164e Jaargang
BINNENLAND.
Ho. 32.
Dinsdag 8 Februari 1921»
Uit Stad en Provincie.
m
DE VERZWAKKING VAN
HET COLLECTIEF CONTRACT
Oe Katholieke sigarenfabrikanten, in
Hrabianl hebben een daad verricht die
bedenkelijk is voor de reputatie van
het collectieve contract. Ze ontbonden
hun Bond en vormden een nieuwen bond
die aan de arbeiders een lagere loop-
regeling aanbiedt dan die welke is op-
genomen in het collectieve contract door
den ouden Bond, samen met de andere
patroonsbonden in ons land,', aange
gaan met dé arbeidersorganisaties.
Ecnige jaren geleden was liet een vrij
veel verbreide meening dat liet collectieve
jarbleiders contract, voor eenige jaren aan
gegaan voor het geheele bedrijf in het
land, de: rustige grondslag zou kunnen
zijn, waarop liet bedrijf kon worden op-
gebouwd, dank zij de vaststelling van de
arbeidsvoorwaarden.
Hel is' ai heel giauw gebleken, dat
die verwachting ^an rust en financieele
zekerheid voor het 'bedrijf illusies waren.
Er zijn verscheidene collectieve contrac
ten, waarin gedurende de laatste' jaren
3> innen d en contractstij d, herhaalde] ijk
loionsverlioptgingen werden aangebracht,
bij sommigen onder den drang van wilde
slakingen.
Daarmee werd een der pilaren van
die collectieve contracten bedenkelijk
verzwakt, wanl een der hoofdmotieven!
waarom de patroons ze aangingen de
verzekering van rust in het bedrijf voor
eenige jaren verdween.
En nu slaat de daad van die Katholieke
sigaarenfabrikanten den tweeden pilaar
Weg: de zekerheid voor de arbeiders
dat de patroons de overeenkomst trouw
zullen blijven.
Nu is er voor allebei de daden een
dwangargument wal de arbeiders deden,
iWas een gevolg van de stijgende duurte
van de tijden; wat de patroons deden
werd ingegeven door de malaise van het
Ibtedrijf, die hen, naar hun meening, belet
fle bij contract afgesproken loonen te be
talen, en die ben naar een middel dedienj
zoeken om er af te komen.
Daar kan men legen aanvoeren dat die
arbeiders met hun loorieischen te ver
gingen, verder dan het bedrijf toelaat;
lejn dat die patroons een middel aanwen
den, dal z'OjOfll niet onwettig, toch alles
behalve fraai is.
Maai' de slotslom blijft dan toch deze:
dat èn Ide 'tusschenLijkische loomjslverhoo-
ging, èn vooral die patroonsmanoeuvre
bewijzen dat. het collectief contract zoo-
|als het nu luidt, niet bestabd is tegen den
]drang van de omstandigheden.
En dat symptoom zal iedereen beden
kelijk vinden, die van meening is, dat het
collectief contract veel heeft bijgedragen
kot regiularisatje in bedrijven waar te
voren een chaos heerschte, en djat 't behal
ve loonsverbeteringen ook njog lal van am-
üjere verbeteringen in de arbeidstoëstan-
dien heeft gebracht.
Of bet collectieve contract dan niet s;e-
viger, niet strenger bindend kan worden
jgjemaakt?
Juist die twee genoemde voorbeelden
topnen aan, boe mpeilijk dat is.
Het is niet zonder reden daL in de wet
van 1907 op bet arbeidsoontracht, slechts
één enkel artikel over het collectief con
tract voorkomt, zich louter bepalend tot
teen quaiificatie, en een nietig verklaring
viau elk beding in strijd mei bet contract
gemaakt. En nu is er wel een uitvoeriger
i'egeling in den maak, maar de lange
jduur der voorbereiding bewijst hoeveel
.voetangels en klemmen op dit gebied
liggen.
Uil de boveiigenoefnde gebeurtenissen
heeft het publiek dat zelf kunnen waar
nemen
En de vraag komt op, of er wel een
contract mogelijk is, dat te handhaven is
tegen de veranderde omstandigheden in,
zal niet eenerzijds de arbeider, ander
zijds de patroon d. w. z. het bedrijf len
gronde gaan.
Is die zooveelste les die we krijgen, d ,f
dwang van afspraak niet stand kan hou
den tegen ide kracht van economische
twetten.
