THERMOGÈNE
N«. 17.
Uit Stad en Provincie.
s^ë»mBtoBitsmssmBBtssass^sssamsssmsms^i
Vrijdag HO Jim&Fi iSI3£<
16oe Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
iE5™5
Binnenland.
60 NEDERLANDSCHE 6TAATSLEE-
NING OP KORIST?
te<n uitgevoerd mloeten worden en als ge
volg daarvan het reusachtige percentage
hetwelk door de bureaucratie verslon
den wordt, het betalen door den werk
gever en den werkgever alléén, kortom
de aanbidding der arbeiders zooals een
Het Hbi. verneemt bij geruchte, datmijner vrienden het kortaf noemt, moet
het wetsontwerp betreffende een nieuwe! jn Gj^eval een einde nemen,"
«taatsleening reeds de volgende week rx>u
wforden ingediend. Yolgenc deze geruch
ten, die in bankierskringen loepen, zou de
leening f 400 millioen groot zijn en zou
rJj een rente dragen van 6 pCt.
Hel Wad geeft dit bericht onder voor
behoud weer, daar hef bij navraag ter
bevoegder pfaatse geen bevestiging kon
kragen. Op "de uitdrukkelijke vraag of
het dit bericht kon tegenspreken, werd
echter evenmin bevestigend geantwoord.
Dal de Msb. ernstig waarschuwt tegen
tegen de gevolgen dier opvatting, spreekt
van zelf. In het bijzonder waarschuwt
het blad tegen overdrijving ten opzichte
van den Minister van Arbeid.
In het blad van gisterenavond komt
o. a. een streng requisitoir voor van een
industrieel tegen de Arbeidswet. De re
dactie geeft ook toe dat de Nederlan
ders niet verstandig doen den toon te
willen aangeven, maar acht het mogelijk lijdenden in Rusland heeft te O. en W.
M. Ragut, surnumerair bij de politie
alhier.
Gisterenavond ontstond door het
omvallen van een lamp een begin van
brand ten huize van W. Door de buren
werd het vuur met een paar emmers
water gèbluscht.
De markt geeft des Donderdags een
mengelmoes van alle denkbare koopwaar
te aanschouwen, gisteren werden er zelfs
bankbiljetten van 1000 kronen verkocht
voor 60 cent per stuk en werkelijk ze
vonden hun weg.
U i i Walcheren.
De gehouden collecte voor de nood-
in overleg met het Ministerie van Arbeid
tot een compromis te komen.
DB WERING DER VOORKEUR-
CANDIDATEN.
Men zal zich herinneren dat in 1918
in den kieskring 's Hertogenbosch een
deel (d\er Katholieke kiezers tegen het
fidvies van het partij-bestuur in, ook mr.
Swane als plaatselijk bekènd man op de
clandidatenlijst plaatste. Hij kwam onder
aan de lijst te stajan, maar het aantal voor
keurstemmen was zbo groot dat hij toch
gekiozen werd.
Dal wórdt hem eb zijn ondersteuners
nu ingepeperd.
Dinsdag heeft de bo nds vergad er ing' van
afgevaardigden der Kath. partij uit dien
kring met 19 tegen 13 stemmen besloten
mr. Swane géén plaats te geven op de
lijst Voor de verkiezingen van dit jaar,
bp grond van zijn optreden in 1918 legen
Ide (organisatie. De vergadering vond geen
termen aanwezig om hem dit optreden,
than s niet meer aan te rekenen.
Dezelfde vergadering was nog Van be-
teekenis omdat.
ljo. besloten werd de heer J. van Best
niét «op de lijst te plaatsen, in verband
met de uitspraak van den eereraad;
2b. een voorstel verworpen werd om
de 5e plaats vjoor een vrouw te bestemr
men.
IN DE KATHOLIEKE KRINGEN
•Wie geregeld katholieke bladen leest,
heelt reeds meermalen kunnen co n.stil ce
re n dan men in de katholieke partij veel
moeite heeft om de discipline te bewaren
tegenover den onwil van velen tegen
ac politiek van het huidige kabinet.
Onlangs had de Msb. in een artikel het
streden afgekeurd „in sommige katholieke
kringen merkbaar om bij de komende
stembus de katholieke lijst te negeeren".
