemeente het huis,
verhuren wil, Wordt het wenschelijk ge
acht het vfoor het Rijk aan te knopen
De heer D Be sis elh u y s was niet
bevredigd. Uit het antwoord van den mi
nister blijkt de urgentie van den aankoop
geenszins..
De heer FBuyt ier wees «r op, dat
het hier om een oud gebouw een mo
nument gaat, dat de gemeente Hulst
vtoor een aanmerkelijk hooger bedrag zou
kunnen verknopen, Het Rijk non zich
een koopje laten ontgaan, indien het
piet tot aankoop' besloot
De discussie wórdt gesloten.
De post werd zooals we reeds gister
meldden, met 57 tegen 20 stemmen aan
genomen. Tegen1: de Vrijheidsbond, do
communisten eb de heer Kolthek, Van
Veen en Weitkam'p beideh Chr. H.
Verdei' móeten we kórt zijn. Behglve 't
gister onder Nagekomen Berichten ver
melde, zij .aangestipt, dat het wetsvoorstel
©p de Makelaardij sterk werldl geamendeerd
waardoor 'de oorspronkelijk ontwórpen
algeheele vrijheid weer beperkt werk.
Ten slotte heeft de heer W if n k o. o p
twee uur gepraat ter toelichting van zijn
interpellatie over de dienst- en rusttij
den van 't spoorwegpersoneel, wat wel'
wel wat Tang is vopr een paar vragen.
55
DE NIEUWE STAATSLEENING.
In aansluiting aan het in het bijvoegsel
vermelde, zij nog bericht dat volgens:
informaties, die het Hand. van particu
liere zijde ontving, de eerste tranche der
leening f 75 millioen groot zal zijn, en dat
dit bedrag tegen 96 pet. zoju worden uit
gegeven terwijl de oMigiaties 6 pet. ren
te zonden dragen.
Verder zouden de gevoerde onderhan
delingen 'met buitenland&che groepen tot
resultaat hebben gehad, dat een bedrag
van eveneens f 75 mill', door een Ameri-
kaansch syndicaat werd overgenomen.
Het blad wijst er op dat door deze
laatste transactie de mogelijkheid wordt
geopend op een levendigen arbitrage-
handel tusschen New-York en Amster
dam, daar ook het Amerikaansehe ge
deelte in guldens zal worden uitgegeven.
EEN VASTE COMMISSIE VOOR DE
STAATSUITGAVEN.
De heeren De Kanter, Noietos, de
Mbnté verLoren, J. ter Laan en Oud
hebben ingediend een voorstel tot aan
vulling van het Reglement van Orde der
Kamer, tot instelling van ëen afzonder-
lijke vaste commissie uit de Kamer, wel
ke geregeld de door de regfeering ter
kennis der Kamer gebrachte feiten zou
hebben te onderzoeken.
De minister van Arbeid heeft goed
gevonden 'dat vroeger toegekende bij1-
dragen voor woningbouw, zullen worden
uitgekeerd aan de gemeenten:
Goes, ten behoeve van J. W. Schrij
ver f 1350;
's-H eerenhbek, ten behoeve van
H. J. Beuger (restant) f 400;
Z-uiddorpe, ten behoeve van F.
Herman f 1 400;
St. Kruis, ten behoeve van A. Beun
-Beun f 1530..
1 ai
Uit Middelburg.
IR het ontwerp-fintwoord van den
gemeenteraad van Middelburg aan Ged,.
Staten inzake de salariskwestie, wordt er
op gewezen, dat de salarieering van het
stel van B. en Wi.dat geleid heeft tot
het besluit van 1 Februari, zij zich bijl
de beoordeeling van dat voorstel op het
zelfde standpunt heeft geplaatst als djoor
baar ingenomen in haiar rapport van
28 April 1921, terzake van bet voorstel
van 'B. en W'., betwelk later leidde tot
bet salaristoesluit van 11 Mei 1921.
