FEUILLETON.
6e ie] i nel dee
lo. 201.
ISaterdap 1 M0?©mb©i* 1911.
104* Maarg&ng
5S>
MIDDELBURGSCHE
Dit mammer bestaat uit DRIE bLaden.
EERSTE RLAD.
BEPERKING VAN ARBEIDSTIJD
VOOR DEN LANDBOUW.
Het is wel iets !h®el bijzonders dal,
terzelfder tijd, dat de Nederladdsohe re-
geering een voor-ontwerp betreffende de
reeling van den arbeidstijd voor den
landbouw ter studie geeft aan de betrok
ken adviseerende lichamen, de verieg|en-
woordi&ers dier regeering op de In ter 4
Rrbeidsconferentie te Genève er toe mfe»-
werktfeii om de r^glemen teering van den
landarbeid van de -agenda te schrappen!
We hebben indertijd al gewezen op
de beweging om de beperking van den
landarbeid op deze conferentie niet te
behandelen. Die beweging ontstond in
Frankrijk, maar kreeg ook elders veel
medestanders, die voornamelijk betoog
den, dal zulk een rqgeling inteirnationa(al
niet uitvoerbaar zou blijken tengevolge
van de groot® verschillen in klimaat, en
in sociale en economische toestanden.
Ejr waren er ook die het duurder ma-
kan van de landbouwproductie jhet on-
Wtaixjdfelijke gtevplg van een beperking
van den arbeidsduur 'bedenkelijk von
den, zoolang de Vereen. Staten zich er
buiten hielden.
Die bezwaren hebben te Genève tot
Uitslag gehad, dat de vereischte meerder
heid van twee d®rden vóór handhaving
niét bereikt werd. Er waren 63 stemmen
vóór, en 39 tegen, en dus werd het
punt geschrapt, hoewel juist een der uit
gesproken bedoelingen yan de uitschrjj.
ving dezer conferentie was, de arbeids-
tijdregfeling voor ,de industrie, zooals die
t« Washington internationaal was ont
worpen, ook toe te passen op den land
arbeid.
De iu'■gumenten voor die beslissing zul
ten waarschijnlijk een terugslag hebben
Mi de bespreking van de nog bij de Ka
lmei' aanhangige voorstellen om ons door
verdrag aan te sluiten bij de te Wjaa-
hington opgestelde regeling van den ar
beidsduur in de industrie, kantoren, enz.
Immers de ongelijkheid bij de verschil
lende volken kan ook daarvoor \vord®n
aangevoerd.
Maar hog veel g rooter invloed zal die
beslissing hebben op het bovenbedoelde
voor-ontwerp tot regeling van den land-
«rbeidstijd, dat Minister Aalbers® onlangs
publiek maakte.
We zijn niet rouwig: over dien invloed,
want we gelooven, dat de uitvoering van
ftet ontwerp zooals het nu luidde tot een
frcfeanielijken dwang en .tot een onge-
wenschte erkenning van machteloosheid
der overheid zou hebben geleid. Alleen
reeds het feit, dat dit ontwerp het mo.
gelijk achtte van de boeren te verkrij.
gen een g®tnouwe aanteekening dage.
lSjks van de overwerkuren, en pei'iodieke
inzending daarvan aan de arbeidscontróle,
getuigde o. i. vaJi een bureau-.geest die
ró heel weinig besef heeft van de geest
gesteldheid van den hoer.
Maar behalve de bezwaren 'tegen hel
ontwerp zelf, zijn er nu ook nog' bijge.
komen de algfemefeixe bezwaren die te
Genève werden geopperd t&gfen een in
ternational® régfeling van ddt ontwerp).
Moet nu het kleine .Nederland dat argu
ment van concurrentie van goedkooper
■werkende landen, negeëreh en zijin eiifen
landbouwproductie du'urder maken, ter-
wijl andere landen het niet doen?
Onze regfeeringsA'prteglenwoordig'ers in
Genève. mgr. 'Nolens 'en ook de directeur-
generaal van den Arbeid Zaalberg, heb
ben beiden gestemd vóór schrapping.