Dat artikel gaf aanleiding tot 'n reeks
uitingen van de lezers, waaruit de redac
tie eenige opmerkingen publiceerde on
der het opschrift: „Somber vooruitzicht".
Een industrieel uit Brabant schreef
dat „zeer vele werkelijk goed practisee-
reode katholieken in 1922 niet Roomsch
zullen stemmen", tenzij de oorzaken wor
den weggenomen, waaraan vooral de ont
stemming te wijten is.
HET KAMERLID ALBEDA.
Het Kamerlid Albeda uit Groningen,
d;e onlangs den heer Treub opvolgde, is
betrokken in een onverkwikkelijke hislo-
i e van het roekeloos omspringen met fte
gelden van de Alg. Gron. Werkl'edenver-
cenlging, en van „Ons Huis". De eerstge
noemde vereeniging heeft in een alg. le
denvergadering besloten tot onmiddellijk
ontslag van commissarissen, bestuurder!»
en administrateur, voor zoover die in
1920 zitting hadden.
Behalve, dat uit de kas zonder mede
weten der leden de bruiloft van vier
heer en zijn betaald, werd 22 Sept. '20
onder commissarissen en administrateur
een bedrag ran bijna f 400 verdeeld,
waarvan de heer Albeda er f 100 kreeg.
Later gebeurde hetzelfde met een onver
deeld winstsaldo van f 820. Bovendien
werd er f 160 en later f 240 uitgedeeld
aan presentiegelden.
DE WERKLOOSHEID IN DE DRENT-
SCHE VENEN.
De Ministers van L„ N. en H. en
van Waterstaat zijn gisteren te Assen aan
gekomen met de bedoeling om zich op
de hoogte te stellen van de toestanden
op het gebied der werkloosheid en na
te gaan of het mogelijk is door het in
meerdere mate dan tot nu toe doen uit
voeren van werken van openbaar nut,
meer werkgelegenheid te scheppen.
In het Gouvernementsgebouw werden
gisteren besprekingen gehouden. Daarna
werd een bezoek gebracht aan de ter
reinen van de werkverschaffingen te
Veenh,uizen, terwijl daarna over Smilde
naai" het stroomgebied van de Oude
Vaart (Beilerstroom) werd gereden, en
vervolgeus ging de reis naar Schoonoord
en omgeving. Het voornemen bestaat
om heden naar het Oosten der provincie
te gaan.
En uit het Limburgsche schreef een
fezer, dat ook daar „een zeer groot deel
dor Roomsclie kiezers beslist niet Room .ch
zuhen stemmen. De Limburgsche kiezers,
voor hef overgroote deel katholiek, zullen
hoogsl waarschijnlijk aan de aanstaande
stembus een niet gedacht resultaat bren
gen Op vergaderingen van Rcomsch-K-i.
Iholieken spreekt men openlijk van een
klasse-regeering, welke men niet meer
steunen kan. Bij trossen verlaten de kie
zers de R. K. kiesvereenigingen, zelfs ge
heel e afdeelingen van den R. K. kiezers-
bond blijven buiten actie."
In de Msb. van Woensdagavond wordt
deze serie voortgezet met uittreksels uit
brieven, waarvan wij hier een brok laten
•volgen uit een brief van iemand in Gro
ningen
„Ondanks alle moeite die de kiesver-
eenigingen zich hier geven, kan ik IJ de
verzekering geven dat hier evenmin op
ftlle ja misschien niet de heirt de- ro m-
6che kiezers kan gerekend worden. De
Ontstemming die het ziitend kabinet n-
der onze kiezers gekweekt heeft gaat zóó
ver dat, allen mogelijk en adviezen ten
spijt, de kiezers zich bij deze verkiezing
bun vrijheid uitdrukkelijk voorbehouden
fen zuilen stemmen (of niet stemmen) zoo-
als hun eer en hun geweten him voor
tdrijft. ja M. de Red. ook hun geweten.
NEDERLANDSCHE INGENIEÜRSARr
BEÏD IN NOORD-FRANKRIJK.
Iln de Residentie-Bioscoop te 's-Gra-
venhage beeft Donderdagmiddag een hui-
Hel
svordt hier in het Noorden, waar
diging plaats gevonden van den Neder-
landschen ingenieursarbeid in Noord-
Frankrijk verricht door de ingenieurs J.