En we moeten er op voorbereid zijn
dat liet collectief contract der naaste
toekomst slechts e©n bewegelijke over
eenkomst kan zijn, soepel genoeg om
zich aan te passen bij de veranderingen
in de levenstoestanden en in het bedrijf.
Daarmee verliest het wel het element
van vastheid-voor-eenigen-lijd, dat voor
velen aan beide zijden, de aantrekkelijkste
eigenschap ervan was. Maar we voorzien
'kit het anders nog minder waarde zal
hebben, want dan breekt het zo.odra er
spanning komt. En de reguleerende waar
de van liet collectieve arbeids,contra etj
voor het lieele bedrijf, voor de patroons,
len ook voor de arbeiders, is' groot ge
noeg. om voorzichtig te zijn met het ver
nietigen van een instelling als deze, ook
pi gjeefl zij niet alles wat beide partijen
ter van hoopten.
NEDERLAND EN B.ELGIË.
De onderhandelingen.
De heer Drion, lid van de Tweede Kra
mer heeft, zooals reeds gemeld is, in de
te Parijs verschijnende Diplomjalie Pu-
blique dezer dagen in een artikel het Neb
derlandsch-Beligische geschil besproken,
van het Nededandsche standpunt be
zien.
Bij -die gelegenheid had de Diplomatie
Publiq.ue medegedeeld ,dat zij gaarne
door de tegenpartij Ier inlichting van
haar lezers het Belgische standpunt zou
zien toegelicht.
I.a Gazelle dje Hollande deelt thans
mede djat de Belgische legatie te Parijs
aan dp Diplomatie Püblique heeft doen
weten diat er geen biefang bestond
.om thans het Belgische standpunt uiteen
te zetten. Gelijke kennisgeving is offici
eus [gedaan do.or het Belgische ministerie
van Buitenlandlsche Zakeln. L.a Gazette
meent djat dit moet worden uitgelegd als
een bewijs, djat het Hollandsch-Belgisch
(geschil in een nieuwe phase is getrede|n.
dje te Parijs wordt beschouwd als te
izhllen leidjen tot verzoening' en overee|h-
stemming'.
De Belgische loodsen te
VI i s s i nge n.
De redacteur te Brussel der Maasb,
seint ons d.d. 5 Februari.
De „Vinjgtième Siècle", die met alles
te laat komt en nog geen woord gezegd
had over de slechte behandeling!, die
volgens een paar Brusselsche bladten dé,
(Belgische lood'sen te Vlissingen te ver
dragen hebben .komt thans op haarbeurt
met die kwestie voor den dag. „Wij heb',
'ben ons zegt het blad, om inlichtingen
igewend bij die Federatie der Belgische
loodsen te Vlissingen ,die ons door haar
voorzitter en haar secretaris, bericht
(dat de in de bladen verscheneln mede
dpelingèn overdreven waren.
Doch sprekende in naam van hun fe-
ideratie hebben deze beide personén ons
de volgende 'belangrijke verklaring' ge
daan De Belgische loodsen vormen te
Vlissingen een bevolking van 3000 a 3500
personen. Zij verleren veel geld. Alles blij
elkaar gerekend laten zij er wel 10
millfoen van in handen der Hollanders!
Zij hebben daar genoeg van en vra
gen op die mteest besliste wijze ,dat het
Belgische loodwezen naar Zeebrugg© zal
worden overgebracht. Zij steunen hun
verzoek op overwegingen van het groot
ste belanJgi. De eerste overweging is. dal
bij gteval van een conflict met Nederland,
dit land in staat is met één slag de hand
te leggen op bijna al de Belgische loodsen
te Vlisisingen.
De tweede en meest belangrijkste is.
dial de loodsen weigeren voortaan medé
te werken aan den bloei van Vlissingen,
dial Antwerpen wil verdringen. Onze lood
sen hebben hun laatste beetje, kalmte ver
loren .dloordlat de eetste magistraat van
Vlissingen onlangs kapitalen te Berlijn
is gaan vragen, om iaan de nionding van
ide Schelde een haven te stichten, om
concurrentie te d|oen aaln Antwerpen.
Dat zijn ,zoo besluit het blad, de rede-
pen. die dp federatie van Beigisclie.h
loodsen te Vlissingen opgeeft om ver
plaatsing van het loodswezen te vragen.
