Vrijdag 3 Juni 1921
184e Jaargang
BINNENLAND.
Uit Stad en Provincie.
Vei-mleld zij npgl !dat bijl het verder d&|is het dat ook in andere plaatsen dengte
bat de heer Woeste dten wensch uitsprak lijkte gelegenheden lapgfejamterhand wor-
om als vierde elemtent van htet Westelijk den opgeheven. Het schijnt dat vorige
bloc ook Nederland të doen toetreden geslachten meer prijls op zulke bmttentui-
De wriivinlgi tussclien België en Nedejr-1 nen steldten dan het huidige gjetslacht.
Land was z i. (maar oppervlakkig. Andere gtewOonten, misschien ook wel
No. 128.
COURANT.
CONCESSIES VAN
BELGIË GEVRAAGD;?
De in dit nummer vermelde rede van!
den Belgischen Minister Jaspar zal, bi
alle waardeerihg voor den uitgesproken
wensch naar toenadering, hier te lande
verwondering Stekken, dooi* die daarin uit
gesproken bewering dat Nederland aan
België „concessies" vraagt die het niiei
kan igjeven.
Want dat is de zaken op hun kop
zetten
Nederland was eeuwenlang onbtestre(
den meester van dë Wielingen. Nu de
veranderde omstandigheden België meei
aandacht deden schenken aan dë ze^
strook lang1» een deel van zijn kust, ils
een moeilijkheid ontstaan total dat naarj
boven giekomen Belgische belang te verf*
eenigen met de eeuwenlang erkende aan
spraken en hlet belang van Nederland. Helt
is toen Nederland geweest djat verschil
lende oplossingen aan de hand deed, dooil
het voorstel van arbritaige en yan een
regteling langs1 dien dalweg van die Wie
lingen.
Die voorstellen, die dan toch zek&r conu
cessiesi onzerzijds inhielden, zijn dooil
België afgewezen.
En België eischte daartegenover Mies,
n.l. volledige souvereiniteit van dë Wie
lingen, en brak de on der handel ingen af.
Hoe ter wereld kan dan nu de Beft
gische Minister beweren, dat Wiji van Bfelt»
gië „concessies" vragen?
Als dat een uiting is' van d|en gedaeh|-
tengang waarin de Belgische regeering
toenaderingi zoekt, 'dan vreezen we vooii
het resultaat. Triouwtens: door de verkla
ring van Minister Caspar dat de Wief-
iingenkwestie (mloet worden opgelost in
den zin dien de Kamer eenstemmig hejëfli
aangeduid, b 1 iji f t de kwestie o'p het 'doof
de punt, waarop de Belgische daad van
't pi, fbreken der onderhandelingen haai,
bracht. Want die zin was: volledige soii-
vereiniteit der Wielingen aan België. Eni
onze regpering heeft voldoende duide
lijk uitgesproken, dat ons belang, speciaal
ons Sciheldeirbelangj, zulk een eenzijdig©
oplossing onaannemelijk maakt.
feitelijk geheel onder den Staat komt te
ressorteeren.
De hejer v. d. W a e r d e n trojk: nog
een andere conclusie. Als de oude aan
deelhouders geen risico mteer hebbfefn
is het niet wlenschelijk dat zij in deh Raad
van 'Commissarissen blijven vertegenwoor
digd. Hij stelde de mjotie in dien gejest
voor.
De heer v. Berestëijn vreesde da'
de zaken zelf te veel' in den ouden slefui
zonden voortgaan. Hij wilde uit de coin!-
missarisssen een commisisie van medebe
heer.
Maar een groot deel van het deba
werd ingenomen door betootgen van ven-
schillende leden, om! ook het perstonee
te doen vertegenwoordigen in den Raad
van Commissarissen. De heer v. d. Waer
den stelde een motië voor in dien gëpjst.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
Het zeter jgroote bellang van het nu door
de Kamer b(ehandeldie wetsontwerp in
zakte de Verhouding van den Staat en de
spoorwegmaatschappijen, noopt tot een
körte herinnering.
