VAN DER GRAAF C°.
Maandag 20 Jan! 11121*
BINNENLAND.
No. 142.
Uit Stad en Provincie.
voor de wascfr, beteekei„
tijd- om V mot Uw kjndefen bezi£ te houcjen.
De Levers Zeepmij. Vf aafdingen
Van onzen iivioefl als fait grootste
bandslsinformatii^fanrean, wordt
door dm handel steeds meer go^
brnifa gemaakt voer faet in-
casseepen en regelen van
aehtepatallige en be
twiste vorderingen.
AMSTERDAM^
ROTTERDAM.
104® Jaargang
Abonneqlentftp'«Be per kwartaal:
|ea I 2.30;
ap de buitenwegen om Middelburg, en
voor d© andere gemeenten per post f 2.50
Uoor Middelburg en agentschap Vliasin
Weekabonnementen in Middelburg 18
M4ft per week.
i&d verten tiën: 30 ot. p. fctejg)ele Inge
EKwteu Mededeelingeö: 50 oant per re
gel, fi-ij abonnement veel lager.
Ramflieberichten en dankbetuigingen:
van 1—7 regels I 2.10, elke regel meei
80 «Mot,
R1 e in 6 «dvert©ntïën niet groo
ts* dan vijf regels druks en waarbij 1
aangegeven, dat zij te deze rubriek mOe
Sen geplaatst worden, 85 cent bij vooruit
betaling. Ad rertentiên onder brieven of
bevragen bureau dezer Courant 10 cent
Extra, 1
Bewijsnummers 8 cent (dus cent voor
poxt per stuk. t
M verten tién moeten, willen re nog i
ons blad van dienzelfden dag worden
Opgenomen, uiterlijk 12 UUH en des
ZATERDAGS uiterlijk BALE ELR aan
am Bureau bezorgd zijn.
RB AMSTEHDAMSCHE
WETHOUDERS. i
iW* kunnen niet zeggen priettig te zijn
getroffen door de consta|teeringi datidje,
Jfrjjbeidsbonders in dien Amsterdams chen
Raad ten slotte in afspraak met de S.
'D. A. P. inee hielpen om! eteh Üterd|e|n
.wethouders-zetel te bjezorgjen aan deze
partjj, wier beleid bij de verkijezinigen
Idoor hen was afigescliildercl als hij uitstek
verderfelijk voor de financiën dier, ge
meenten. i
Een verklaring is er wel' viool* te g)even.
De, tot beleC'digend tote, afwijzende hou
ding der democratische katholieken ïe-
(genover ieder denkbjeeld tot samensprei
king met de' .Vrijheidsbondfractie, he|ef!t
deze natuurlijk van iedere nleiging be
roofd om mee te helpen aan de katho
lieken een twe|eden zetel 'te verschaf
fen. Ook aan de Prot.-Christelijke zijde
wordt die houding der katholieken alsi
een font erkenfcL j
Fn er is' ook iets waars in de opvat
ting der S. D. A. Pk (blijkens een artikoll
in. Het Volk) dat mét twee ka|tlioliek|eii
en. een chr. hist., benevjens een anti-rev.
burgemeester, het oolllege van B. en iW.
Overwegend clericaal zou zijn.
Met dat al is echjter een vjersterkin'gi
"(gegeven aan het socialistisch bewind,
dat de Vrijheidsbond zoo scherp afkeur
den. En d&t zullen de kiezers, dije op
tien Vrijheidsbond stemden, toch zekjer
biet bedoeld hebben. Hjet daadtegenover
(Staande feit dajt de Vrijheidsbond één ze-
lel verwierf, heft djajt niet op. To minder
temdat de beteekenisi ervan verkleind is
door dat overwicht der soe. öemiocrajten.
HET VERBAN».
