FflYTIiE
Binnenland.
Sabbat-Koningin
VELE ZIEKTEN
Uit Stad en Provincie.
No. 2Go
.Oon*ie3»dL&g 10 MovesnböF 19Bi*
164* Jaargang
MIODELBURGSCHE COURANT.
KB BETEEKENIS BEK
DALING VAN DE MAWL
38o*n we |gister(ea een enkele opmer
king schreven ever dfs beteekenis van
de daling der Mark voor d® spjeculanten,
stipten we al aan dat de gjebeurtenissen
waarvan deze daling! één symptoom is,
véél verder reikten.
Er zit in die daling vjan alles, een on
gunstige handelsbalans (voor een klein
deel); een overmaat vian bankpapier zon
der reeële waarde aan metaal of wissels
e. CL ials ondergrond; een gebrek aanver
trouwen in den huidigen toestand; m)aar
ïnistschien het mefest van |alles een gebrek;
aan vertrouwen in de toekomst.
Ah internationaal ruilmiddel heeft de
Mark vrijwel afgedaan. Ook zelfs voor een
deel als binnenlandsch ruilmiddel. Zoo
ais vroeger repdts in Weenen gebeurde,
verhandelen ook nu in Duitschland som
mige fabrikanten en koopli/eden tegen be
taling, in een of andede sioliede buiten-
landsclie muntsoort, in dollars, ponden
tlerlin» of guldens. En bovendien zet
ten veel kapitalisten hun kapitaalbezit om
in een buitenlandsche muntsoort. Het
dezer dagen Vermelde feit djal naar schat
ting voor 150 millioen gulden nan Ne-
derlandsch bankpapier in de Centrale
ligt, is een merkwaardig bewgs daarvan.
Het eigen nationalje ruilmiddel wordt niet
meer vertrouwd; aan het buitenlandsch
wordt zelfs zoo'n voprkeur gegeven, dat
het tot een 'diergelijk bedrag alleen reeasJ
uit een klein land als 't onze werd gte-
toïporteerd,, hoe wiel dal feitelijk be tee
kent dfet er 150 millioen aan de Neder-
landsche Bank is geleend zonder dat deze
er een cjent rente voor behoeft te betalen.
Nog heeft de Duitsche binnenlandsche
toestand zich niet dan die daling dier Mar
ken aangepast. Dat kan niet zoo vlug. De
«taling van twee op een is niet gepaaid
gegaan met pen verdubbeling der loonen
fel Duitschland, noch met een verdubbe
ling der prijzen. En 't gevolg is dat
Duitschland ontzaglijk uitvoert, aan wer
kelijke handelanen, en aan gelegenheids-
fcoopers (Valuta-Schieber zeggen de Duit-
scbers).
Maar de schijnbaar zoo levendige han
delsdrukte betjeekent toch dat Duilsch-
Rmd bij iederen uitvoer verarmt. Een
stoel is een stoel, een tafel is een tafefr
En afs wjj hier te lande voor een stoel
in een tamelijk normaal ruilmiddel twin
tig guldien betalen ten voor een tafel zes
tig, dan moét Duitschland armer worden
«ls het denzelfdjen stoel hier heen uit
voert voor tien gulden en een tafel voor
dertig. Z-oo'n verschil kan nooit goed ma
ken de kleine schommeling die er altijd
mogelijk is bij de industrie van twee
Sandten.
En als de loonen en prijzen in Duitsch
land na een poos weer verdubbelen om
dat de Mark op de helft van zijn waarde
van tile vorige maand zakte, dan is daar
weer nóg meer bankpapier voor noodig;
dan daalt de Mark nog meer, enz. enz.
Maar het is blijkbaar niet alleen de in
vloed van bankpapier. Volgens deskundi
gen zou die alleen nog niet den huidigen,
Sagen stand te verklaren zijn. De vertrou
wenskwestie heeft ook een invloed, die
wel niet te meten is, maar waarvan ieder
(die- aanwteziigheid heeft gevoeld toen na
die beslissing der Silezische kwestie, de
Mark zulk een sterkte dialing vertoonde.
Dal was het wantrouwen in den huidiglen
toestand.
