OOKERS
ITpijdag 4 Movembep 1921.
B inn enla n d.
Uit Stad en Provincie,
No. 260
I64e Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
KAMEROVERZICHT.
j Iweedft I**i«r.
Zitting van Donderdag.
Eerst nog een voortzetting! van bet
defité der amendemjenten inzake de
%TOon stop roiging
ran Troelstra c.s. om, als er geen
bevoegd troonopvolger aanwezig zal zijn,
bij volksstemtadttgj uit te mjaken of een
üieuwe dynastie zial warden ïngjesteld dan
wat een republiek;
ran Marchant c.s. een djoor <ien
heer Oud toegelicht amfendement om
in dat geval door die kiezers tfe doen oe-
«•ftseen py&r (het behoud van 't koning
schap
va* v. Ra veste ij u om dan door
middel van een volksstemming over den
aard van den staatsvorm te beslissen;
Dal zijn dus drie voorstellen die pwe-
hetzelfde beoogen.
De heer v. S chaik wil alleen een op
volger doen aanwijzen als er bij het over
lijden van den Koning gjeen bevoegde op
volger meer is. En wil d|us schrappen de
bepaling (art. 20) d|at de wet zulk een op-
TO^grr benoemd! wanneier geen bevoegde»
opvolger „bestaat", dus ook nog vóór het
overlijden van den koning.
Ook de heer S c h o k k i ng wilde de
mogelijkheid weg nemjgn dat men uil de
grondwet leest onmiddellijk een opvolger
bij de wel te mioetjen aanwijzen als er
geen bevoegdle opvolger meer is.
De toelichting tot die amendiernenten
vorderden veeltijd. De heer Tiloelstra
knoopte er een beschouwing over het ko
ningschap aan vast, ontkende dat de vorst
bij ons de eenheid djer natie vertegen-I
woordigt; dat hij boven de partijen staat;
dal het koningschap het meest gjeschikt is
voor ons, en beweide dat ons volk geen
eenheid is, daar het verscheurd wordt
klassen- en geloofsstrijd.
Fn wellicht heeft het partij-politieke
beteekenis, d(at hij ter toelichting van die
ïneening zich telkens beriep op uitspra
ken van katholieken. Reed's bij de alge-
meene beschouwinjgen was er een merk-,
merkwaardige gelijkgezindheid te be
speuren in de besehouwinjglen van hem en
van den kath. Kolkman inzake het pro
cessie verbod. En ntiu' volgde wieer dit.
zij tot ons Land niet in de minste betrek
king staan.
Daarom kan de regeering ook nitet mee-
;raan met de amendemfenten-Snoeck Hen-
kemlans en Rutgers. Bovendien geven
feze (amendementen fgeen zekerheid, zoo-'
dht er allerlei moeilijkheden van te ver
wachten zijn.
Heden zet de Ministjer zijin rede vo,orfc.
DE NIEUWE VLOOTWET.
Bij de Tweede Kamer is ingediend
het ontwerp voor een nieuwe vlootwet.
Deze gaat uit van 't standpunt dat
de verdediging te 'water zoowel in
't moederland als in de koloniën moet
geschieden met klein-materiaal, en stolt
voor de eerste zes jaren de sterkte
der vloot vast.
De levensduur der marine-schepen
wordt op 12 jaar gesteld, waarom wordt
voorgesteld de vorming van een vloot-
flonds waarin gedurende 12 achtereen
volgende jaren, telken jare een gelijk
bedrag gestort wordt, n.l. 9.8 millioen
ten laste van de Indische begroeting en
9.8 ten laste der staatsbegrooting.
Voort bevat het ontwerp bepalingen
van een vlootbasis-fonds voor Indië,
waarin gedurende 30 jaar 5.8 millioen
zal wörden gestort ten laste der In
dische begroeting.
De financieele gevolgen van het wets
voorstel zullen zijn voor Indië, dat de
Indische begroeting voor "1922 verhoogd
wiordt met f 1.800.000 en aan het eind
van het zesjarig tijdvak met 15.000.000,
tot welk bedrag de verhooging gelei
delijk stijgt;
en in Nederland, dat de gewone dienst
voor 1922 wordt ontlast met f 330.000
en na zes jaren wondt verhoogd, met
f 250.000.