Met andere woorden dje salarisregeling
van 1 Febr. 1922 moet in oorzakelijk
verband worden beschouwd, met al het
geen ten ©pzichte van de salarieering
daarajan is voorafgegaan; het is niet bil
lijk en rechtvaardig om bet gemeente-
personeel'dupe te doen wordjen van een
daling der prijzen van levensbehoeften;
tusschen 11 Mei 1921 en thans;
e. dat de raad zich ten sterkste ver
zet tegen de in het adres van de heeren
mr. "J. Wi. Zijlstra c. s. neergelegde opvat
ting als zou het feit, dat het antwoord,
door het oudste raadslid' in de verga
dering; van 25 Januari 1922 gegeven op
de Nieuwjaarsrede van den voorzitter,
zonder eenige tegenspraak zijn gebleven,
de conclusie wettigen, dat alle leden van
den jraad het met djen inhoud eens waren^
De raad stelt er prijs op te verklaren,
dat zulks zeker niet het geval is gfe'weest
en dat er (alleen geen tegenspraak boven
bedoeld is gegeven, en -djat het die ge
woonte is, dat op de Nieuwjaarsrede en
het desbetreffend antwoord geen com
mentaren worden geleverd.
dat het uitermate gemakkelijk is
voor ingezetenen kritiek uit te oefenen
op de salarieering van gemeenteperso-i
neel, doch dat zij' geen verantwoorde-1
lijkheid hebben voor den goeden gang!
van zaken in de verschillende gemeen
telijke takken van diénst, noch beschik
ken over alle gegevens om te beoordee-
len of voor de bestaande salarissen ge
schikt en bekwaam personeel te beko
men is. 1
Gisterenavond vergaderde alhier
de commissie tot behoud van Garnizoe
nen in Zeeland" (Middelburg). Door een
)der heeren, die oip audiëntie geweest zijn
hij den Minister van Oorlog, werd verslag
gedaan van hun öezloek. Bij' dat bezoek,
t welk circa 20 minuten heeft geduurd,
werden de verschillende hi©r bekende
bezwaren der inwoners van Zeeland le
berde gebracht eü werd gevraagd het
besluit tot opheffing van het* garnizioen
ongedaan le maken en het garnizoen zoo
ooodig versterkt in Middelburg te laten.
Tevens werd den minister een stuk
overhandigd waarin de verschillende fei
ten op juiste en korte wijze werden
weergegeven. De motieven, die werden
aangevoerd, schenen veel indruk op
den minister gemaakt te hebben, waar
door 't comit évan oordeel is dat zoo
spoedig mogelijk 't overige werk dient
afgedaan, waarom de inwoners van Zee
land beleefd verzocht worden hun hand-
teekening nog te plaatsen en 'de in
omloop zijnde lijsten in Zeeland ten
spedigste uiterlijk binnen 2 dagen in
le zenden aan den secretaris, den heer
J. J. Kerkmeijer te Middelburg waarna
die handteekeningen met een nader adres
voor toelichting te zamen aan dep
minister wlorden Opgestuurd.
De oommissie besloot eventueel ant
woord van den minister af te wachten
en dit z'oo spoedig mógelijk bekend te
maken.
De toöneelvereen. „Mogein David"
alhier zal Maandag 6 Maart in den
Uit Zuid-Beveland.
ÏWegens het naar beneden storten
van een stuk lointlastingsboogf, is de ingang
aan het Zuidertransept der Magdalena-
kerk te G (o e s voor het kerkgaand pu
bliek gesloten. (G. Grt.)
De Kón. goedgekeurde wijziging van
de statuten van het Coö'pi. Electrisch be-
drijl voor Kapelle is als bijvoegsel
opgenomen in de Ned. St. Crt. van 22
Februari.