En in de hooge financieele kringen,
waarvan het oordfeel zéér zwaar weegt
in deze dingen, wordt de twijfel aan de
mogelijkheid dpt Duitschland zijh milliar-
den eau oorlogsschatting in goudmarken
kten betalen, steeds meer vervangen djoor
Me zekerheid dat Duitschland dat niet
kan. Van de 132 milliard goudmarken
die het imjoet opbrengen, zijn er nu 2 be
taald, en thans reeds bij de volgende 2
milliard staat een verzjoek om uitstel voor
de deur, lotmdat de Duitsche regeering er
geen kans toe ziet. De eerste 2 milliard
heeft Duitschland o.a. kunnen bijeenbren
gen, doordat het opkoopen van ontzaglijke
hoe veelheden marken djoor het speculee-
ren buitenland aan Duitschland groote
bedragen aan buitenlandsche wissels be
zorgde, die als betaling in goud konden
wonden gebruikt De mark werd cen uit
voerartikel van geringe kosten en groote
opbrengst, dfank zij de speculanten-hoop
op cjen kansje, taterDe, nu voor ieder
zichtbaar toenjemendè voosheid van
de Mark zjal waarschijnlijk ue
liefhebberij in liet buitenland bij zoo
hulp vjoor de tweedte termijn minder
groot zal wezen. En bovendien zijn er
do-or de dalinlg vian dte Mark-koers, nu
zko'n onmogelijk groot aantal papiermar
ken noodig om één milliard goudmark
bijeen te brenjgen (ongeveer een
60.000.000.000 piarpiermarken), dat die re-
geering ze toch niet bij! elkaar krijgt ook
al voert ze üe nu aanhangige belastinlgf-
plannen uit.
Ma ar wat dan? Ja, dal is weer een»
vraag die niemand kan beantwoorden.
^Vermoedelijk zal het uitloopen op sclior-
sing van de betaling der schadevergjote-
ding, en dian op het afzien van verdere
betaling, temeer omdat Engeland zoo
•rnstig lijdt Onder do concurrentie van
i* Duitsche industrie, wier werklieden
£fKN»£SBiS»aS5'i&HHS&:
thans arbeiden ibpi een veel lagei-en le
vensstandaard dan die buitenlandsche
door den laigjen Markenstand, die steeds
lager wordt, hoe meer men van Duitsch
land eischt.
Maar aan die erkenning Van onmacht
pim' binnen te lialen wat men van Duitsch
land hoopte te krijgen, zit zooveel vast/
dat zij nog niet zoo gemakkelijk officieel
zal werden uitgesproken. I miners Frank
rijk e n ook België hebben tot nu toe pjog
altijd hun ontzaglijke tekorten op pa
pier kunnen dekken door de belofte dier
verwachte betalingen van Duitschland'
Als die niet komen, zakt ook daar het
kaartenhuis in een.
Het is een bedenkelijke tweestrijd1: hoe
meer de Entente Duitschland uitperst,
hpe meer de Entente-landen lijden onder
(dte moorddadige concurrentie van den
uitgeperste; geeft zij die uitpersing op,
dan houden Frankrijk eri ^België zich
zelf niet op de been. Voor die landen
beteekent de daling van de Mark een
steetls somberder toekomst, in welke
richting look.
Ten slotte nog een kort woord over
lons eigen belang.
De daling van dte Mark brengt liier
een ontzaglijk verlies voor de marken-
speculsnten. Dat is een cadeautje, waar
bij vergeleken de gezonden gaven, een
zakje erwten naast een pakhuis •'zijn.
De grioote credieten van uit Nederland
aan Duitschland en Zijn handel verleend,
zullen er niet veel djoor veranderen, om
dat ze voor het mfee ren deel in buiten-
landsch geld Zijn uitgedrukt, of in goud.
KAMEROVERZICHT.
Tweed» Kamer.
Zitting- v,an Woensdag,
We kunnen kort zijn over de resultaten
van het deixat over de troonsopvolging,;
want er is gister gestemd.
Slechts drie stemmen waren er voor
het voorstel-V e r 1 o r e n om alles te la
ten zooals het is.
Maar aten den (anderen kant wei-den ook
verworpen de drie amendementen van
vrijz. dem., S, D. A. P. en communisten
om na den dood van den lajatstgterech-
tigüe een volksstemming te houden over
den staatsvorm. Alleen de leden diep
drie partijen stemden vóór, evenals voor
een vporstel-Troelstra om de troon gier
rechtiigdhteid te jdpen ophouden met Prin-
ses Juliana.