Het aannemen der vlootwet zal over de
zes jaren gezamenlijk genomen, een lichte
vermindering der lasten voor den gje-
wionen dienst der Nederla.ndsche Staats-
begnopting beteekenen.
Na dit défilé kon eindelijk met de
beraadslagingen begonnen worden.
Die werden ingezpt met een geheel
nieuw geluid, nl. een bjetöog' van den heer
De Monté Verlo ren om niets te
veranderen, en d|e bepalingen betreffen
de de troonsopvolging te laten zooals ze
zijn. We hebben z. i. in die regeling een
waarborg, die misschien nog invloed zal
uitoefenen als wij tot de benoeming van
een troonopvolger moeten overgaan, maar
die ons geheel ontvallen zal, als door het
uitsterven van ons rageerend Konings
hui een Koning zal moeten worden ue-
kozen. Deze spreker aanvaardt wat meel
den een eeuw {geleden in onze Grondwet!
is neergelegd over de troonsopvolgging, schrappen!
«n wacht af wat het Goddelijk 'bestuur --
ook over onze troonojpvolging zal be
slissen.
We meenen djat diezelfde berusting!
hechts bij zeer enkjelen in derr lande
ral worden gevonden, gedachtig aan die
zeer grnote waarschijnlijkheid, dat er dan
wel eens en vorst zou mio|eLen worden
aanvaard, die geheel vrfeemd staat tegen-,
tov®r Nederland, behalvjè dan dat er een 5
heei long geledien, geslachten terug, ook!
een Prinses van Onanje in zijn familie
stamboom te vindten is.
Voorts werd het betoog van den heer
Troel stra onder handen genomen. Ten
eerste dloor den heer v. d. Laar die
diens bewering ontkende dat ons volk
geen nationale enhfeid is, maar ver
scheurd wordt door klassenstrijd en 'pds-
Jdienststrijd. Onze heelje geschiedenis is-
met deze bewfering in strijd.
En in ctenzelfden gefest sprak de heer
u K a n t e r, volgens wien de heer
KAMERLEDEN PARTIJ KOELIES.
De afdeeling Leiden 'der S. D. A. P.
heeft naar „Het Volk" meldt, voor het
congres het volgende voorstel inge
diend, welk voordel met slechts e mee ls
■>tem:men tegen djoor dfe afdeeling' werd'
aangenomen.
De Tweede Kamp rieden treden in,
dienst der partij. Zij verrichten geen vas
te bezigheden buitjen het werk der Ka
mer zonder toestemming van het partij
bestuur. liet partijbest.t jaarlijks ajan
het congres verantwoording iaf van d®
gevallen, waarin dez® toestemming is
verfje end.
Uit Z uid-BeveUnd
In de Maandag' gehouden raadsver
gadering vaai Hoedekens1 kerke wa
ren alle leden tegenwoordig.
O. a. werd medegedeeld, dat door B.
en Wi. hoeden eiqkas van den ontvanger
van het burgerlij' armbestuur waren op
genomen en in Oï ie waren bevonden.
Tot lid der commissie voor schatting
der Rijksinkoanstenbelastingi vacature den:
heer N. Pee ter s, overladen „werd be
noemd de heer B. Boonman, De aftre
dende leden der beid® commissies tot
wering van schoolvprzuim werden alle
herbenoemd.
In plaats van den heer N. Minderhond
aldaar niet meer woonachtig', werd be
noem'd de heer A. van Damme en in
plaats van mej. M. M. Verbeek, mede ver
trokken naar elders, mej. S. VerbeOm.
Besloten werd de boomen staande op
de algpmeene begraafplaats', behoudens!
nadere goedkeuring van Ged. Staten, in
veiling te brengen. Met de opbrengst
daarvan zal de begraafplaats worden op
geknapt.
Het protest verzonden teigbn de uitvoe
ring van de Vleeschkeuringswet door B.
en W., der verschillende gemeenten, b®.
hoorende tot de combinatie Ovezand,
werd goedgekeurd.
Besloten werd voor vijf jaren onthef
fing' te vragen van de verplichting van
vóórkeuring! voor huisslachting van var
kens enz.
