No. 249
Bondepdag 21 October
U«« Stad en Provincie,
I 63' Jaargang
MIDDELBUR
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
,,'JSoe» ik door verschillende leden de
zer Kamer ten voordeele van de ontsla
gen acht bestuurders der neutrale orga-
nisate hoorde pleiten aldus gisteren M t-
uister Ruys in zijn dupliek bij het
post-debat, vroeg ik mij af wat de open
bare meening zou zeggen van den lei -
der van een particulier bedrijf, dje per-
w.tneg, welke tot sabotage aanspoorde, in
zijn bedrijf zou willen houden,
i Dp Minister zei slechts te kunnen
herhalen, dat die ambtenaren een menta
liteit blijken te bezitten, die hen on go
schikt maakt om ambtenaar te blijven.
..Sederi de proclamatie is er niets ge
beurd om die meaning te veranderen."'
DitJ laatste gezegde legde de. heer
Dresselhuvs dadelijk vast.
„Er is niets gebeurd volgens den Mi
nister. Maar er kan dus nog iets gebeu
ren, dat de gezindheid der regeering
verandert." Dit liet den heer Dresselhuvs
voldoende hoop om dje motie, die hij wil
de 'indienen, terug te houdien.
Er waren er trouwens nog genoeg.
[Want in den loop dezer zitting werd'en
er niet minder dan zes ingediend, waar
over heden gestemd zal wordfen.
De gisteren vermelde motie-van d©n
Tempel betreffende 5 pet. verhooging
van jalle bezoldigingen, werd in dien zin
gewijziigd, dat die verhoogjLhg niet
slechts staat naast die intrekking
van de zeven procent voor pensi
oen, naar naast en dus boven alle door
de regeering voorgestelde verbeteringen,
r De eerste motie was echter reeds
dbor Minister De Vries onaannemelijk
verklaard, daar zoo iets te hooge kostei|
zou veroorzaken, terwijl bovendien een
algemeene verhooging van het loon der
ongehuwden niét noodig is. De gewij
zigde motie is dus voor dp regeerinlg niet;
minder onaannemelijk.
De heer v. dl. Laar wil per /motie
doen uitspreken, dat dp kindertoelage
minstens f 100 per jaar per kind voor
de ambtenaren, en minstens f 2 per
weekt voor de werklieden moet bedra
gen.
ue veeeetm.^ accecte^ros cüt ntet om
dat het tot ongewenschte proporties zou
leiden
Een motie-O u d wilten eerste behoud
van 'den kindertoeslag bij het djferdfef
kind, maar dan gebracht van f 50 op
75 met wegvalling van de salarisgrens;
en voorts 5 pet. algemeene salaris verhoo-
ging.
Neen, zei de Minister. De regeering
wil van het eerste kind af een toeslag
geven, en de 5 pCt. is onaannemelijk.
Dan was er nog een motie-O 11 o,
uitsprekend, dat naast en behalve dje
voorgenomen verbeteringen nojg een spoe
dige verdere "herziening en verhooging
ocodig is.
Overbodig, zei de Minister. De rege©--
ring meent, dat er een algemeene herzie
ning noodig is, die echter niet idtentek
za1 zijn met een verhooging van alle
salarissen. Er zjjn er die nu reeds vol
doende zijn.
En eindelijk was er nog een motie
van katholieken kant, nl. van den heer
v. R ij z e w ij k, vragend terugwerking
van den kindertoeslag tot 1 Jan. j.l., .en
vragend wijziging in de samenstelling
van de commissie voor georganiseerd!
overleg zal besproken worden.
Dal vond genade De terugwerkende
kracht zal de regjeej-mg overwegen. En.
nel georganiseerd overleg zal besproken
worden.
Dat was in hoofdzaak het resultaat
van het debat, dat gisteren afliep, zoodiat
heden kan worden gestemd.
