Donderdag S£ Movembar 1921*
104* Jaargang
(Jit Stad en Provincie.
m. 250
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Bij dit namtner behoort een BijvoegseL
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer,
i Zitting van Wpensdag.
i>e twee amendementen lop de Grond
■wet betreffende die vrouw, zijn van de
baan.
Dat vRn de vrijz.-diem. verbiedend een
■wettelijke uitsluiting van een vrouw van
de benoembeerheid! tot eenig ambt, werd
door den heer Mar chant ingetrok
ken en omgezet in een motie, die later
zal behandeld worden.
En dat van den Vrijheidsbond, dat tijL
dens het debat gewijzigd werd in een er
kenning van het begibsel der Volledige
staatsrechtelijke burgerlijke en ecloirtomi-
sche gelijkheid van man en vrouw, werd
intet alle stemmen, behalve die van den
Vrijheidsbond, verworpen..
Bijna de geheele dlag is miet de
bespreking van deze beide amendementen
gemoeid geweest.
Het meest zakelijke daarvan was die
toezegging van Minister Reys dat
als het denkbeeld van het amendement
der vrijz.-democraten werd omgezet in
een mfotie, de regèering bereid zou zijd
te Onderzoeken in hoever in verschil
lende wetten verandering dient te wOrden
gebracht ten gunste van de benoembaar
heid der vrjouw. De heer Marchant Volgde
dien wenk dadelijk 'op.
De besprekingen van het amendement
van den Vrijheidsbond deden ©enigszins
denken aan politieken naijver, althans
wal de tegenstand der S. D. A. P. en
Vrijz.-Democraten betreft.
We kunnen niet zeggen het amende
ment gelukkig te vinden. Een consequen
te toepassing leidt tot zooveel eigen
aardigheden, dat het den tegenstander
niet moeilijk viel hel voorstel tie be
spotten. Maar de wijze waarop dSat ge
beurde, speciaal links, had; herhaaldelijk
zoo sterk het karakter van een spelletje
om den Vrijheidsbond een hak te zetten,
dat de heer D r e sfselh u'y s adn den
heer Marchant l».a. de kwalificatie 'van
„treurig politiek gedoe" toevoegde.
De Kamer is aan 't eind der zitting
nog begohnen met het belangrijkste punt
der herziening: de troonopvolging. De
verschillende voorstellers van amendje-
mtenten hebben ieder hun voorstel toe
gelicht.
iWe brengen nog in herinnering dat
de strekking van het regeer in gjkvofoir s tfel
is de troonopvolging te beperken tot
de nakomelingen van Koningin.' Wil hel
minst.
De heerén v. d. Laar, Rutgers en
Snoeck Henkemans hebben amendemen
ten ingediend lom dit nog te verduide
lijken. De heeren Troelstra en Marchant
wenschen hierin een zinsnede dioor de
Stafttsc|olm!missie Voorgesteld, in te voegen
de bepalingen, bij 't Over gaan der Kroonj
naar een nieuw stamhuis, beperkend tot
de huwelijken në dien overgang gesloten.
De minister van Arbeid 'heeft gloed-
(gevonden dat de volgende, vrobger toe-
gekend, bijdragen voor woningbouw zul
Ier worden uitgekeerd aan de volgende
gemeenten:
St. Ann aland, ten behoeve van J.
M. Soeters (beschikbaar te stelten ged.
der bijdrage i/3) 1000;
Breskens ten behoeve van P. v.
de Heuvel—v. Lare f 1350;
ElleraCel ter behoeve van A. M
Vlaander en C. Hanse resp. f 1460 en
f 1000:
Haamstede ter behoeve Van L. J
Verton en M. Vlaander resp. f 2000 en
f 1960,
's-Hee ren hoek ten behoeve van L
Stokx en L. Capeilb resp. (beschikbaar
te stellen ged. 2/s) f 700 en f 790;
Hoek ten beihoeve van J. van 't Hoff
(Va ged.) f 2300;
Krabbendijke ten behoeve van B.
Nieuwerthuijse f 1740;
Kr uiningen ten behoeve van P. c.
v. Poelje az. en L. Vogelenzang (Va g^d
f ,833;
Oosterland ten behoeve van B.
