FEUILLETON.
Ie Hi mei dee Hoepel.
TWEfiBE BLAB
Pink Pillen
iatirdag 17 Sept. 1921, 10. 219.
De
zijn de toevlucht voor
de verzwakten,
de zwaarmoedigen,
de bloedarmen,
de onmachtige*.
Binnenland.
Rnitftnl*n<i
TA*
BE GEMEENTEREGROOTING
W-A'S MIDDELBURG.
Op t oogenblik dat we hiermee be-
jgimie* stept oms hoofd meer naar ver-
verslajgen van feestten, ten toonstelling,
koninklijk bezoek, bekroningen e. d. dlair,
oear e jij Ter*. Maar als dit blad verschijnt
i. de feestjweek achter den rug. En
daarom zullen we hier enkele cijfers
laten volgen uit dè pas in druk versche
nen gjemeentjeibegrpoting, die de lezers
diac in rust kunnen genieten.
Allereerst 'hebben we gekeken naar
hoofdduk I der ontvangsten: inkomsten
■wegens vroegere diensten. Maajr de ko
lommetje 3 daarvan zijn blank Als pas ge
vallen sneeuw.
Toen naar hoofdstuk I der uitgaven?
mjadeelige sloten van vorigte jaren. Eu
idaarTRn zijn de kolommetjes niét blank
Onze lezers weten reeds van verliedén
paar dat 1918 een leel'ijk g|at naliet, »l.
een nedeelig saldo van f 144.346 en dat
1919 dat gat wel voor een deel aanvulde
maar toch nojg een opening: liet van
f 58.054.
En zie, het jaar 1920, dat met dat
tekort begon, heeft ten slotte een tekort
£eMen van f 61.539. Dat wil dus zeggen
dafc (toen vrijwel op hetzelfde bleef staan,
in weerwil van de onmiskenbare stijging
vpn de uitgaven. Dat is dus zoo kwaad
niet.
Wet: (djat al, drukt die post op de be
grooting voor 1922.
En er drukt nog meer op.
Vergeleken met het loopende jaar
Atfj'gt hel eindcijfer van f 1.253.922, tot
1.3S9.713 als raming voor het volgend
jaar, d. i. dus f 135.791 meer.
j Behalve idian door die 2i/2 duizend gul
den verschil in nadeelig salklo,, wordt dit
allereerst verklaard door de nieuwe sa-
iarisregeling' van het raadsbesluit van
31 Wei van dit jaar. Daaraan is wel as
fwa&r de gjoedkeuringf onthouden door
Ged. Staten, maar die zaak is in hoogea-
beroep bij de Kroon, en B. en W.lhebben
«Ile sinlarissen op deze begrooting: be
tekend naar die regeling van 11 Mei.
Zoo steeg het totaal der jaarwedden
Jvan de ambtenaren ter secretarie mejt;
bijna f 6000, van inspecteurs en agenten
van politie met bijna f 11.000, vau het
personeel der openbiare werken mlet ruim
f 6000, enz. Trouwens, men heeft reeds
indertjijd hij het vporstel de berekeninjg
kunnen lezen dat door deze salarisver-
boogjng de gemeentebegrooting bezwaard
■werd met; 30 duizend gulden meer, en
de begrooting der bedrijven met 15 dui
zend meer.
Die zelfde oorzaak, maar daarnaast
ook het door de gemeente lOivernemfen
(van de expLoitjaitje van den reinigings
dienst droeg er toe bij dat daarvoor
inu een bedrag staat uitgetrokken van
t 73.347 tegen f 36.251 op de vorigje be
groeting.
Dan zijn er ntojg verlioog|de subsidies
eian o nderwij s-inrichiingenambachts
school van f 21.000 op f 28.200: indus-
trie.chool van f 10.000 op f 16.800; han
del.dagschool van f 11.200 op f 15.000.
De jaarwedde van onderwijzers en pen
sioenbijdragen staan voor f 23.000 meer
uilige trpkken. De verpleging van krank
zinnigen kostjte f 10.958 méér; de pen
sioenen f 8000 méér.