■Van het debat zelf zij nog dit naar
voren gebracht, dat de heer Drion een
warm woord sprak over „de volledige
miskenning van de belangen van het hoo-
gere en zelfs het middelbare personeel";
Hun salaris verhooging bedroeg slechts
50 pet. tegen 100 pet. aan de dagere
beambten. De 7 pet. pensioenaftrek be-
teekent voor de hoogste salarissen slechts
f 210. Door allerlei voorbeelden toonde
Besmettelijke ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten in de provincie Zeeland over
de week van 10 tot en met 16 October
1920 bedroeg:
DjiphtheritisBruinisse 1, Clinge 1,
Graauw en Langend am 1. Overslag 1.
dan wat hij familiair zou willen noemen
de eindjes aan elkaar knoopen.
Het moet alle middelen onder de oogen
zien, die er toe kunnen leiden, d<al aan
de eischen wordt voldaan.
Er zijn twee groote noodzakelijkheden,
ten eerste te voorzien in het gebrék aan
ruimte, en er zijn dan ook reeds plan
nen in wording voor een groote uitbrei
ding al weet men nog niet waar het geldi
vandaan moet komen. Ten tweede moet
meer huisvesting gegeven worden aait
de specialisten, want dit is een gewich
tig onderdeel van d'e modterne genees
kunde.
- Prof. Noordenbos, zeide daarvan het
volgendehoeveel geneeskundigen, in on
derscheidene richtingen geoefend^, vol
gens hedendaagsche begrippen, dienen
samen te gaan, om een ernstigen patient
te kunnen behandelen"?
Deze overwegingen hebben tiet be
stuur er toe geleid tot aankoop over te
gaan van het pand naast het Gasthuis in
de Noordpoortstraat en het hoopt géldgle
krijgen voor de verbouwing, en last not
'least heeft het bestuur besloten de thera
peutische 'inrichting te vestigen.
Het familiefonds, dat het bestuur reeds
mietermalen heeft geholpen.was ook nu
•bereid] het geld tegen een voor dfezen
(tijd zeer billijke rente te leenen. Spg.
brengt de bestuurders van het fondis
'daarvoor hartelijken dank.
Spr. noemt namen van hen, die.in de
17de en 18de eeeuw djoor .groote giften
het bestuur der Godshuizen in staat stel
den het Gasthuis en het Burgerweeshuis-
in te richten, de 19e en de 20e eeuw;
kenden helaas, dïe gulle gevers niet. Toch
opent zich een nieuw perspectief, n.l. in
de ziekten verzorgingswet, die het moge
lijk zal maken voor gasthuizen, die aan
bepaalde eischen voldoen, seldien te ver
strekken voor oprichting en uitbreiding
Het hestuur wil zorgen aan die eischen
zoo veel mogelijk te voldoen en hoopt,
dal het Gasthuis te Middielburg zal wor
den aangewezen voor een groot deel
van Walcheren en voor Zuid- en Noord-:
Beveland. Spr. brengt hartelijk dank aan
'directrice en verplegend en bedienend
nismaking met de nieuwe afdeeiing"im- personeel voor de groote toewijding en
I"ol-woomloOir? wooumorl'o vit nnri
l>E RADIOTHERAPEUTISCHE IN
RICHTING IN HET GASTHUIS.
Gisterenmiddag tegen half vier veree-
nijgden zich het bestuur der Godshuizen
met de genoodaigden in een der kamers
van het Gasthuis.
Onder de aanwezigen merkten wij o.
a. op den commissaris der Koningin en
mevrouw Dijckmeester, den burgemees
ter van Middelburg en mevrouw Dumon
Tak, den vice-admiraal H W. G v. Bleys-
wijk Bis." commandant der Marine alhier,
de beide wethouders, enkele leden van
den gemeenteraad, van het Burgerlijk
Armbestuur, van den Armenraad, den
voorzitter van den Baad van Arbeid, de
meeste geneesheeren en apothekers, re
gentessen en re genten van het Gast
huis, de directrice en de verpleegsters
van het gesticht, en den architect van
de Godshuizen.