Goudzwaard, f 1260;
O |U 'd e I a n d e ten behoeve van
Scbog, f970;
Ovezand, ten behoeve van het R.
K. kerkbestuur, f 1460;
Sejrooskerke ten behoeve van S.
Rerrevoets f 1270.
Bij Kon. besluit zijn benoemd
tot heemraad van het waterschap
Schouwen A. P. v .d. Wedjde, te El 1 e-
m eet;
tot lid van bet bestuur der water-
ieering van den Calamiteuze Zimmermanl-
polder P. Bruijnzeel, te R i 11 and-Bath;
bot dijkgraaf van het waterschap De
Breede Watering bewesten ferseke, C.
D. Vereeke, te Kapelle;
tat lid van het bestuur der waterkee-
ring van het calamiteuze waterschap
Scherpenisse C. van Dalen, te Scher-
penisse;
tot raad van den polder iWialoheren
G.. van de Putte te Vlissingeln.
Uit Middel burg.
De antirevolutionnaire kiesvereenü-
ging, Nederland en Oranje" te Mid'del'
burg heeft haar werkplan voor het eer
ste deel van het winterseizoen vastge
steld. Ze wenscht het Ontwerp Program'
var Actie van het Centralal Golmifé in een
6tal vergaderingen te behandelen. Achter,
een volgen s zullen de hoeren mr. 'P. Die-
leman inleiden: de Algemeene Beginsjet
len Bn het gezantschap bij het Vaticaau,
'J. F. Heemskerk Financiën, Binnenlandsch1
Bestuur en Defensie, S. Brandsma Onder.
wij's), W. A. deu Hollander Sociale Vraag
stukken, C. Wteeda Koloniën en mr. P.
Dieleman Justitie en samenwerking met
andBre partijert).
Ook de dames-leden zullen, vooral met
het oog op de komende verkiezingen'
voor de 2de Kamer, hartelijk welkom zijnl.
Op de laatst gehóuden Vergadering vian
bovengenoemde kiesvereniging 'werden
gekozen lot leden der comhiis'ste, (be
doeld bij artikel' 131 der gemeentewet
de heeren R. van der WOllB, W. A. den
Hollander, Cihr. Hondius- C. Weeda, A.
D. Littooy en J. Olthoff.
- Dezer dagen herdachten twee inwo
ners onzer stad hun 40-jarige ambtsver
vulling. De heer J. C. Vinke, onder
wijzer ajan school B, was Dinsdag 40
jaar bij het onderwijs' werkzaiam' en ont
ving c.a. van het hoofd der school een
blijvend aandenkerf.
Gisteren was de heer J. G. Damman
lste werkman op het atelier der Neder.
Iandsche spoorwegen 40 jaar in dienst
der S.S., en mOcht evenals de heer Vinke
vele blijken van belangstelling onder
vinding
- Nadat hedenmorgen een deskundige
het gebrek aan het carrillOn had Welpen
wegfnemenspeelt ons klokkenspel, na
een staking' van 68 ,uur er weer lustig
op los en geeft weer ieder kwartier als
voorheen aan.
Uit Vlissingea.
- Het defect aan die Keersluisbrug te
Vli Issingfen is weer hersteld en "wordt
deze wedter Clectrisch open e'n dicht ge
draaid.
Uit Zuitf-B«velend
Woensdagmorgen had op de haven
te Borssele een ongeval plaats, dat
'betrekkelijk nog gloed afliep. De zoon
van den landbouwer M. de Regt zou
met een met Meten geladen wagen waar
voor twee driejarige paarden stonden,
van den dijk den (oprit afrijden. De jonge
paarden luisterden echter Mj het draai
en niet naar het stuur en drongen daar
door het voertuig van den dijk. Paar
den en wagen stortten naar oimlaag. De
geleider sprong bijtijds van het Voertuig
doch bij zijb val tegen den dijk brak
Mj een arm'. De wagen was deerlijk ge
havend en één der paarden bleek een
gat in de tong te hebben.
Tot voorzitter der vereenigingt het
Groene Kruis te Hoedekens'kerkB
is benoemd dl*. C. Koek, zulks in plaats
van den heer J. D. Elenblaas, die naar
elders is vertrokken.
De kerkeraad der Ned. Herv. Gem.
te H |o; e d. e k e n s' k e r k e deed Woens
dag toezegging van her.oëp aan ds. J.
Hiofker te Waterlandkerkje.
In de vergadering van den raad te
Waarde op Vrijdag j.l. werd de bezol
diging van dien ambtenaar van den burg.
stand verhoiogd van f 150 tot f 151.
De begrooting van het burgerlijk of
algemeen armbestuur, dienst 1922, werd
den raad aangeboden en gbedjgtekeurd.
Deze begro'oting kwam in ontvangst en
uitgaaf pp f 4372.11 met een post voor
envfo|orziene uitgaven van f 681.661/2'.
Vervolgens werd behandeld het ingekio1-
nïen verzoek van de Groene Kruis-afd.
te Waarde otó een subsidie in de kosten
van aanstelling van eene wijkverpleeg
ster voor Waarde en Kra'bbendlijke. Hier
op werd een gunstige beslissing gen-omen.
Toezegging werd gedaan van eert jaar-
lijksch bedrag van ten hoogste f550,
tot wede r0 pze ggin gs.
Besloten werd dp hoofdelijke omslag
voter het vervolg te laten innen door -dié
Rijksbelasting-administratie.
Mede werd vastgesteld een veror
dening fop het heffen van de schoolgel
den.
Een suppletoir kohier op den hoof-
delijken ontslag voor 1921 werd: vastge
steld tot een bedtag van f262.12, en voor
de hondenbelasting van' f 13.75. 1 r
Daarna werden dte reclames tegen den
bioo'tfdelijken ontslag behandeld.
Ten slotte werd die gemëentebegroor
ting, dienst 1922, goedgekeurd in ont
vang en uitgaaf tpt f31781.87, met een
ionvjoprzien Van f 1987.81.
Uit Nobrd-B e velunrf.
In de Maandag gehouden r,aadsver
[gadering van Cp 1 ijnsplaat waren alle
leden aanwezig'. Tot lid van het burger
lijk armbestuur Werd herbenoemd de heer
G. Israël.
Tot onderwijzeressen bij het vervolg
onderwijs werden benoemd de dames J
M. van Westtenbrugge en A. IJ. Sdbraven;
De nieuwe curslus zal Jg|egeven worden
aa-n jongens en meisjes tegelijkertijd en
de volgende week beginnen. Eerst was
bepaald, dat de cursus vanaf 1 Novem
ber alleen voor jongens zou gelden.
De jaarwedde van den igemeen^ebode
werd gebracht van f 500 op f 520, daiar hij
nu de f 20 niet meer ontvangt voor het
ophalen van schoolgeld.
Op voorstel van B. en W. werd beste
ten de wijkverpleegster aan te stellen als
ambtenaar vlan de gemeente op een sa
laris van f 1400. De gmeente Kats heeft
haar saliaris bepaald op f 350.
Aan de beide vaste gemeentearbeb
ders' is een [gratificatie van f 100 toe.
gekend over het afgeiooppn dienstjaar.
De begpooting werd vastgesteld met een
eindcijfer van f 6731 Ij 195 en een post
van onvoorzien van f 3374, terwijl de H.
O. werd bepaald op f 23000.
Uit Thai e n.
Bevorderd tot wachtmeester der
Kon. iniarechaussée te Besiopijten, de heer
A. Jppse Mz. van Poortvliet.
- Benoemd tot gemeentewerkman en'
nachtwaker te Ppprtvliet, in plaats
van W, C. Hordpjk, die 1 Nov. j.l. eervol
(ontslag had aangevraagd', M. C. Kop-
penhiol.
- In de raadvergadering van O ud-
Viossemeer werd de circulaire inzake
bezoldiging ambtenaar van den burger
lijken stand voor kennisgeving aangenion
men. De begnototingen van de gemeente^
weezen- en algemteen armbestuur wer
den vastgesteld pp de sonhnen daarvoor
voioir gedragen. De vexTordening'voor liet
vervlolgofidcrwijs werd gewijzigd. De ver
deeling der gemeente in twee stemdis-
tricten werd ppk bepaald. Enkele recla
mes tegen aanslag in den hioofdelijkert
lom'slag wei*den behandeld. 'Door den heer
P. van Sdhetsen was verzocht een stukje
land te lm(o'gen aankoopen ondier den Mo
len, eigendom der gemeente, waar afwij'-
zend pp beschikt werd.
Uit Zeenwsch Vlaanderen SV. D.
Ter aanvulling van het reeds gemel
de over de Maandag gehouden zitting van
den gemeenteraad van IJ z e n d ij k e zij
nog gemeld dat Jbij de beh.au deling der
ingekomen stukken door den heer Schijvc
de wenschelijkheid werd betoogd van in-
rekking der bepalingen van de vleesch-
keurinigis'wet voor wat de huisslachtingterï
betreft. De raad bleek het met den voor
steller eens te zijn en besloot met alge-
meene stemmen aan den minister van ar
beid te verzoeken te willen bevorderen,
dat de hiuisslachtingen buiten dte ver
plichte keuring vallen.
Een verzoek van hetflifbofd der school
Overmaet om he'm' -alsnog de vergoeding|
voor heli n 1920 gegeven onderwijs in
de iFransche taal uit te betalen, werd
na toelichting door den voorzitter^ met
algpmteene stemmen ingewilligd'.
Een schrijven van den bond van genees-
heeren, in overweging gevende eenslui
dende instructies voor de gemeente-ge-
neeslheeren voor vaccinatie, doodschouw,
enz. vast te steilten, werd voor kennisge-
vinjg aangenomen.
Nog wasi ngekonton een verzoek van
het Roomsch Katholiek Kerkbestuur van'
IJzendijke om' de woning, gelegen naast
de openbare school en door het ho(ofd
dier school bewoond, aan requessant in
eigen-dom over te dragten. De voorzitter
was vain meening, dat deze woning niet
kan worden verkocht zoolang de open
bare school bestaat omdat het hoofd dier
school bij1 zijne benoeming ëen ambtswo
ning heeft gekregen en deze hem1 dus
niet pnttrokken 'kan worden. Waar het
hoofd evenwel bereid is' de woning te
verlaten wanneer het gemeentebestuur
hem een behoorlijke zit- en slaapkamer
kan aan de hland 'dloen zal het dagelijksteh
bestuur uitzien dit te krijgen en kan
dan eerst over den verkoop worden Ite.
slist. Besloten werd het verzoekschrift tot
een volgende vergadering aan le houden.
Hierna kwam' in behandeling' het reeds
vertntel(de voorstel' om met de P, Z.
F M. een overeenkomst aan te gaan voor
de levering van electrischen stroom aan
de gemeentel.
Ofschoon de raad genegen bleek een
contract met de P. Z. E. M- aan te g|aan,
werd, zo-oals we reeds meedeelden, be.
sloten eerst de gevraagde inlichtingen af
te wachten, alvorens een definitief besluit
ten emen.
Met 6 stemmen voor en 1 tegen werd
besloten .hieeretj Ged. Staten te verzoe
ken het salaris van den fweefcten veld'-
wachter ntet ingang van 1 Januari 1922
fe brengen op f 1200 mét tweejarige
verboogingen van f 100 tot een maxi
mum van f 1400.
Eeu vterordenirtgl op de heffing van
schoolgeld wterd vastgesteld alsmede vtel-
(Inger. M«d.)
zijn, het vaststelllen der verordening op
de heffing' van een plaatselijke inkomsten,
belasting tot een volgende vergjadering>
iuitjgjëst|p]{d(
In verlwuid met den s'choolbouw werd
g)oedgpvonden hét (daarvoor benoodigdjel
geld tijdelijk op te nemen naar mate de
terïnijlnfin van uitbetaling vervallen en
eenige veranderingen aangtebr|acht in Üe
reeds vroeger vastgestelde voorwlaardtem
van geldteepingi.