En, zooals men nu eenmaal weet van
ten gemeentebegnooting: verminderingen
van Letjeekenis, staan niet tegenover al,
deze verhoogingen.
Nu is voor den belastingbetalenden
ingezetene, de hoofdvraag: hoe wordt
dfet elles gedekt?
Dat valt in zoover mee, dat het niet
enger wordt dan het al is.
De arofdelijke omslag, die verleden
jaar op een totaal van f 625.000 werd
gestjeld, wordt n«u weer op datzelfde be
drag geragmd. Te vreezen is het wel dat
de gedaalde kapitaal-kracht van verschei
dene hoojg-aangfeslagenen haan invloed
zal doen voelen in een hoo(ger percentage
voor de anderen.
Maar overigens is er in de algemeene
belastingen alleen dit verschil gekomen,
dat er nu f 36.000 staat uitgetrokken
gis opbrengst van 100 opcenten op de
vermogensbelasting'.
Toch doet zich nu de uitwerking voe
len van de verhooging' van verschillende"
rechten, gelden ,legjes, schoolgelden enz
Tesamen brengt dat een f 13.000 méér in.
En als we zioo even den reinigings
dienst als een oorzjaak van nieuwe uit'
(gjaven hebben vermeld, dan dient} daar
tegenover te sftjaan dat er onder de in
komsten ook een nieuwe past van ont
vangst van f 11.950 als opbrengst Van aie
exploitatie is opgenomen.
En tegenover de hoogte uitgaven voor
de onderwijzerssalarissen staat een hoo-
gere rijks vergoeding krachtfens art. 56
(van f 76.049 tlot f 124.612).
Over den stand der bedrijven is voor
üe gjasff-briek en het electric, bedrijf uit
deze be^rootingen weinig of geen aan
wijzing te halen.
Onder ide inkomsten staan de bijdragen
uit (die liedrijven nog gepost als „Me-
miorie". Maar datjzelfde „mefoiorie" is
ook fle lezen onder de uitgaven achter»
de posten: bijdragen tot dekking' van het
noideelig saldo,
f Alleen de duinwaterleiding blijft naig
[geld vorderen. Toch is de 'bijdrage aan
dat; bedrijf tot delgingl van het nadeelig
saldo steeds minder. In 1920 was het
f 20.519, in 1921 f 15.699, en nu worcit
hel geraamd op f 13.000. Deze lagere
ramipg is echter blijkens de toelichting
opzet- n,l, een uitvloeisel van, het begin
sel dat de bijdrage ongeveer gelijk moet
zijn aan hetgeen de genieentje als vergoe
ding, voor het verleende recht op bui
zen in Je straten te lejggfeti, ontvang;.
Maai- nu ten slotte in dit vluchtig' over
zicht nog een negatief feit van bete©kfenis.
Op deze begrooting is geen melding
gemaakt van, en geen rekening gehou
den met de nog te ontvangen uitkeering
uit de opbrengst van de oorlogswinstber
lasting'.
Toch is daar iets van te vei-wachten,
wanl in het 26 Augustus bij de Tweede
Kamer ingediende wetsontwerp staat Mid
delburg vernield voor een bedrag van
f 183.941. Dat wetsontwerp is nog' niet
behandeld.
En als men den stand der gemëenter
financiën wil beoordeelen, mag men toch
wel met dat faveurtje rekening houden.
En dan kan de slotsom niet anders zijn
dan dat de financiën geen directe zorg
haren.
Maar dat is niet de eenige vraag die d|e
ingezetenen zich stellen. Ze vragen of
de belastingen dan maar steeds zullen
blijven op het hoogte peil' waarop ze ge
stegen zijn. En in dat opzicht brengt
deze begr.poting geen. belofte.
pen, dezelfde lijm, dezelfde papiersoort
dezelfde d'weil, één soort borstel of lui'
wagen, hetzelfde katoen enz. enz. op
en in de officieele bureaux en inrichtin
gen gebruiken?
Het blad is met den directeur gaan
praten en hij heeft ons uit zijn ervaring
typische staaltjes verteld van onoordeel
kundig en onhandig inkoopen waardbor
het voorkomt, dat hetzelfde arttikel
met 30, 40 en 50 percent verschil van
prijs wordt betaald.