De heer Herman Sn ij der s, voor
zitter van het bestuur der Godshuizen,
zejde alvorens de beide doktoren, de
héeren Schoute en Orbaan, de beteeke-
nis en de inrichting van het nieuwe in
stituut zouden uiteenzetten, enkele woor
den vooraf te willen zeggen
Dank bracht spr. allen voor hun te
genwoordigheid, tot zijn spijt moest het
bestuur zich in zijn uituoodiging be
perken, met het oog op de beschikbare
ruiinte, maar spr. twijfelt niet of ook
andere belangstellenden zullen gaarne
door dr. Orbaan in de gelegenheid wor
den ..gesteld met het instituut kennis te
maken, vóór zoover zij dit niet als p&iiem-
ten dóen.
Het bestuur heeft deze bijeenkomst
genoemd de officieele opening. Wel
licht ware betere naam geweest „ken-
mers er hebben in ruim 2 maanden'
reeds ongeveer 1500 bestralingen plaats
gehad.
Het nieuwe instituut is niet .gesticht
uit weelde en ook niet van, weelde; in
tegendeel, de financiën van de Gods
huizen, evenals van bijna alle openbare
lichamen, zijn niet rooskleurig, de tijd
van Voordeeligje saldi is voorbij en de
tekorten nemen steeds toe. Als reden
daarvan noemt spr. de welbekende tijds
omstandigheden, waarin alles duur wordt,
voeding, licht, vuur, salarissen enz., enz.
De tarieven zijn meermalen verhoogd
en men is daarmede nog niet aan het
efinde; binnenkort zal weer verhoogd
moeten worden o m de uitgaven van den
gewonen "dienst te dekken. Daarbij ko
men nog de vele wenschen, ja, haast
eischen van medische zijde. Men zou
haast verbaasd staan ovèr de naieviteit
waarmede door me dici en directie ver
beteringen worden gevraagd, waarvan zij
weten dat het zooveel geld kost," maar
die bevreemding verdwijnt als men het
groote nut der 'gevraagde veranderingen
inziet. En men begrijpt dan, zoo eenigs-
zins mogelijk, aan de wenschen te moe
ten voldoen.
Reeds op 29 December bij de in ge
bruikneming van den nieuwen vleugel
van het gebouw heeft spr. er op gewe
zen, en gezegd: „Daarom eindelijk be
hoort het bestuur van een ziekenhuis,
als het zijn plicht begrijpt, een open
oog te hebben voor de verandering in
de omstandigheden en te verstaan de
kentering in de mecniugénhet heeft
dus er voor te zorgen, dat de aan zijn
hoede toevertrouwde instelling, als de
financieele bezwaren, hoewel groot, al
thans niet onoverkomelijk zijn, in staat
iis, de toenemende behoefte aani 'zie-
bekwaamheid, waarmede zij nun moei
lijke taak volbrengen.
Inzonderheid brengt spr. ook dpnk aan
de doktoren van het Gasthuis, de heeren
dr. Schoute en dr. Kinderrnann. Als het
Middelburgsche gasthuis een goede naam
beeft dan is dit zeker in dje eerste plaats
te danken aan dr. Schoute.
Een officieel welkom roept spr. dk
Grbaan toe, die reeds bekwaamheid, en
vaardigheid elders heeft opgedaan, it ij
venscht hem succes op zijn arbeid tóe
én hoopt dat hij na eenigen tijd met te
vredenheid op zijn werk zal mogen terug
zien.
Rede van dr. Schoute
De tweede spreker, dr. D. Schou
te, zeide. dat als de voorzitter hem aan
wees als den efgelijken aanstichter in de
zaak waarvan de opening allen hijeen'
bracht, hij zich ook werkelijk voelt al3
het een aard had en alles ging mooi, tot
dat na ruim een jaar geruchten gingen
loepen, dat die Röntgenstralen meer kon
den doen dan photo's maken, het bleek
dat zeer langdurige bestralingen den hujd
huid konden aantasten, den huid konden
doen zwellen en rood worden, ja zelfs
tot zweren aanleiding konden geven.