Met de St. Crt. van 21 dezer zijn
verzonden de góadgekeurde statuten van
do gyumastiekvereeniging Sparta le
Krabbendij ke.
o—
gemeeentepeTsoueel, zooals het laatste- Schouwburg een liefdedigheidsvoorstel
lijk is vastgesteld bij raadsbesluit van 1 jjna geven van „de Vrijbuiter" Van Hans
Febr. 1922, ook in 1921 een en ander- \jur(jn waarvan de opbrengst ten goede
maal het onderwerp eener uitvoerige ge-temen van de noodlijdenden in d(p
dachtenwisseling in den raad, zoowelenen. jrr zullen lijsten rondgaan ter in-
schriftelijk als mondeling is geweest, en teekening.
de raad meent daarom te dien aanzien
gevoegelijk te kunnen verwijzen naar dó
stukken en notulen, zooals zij in de han
delingen van den gemeenteraad werden
opgenomen.
De raad neemt intusscben de vrijheid
het navolgende op te merken
a. dat in het adres van den heer mr.
Uit Walcheren.
De Chr. Hist. Kiesvereeniging te
Rit them benoemde Dinsdag tot af
gevaardigden naar de groepsvergadering
de heeren C. Sunderineijer en
M. Barentsen. Gewezen werd op de wen-
J. W. Zijlstra c. s. geen enkel nieuw ge- schelijkheid dat de Tweede Kamerleden 1
- i m 1 - - - 1 r. 1 trnlO *7 rtAl nvt #4 Vfrvtt /j /I It
zichtspunt met betrekking tot de sala
rieering wordt geopend;
b. dat adressanten bij herhaling spre
ken van een niet-goedgekeurd© salarisi-
meer de belangen van Zeeland en van den
landbouw in 't bijzonder zou behartigen.
De aftredende bestuursleden B. J. do
Meij en M. Hoogesteger werden met; naga
regeling. Wijl de raad volgens de wejtnoeg algemeene stemmen herkozen,
volkomen vrij is om voor het gemeente-j In deze maand zal de vereeuiging nog
personeel een salarisregeling vast te stel-een openbare vergadering uitschrijven,
len en dezulke niet aan hoogere goedkeuUwaarbij ook de vrouwen zullen worden
ring is onderworpen, behoort naar de uitgenoodigd. Een spreker heeft zich
meeninig van den raad het verzoek van reeds bereid verklaard een actueel onder
adressanten, ©m de in de vergadering werp te behandelen.
De voorzitter besprak Terder eeh punt
uit „Ons program' van beginselen" n.l.
Zondagsrust.
van 1 Februari nieuw vastgestelde sala
rieering niet goed te keuren, niet-ont-
vankelijk te worden verklaard;
c. dat de beweegredenen, dtat dó toe
stand sedert dit tijdstip (Januari 1920)
niet zoodanig is veranderd;, dat thpns
een nieuwe salarisregeling zou gewettigd der voorzitterschap van den heer B.
zijn, de eenige is, welke zoowel in het Franse, om een feestcommissie te kiezen
besluit van Ged. Staten van 5 Augustus Boor het aanstaande burgemeesterfeest.
1921, als in het Kon. besluit van 10 Tot commissieleden werden gekozen de
Dec. 1921 Is aangevoerd als motief om heeren J. J. van Doeselaar, J. Schroe-
"Woensdagavond werd te A r n e-
m u i d e n een vergadering gehouden on-
goedkeuring te onthouden aan de vast
gestelde wijziging der gemeen tÓbJegrocH
ting 1921;
d. dat zoonis die commissie van finan
ciën heeft meegedeeld in haar uitge
bracht rapport ten aanzien van het voor
vers, J. Meerman, M. Vader, J. K. Crucq
W. Dronkers, J. J. Huizen en G. van
der Louw, terwijl nog 2 leden zullen
toegevoegd worden uit Kleverskerke. Tot
eere-voorzitter werd de hóe* B. Franse
berdoemti. j
U.it Zeeuwsch-Vlaanderen O. D.
-- Met de St. Crt. van 21 dezer zijn
verzonden de gó&dgekeurde statuten van
Ter Neu zen's Mannenkoor.
lil' de Dinsdag te Axel gehouden
zitting van den gemeenteraad, die d|oor
alle leden, behalve den heer van D'ix-
boorn, werd bijgewoond, werd besloten
vergunning te verieenen aan "den inge
nieur der Telegrafie om een ondergTon|d-
schen kabel te leggen en daartoe iQ(en
ijzeren paal te plaatsen v©or het tele
foonnet alhier.