F. Schönield (uit Vlissingen), D. A.
van Heyst en H. Sangsler. Een comité
onder voorzitterschap van Ir. R. A. van
Sandic'k. had daartoe een speciale bios-
o.op~voorstelling georganiseerd, welke
on oer patronaat stond van den Franschen
gezant, den heer Charles Benoist. Ver- j
boiond werdenie de film La France
qui renait", opgenomen onder leiding van
M. Loucheur, Ministre des Régions I.ibé-
rées en door dezen welwillend ter be
schikking gesteld; 2e. de film „Het Hol-
landtsch dorp te Lens", opgenomen door
W-ilv Mullens.
Na de film vertooning betrad de Frm-
sche gezant, de heer Benoist, het podium
osn te getuigen van de dankbaarheid van
het Fransche volk voor de bij den weder
opbouw geboden hulp, gekomen in den
vorm van financieelen steun en toezen
ding van materialen, terwijl ook de we
tenschap haar hulp heeft geboden.
Spr. dankte vertier het comité, dat
deze bijeenkomst georganiseerd had en de
aanwezigen voor hun tegenwoordigheid.
Als blijk van de waardeenjng, die de
Souburg opgebracht de som van
f 183.19.
Uit NoorÜ-Bevelarid.
Vanwege de fed. Zeeland van den
Vrijz.-Dem. Bond trad mr. P. J Oud,
lid der Tweede Kamer, Donderdag jl. te
Wis sen kerke als spreker op. In een
aandachtig gevolgde rede gaf hij d|e plaats
taan, die de Vrijz. Dem. partij in de poli
tieke arena inneemt, m. a. w. schetste
en verdedigde hij de houding van dje
partij tegenover de politieke, militaire
en economische vragen, die in de laat
ste jaren in de Kamer behandeld zijn.
De invloed van den oorlog op de hou
ding oer verschillende partijen werd on
der een Schel licht gesteld. De Vrijheids
bond met zijn voorzitter moesten nog al
eens een veertje laten, om de doorgaande
consequentie der Vrijz. democraten te
duidelijker te doeu uitkomen.
De heer G. F. Maris, die spreker bij
het auditorium, ongeveer 80 mannen en
3 vrouwen, inleidde, dankte hem na de
rede. voor het gehoorde en wekte de
hoorders op, om den goeden indruk,
dien zij gewis van deze samenkomst zou
den meenemen, eerlang om te zetten
in daden, door zich aaneen te sluiten
tot een afdeeling van den bond.
Van de gelegenheid tot debat werd
geen gebruik gemaakt.
Deze week vergaderde te Kamper
land de vereeniging voor bijzonder lager
onderwijs op Gcref. grondslag.
De voorzitter, de heer J. W. Lam-aia,
deelde na opening mede, dat hij voor een
herbenoeming als bestuurslid bedankte.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer J. C. Kramer, wees achtereenvolgens
op de 14 gehouden bestuursvergaderin
gen, op de vergaderingen van het perso
neel en leerlingen; en was over een en
ander zeer tevreden. De penningmeester
yad daarna een overzicht op financieel
gebied.
In het bestuur werden gekozen de
heeren A. Buijze en L. Schrier ,die hunne
benoeming aannamen.
De heer J. de Buck, onderwijzer hield
daarna een referaat over: „School en
Huisgezin", waarin ook werd gedoeld
op het houden van ouderavonden. De
eere-voorzitter, de heer ds. van den
ïïnde ,gaf het bestuur in overwegiug
hierran spoedig werk te makén. De schei
dende voorzitter den heer Lamain, wer
den woorden van dank gebracht.
Ds. v. d. Bnde sloot de vergadering
met dankzegging. 1
Uit Schouwe n-Dui ®i 8 nd.
De minister van financiën maakt be
kend, dat ten behoeve van 's rijles schat
kist uil Zierikzee per postwissel is
ontvangen f 10.
Woensdagavond trad te Bruims-
se als spreker van den Bond van Chr.
Zeelieden op de heer Vink, voorzitter der
vereeniging.
Een 4-tal personen gaven zich als lid
op. zoodal de afdeeling daar nu 18 leden
teil. Hieruit werd een bestuur gekozea.