Men ging dan ook over tot het dragen
van loodguxnmi-liandschoenen en lood-
brillen. Enkele mëdedeelingen wezen er
op, dat vooral de teergevoelige klieren
konden worden geschaad. Voor de me
dici was dit geen reden om niet door te
gaan met hun werk; als men dat denkt
kent men hen niet. Zij beschermden zich
zooveel mogelijk tegen de gevaren, al
•kon niet worden voorkomen, dat artsen
zich blijvend hebben beschadigd, ja tot
doodjens toe
Men zette het werk voort en een tijd
lang werd letterlijk iedere ziekte be
straald. Als resultaat daarvan kon spr. in
1908 in de afdeeling Walcheren van de
Vereeniging tot bevordering der genees
kunst mededeelen, dat niemand nog iets
met zekerheid bemerkte. Waar de een
goede uitksomsten kreeg, zag de ander
niets daarvan. Waar de een aanried te
bestralen, ried de andere het af. In 1910
1911 en 1912 kwamen er steeds meer pu
blicaties, waaruit onmiskenbaar vjel op
te mérken, dat er vooruitgang was. Ook
hier te lande begreep men dit en men
richtte een vereeniging op, die later het
Leeuwenhoekhuis tot haar beschikking
zou hebben.
Deze vereeniging jZond dr. Gaarn-
stroom uit. Deze bezocht verschillende
plaatsen in het buitenland en toonde 14
Maart 1914 een groote reeks lichtbeelden1
aan uit alle deelen van het land samen
gestroomde menschen, en alle waren,
evenals toen o|:k spr., zwaar getroffen
door het geen zij zagen. Spr. was over
tuigd dal men goede verwachtingen op
de niéuwe behandeling mocht bouwen.
In 1915 kwam, ondanks den oorlog, het
Leeuwenhoekhuis in werking en spr.
zond er in 1917 zijn eerste patiënte
heen. Hel was een 42-jarige vrouw die
in 191G een ernstige operatie had onder
gaan maar na 8 maanden met dezelfde
kwaal, nu uitgebreider, terugkeerde. Ope
ratief ingrijpen was niet meer mogelijk.
De vrouw was onbemiddeld, was nooit
van huis geweest en de aandoening' erger.
Zij wera weer in het gasthuis opgenomen
en spr. weifelde eenige dagen wat te doen
totdal de vrouw or in toestemde naar
Amsterdam te gaan en het Burg. armbe
stuur de gelden toestond. De vróuw werd
bestraald en bleef geruitaien tijd weg,
maar op een morgen vond dr. Schoute
haar weer terug onder de patiënten vóór
de polikliniek, ze zag er goed en opge
wekt uit. Spr. onderzocht haar, de aan
doening was weg, volkomen weg;, en ook
hu nog is 'de vrouw volmaakt gezond.
Dit onderzoek gaf spr. een schlok; veel
beter dan uit welke publicaties ook, beter
dan uit de fraaiste foto's van bujtenland-
sehe patiënten, drong het nu tot hem
door: daar is iets geschied als een wön-
iemand gekomen om verantwoording af der. Baar is iets gedaan in dat Leeu-
te leggen' ofmtrent hetgeen hem dreef.
'Wat kan men in zoo'n geval beter doen
dan toe te passen de oudte,' reeds luit
onze jeugdjaren beproefde, mid-délen. Een
gezicht zetten, zoo onschuldig mógelijk en
verder uitleggen hoe 't kwam.
Deze taak, dat uitleggen hoe 'tkwam,
spr. zal het niet ontveinzen, is hem heel
welkom. En daarbij heeft hij liet .gevoel,
dat niemand aanwezig is bevoegd als hij:
Dit kan spreker zeggen zonder eenig ge
vaar voor grootspraak, want het is een
voudig een toevallige kwestie van tijd ed
plaats. Wie het juist medemaakte van
het begin tot nu toe, kan het ver
tellen. Dat is geen verdienste, maar toe
val. In 1896 maakte Röntgen zijn groote
ontdekking wereldkundig en in 1898
kreeg prof. Koch de eerste Röntgen in
richting in het oude academische zieken
huis te Groningen. Spr, heeft aan die <Ja,i
wehhoekhuis wat nimmer te voren één
van ons kende. Daar is een nieuwe macht
opgestaan, een nieuwe genezende macht
en dat onder hen, die gedoemd! waren het
zwaarste te lijden Welke geneesheer,
wien die titel niet alleen is geschreven
op zijn voordeur, maar ook in het hart,
zou hierdoor niet diep zijn getroffen?
