129
ïteiidextöag 3 Juni 1930»
I 6$c Jaargang
Uit Stad en Provincie.
BINNENLAND.
W.-SCHELDE
- i Uit Ti balen.
AW»
MIDDELBURGSCHE COURANT.
X Zeebrugge.
DE WIELINGEN.
Hoewel we sterk den indruk krijgen
dat de Wielingepkwestie minder op zich
zélf dan ter wille van' de geheele ver
dragskwestie door België naar den voor
grond is geschoven, willen we in afwach
ting vian de nadere meedfeeiing die onze
regeering dan toch wel eerdaags zal
geven niet langer dralen met het doen
van nog enkele meedeeiingen, in verband
met het hierboven geplaatste, in rechte
lijnen ruwweg aangegeven situatie-kaartje
dat echter voldoepde duidelijk maakt wat
wïj de vorige week de kern van het ge
schil noemde, nl. de vraag:
Wanneer een land een riviermonding
bezit, heeft het dan al of niet volledige
souvereiniteit over de vaargeulen, die
van uit zee toegang geven tot die mon
ding? Of heeft het naburig land, langs'
welks kust een dier geulen loopt, het
recht daarop de bepalingen van de „ter
ritoriale wateren"'toe te passen, d. w. z.
die geul als zijd gebied te beschouwen,
voor zoover zijl ligt binnen de afgespro
ken breedte-strook langs de kust
De beantwoording van die vraag is niet
zoo eenvoudig, vooral niet omdat Ne
derland reeds eemige eeuwen achtereen
de souvereiniteit over de Wielingen beeft
bezeten. I
België heeft er nul met veel ophef
óp gewezen, dat Wijf in den oorlog ions
bepaald hebben tot 'bescherming van de
territoriale waterspook. Dat isl zo,o. De
grenslijn bij' Cadzand was' daar toen door
getrokken in zee tot drie mijl! van de
kust, en van daar door een rechterzijn
Verbonden met een punt drie mijt buiLen
'Westkapelle. Slechts een deel van Sle
Wielingen viel daar dus1 binnen. Waren
wij verplicht de geheele Wielingen! neu
traal te houden,, ijn dien zin dat wij de
oorlogvoerenden mpesten beletten hun
oorlogsschepen door die wateren te doen
varen, het feit dat aan "de Belgen het
hoofd-motief geeft voor hun actie?
We willen er op wijzen dat het verdrag
nopens de rechten en verplichtingen der
onzijdige mogendheden 'in geval van zee
oorlog (van de Tweede Vredes.conferem
tie) uitdrukkelijk in art. 10 bepaalt:
„De onzijdigheid eener mogendheid
loopt geen gevaar door de eenvoudige
doorvaart door haar territoriale wateren
van oorlogsschepen of prijzen van de
oorlogvoerenden."
De oorlogsgebeurtenissen; leveren dus
geenszins een motief op voor de Belgi
sche bewering dat wij' daardoor alle reóh
ten op de Wielingen zouden hebben prijs
gegeven; en zeker bog minder: dat wij
daardoor de Belgische souvereiniteit zou
den hebben erkend.
De moeilijkheid wordt natuurlijk hier
door. geschapen, dat het zeegebied, dat
sedert eeuwen onder onze souvereini-
teit stond, als zijnde een toegangsweg
van en dus behoorend tot den Schelde-
mond, teven® valt onder de territoriale
kuststrook van België.
Dil Reglement wijst de plaatsen aan waak
gevischt mhg worden, namelijk van de
Wésjter-Schelide tot aan Zee. Bij dat
reglement nu hoort een kaart en op die,
kaart worden de Wielingen gerekend tot
de Nederlandsche territoriale wateren'.
De Nederlandsche viss'chers hadden dus
het recht in de Wielingen te visscben
krachtens hun Nederlanderschap, de Bel
gische krachtens' de vergunning van het
genoemde Reglement.
Maar nu in den jiongjsten oorlog! de
o,o rlogsbeteckenis Van Zeebrugge aan
het licht kwam', zijln de Belg|en gaan
inzieu, dat er p'oigi andere belangen aan
verbjonden waren en voelen zij! de be-
Belgen het daar hebben ondier onze sou
vereiniteit.
Maar we mjpeten ons bepalen tot het
aanstippen van enkele _der Voornaam
ste elementen in dit geschil. Zpolang
wij geen nadere me,dedeelinjg|en hebben
van onze reg'eeriinjg[ m|oeten wij een de
finitief Oordeel opschorten. Wlijl erken
nen Volmondig, fdjat het voor onze re
geering mloeilijk is' tijdens 'dj© onderhan
delingen |al haar motieven openhaar te
miaken. Dat kan het welslagen slechts'
beletten. Maar in den huldigen stand
van zaken zal zijl een |g|oed' wérk' doen,
met het afleggen van een verklaring.