Voorzitter werd de heer Engel van Veen
en secretaris W. Okkerse Pz., peaningm.
Sz. Jumelet Dz., en bestuursleden H.
Verstrate en C. van de Velde.
F i t TlnOn
Woensdagmiddag kwam' de gemeen-
raad van Tholen in voltallige zitting
onder voorzitterschap van burgemeester
Diepenhorst bijeen. Deze wees in zijn
men niet gewend is een blad voor den hunner hel eereteeken van ridder van het
rf1 nemen, openlijk erkend: wat on- Legioen op de borst,
e t it chr. ministerie bereikt werd, had-
en wij evengoed, als sterkste partij, bjj
nnccre groepeering der partijen verkre
gen e openlijke misleiding der raom-
Si ie "erois ,denk slechts aan het pro-
fc<,:SIRvel i C,n reuzenzwaai hij de Bij kon. besluit zijn de heeren Ph.
r r00j jjbegroeting! heeft hier zoój Mees en G. L. M. van Es erkend en toege-
veei kwaad bloed gezet dat wij cofile quo i laten als consul, met den persoonlijken
reide andeis willen". (titel van consul-generaal, resp. van Zwe
rm verder: den en Oostenrijk, beiden ie Rotterdam
Een persoonlijke grief hebben bijna voor ae prov. Z-iïolland, Zeeland, N.-
fillc fabrikanten en middenstanders tegen Brabant en Limburg,
den Minister van Arbeid, Daarin geven
V/ij het Zuiden heuseh niets toe. j Üit Middelburg.
liet heerleger van ambtenaren, de on-j Voor het examen voor inspecteur
duidbare manier waarop de nieuwe wet-van politie is geslaagd de heer W.
I ransche regeering koestert voor den ar-openingswoord op de gewichtige beslui-
beid door de drie Nederiandjsche inge-jten die dit jaar genomen zouden wor-
meurs, Van Heyst, Schönfeld en Songster 1 den en in het bijzonder op het totstantH
in Frankrijk verricht, hechtte hij elk -------
komen van de waterleiding. In dit ver
band bracht spr. een woord van warme
van warme hulde aan het oud-lid van den
raad, jhr. J. van VredenbuTch, die geen
moeite noch geldelijke opoffering had
ontzien, om deze zaak tot een goed ein
de te brengen.
Eenige ingek. stukken werden voor
kennisgeving aangenomen.
Ged. Stalen hadden te kennen gege
ven, dat zij hun goedkeuring niet geven
aan een kasgeld'oening, waarvan het be
sluit in een vorige vergadering was ge
nomen.
In verband hiermede was ernaar geïn
formeerd hoe het kwam. dat de hoofde
lijke omslag zoo slecht was betaald en
welke maatregelen in verband hiermede
waren genomen.
De voorzitter deelde mede, dat door
verzuim van den ontvanger deze achter
stand was ontstaan. Spr. heeft toen, om
meerdere vertraging te voorkomen, het
werk van den ontvanger ter hond geno
men en persoonlijk gezorgd dat de waar
schuwingen en aanmaningen werden ge
schreven. Spr. laakt het echter in den
ontvanger, dat deze aan de menschen,
die mopperen over dezen maatregel, ver
telt, dat niet hij, doch de burgemees
ter de briefjes heeft geschreven.
Wethouder Goossen en de heer Wa-
gemaker vielen den burgemeester bij en
constateerden eveneens, dat de gemeen
te-ontvanger in zijn plich,t te kort was
gescli,oten.
De lieer Geluk maakte uit het gespro
kene ook op dat de ontvanger zijn plicht
verzaakt heeft, terwijl de heer Jansen
meende, dat dan de ontvanger geen goed'
persoon is voor het waarnemen van dit
ambt.
Met alg. stemmen besloot de raad de
stappen lot gerechtelijke invordering van
hel nog achterstallige goed te keuren.
Algemeen werd overbodig geacht om te
voldoen aan een verzoek om bij de ingan
gen van de gemeente den plaatsnaam nan
te brengen.
Adhaesie werd betuigd aan het adres
van Domburg inzake de huisslachtingen,
terwijl eveneens na ampele discussie be
sloten werd tot toetreden werkeloosheid
besluit.