Toen in 1920 de crisisopvordening
door het Rijk van ide spoorwagen, niet
bestendigd wlterd1, stond men voor het feit
diaï de winstvooruitzichten van de spoor
wegmaatschappen vooreerst gering wa
ren, en dat die s{taat voor het geval zou
kunnen komen te staan, dat de maat
schappijen gebruik zouden ihaken van
hun recht pm na twee jaar van lage di
videnden bjenedfen 31/2 pet., de overeen
komst op te zegjgjten en den Staat tot
naasting te nopen.
De Regiering heeft toen na overleg
met de Maatschappijten een andere over
eenkomst voortgjesiteld, waarin geen staats
exploitatie wordt ontworpen, rnaa1' waar
in de vennootschapsvorm bestendigd
blijft. Echter met dit verschil bij den
huidigten toestand, dpt dte Staat de groot
ste aandefelhouder wordt. De kapitalen
zullen gelfeidelijk uitgebreid worden mek
bedragen door djen Staat te storten, tot
een som van 22 millioten voor de S.S.
en vlan 27i/2 millioen voor de H.S.
Daardoor krijgt de Staat de mfeerder-
heid in den Raad vau Commissarissen,
wat in zich stuift dat de oude aandeel
houders afzien Van dje hun tot das ver
toekomen die ïnachtfi otn naasting te
eischen bij twtee achtereenvolgende jaren
van lfage dividenden. Zulk een gewich
tige beslissing kan dus faifet door een aan
tal abrticulieren aan dten Staat worden
opgedrongen. 1
De oude aandeelhouders krijgën daar!
voior een gewaarborgd dividend van 5 pet
Voorts krijgt de Staat grooter invloed
op de benoeming der Directie, en in
algemeien een sterkere oolntróle Van
den Staat op bet bedrijf, al wordt dit dan
ook geen Staatsexploitatie.
D|E IIEER DE MURALT EN ZIJN
KAMERLIDMAATSCHAP.
In enkeije avondbladen van gister stond
het bericht:
„Men meldt o-ns, dat jhr. D(e Muralt
(lib.) voornemens is ontslag te nemen
als lid van de Twetede Kamer.
Ais zijn opvolger zal worden aangewe
zen de heer Ph. J. van Dixhoorn".
.We hebben ons naar aanleiding daar
van tiet den he(er De Muralt gewend om
inlichtingen en ontvmjgjem de meedeelingj
dat de béter De Muralt zich „vermoedelijk
in 1922 niet meer beschikbaar
zal kunnen stellen in verband met de
aanvaarding vain een andere functie".
Dat is dus iets anders djan het boven
staande in zoover 'dfaff: dte heer De Muralt
zitting blijft houden tot de nieuwe ver
kiezingen, zoödiat |er van een opvolging
dloor den plaatsvervlangër volgens de vo
rige verkiezingen nog gteen sprake is.,
NEDERLAND EN BELGIË.
Een re die van Minister
jaspar. 1 -1 I
In de Belgische Kamer heeft gister
de Minister van Buifenlandsche Zaken
Jaspar een discussie op zijn begrooting
ingeleid m03t een rede over de bui ten
iae dsche politiek van België.
Nadat hij daarin bepleit had dat hfet
oorrespondent, is dat onmogfelijk; als ze
echter blijk gjaf van verzoeningsgezind
heid, zou de regeering te Brussel tot
hervatting' vjan de besprekingen geneigd
zijn, een vrijien doortocht aan Nederland
sche en buifenlandsche schepen op weg
naar Nederlandsche havens toe te staan.
De kwestie van de Wielingen moet aan
die van de Schelde Igeknoopt worden,
dus möet niet allteen de vrije doortocht
voor Belgische koop vaarde s, maar ook
voor oorlogsschepen door de Schelde
worden geëisCht.
Men meent zoo schrijft de corres
pondent verder dfajt de mogendheden
die enkfele maanden geleden de gima-
tigde en billijkte Belgische eischen niejt
wilden steunten, jtot andere gedachten
zijn gekomen, dé-ar het aanzien van Bel
gië in het laajtste jaar is gpstegeu.