Een verzoek van bewoners van Axel-
Sassing om aansluiting aan de electrische
kabels voor verlichting en van A. van
't Hoff om 10 woningen te bouwen in
de Julianastraiat, w©rdt verwezen naar
B. en Wl
Omtrent een schriftelijke vraag van den
heer van Dixhoom, hoe ver men stond
met rioleeringswerk in zake werkver
schaffing, zeide de voorzitter een kos
tenberekening toe.
Tot tweeden gemeente-góheesheer werd
benoemd de heer L. L. Hüpscher, arts
alhier, met 8 steirimeth 2 waren blanco!.
Er was maar één sollicitant.
Op een jaarwedde van f 25 werd L
Haak te Axel-Sassing belast met onder
houd van de daar staandje urinoir.
Omtrent een voorstel van B. en Wl
tot verlaging van den gpsprijs tot 16 cent,
voor kook- en lichtgas, en 11 cent voor
industriegas>, staakten de stemmen.
De giascommissie had voorgesteld 16
en 10 cent.
Aangenomen werd aan de bijzondere
lagere schalen de gevraagde voorschot
ten te verieenen op de vergoedingen en
wel Chr. school Nieuwstraat f 2000, Chjr.
school te Spui f 1500 en R. K. school
f 1000.
Naar aanleiding van een adres' van
bewoners van den Kaaiwial enz., zal die
straat bekeid worden. Ten behoeve van
de veemarkt zullen 40 ijzeren pjotten go-
plant worden op het marktplein.
Het kohier hondenbelasting werd vast
gesteld op ruim1 f 700, met 281 honden
van 230 eigenaars.
Besloten werd aan de werkloozenkas
„Zelfstandigheid" f 178 te schenken, zijn
de 100 pCt. van wat ze bezit, aange
zien deze vereeniging eerst met 23 Febr,
voor Rijkssteun in aanmerking komt en
reeds eerder glenopdzaakt was hare led jen
te steunen.
Afwijzend werd beschjkt op een ver
zoek van de gemeennte Terneuzen om
bijdrage in de kosten van een districts
arbeidsbeurs. De heer Kruijsse wilde de
kosten verdeel en naar het getal inwo
ners van het district, d'. i. geheel Oost
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Omltrent het beleggen van dé ge
meentegelden, waarover in een vorige
zitting zooveel te doen was geweest, werd
nu z. h. st. door den Raad aan B. en Wl
machtiging verleend, die op de beidip
alhjer bestaande banken te plaatsenj.
Hierdoor zijn dus B. en Wl van de ver
antwoordelijkheid voor de gemeentegel
den ontheven en rust die nu bij' den ge-
heelen raad.
Na goedkeuring, af- en overschrijving
op de begrooting 1921 en opnieuw vast
stellen van de begroeting 1922, die door
Ged. Staten voor de tweede maal was te
ruggezonden, nu omdat de „verzameling"
foutief was opgeteld1.
Dinsdag' hield de heer MB. P. Die-
lem'an uit Middelburg een lezing voor
de afdeeling Axel van „Patrimonium"
in de Geref. Kerk alhier over „Gezag en
Vrijheid". De lezing werd door weinigen
bijgewoond. Spr .wees op het gevaar in
de kerkelijke partijen, vooral voor con
servatisme, dat energie dood en initiatief
verlamt. Men moet zich aanpassen aan
de tijden waarin wij leven en daarom ge
zag erkennen in die mate, dat we het
bij de gratie Gods gegeven achten, maar
niet als slaven bukken de eenen menseh
voor den anderen. Democratisch moeten
we leven, maar stellend tegenover de
hypothese de openbaring! die ons hlet
Bijbelboek leert.
Tegenover bet geloof stelt spr. de re
volutie; daarom is ieder die gelooft anti-
re vol ut^onnair, ook al is het dat hij niet
onderschrijft het programma der A. R.
Staatspartij.