Na die eerste patiënte heeft spr. latgr
nog velen verwezen naar 't Leeuwenhoek-
huis. Soms met even gélukkigen uitslag,
maar niet altijd. Dit kan trouwens niet
anders. Wie h oopt op een genees
methode met prachtig resultaat bij aller
lei ziékten, bij allerlei stadia der ziek
ten, hij leze de advertenties. De genees
heeren kennen zoo'n methode niet. Spr.
stelde zich de vraag of de patiënten
niet hier konden worden behandeld, hij
besprak dit het eerst met zijn vriend
Staverman, die er even zoo over dacht.
deskundigen die richting uitwijst".
Met kalmte heeft het bestuur dan ook
gelezen wat prof. Noordenbos bij de
- aanvaarding van zijn hoogleeraarschap te
spreker aan dat die ambtenaren die vern©-Amsterdam in Juni j.l. heeft gezegd, lui:
dering ondervinden in maatschap pel ij ken jdende: .Men hul digi thans niet langer
toestand achteruit te gaan.
Minister De Vries zei echter, dad
me. salarissen niet met 114 pet. zóoals de
lagere beambtenlooneu konden stijgen, om-1
het te duur zou worden, iets wat
de heer Dresselhuvs ontkende.'En
voorts, dat het noodzakelijke zuiniger
teven der menschen, vooral m de hoo
ge loonen moet worden gevonden.
tv:." "7 7 luc Staverman, die er even zoo over dacht,
ke nb u/is verpleging zooveel mogelijk te gen twee, herinneringen, ten eerste da? als Mj waama spr_ de resultaten in de
bevredigen, vooral als ook het advies der het werk een groote vreugde was, men vergadering van Walchersche doktoren'
rlf>elrnn-n:i cbpm n i rn^ntin!^ ïuKvust nsrT mi5»r»nfin' li ui t-vtttJ Wz-ïöI moot» ïnj-Tvs 0 7.
Uit Noor d-B eveland.
Zondagavond jl. zijn eenige personen
op baldadige wijze te werk gegaan door
hun vernielingszucht uit te werken op
de heining van den heer J. de Kam te
W issen kerke. De politie 'die de zaak
streng in onderzoek nam moet de ver
moedelijke daders op het spoor zijn.
1 o
had een machtig hulpmiddel meer, iedfe- besprak. Uit een correspondentie met
re dag bracht nieuwe photos, nieuwe Ka ijer den leider van het Leeuwen
ontdekkingen, meuwe raadsels, nieuwehoekhuis, bleek dat deze voor deoentra-
zeklerheden. Daarbij was het onderzoek
voor de patiënten veel minder pijnlijk/
geworden .Maar de tweede herinnering is
aan het armzalig kleine toestel met Dui-
de opvatting, dat bestuurders en regen
ten hun taak kunnen beschouwen als zen als cocosnooten, in den hoek een
te zijn volbracht, wanneer zij zich naar kwikmotor-onderbreker, die zoo'n ver-
behooren gekweten hebben van hun
plichten omtrent het geldelijk beheer..
Ook hun verantwoordelijkheid en aan
sprakelijkheid ten opzichte van het wel
zijn der patiënten weegt thans zwaar
der, In geval van (gebrek aan medé wer
king van den kant der regenten tot aan
schaffing van wetenschappelijke hulp
middelen een internationale klacht
vaarlijk lawaai maakte dat spreken tij
dens bet belichten overbodig was. En
toch hoe trotsch waren allen op dit toe
stel. Het wferd echt Spielerei, iedere ooïi
lega móest het wonder zien, en photo'9
werden dan genomen van hun handien,
van hun portemonnaies en toen eenj
ide echtgenoote van een dókter m©cf(©-
kwam en gekiekt werd zag men alle
VoTlïinon T>ool.'iAC On oonine
van den medaschen staf kunnen debal'ijnen, haakjes en oogjes zitten en wer-
genoeskundjge leiders, die dagelijks het (den de toiletgeheimen verraden,
gemis ondervinden, op (grand van argu- j Het toestel was klein en onaanzienlijk
menten ontleend aan ziekteverslagen maar men begreep dit toen niet en
cfe verantwoordelijkheid, voor de gevol
gen eener weigering! van zich afwen
telen en overdragen op die regenten en
op deze wijze aan hun deskundige voor-
lijchting meer kracht bij zetten."
Spr. onderschrijft die uitspraak ten
volle, het bestuur heeft meer te doen
evenmin hoe gelukkig en nuttg het was
dat de voorzienigheid de menschen be
handelt als verstandige ouders hun kin
deren, ze moeten beginnen met Ipd kleine
en onaanzienlijke om gaandeweg te groei
en met hetgeen ze bezitten.
Er werd natuurlijk gefotographeerd dat
in een kort en zakelijk spel van vraag
en antwoord.
Indien spr. vroeg: denkt U dat de
meeste besturen van middel groote zie
kenhuizen in ons Land een verzoek om
een straleninrichtïrag zouden beantwoor
den als het bestuur van dit ziekenhuis?
En de aanwezigen neiging zouden ton
nen te zeggen ja, dan zou spr. ant
woorden U vergist U. Maar wanneer
hij dan dezelfde vraag stelde doelende
op de groote en grootste ziekenhuizen
in ons land, en men zou weer ja ant
woorden, dan zou spr. zeggen: U ver
gist U weer, maar nu veel erger.
Het zon hem gieen moeite kosten na
men te noemen van groote ziekenhui
zen, waaraan heelkundigen verbonden
zijn mei door het gansche land klinkende
namen, waar dergelijke verzoeken, én
ook veel minder ingrijpende, dén genees
heeren telkens teleurstelling bezorgen én.
ontmoedigen
In de openlijke erkenning van deze fei
ten, vergeleken met hetgeen hij hier
ondervond, legt spr. alle dank dié hij
gevoelt voor deze nieuwe bestuursdaad!
Rede van dr. Orbaan.
Vervolgens was het woord aan den
heer dr. C. Orbaan, die het een hoogst
eervolle onderscheiding noemde na de
heeren Snijders en Schoute enkel® oogen.
blikken de aandacht der aanwezigen te
mogen vragen.
Spr. noemde het logisch en goed, dat
juist deze beide heeren eerst hef woord
hebben gevoerd ,want zij waren de stu-1
wende krachten, dtte uit het verleden
hel héden hebben opgebouwd. Met eer
bied herdenkt spr. daarbij, dat bij de eer
ste besprekingen wijlen dr. Bolle een van
de warmste voorstanders is geweest.
Spr. brengt woorden van dank en
wanrdeering voor de wijze waarop hei!
college vjan regenten en dr. Schoute
samen zijn komst te Middelburg hébben
voorbereid en mogelijk gemaakt. Hij
denkt daarbij tevens aan het Antonie
van Leeuwenhoekhuis, de ziekeninrich-
ting van de vereeniging het Nederi.Kani.
kerinstituut, aangezien hij daar dé spe
ciale opleiding ontving, die hem tot zijn
tegenwoordige werkzaamheden, naar spr.
hoopt, in staat stellen.