Op verzoek van den heer A. den Dek
ker werd nog' besloten aan de N. V. di
rectie der N. V. Spoorweg' Maatschap
pij' ZuidBeveland te vragen hoever nu de
plannen met betrekking' tot den aanleg
van den locaal'spoor zijh gevorderd.
ALg|emeen werd nuttig geacht dit
eenijgiszins nauwkeurig te weten, alvo
rens over te ga,an tot voldoening van den
eersten termijn der toegezegde subsidie'.
Maan dagnamiddag vergaderde de
Voor kennisjgeving wordt aangenomen
een ingekomen missieve van Ged. Sta
ten, waarin te kennen wordt gegeven dat
dit college geen goedkeuring hecht aan
's raads besluit om) de j,aarwedden van de
wethouders te brengen op f 225.
Van Ged. Staten bericht, dat zij- de
beslissing op het genomen besluit tot
reorganisatie van het 1. o. verdagen.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
Van den inspecteur van 'het 1. te
Middelburg bericht, dat wenschelij'k is
om ,a,an het leerplan der u. 1. o. school
toe te voegjen het vak handelskennis.
Met alg. st. wordt hiertoe besloen.
Van den Min. van Financiën bei-icht
dat waar door D. Donken zelf ontslag' is
genomen als klokkenist en het ontslag
niet officieel is verleend, dit nog' djient
te geschieden. Met algem. st. wordt dit
ontslag verLeend.
Van de heeren pi*edikanten der Ger.
en Nederlandsch Hervormde gemeente is
verzoek ingekomen om bij, verordening
het (geven van muziek voor deni
dans op Chr. feestdagen te verbieden, en
bij dergelijke feestdagen des avonds na
elf uur een tapverbnd in te stellen.
Hierover werd heel wat gediscussieerd,
io. m. merkte wethouder Goossen op dat
hier werd gevraagd, hetgeen reeds vorig
jaar bij verordening was vastgesteld, voor
wat het igieven van dansmuziek op die da
gen betreft. Meerdere ledjbn waren het
hiermede eens. De wethouder Goossjeju
veronderstelde dat de requestranten ©r
mee bedoelden om bij' politieverordening!
hel dansen met de kermis te verbiedje|a
Wethouder Wagemaker merkte op, dat
wij mei een bedoeling niets te maken
hadden, terwijl de hèer Moelker vond
dal de heeren hier dan maar royaal mee
voor den dag moesten komen. Wethouder
Goossen deed daarna het voorstel om tot
afschaffing van de kermis over te gaan
Dit voorstel werd gesteund en de stem
men staakten, 5 iinksche tegen 5 recht-
raad van 's-Gra ve n pjo ld e r. Aan 'de söhe leden. Het afwezige rechtsch© lid,
orde was de begrooting der gemeen!0
voor 1922. Gedurende de bespreking no
teerden we het volgende:
tegen den wensCh van Ged. Staten en
tegen het voorstel van B. en W. wordt
hel salaris van den ambtenaar van den
burgerl. stand bepaald op f 125. De bij
drage in de wijkverpleging werd voorfoo-
pig vastgesteld op f 186.45. Hierbij ont
stond een discussie, die dramde om het al
of niet gemotiveerde van een salaris van
f 1800 voor de wijkzuster. De heer Schou
ten zag graag een minuutwijzer op de to
renklok. Naar de mogelijkheid daarvan zal
worden geinformeerd. Duizend gulden zal!
worden besteed om een deel der straat
te verbeteren en later verder te zi©ni
Bij den post onderwijzers jaarwedden
stuitte men op een verschil tusschen
rijksvergoeding en uitbetaald bedrag.
De voorzitter zal dit nader onderzoe
ken, en hiertoe naar Middelburg gaan.
Hij stelde d aarom voor de inkomsten niet
(Zou men dan Waar niet goed doenverder te behandelen,
om uil de Grondwet 'de bepalingen te» B- en w- stellen Vl001" deu heer J- de
de r. It. Aerlsen, moet dus den doorslag!
geven in de volgende vergadering.
Een ingekomen kennisgeving van het
overlijden van de wea. G. A. Avé werd
voor kennisgeving aangenomen.
Met algemeene stemmen wpj-d de ver
ordening; op het 1. o. gewijzigd en een
wijziging in de begrooting 1921 goedge
vonden.