Wat aangiaat de economische kwesties,
men weet niejt, of deze in geval van een
hervatting van de onderhandelingen op
nieuw volledig zullen onderzocht wor
den, of dUt men het oude ontwerp-ver-
drag weer ter hand zal nemen.
(We weten gelukkig bij ervaring hoe
zwaar de Brusselsche correspondent van
de Temps wfeegt. Wajt hij hier vertelt zal
wet niet andjers' zijn djan wat dte befaamde
annexionistische wofelwafers in Brussel
wenschen. Die toon van de beschouwing
is als van ouds.
De bewfering dat de Belgische regee
ring „geneigd" zou zijn, blijkbaar bij
wijze van tegemoetkoming een vrijen
doortocht ialan Nederlandsche en buiten-
landsche schepten op weg| naar Nedei-
and toe te stagn ,gteeft een merkwaardig
inzicht in de gedachten vian dezen cor
respondent, wfens eigen ideeën wel in
dal zinnetje zulten zijn uitgesproken, en
die blijkbaar te sftiota is om te' beseffen,
dat nergens1 ter werel'd dfoor welk1 land
ook, zUlk een vrijte doortocht niet wiorut
loeges[taan.
Evenwel kwam, nadat wij dit s'chrte-
ven, dè rfede van Minister Jaspar, Die
mipgte anders geformuleerd zijn, dje geest
is toch hetzelfdfe).
m
In de maand Mei is het bedrag der Pandbrieven vermeerderd
met 186 duizend gulden. In omloop is thans voor 9 millioen
660 duizend gulden. De 6 pCts Pandbrieven der INSULAIRE
Hypotheekbank te Zierikzee zijn a 100 °/0 voor directe
aflevering voorradig aan bet Bijkantoor der Bank te MIDDELBURG,
gevestigd Koepeertitraat 27, bij den Heer H. C. REDERS, en
zijn teVLISSINGEN verkrijgbaar bij de Heeren P. J. SIEGERS 4ZOON.
Ingez. Med.
Uit Mid d°e 1 b ,u r g.
Zaterdag 11 Juni zal te Middel-
te urg de oprichtingsvergadering plaats
hebben van de afdeeling Zeeland van
Westelijk Bloc moot blijven bestaan, en I den Vrijheidsbond. Daarin zal als spre-
dat er hutten dfeze entente geen andere I ker o.a. optreden ~de voorzitter van den
mogelijk is om de veiligheid van België j Bond, mr. H. C. DresselhuysL De bijt
te verztekeren, zei hij ten opzichte van eenklomst is toegankelijk voor geestver-
de verhouding tot Nfederliantf: I Wanten.
„Ik kan in dit verbiand .aan de Kamfer
geen dfefinitieve uitleggin.'; brengen. Ik I De volgende wagen zijh do,00 he
wenseh, diat hartelijke retaties met Hol-1 lid der Twetede Kamer -den heer Dje
land voldoende hersteld worden, temeer, I Muralt aan den Minister van Financiën
daar Holland tijdens den oorlog gast- jigerieht: 1 i
vrijheid verlteend h'eeft aan onze vluch-1 I. Is het den Minister bekend; dal
lelingen. Tojt op heden is het geschil]het voor de kantoren van de registratie
betreffende de Wielingen nog nieft ge-|en van den rijksbetaalmeester jje Mi dj-
regeld. Dte oplossing van deze kwestie jdelb urg in Juli 1920 aangekochte pand
moet zijn in den gfeeslt, die eenparig n-og niet in -gebruik is gtenomten en dat
door 'de Belgische Kamer werd uitgte- j met de nooidigfe verbouwing van het pand
sproken (Zeter wel.) jnojgl geen aanvang is gemaakt?
„Ik durf hopen, dat de Hollaudsebte j II. Is het dep Minister bekend, dat
regeering niet zal volharden, om op dit j (genoemd pand; dat blijkbaar niet wordt
punt van ons concessies te verlangen onderhouden, meer en mteer achteruit-
die wij niet kimnfen toestaan. (Instem-1gapt?
xning.) HL Is 06 Minister niet van oordeel.