Bij de behandeling dér begr-ooting voor
1922 werd op voorstel van den voorzitter
beslo-ten voor de te houden tentaonsteb
ling van ooft en tuinbouw f 1000 uit te
trekken.
k.e strafver.oirdeninigien nog' van kracht nexatie seed's1 op Londen en Brussel «e
Vllin ihiot xro Cf of#3iin art «1 «J ^-,1 -.
DE ANNEXATIE VAN 'T ZAND.
Gisterenavond hiad dfe anfi-rev. kïesVer-
eeniging te Koude kerke eene verga
dering waarin de burgemeester, de heer
H. P. van der Borch' tot Verwoldé het
annexatie vraagstuk zou inleiden.
Aanvankelijk bleek verschil van mee-
ninjg' te be; laan over die vraag of de ver-
g|a,derins' al of niet openbaar zou zijn.
Re -lo ten wferd' eerst eene openbaret
verjsladering fte houden en werden de aan'J
wezi'ge ancijersdenkenden ook toegelaten^
Na opening der vergadering door den
voorzitter, den heer Ten Brink, ver
kreeg de burgemeester het woord.
Alvorens het anntexatie-voorstel te be
handelen stond spr. eerst enkele oogten-
hl likken stil bij de theoretische zijde,
de annexatie, opheffinlg van gemeenten
en dergjelijke.
Ged. Staten van onderscheidene pro
vincie1 lieb'bjen aan dte gemeentebeslure-i?
een circulaire gezonden ,w,aartn wordt
aangedrongen om medewerking te ver-
leenen tot samenvoeging van gemeenten.!
Ook in Zeeland is m(en daarmede reeds)
druk bezig.
Bij de beoordfeelinjg eener grenswijzi
ging komen in hoofdzahk twee princi
pieel verschillende zienswijzen naar vo-
len. Een dtezer die uitgaat van de histo
risch geworden gbenzen, acht annexatie
alleen dpn gterechtvaardigd, als bepaalde
lijk kan worden aangetoond ,dat 'die be
staande igrenzfen, om' welke redenen ook,
niet ruim senoteg zijn en de toestand on
houdbaar is gleworden.
De andere zienswijze telt vooral in oe
laatste jaren v(eel meer voorstanders. De
ze zijn van oordeiel ,dat de historisch ge
worden grenzen meerertdejels eeh pro-;
duet zijn vgn toevallig bestaande örnstan-
heden wellicht ook van willekeur, die
dus ook naar willekeur veranderd kunnen
worden.
Spr. behoeft in dezen kring wel niet
le zejggfen ,rl(at liet A.-R. standpunt, dat
glaarne ziet grojeien wat op den bodem
der historie wortelt, zich "Tejglen wiltekeu
rige -grenswijziging kant. Tocli word took
in die partij veilig aang|eno-men, diat het
aljgemefen bellang d(e toetsteen van een
grenswijziging dient te zijn en dat over
schatting van de historische waarde der
-oude (grenzjen verkeerd en uit dien tijd is.
Toch en hierop vestigde spr. de aan
dacht dit zial toch het streven van den
weigever mloelen zijn. diat niet slechts op
het belang: van één glemeenle wordt gelet.
Ons land maakt dan ook een min gun
stige uitzondering op wat elders plaats
placht te igrijpen. Als wij kijken naar de
grootste stedten van Europa, zooals Lon
den en Brussel, waar de bevolking zich
allengs z-00 uitgebreid heeft, dat alle af
standen tusschen d'e stad en tal van pm-
rinjgjendte dorpen wegvielen. Toch' is' men
er daar niet toe overtgtegaan, om deze om
liggende dorpien in de groote stad .kort
weg op te simlelten.
En in tesendjeel was men er v|aak op
bedacht elk dorp zijn eigen btestnur en
huishouding te Laten bfehoudeö.
Van A. R.-z^'d* heteff mten Mj elke «n-
wezen om d|e revolutionnaire opsmeltingpi
methode zoo lang' mogjelijk tegen te gjaan.
Tegenwoordig is mjen miaar al te va*ta
van meening1 diat samenvoeging van ge
meenten n-oodlg is, om een eer econo-j
misch en zuinig beheer te krijgen.