Spr. herinner! aan de leuze van Groen
van Prinsterer: „In ons isolement ligt
onze kracht." en Oaaïótnï moeten w« zelf
standig zijn en ons niet laten! meeslepen
door de Roomsch Katholieken, die geen
vrijheid van geweten erkennen. We
gen niet zijn de slippendragers dergenerij
die imeenen dat miet Gods woord,, maar. de
kerk uitmaakt wat waarheid is.
Herhaaldelijk en illustreerend tnet
voorbeelden en citaten van beroeuiidjSI
schrijvers doet spr. uitkomen, dat hef
vraagstuk; niet voor het vormelijke, maar
maatschappelijk vraagstuk is een zedelijk
voor het zedelijke moeten wij leven. Sp®.
wijst op een naamlooze vennootschap die
uit aandeelhouders bestaat, waaraan ka
pitaal en arbeid worden gegeven, niet uit
winstbejag', maar tot bloei der zaak. Al
zo© zou het moeten zijn, dat een aandeel
houder geen aandeelen moest storten oml
rente te trekken, maar uit belang van
de zaak. Dan zal de arbeider ook me|S
meer dienstijver zijn taak verrichten. Eea
der grootste ondeugden in dien menschj
is de zelfzucht, zei spreker. Die zal blij
ven bestaan, maar toch moeten we e*!
tegen blijven strijden; vooreer zullen miss
standen niet opgeheven worden. i
o
Uit Z eeuWsch-Vlaanderen fWi. D.
Men meldt ons uit Oostburg, dat
de ongesteldheid van den burgemeester
nagenoeg "niet bekend was, Zoadat het
doodsbericht de ingezetenen sterk trof,.
In de ruim 14 jaren, dat de heer
Gratama aan het hoofd dezer gemeento
heeft gestaan, waaronder de vijf moeilijke
crisisjaren, is het hem' gelukt een plaats,
een groote plaats zelfs, in te nemea ia'
de harten der Oostb'urgers.
Bij degenen met wie hij! dagelijks 'om
ging, stond hij in hoog aanzien.
Het optreden van den burgemeester,
kenmerkte zich steeds dóór de groot
ste welwillendheid tegenover iedereen^
die zijh hulp of voorlichting inriep.
De verslagenheid in de gemeente was
gistermórgen dan ook algemeen; men
voelt diep, dat in den overledene een'
góed mensch, een Zeer goed burgemees
ter, is heen gegaan.
De óverledene was' gedelegeerd com
missaris van de N. V. Stoomtrammij,
Breskens—Maldeghemvice-vfoorzitter van
de Ambachtsschool; Hd van het bestuuii
der op te richten landbouwschoolvoor*
zitler van het plaatselijke ziekenfonds;
baljuw van de burgerwachten in Wester
lijk-Zeeuwsch Vlaanderen; voorzitter vani
de onlangs in het leven geroepen ver1*
eeniging, ingevolge de landarbeiderswet,
yoor het Voormalig IVe. district, benevens
bestuurslid van verschillende andere VPr-
eenigingen I
Besmettelijke zièJctea.
Het aantal gevallen van besmettelijk^
ziekten over de week van 12 tot en mei
18 Febr. 1922, in de ptnov. Zeeland, te*1
droeg:
Dipbtheritis': Gjoes 1, VlisSingen 1..
GEMEENTERAAD VAN MIDDELBURG
(Vervolg van het Bijvoegsel.)
De heer Boude wijn se onderschrijft
dit, maar er is nóg geen vast plan. Het
maakt wel geen groot verschil 3 of i
cent, doch van overschot is geen sprake
op' deze exploitatie. Men vergote niet,
dat de Godshuizen zich tegenwoordig
zelf bedruipen, maar bfijV. in de jaren!
1855 en 1856 móesten resp. bijdragen
uit de gemeentekas wórden betaald vaal
f 6000 en f 8600.. Nu' is er geen subsidie
meer.
De heer Veitreg't trekt rfjin voorsl®*
Het vfeofsteï vfcln bórg. en wetft. nlsrflF