De atmosfeer van wantrouwen tus-1 dat het noodig is. dat de betrokken rijksj-
schen beidte landen moet verdwijnen. diensten behoorlijk worden gphuisvestf?
Vooral Nederland, djat feen uitgestrekt© IV. Is de Minister bereid, mtedei tei
kust bezit, moet wfeten, dat het inter- j deeïën waaraan de vertraging van de vete
nationale recht niet veroorlooft afstand bouwing van het betrokken pand en die
te doen vian territoriale rechten. Deze overbrenjging van dë betrokken dienst|etn!
kwestie rnoiet zoo spoedig mogelijk wor-1 is toe te schrdjtven en welke jnaatr-ejg|eléto
den opgelost buiten alle nevengedachten, in dezen zullen worden genomen?
buiten alle politieke programma's enj
overwegingen van binnenlandsche poli-1 Naar wij' vernamen is het thans het
tieken aard. H|et gaat hier om een inter- laatste jiaar, dat de Nijv-erheidsveiteteniging]
nationale kwestie, waarmede de binnen- j a 1 h i e r den Theetuin op het Noordh
landsche politiek nijets gemeen heeft. |bolweric explteiteert. De exploitatie levfeH
Indien Nedprlandj toch zou voortgaan voor die vereeniging iedter jaar een schv
van ons onmogelijke con-cfessies te ver-1 depost op. En pogingen om dten Theetuin!
langen, dan zou het mtedewerken tot over te doen aan een andere combinatie
hel onnoodig verlengen van een conflict I zijsn (mislukt.
vtearvan ik naar het ein-dje verlang en dat Het vooruitzicht bestaat dus, dat deze
reeds fe lang geduurd heeft." (Instem- j buitentuin binnen teen jaar zal verdwijlniep,
toW) 1 althans in zijn liuidigjen vortn'. Een feit
Ook de socialist Fisteher sprak zich het meer wandelen eh vooral het mte^l
lv' meende dat nu nog!uit vóór -deelneming van Holland aan hel fietsen, zullen er veel
ijii van particulier bedrijf Westelijk bloc, en drongi aan op hervatj-1 gedragen, dat het geregeld bezoek stjejéd
- tin"' der onderhandelingen als het ©cot af nam. De enkele drukbezochte concert
I oloorvmnr mlrvfVc+ TlPtt TThOinri "Wlp.leh
noiodiig is waarschuwen op dergelijk^
brieven geen acht te slaan.
In den bedoelden brief |gjepft de schrijr
ver, die alleen teektent mtet initiaiein, na,-
meiijk K. v. H., te kennen in de gtevanget-
nis te zitten ien geld noodig te hebben omj
daar uit te worden ontslagen. Is dit ge
schied, dan kan 'hij een groote som' gjeid
50.000 pesetas Lost krijgen op een-
bank en kan onzte s tadgenoot 25000 pe
setas voor zijn mioeitte krijgen. In den
brief is eten telegram! ingeslojten, dat de
ontvanger, die er (natuurlijk niet alap. Idenkil
de reis naar het zuiden te miaken, motel
verzenden als hij op de verlokkende aan
bieding ingaat. 1
De politie heeft aangehouden een
man, id(ie wegens misbruik maken van
sterken drank uil bet oude mjannen- en
vrouwenhuis alhier word ontslagen en
nu zich aan landlooperij schuldig maakte.
De politie -a I h i ie r heeft proces-ver-
baal opgemaakt tegen twee melkleveranf-
eiers, die, ondanks dë groote droogte,
te veel water in hfun melk hadden.
Bij de Zondagmorgen-uitvoeringen
in de Abdij z,uilen zitplaatsen tegen 10
cent te verkrijgien zijn. Wanneer b^l even
tueel slecht weder dë uitvoering1 wordt
uitgesteld, zullen pnigeveer een ufur tte
voren de bekende; vier kleine vlaggettjésl
vanaf den Langën Jan dit aankondigen.
