VA R I A.
iBgiiOBlea StlkklB.
Buitenland,
l"W3i te Gapin'gje, terwijl de heer Urchard1
tot vice-voorzitter, de heer Meertensj
tot secretaris en de heer Terwoert tot
penningmeester worden gekozen. Alle be
noemden verklaren zich berejd de functies
te aanvaarden.
Bij de rondvraag kernen verschillende!
izaken ter tafel. Ten eerste wordt de
wensdhelSJkheid van het oprichten van
een eiermijn besprpken, wei wiordt ge
wezen op het gering] aantal leden, dat eie
ren kan aanbrengen, maar van andere zijb
<le meent men juist, dat een eiermijn heit
aantal leden sterk zal dioen toenemen. In
ieder geval zal het bestuur de zaak nader
endier de oogen zien.
Een der leden wil liever eerst pro
paganda maken voor nieuwe leden'. Ge
merkte en gesorteerd® eieren die bo
vendien pp versch zijn, zijn ge'sjchouwd,
zullen een betere opbrengst garaudee-
ren.
Otoik het verkrijgbaar stellen van gjoede
hroedeieren wordt in den breed© bespro
ken ea de wensch iiLtigcsprokeng dat een
strengere - keuring van tok toornen! zal'
plaats hebben, waarop toegezegd werd,
dat ieder lid een opjgiaVe zal krijlglenn van
<de adressen waar gjoede hroedeieren ver
krijgbaar zijn en tégen welken prijs. Aan
een der leden wtorden adressen opge
geven van eigenaars van' hroedmiaichinejs!,
die vermoedelijk pok voor hem wel eieren
zullen wilton uitbroeden.
Met ®eu wóórd van dankl aan dei pers
Voor hare medewerking in het belang van
het slagen der tentoionsttellilngj, slioot de
voorzitter d© vergadering.
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
Een schipper uit Schiedam is Don
derdagnacht in de Zwarte Hond straal!
té Rotterdam' op straat door twe© man
nen van f 1400 en zijn scheepspapieren
beroofd.
De Rotterdamsche recherche heeft,
in samenwerking met de politie en de
marechaussee te Bred ai een huiszoeking
igehouden iop h(gt kantoor en in' de wphiingj
•van den heer G. D. van d©h B. Hz., assu
radeur en lid van dé Provinciale Staten.
Dit is geschied omdat men vermoedde
dat 'de heer van den B. in relatie stond
tot de Rotterdamsche Handels- en Land-
fbouwbank en thans zóu spjan met den
voortvluchtigen W. H. B'. Er is niets in
beslag 'genomen. j
Naar de ,,H. Ct" verneemt, is <lc
kans, dat het bjotel ,,De Twee Steden''
in Den Haag 'binnenkort als zoodanig
zal worden heropend, niet uitgesloten.
Met het (oog hierop zijn. eenig® vian de
voornaamste leden van het personeel
van het hotel in dienst d©r combinatie
overgegaan, terwijl deze Zich tevens de
medewerking van de vorige directie heelt
weten te verzekeren.
Onafhankelijk van de vraag óf hfct hotel
ntog, door de nieuwe Combinatie zal' wtor'-
den heropend, is beslist, dat het over
eenige maanden vermoedelijk in April
in veiling zal worden gebracht.
>- Donderdagavond' is te Amsterdam
feen heer bij biet afstappen uit een waged
van lijn 3 aan het kruispunt Marnix-
k t raat-Rozerigir acht djojor ©ten tramwagen
'gegrepen ©n overreden. Hij'was onmiddel
lijk dood. Zijn ernstig verminkt lijk is.
dóór een auto-ziekenwagen rihar het Wil-
helmina-gasthpis overgebracht.
"J
MIST TE ROTTERDAM. 1
Wij berinneren ons, schjrijft de N. R.