Het voorstel van Ged. Staten om de
maximum snelheid le bepalen op 20 K.M.
werd van de hand gewezen. Blijft dus 15.
Hierna werd de begrooting behandeld.
Behoudens een gedachtenwis&eiing be
treffende een cursus hand we rkonder wijs
en nadat de post subsidie auto-omnibus
is gewijzigd in een post pro memorie,
werd de begroeting voorloopig vastge
steld op f 147.549.54 in ontvang en uit
gaaf.
Die van het Weezenarmbestuur werd
eveneens vastgesteld.
Voorts werd benoemd het personeel
bij het vervolgonderwijs en had de over
plaatsing plaats v an het personeel aan de
'dfie nu 'nog altijd de pa-j
Rijk, waterbouwkundig ambtenaar teversdhilBende scholen
D
voorkomen en genezen de
S lastige droogheid in de keel
IS het gemakkelijkst door het
gebruik van LakeroLPastillea
De ademhaling wordt gezond en
zuiver. Overal verkrijgbaar a Fl. 0.50
per doos. 15.
(IngjRz. Med,)
Imstp-W atei?
met warme melk drie glazen per dag tegen
alle aandoeningen der rijjmvliezen.
Neemt geen namaak
(Ingez. Med.)
KERKNIEUWS.
De kerkeraad der Ned. Herv. gem.
te Hóedekenskerke deed gist«r
toezegging van beroep apn ds. J. Hof keg
te Walerlandkerkje.
Het tractement van den predikant
bij de Ned. Herv. gem. tie St. Annalaad
is verhoogd met f 500 en gebracht op
f 3500.
In de Woensdagavond gel.oapj^n
vergadering van kerkvoogden en rota-
beien der Nederl. Herv. gem. te Oofst-
bnrg werd besloten tot invoering van.
een kerkelijken hoofdelijken omslag
in te gaan met 1922.
Het traktement van deu predikant werd
bepaald op f 3200, zulks iu verband met
een door of vanwege de synode ontwor
pen regeling.
_o
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te St. Annaland J. H. Th.
Rappard te Brakei.
Gere f. Kerken.
ler-oepen te Middelburg dr. S. P. Dee
te ïwingeloo.
pieren'verzekering' geven dat die Staten Baarfand te benoemen tot gemeente-op-i Benoemd werd als onderwijzer aan de
Generaal vert^lenwoordiaer het igteh e e-zidhter- Na eenjge discussie wordt hier.5 openb. lagpre school d® heer A. v. d.
vertegjenwoordiger het gehee-
le Nedterlandsche volk", en dat de leden, i L'oe besloten en een vast salaris van 50
stemmen „zonder last van of ruggespraak toegekend. Hierop ging de ve*
met hen die benoemen") gadering over in gesloten zitting.
Gisteren heeft minister Aalherse, mi-
Velde te Sittard jnet 9 stemmen; op j.
v. d. Meulen Boschman werd 1 stem uit
gebracht.
Op verzoek van de N. V. waterljeiding!
Mij. Tholen werd besloten een wijziging
in de woningWetverordening aan te bren-
Woensdag schrok het paard van den
landbouwer G. te W o 1'phaart sdijk CT0
dat voor een Utrechtsch wagentje gespan-f gen. Deze zal om' advies naar de Gezond
nen was. Het heele gerij kwam in eenheidscommissie worden gezonden.
a sloot lerecht. De glazen van het wagentje Voorts werd goedgevonden om aan het
moesten gebroken worcjen om de vrouw J comité van helang|heb|bende gemeenllein
nxstei van Arbeid, een bezoek gei>racl>,f j van G. uit haar benarde positie te red- i bij de spoorplannen ter tegemoetkoming
aan Middelburg. Ten eerste werd perGelukkijg bleven overigens persoon-j in de kosten, 1 cent per inwoner als sub
auto naar Oostkapelle gereden teneinde lifke ongelukken uit. 1 sidie te geven
een bezioek te brengen aan het buiten j i Hierna "gesloten zitting.
„Zeeduin", waarvan voorloopig een deelDoor de bemoeiingen van 'l bestuura
als plaats van vestiging van een sana-jvan 't N utsdepfiirtement te Ier se kei
torium is gedacht.