De illusie, diat m|en de klosten door sa
menvoeging vteel kleiner kan mlaken, is
volgens spr. echter niet te verwezenlijkten.
De liestuurdjers van kleine gemeentes*
voeren op 't oójg|enblik een Veel zuinigter
beheer en ook zijn die eischen van be
woners Van platteland^fglemeenten kleiner
lals die van stedelingen.
Indien uitbreiding van jeen stad niet
strikt noodzakelijk i&, mloet de regeering
vooral in een tijd waarin wij nu leven
niet tot annexiatijë medewerken.
De gem/eente Middelburg1, heeft reed^
meerm'alten 'getradht, een annexatie van 't
Zand te bevorderen, doch tot nog toe
is dit nuïrtmer igelukt. In 't btegin van
't jaar 1919 is daartoe weer een poging
gledaan.
Spr. d|oet voorlezing van die reed»
vroeger door ons gjemelde motiveering
doei bet gerrfeen te bestuur van Middel
burg, en van het schrijvten van de ge
meente Kou Jekèrke naar aanleiding daar
van.
Bij het punt van dp vestijging' van een
Marinehospitaal op het d|opr MidJdelburjg
(srewenschte deel van Koudekterkie,
spreker, dat dit vfervallen is, daar in
Zeeland geen Marinehospitaal zal kömten.
Bij nadere bteschouwing blijkt, vol
gens sprekfer, dót allé argumenten van
annexatie vjervallen, het eenijge wat niet
geheteI te -ontzenuwen valt is die kwes
tie van rioleterinjg, electrificatie, watter-.
leiding en dergelijke.
Nu is het zijns inziens een open
vratelg of de Zandenarfen dit altes' bte-
igeerjén tegjen een zoo hoogen prijs. Inf-
mters verh-oojgen dje belastingen reed^l
door het feit dat zij Mi-dielburgers wor
den en dan nog extra belastingen voor
al de uit le voeren werken.
Maar nog' veel betwistbaarder schijnt
het hem of Middelburg! er ooit toe zit!'
-overgaan rioleering enz. aldaar aan te
brengen. En wat zien wij dan gebeu
ren? Dat Middelburg annexeert op grond
van rioleering, doch dit niet uitvoert.
Welke toestand wordt nu geschapen?
Een igemfeente (Middel burgf), die zich'
igeen extra luxe bekostigen kan, annexeert
uit expansiezucht een deel van een ani-
idere jojemeente, tot g|root verdrielt Van;
dal deel ('t Zand) en tot scha
de van de gemeente tot wie het behoor
de (Kou de kerke). Men moet zich niet
verbeelden dal het verlies van 't Zandl
voor Koudekerkje voordeelig zal zijn;de
ze gemteente heeft een zekéré huishoud
ding', waarop bij vermindering' van zie
lenaantal wel t|e bezuinigen valt, maar
die bezuiniging' zal niiet zoo groot zijh
,als het verlies aan inkomsten van het
Zand bedraagt. De inkomsten Van 't Zand
overtreffen voor K-oudekerke verre no|g
de uitgaven, dit zal altijd zoo blijven
daar de Z,andenaars van die gemeente
K-oudekerüe nimmer zullen verlangen Wat
zij dlan ook terecht van Middelburg zul
len vragen.
Doch de coirtmercteele kwestie moet
nie' te vieel op dien voorgrond worder*
gedrongen. Zieker m'-oet men dit ook' on
der de o-ogen zien, maar toch is het
werkelijk dr-olevig om' te zien, bij de vette
beschouwingen ovier 't Zand die men
den laatsten tijd hoort, dajt htet hoofd
motief wel dit is: Is het ons voordee
lig of niet? Dezle dingen toch mdgteö
niet den doorslag gleven.
Voor de Koudetóerkenaars is het zód
(gesteld; één dfeel van onze_ gtemeentW
wordt bedreigd mfet annexatie; de be
woners daarvan willen graag bij ons Mi
rten btehooren.
Nu is het plicht zoowel Van hiet ge
meentebestuur als vBn dte igefteete ijp-