Ct. van Donderdag), uit de laatste tien
tallen jaren niet een zoo, dichten mist
als er vanmorgen gedurende ruim een uur
.over de stad gehangen hfeeft. Buiten een
straal van een meter of zes onttrok de
ondoordringbare grijsheid alles aan de
waaarneming. Uit die onwezéiijlijke wereld
kwam in de stad voortdurend van „er-
-igens" het geb©! van de trams, hfet getoe
ter van auto's én vrachtwagens, "bót ge
trappel van paarden. De anders dikwijls
al te snel zich voortbewegende middelen]
van verkeer kropen traag en voorzichtig
An d'aore kant van den diek was 'ök
;n zieke.
Sind eenige weken woelde d© ICosse
'fBernr 't lichacm Van vrouw Pieterse.
De uuLoogen kek© nie meer zoo fel
feén zoo s'cherp as vroeger. Ze Waerc dof
■e!n iglaezijg: Ongedurig drjaoide t o.uwe
men'&'oh cfr éige dikkels' in d'r bedde
rond en ftsi' Kees! Voe de bedstee zat,
igreep d'r trilaegeren erm1 soms1 ineens' Van
oncter 'de dekens' en dan pakte die rim
pelige vienjgers nae Kees z'n and; na©
Keesj, dfie zwïegend" en treurig op z'n
steel bic z'n moed{er zat en niocht'
en dbcht„f,
Nee, diè schuld! drukte temninsten nie
op z'n en tochvrede ft d'n nie.
Telkens' w,as' 't net .of ze wat zeiglge wou
en telkens ök wee slole die bleik-Mauwe
dunne lippen d'r eige net .of t'r nie .nut
kos komtae wat'r van binne draoide en
woelde.
Ze keek 'n dan zoo vremd wonderlik
an en as Kees vroeg'; „ei je wat moeder,
da je 'bèzwaert?" dan schodde ze mooi-
zaém dat kleine, geel hleike, griéze oöd.
En ze viel wee in dat stjomme, grauwe,
nevelige gepeins" cnHzweeg'.
Maê elind'etienge kos ze nie Jan'ger
zwiege.
.,Ja, Kees, d'r is' nèt wat, da m'n he-
y/waert.
'k Liigïge ier a zoo lank zoo vee döejgjep.
*5
door de ijle dichtheid, waaruit telkens
nieuwe verrassingen te voorschijn kwa
men en waarboven roerloos en onmach
tig de zon stond als een vuilgele schijf.
Op den Oostzeedijk is, een tramwagen
op een stilstaande tram1 géloopen. Een
balcon werd beschadigd en benige rui
ten braken.
Op den Schiedamsch|enw©g reed' een uit
de Wattierstraat komende wagen tegen
een motorwagen van lijn 8 van de elec-
trische tram. Terwijl lijfet tramvei-keer]
eenige oogenblikken gestoord was, re®d
een andere, plotseling uit de mist te
voorschijn komende motorwagen van' lijn
8, op een stilstaande mjoiorwagen. Eenige
materieele schade is. veroorzaakt.
Een broodbezorger, reed met zijn bak
kerswagen op den Sellie'damsclijenweg, ter
hoogte van de Schippersstraat .naast de
tramrails, terwijl uit tegenovergestelde
richting een motorwagen van lijn 8 d©r
electrische tram kwam. De bestuurder
van een auto, die achter den broodbe
zorger aankwam, kwhm uit den mist te
voorschijn, zag de tram' plotseling en
wilde uitwijken, terwijl de broodbezor
ger, een aanrijding vreezebde, zijh wagen
in den steek liet en het trojttpir op
liep. De auto liep eveneens het trottoir
op en de broodbeztorger raakte beklemd
tusschen de auto en den muur van een
daaar staand Ih>ui's. waarvan bovendien
tengevolge van den schok de ruiten bra
ken in het sousterrain. De zwaar in
wendig gekwetste en gewond© broodbe
zorger L. S. is naar het ziekenhjuis ge
bracht .waar hij 's middags is overleden.
Hij laat een vrouw met vier kinderen na.
Op het open terrein aan de Waalhjaveni
zijn gisterenochtend sleepers met hun
wagens in den mist verdwaald geraakt.