D
Troelstra er in zijn lange redie Vliet m
geslaagd is aan te toonen dat gedurende
•de eeuw hier d(e arbeid van het huis
van (.ronje niet is igteweest van de glrootste
beteekenis voor 't b*Lang van ons volk.
Bovendien gaf deze spreker het stand
punt van den Vrijheidsbond aan- oehoud
van de monarchie. Nu de democratie
zich bier volledig kan uitleven, is het
niet raadzaam over te gaan tot een ande
ren staatsvorm waai-van de gevolgen nu
nog niet kunnen worden overzien. Fn
mocht het Huis van Oranje uitsterven,
da* is het beter om niet automatisch
een vreemdeling tot den troon te roe
pen zooals de heer dje Monté Verloren,
wil, m'aar om hem djoor het volk tot
deu troon te doen roepan. Met de voor
stellen van de hejeren SnouCk Henkemansi
en Rutgers tot uitbreiding van de erfop-
op vol ging kunnen spr. en zijn vrienden
zich echter vereenigen.
Ten slotte het eprste deel vaa het-
antwoord van Minister Ruys.
- ïf'j stelde zich natuurlijk recht tegen
over den heer d|e Monté Verloren. De be-
djpeljiinjg! der voorgestelde (herziening is
om van de troondpvoiying uit te sluiten
p*r?»ü»a van wie m©n ailjeen weet dat
's Middags werden js de toezending verzekerd van een bi-:"'' Z e e uw s eh-Vl a a n de r e n O
lo.a. de woningen aan 'den Stijfselweg bliotheek der Centr. Ver. voor reizende Naar men aan Zelandia uit goede
beziocht. Heden bracht Z. Exc. een We- j bibliotheken. Het leesgeld is bepaald opWron mededeelde, heeft den Minister nj
zoek aan Vlissingen, waar ook de wer-' 3 cent per week. Iedere lezer moet zich Arbei<l zicb bereid' verklaard voorloopig
ken -in het belang der Volkshuisvesting} een leeskaart a 5 cent en een stevigen v?or de" touw/an ten boofte, 25 wo"
werden beziocht en vertrok de minister 1 zak l0.f zeiltje aanschaffen tol berging 1 ni?=e" bl®"®n de gem(sente Hulst pre-
van 't block dat hij meekrijgt. m,es beschikbaar te steilten, mits de bouw
te 2 uur naar Terneuzen.
-o
i wordt ondernomen door particulieren.
Uit Middelburg.
In de gisterenavond gehouden ver-
-——o
U i t T h o 1 f n. j —o
Dinsdag kwam de raad van T h o. -i t Zeeuwsch Vlaanderen W. D
- ,len onder voorzitterschap van burge.} In de openbare vergadering van don
glO"erins dei R. K. kiesveneeniging is d® (meester Diepenhorst bijeen. Afwezig was:raad van Cadzand op Dinsdagavond
heer L. FGroosman, candidaat gesteld ,[e [iecr Aertsen. was de heer W. de Smidt m)et kennisge-
voor het lidmaatschap der „commissie Ingekomen was bericht van den heer ving afwezig'.
wn lo om te worden geplaatst op de Fluit dat ilidj' wegens benoeming aan deVastgesteld werden een verordening,
der samenwerkende partijen. i neutrale sdhool le Bergen op Zoom zijn i op de heffing van een inkomstenbelasting
jbenoeming als onderwijzer aan de open-leen verordening op de invordering en
vp~ Disteren zijn alhier een aantal 1 school te Tholen, niet aanneemt, j een wijziging van de verordening op de
eensche arbeiderskinderen aanseko I terw^jl de (heeren W. van Liere 1® JOoja- j heffing van hoofdelijken omslag vier
tinge en G. A. van Overh®eke te Rot-1 maanden in 1922.
arbeiderskinderen aangeko-
nien die hier ter stfede en in verschil -
te rule plaatsen op Walcheren bij pleegou
ders werden opgenomen.
Ier dam bericht gezonden hebben dat zij 1 De jaarwedde van den ambtenaar
Een ingezetenfen alhier heeft uit
Spanje een brief fgjekregen van een zgn.
„schatgteavei Men zij nogmaals gewaar
schuwd nimtaner op zulke blieven in te
@!.iian.
Uit VlissiHgen.