Wèl aabgteaomen werd een voorstel-
Rutg'ers om de troonopvolging, bui
ten de rechte lijn, niet verder te doen
gaan dan tot den derden graad van
bloedvferwa11 tschap van den llaatsten Ko
ning of Koningin, afstammend van Ko
ningin Wil'helmina. Afstammelingen van
een vroeigieren vorst blijven dus buiten
gesloten.
En door het aannemen van een amen
dement-Van S,chaik weid bepaald dat
indien de laatstgteredhtigde overleden Js,
de Staten Generaal bijeenkomen teneinde
een Koning te benoemen, wai hierin
schilt van het huidig art. 21, dat nu niet
meer bepaald wordt dat ze móeten benoe
men. En hierbij' sluit zich aan de panne,
min,4 van een amendement-Rink, bepa
lende dat er i n tie troonsopvolging wordt
voorzien, reeds als er fooruitzicht bestaat
dat er geen bevoegde troonopvolger zial
zijn.
heid ontvangen zijn. We meenen dat dat
de eerde salaris verheuging in Nederland
is, die mjtet die voorwaarde werd aan
vaard.
En toen opende de heer v. Rave,
s t e ij n het debat met een toelichting
tot een amendlefcnent om niets meer te
bepalen cjan dat het inkomen der Kroon
bij de wet wordt vastgesteld.
DE ALGEMEENE STAND VAN ZAKEN.
De verschenen algemeene beschou
wingen van het afdpelingsonderzoek der
Kamer van de Staatsbjegrooting hebben
dilmiafel. in weerwil van de naderende
verkiezingen slechts voor een klein deel
ge knopen over de politiek.
Hoofdzaak was de financieele toestand,
waaraan echter nog voorafgaat een be
schouwing over den ernstigen economi-
schen toestand. Deze beschouwingen ga
ven eenerzijds aanleiding tot de klacht
dat de Minister Arbjeid niet genoeg over
tuigd is van de noodzaak van omzichtig
heid in de maatregelen tot beperking van
cle ondernemersvrijheid. Gevraagd werd
naar een opga vie der kosten van invoering
van den verkorten arbeidstijd in regee-
ringsinrichtingen en spoorwegen.
Anderzijds werd door eenige leden te
lgen den aandrang tot inkrimping der re-
geeringsbemoeiïng opgekomen.
Ten opzichte van 's lands financiën
werd gewezen op het aandeel van de
volksvertegenwoordiging in het uitzet
ten der uilgavlen, en werden over het be-
z uinigingsprogram van den Minister van
Financiën nadere inlichtingen gevraagd*
Over die posten waarop bezuinigd zou
kunnen worden bleek veel verschil van
meening: te bestaan. Sommigen wilden
niet weten van bezuiniging uitsluitend op 't
gebied van defensie, anderen niet op uit
gaven die strekken tol verheffing van 't
levenspeil van den arbeider, of san on
derwijs. kunst eu wetenschappen.
Gevraagd werd wat de regeering denkl
te doen, nu de vlottende schuld bijna tot
een half milliard zal stijgen, en van een
leien in® met een stok achter dte deur geöru
sprakeu kan zijn.
Hij de politieke beschouwingen werden
djeor sommige leden scherpe woorden van
afkeuring gesproken over de ministers van
L., N. en H. ten van Koloniën,
daad te willen aanvaarden.
VOOR DE LGZERte van „DEM1D.0ELBDRG8CH8COUR ANT"
li'OTKOOPIB, -99
IQ Wei Mysterie vara SSood en even f O
O" -d«»r «ASTOKLEEOÜÏ- I V
Groot?, boeiende roman, 736 bl&dzjjde*. (Formaat 20 15 cM.)
Gebonden in praehtband, franco door geheel Nederland voor
DRIE GULDEN Bovendien ontvaaigon alle koopera nog
eeo 51001 BOEKWERK CADEAU. Zecdt postwissel of poBt
zegels aan G. J GRAAUW, Leidsehegraclst 52 teAmst rdam.
Tvlefoon N. 4S05, Hoofdagestvo.r Nederland van »DE PRINS"
der Geïllustreerde Bladen RembourszendiDgen 25 cent hooger.