OORLOGS-SNIJBOONEN. j
Dinsdag is eindelijk te Groningen een
definitieve stap gedaan tot opruiming
van de 2000 vaten snijboonen die tot
groote ergernis van velen al een paar
jaren blootgesteld beurtelings aan zon en
vorst op den oever van het Helperdiepje
liggen, vlak bij de Natte Brug, meldt het
„N. v. h. N."Z© zijn publiek Verkocht.
We vroegen toen deskundige op welken]
prijs hij de vaten met inhjoud schatte
vóór den verkoop. Hij' meende, dat vat
en inhoud en rente van h|et daarin ge
stoken kapitaal samen den prijs van zulk
een vat boonen haast wel tot op hjont-
derd gulden mbest 'brengen, wat bet in
den oorlog o'ók meer dan grif zou hebben
opgebracht, als hipt' teen maar uitge
voerd had, mógen Worden. I
Maar dan is üe opbrengst thans wel
erg tegengevallen'. De 2000 volle vilten
hebben eiken vat en inhjoud saam
bij publieke veiling opgebracht i' 2833.50.
Dat is pl.ta. f 1.40 per vat. t
o
MESTSCHATTEN ONDER DE 'AARDE.
In de Um'scha'u Worden dbor Edgar
Yilnai te Weenen bijna ongeloof 1 ijk© ver
halen (gedaan van hetjgleeö. er in de laat
ste jaren zóu' ontdekt zijh biji de omderi
zöekimjgjen in de dr uips tengiioften aWCOjojs-
tenr'ijk.
Men hóeft daar uiKgésjtrektel fijfs^ie!gfio(-
hen ontdekt ep Ighofoje flfzejttilngielni ratt
mfaslisllioifffen, welk tiaatsten de 'Oóistehrïjk-
sche regeerinlg aanleiding] heb'bein gege
ven tot de indieniny bij[ heit Parlement
van de zgfn. „HöhleödüWzeirlgjeisetz", waar
bij! de exploitatie van die kostbare gron
den onder de aarde otodler beheer vaP een
Höhlen'dotomisision tot 's'taatsmónopolie
verklaard werd. Behoudens de verpach
ting Van een. gedeelte van deze metsbou-
dende (onderwereld aan eeW m:aatschappijl
Vojor den tijld van 20 jaar, die behalve een
pachtsom ie betalen, oiok! de verplichting
jop zich genomen heeft ótó het onderaard-
sche toer ten^ierkeer ^n dief 5j!s)girot-
len Igcmakketijk te maken door het hifi-
liiouwen van trappen én het bouwen van
een ig'pothotel-nestaurant. Die maatis'cihap-
pi.j heeft zich dadelijk aan het werk ge
zet.
Met dó imetsfontlgSinnihg! in de 'Peggauter-
(g!rjot (Stiermarken) was' men "reeds1 op
klein© schaal belgfonheïi'. Van nog veel
gtrOioler beteekenisi 'belooft te worden de
pntlglipnjng van het pas ontdekte Salzbur-
En 'k dienke. vee, o zoo veè. Rn 'k
dienkc ök, vrat of'k toch eigentlik bin..].
Rieke en toch sermWat doe 'k duit
aol m'n geld:?Kan 'k 'r m'n gezond-
eid. mee koope?.?. Nee! Kan 'k 'r gel'ok
Voe lcriege Ok nie.
'k Voele best. da t'r nie mi min komt.^
„Stille toch moeder! Praet zoo nie. Je
doet'r m'n zoo'n smerte mee en
„Nee Kees, laot 't me zegge.
Niks ltan 'k mie aol m'n geld doe.
'k Bin d'r nie ge lokkig mee, noe 'k
ziek bin 'k was t'r nie gelokkig mee, toe
'k nog gezond' was. En noe noe
D'r zat 'n lilik beest in m'n lief.,;-
'n d'uuveldie mol 'r nut
Eige 'gelok geld'-gelok wou k laete gae
voe.voe dat van joe
Geld is nie aolles Kees. Dal docht
ik wè mae 't i s zoo nie. Geld' kan vee,
mae Igtelok geve.,, nee. dftt kan 't nie..:.