Zooals gemeld, heeft Zondag a.s. de
eerste uitvoering plaats.
o
Uit Walcheren.
Donderdagavond bracht het fanfa
recorps Oefening kweekt Kunst te Wleslt-
kapelle aan den vporzitter van he;t
feestcomité van het burgem.eestersfeestj
den heer K. Dekker, een serenade.
o
Ui t Zuid-B te vtelbncL
Bij Kon. besluit is benoemd tot ont
vanger der registratie en domeinen te
Haarlem, de heer A. Kleyn, thans be
waarder van de hypotheken, htet kadjas-
ter en de scheepsbewijzen té Goes'.
De heer Knets, lid van bet hoofd
bestuur van den Christelijk Nationalen
Arbeidersbond trad Donderdagavond op
te Borssele in èen druk bezochte
openbare vergadering, mtet het doel,
een afdeeling van genoemden bond tot
stand te brengen.
Een 35-tal leden, zbowel' vast® als
losse arbeiders gaven "zich op als! lid
van een "te stichten afdeeling. De hee
ren C. Almekinders, J. Corstanje Jr., en
W'. Goetheer verklaarden zich bereid
het vOorloopig bestuur te vjorinten. Na
een paar weken zal weer een lid van
het hoofdbestuur nlfcar Borssele komën,
om1 in een vergadering de afdeeling
definitief Op te richten en de noodige
Dit is de kern van het voorstel, en
daarop is' door slolmlmige ledfen nog| in het
bijlzonder gewezen.
De heër L e
slechts een schijn
overblijft. Alle tarieven bijV. worden on
derworpen aan het oordeel van .<Jen Mi
nister. De .eindzeglgenschap in allerlei za
ken heeft steeds weer de Minisitejr. In
de aandcelhondersvergjaidterinlg heeft dë|
Staat de beslissende meerderheid, want
de Staat heeft de meerderheid dtetr aaffi-
deelen.
De motie-De Muralt, waarin op Staats
exploitatie werd aangedrongen, acht spr.
thans geheel overbodig en hij kan meet-
deelen dat die wordt ingetrokken. Spr.
meende ook dat de Raad van Toezichj
langzamerhand wel kan verdwijnen, aan
gezien het personeel zal itóien dal hef
noma sche aoooprd werkelijk noodig! is'. Iten - en daarvoor mloest het mooi wefetr
I zijn gaven geen voldoende aan vulling
Een C o r r e s1 p o n dg n t-1 van het 'geringe bezioek in gewone tijden,
bewering. In ieder ig^al verdwijnt hiermëe eten
Voorts nog een mjeedteeling, die voor-1 inrichtinjg; die bij menigeen de heriinne-
afoing aan de redfe van dten Minister: |rin|g achterlaat aan gezellige uren.
De Brus'selsche correspondent van de Wat er verder met gebouw en terrein
Temps, zoo vernam de N. R. Crt. ont-1 zal (gëbeurcn, staat nog niet vast.
kent. dat de Belgische regeering, gelijk]
in de Nedlerlandische pers zou zijn be-1 Nu ook een inwoner van onze stad
weerd d(e Nederlandsche regeering |door een Spaanschen scliatgtraver isi pitger
over eten hervatting vlan de onderhande" zocht als de persoon, di® naar Spanje
linnen heleft gepolst. Zoo lang deze niet j moet komten om aldaar een schat gteld
intake de Wifelingen toegeeft, aldus dejte verdienen, wülen wij indien dit nog
(Ingez. Med.)
KERKNIEUWS.
Ds'. W. A. Dekker fe Nieuw Beijer-
land heeft voor hfet beroep naar de
Herv. gemeente te O o s t k a p e 11 e be
dankt.
D,s. H. J. Baraouw te Oude Nie-
dorp, Iwopt Zondag 12 Juni a.s. af
scheid fe ntemen van 'de Ned. Herv. gem-,
te Oudej-Nie(diprp en Zpndajg 19 Juni di
a. v. zijn infa-ede t® doen bij de Ntedl
Herv. gem. te Aardenbnrg, na be-
vestig|d te zijn 'door J. N. Pattist, emer.
predikant van Aardenburg.