Men voelt, dat wij' hier voor een reus-
achtigen arbeid staan, welke veel voor
bereiding noodig heeft. Daarmee is men
ook pas begonnen. Acht Augustus is naar
alle departementen en rijksinstellingen
(dus ook aan autoriteiten van Leger en
Vloot, en alle inrichtingen onder het De
partement van Onderwijs), een brief ver
zonden, waarin opgaaf verzocht wordt
van hetgeen zij jaarlijks inkoopen. Het
spreekt vanzelf, dat men niet dadelijk
met inkoopen begonnen is. Voiorloopig
heeft de directeur zijn vraag over 7 gnote-
pen verdeeld. Geleidelijk zulten er meer
bijkomen, misschien nog wel een 10—15
Tegen 15 September werden de ant
woorden verzocht, zoodat thans de ant
woorden gaan binnenstroomen. Voor le
zing en onderz]oek beschikt de directeur
over een staf van 7 perstenen. Uit de ge
gevens zal hij zijn stelsel van centralisja-
tie en normalisatie ontwerpen en pas
daarna kan hij tot centralen inkoop: over
gaan, waarbij hij zoo.veel mogelijk groep
na (groep hoopt af te werken.
Eischt Hollandsche verpakking
en gebraiksaanwjjring
3<
(Ingez. Med.)
door Douglas Valentine
Geautoriseerde vertaling van W. "E. P.
(Nadruk verboden).
17.1
Hij had een kaalgeschoren gelaal en
was zeker niet jong, want zijn wangen
hingen slap langs zijn kaken. Lange jaren
van gewöton-zijh aan commandeeren had
den hun stempel gedrukt o,p zijn manier
van doen, die gebiedend was en gemak
kelijk tot ruwheid zou kunnen overgaan,
dacht ik.
„Ik meende dat ik orders z|ou hebben
gehad vóórdat ik de villa verliet," zei
de generaal tot zijn zoon, „dan had je
rechtsreeks hierheen kunnen gaan. Ik
veronderstel, dat bij hem hier wil spre
ien; daarom wilden ze, dat hij naar de
.'.a 8e'bracht zou worden. Maar hij is
altijd jdezelfdjehiji weet nojoit wat hij wil?'
En hij bromde.
..Misschien wacht er thuis hel een
of ander, voegde hij er bij met zijn
heesche stem, die hij op kazerne-binnen
plaatsen schor geschreeuwd had.
.Wij reden dqor een wit hek een kleine
DE RIJKSINKOOPCENTRALE.
Het Vad. heeft een bezoek gebracht
aan het sedert 1 Aug. aain de Laan van
Meerdervoort gevestigde Bureau van de
nieuwe Rijksinkoppcentrale, gesteld on
der leiding van Ir. van Verschoor, oud
inspecteur van den gevaugjenisarbeid.
Men is bij de stichting van het kantopr
van. deze hoofdgedachte uitgegaanmas
sale inkoop en normaliseering van het
geen ingekocht wordt, moet den prijs
lager maken. Waarom om maar iets te
noemen zou men niet overal dezelfde
oprijlaan in, die ons voor een lange,
lage villa bracht. 'Noch vader, noch zoon
had een woprd tegen mij gezegd geduren
de de rit van af het station en ïk
had het niet gewaagd een van beiden
iets te vragen, maar ik wist, dat wij in
Potsdam waren. Het kleine slatten in de
bosschen was Wild-Park, veronderstelde
ik, het particuliere station, dat de keizer
gebruikte op zijn tallooze reizen, en dat
gelegen is op het terrein van het Nieu
we Paleis. Al de beambten van het Prui
sische hof hebben villa's in Potsdam,
maar waarom ik daar gebracht was in
verband met een zaak, die toch zeker
meer voor de Wilhelmstrasse of de Po
litie van belang moest zijn, was meer
dan ik kon doorgronden.