Met &g. st. was men van meening,
dal de woningnood hier niet zoo nij
pend was, dat men in zou móeten gaan
op het aanbod van den Minister van
Arbeid om hier woningen met rijkssteun
te stichten.
Op verzoek van de gezondheidscom
missie wordt een wijziging gebracht in
de alg. politieverordening.
Als hoofd van het handwerkondervvijsi
werd de heer Waverijn benoemd.
Met alg. st. werd de pensioensjgrond-
slag van mej. M. J. Geluk, vroeger hand-
werkonderwijzeres, vastgesteld op f 780,
en die van den bode-concierge bepaald
op f 1200.
Ingekomen was een verzoek van de
heeren Hartman en Hiller te Middel
burg. .om deel te nemen in een N. V.
teneinde te komen tot oprichting van
een a u'to b u sjo nderne min g op 't
eiland Tholen, die verbinding zal geven
met de andere plaatsen op het eiland.
Het te nemen aandeel zou voor Tholen
f 6000 moeten bedragen.
De lieer Van der Maas waarschuwde
legen het al te lichtvaardig toetreden
in de N. V. Spreker voorzag van de on
derneming niets dan ellende omdat, voor
al de verbindingen tusschen St. Maar
tensdijkStavenissé en Oud-Vossemeer
St. Annaland, voor zulk een dienst te
slecht zijn, voornamelijk in den bieten-
lijd.
De heer Moelker meende dat er veel
waars school in liet gezegde van den
heer Van der Maas, doch men moet niet
uit het oog verliezen, dat we in ons
eiland geen enkel vervoermiddel hebben
voor publieken dienst. De raming der
ontvangsten vond spr. te geflatteerd, ter
wijl hij, indien we zien wat andere stre
ken aer provincie voor subsidie trekken
geraamde provinciale subsidie van f 5000
voor deze ondertieming, te laag vond.
Spr. vind het beter een subsidie van
f 360 toe te staan.
De heeren Goossen en Waeemaker
zetten ook hunne bezwaren uiteen, waar
bij vooral de laatstgenoemde wees, dat
in de bietencampagne het passeeren van
sommige trajecten met paard en tilbu
ry zelfs levensgevaarlijk mag heeten.
Met alg. st. werd daarna bestoten niet
deel te nemen in de vennootschap, ter
wijl daarna besloten werd met 3 tegen
7 stemmen (de heer Moelker had de ver
gadering verlaten) tot verleenen van een
subsidie van f300. vporloopig voor een
jaar.
Bij de rondvraag wees de heer v. d.
Maas op het voorkomen iti verschillende
bladen van het bericht als zou het kan
tongerecht te Tholen worden opgeheven
en meende dat dit tegen het belang van
Tholen zou zijn.
De voorzitter meende, dat dit gerucht
overdreven is, doch zegde van de zijde
van B. en W. waakzaamheid toe.
Heden heeft de gemeenteraad van
Stavenisse met algemeene stemmen
besloten om toe te treden tot de
autobusonderneming, waarvoor de be
kende aanvraag vatn de heeren Hartman
en Hiller was ingekomen.
De gemeenteraad ran St. Aaanland
besloot m. a. s. iu de eventueel op te
richten N. V. deel te nemen vóór f 5100
(het gevraagde bedrag) mits de toetre
ding algemeen is en St. Annaland ook
met Stavenisse verbonden wordt.
DE
GENEEST IN ÉÉN NACHT
H0ESTEH, BHEMïfEK,
BRO^ÖKITSS, STEKEN fft DE ZIJ, etc.,etc.
prus per doos H. 1.25; per 1/2 doos fl. 0.73
De doozen, bestemd voor den
verkoop in Nederland, zijn geheel voorzien
van HGLLANDSCHE etiketten, en van een
BLAUWE band aan eem zijkant. Wij
bevelen het publiek ten zeerste aan,
hierop bij aankoop goed te letten.
(Ingez. Med.)
REDE WE1TKAMP.
Voor de Chr. Historische Kiesvereeni-
ging tc O. en W. S o uburg trad Woens
dagavond in „Reliobolh" op de heer J
Weitkamp, lid van de Tweede Kamer,
niet het onderwerp „Landbouw, Arbeid
Jen Maatschappelijke Kwesties".