Dienkt je nolg wel' 's om1.,-. Mientje
van Geert. Kees?"
't Was t'r uut.
Een schok schoot de jonge man deu
z'n leên. Mit moeite ieuw 'n 'n schreeuw
.schreeuw van schrik- bienae in en driftig]
antwoordde 'n:
..Ja moeder, dikkels en vee. Maê da'si
v'erbie. 'k Wou joe nie r- en diat wou
Mientje ök nie."
Vrouw Pieterse sloot d'r oógen wee.
Ze zweeg. Zwnerder giemg d'r aesem'j
gferigjebied, waar zich grótten bevinden
met een schier lonuitputtelijlken. rijkdom
;aan vjoiorhisl,oris|che fa©caliën en been
deren welke victor 't grootste gedeeltte be-
(glraven liggten (onder meterhotcge lagen van
eeuwenoude vleemiuisguaniOL Bovendien
he Vat de moederaarde in de omliggend©
lagen een aanzienlijk gehalte' aan gemak
kelijk loploisblare tósforziouten.
Zoio voor liet grijpen en gebruiken als
tmestisjtj-af lijgit deze Voorraad echter njet.
Diaar op vel® plaatsen de g'roiLten-huinip
vermengd is met voor de planten schade
lijke bijpitenlgselemn, is' mein Lhans in hel
[grlollabioratiorium' te Peglgau bezig chemi
sche, microscopische en machinjiische zui-
veripg|spriO|evenn ie nemen oinder leiding
v,an het lijoiofd der jgrpttencommis'sie, dr.
Rudolf Willner.
Vtopr zoover mén thans kan bereke
nen, zal reeds een klein gedeelte van dó
in het igcbltcngcbiecl opgestapelde; metst
Voldoende zijh oni de geheel© Oostenrijk'-
sche lOjoriiojglSisehuld' te betalen. Om een
voorbeeld te noemen; een enkel hol van
maligen (omvang', de Drachenhöhle bij] Max-
nitz (Stiermarken) belöio-ft een opbrenlg|s|t
van meer dan 7i/2 millioen kiiojgjrami zu«U-
vere fosforzuur, ter waarde van ten min
ste 225 millioen kronen. Men heeft die
(grist echter nog pas voor de helft open-
ig'etegd, zioiodat men op minstens eeta half
milliard als opbrengst van die ééne ,'g!r»t
zal mlogfen rekenen. En zoo! zijh er inl de
Oosl en rijks che onderwereld meer dan dui
zend igpototere en kleinere hoieh!.
FiOisforzuur is naast stikstof en kali de
vóórname voedin.gs'stjof voor al wat op aar
de groeit. De wercldbehpeft© aan fosfor
zuur hedraajg't tegenwoordig 3,9 millioen
t]on in 't jaar, terwijl 'de oproducjtie in
(gelijke tijdsruimte slechts 2,2 millioen ton
toedraagt. Dit 'groote deficit aan fosfor
zuur mede een Oorzaak van den leglen-
Woordi'igen noódlWestand zal' nu d>oor pit
nieuw io-ntdekte ontolinningsveld belang
rijk verminderd kunnen worden.
CURIEUZE GEVALLEN VAN MUNT-
VERVALSCHING OP WsALCHEREN.
i li. i i
Een eenvoudig verhaal zal men zegden,
maar dat een taal spreekt van oneindig
lijden, dat jarenlang zal hebben nage
werkt, want immers $e misdaad vief
in de jaren, toen de beidéMathyssen's!
hun leertijd nog móesten doormaken1, al
vorens tot het afleggen van de meesterJ
proef te worden toegelaten. Thans op
21- en 18-jarigen leeftijd teruggekeerd
zullen zij de schade van luui zwerven]
buiten de gemeente ter dege hebb'ën ge
voeld.
Er werd toen ter tijd® Voortdurend ge
knoeid met de zilver- en' kopermunt: van!
andere landen. Vermoedelijk met den
hierboven beschaven aanmaak van val
sche Spaansclije maravedisen- slaat een
mededeeling in verband, te vinden! in
Elias „De vroedschap van Am
sterdam 1578—1795" waar, op' p. XLV,
de namen van Amsterdamsch© eni Haar
lemsche kooplui, uit bjet tijdperk dei-
Gouden eeuw vermeld staan, die zich
aan zeeroof en o.a. in 1611 aan Val-
s'che 'munterij séhuWilg maaklen en wel
Voornamelijk' in het maken van Slpaiains'cb
kopergeld, „ciuartillies ofte malvedisen"
glenaamd. „Deze munten werden", z|oot le
zen wij daar, „(gedeeltelijk, dk^ bemidde
ling van een voornamen Middelburgtechenl
koopman, Daniël le Becque (1) genaamd',
naar Frankrijk en Spanje uiigevóerd." Het
is wel z©er waarschijnlijk, dat deze Da
niël Ie Becque d© groote heer zal zijn
geweest, die den 'bejaarden smid Mathvs-
sen ten val heeft (gefejeept. (2):,
Een tweeden Middelburlgjschfen valschen
niunter leeren wij' kennen uit de ,,Me-
moriëp van Ridder Tlteiod. Rodenburg1,
k(3) in dienstboden koning van'Denemar
ken omtrent 1621. Het was dtezfen ml.'ter
opre [gekomen, dat in ons land zilveren
Deensche marken werden nagemaakt van
slecht gehalte, ,;niet waerd'ich s'ijhde in
alloye zes schellingen deensc'b." De bee-
Toeh;
,,Zou zte nog boos op1 m'n weze?"
-,,'k Geloöve 't nie moeder, 'k E je '1
nog nie wille zegge, mae z' is o'k' ziek."
De uuloogen sclirik-ffetste op.
„Ziek!? Erg? Da's van.,."
„Ja moedier, dat dienk ik ök'f Is
van Verdriet
'n Snik schoot nut de zieke d'r kele.
Moederliefde was geld lief d' ewee-i'L
rn'at. 't reine, 't eeuwig schoöne moe-
dór arte hegós te kloppen. Voe 't eer--
sle le staemelen z'n oprechte. li©ve klan
ken van móói eid. Van móeder aedel'.
..Ziek'! As' 't mae nie te laete is1."
„Tc laete móeder? Wae voo?"
,,'k Zou z© wille zie, Kees' Zie. voo
dia'k starve. Dae feit 'n groote last op
op m'n b'ost. Die mót T of. Mot!... Zóu
ze wille kom'rne!"
,,'k Za 't vraej"© móedier. Wi 'k 't dóe9"
„Ja gauw. Oe gauwer, oe beter en oe
liever!"
En mit 'n Mieê s'pronk old© Kees de
de ure uut en den diek op.
Dae bleef 'n slae.
Wal zou 'n zeggeEn zou 't weerzien
!z'n lieve lieve Mientje nie t© eftïg art
griepe
I (SM volgt).
ren waren echter, nadat méh' lont had' ige-
roken, naar het buitenland! igevlucht. Rb-
denbuqg was ze nagereisd wel 100 mijlen
ver, maar helaas tevergeefs. Een dezer
boosdoeners, Karei Nau.wens gsheeten,
naai* zijn vaderlaud terug willende kee-
ren liad diaor bemiddeling van zijh vriend
P. Bachenot ridder Rodenburg doen we
ten, dat als deze hem volledigte kwijtschel
ding kon dóen verwerven van zijne
medcplich ligjlieid in de zaak', 'die slcchlM
bestaan had in hel' zoeken naar een per
sicon die de valsche marken zou kunnen!
maken, hij Nauwens, den n,aam van den
m'unlvervalscher zóu verraden. Rodenburg
ging jop dit yoprstel in.'En nu komen wij
tot de minder aangename optdekking, dsj
de man, die de stempels voor hét slaan
der valsche munten heeft gèmaakt, nie
mand anders is geweest, dan de vermaar
de bril lens lij per Zacharias. Jans'sén (4). Of
hij de stukken öjok heeft gcslag'cn, wondt
niet vermeld, wél. dat er dagelij'ckx veel
quantiteyt valsche marken gómaeckt ende
verzionden werden". Het geVal moet om
trent 1620, hebben plaats gehad.
Zacharias Janssen was; een geboreif
muntvervalscher. Toen in 1902 d© ,,mc-
moriën van ridder Rodenburg" door liet
Historisch Gen', werden uitgegeven, was
het merkwaardige hóek van Q de .Waard
Jr. „Be uitvinding der verre
kijker s", (5) nog niet verschenen.
Ware dit het geval geweest, dan zoude
prof'. Kernkamp, de schrijVer dér „me-
moriën", niet zoo verbaasd zijn geweest!
Zacharias Janssen als.' muntvervalsehter be
schreven te zient De hoer de Waard' doel
ons Janssen kennen, alsf iemand, kramer
en brillenslijper van beroep, die cem
veel bewogen leven heeft 'geleid, een
winkel te Middelburg ha'd', vermoedelijk
in 1588 le 's-Gravenhage is .geboren en
vóór 17 April 1632 op ongeveer 40-jarijgen
leeftijd 'buiten Middelburg moet 'zijn over
leden. Vóór zijn huwelijk woonde hjij op
de Groenmarkt bij' Üe Munt, daarna op
het Koorkerkhóï tegensover de Chóor-
kereke".
Van den muntersgezel Jacob' Gpedaert,
die vermoedelijk Vijn zwager was, kan hij
de techniek van het munten, hebben ge
leerd, wat vergemakkelijkt werd do,or zijh
wonen in de onmiddellijke nabijheid van
de Zeeuwsche Munt. Reeds, op 25-jarigen
leeftijd hoort hjij zicli door de Middel-
burgsche hoeren tol een geldboete van
400 carol usgulden veroordéejen, tomdat hij
tegen de daartoe uitgegeven plakkaten 'in
„quaertilles" gemaakt had, „interdicee-
rende denselven sulxs niet meer te doén
op peine van breeder correctie". JanssCqj
heeft zich aan dit verbod niet gestoord,
de zaak was te voordeelig, om' het ïijerbij
te laten, begreep] 'echter uit de hjandtei^
van den Middelburgschen baljuw moe
ten blijven en vertrok daarom met zijn ge
zin in 1618 naar het naburige Arnemui-
Üen, Waar!h'ij; in de „Dubbele Bosse" ih de
Langstraat het winstgevend bédrijf lijer
vatte.
Het duurde echter niet lang' óf de zaak
kwam voor het ge re eh!, waartoe cle bal
juw slechts aarzelend zal zijn overge
gaan, omdat hij', Zooals wij zullen zien,
finantieel !bij die kwade praktijken zal
zijn betrokken geweestf Een der getui
gen in het proces verteld© in de groot©
,nee,reamer" verschillende personen te
hebben aangetroffen, waaronder Jans
sen's zwager, Isack de IIa©n en een shiid.
Daniël Lota geheeten, alsmede op den
grond een groen© turlfmande met spaen-
sche quarten gevuld t© bje'bben zien staan,,
1 wraarvan hem een exemplaar ten ge
schenke werd aangeboden1. Men' werkt©
daar dus niet onder stoeten en bankenj
Er gingen praatjes dat Janssen: ook gou-'
den en zilverën immten vervaardigde
maar Isack de Haen ontweek het ant
woord op de vraagi do-tor te zeggen; ,,Daer
Wort van ons veel gesoyt, gOclapt end©
gesnapt, maer daer en is niet van; sul eken
geit mae eken wy", wijzende op de kopc
ren munten, als op eëii zaak van weinig
belang.
(1). Deze wicfionde te Middelhïuj-gl ten
huize van zijn zwager, Pieler Aleman.
igiriffier van 't Landrecht sedert 1611. Me-
dedeeling' van den gtelfteeh (eaCclii varis.
(2). In het stedelijk' Archief te Haarlem'
is [over deze zaak' lijeel wat te vinden. De
heer van Kerkwijk, Directeur Kon. Pen
ningkabinet teekende er |».a'. uit aan „dj^t
in 1611 Cornells van Bergen zich h-eeft
laten gebruiken om; met anderen le sme
den en te vvlen instrumenten daarmede
Igeciojnterfeit en gedrukt zouden Worden
ciooper geit twelck bij' fa ulle van sil ver
geit by den coninck van Spaigne in sijn
!ant uitgegeven wert."
Het was dus' ©en valsche munterij, die
ÓP me©r dan ééne plaats in otos land plaats
vónd. Uit het hier .boven vermelde komen
wij iets meer le weten over het doel'
er van, namelijk \om aan de schaarSfchte
van zilvergeld in Spanje dioor valsche
kóperen munten te ge moet te komen'.
(3.) Memoriën van ridder Theodores'
Rodenburg' betreffende het verplaatsen
van verschillende industrieën) ijlt Neder
land naar Denemarken!, met daarop gé no
men i-eslolufiën van koning! Ch rife liaan IV
1621), imedegódeóld d(oio.r dr. G. Wi Kern
kamp, in „Bijdragen en medMiejaMPgeri
van het Hist. GenopUsfchap", 23sto deel,
1902.
(4). Tusschen 1600 en 1632 is, volgens
C. de Waard Jr., maar óén 'volwassen per-
stocm van de Herv. religie, die dezen naam
Vicente, te Middelburg' bekend.
(5) De volgende bijzónderheden zijn in
hotoldZaak aan dit werk ontleend!.
j I M. dj, M.
j (Wordï vervolgfcï!?
LANHARDEIHERSWET. i r
U w 'briefschrijver, geac!h(te; Redactiedie,
in liet Zaterdag no., op mijne lezing van.'
26' Januari, over bovengenoemd onder
werp, meent te moeten terugkomen, naar
aanleiding vin het vers'Jaig 'in Uw blad
daarover, lia'd zich; die moeite kunnen)
besparen.- Dit verslag was' niet kort ge
noeg of veel 'te kort, gelijk u wilt., Ten
zijner voorlichting 'hipt volgend©
1- Het nadeel, als zou de aröteidex* pp
eigen land hard werken om' bij: den boen
tuf Le rusten, is door mij' slechtst niji
het volgen van de historisch© lijp aange
roerd als een „min of meer gevleugeld)
woord" van Flakkee's boer(?), (lei-.
Staatscommissie ter bestudeering van dew
toestand der landarbeiders, opgemerkt^
Praktisch schjljht mij' dit nadeel ook vrij
gering toe, al wordt er ook wel vóór,
's morgens 6 uur op dit lamel' gewerkt.)
2. Do,or mij' is! er ook iopi .gewezón,
dat voorloopig wel alleen gewerkt zal'
kunnen w-orden op 't verkrijgen van,,los!
land in pacht". Hoe bfoog de; koopsom]
vo.or een k lein plaatsje] en later „de hnnri'
(rente en afschrijving) thans' wei zou ko
men, werd door mij' voor ZeOuWsche^ toe
standen nog even b©cijferdj
De voornaamste opmerking, die wn,rel
te maken naar aanleiding van het verslag
is m.i. deze .- „wanneer -- gelijk 't verslag!
ongeveer zegt de uitvoering der wet
a.- h.. w, een stille loonsvérbjooging be
vordert, dan werkt de wet aldus gele
zen looiirlr ukkend.,
Gez'egd is door mij', dan ook', flat heg
leidt tot verhoogihg van de gezinsinkotm-
sten én 'den aêheider versterkt ihi
zijn económische politie (thisi
evenlueel te strijden tegen loonliruk-
king).- Verder als een ouderdomsrente ói
invaliditeitsverzekering, conune vous vou-
lez.i
Het stukje grond' is ecliter weer veel
te klein, dan dat ©en arbeider zich] zool
kranen losmaken van den bóer., Daar
voor zou ntofoÜig 'zijn een' we t als] do „smnllJ
.holdinss-altotment-actin EngetfamL
Stad 2 Februari 192L
D. BI.OEMSMA;
BRIEVEN UIT BERLIJN. i
XX, i i 1
Beriijó éijndl JahoaH., J J
Eigenlijk kan men. lieelemaal niet hfc-
grijpen, hóe. de Bferlijhei- nog| leVeW kkto,
lederen daig^ dien God geeft, wordt heW
een nieuwe belasting toebedeeld!. Meöi
ltotoft steeds dat de l'inantiëëlei poliSjókere
nu aan het einde van' hun ontdekkfófeóri
zijn, maar het schijnt, diat zei .s'tjeeds uó^
tets nieuws) uitviinden, toto" (otos 'mét betafe^
tingen tfe! ïroerstelpcn.
Sedert een jaar reeds z)ijh clo gewel1-
di]gé lasten, die de) staat' topi ónze SClionk
deren Opstapelt, wet géworden. ZSjl zijto!
weliswaar tot nu: to© slechts) ten tfeetei
gteïnd!, en niemand wt, wat uit hen zaj|
worden, als de géheele strcirgheild! vftW
ïdeze Voorschriften zal dooijgevoerd wor
den. Maat hét 'gééft niets, fir.et Duitfeichtef
rijk heeft [geld nfoodig!, reel geld cn steed$
nptg meer 'geld. Het heeft phantastijsipte
sommen nojodig, om' zijn sfchuldé!© te 'bei-
talen en zijh zegevierende .schuldea-sc'hei's)
te bevredijgfen. Men gewent zich langza
merhand aan d© gedachte, dat daarh®
ieder burger top zich zelf tot ren de gjnensj
der uiterste mógelijkheid mede. móét we*:
ken. En daarbij wnxlen ge\-aRen' bekend',
waarbjj) de wen tclitolg) van de belasting-
schreef absoluut komtoch© en lach wek
kende vprmen aannemen, zoodat men in
ziet; pp deze manier kan het niet verder
tipan.
Zp|o wordt nu ©en bijzonder merkwaiar-
dijg geval betend. Daar I|eefde tot vojor ce|u'
Jaar ün dte Voornaamste buur f-an 'Ber
lijn, in de TSerfeihrteusitrals^e, een rijk' man,
Markus Rappel genaamd), die z$n igr]0ót:
vermógen in de Igelukkige tijden vóór deW
toorioig daartoe 'benut had, zich een prach
tige schildérijénNórzamelingj aan te isehnf-
fen. Hij! blad een vóórliefde voor de oude'
NedérlahjisChe kunst en bézat kiostbare'
en uiljgéziochte werken van 'haar beste:
meestens. Daarónder bevpndén zich njet!
minder dan zes schilderijen ren) Rem
brandt, en daarónder géén een quaestüehjs
stak, maar alien door de beste kenner,»
erkende werken. Want mijnheer Rappel'
ktocht steeds in overleg©n re ghónjdjijjl
(onderzóek door 'Wilhelm ven Bode, deïi'
rg^opién kenner dén Hollaindsche s'dhil-
derkunst en directeur van ons.- Kaiser
Friedrichmuséuto'. Oólk efeh Seri© pï'ach iSgé
téekeninlgéu van1 Rembrandt behóórden 'tolt
de verzameling. Dan n|oig! drie buiten]oje-
wóoih heerlijke pjp-rtreilen van Frans D alfe,
groote e-h óeplresén tatiie've schilderijiete..
Verder werken van Nieiolaes Maets', van
Metsu, ran Potter, TerWoa-óh, Hobbema,,
Jacob1 RuisdaeL Daarnaast gtold dé liefdé
van dezen krastvriehd dé Viaamische schil
derkunst; het gelukte hem een prachtig
pórtret Van v. Djick) in zijn bézit te krij
gen In zijh huis had Rappel een i^geh
zaal met bbvenlicht gébónwd, die! deze,
schatten herberjgde. Er was in geheel'
Duitschlancl bijna geen tweede particuliere
verzameling, die zónder uiLzioinderiihy 'din-
gen van zóo'n kwaliteit bevatte. De W-*-
zameling was niet iglroot, maar iede!r stók'
■was van een bizondere waarde.
De vaste samenwerking -met Béde bind
Rappel ©r fe© gebracht,- dat hij' helioófde.