(Iag®z. Msd.)
Uit Z u i d-B e v e I a n d
Aanbeveling ter benoeming vaneen
adjunct-directeur (directrice) vjan den
keuringsdienst van waren te Goes luidt
1. rcej. H. H. de Wolff, gemeenteapothe
keres te Leiden; 2. de heer W. F. Wo.ut-
man, apotheker, chef-scheikundige van
het laboratorium van het rijks magazijn
van geneesmiddelen te Amsterdam.
En die voor de benoeming van een bu
reauchef bij dten keuringsdienst van wa
ren luidt: 1. G. van der Zoo de Jong,
tedtainistrjateur van het opvoedingsgesticht
voor jongens van de Nederlaudsch-Her-
vormde kerk „Val'kfenlieide" te Haarsber-
jgen; 2. A. Haeck, boekhouder der gem'.
(gasfabriek te Zevenbergen.
Met ingang vpn 1 December a.s. is
tot tweeden ambtenaar ter secretarie der
gemeente 's H. Arend,s kerke be
noemd de heer A. G. Ouwerkerk, thans
als zoodanig werkzaam te Echteld.
Toen kwam liet artikel betreffend6!
het inkomen van de Kroon.
Thans bedraagt dat f 600.000; en de
Staatscommissie heeft voorgesteld dat tie
höogen tot f 1.200.000, welk voorstel' ech
ter niet wend overgenomen door de re
giering.
Toen echter in de afdeelingen der Ka
mer aandrang werd uitgeoefend om dat
commissie-voorstel over te nemen, heeft
de regeering daaraan in haar Mem. van
Antw. toegegeven, en haar ontwerp als
nog in dien zin gewijzigd.
Gisteren, vóór de discussies beglonnen,
rees Minister Ruvs op voor de vol
gende medndeeling
Het i s H. M. de Koningin gebleken
door de ondervinding van het afgeloo-
pen jaar, dat H. M. aan den wensoh van
het Kabinet en van het volk gtevolg geeft,
wanneer bij de ontvangst van vreemde
Staatshoofden en bezoeken in eigten land
eivi staat wordt opgehouden, nagenoeg
1 ovei^eenkcnntende mei dien welke vóór
1914 gebruikelijk was. Dientengevolge is
het H. M. tot haar groot leedwezen niet
mogelijk, het oorspronkelijk ingenomen
standpunt te handhaven om de ui tola-
v®nwAarboe het voeren van den Ko
ninklijken staat noopt, de tot dusver ge
stelde perken niet te doen overschrij
den. Het is intussohen het voornemen
der Koningin om slechts met het in acht
nemen van de .grootst mogelijke zuinig
heid te putten uit het bedrag1, waarmee
volgens het Regeeringsvoorstet het inko
men der Kroon wordt verhoogd.
Sprpker bedoelt hiermed6 het putten
uil het bedrag der zes ton waarmee de
som wordt verhoogd.
Rez/e meedeelinlg zal met erkentelijk
DE BOMAANSLAG IN DEN HAAG
Door het nog steeds vertraagde teie.
graaf-verkeer, hebben wij gistel' slechts
in het laatste deel onzer oplagte kort
melding kunnen maken van hel volgen
de bericht:
De 24-jarige anarchist De Haas, die be
kend h|eeft den bomaanslag tegen het
huis van den heer Verspyck aan het
Frankenslag te 's-Gravenhjage te hebben
jgieplteegd, zegt niet welk® beweegrpfclé-
nen hem tot de daad leidden, hoewel hij1
erkent, dat zij' verband houdt met de
behandeling van de zatek-Grcpnendaalt
Nog zijn door de justitie en door de
politie als verdacht van medpplichtigheïd
aangteh,ouden drie personen, nl. de 28-
jarige student in de letteren L. van der
Linde, wonende Frankenslag; de 30-jari-
ge monteur P. A. Kooyman, tijdelijk ver.
blijf handende bij genoemden Van dei-
Linde, en de 20-jarige electricien C. E.
Eekhof in Den Haag'. Hoewel deze ,drie
personen ontkennen, meent de politie
door hunne aanhouding het geheele com
plot in handen te hebben.
Al heeft de Haas zich na den aanslag'
onmiddellijk naar Amsterdam begeven,
hij zegt de voilfe consequenties van zijn
Uit T h ol f n.
Te O u d-V o si is e m e e r wordt ge
klaagd, dat 's avonds na afloop der les-
sen van den vrijwilligen landstorm nog
al eens geschoten wordt. De jongelui
moesten begrijpen, dat de taak die zij
op zich hebben genomen, van zeer ern
stigen aard is en dat het schieten rneit
losse of met scherpe patronen builen
de oefeningen, geen pas geeft. Het is
misschien voldoende, voor zoover zij er
zich aan schuldig! maken, even in het
openbaar hierop te wijzen.
-aaSS-».«»
STUKKEN VOOSS DEN GEMEENTE
RAAD VAN MIDDELBURG,
Gelden C h rBur
ger s;chOiO 1
B. en W. stellen den raad vloor inge
volge een verzoek van het bestuur der
Christelijke Burgerschool aan de Singel-
straat, de voor de uitbreiding dier
school benoodigde gelden beschikbaar te
stellen, welke, blijkens voorloopigie kos
tenraming f 30.849.50 zullen bedragen.
koat gjj voorkomen, als het
lichaam voldoende gevoed wordt.
Het meeat eenvoudige ia het bjj
apothekers en drogisten verkrjjg -
bare. beproefde en aanbevolen
middel
^HHBBeaseewaa&aeHi
(Ligoz. Mod.)
lijk aan de huizen zal gebeid worden
B. en W. zeggen gaarne toe, dat dien
overeenkomstig zal worden gehandeld.
Voor het overige had dat lid gaarne»
gezien, dat. met dit voorstel gewacht was
tot het noodig bleek te zijn. Volgens
hem zullen, nu de zaak behoorlijk mar
cheert bij den reinigingsdienst, die mis
standen vanzelf wel verdwijnen.
B. en W. hopen dat laatste, doch dur
ven het daarop niet te laten aankomen..
Kerm;isv raagstuk.
Onder verwijzing naai* het rapport,
uitgebracht door de commissie ad hoe
pan de mogelijkheid; te onderzoeken
van de vervanging der kermis diOior
yiolkstlelesten, schrijven B. en W. aam
den raad, dat het hen gewenscht voor
komt, dat deze aangelegenheid thans tot
een pplossing wordt gebracht, nog vóór
de behandeling der gèmeenttebegjrooti
vppr den dienst 1922, i
Tpt hun leedwézên moeten zij den raad
tevenwei mededeelen, dat omtrent het
kermisvraagstuk bij B. en W. geen een
stemmigheid bestaat.
Een dei' leclen is zoowel tegenstanden
van de kermis als van volksfeesten met
attracties, gelijk de Commissie bovenbe
doeld voorstelt. In die attracties ziet
het namelijk onder anderen naam het
zelfde als de kermis.
Een ander lid beschouwt het voorstel
Ter besparing van vervolgingskos-
ten wordten cije lezers eraan herinnerd,
djat de aanslajgjen in de grondbelasting
en in de plersoneele belasting vóór 1 De
cember moeten zijn afbetaald.
Tevens wordten de lezers, die reeds in
liet bezit zijn van bun aanslagbiljet in de
inkomstenbelasting 1921/22 er opmerk
zaam op gemaakt ,diai op die aanslagen
reeds die helft verschenen is.
De uitbreiding der schppl zal bestaan
in bouw en inrichting van twee nieuwe i ^er Commissie als een stap in de goed.»
leslokalen, als gevolg van de 'gestadigerichting en kan zicli daarmede vere&ni-
toeneming van het aantal leerlingien. j gen. Het is voorts van meenihg, dat, wan
De Commissie vian Financiën vereenigt neer het voorstel der Commissie tïoo»
zich met dit vöorstel. i den raad mocht worden verworpen,, de
Ophajlen vuilnis. kermis zal moeten blijven voortbestaan op
B. en W. schrijven den Raad', dat 't hezelfde wijze als laatstelijk het geval is
hen noodzakelijk voorkomt, nu de ge- geweest, dat wil zeggen beperkt tot werk
meentereiniging in haar vollen ontvang dagen en met streng toezicht van B. en
aan de gemeente is gekomen, het op- W. op toe te laten vermakelijkheden,
halen van vuilnis en haarctasch op an- Het derde lid van liet college kan zich
dere en betere wijze te dloen geschieden me^ het voorstel der commissie ver
dan tot dusverre. eenigen, doch is van meenuig, dlat de
Zij wijzen er op, dat 't voor vele kermis op den tegenwoordigen voet moet
ingezetenen een gewoonte was gewor- blijven bestaan.
den pm reecls geruimen tijd vóór 1 uur
's middags, de haardasch, vuilnis, enz.
buiten te zetten. Na 1 uur was dat bij
politieverqrdening verboden.