De spreker wees op de gunstige om
standigheden waarin de landbouw vóór
den oorlog' ver keende, op de stijging der
prijzen gedurende de oorlogsjaren, lioe
dit den landbouwers een grooten wei
stand heeft aangebracht, hpe de skaat
door distributie en vaststellen der prij
zen onder zware lasten is geraakt en
stelt zich de vraag of cfe door de land
bouwers gemaakte winsten niet zullen
verdwijnen zooals zij gekomen zijn. Zware
belastingen zullen den landbouwers blij
ven treffen, ook bij de "komende minder
goede tijden. Zien we fondom ons wat
onze lijd te aanschouwen geeft, dan "be
hoeven we óns van 3e toekomst geen
illusies te maken. De zoo 'begeerde we
reldvrede is nog zeer ver verwijderd.
Statengezantschappen hebben bewezen 'n
schijn te zijn, de hoop op internationale
samenwerking is verbroken en een geest
van verzet is over de verarmende wereld
uitgestort. Dit alles toont ons door de
feiten, dat er gevaar bestaat, men zoekt
naar een keerpunt, maar weet niet waar
heeu. Alleen die in God gelooft, zegt
spreker, wordt door aeze dingen niet
verschrikt, voor hem ligt als waarheid
ten grondslag „Zoo de Heere de stad
niet bewaart, tevergeefs waakt deszélfs
wachter."
De wereldoorlog heeft ons voor vraag
stukken geplaatst als nooit te voren. Een
wanverhouding noemt spreker de trek
van het platte Land naar de steden, het
overgaan van den landbouw naar de in
dustrie. Een industriekoiorts bedreigt
Europa en kan zeer zeker noodlottige
gevolgen na zich slepen. Spreker zegt
met Hildebrand, dat 50 pCt. der bevol
king bij den landbouwenden stand be
hoorde te wezen, opdat de voortbren
ging zoo ruim mogelijk kan zijn.
Om hiertoe te geraken wijst spreker
op de wegneming der sociale misstanden
ten platten lande en een verbeteren der
arbeiderspositie. Een werk, waarvoor ook
de Chr. kiesvereeniging behoort bezig te
zijn.
Hel productieproces behandelende, zei-
de spreker, dat landbouw hier heel wat
meer heeft dan de industrie en waar d«
bestaansmogelijkheid voor allen afhangt
van voedsel en kleeding, daar is het dft
Landbouw, die deze grondstoffen voort
brengt en dus kan gesproken worden van
een zorg voor geheel het volk. Spreker
herinnerde aan wat de regeering pok vodr
den landarbeider en landbouwer heeft
gedaan, door te wijzen op de IandarbeH
derswet, en de wijze waarop van deze
wet kan gebruik worden gemaakt, op
het wetsontwerp tot verleening van ren-
telooze voorschotten aan jonge boeren
die zich willen vestigen öp nieuwen
grond, op het wetsontwerp tot 'ruilver
kaveling, op de jachtwet en op de zoo
noodige wettelijke regeling van het pachfc-
contract. Ook een afzonderlijk Departe
ment van Landbouw, met het oog op het
groote nationale belang van Nederland^
zou spreker zeer gewenscht voorkomen.
Aan dit alles mede te werken is ook
volgens het program der Chr Historische
ünie, de roeping der Chr. Historische
Partij.
Hierna behandelde spreker de betee-
kenis der namen h,rislelijk-Historisch. De
naam moet uitdrukken het karakter der
partij en zeggen aan wie de partij toebe
hoort Een naam als Nationale, Volks- of
Oranjepartij 'mag niet door een partij' in
beslag genomen worden; deze toch be-
hooren niet een partij, maar het geheele
volk toe.
Christelijk is de naam der partij, omdat
zij in haar naam getuigenis aflegt van
den Christus. Historisch om dat in de ge
schiedenis, de historie, ook Christus door
ons wordt gekend' en dit voor ons
lOnwaukelbaren grond heeft in de his
torie. Alsnu zette spreker uiteen, dat
voor het staatkundig', zoowel als voor
het maatschappelijk leven, niet naar
staatkundige grondbeginselen, maar al
leen uit de Heilige Schrift, door de par
tij mag' gerekend worden.
Na het stellen van eenige vragen, die
door spreker werden beantwoord, sluit