Na wat dr. Schoute reeds heeft mede
gedeeld .meendle spr. te móeten verzek©'
ren dat dé afdeeling voor stralenbehan-
deling in een werkelijke behoefte voor
ziet. Trouwens wie heeft gezien of ver
nomen wat in andere plaatsen van onsi
land reeds voor behandeling met Rönt
genstralen, radium, hoogtezon enz. bij
verschillende ziekten is bereikt, zal weL
inzien, dat voor een geïsoleerd geleten
provincie als Zeeland een bestralings
inrichting welhaast een eisch des tijdis
genoemd mag worden. Vele patiënten zijn
niet vervoerbaar op het oogenHik dat
deze behandeling noodig is, hetzij door
den ernst van hun lijden, hetzij «joordSat
ze tekort te voren vv/anen geopereerd*
Uitstel tot ze vervoerbaar zijn 'b^teekent
voor de eerste categorie afstel en voor
de groep van geopereerdten kan het dik
wijls een noodlottige vertraging van' be
handeling geven.
Op de vraag of dit speciaal instituut
levensvatbaarheid heeft antwoordt spr.
dat in de twee maanden van werkzaam1:
heden reeds *meer dan 1500 bestralingen-
zijn geschied. De vraag of met deze gene
zingsmethode werkelijk menschenlevens
zijn te behouden .beantwoordt dr. Orbaan
fuiet de mededjeeling, dat reeds minstens
3 personen een kans op herstel en ge
nezing verkregen, die anders met aan zta.
kerehid grenzende waarschijnlijkheid
niet te bereiken was geweest. Een derde
vraag namelijk óf er ziekten zijn, die op
geen enkele} andere wijze néhandeldi
kunnen wordeap beantwoordt spr. be
vestigend maar voegt er aan toe. dat d|e
meeste aandóeningen het best igen®zen
worden door een gecombineerde wij'zte
van behandeling.
Bij gevallen, die voor lichtbehandeling
in aanmerking komen, mogen andere
deugdelijke behandelingsmethoden niet
uit het oog worden verloren, maar naast
operaties en medicamenten mogen cüö
successen van de stralenbehandeling niet
lisatie was en het plan zeer toejuichte, meer verwaarloosd worden,
en jZelfs dr. Orbaan, zijn assistent aan- Alhoewel het nog geen 25 jaren ge-
Vees a Is een zeer geschikt leider van een leden is, dat Röntgen dje naar 'ïem! ge-
dergelijke inrichting in Zeeland. I noemde stralen uitvond en pas in dje}
Zoover was de zaak toen het mogelijk j -20ste eeuw na moeitevolle en niet ong©-
was het bestuur der Godshuizen de vraag
ter overweging voor te leggen.
Uit het kleine Röntgentoestel van '1898
was echter een zeer ingewikkeld toestel
gegroeid en nu is het wel makkelijk voor
een arts om te zeggen dat moet er komen
maar men moet ook met ahdere factoren
rekening houden.
Als spr. woorden uit over de me
dewerking van het bestuur der Gods
huizen, dan denkt hij daarbij tevens aan
dr. Bolle, die de eerste regent was,
die de zaak verdedigde, zoolang hij kon,
ja eigenlijk langer dan hij kon.
De dahkbaarnedcL voor den steun van
het bestuur zou spr. eilgenlijk moeten
uiten in welklinkende woorden en zin
nen, gesteld dat hij deze tot dat dioei
voldoende ter beschikking had.
Nü dit niet zoo iis, wil hij dien datók uiten
vaarlijke proefnemingen de eerst© doelbe
wuste behandeling met X-stralen en ra
dioactieve stoffen is begonnen, is men nü
reeds zoover, dat het bestralen bij bei-'
paalde aandoeningen in plaats van een'
proefneming veeleer een medische noodt
zakelijke plicht is geworden, inzonder
heid voor ernstige lijders aan kanker
ten dergelijke aandoeningen .welke voor
teen afdoende operdtie niet meer in aan
merking komen. Zulke zieken werden
tot nu toe als ongeruezelijk beschouwd
maar betrouwbare berichten wezen op
de kansen van langdurige successen. Het
is niet juist dat alleen kanker voor be|-
straling in aanmerking komt, evenmin alsi
dal. bestraling van kankerpatiënten siteedis
tot genezing zoto. leiden. Men mag uit het
feit, dat men bestraald wordj, niet aflei
den dat men kanker heeft, maar evenmla
denken, diat als men jaren lang met aller-