In een volgende zitting! heeft mgr. No-
lens dat toegelicht. Hij 'kon terecht zeg
gen d(at na zijn houding' op de conferen
ties te Washington en te Genuja wel nie
mand er,aan zou twijfelen d|at hij voorstan
der is van reglementering1 Van den ar
beidsduur in den landbouw. Maar hij
vond dat noch de Staten, noch zelfs het
intern. Arbeidlsburea,u voldoende voor
bereid waren om de kwjestie op te tossen.
Maar wat blijft er dan van de uitvoer
baarheid van een regeling alleen in Ne
derland over, als zij internationaal zoo on
mogelijk is?
Het is geen wonder dat Het Volk in
een Scherp teleurgesteld; artikel beweert
djat de heer Nolens een nekslag heeft toe-
gebracht aan djat voor-ontwerp. Het is
ook geen wonder dat dit soc. blad met
verbittering aan den her Nolëns voor
houdt wat deze vroegter in Februari zelf
beeft gezegd tegen de schrapping;, waar-
hij nu vóór stemde. En in dien gedachttcn-
gjang komt het blad vanzelf bij de opmer
king djat de indiening van dat vóóront-
werp voor den landarbeid slechts een ver
kiezingsmanoeuver wjas, tenzij Minis
ter 'Aalberse die ifegeérings ver tegen woor -
diging te Genève verloochent.
Dat laatste zfal' wel niet gebeuren, want
in de huidige partij-constellatie kunnen
we ons geen strijd Aalberse contro Nolens
voorstellen.
Maar ook voor onsf, die anders denken
dan Het Volk over de wensfcfhelijkheid van
invoering van dat vóór-ontwerp voor den
landarbeid, ook voor onsi is die te-
genstellliag van de regeering in Den Haag
en de regteeri ngfsvfeiTegfejnhvo ord igfer s in
Genève van giroote be teekenis, omdat er
een erkenning' van de realiteit door naaf
voren wordt gebracht, die menigeen
juist prist in de toepassing Van de Ar
beidswet in 't algemeen.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Dr. Gunning.! heeft Donderdagmiddag
in zijn derde lezing over Dante een begin
gemaakt met de bespreking van de Divina
ComBedia, het groote heerlijke dichtwerk
dat uit drie deelen bestaatde hel (il
Inferno), het vagevuur (il P.urgatorio) en
de hemel (il Paradise). Een comoedia is
een blij eindigendl gedicht, en zoo is
ook de Divina Comoedia, aanvangend hij
de hel, eindigend in de verrukkingen
des hemels.
Het getal 3 beheerscht vorm' en dicht
maat. Het heele werk bestaat uit drie
deelen: elk van 33 zangen, met een pro
loog!, in het geheel dus' 100 zangen. Het
is geschreven in terzinen, een reeks van
tirie-negelig® strpphen, waarbij ieder
rijmwoord drie keer terugkeert. De
genen die na de lezingen in Dane's
werken verder willen dpordringen, ra.adt
spr. aan te beginnen met een Hollandsche
poëzie vertaling, dan een proza vertaling
van Dr. Boeken.
Ten slotte zou spr. hen adviseeron:
teert Italjaansch en leest de Divina Co
mmedia in zijn verrukkelijk® terzinen
waarvan spr. de aanvangsstrofen uit de
Hel voordraagt.
Men rekent den tocht te zijn begonnen
met Goeden Vrijdag van het japr
1300, joen Dante 35 jaar oud was,
het hoogtepunt van zijn teven. Om' in de
Comoeda mee te leven, moet men mee
kunnen voelen met den schrijver, die
door Douglas Valentine
Geautoriseerde vertaling van .W. E. P.
(Nadruk verboden).
"Lees dat, zei hij, het mij toereikend.
,,Het is de dagvaarding vjbpr Gravin
Rachwitz lom vo<or den krijgsraad te ver-
schijnen. Blancjoi datum', zooals u ziet. U
behoeft het niet te verscheuren ik
heb nog verscheidene blando' formiilie
ren in reserve.... ook een voor ui"
Ik vloeide al mijn moed in m'ijn
schpenen zinken,, 't was tot mijin hart
omdraaideZwij'gend gaf ik hem zijn pa
pier terug. Plotseling klonk hel gedreun
van de gong voor liet; diner in de
stilte van de kamfer djpjor. Klompvoet
sfcnd op en scheldfe.
„Hier Is mijn aanbjod, OkewoqcU" zei
hij. „U geeft mij' dien ]>ri®f in pjn geheel'
terug en de Gravin Rachwitz zal vrij
uitgaan, mits zij dit land veflaal en oppit
terugkeert. Dat is mijn laatste woord
Slaap en vannacht maar eens over! Ik
zal morgenochtend uw antwoord) komen
halen.
Een sei'geant in grijs uniform met
een geweer mfet 'bajonet stond voor dfe
deur.
door alle strofen één ding! he®ft willen
zeggen: de onmisbaarheid der Godde
lijke genade.
Spr. beschouwt dan nader de zangen
1 en II van de Hel, waar Dante tpeft b1
het woud, en Yergeiius hem tot leidsman
wprdt verstrekt. Achter hem staan de
pander, d® leeuw en de wolvin, de sym1-
biolen der drie hartstochten. Doch voor
hij de Hel binnen zal treden, voorvoelt hij
den invloed van Beatrice, het symbool
der hoogste Goddelijkheid.
RECHTZAKEN.
A r r.-R e c h l b. t e M i dde l b u r g- 1
Gisteren werden vloor de rechtbank
0'.a. behandeld de zaken tegen C. M. F.
H. S., beiden alhier en M. de H.,' 't
Zand, beklaagd van de index'tijd dloor ons
gemelde diefstallen van balen suiker ka
zen, zeep, kloffieboonen enfz. bij de winke
liers Dronkers en Maljers. Tegen ieder
dezer jpngémiannen werd 3 maanden ge
vorderd en tegen den heler L. H. a 1 h i e r
6 maanden.
Tegen J. B. uit H e ih k e nis z a ad,
een loude btekende der justitie, werd we
gens diefstal ran een schaap zes maanl
den met aftrek van het vporarrest ge
vorderd. 1
Niog werd behandeld de feaak' tegen
een vijftal leden van de feestcommissie
te St Jan steen, die na afloop van de
viering van den Kouingiinnedlag weiger
den een café te verlaten, violgens hun
verklaring -omdat eerst moest worden
afgerekend.. Wegens wederspannigheid te
gen de politie, die hen wilde arresteeren,
luidde de eiseh tegen ieder f 10 subs. 10
dagen
1 9
In de zitting van 4 November werden
verojordeeld wegens
diefstal: G. C. dp J., 48 j., werkman.,
Middelburg, 1 tand gev. straf,, vioorw.
proeftijd 3 jaai-; M. C. K., 16 j., werk
man, lerseke, en A. L. M., 15 j. wferk-
imian, ieder f 20 lof 1 mnd. t sch.
(Oiveirlreding melkverordening: J. S., "58
j.,'melkslijter Vlissingen, 1 mnd. gev. str.
belediging: J. W. 66 j., koopman,
-Middelburg, 10 v |0ff. 1.0 d. h.L. F.,
49 j., veldax'beider, Heinkenszand f 20
(of 20 d. lx.
iopenbare di'onkenschap: W. C. de V.,
46 j., koopman. Middelburg, tot 3 w.
h. met vernietiging van het vonnis 'van
den kantonrechter te Goes;
- mishandeling, zwaar lichamelijk letsel
tengevolge hebbende: C. van P., 44 j.,
veldiarbeider, Clinge, 6 tri. gev.
tverduisteringP. M. de R., 22 j./
werktaan ,Terneuzen^~jgedtetineerd 9 m.
gev. straf
wildstrooperijL. P., 31 j., klompen"
maker Clinge (Zeel.), L. G.j 31 j., en
A. G., 36 j., klompenmakers te Clinge
(B.), ieder 14 di gev.
strooeprjj: S. L. M., 25 j., schipper
A. B., 29 j. schippersknecht, beiden te
Hoofdplaat, ieder lot f 20 of 20 d. h.
C. E. D., 15 j., zonder 'beroep. Ter
Neuzen, 1' 10 of 3 w. t.sch.
heling. G. M., 31 j., werkman, Mid
delburg, 1 mnd. gev. vpprw. proeftijd
3 jaar;
Vrijgesproken: J. C. B., 23 j., land
bouwer. Zaamslag, M. A. d. V., 19 j.-
landbouwer, Zaamslag, beklaagd van on
tucht.
Voorts werden wegens overtredingen
van 's Rijks belastingwetten niog de vol
gende uitspraken gfedaan:
A. B., 37 j., schrijver, Amsterdam,
(In^ez. Med.)
„Ik xnaak je verantwiojoi-delijk voor
dezen taan, sergeant," sprak Klomp
voet, "totdat ik over een uur ongeveer
terugkom. Zijn eten zal "boven gebracht
worden en je zult je persoptSijk er
van overtuigen, dat hem bij' die gelegen
heid |of welke and®1® ook geen bood
schap wordt overgebracht.
Ik had mij' gewasschen, "m'ijin kleeren
geborsteld, gegeten en zat kwijgend aan
de tafel, in een "toestand' van de groot
ste neerslachtigheid geloof ik, dje over
een mensch kjomen kan. Ik was zoo ver-
plettei'-d djopr de teleurstelling 'van 'dien
avond, djat ik hiel geloof, dal ik veel
lover mijn eigen lot nadacht.. Maar mijn,
gedachten wax'en bezig mei Mjouica. Mijn
leven was taïjn eigen bezit, en ilc wist,;
dat ik een rechl had' |ap dat van mijn
broer als onderpand, wanneea- onze
Opdracht daardoor tot 'een goed eind
l<oo worden gebracht. Maar had' ik het
ï'echt Monica op te offeren?
En toen gebeurde het onverwachte. De
dfeur ging open en zij kwam1 binnen,
gevjOlgd dlojor Sdxrnialz, Hij zond den
sergeant weg met het bevel te zien of
de wachten rondfom' hel huis op hun
post waren en volgde den man naar bui
ten, 'Mjouica en ik bleven SI leen.
De jonge vrouw wierhield met een
vriendelijk gebaar djen stroom van zelf
verwijt, die mij |o.vèr dfe lippen kwam.
Zij was bleek, maai' droeg het hoofd!
even fier ais Mtijd
„Schmalz heeft mij vijf minuten alleen
met 'jou gegeven, Des," zei ze, ,om
bij jou voor mijn leven fle pleiten, neen,
spreek niet,er is geen tijd met
wporden te verliezen, Ik heb een bood
schap Voor je van FrancisJa, ik
heb hem hier gezien, vanavondHij'
zegt, dat je tot eiken prijs Grundt miofel
weerhouden pm morgen 0111 tien uur op
jacht te gaan en dat je hem van tien
tot twaalf bij je miöfet ophouden. Dat
is alles, wat S(k ervan weetMaar
Francis heeft een plan gemaald en jij
en ik moeten hem vertrouwen. Luister,
nu,ik zal Klompvoet vertellen, dal
ik bij je (gepleit heb en dat liet schijnt,
dat je eenige neiging hebl tjo-t toege
ven. Zeg niets vanavjorid, houd hem' in
onzekerheid, wanneer hij mforgenoehtendl
zijn antwoord komt halen en laat hem
de nimoe-d er in!"
hij op het punt Staat met de anderen
hel huis te verlaten.. De rest laat ik
aan jou over. Goeden nacht, Des, houd
den taiqed er in!"
„Maar Monica," riep ik, „hoe moet 't
daii met jou. Een behoorlijke blos be
dekte de bleeke wangen.
„Des," zei ze gelukkig, „wij drieën
zijn nu bondgerpten. „Als alles goed gaat
kom ik met Francis en jou meef'
En daarmee was zij verdwenen. Eeo
paar minuten later kwam Schmalz met
een paar soldaten en die brachten mi;
naar een donkeren Reldfer in het sous
Ontslag van i'echtsvervolging; J.. L., 15
j., 'zonder beroep, Bouchaute, f 20 of
1 mnd. t.sch.De. "'N. V. Stoomboolmij.
J. H. van Swieten, Amsterdam, f 200 lof
100 d. h.C. P., 57 j., schipper, Papen-
drecht, f 27.50 of '14 d. h.; Wl H., 32 j.,
reeder, Rotterdam, ontslag rechtsvervol
ging; A. J., 22 j., schippersknecht, Brui-
nisse, 'f '10 lof 10 d. h.Th. K., 43. j.,
scflxippei', Bruinisse, f 20 of 20 d. lx.;
S. W. J., 44 j., schippersknecht, f 20 of
20 d. lx.; F. de RL, 44 j.,, werkman, Ste-
kene f25 |of 25 d. li.; Tlx. dp R., 39 j.#
werkman. Stekene, f 25 of 25 d. h.;
Ph.. J. de BI. 39 j., varensgezel, Koe
wacht. f 25 of .25 d. 11.L. Pi./ 18 j.,
klojm'penmaker, Clinge, (B) f 10 of 10
d.b.; G. J. dfe J., 24 j., rijwielhersteller*,
Driewegen, vrijgesprjokenA. P., 35 j.,
schipper, Dordrecht, f 25 of 25 d'. li.
E, v. d. W., 24 j., werktaan, Esschen(B)
f 25 of 25 d. li.; 'F. Mjt,. 20 j., wei'k'man',
KemLseke f 25 (o-f 25 d. lx.; J. die .7., 23 j.-,
werkmian, Antwerpen (B.), f 25 of 25
d. b'J, S., 26 j., slagersknecht, Vlis
singen f 10 lof 10 d. h.C. de BI., 36
j., vlasser, Stekene (B), f 25 of 25
d. h.R. E. A., 32 j./ vcld,ax'beideri,
Kieldrecht (B), 1 25 b.. of 25 d. h,.;
'S. B. B., *30 j.,: venter, Hulst, f 25 of
25 d. h.; R. A. dfe P., 43 j., slager Sel-
jfeete (B,) f <25 ioï 25 d. lx.; J. C., 25 j.,
veldarbeider, Stoppeldijk, f 10 of 10 d.
h.F. D., 51 j., vlasser, Stekene (B)
f 25 of 25 d. h.; R. v. D., 25 j., slagex'',
Hontenis.se, f 25 of 25 d. h.; A. S.,;
27 j., metselaai'sknecht, Hulst, f 25 of
25 d. h.; S. F., 36 j., hoopman, Vlissin
gen, f 25 |0:f 25 d.. h.; B„ II., 17 j.,
zonder beroep, Clinge, f 20 of 1 nxnd..
tscli.;J. V., 19 j., veldarbeidster, Clinge,
(B), f 20 lof 20 d. li.; II. J. J., 21 j.h
'leurder. St.. Jansteen, f 20 of 20 d.
h.J. J. Rl, 16 j., zjonder beroep, Clinge,
f20 lóf 1 mnd. .t.sch!.; S. C. dfe M.,
huisvi'. P. de G., 38 'j., Rouchaute, f 20
Of 20 d. h.; S. M. v. d'. II., 27 j., zonder
vaste woonplaats, f '20 of 20 d. h.; A.
F. de B„ 17 'j., zjondex- Jxeroep, Ant
werpen, f 20 of 1 mnd. l.sch.C. S.
S., 17 j., zonder beroep; Boucliaute,
20 xof 1 mud. t.scli.; B. E. F. v. d'.
H., 21 j., zjonder beroep. Clingfe, f20
(of 20 d. h. i
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
Blauw drukken.
De heer G. W. dfen Boer, boekdi-ukher
(alhiex-, heeft sedert kort een nieuwe
installatie aan zijn drukkerij vei'bondien
n.l. eer. electrische inlichting voor het
maken ran blauwdrukken bouwkundige
Leekeninpea e. d.
Het kunstje -om' op geprjepai-eex-d pa
pier door belichting een ï'epi'Oductie te
mailien van een beekeninjg. kunnen d'e>
bouwkundigen nok. Maar ze hebben ex-
de zon voor noodig. En al is die dezen
zomer bijzonder gul gfewfeest, ze is en
blijft onbetrouwbaar, juist als men baar
voor zulk werk no-odiig zou hebben.
De inrichting die we nu bij den heer
Den Boer in werking zagen, doet het
zelfde ii- de z-on, mlaar is wel betrouw
baar en op ieder o-ogenblik te gebruiken.
Ze be taat, kort aangeduid^, uit een ver-
tia..en hollen cylinder, waarin een - terke
kool pils lamp (dus met veel violette str,a-'
leu), zich gestadig pip en n®er be
weegt. De helft van djen wand van den cy
linder bestaat uit glas, en achter dat
glas wordt door een strakken maar zich
geleidelijk v-ofort bewtegende doekbespan-
ning de teekening' gewrongen te samen
Inel hel daar tegenovfer gedrukte gepi'eplx-
reerde papier. Door lijet violette licht
wordt liet preparaat op diat papier -ont
leed dxutr waar het niet bedekt was door
de lijnen dier teekening. En -als dan nadat
lichtbad het papier in een spoelbak komt,
I blijf! op de plaatsen de lijnen der teeke
ning staan.
I Het meeste wprk dat op die wijze ge
maakt wordt, bestaat uit bouwkundige
leekenin&en, w-aai-van iieder de blauw
drukken kent.
j Het is echter m-otgelijk op die wijze al-
lies te reproducepren wat mjaar ;getee-
i kend is mits op doorzichtig papier. We
zagen een goed geslaagde reclame-biljet,
j Maar het is duidelijk dat op die wrfze ook
andere teekpningen kunnen worden ver^
i^£f&-^tagSSg>Si
terrain, waar ik voor dien nacht opge- j
stoten werd..
Ik droomde van het frontik rook
weer de bekende geuren, de luchl van
fi'isscbe aardede afschuwelijke lucht
van den dood; ik 'hoorde we®r builen
de loopgi'aaf flauw het geluid' van ma- j
chines en werktuigen, het fluisterende
spreken van onze vurende patrouilleI
ik zag weer de z-oeklichteh de lucht
doorklieven en miet hun schijnsel het i
troo-stelooze slagveld verlichten. Iemand
schudde mij bij den schpuder. Het was
een sioldaat, die taij kwam wekken. 1 k
taoest geslapen hebben. Was het xxii al j
tijicl iom iop te staan? Ik ging recht over-1
eind zitten, wreef mlijri dogen uil én!
ontwaakte voor een nieuwen dag van
angst. i
De sergeant stond in de deur van
den kelder, omschenen door hel hel
dere xnlor gen licht.
„•U moet boven koxxxen!" zei hij.
Hij bracht taij naar de biljartkamer,
waar Klompvoet, keurig opgedoft, ge-
wasschen en geschoren, aan, de schrijfta
fel zat in de z|on; hij opende Jixrieven
en dronk onderwijl met kleine teugjes
zijxx koffie. Een klok op een console
boven zijix hoofd wees acht uur aan.
„41 wilt zeker nxet mij spreken, denk
ik," zei hij onverschillig., terwijl hij
zijn oog liet gaan over den brief in
zijn lxand.
„U mbet mij xiog een beetje tijd laten,
Ilerr Doktor," zei ik. „Ik was gistex--
avond djoodop en kon de dingen niet
in het ware licht zien. Als *u taij nog
een paar uur kjoxi geven
Ik zei het op een eenigszins smee
kenden toon, die ihenx onmiddellijk trof
„Ik hen niet onredelijk, taijin waarde
lcapiLeixx Okewood," antwoordde hij,
„hriar u zult begrijpen, dat ik niet met
mij laat spotten; dus u is gewaar
schuwd. Ik zal u tijd gevexx tot
,jHet. is nu acht uur," viel ik hem in
de rede. „Ik zal u iets zeggen, gfefef
mij tijd tot 'tien uur. Is dat goed?"
Klompvoet knikte toestemmend.
„Breng dezen taan paar bloven, naar
mijn slaapkamer," beval hij den ser-
geaixt. „Blijf bij he-ta wanneer hij zijn
ontbijt gebruikt en breng hem' hier om
tien uur terug. En zeg Schmidt, dat
hij mijn auto hier voor de deur laat
staan, want hij xnloet mee gaan kloppen;
ik zal zelf wel naar de jacht toerijden."
Ik herinner nxij werkelijk niet meer,
wat er toen precies gebeurde. Ik slikte
xn'n ontbijt door, maar ik had geen flau
we notitie wat ik at, en de sergeant,
die een taodlel van Pruisische discipline
was, verwaardigde ziclx met een niorsch
gezicht een gfesprek taet me te beginnen.
Mijn stemrixing was heel laag gezakt;
als ik aan dien taorgen terugdenk, geloof
ik, dat ik vrijwel pp het punt was
van ineen te storten.
(Wordt vervolgd.)