WERKLOOZENK ASSEN
Men meldt aan de N. R. Ct. dat het
Rijk de helft van zijn steun aan de werk
lozenkassen verstrekt als fonds perdu
en de andere helft als renteloos voorschot
dat op nader te bepalen wijze te zijner
tijd moet worden terugbetaald'.
dig Violksbestuur" op t April van het
vlcligend jaar verdient het vermelding, dat
hel vjOji'igP jaar reeds alhier bijl gelegen^
lieid van de excursie van liet Genealjoi-
gisch-Herialdiseh Gepootschap ,,De Neder-
landsche Leeuw" bij den' „sleep, van
Pachieco" de gasten erop1 gewezen' werd,
Idal 6 April 1922 te Vlisisingen een dag
zjoju moeten werden, die de Nederlanders:
in herinnering brengt, dat deze loude
„sleutel der Noord zee" de éer[s,té Ne-
derliapdsclie glad was, die ttojor 35.0 jaar
Igfeheel zelfstandig zlonder eenige hulp vah
buitenaf dus, het Spaanlsche juk afschud
de en de 'Léze Hing verjjoegL Om een evéti-
lueel plan vloior; te liereijden, is eeni-
jgen lijd geleden een vtop.rlioiopiige oommis
sie Igiegormü, bestaande ujt het ciollege
van burgemeester en wethouders, d^hee-
rfen C. A. vian W|0.eldere:n, M. Laemioes, J.
G. van Niftrik Jr.. H. J. Tichelman en
den archivaris d©r gemeen le, den heer
H. G. v.an Grlol.
Bij resolutie van den Minister Van
Koloniën van 29 Januari 1921. is dé heer
G. C Simke, te -VI is sin gen, ter be
schikking gesteld van den gouverneur-
generaal van Nederlansch Indië om daar
te lande le worden benoemd tot .opzich
ter werkplaats voor de afdeeling gieterij,
bïj den 'dienst der Staatsspoor- en tram
wegen.
-o-
II i t Walcheren.
-— Het vermelde in ons vorig nummer
©ver de plannen voor auto-diehstlen op
Walcheren zij nóg aangevuld met de me-
defdeeling dat de inschrijvihfgshiljette.il
vlbjoif ide klejne-re aandeelen verkrijgbaar
zijn b'ij den heer F. A. "Hiïler, Noordsin1-
gel, en 'blij de bankiers.
De jiong|en te B igg ie k e r k e waar
van gislenen bericht werd dat hij oen
slag van eCn paard had gekregen, is des
avonds aan de gevolgen (overleden.
De gemeenteraad van R i 11 h e m
hield Maandagimidclagi een lopen bare ver-
gladeriipgi. Afwezig de heer A. Cevaal.
Aan Buqgemeesler en Wethouders werd
machtiging verleend olm te samen met an
dere gemeenten af publieke lichamen
stmatsteenën enz aan te kjojolpen.
Aan ihjet verzoek van de Z. L. M.
om een verordening] te maken voor 't
verdelgien van schadelijke v|o|g!els z.al vol
daan wjoirden. Afwijizend werd beschikt op
©en aanvragle Om subsijdie door de Z. L.
M., Moior de LandbpjUiwfieinltoion stelling. Aan
1 persoon werd gledeeltelijke ontheffing
verleend van de [gemeentebelasting.
Op 14 Februari a.s. ta\ in de gemeente,
een inteekenlijist wérden gecirculeerd!
vloior het huldeblijk aan den Commissaris
der Koningen.
Afwijzend werd beschikt |o.p een aan
vrage jom ondersteuning door den bur
gemeester van Vlilssingien ten behoeve
van een Duitsch kind en op het verzoek
van de firma J©ras en Zp|on te Middelburg!
voor toezicht op den torenbouw.
De gemeep te - veld wacb te r zal volor het
jaar 1921 f 50 meer lontvanigten voer aan
koop van bovenMjeedingi.
Uit Middelburg.
Ten huize van den heer K. aan de
Vlislsingsche straat alhier is' vermoe
delijk "tengevolge van een jjn de kolen
aanwezige patroon de kachel uit elkaar
gesprongen, tenngevolge waarvan ee'n paal
gaten in het plafond van het vertrek
ontstonden.
De vrouw des huizes liep dlbo-r liet wjejg-
spriihgen der stukken eenige blauwe plek
ken pip. Verdere ongelukken kwamen
niet vó-or.
In den zomer en het najaar van
1920 zijn meermalen aan de gemeeblq
toe beboeren de zwanen verdwenen en ook
een paar weken geleden Was dit het gb
val. Het door de politie ing|esteld onder
zoek heeft er toie geleid, dat men tlians
den vcrmoedelijken dader pp 't spoor ijs
Bij een bewloner der Bleek alhier
is aan de achterzijde der woning een
ruit stuk geschotenDe pplïtie stelt een
onderzoek naar den ion vopirzich fj.gen
schutter in.
m.m...