Onze opmerking, dat wij geen antwoord
iweten »p de vraag wat voor verband er
Zit tusschen het Kathjolieke geloof en
het bij de Katholieken zeer sterk le
vende verzet tegen de persoonlijke las
ten van den dienstplicht, gaf aan de Re
sidentie-bod© aanleiding tot de toelich
ting: i
*,Ala Qe Middelburgsche" eens denkt
taan „het" beginsel der Katholieken:
liefde vtoor alle menschen en vrede op
aarde; als ze verder eens naglaat, hoezeer
de Katholieken steeds bejammerd heb
ben, dat ztoovelen in de ellende van het
militaire-, bijzonder van het kazerne
leven ten gronde gaan, dan zial zij' zoo
Zachtjesaan hel verband wel vermoe
den
Neen, we rijn nog nel zoo ver. Liefde
VOor alle menschen, en vrede op aarde
Zija heusch niet alleen kathjolieke be
ginselen, en de ellende van het kazerne
leven wordt werkelijk niet alleen bij de
kiBlboiieken gevoeld.
den Laatsten tijd rondgingen, geen waar
de moet worden [gehecht, is de aanvra
ge geschied. Het publiek, en de verze
kerden in de eerste plaats, kunnen d|an uit
Kosmos niet in moeilijkheden verkeert,
de volledige openbaarheid zien, <\at dfi'
(Bijzonder geruststellend klinkt deze
toelichting niet. Verplichtingen en baten,
in Duitschland. die nog| (altijd in 60 cents)-
marken op de balans staan, do©n tpOh swel
zorgvolle vragen rij2©n, i
De stap, door de directie ondernomen,
geschiedt ingevolge artikel 2 van de ge
noemde w©t. Daarin toch wordt bepaald
„Wanneer een levensverzekeringsmaat
schappij wel haar opeisch(barte schulden
kan betalen doch, naar redelijkerwijze is
te voorzien, in de toekomst niet aan alle
haar verplichtingen zal 'kunnen voldoen,
kan ten aanzien van die maatschappij
op haar eigen verzoek dan wel
op1 vordering van het openbaar ministerie
door de rechtbank worden verklaard, dat
zij verkeert in een toestand, welke in heit
belang der gezamenlijke schuldeisehers
bijzondere voorziening behoeft."
En de gevOlgen van dien stap zullen
|dan deze zijn, dat een rechtercommissaris,
bijgestaan door een, doOr de rechtbank (te
benoemJen commissie van advies, een be
slissende macht krijgt over de handelin
gen der maatschappij, ©n wat wel
he{ voornaamste is wijziging kan bren
gen in de rechten van maatschappij! en
schuldeisehers, ©chjter zóó, dat aan de
schuldeisehers (de verzekerden) nimmer
meerdere verplichtingen kunnen worden
opgelegd. Meestal zal de vorm' wel deze
zijn dat de oogenblikkelijke uitbetalingen
met e©n zeker percentage verminderd
worden, ten emde niet alles op te maken;
vOor de toekiomstigen, die echlter dan
natuurlijk ook evenrejdig verminderd zul
len wiorden).
UIT DE PERS.
Vrpuwen opi
grp,ote kantoren.
Onder hel opschrift s,Treurig maar
Waar" lezen we in de rubriek „De
Vrouw" in het Handelsblad
De directie der Nederlandsche Spoor
wegen is voornemens om van de grpote
kantoren alle vrouwelijk personeel te
weren, omdat dit zich over het algemeen
als een minder geschikte en minder w©n-
schelijke werkkracht bjad doen kennen.
Naar aanleiding Van dit feit hebben de
presidente en de islecretaresse van den
Nationalen Vrouwenraad een onderhoud
gehad met genoemde directie en toen
werd haar medegedeeld, dat: „enkele
gunstige uitzonderingen daargelaten, het
vrouwelijk personeel weinig ernst betoon
de bij het werk, aanhoudend verzuimde
en door kleeding, houding, lachen, gi-
chelen minder gunstig Werkte op de man
nelijke ocllega's." i i
De directie verklaarde Volmondig te er
kennen, djat Wat dit laatste betreft
de al te luidruchtig®, luide toon, niét
alleen in de zalen, maai* ook op> gangen
en trappen de mannen van schuld
geenszins waren vrij te pleiten, maar
waar de samenwerking van mannelijke
en vrouwelijke ambtenaren nu eenmaal
leidde tot minder gewenschte toestan
den, moest men haar besluit eerbiedige©
zoodat presidente en secretaresls© geen
vrijmoedigheid gevoelden om bij' de di
rectie aan te dringen op herziening van
haar besluit in dezen.
Een dergelijk besluit is werkelijk niet
te verwonderen. In plaats, dat de geest
op de kantoren, sinds d© vrouw «Laar halar
intrede deed, er op verbeterde, zooals
indertijd algemeen werd verwacht en
beweerd, is het er eerder slechter op
geworden. Het was te voorzien, dait dat
een goeden dag spaak moest loppen. 'I Is
nog te verwonderen, dat dat gebrek aan
plichtsbesef zóó lang oogluikend is toe
gelaten.
't Geeft waai'lijk niets om1 deze wan
daden te vergoelijken door te zeggen,
dal de mannen evengoed wel gicheletn,
en babbelen en lanterfanten. Vjoor de
vrouw, die onder mooie leuzen haar
plaats Op kantoor en fabrieken heeft ver
overd, geldt, meer dan voor den man,
hel „noblesse oblige".
Jammer, heel jammer is het, dat zij
kaar eigen zaak moedwillig en baldadig
heeft bedorven.
Er is nog erger t© voorkomen, wanneer
zij bijtijds tiolt inkeer komt ©n haar handel
plaats' Westerveld te Velsjen de crematie
plaats van den heer H. vtan Geldeifcn, in
leven ingenieur van den Ppldjer Wal"
icheren, en oud-injgenieur van djen wa-
terstaajt in Ned.-Indiê.
Door een zwager van den overledene
werd een kórt woord,' gesproken. Hij»
wees' er op welk' eten onvermoeid werkér
de heer Van Gelderten is! geweest én
welk een trouw echtgenoot en vader hij
was voor zijn gezin.
De zoon djankte voor de belangstel
ling. i
Vrijdag a,s. geeft Het Middelburgse!!
Muziekkorps weder een uitvoering op het
Molenwater, terwijl Zondag a.s. dej'twete-
de morgenuitvoeringl in de Abdij plaats!
zal hebben.
Zooals uit een advertenjtie in dill
nummer blijkt, zal' mjorgen avond een|e
vergadering (gehouden word|en van de af-,
deelinlg Zeeland van dfen Algl Nederl. Pon
litiebsnd waarin de heer A. L. van
Beusekiom, commissaris van politie te
Wageningen zal spreken ©Ver het Rap
port-Raaijmakters.
Alle collejges van B. en ÏW., raads
leden en politiemannjen op Walcheren
zijn tot deze vergadering uSt^enoodSgd.
o
Uit VIlsKingem
De aanbeveling voor gemeente-ont
vanger te Vlissngen bestaat uit de
heerten M. J. Hemtaekam' en A. W. Bazen
beiden aldaar. I I
o
Uit Walcheren.
Vrijdagavond werd door de afd.
het Groene Kruis! te W e s t k' a p e 11 e in
de consistoriekamer een vjergjaderingl be
legd voornamelijk voor de verkiezing;
iVan een bestuurslid. Door vertrek! van;
den heer P,. Warren ontstond efen vaca
ture in het besjtuur.
Elf persionen waren op de vergadering
met 9 stemmen werd tot bestuurslid ge
kozen de heer Baaij, aan wien hjet secre
tariaat werd opgedragen. De vice-voor-
zitter, de heer ds1. W. Reus wijddje
eeltige woorden van waardeiering laanl
het accuraat beheer van den vfertrokh
ken secretaris, den heler P. Warren.
Op voorstel vian den penningmeester]
den heer B. Louwersle wferd de bespre
king van enkele zlak'en aang|ehjo!ud)en' totj
'de n'ajaars'vergladeringl.
Uit Noorü-Boveltan d.
- Za terdalgna ch t zijn bij den heer
J. A. Coomans' te Colijnsplaat twee
fietsen uit zijn bakker onjtvreemd. De
deur, die hij des avonds gesloten had',
vond bij Zondagtaiorgten open, Zoodat ver
moedt wordt, dajt de dief of dievien 2ich
hebben laten insluiten.
m- mm
DJB VERZEKERINGSBANK „KOSMOS"
TE ZEIST.