ONDERWIJS.
Benoemd tqt ondterwijzer aan de
Chr. M. U. L. O. school te G 0 e s die lieer
W. Blom te -Vlaardingen.
zaken te helpen regelen.
De gezamenlijke industriejelen te'
I erseke, die eed gasmotor gebruiken,
hebben zich tot den raad gewend met
het verzoek voor hup! bedrijf den glas-
prijs te verminderen, gëlijk dat in vele
andere gtemteënten geschiedt.
o
Uit ZeeuwseE-'Vilaandereh D. D
- Woenjsdagmiddag werd te Axel
in het hotel „Het Gulden Vli®s" van
den heer J. J. de Lpzann® de jaar
vergadering gehouden van stembevoeg
de ingelanden van den poldër „Beoos
ten- en Bewestenblij". De rekening over
het afgteloopen dienstjaar 1920/1921
werd goedgekeurd in ontvang op
f 16456,43, en in uitgaaf op f 11233,77,
alzoo met een batig slot van f 5222,66.
De begroeting voor het dienstjaar 1921/22
werd vastgesteld op f 15.909.66 in ont
vang en uitgaaf. Met groole meerdèrheidj
van stemmen werd de heer P. Vsaeï her-
beinfoemd als (dijkgraaf. I 1
1 1 1 1
Besmettelijke zi®kttem
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 22 tot en mtet
28 Mei 1921, in de provincie Zeeland
bedrpeg:
Roodvonk: Ellewoutsdijk 1.
Diptheritis: Aardenburg T, Koewacht 1.
R. Kath. Universiteit.
Dpor het Episcopaat in Nederland is
opgericht een Comité van Actie voor
stichting der R. K. Universiteit, dat fctf
doel heeft de belangstelling voor ds
R. K. Universiteit te wekken en te be
vorderen en gelden ten behoeve van
stichting en onderhoud hijieen të bren
gen. De actie zal gevoerd worden door.
een afzonderlijk daarvoor gëvormd® or
ganisatie, die zoo aansluit bijl die der.
Sint Radboudstichting, diat zij! m de toe
komst geheel door dezë kan woolen
overgënom'en. Verder zullen diocesane
en parochiale comité's worden opge
richt. Daarna zal "het Episcbpaat een
gezamënlijk schrijven tot de katholieken
van Nederland richten.
RECHTZAKEN.
Dioor den officier van justitie te
Middelburg is hooger bferoep oangetee-
kend tegfen het vonnis der rechtbank
waarbij L S., kermisreiziger, wegens be-
rooving vjan een landbouwer uit Wof-
faartsdijk tot 1 jaar gev. straf is ver-
pojrdeeld ®n tëglen dte vrijspraak van dte
(mfedebfeklaagden P. P. S., en H. E. V.
W. huisvr. van L". S.
r7: f i 7 8-D
A'rr.-rech'tbank te Zi'erikzee.
In de op 31 Mei gehouden zitting van
bovengenoemde rechtbank werden ver(-
toordeeld wegéns: I
mishandeling1: M. A., 17 j„ landboife
wersknecht ife Poortvliet, tot f 20 b. s.
14 d.. t.; J. F., 19 j.; opperïnlan te Poort
vliet. bij versték tot 14 d. gév. str.;
diefstal: W. B., huisvrouw van W. J.
J„ 34 j., werkvr. te Z'zëe, bij verst tot 1'4
d. glev. straf; met ®en proeftijd van één
j.; J. Wl K., 22 j., arbeider te Renes^,
bijl verstek tot 1 week gëv. straf;
R. van D., 13 j., scheepstimmerman te
Bruinisse, teruggaaf aan oudërs bevolen;
C. F., 4« j., paardenhanidelaar, zonden
bekende woon- of verblijfplaats, bij ver
stek tot 1 m. gev. straf.
Met iemand beneden den leeftijd' v»p
16 jaar ontuchtige handelingten plegen:
