FEUILLETON.
So- 223
Hinsd&g 21 September 1920»
163* Jaargang
'I
BINNENLAND.
Uit Stad en Provincie.
-.•S,
MIODELBURGSCHE COURANT
Abonnements pry* per kwartaal: voer
Mioaeöïurg en agentschap -Vlissingen
2 30 ner post en op de buitenwegen
250
Weekabonnementen in Middelburg 18
sent per weetij
iASverteiitiên30 cent per regel.Inge-
Bonde® Mededeelingen50 cent per re
gel, Bij abonnement ceel lager.
familieberichten en dankbetuigingen-
ffan :S— 7 regels I 2,10, elke regel meer. 30
eech
El1©ine Advertentiën niet groe
ier dan vijf regels druks en waarbij is
aangegeven, dat zij in deze rubriek moe
ien geplaatst worden, 85 eent bij vooruit
betaling, Advertentiën onder brieven of
bevragen bureau dezer Courant ,10 cent
fcxtra,
Bewijsnummers 5 cent per stuks
Advertentiën moeten, willen ze nog In
ans blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uitérlij'k 12 ittür en 's Za
lerdags uiterlijk half elf aan ons Bu-
jteaig bezorgd zijn,
Koor plaatsing van advertentiën, welke
sa d3en tijd! inkomen, wordt niet inge
staan.
Een voorstel tot technische verbete
ring! van de Kieswet zal' u bereiken.
Aiigjeheele herziening! v,an de; wet tot)
regeling van het middelbaar onderwijs
zal worden voorgesteld.
Een wettelijke regeling van het mid
delbaar en Ihger landbouwonderwijs is
in verge Vorderde n staat van voorberei
ding.
Ingjediend zal' wbrdeni een wetsontwerp
inzake de huisindustrie, een ontwerp
L andboiüW|OUg)eyallenwet en een ontwerp
tiO|t instelling van gezondheidsdiensten.
Een wetsontwerp tpt herziening van
de Igrohdsliajgien der gewestelijke eh plaat
selijke bestuursinrichting jU) Nederlandsch
Indië is idaaj* te lande giiri behandeling ,en
zal u in den lopp van dit zittingsjaar ter
overweging worden aangeboden.
Mede zullen, u voorstellen bereiken
tp)t versterking der middelen van Ne-
derlanldsch-Indië en tot ontginning van
de aardoiiebrpnnen van Djambi.
Met de bede, da,t Gods zegen op uw
arbeid moigë rusten, verklaar ik de ge
wone zitting1 der Staten Generaal ge
opend.
BE TR0OMEBE.
4 Ipjcle® middag heeft H. M. de Koningin
de zitttjng; der Staten-Generaal' in de
Ridderzaal op het Binnenhof geopend
tuet bet uitspreken van de volgende
i»de:
iWje^Jerom valt mijl het voorrecht te
beurt, in uw midden te mogen spreken
van Werken des vredes. Al is de opr-
Slogsflalbkel in Europa nog niet geheel
webloscht, zoo 'heeft God ons toch ver
gund voortdurend werkzaam! te zijp tot
herstel van het door den oorlog verbrjo-
ken evenwicht.
DjeisïiLteftemin blijft |®e aanhoudende
ftuurte van de eers.te levensbehoeften ook
|n bare gevolgen zorgwekkend. .Volle
iofevrijHing en groot beleid zullen alleen
de /oplossing kunnen brengen van de
waagfstiukketi welke zij on(s' voorlegt. j|
Met de vreemde mogendheden wor-1
den bietrekkingen onderhouden, die over
bol algemeen tot voldoening- aanleiding
•géven.
llnlujisicben blijft de toestand in Euro
pa onlzieker. Daarbij' zijd de vooruitzichten
Welke door den Volkenbond werden ge-
ofpejnd ten aanzien van de toekomstige
:sta|fieb^ierho udingen, npg niet in vervul-
Iftag gegaan.
Ondier deze omstandigheden blijtf ik
bedacht pp maatregelen tpt sterking van
He iwëerkracht van ons' volk, gepaard
jmjeï vermindering van den persoonlijker
en geldel ijken druk van den militairen
Bieus-l.
Oïsichopn de rijksmiddelen tot dusver
boven verwachting vloeiden, zal toch!
Vers't^rking1 der inkomsten niet kunnen
mtblijVenEenerzijfls mag stellig niet ge
rekend worden op een voortduren van
da aop belangrijke .stijjging der ointvanjg-
jsfcejn. ianderz'ijlds nemen de uitgaven in
niet blindere mate toe. terwijl nog ver
schillende maatregelen in! voorbereiding
zijn, die ook belangrijke offers van
's rijks schatkist Zullen vragfen.
Ovjejrtuigfl, dat de onderscheidene be-
SastingjBn een zeer zwaren druk pp mijn
volk lejggen, acht ik uiterste ,gpaarzaamL
tajeid jgeboden.
In hpt vertrouwen, dat ook de plaat-
sBlijkfe overheid zich doordrongen zal be
toon en van dezen eisch, wordt een ver-
kooginjg van de algpmeene rijks,uitkeerinjgj
aan d© gemeenten bij wijze van nood
maatregel voorbereid.
Ontworpen tot gedeeltelijke herzieninjg
rant de Grondwet zijto in dit zittingsjaar
verwachten.
Een sobere troonrede.
Sober ten opzichte van de buiten)-
landsche verhoudingen, waarbij alleen de
term „over 't algemeen" kan doen ver
moeden, djat er ook aan België is gje-
d|acht, in groote tegenstelling met het
vorig jaar, toen er uitvoerig wan mel
ding werd gemaakt.
Maar ook in die paragraaf betreffend^
de financiën waarbij alleen „versterking
dier inkomsten" wordt bepleit, zonder dat
ook maar één voorstel wordt -genoemd,
En eveneens ten opzichte der duurte,
die wel voorop! werd gezet, maar waar
tegen 'geen voorstellen werden aange
kondigd, nu het vprijgl jaar de wet op
de woekerwinsten werd verworpen.
Sober ook over de versterking dpr
weerkracht, waarop de rege®ring „be
dacht" zegt te zijn, hoewel dp nieuwe
plannen" van d|en Minister van Oorlog
reeds gepubliceerd warden.
Sober ook ten opzichte van wetsvoor
stellen waarvan de indiening wordt aan
gekondigd voor zoover ze betreffen: de
Grondwet, de Kieswet, middelbaar on
derwijs, huisindustrie, landbouwongeval-
lenwet, gezondheidsdienst en de Indi
sche voorstellen.
En waarvan die voorbereiding wordt
meegedeeld nopens: de verhooging der nit-
fceering aan de gtemecjn'tfenen de regeling
van het landbouwonderwijs.
■Voorbereiding is nog geen indiening.
'Ais men de troonrede van het vorig jaar
naleest, wordt men dlaar heel sterk aanl
[herinnerd, en vindt men tevens de verkla
ring van de sobef-heid- van dé troonrede
van dit jaar. -Want in diie vorige troon
rede werd. opgesomd een lange reéks van
voorstellen die of nóg niet afgehandeld
maar grootendëels nog piet ingediend
zijn, nl.:
weeldebelasting (nog in voorbereiding);
herziening invoerrechten (nog jai®t in
gediend);
belasting op tabak enz. nog niet inge
diend,);
uitbreiding zegelbelasting (idem);
wettelijk erfdeel (nog niet behandeld);
rechtstoestand ambtenaren (idem);
electriciteitsvoorziening (pas inge
diend)
bewaarscholen (pas ingediend)
noodboschwet (nog niet ingediend);
nieuwe jachtwet (nog niet ingediendj);
winkelsluiting bij de wet (nog niet inge
diend); i
vreedzame bijlegging arbeidsgeschillen
(idem
arbeidsbemiddeling (idem)
werkloosheidsverzekering (idpm);
landbouwongevallen (nu opnieuw aan
gekondigd)
landbouw,arbeidswet (nog niet inge
diend)),
Met dat restant voor oogen is liet be
grijpelijk dat d» regeering niet met veel
nieuws aankomt. Kamer en regeering,
hebben in het afgeluopen j,aar heel hard
gewerkt. De stapel „Bijlagen" van d®
Tweede Kamer, d. z. 'de wetsvoorstellen
met de daarover gewisselde stukken be
reikte een reusachtige dikte. Het is een
stapel als nooit te voren! Aan ijver ont
brak het heusch niet.
Men kan uit het bovenstaande slechts
opnieuw de conclusie trekken: -djat onz®
'wlet-ben-machine, zoowel in voorbereiding
aan de -departementen, als in afbandeling
door ide Kamers', niet in staat is, de ont
zaglijke toeneming der eiscben van dip
maatschappelijke vervormingen bij te
houden.
En een tweed6 conjclusie van het na
lezen dier lijst van overgeschoten en
nieuw aangekondigde wetsvoorstellen is
dezedat die voorstellen noch gezamen
lijk noch afzonderlijk een karakteristieke
uiting zijn van do verkiezingsprogramma's
der aan het bewind zijnde politieke par
tijen. Of anders uitgedruktdat de partij1-
programma's geen leiding gev®n aan dp
behandeling' der zich in overstelpende
slnielheid aan de Wetgje-vituigl opdringende;
onderwerpen.
De grootste invloed' op de strekking
-der voorstellen komt van andere zijde dan
die dier politieke partijen, nl. van -de 'be
langhebbende -groepen, bedrijfsgroepen ein
vakbonden.
Dat' is reeds meer opgemerkt, klaar
men heeft er nu een nieuw voorbeeld
van.
MARINE-VLIEGHAVEN TE VEERE.
Naar aanleiding van bet gisteren door
ons aan 'den hoefijzer-correspondent van
het Hand. ontleende; entrefilet o-ver de
viisghaven van Veere, waarin o.a. ge
zegd werd: „Gelukkig echter hebben die
genen gelijk -gekregen, die toen reeds bé-
v«erden, dat die plaats' volstrekt onge
schikt was voor een marine-vlieghaven",
deelt men ons' thans van eea ter zake
meest bevoegde zijdje mede, dat er aoso-
luut geen sprake van is, djat de mariae-
vliejghaven van Veere, of Veere als plaats
voor een marinevlieghaven ongeschikt
zou bevonden zijd.
De ontruiming, die slechts van tijdel ij
ken aard is, is' -uitsluitend het gevolg van'
zuinigliejdsoverwegingen. Er bestaat niet
het geringste voornemen dë vlieghaven
van Veere als zoodanig prijs te geven.
Een roman uit Masoeren
öoor RICHARD SKO.WiRONNEJS.
58).
-tasn zette een -gezicht, alsof har pp een
ö*sdaad betrapt
Sa!?"16 Maar waarom vraagj u
„Nou, u ziet er zooi naar uit!"
1 u moest hij om zichzelf lachen. Van
dit jonge meisje behoefde hij toch
me* te vree zen, dat ze hem bij de hand
naar het seminarie terug zou brengen)'
Bovendien had-, zij Z00'n lief vertrou
welijk1 gezichtje, dat hij al zijn' verlegen
heid vferloor.
,,N|een, een onderwijl ben ik niejf,
maar ik moest er een wprden."
„En wilt u niet?"
„Neen," zeide hij1 uit den grond van
ïdjh haart.
Hejt jongie meisje dacht een «ogenblik
pa- en zei toen ernstig:
5,®* vind, dal n gnopt gelijk hjnbt hjaor)
ik g^iopf, dat h'Bjt vreeseljjk moet z^ta.
i U.it Middelburg.
De Zondag alhier gehouden bloe
mendag ten bate van de vereeniginig
tot bevordering' der gezondheid in de
grafische vakken in Nederland heeft
opgebracht de som van f 215,04i/2, te-
ge-n het vprig jaar f 184,82y2.
Gistermiddag kwam de kanioorbe-
dienjde B. gefietst van laf het Zand
langs het padtusschen de boomen en
de sloot vóór de Volkstuintje-s. Een van
de Lange v iele br ug komende fietser, een
Meigrambesteller, schoot opeiens van af
den breeden singel, het zelfde smalle
pad op, dus geheel links, waardoor een
botsing ontstond, en B. in de sloot
.vloog. Behalve een nat en geheel vuil
pak, kostte het B. ook nóg een go-uden
ring, die met den schok van zijd vinger
gleed en in de sloot verdween.
't Is wel treurig dat „officieele" fiets
rijders als telegrambestellers, die heele
dagen op de baan -zijn, zulk een min
achting voor het rechts-aanhoudeu aan
dendag leggen.
o
Uit Walcheren.
Te S-eroipiskerke hield Maan
dag dë gemeenteraad eene- openbare
vergadering. Na eenige wij'ziging, onder
andere -de post Meeding van den ge-
miëente-veldwachter, die van f 100 op
f 175 werd -gebracht, werd de begroeting
1921 vastgesteld in ontvangst en uit
gaaf -op f 21928,511/2.
Besloten wordt -de straatverlichting
weer ten volle te dpen plaats' hebben,
tot 10 um- bij' donkere m-aan en- bij lichte-
maan als het nopdijg blijkt. Voor prijs-
Uitdeeliing aan (die schoolkind.eren werd
f 60 toegestaan.
Aan P. Ja cob se werd f 10 vergoeding
tojeigestaan voor diensten verricht voor
de arbeiders-bemiddeling.
Aan L. Tissink' wordt ontheffing ver
leend vo-or 9 maanden -gemeejntje-belas'-
ting wegens vertrek uit de gemeente.
Bij de rondvraag stelt weth. Goed-
blioed voor verplichte winkelsluiting des
winlprs om 8 uur, des zomers ,om\_.9 uur,
welk voorstel na discussie wiordt onder-
jstJeu-iid door Kl-arisse. In stemming ge
bracht, wordt het verworpen met 4 tegen
3 stemmen.
Een voorstel van denzelfde -om brand-
hoorns aan te schaffen, wordt met 4
jsliemmen vopr en drie tegen aang-enor
men.
Met algemeene stenamen wordt beslo
ten de pijpvoe.rders bij eventueete brand
van waterdichte broeken te voorzien-,
I. dë Buck vraagt noig- hoe ver het be-
zanden v,an den Molenweg -gevorderd is.
De voorzitter antw-ooi'dt dat men druk
bezig is. Sluiti-oog.
Ook te W.estkapelle bemerken
de landbouwers af en toe tot hun
schade -dat er nog dl eens vruchten
van hel veld gestolen worden.
o
Uit Z uid-Beveiamf-
Te Wo-l'f ertsdijlk gaf Zaterdag
avond hpt muziekgezelschap „Hosanna"
uit Goes een concert OP het plein van
de openbare school1.
Dopr dein burgemeester, al's. eere-voor
zit; ter van hët feest op 31 Augustus,
werd een woord v,an dank gebracht aan
den directeur, den heer Van der Glas,
en aan de muzikanten. Tijidens het con
cert besloot de feestcommissie een hea-
i-n.npriitnigis-imedaille vopr „Hosanna" be
schikbaar te -stellen.
i r
Uit Scho-uwemD ui velaoid.
Wegens benoeming van den heer
P. D. de Vos, commies-griffier ter secre
tarie te Zierikzee,- tot gemeente-ar
chivaris, is door B. en W, met ingang
van 1 November a.s. als zoodanig be
noemd de heer F. Na-ere bout, th|ans aom-
mies ter secretarie.
j j .~_o|^.j
t Uit Tholen.
Te St. Maartensdijk werd Zon
dag j.l. een rij'wiel ontvreemd; de dief
-Verruilde het te Oud-Vossemeer en trok
het veer naar de -zijde van Noord-Bra
bant over.
Echter Maandag werd het rijwiel,
dat voor de gestolene te St. Maartens
dijk was ingeruild, door "den dief, on
der geleide van de politie te Oud-Vos-
semëer weer teruggebracht en het ge-
istolien rijwiel in beslag gënomen. De da
der was te Bergen op Zoom opge
spoord.
als je je den heelen dag dopr de kinde
ren van andere menschen moet laten
afkwiellën. En wat heb je er dan nog
aan? Als je je omkeert, lachen ze je
nog -uit ook!"
„Ja, 't is ejejn beroep van zelfverioor
tchening," voltooide Jan, vanuit zijn h|er-
ioonieiringën aan de lessen in de paeda-
gpgiek. die hij' vroeger ontvangen had,
„en men moet "een glroote, zedelijkte erns)t
bezitten om er volkomen in op te.gjaan
en zijn bevrediging er in te viooden
Men moet zich steeds voor oogën hou
den, djat men in zijn bescheiden werk-
krioxg- vopr zijn deel geroepen is om
aan de toekomst van het volk inede te
werken, ®n dat bewustzijn nooet iemand
over alles heen helpen, over de zorgen
en oaofberingën van h'et eentonige van
hët zich lejlk jaar weer herhalend leer
plan. Mén moet zichzelf be schouwen als
ëen tuinder, die elk jaar weer de aan
zijn hoed© -toevertrouwde boompjes vei--
vërzorgt en begiet ze een vast® stuit geeft,
opdat zij. recht blijven staan in de wilde
lëvpnjssjbormen. Als die Meiioe stammen
dan groot en -sterk zijn geworden en
beginnen vrucht te dragen, dan kan men
tevreden zeggen: Dat is nu mljtn werk!"
Jan was met vuur blijven dóórspreken
en toen hij zoo aan hpt woord was, merk
te hij ia 't gtehëeï niet, dat zijn gtezellin
al een heel tijdje in zichzelf liep te
lachen.
Nu fceiek hij op.
„Lijkt loet u zoo belachelijk juffrouw?"
„Ja, natuurlijk! Een broer van mij;
preekte net zoo als u maar nu hij' be
noemd is, praat hij wel anders Het is
immers erbarmelijk, zooals die menschen
betaald worden en als'zij willen trouwen
dan moeten ze zich een vrouw z-oeken,
die igëen eiscben heeft. Zoo een, die
genoeg heeft aan lucht, liefde en een
beejtje aardappelen; want meer krijg je
niet!"
Ze lejgjde met een ener-gjeke ruk de
hark op haar anderen schouder.
„Nu, daar moete;n ze mijl aaiet mee aan
komen
Jan wilde dat hij nn iets glalanls zou
moëteiti zeggen, bijv. dat zoo'n aardig
meisje natuurlijk iets beters naocht Ver
wachten. maar hij- kon d© passende woor
den niet vinden. Zijn jongie glezellin be
viel hem zoo gloed en hij voelde in zijn
rechterarm een heel merkwaardig iets)
alsof hij die moest uitsteken en om hjet
(tengere lijfje leg|gen, daar vlak 'bij hem'
Maar oOk daarmee ging het al evenzooi
als met de galante opmerking.
De lust bestond doch de moed ont
brak om er aan te voldoen. Trouwens
het was daartoe ook ai te laat, want zij
U.it Zeeüwsch-Ylaanderen O. EL
Door den Commissaris der KóningioÉ
is benoemd tot lid der gezondheids
commissie, zetel Hulst, 'den he^r mr.
F. F. J. B. van de Ven, k lui tonrechter,
aldaar.
Door de rechtbank is benoemd bol
deskundige tot schatting van de gronden
gelegen in den Calamliteuzen poldeh
-Wial s o o aJ-dlen de heer D-. Vercau-
teren burgemeester van Cliaage, door
,den Dajkraad en Gedep-uteerde Staten
resp. de heeren J. de Waal te Walsoor
den en C. IJsebaert te St. Jansteem.
KAMER VAN KOOPHANDEL TE VLIS-
SJNGEN.
Aan het thans in -druk verschenen,
verslag van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken te Vlissingen is het vol
gende ontleend:
Hoewel de wer^ldoorljog reeds sedert
eenigen tijd tot het verleden behoort,
laat deze de nadeelig© gevolgen ook
voor Vlissingen nog steeds, in hooge
mate gevoelen en kan slechts andermaal
herhaald worden, Wat er reeds in het
vorig verslag werd vermeld, dat de
handel en het fabriekswezen ernstig
schade daarvan ondervinden.
De in het najaar- 1919 uitgeba-oken
staking in de bouwbedrijven veroor
zaakte een onberekeoobai'e schade en
werkte hoogst nadeelig op de industrie
ter plaatse, die zich juist begon te
ontwikkelen.
De arbeidsloonen stegen voortdurend
tear gevolge van de duurte der levens
middelen en der Meeding én andere
levensbehoeften. De brandstoffen waren
nog schaarsch en de prijzen buitenge-
w-oon hop-g, petroleum was <wederom
Verkrijgbaar, gas en electa-iciteit waren
evelneens duur.
De zeescheepvaart nam' niet onbe-
langrijk toe, doch de binnenscheepvaart
nam aanmerkelijk af.
De handel ondervond groote bezwa
ren door het instand blijven van' de
N- U. M. Het ware gewenscht dat alle
beperkende bepalingen vopr dien uit-
v-oer ten spoedigs,te werden opgeheven.
Het jaar 1919 was voor de „Kon,
Maatschappij „de Schelde" niet ongun
stig,- de Maatschappij „Zeeland" bad nog
met velerlei moeilijkheden te kampen.
Het visscherij'-bedrijf was winstge
vend, -doordat hologe prijzen voor visch
en gariaalen werden bedongen ómdat
vleesch zeer duur was.
De marine neemt eien groot deel
van de beschikbare ruimte in de bin
nen- en buitenhaven in -beslag, door
het overbrengen van de Marine van
Hellevoetsluis naar Vlissingen is de Oos
telijke binnenhaven geheel door de Ma
rine in beslag genomen tot dat bij tijd
en wijle een nieuwe 'Marinehaven aan
d© buitenhaven zal zgin gebouwd.
Het Werk in het 'bouwbedrijf bepaal
de zich uitgezonderd het bouwen van
een fabriek voor de N. V. „Fijhwerk"
bijna uitsluitend tot de woonhuizen,
die door de vereeni-glng „Gemeenschap
pelijk Belang" worden gesticht.
Particulieren lieten echter weiiijg of
niets 'bouwen, ondanks het gebrek aan
|won-i!n|gein. - 11 -
De ga-sfabricatie ging bij de Imperial
Continental Gas Association met grbo-te
moeilijkheden gepaard. Tengevolge van
de demobiseering nam overall in dë dor
pen het gasverbruik af. Het toenemend
gebruik van electrisch licht oefende
zijn invloed op het gebruik van gas
voor verlichting. Daarentegeaa neemt het
gébruik van gas voor verwarming toe,
verwijderde zich van hem als had zij zijn
gedachte geraden en zette haar weg op
het -smalle v-oetpad vport, dat naast den
greppel liep.
„Ja, wat ik noig vragen wou," kejgon
zij na een pops je weer geheel onbevan
gen, ,,u zeide. dat u jgeen leeraar wilde
worden. M-aar wat wilt u dan gaan beiglin-
njen?"
„Ik wil worden wat mijoa vadejr was;!"
Ze trok epn beetje haar neaisje op
om het Onbevredigende antwoord.
„Nu ben ik nog even wijs als te
voren! W:at was uw vader dan,?"
„Boer!"
„Hier, in de*ze streek?"
Jan heriime(rde zich, hoe zij hem kort
tevoren "geantwoord laad op zijn vraag
waar zij naar toe gln|g', e(n hij zei glimla
chend
„Ja, hier in deze streek!"
„Verder op of vlak bij?"
„Je komt het van hier met je vinger
aanwijzen."
„Dat kun je wel' naar alle kannen,"
lachte zij. „Maar wacht lejenï, Is het
daar?"
Zij lichte haar sierlijke hand op eu
Wees met een bruin vingertje in de rich
ting waar achter het bosch de Broek-
hoeve lag.
Jan knikte.
„Ja, daar is het!" i i
Over het beweeglijke 'gezichtje van het
jonge meisje kwam eeaa uitdrukking van
schrik. I'
„Das u bent Jantje van de Baigins-
ky's?"
„Nu, Jantje roiet meer," antwoordde
hij lachend, ,,maar overigens Ja. zoo
is het."
„En wil-t u nu voor goed hief blijven
vToeg zij bezorgd.
Jans borst verhief zich door een diepe
zucht.
„Ja, dat wil ik! En nu zeker nog liever
daoi tevoren!"
Een donkere blos kleorrde plotseling
haar hals en wangen ®n ze verhaaste
haar tred, zoodat hij' haar nauwelijks kon
bijhouden.
„Maar besté juffrouw, waarpm Loppt
u opeens zoo hard?"
„Ik, loop ik hard? -Wel, de, zon brandjt
zoo, dat het vandaag zéker nqg gjaat ne-
gjenen en nu moesten wijf zien, dat we
het hpoi tenminste no-g op schelven zet
ten."
Bij een dwarswegje dat links van den
weg liet bosch insloeg, bleef zij een
opg|enblik staan.
„Zop, hier motel il instaan 1 Adieu,
mijnbeer Ba^toaky/'
- i j fWorcB v^-volgd).
ÉhSÉBÜM