Naar de „Telegraaf" verneemt, zal dti
Verzekteringlsbank „Kosmos" een aanvraag
ittdienen om ondter beheer van een recb-
l!er-oommissaris te worden gesteld ingte-i WijZe verandert. Want anders is te voor-
volge dè noodwet op het levensjveTzekej- zien, dat me®r directies het voorbeeld
tingjsbedrijf van 29 April 1921.
Naar aansleiding van dit bericht ver-
aam het Vaderland, dat dit niet een gp-
vq1j| zou zijn van een déMcle.
Da maatschappij heeft in Duitschland
•e» groot© portefeuille. De middelen en
verplichtingen daar worden in Marken
berekend, doch volgens dten koers van
60 ets. op de balans gebracht.
Nu zou de directie rekening willen hoe
den niet do mogelijkheid, dat de waar
den van de Mark in de toekomst niet bo(-
yen de 5 ets. stijgt, tengevolge waarvan
een tekort iaan reserve kan ontsttaan. Daar
óm en ook om te toonen, dat aan gp-
ti&chfen, Üie omtrent de Maatschappij in
van bovengenoemde zullen volgen. En
dan zou niemand haar ongelijk kunne»
geven. 'I Zou doodjammer zijn voor de
goede ©lementen, die zich genoeg erge
ren aan dit euv©l, maar ten slotte z'ijn de
slechte ©tementen toch in de meerderheid
zoodat de goeden miet de 'kwaden moe
ten lijden.
Uit Middelburg.
In allen eenvoud had Zaterdagmid
dag in Let crematorium op de begraaf-
DE ZIEKENHUIZEN IN ZEELAND,
DOOR ARTS N. VAN GELDEREN.
In het laatste jaar heeft! het ziektenj-
huisvraagstuk in Zeeland in steeds meerr
dere tnate de aandjaicht gietirokken. Hlet)
waren in de Perste plaats wel verschil
lende social© wetten, zooals! Invaliditeits
wet en aangekondigde Ziektewtet en Wet)
op de Ziekenverzorging, die hiertoe aan
leiding gaven. Dte met meer kracht ge
voerde bestrijding der tuberculose, pok
in verband met d© uitvoering' der Inva
liditeitswet, alsmede die ves%|ïng, van tal'
van medische specialisten dedjen fatet
vraagjstuk op dten voorgrond treden.
Behoefte werd gtevoeld aan betere toe
rusting der bestaand© ziekenhuizen, meer
nojgi aan uitbreiding van het aantal ber
schikbare bedden. De gpldien btenood|igd
vioor 'dit doel hoopte ïnten, behalve uil
particuliere bijklragPn, Vioornamelijk te
krijlgpn door middel van bovengenoemdte
sociale wetten. De Invaliditeitswet stehrijff
voor dat de Rijksverztekeringsbank in hef
belang' van de verzekering tegen gelde
lijke gevolgen van invaliditeit toelagen kan
verle©nen aan inridhtjnlgle11 of vereenii-
gïngen tot verpleging van zieken of herf-
stellenden. (Art. 122). Helaas' kan tot op
heden aan dit prtikel geen uitvfopring
worden glegteven dopr het ontbreken van1
die nooidigle gteldèn, een gjetvolg van,
een font, gemaakt bij dte berekening van
het premietarief.
Het ontwerp van wet op de Ziekeni-
verzorging bevat in art. 40 d© bepaling,
dat onder zekere voorwaarden ten be
hoeve van dte oprichting van een ziekten^
inrichting of de uitbreiding van ©en reed's
bestaande zi©keninrichting uit 'si Rijks kasi
een bijdrage kan worden toegekend ter te
gemoetkoming in dte bouw- of uitbrei-
dingskosten. Plannen, die grootendeeiS
steunen op deze rijksbijdragen (bijv. VIis-
sinjgen. Hulst, Goes), worden sterk tegten
Idoor de volksverijeglenwoorcHiging wer<^ be-
gtewerkt doordat dl© wet nogsteed|s nidf
handeld. Voorlioopdg zjjh d'us d© zieken
huizen nog! gèh©el wat aangaat oprichting
of uitbreiding op eigten middelen aang©
wezen.
Het gtevolg hiervan zja!' wel zijn, dat vele
plannen nog jaren zulten moeten blij
ven rusten, hetgeen nu juist geen erg
groot ongeluk ziaï zijn. omdat daardloor
Intusstehen de gelegenheid bestaat deze
plannen etens rustig te bekijken, zjoó imioj-
gtelijk te hPrzien. ,s k- 1
Wat Idirect opvalt is dat bij' die pliann©n
van een systematisChen opzet geen spra
ke is. De plannen zijh plaatselijk opgjezet,
hebben soms. zelfsi een concurrentieach1-
tigte tint, en dragen dus vanzelf al' die
fouten aan (dijen opzet verbonden. Het
zijn meestal particulieren van wie de
drang tot oprichting of uitbreiding Uit
gaat. Zij' worden dikwerf behalve dioor
een g)emteent(ebestuur ook wel gesteund]
idjoor een gpneeskundigte, die min of meer
belang' bij' die zaak heeft. Dat echter ad
vies werd: gevraagd bij het in die allert
eerst© plaats' bevoegde College! isl mij ge
durende rnij'n 3-jarig! verblijf alhier nooit
gebleken. Ik bedoel dat er in all© dleelten
van Zeeland! afd©elingten bestpan van die;
Nederlandsche Maatschappij' tot bevorde
ring; der geneeskunst, waarvan zo© goed'
als alle in Zeeland wonende geneeskundi
gen lid zijn. Zoover mij bekend zijh deze
afdeeling)en nooit door de plannenmaker^
om' advies gevraagd. En juist de geneesj-
kundigen, die de toestanden en bei-
hoeften door ten door kennen, en dip
als vereeniging' Uieer onbevooroordeeld)
zullen oordeelen dan d!e enkeling] be-
lanlgbebbenden hadden om advites moeten,
worden gevraagd. Ik ontken niet da|t dlo
inwoners van Zeeliand zelf hlet igrootslte
bel'angi hebben bij' hun verzorging in
dagen van ziekte, düsi ook bij' dte zieken
huisverspreiding! en ziek|enhuisexploita-
tiatie, doch hun advisteur bad in deze! in
de eerste plaats mofteten zijn de erkén-
de vereeniging! vian. geneeskundigen.
(fogm, mm
Zeeland pis eilandrijk is bezijen ,uit
een aardrijkskundige en verkeer soogpunt
een lastige provincie. Door dte breedte
Wester- en Ooster-Schjelde wordtt het in
drie deelen verdeeld, wier ondriingte vér-
kteer zeer veel bezwaren ©plevért. Aan
het ziekenvervioer zullen door deze groette
stroomen ernstige moeilijkhfeden in deiï
weg gelegd kunnen wordjenhet i.al zelfs
wel eens onmogelijk zijn. Uit zich zjelf
heeft zich de ziek(enhuisverpleging aan.
deze verkeersmoeilijkheden aangepast.
De inwoners van Schouwen en Duivte-
land, met één klein ziekenhuis, zo|eken
hun ziekenhuis! behandeling mjeestal in,
Holland. Het aantal paltienten vandaar,
dat op Walcheren verplefegd wordt, is
slechts gering. Tholen en St. Philips-
land komen nog minder in de Walcher-
sche ziekenhuizen. Dit bovendeel vpn'
Zeeland is' wat aangpat ziekenhuisvler-
plelging' en behandeling zoo gobd als ge
heel aangewezten op oprichtingen buiten
de provincie. Het minden d)eel Walcheren
Zuid en Noord Beveland vindt zijn ver
pleging in Middelburg en Vlissingen,
plaatselijk ook wel in Goes. Het Zuide
lijk deel West- en Oost-Zeeuwsch' Vlaan
deren beschikt over talrijk© kleinere zie
kenhuizen, moet echter voor ernstigere
gevallen zich tot Vlissingen of Middel
burg wenden. Deze! tojestand is zoo ge
groeid ook als gevolg Van het primair
aanwezig zijn van het Gasthuis te Mid
delburg met daaraan verbonden specia
lismen).
Eigenaardig is dat nog steeds 'bij 'det
miasm het begrip ziekenhuisvferplegïng)
zich veelal combineert mjet het begrip
opereeren. Dte overgroiote meerdérhéid
der kleine plaatselijke ziekenhuizen bie
den dan ook gelegfenh(eid tot opereeren,
(Of dit de bedjoeling is glewteest van den
(man, die de oprichting van dezte kljeine
plaatselijke ziekenhuizen propageerde,
weet ik niet). Vandaar da,t in de omg|e-
ving vlan zulk een klein ziekenhuis de
vestigi ng vjan een chirug zejer wordt in
van het publiek ,zich bijvoorbeeld uilen-
de in de honoreerinjg, is tjen opzichte van
geneeskundigjel ©n heelkundig©, zéér Tér-;
schillend. Deze waardeering van het chi
rurgisch werk', hoe begrijpelijk ook, if
ten eenemalb overdreven: de waardéé-
rinjg v,an tien gfeneeskundigle en djehf
werk moet ministens evfen groot zjjjjn alt
dat vtan den chirurg.
De eischen, !die tegenwoordig aan zie-
kenhuishehiandeling en v©rpleg|ing gesteld!
worden zijn zeer hoog. Een ziekenhui^
dat aanspraak wil maken op. den titel
volledig! dient te beschikken over een:
staf van specialisten en het daarbij bfe-
hcorend kostbare en uitgebreide instru
mentarium. Minstens eep van ©Ik des
specialismen mioet vrije©, totegang tot hejl
ziekenhuis hebben. Ejen laboratorium'ela
een röntgeninrichting zijn onmisbaar. ïb.
2Ulk een ziekenhuis mojet het mojgelgk
zijn alle onderzoekingen t|e verrichten,
om in verhand met den hedtendaajgschen'
stand der wetenschap er achiter te ttior-
men waar de patient aan lijdend)© is. Als
dan zal de behandeling!, waarajm dikwijl»
lagere eischten te stellen zijn, ook wel
(kunnen plaatSvintiiefn, in kleiner(e, be-,
knoptere plaatselijke ziekenhuizen.
PractisCh is een volledig ziekenhui)*
alleen mojgelijk in een centrum' waar di
verse specialisten Igjevestigjd zijh. De kos
ten Van oprichting worden mgtig
berektend jop tien duizend! gulden
per bed geschat, zloodat een ziekenhuis
Voor honderd patiënten ©en millioen gul
den zal kosten. Behalve geld, doktoren en
specialisten, Zijh ©chter ook nog patiën
ten njootlig. Ied©r arts^ ofoik de specialist
heeft behoefte aan ©en zeker aantal pft-
tiênten, wil hij' zijn ervaring ©n rou)tine
niet verliezen en (daardoor afdalen mi
de 2de pf 3de rang. Waar particuliere*'
of gemeentebesturen Üte vestiging van eplBI-
cialisten in hun woonplaats aanmoedig©*
dienen rij de vraag wel deugdelijk ondten
de oogen t© zien of Zij daarbij hun djopï
niet voorhij schieten. H©t lijkt mij beter,
een ©erste klasse specialist op ©enige*
afstand, dan eenige twjeede ©f derde rang*
specialisten in zijn onmiddellijke omge
ving. Mij dunkt dat gevaar in ZeejanU
niet denkbeeldig.
Schlouwen en Duiv©land; Tholé* teH
St. Philip'sland, wier bevolking hulp bui
ten de provincie zocht, buiten beschou
wing latende, kunn©n wij gerust aanne
men dat voor de bevolking van Walche
ren, Zuid- en Noord-Beveland, West- en'
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen, in totaal nojj
geen Iwtee honderd duizend zielen bite
de hand gewerkt. Ook de wptardteeringi dragende^ m©er dan één volledig low