Er was dadelijk een vreeselijke scène
in de hall. Zonder dat iemand er op
verdacht was, schoot de generaal op den
oppasser aï, die de deur geopend had
en schreeuwde en raasde tegen hem:
„KameelOs! SchaapskopTerwijl hij
stond te brullen werden zijn gezicht en
zijn glimmende ho.1 nio.g donkerder nood
getint. „Geef ik orders om ze ie verge
ten? Wat denk je wel? Jou ezel
Hij legde zijn witgehandschoende han
den op 's mans schouders en schudde
hem door elkaar, totdat de Landen van
den armen kerel in zijn hoofd hebben
moeten rammelen. De oppasser was bleek
lol zijn lippen en hing slap in de greep
BEKRONINGEN,
(Vervolg).
Klasse 10. Melkkoeien, 1 maal gekalfd,
hoqgstjens 6 maanden drachtig'. Ie pr.
H. J. Dor>fc, Stavenisse met Geusje.
II. Inlgeschreven in een officieel stam
boek zonder productie-igegevens.
h]0i se II. Koeien, 2 maal gekalfd, lan
ger dan 6 maanden drachtig en alle koei
en 3 of meermalen gekalfd. Ie pr. I J
Pi seeuwLuteijn, Schoondijke met San-
na; 2e pr. J. J. Moggré, Schoondijke met
Martha; 3e pr. K. Giljam, Tholen m. Bontje
4e pr. C. B. Ta*, Waterlandkerkje met
Sterre; 5e pr. Apa. de Rijcke, Eede, miet
Martha6e pr. D. Koopman Pzn.. Nie-
werkerk toet Julia III; 7e pr. Joh. /Breit-
zte, Hoek met I ize; 8e pr. pr. fa. 'A. J, (de
Smit, OiOotbiirg met Trientje; 9e. pr. D.
Koopmlan, Nieuwerkerk niet Julia IV;
10e pr. Aug. de Rijcke met Ble,.llepr.
N. M. Tazelaar, Colijnsplaat met Jans;
12e pr. M. Goorden, Oud Vossemeer, met
Jans; zeer eerv. verm. J. Blok Jzn. jr.,
Rilland Bath met Poes; Abr. v. Hoeve,
Terceiizen met Janke II; firma V J.
de Smit. Oostburg met Bertha; dezelfde
met Lies; Fd. Modde, Oostburgm. Adèle>;
A. A. Masclee, Retranchement met Els;
Abr. Koels, Zuidzande met Ida; Iz. de
de Bruijne—Cappon, Cadzand met Mina;
A. A. Masclee, Retranchement met Wanne
M. v. Giastlel, Schu'didebeurs melt Cor
nel II; D. Koopman Pzn. Nieuwerkerk
met Vrouwtje II; J. Blok Jzn jr., Riliatid-
Bath met Parel.
Eerv. vermelding: Ed. Modde Oou'-
burig met Felicita; A. A. Masclee, Re
trenchement mei Martha; B. G. Moer
land, Noordwelle met Bles; P. Scheele
Dzn., Hoek met Martha; R. J. van Waes,
Zuiddiorpe met Janna; P. Scheele—De
Pulter. Biezelinge met Mibus; Aa. Mas
clee, Retranchement met Els; dezlelfde
met Nele; M. Goorden, Oud-Vossemeer
met Betzy; A. Aarnoutse, Gapingc met
Moortje; Aug1, de Rijcke, Ëede met Sana;
l'am. A. J. de Smit, Oostburg met Trientje
P. Porreij, Cadzand met Molle.
Klasse 22. Dieren ouder dan 9 maan
den, zonder breedte tanden: 1e pr. Wed
P. Dierikx, Schoondijke, met Elza; 2e
pr. Joh. I. Risseeuw—Becu, Schoondijke,
met Stella; 3de pr. P. Z. v. Cruijningen,
Cadzand met Idja; 4de prijs Gebroeders
Manneke, Groede, met Anna; zeer
eervolle vermelding, dezelfde, met Em
ma: D. Luteijn Pz., Zuidzande, met Mina;
J. B. Becu-de Hullu, "Groede, met Cu bus;
S. van Strien, Groede, met Mina; e. v. K.
van den ouden man, terwijl hij steeds
cloor verontschuldigingen siamelde.-
„Ach! Excellentie! Uw Excellentie rnoej
mij niet kwalijk nemen
Het was een weerzinwekkend lopneei,
maar het maakte niet den minsten in
druk op den zioon, die zijn pet afzette,
zich van zijn jas en sabel ontdeed en mij
naar een soort studeerkamer geleidde.
„Die oppassers zijn zulke domkoppen
zei hij.
„Rudi!" Rudi!" schreeuwde een hee
sche snerpende stem vanuit de hall. De
luitenant rende weg.
„Je moet den kerel naar Berlijn bren
gen vanavond. De boodschap was hier
al dien tijd, maar dat uilskuiken van een
Heinrich vergat het. En wij moeten den
vent hier houden tot dien tijd'. Wat een
beleediging, om je huis te mloeten lalen
gebruiken als barak voor zoo'n ellendigen.
defectiveZooveel verstond ik, daar de
deur opengebleven was. T)oen werd die
dicht gedaan en ik hoprde niets meer.
Na alles wat ik geboprd had, was er
Jets ironisch in de invitatie lotm te blijven
Idineeren, die mij diaarna dopr den jongen
Ulilan overgebracht weid. Ik kon niet
anders doen dan aannemen. Ik wist, dat
i ik diep in het netwerk van Pruisische
discipline gevangen zat, ieder had zijn
'orders en voerde ze blindelings uit, van
den praatzieken majoor aan de grens af
tot dezen belachelijken Excellenz toe, de
APOTHEKEN.
Morgen zullen d® volgende apotheken
die ook d e volgende week den avond- ent
nachtdienst hebben, geopend zijn:
Middelburg: J. W. v. d. Garde.
VÜssiïkgpnA. J. r. Ockwoburg
Kleine Markt.
Goes: G. v. <L Hoek.
Jr„
Janse, 's H. Arendskerke, met Martina;
M. van Gastel, Schudjdebeurs, met Sul
va II; Gebr. Manneke, Groedte, met Dpra;
D. Koopman Pz., Nieuwerkerk, met Ju
lia VIII.
II. Niet ingeschreven in eenig jongvee-
register:
Klasse 23. Kalfvaarzen, minstens, 6
maanden drachtig: le pr. Wilhelmina-
polder, Wilhelminadprp, met W. P. 113;
2e pr. dezelfde met W. P. 125; 3e pr. de
zelfde met W. P. 132; z. e. v. Wt Kake-
beeke, Hofstede „Schenge", met Befje-
dezelfde met Ka; Wilhetminapolder,
Wilhelminadorp, met W. P. 127; e, v. met
W. P. 118.
Klasse 24. Vaarzen met minstens 2
breed© tanden, niet drachtig pf hoogstens
6 maanden drachtig: le pr. A. A. Becu,
Groede, met Juffrouw; 2e pr. P:. de
Hullu-Frelier, Groede, met Bontje; 3e
pr. dezelfde met Grietje; z. v. Wilhei-
minapolder, -Wilhelminadorp, met W. P.
143 en W. P. 150; e. v. Wilhelminappl-
der, Wilhelminadorp, met W. P. 143; (3
mand. drachtig); J. Blok Jz, Jr,, Rilland-
3ath, met Tilda.
Klasse 25. Dieren ouder dan 9 maan
den, zonder breede tanden: le pr. A.
Luteijn, Zuidzande, met Bertha; 2e pr.
P. Geluk, Nieuwerkerk, met Mina II;
3e pr. dezelfde met Vrouwtje IV.
Rubriek E. Klasse 27. "Schoonste en
meest gelijkvormige groep van minstens
4 stuks van één eigenaar, Vopr bekroon
de groepen, waarvan door bewijzen van
inschrijving in het N. R, S. tof in de regis
ters eteüêr fokvereeniging bewezen kon
wprden, dat ze dpor den inzender zelf
gefokt zijn, werden de prijzen met 25
pCt. verhoogd., le pr. K. Jansen, 's H.
Arendskerke; 2e ipr. Aug. de Rijcke, Eede;
3e pr. familie A. J. de Smit, Oostburg;
4e. pr. Joh. Risseeuw-Becu, Schoondijke;
5e pr. Gebr. Manneke, Groede; 6e pr.
K. J. A. G. Baron Cpllot d'Escury, Kloos-
terzande; 7e pr. J. Blok Jz. Jr., Ril-
land-Bath; 8e pr. A. A. Masclee, Retran
chement; 9de pr. I. J. Risseeuw-Luteijn,
Schoondijke10 pr. Wilhelminapolder,
Wilhelminadorp; lie pr. A. van Waes,
Schoondijke; 12e pr. J. B. Becu-de Hullu,
Groede; 13de pr. C. W. Bierens, Grij'ps-
kerke; 14de pr. P. Scheele-de Putter,
Biezelinge.
Rubriek G. Groep afstammelingen van
een stier.
Klasse 29. Zes volbloed afstammelingen
van één stier, minstens 9 maanden oud,
zoo mogelijk met den sliep. De afstam
ming: (moet door 'bewijzen van het N. R. S.
of van een erkende fokvereeniging be
wezen kunnen worden, le pr. K. Janse,
's-Heer Arendskerke; 2e pr. Stierenver-
eenig'iiig, Schoondijke; 3e pr. Stieren-
vereeniging „Groede; z. e. v. Stieren-
vereeniging, Noordgouwe.
Rubriek H. Groep in te zenden door
stieren- of fokvereenigingen.
Klasse 30. Deze groep moest bestaan
uit een vereenigingsstiei' en minstens 4
melkkoeien.
le pr. Slieren ver. Schoondijke; 2e pr.
stiereinvereeni'ging, Groede; 3e prijs
Slieranvereeniiging, Noordgouwe; 4e pr.
Sliereinvereeriiiging, Oostburg; z. e. v. Stie-
renvereeniiging, Aardenburg; id. Tho
len; idem Terneuzen, idem Cadzand/.; e.
v. Slierenvereeniging, Zuiddorpe; idem
Grijpskei'keidem Gapinge.
BRIEVEN UIT, IBERLIJN.
XXXIII.
Berlijn, begin September.
Nog eens gaat een ziekelijke trilling
door het Duitsche volkslichaam, dat
zoo hoopvol scheen te herstellen. Het
gaat 't land als iemand, dia Da een
zware, levensgevaarlijke ziekte op den
weg der genezing is en vreezen moet,
dat hij door een onvoorziene oorzaak
weer in den ouden hachelijk^n toestand
zal teruggeworpen worden, ja zelfs in
doodsgevaar zou kunnen komen.
De moord op Erzberger heeft alle
onderaardsche krachten weer aan de
oppervlakte gebracht en d© gevaarlijke
demonen, die iqen reeds met succes
verdreven dachl, o.mieuw uit hun
schuilplaats gelokt. Toen de onzalige
misdaad gebeurde, was ik juist in Zuid-
Duitsehlaud, Men leeft daar vrijer,
vroolijker dan iD het Berlijneche Noor
den, waar de zorg om de toekomst van
land en volk zich dikwijls als een zwarep
druk doet voelen In Berlijn heeft men'
ook tegenwoordig nog steeds het gevoel,
dat om ons heen iets gebroken is, dat
een wonde gaapt die genezen moet
worden. In Zuid Duitschland duiken
zulke sombere gewaarwordingen niet
op. Een vroolijke levensmoed he«
heerscht de menschen, die dichter èrf~
gemoedelijker bij elkaar leven het is
daar. alsof de verschrikkingen van de
laatste jaren heelemaal niet gebeurd
zijn. Als een bliksem uit blauwen
hemel kwam in deze vreedzame stilte
het bericht van den moö d en eens
klaps was de rust verscheurd. Dubbel
en dwars voelde men. dat de revolver
schoten, die dien éénen mensch gedood
hadden, met schrillen klank door heel
Duitschland zouden weergalmen.