Dit uit geziondlieidisoogpunt bedenke
lijke euvel kan, naar de meening van B
Tijdelijk leeraar
Gymnasium.
B. en W. stellen den Raad voor, vo.or
het tijdvak van 16 October 1921 toll 1
September 1922 tot tijdelijk leerares in
de lichamelijke oefening aan het Gvm-
i t Middelburg.
van verschillende zijden hooren wij
de vraag stellen of bij de stemming al
hier voor de leden der commissie van
13, hel gaan naar de stembus verplich
tend is. Wij' herinneren er aan, dat voor
deze verkiezing de oude kieswet geldt,,
waarin geen stemplicht was opge
nomen. Hei staat dus ieder vrij al of
niet ter stembus te gfaan. Zooals ook
reeds eerder gjemeldwordt de nieuw©
kiezerslijst, d. i. die welke den toestand
op 1 Februari j.l. aapgjaf, gebruikt en
komen dag.rop natuurlijk ook de vrou
wen voor, zoodat ook deze recht heb
ben te gaan Stemmen.
en W. worden ondervangen door de nasium te benoemen mejuffrouw A. S.
komst van den vuilniswiajgen door rale- Beugel, alhier,
len kenbaar te maken. j C u r a, t o, r
Daaraan zal dau tevens de verplichting Gy mna s i um.
dienen te werden verbppden om' de bak- B- en W. bieden de volgende miet-
ken, emmers en dergelijke na leiligiofg alphabetische voordracht aan tot henoe-
weder dadelijk binnen te halen. Een "en, ming van een lid in het college van cuia-
ander zal gelijktijdig eene onnoodigte ver- toren aan liet gymnasium vacature di.
keersbeleimmering wegnemen en tevens K- Heeringa) alhier:
voorkomen, dat de bakken enz. wordenj: 1. de lieer J. C. v. d. Harst Jfjz,
djoprzocht en nagesnuffeld.
Als voorloop'ige maatregel wcw'dt reeds
ingevolge de daartoe strekkende opdracht
van B.. en W., van 15 Augustus jl. af
gerateld en daarna, zoo noodig, aau de
huizen gebeld, dfoch de vaststelling' van
een dwingend voorschrift is h. i. even
zeer noodig.
Aan het vorenstaande willen zij nog
toevoegen, dat het die bedoeling is om,
zco eenigszins mogelijk, het ophalen
steeds in de morgenuren te doen ge
schieden, en wel Op Maandag, Woens
dag en Vrij'dlag of Dinsdag, Donderdag en
Zaterdag.
Derhalve stellen zij een desbieLreffendtei
wijziging in de verordening1 voor.
De gezondheidscommissie en de com
missie van strafverordening vereenigen
zich met dit voorstel.
Een der leden der laatstgenoemde
Commissie sprak het vertrouwen uit,
dat na het ratelen ook nog zooveel moge
apotheker;
2. de lieer mr .H. P. Lantsheer, voor
zitter van den polder Walcheren, beiden
alhier.
Lid Schattings-
com'mis s ie.
B. en W. bevelen ter benoeming aan lot
lid der schattingscommissie bij de Rijks
inkomstenbelasting (vac. P. H. v. d. Weel)
den heer R. W. J. Ceulen alhier.
Eer v o 1 ontslag
O n d el r w ij z e r.
B. en W. stellen den Raad voor den
heer A .Saloané, onderwijzer aan school
C, alhier, op diens verzoek eervol ontslag
te verieenen, ingaande 1 Februari 1922
of zooveel eerder als in de opengevallen
plaats zal zijn voorzien.
Rooiing van boomen.
B. en W. doen den raad bet voorstel
hen te machtigen tot den verkoop co
het doen rooien van verschillende boo
men, o.a. «m 43 olmenboomen aan den