Uit Vlissingen.
Men meldt ions uit Vlisisinglen:
Naar aanleiding van het Brielsehe plan
fiat herdenking van den „350 jarigen ge
boortedag' en Neerlands vrij en zelfstan-
le Ierseke bleek uit het jaarverslag,
dal in 1920 werden aangekocht12000
K.G. superph|oispha,at, 2300 K.G. lammior
niak-super, 6200 K.G. zwavelzure am
moniak en 26-700 K.G, chili, samen voor
f 11.146.97'5. Alle mest|s!t!0iffen voldeden
aan de gestelde eischen, behalve de ani-
mjoniak-super, weshalve daarop een kor
ting' van f 1.375 per 100 K.G werd ge
geven.
De in kom sten n bediioe,g.en in totaal
f 11.372.085, de uiljglaven f 11 320,79, g(oed
slot dus f 51.285.
De musisehenbestrijöiingl h,ad tot uit
slag. dat werden ingeleverd 2822 doode
musisichen ©n 2001 eitjes. Diaarvpor werd
f 148,98 iaan premies 'betaald', dat is
f 66.36 beneden de raming.
Besloten werd djat in 1921 per gemót
bouwland 25 cent voor d© 'muslsfchen-
verdeiging zal worden betaald.
Als bestuursleden wei-den herkfoizen de
heèren W. Bakker en P J. Pioleij.
o
U i t Z «e u w s ch-Vl «ander e n U. D.
Aan den raad der gemeen te Z a p na
sla jg is door de Feministische partij
per adres aangladrongpn het sialiaris der
igemieen lp-yr.o'ed vro.nw t© verbpegleu en
minstens fie bepalen bp f 2000 met vrij
gebruik van rijwiel en vrij genees- en
verbandmiddelen. De gronden wpriden in
een memprje van toielïchtingi uuteenigezelt.
U It Z u id-B e ve I an d.
Maandagmiddag werd t© Hei n-
kenszand onder zeer grepte belang
stelling1 fier aarde besteld het stoiffelijik
|0|Ver.schot v,an wijten den heer \V. van
Veen. De overledene was een éénvoudig!
timmerman di© om zijn vakkennis en zijin
humaniteit zeer werd geacht londer de
burgerij. Hij was isinds jaren lid van den
kerkeraad der Nedei-d. Herv. Gemeente,
leider der Ned. Herv. Ziondagslslchoo!,
voorzitter van den clir. Werkmansbond
en beslum-slicl van „Onze Bibliotheek". In
a'l deze betrekkingen heeft hij steedrs!gé-
toiond e©n man van de daad le zijn.
Dppr den kerkeraad werd hij graf
waarts gedragen en behalve dope familie
en vrienden werd de lijkbaar gevolgd
door de oudste leerlipgem der Zondsag-
scliiool. A,an de groeve werd het woord
lgev)oerd doer ds. P. Warners, predikant
der Ned. Hem. Gein'. Dez© i)©rdacht
den (O verleden© als een vriend van ieder
met wien hij omgjang liad en als een on
vermoeid werker in de betrekkingen wel
ke hij op zich nam. Namens de Ziondagp
schoiolleidei-s en leerlingen werd door den
heer Tramper een krans gelegd. Dat deze
eenvoudige man vele vrienden had bewe
zen wei de vele tranen die - uit menig
oog wei-den weggepinkt bij de geopende
grpeve.
Dr. J. J. Van den Berg. uit Gloes,
die le Wil'helminadorp patiënten
bezocht, viel op den weg naar Katsche ve©r
van zijn motorfiets ©n werd ernstig ge
wond. Zwaar Woedend werd hij in de
gemeenteherberg gebracht, waarna hijper
autp dopr den burgemeester, den heer D.
dp Graaff, naar zijne wonin f to Goes
werd gebracht. Daar werd hij' dppr een
collega verbonden, maar werd hem alge
beele rust voorgeschreven, zoiodat zijn
praclijk moet worden waar-genomen dooa-
een lander.
In de Donderdagavond 1.1. gèhouden
jaarvergadering der landbouwvereeniginjg
Uit Z ©e u w s ch-V 1 aander en Wi. D
Vrijdagavond ver,giaderde de afdee
ling Grped© van het Groene Kruis pp
de liiovenzaal van den heer Bpsschaari.
De vjoorzitfier verheugde zich, bij' zijn
lopemiingiswopird, er om, dat er .meer be-
lahglstellingl komt vopir het gpede doel
waren ©r het v|orig| jaar ter vergadering! 7
belang|s.tellenden, thanis waren e|r in tojtaiat
42 persionen aanwezig!. In zijn jaarver
slag mempireerde de secretaris mogj even
hoe men direct na de oprichting der af-
deeiingi in April 1919 had kunnen hegma
nen met de iaans'chaffiin|g| van materiaal,
djoprdat direct een som van ruim f 200
in de kas vlioieide.
16 Mei 1919 telde de afdeelinjg' 103,
Februari 1920 waren er 195 en pp het
einde van 1920 kon metn. reeds wijzen op
een ledental van 219.
Tpch mogien we, aldus het verslag, nojg
nipt rusfien; want bij' een gezinneutal van
pl.m. 600 is een ledental van 219 iaingi
niet vjoldoende. Teneinde het direct toe
treden van nieuwe leden te bevorderen,,
werd een verandering' in artikel 6, H. R.
gebracht, dat thans luid!: Zij, die in den
loop vjan het jaar lid! wenschen le worden,
befialen de contributie vopir een geheel
jaar.
Zij; die lid wenschen te wjoirden, wan
neer ziekte hen daartoe dwingt, bejtalein
bp ven de contributie van een geheel jaar
e©n boete van zooveel maal de contri
butie pis men jaren lid had kunmiein zijln,
dpch minstens 3 en hoogstens 10 gulden.
Er werd besloten deze wijziging! bekend
te maken en haar na ©enigen Lijd pas te
doen ingaan.
De rekening' 1920 sloot niet de volglen-
gfende bedragen: inkomsten f 392:995, uit
gaven f 199.lt5, batig saldioi f 193.88.
De begrooling 1921 bevat voor uitga
ven f 555, waaronder een spui van ruim
f 200 vjopir iaan te schaffenn materialen!.
Na afloop der vergadering' hield dr. Wi.
Kremer een lezing1 pver besmettelijke
ziëkfien.
Op zeer bevattelijke wijze sc.belsl|e
spreker het dioel en leven der microben,
terwijl talrijke foto's en zelfs een mi
croscopische aanschouwing een en ander
nojg' verduidelijklen.
HOFSTEDEN IN FRANKRIJK over te
nemen bij notaris DE RIEMAECKER te
Siolteglem (België).
1) Drip hpiven van 300 heet., waarvfan
twee tegjen Parijs, een in Beauce.
2) Twee van 100 h., een tegen Parijs,
andere in Nprmandië.
3)- 15 h. en 45 'h. in Njèvr© met ass(0h
ciatie van eigenaar.
4) Melbofs tegen Parijs.
(Inigéz. Me<t.)
van 10 Juli 1920, te verhoogen tot
f 46562.PO. zijnde het bedrag' der bouw
kosten.
Commissie tot wering van
s c h o o 1 ve r z u i m..
B. en W. stellen voor om op zijn ver
zoek. eervol ontslag' te verleenen aan <Le(a
heer A. W,; A. Rosis als lid der commissie
tot wering v,an het schoolverzuim.
Verpachting gronden.
B. en W, stellen den Raad voor om aan
eenige eigenaars van die ©rfpachtsgron-
idien van de gemeente staande woningen,
gronden .die door hen als tuintjes in ge
bruik zijn genomen. Voor dien tijd van vijf
achtereenvolgende jaren .ingaande Jan.
1921 in pacht ,af te staan tegen een
pachtsom van f 0.04 per c.A. en per
jaar.
Alle belanghebbenden hebben zich
hiermee vereenigd. D© directie van den
Willielminapolder heeft de Voorwaarde
gesteld dat .de zich aldaar bevindende
hoornen zullen worden opgeruimd, daar
de .grond anders voor den gebruiker
geen waardje heeft. B. en W!. hebbén
hier lagen geeri bez'w,aar.
KERKNIEUWS.
Bij de stemming! gisteren te V e e r e
igehloniden, is dopr de stemgerechtigden
der Her Vu kerk met 15 telgen 1 stem
beslist, djat opjk voor de volgende 10-jarige
periode hel beroeplimglswerk en de ver
kiezing v,an ouderlingen en diakenen blijft
opgedragen aan het kiescollege.
Gekozen tot notabel bij de Ned.
Herv. Igtemeente le Heinkenszand del
lveer M. Dieleman.
Donderdaglnamiddag nam de heer J.
E. B. Melpen predikant der Herv. ge
meente te Baarland, afscheid in een
predikatie naar aianleid(injg' van Jez. 40 8.
Alle ringpi-edikanten waren tegenwioordigl,
benevens >d|e emer.-piredikant, de heer
H. van Selms t© Nisse en Piok burgemees
ter en wethouders. De heer Meloen ver
trekt naar Hoofdplaat en was spdert 1
Mei 1898 1© Baarland gevestigd.
OJ
Tegenspraak.
Het Haagsche Correspondentiebureau
spreekt het bericht tegen van de ,,Rijn-
landsche Kerkbode", als zou een burge
meester, op verzloek van den inspecteur
der volksgezondheid van Zuid-Hollanden
Zeeland te 's-Gravenhage, er op aange
drongen hebben bij predikanten cm pas
toors, personen uit besmette gezinnen
niet de kerk te doen bezoeken en hët
godsdienstonderwijs bij' te wonen. Bij on
derzoek is gebleken, dat dergelijk verzoek
noch door den fiegenlwoordigen, noch dooi
den vroegei-en medischen inspecteur van
de volksgezondheid t© 's-Gravenhage, de
eenige die het had kunnen doen,
gedaan is.
STUKKEN VOOR DEN GEMEENTE
RAAD VAN GOES.
.Commissie van Toezicht
L. O,
B. en 'W, stellen den raad. voor om het
getal der ledien van de commissie van
toezicht op het L. O. volgens de nieuwe
Lager onderwijswet (1920) te bepalen
op tien, met het oog' op het groot aantal
bijzondere scholen alhier. Van elk vijftal
moét écn lid' behooren tot d:e ouders
v;an leerlingen van opefnbarë scholen,
één tot die van leerlingen vain bijzondere
scholenj. één tot d|e onderwijzers van
openbare en één tot de onderwijzers \jam
bijzondere scholen.
Uit de conc.-verordening regelend© de
inrichting' en samenstelling der commis
sie stippen we het votgendie aan:
De ledien worden door den gemeente
raad voor den tijd van vijf jaar benoemd.
Op 1 Jan. van elk jaar treedL een vijfde
gedeelte van het aantal leden af. De com
missie vergadert tenminste eenmaal per
maand. De besluiten der vergadering
worden bij volstrekte meerderheid ge
nomen. De verordening wordt geacht in
werking te zijn getreden op 1 Jan. 1921,
Geldleening woningbouw
voor Rijksambtenaren.
B. en W. stellen voor het bedrag der
leening in den vorm van een rijksvoor-
schol van ten hoogste f 45695. ten be
hoeve van den b-ouw der drie woningen
voor rijksambtenaren op het Ravelijn,
waarhjj werd besloten bij raadsbesluit
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Te Amsterdam is lop 7O-jarigen leef
tijd pvc rieden de heer P. J. Appel, tot 1
Jan. j.I. redacteur van hel N. v. d. Dag
De heer Appel, die verleden jaar bij' het
50-jarig jubileum vah dat blad, mede
hei-dacht zijn 50-jarig© werkzaamheid aan
flat blad. was gleboiorlijg' uit Middelburg, en
w&s zijn journalistieke loopbaan begon
nen aan d© Middelb. Crt.,. waar hij als
jioniglmensch ©enige jaren als verslagge
ver werkzaam was.
Louis B u w meester
in „Vriend Fritz".
Er zijn er die niet van het spel van
Louis Bouwmeester houden, wanneer hij
als Siiylock, als Voerman Henschel e.d.
met een overmaat van hartstochtelijk©)
gebaren de uitbeelding geeft van het hef-
tigiste djat een menscli kan beroeren. Dat
is voor veel toeschouwers te kras.
We zijn het niet m©t hen eens. Als we
zoo'n 'bewering van - „overdreven spel"
ho-oren, stellen we er de opmerking te
genover dat de abnormale situaties waar
in die rollen hem stellen, toch ook iets
anders dan alledaagsche gebaren vergen.
Voor ons behoort zijn Shyloek tot het
meest monumentale in de acleurskunst
Maar het is nu eenmaal zoo, dat zulk
spel velen niet behaaglijk aandoet. Welnu
dan hebben ook die toeschouwers dan
tocli gelegenheid gekregen in deze- ju-
bilarisreis van Bouwmeester hem te
waardeeren in een heel andere uiting van
zijn kunst.
Over „Vriend Fritz" als stuk is biefe