Te Vlissingen is gisteravond
definitief opgericht een comité tot rteun
eau Rusland|, dat ten spoedigste zijn werk-
zaamheden zal beginnen.
hun benoeming1 als hoofd aan de gemeen-
iosfj!ooien aannemen. Eeniae ingekomen
stukker van G©d. Staten. Alle voor 'cen-
n'geving aangenomen.
Van den inspecteur van het onderwijs
te Middelburg is bericht ingekomen, dat
goedkeuring wordt gehecht aan het he
stuil om tegen een 'feuursom van f 500
's jaai's een lokaal ten behoeve der R.
N. L. af te staan.
Een door Ged. Staten voorgestelde re
geling tot herziening van het salaris
van den ambtenaar van den burgerlijken
stand wordt verworpen.
van
den burgerlijken stand werd in overeen
stemming gebracht met de regeling van
Ged. Staten. Een wijziging in de begroe
iing 1922 werd goedgekeurd.
Mei de begroeting van den keurings
dienst van waren voor het gebied Goes
vo< r den dienst 1921 in ontvang en in
uitgaaf op f 19.200, ging de raad accoord.
In de verordening betreffende het open
baar vervolgonderwijs werd een wijziging
aangebracht.
Gedenkteeken ds. Klaarhamer.
Gister, 3 Nov., een jaar na het over
lijden van ds. P. W. J. Klaarhamer te
Utrecht, is door de Geref. Gemeente al
daar een gedenkteeken onthuld op het
graf van den overledene en aan de fa
milie opgedragen.
Ds. Goudappel voerde daarbij het
woord, herinnerd aan de liefde van den
trouwen, teederen, vaderlijken vriend. Ds.
P. J. W. J. Klaarhamer uit Dokkum, oud
ste zoon van den overledene, bedankte
namens de familie.
De gedenksteen is, zoo zegt het U. D„
in zeer eenwmdigen vorm, uitermate
sober uitgevoerd. De plaats, die anders
gewoonlijk wordt afgedekt door een
zerk is thans belegd met oranje-kleu
rige vierkante tegels, met breede witte
voegen. Aan het hoofdeinde, tusschen
twee aucuha's is de eigenlijke gedenk
steen opgericht, staande op een voetstuk
van twee op elkaar gestapelde kubus-
blokken, alles van hardsteen. De groote
rechthoekige gedenkplaat bevat ebn
inscriptie met simpele letter, waarop
't volgende te lezen staat;
Pieter Johannes Willem Klaarhamer,
predikant der Geref. Kerk van Utrecht,
geb.. 17 Sept. 1848, tovert. 3 Nov. 1920
Gij zult 'mij leiden d|oor Uwen Raad
en daarna zult Gij mij in heerlijkheid
opnemen. Ps. 73 24.
in dankbare herinnering van zijn g®.
meen te.
tSNDERWlJS.
Geslaagd te Rotterdam voor het exa
men vrije- en ordeoefeningen dl® heer J
P. Versluis te Sero os kerke. (W.)
- Gestaagd te 's-Gravenhag® voor liet
examen akte i. o. d« hoe-en J C. uj6f
Ridder 1® Hoe k ®n J. van Strien te
Te,r neuzen.
De door het NuLsbestuur te ler-
seke ingestelde cursussen voor vol
wassenen zullen Maandag reeds aan
vangen. Er zijn 22 gegadigden. Er wordt
aanvankelijk les gegeven in Ned. taal,
rekenen, aardrijkskunde, geschiede nis,
boekhouden en handelsrekenen, r ransch,
Engelsch- en Duitsch.
Bij het op Maandag gehouden toe
latingsexamen der R. K. Landbauvvwin-
t er school te Hulst slaagden de volgen
de candidaten: René van Acker te Clinge,
Antoon Baart te Hulst, Camille Bruggje-
man te Clinge, Aloys Buysroigge te Hulst,
August Cammaert te Hoofdplaat, H. t'er-
ket le Nieuw Namen, Jos d'Haens te Clin
ge, René d'Hert te Zuiddorple, Genard
Hiel te Walsoorden, Maurice Tterckhaert
te Westdorpe, Jo*s Larsen te Middelbur/,
Fmila Vaal en Leo Vierdurmen. beiden