Meer verbitterd dan ooit 6taan nu de
partgen tegenover elkaar. De haat, waar
mee zij elkaar aanzien, is niet mi< der
dan de haat der vijandelijk" volken
tijdens den oorlog Werkelijk, het is
alsof twee natie's zich in een onheil
zame® strijd ge-tórt hebben Maar zonder
twijfel zal de ijzeren muur der ver-
staDdigen, die slechts in den weg dei-
republiek en democratie heil zien, toch
veel te sterk zijn om door de aanvallen
van hun tegenstanders ver«toord of onder
graven te worden. Iu het buitenland
zullen misschien de berichten over de
gebeurtenissen der laats e dagen zoo
opgelat zijn, als bestond bLi ors werke
lijk het gevaar van een monarchistische
staatsgreep die bij den huldigen poli-
tieken toestand Duitschland en geheel
Europa iri nieuwe onoverz enbare ge
varen zou moeten stortenGebeurte
nissen als dat t- legram van een g-oote
Berlijusche vergadering van reactionaire
kringen via de Hollandsche grens aan
den vroegeren keizer en her telegraphi-
sche antwoord uit het huis te Doorn
kunnen wantrouwei d makeD. Maar wie
hier eenige dagen geleden de geweldige,
imi osaute demonstrate van honderd
duizenden vóór den bes'aanden republi-
keinschen staatsvorm gezien heeft, kan
zen keizerlijken adjudant in Piotsdam. Ik
•was al niet meer dan een nietig raadje
in een grpote machinerie. ïk moest mee
draaien of ik z|o,u verpletterd worden.
Zijn Excellentie liet rffij op (lat punt
niet in twijfel. Na een hoiognofodigd
wasch- en scheerpartijwerd ik in zijn
studeerkamer gelalen, waar hij mij
staande ontving en met de deur in huis
viel
„Uw orders zijn hier lot tien uur van
aVond te blijven; dan zult u d|oor Luite
nant Graaf von Boden naar Berlijn ge
bracht worden. Ik ken u niet, ik weet
ook niets van uw zaken af, maar ik heb
orders gekregen, die ik stipt wil uitvoe
ren. Om die reden zult u hier met ons
■blijven dineeren. Nadat u die persoon,
naar wien u vanavond gebracht zult wor
den, heeft gesproken, zal Graaf von Bo
den u naar het slation in Spandau be
geleiden, waar een extra trein klaar zal
Zijn om u onder zijn geleide naar de
grenzen terug te brengen. Ik wensch,
dat u gloed begrijpt, dat dp luitenant ver
antwoordelijk is, dat deze orders stipt
Worden uitgevoerd en dat hij alle midde
len tot dat doel zal gebruiken. Heb ik
mij duidelijk uitgedrukt?"
De wijze van doen van den louden man
«vas onbeschrijfelijk dreigend. „Dit is de
'machinerie die wij "in dezen oorlog ver
pletteren zullen," had ik bij mij'zelf ge
zegd, toen ik hem als een barbaar liad
zien optreden tegen zijn bediende in de
hall, en ik zei het nu weer bij mijzelf.
Maar tegen den generaal zeide ik.
„Volkomen duidelijk, Excellentie!"
„Laten we dan aan tafel gajan," zei de
generaal.
Het was een nachtmerrie-maaltijd. Een
vervallen, ineengeschrompeld vrouwsper
soon, aan wie ik niet werd voorgesteld,
zeker een of ander familielid van dien
generaal, die de huishouding vtoor hem
bestierde, naar mijn veronderstelling
was de eenige, die er verdier bij tegen
woordig was. Zij deed geen mond open,
lie halve wanneer zij met glazige ver
schrikte oiogen, fluisterend een bevel gaf
aan den oppasser betreffende d|en wijn (of
de spijzen van den generaal. Wij zaten in
een sombere kamer met djonker bruin
behang, versierd met stoffige hertenge
weien. Een reusachtige "kachel van groe
ne tegels beheerschte de geheel e ruimté.
De generaal en zijn zoon werkten zich
stevig doior alle gangen heen, terwijl de
dame op steelsch© wijze het eten van haar
biord pikte. Wat mij betreft, ik kon
niet eten van louter vrees. Iedere zenuw
in mijn lichaam trilde bij de gedachte aan
den avond, dien ik in het vjooruitzicln
had. Als ik het interview niet kon vermij
den, was ik vast besloten den jon ren von
Boden te ontglippen, liever dan mei leege
handen naar de grenzen terug ie keereo.
Ik had niet al die gevaren doorstaan