En we vertrouwen, dat die spoedig zal'
kiomën.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Wpensdgjg!.
Obstructie!
't Zaakje is in Volle werking. De hfee-
le zitting is 'gisteren opzettelijk ver
kletst. Er is niets gebeurd djan praten
over niets.
De he er Duy s nam de leiding, en
met zijn brutale straaljongensmanieren
is hij' wonderwel op zijb plaats met dit
werkje, dat $Mereerst brutaalheid vér-
eischt.
Eerst ging het over zijn aanvraag tot
een interpellatie ;over de lo,ontab|e|llpii
der Invaliditeitswet. Het voorstel van den
Voorzitter pm' de interpellatie te hou
den na behandeling der igpmeeiitefinan
cien gpf den heer D u y ,s' Igjeliejgejnheidl
tjot een lange speech, waarbij! pile leden
der rechterzijjdje, e'n ook de vrijzinnigen,
de zaal' verlieten. D,e heer Kpiltheik
kwam' hem daarna helpen.
En Holen kwamen de andjerph terug
en stelde dje heer B loingiae r t s sluiting!
der debatten vppr. Biji de slemming lie
pen de socialisten en communisten weg,
pm pa de aanneming weer terug) te) keep
ren en vee„ ru'mloier te maken hij! de»
stemming plver een voprslel-Duys pim zijln
;cl:jj,uuc" «WÖU Y" zjji ut; ue- ^100rstel in stemming te brengen vóór
dreiging) van afsluiting van hun haven,F jle(- voorstel van den voorzitter. I
doordat daarvóór een zeeg|e,ul' loopt,
staande pnd|er souvereiniteit van een an
deren staat. We zullen er nu maar üiet
over uitweiden welk een onoprechte
handelwijze 'het van dje Belgische re-
regeering is, om! het Voor te stellen alsof
het handhaven dfopr onze r©g|eérip|g| van
wat eeuwenlang geweest is, een poging
zioiu zijn om aan België zijn nationaal
bezit te ontnemen. een voorstelling
die te erger pnopre'oht wjasi omdlat Bel
gië in Maart er zelf, in had toegestemd
den bestaiandjen toestand te! handhaven
en in de overeenkomst slechts! die w©-
derzij|djs'che verklaringen te' publiceeren.
En als het waar ik, wat de N. Grt.
meldde en pu Idoor 'het N. v. d. D. beves
tigd wordt, dat de Nedepliamds'che af
vaardigden arbitrage aanboden, wat dooi
de Belgen geweigerd werd, dan is de
verontwaardiging van Hijinans over den
beweerden Nederlapdschén „eisch" niets?
minder dan huichelarij'.
We hebben echter 'in deze ver-
drags-historie reeds zooveel' onoprechts
pnjdervondpn' Van de Belgische) r©gje©r
ring. dat dit er nok' nog) wel bijl kan. I
Dit werd verworpen met 57
19 stemmen. Het voorstel Van dep voor
zitter pui' de interpellatie-D uya achter!
pp de agenda te plaatsen werd appg©-
npmen met 58 tegen 17 stemmen.
De heer K o, 11 h e M vroeg toen het
woord pm een voorstel' in d© dienen pui
zijn motie inz,ake de arlillerieinriclitingen
|a,ap de prdje te stellen. I i
De vOnorzitter stelde vppr, hiervoor
5 minuten te verleenen. i
De heer Duys' vrppg hierover het
Wjoprdi en betoogde dat deze zaak niet
in 5 minuten kan wprden afgedaan.
Hierbij mjoeten een 19tal' conclusies;
besprpken wprden en verdere zaken als
mpersleutels', proeflokalen, waterlelies!
enz., z,akën, die allemaal .uitvoerig! be
sproken worden. I
Verder besprak hij! het ,a.s'. vertrek
van Monseigneur Nolens paar Genua,
De V p, o r z i t e rU hebt 'stem gpjnopjg)
pm te spreken, i l
De heer Duys! meent, dat hier geen
ppjdepsfcheid bestaat en idat hij' recht
heeft pm in stilte te sprjejken. WSj
hebben hier allen gelijk' recht, afge
scheiden daarvan [of mèn. zooals spre
ker, een krachtige stjejmi heeft.
De .V(0iprzitter: Er wprdt geen po|-
derscheid gemaakt. Spreekt U mapr
|d|opr.
De heer Duys "Toegrijpt dan niet
het beroep 'van den voorzitter op spre
kers; kracht van stem.
De Voorzitter zegt te bedoelen
dat de spreker ver van hjem af staat
en hij! hem' toch zeer go©d Man ver-
slaan.
De heer Duys merkt |op djat, wan
neer leden van rechts spreken, dan
wepschen zijl stilte pm gehoord to
worden.
Een pogenblik Later, na veej on-
nppdig gepraat
De heer Duy si Om pi deze rede
nen kunnen de sociaal-democraten zich
niet vereenigen met het voorstel Van
den Vporzitter. Misschien kunnen, dip
Voorzitter en spreker tot elkaar kpmen.
Hij zal even wachten
De V ioi o r z i 11 erU. behoeft n iejt te,
w!achten. f f f
De heer Duys: Ik' 'meende, d|at u
in gesprek wias; althans? diat u naar
iemand anders luisterde.
De Voorzitter zegt, dat hij! ^ltijd
naar den spreker luistert.
De heer Duy ;s' zegt, dat ;d© heer, van
R,appard hem' toevoegt, 'dat 'de Vpjor-
zitter niet naar spreker, bphiopft te
luisteren.
De heer .Vpn Rappard: Ik zei,
dal wij niet naar u behoeven Lei luis
teren.
De heer Duys': Ik wachtte even ein
daarop riep de heer van Rappard: Wij
behpeven niet to luisteren. Als het hem'
niet aanstaat, laat hij dap naar zijln
slaapkamer of ergens anders heepgjaan.
Dit zijn nu de objectieve rechters,
waarvoor we 'straks terecht, zullen slaan.
De Voorzitter verzoekt dep heer
Duys te spreken over de plaats' Van
zijn interpellatie. Als' 'hij! niet spreken
kan, laat hij' dan zijn vrienden verzoe
ken stil te zijp. i
De heer Duys meent, dat de lei
ding bij! den .Vjoprzitter is'; spreker
heeft zij'n vrienden niets te verzpekteh'i
Hij meende dat de Voorzitter niet luis
terde. maar dit misverstand is| nU op
gehelderd. Toen kwjam de heer van
Rappard met zijp Onhebbelijke inter
ruptie. wellicht jopil obstructie to, voe
ren. i
De Voio r z i t ter zal' óp deze langiej
rede niet ing|aan. Hij! wil' alleen zegj-
jgen, dat het zijn vpiornemen isl om
de onderwerpen, die. 0,P! dl®' ^IgfempH^
staan en die er moig .pan zullen wor
den tjoegevoejg|d:, af to werken. Als! het
poodig is, omdlat sommige leden lange
redevoeringen zull©n houden, zal daar
mee worden doorgegaan, ld |e, P Oi o id s!
(gedelegeerden nog op' andere wijze hun
inschikkelijkheid ter. £akë~ van het door
de Belgen opgeworpen incident hebben
getoond.
VERRUIMING EN REGULARISATÏE
WERKGELEGENHEID.
Bij Kon. besluit "Van 15 Mei is ge
regeld de instelling van een commissie
inzake verruiming en 'regularisatie van
werkgelejgpiiheid.
Deze commissie beslaat uit:
a. één o f meer, hoofdambtenaren van
elk' departement Vap algemeen" bestuur;
b. deskundigen,-
c. Ivertelgenwoordigers' van vakcentra-
len. |T
Voorzitter is' een der Ministers.
Vroeger heeft men in België daar blijk
baar weinig beteekenis aan gehecht, al
thans minder beteekenis dan nu, want
noch in 1839 noch daarna heeft het op
een oplossing dézer moeilijkheid aange
drongen. En het is ook wél ïe begrijpen
want de eenige toegangshaven van België
op dat deel van zijn kust, Zeebrugge, is
pas 15 jaar oud.
Wel is' er vroeger onderhandeld over
de visch-reehten.
Het Vaderland bracht dezer dagen' in
herinpering, dat het Reglement van 20
Mei 1843 ter uitvoering) van' art. 9 van het
verdrag van 1839 betreffende het recht
tot uitoefening van visscherij' en visch-
handef, aan de Belgen het recht gaf, om
te visschen in de Zeeuwsche stroomen.
Van meer beteekenis! "is het nu pok
eens in het licht te stollen. w,at vpor
Nederland 'de gev|ollg(en zijln, als België
de souvereiniteit pvter de jWielingjep
kreeg. Het kaartje maakt dat duidelijk.
Want dan zou België in staat zijn den
Voornaamsteu toegangsweg tot de Wes-
ter-Schelde „af te sluiten.
Als mén daar op let. voelt men, diat
België zelf dat gene doet, wat het ons)
toedicht: het tracht te werven wat hu
het nationaal' bezit v;au een andier isl en
waardpior die anider in die piositie zou klo,-
men. 'waarover België zelf zich thans!
zoo zeer beklaagt.
Gesteld dat d|oór overeepkómst of
dioior arbitrage de moeilijkheid dpr Wie-
lipgten werd pplgielost dpor een reigpling)
dan zpp deze ,ons| toch zekér waar
borgen moeten geven voor den tioiej-
tof de W.-Schelde langs! dezep
weg, ziooals tot nu toe Zeebrugge no|oit
hinder heeft gehad "van dp Nederland-
sChe sppvereiniteit over die vaargeul'.
Uit hetgeen in Maart ViOorloopigi over
den inhioud van de nu gestrande
overeenkomst werd bekend gemaakt
bleek niet, dat dergelijke waarborgen
werden gegeven. Zelfs kregen de "Bel
gen een voorsprong! in cfe Wielingen.
Want men zal zich herinneren dat del
lpiodsdienst buiten den Schel dein ond,
ter opheffing van den gé vaart ijken con-
currentie-strijd zóó werd verdeeld, djat
de Nederlandsche loodsen dp Deurloa
en het Oostgat zou'kleinj bedienen, en dat de
Belgen de Wielingen zouden beloodsen.
wat wellicht er toe geleid zou liebl.én dat dp'
Belgen het grootste deel' van den Ipods-
dienst vpn Vlissingen zouden overbren
gen naar Zeebrngige, en wat hun zekér een
Overheerschepdeïi invloed: pp die v,aar-
geul zpp hebben igfejgéven.
En in die regeling! zou ook vo,or onze
visschers het vischrecht mtoeteh wor
den gewa,arb(org|d, evengoed al's' nu dje;
wijl dan in dé katholieke fractie lipt j z p, nder r e c s. Overigéns is! sjireker,
hek weer van den dam is! ©n in die j bereid verandering té brengjen in
fractie de heer Bomans wleér een Pa-
leis revolutie maakt. Zoo wil hiji niet
langer hier vergaderen.
Daarna besprak hij' de persjonen die
het rappfort hebben samengesteld, de
piositie van Minister de Vries, dje capa
citeiten van den heer Duymaer van
Twist, de .afkomst vap den heer
Savornin Lobman enz.- i
Eindelijk deed hiji het vjoorslel om
zijn rede den Volgenden dag te mogen ver
volgen.
De Voorzitter: Ik denk er nï©t
iover. Ik stel de Kamer Voor dit vo,or-
stel niet aan te nemén.
zijn voorstel.
De heer Albarda: Gped zop. Wij!
zijin gewend ie werkeni
De heer Duys': Het is schande, d[ati
de rechterzijde u daartoe dwing. .U?
is pverigéns een gped Voorzitter, maar
De V p o r z i 11 e rNiemand dwingt miji
te "doen wat ik zelf wil. Ik heb boven
dien een sterk gestel', en kan djps wlef!
tegen eenig© vermoeidheid.
De heer Tr.fotolsitrja: U hepft de
de boel' in het hondferd gtelgjooid. Epz.
enz. enz.
We hebben het eeh' en ander) ver
meld, om een karakteriseeripg te ge-
Het ypiorstel-Duys wordt hierpai ver-1 ven va!Q ]iet debat,
wprpen mfet 58 tegen 16 stejmmen. j Maar we voelen dat bijl Sen voort-
De Vporzitter mérkt op dat ,d© zetting VaP deze relletjes', wé slechts
heer Duys enkele malen sprak piver borle Kameroverzichten zullen schrijven.
de waardigheid v,an de Kanier, maar
dat zijln pptreden in erge" mat© dé
waardigheid der Kamer neerhaalt.
De heer Duys' zegt, diat d|e( waar
digheid niet zit in uiterlijkén schijn
maar inwendig. Hij! heeft meer eerbied
vlo,or een slordig' geklecid'cn - arbeider),
die vl|oekt maar rechtvaardig is dan
voor iemand in gekleed© jas, die bid!j>
maar aan de arbeiders' onrecht l'a.at
geschieden.
Nadat hiji weer 10 minuten gesprp-
ken had. deed hij opnieuw liét voor
stel zijn rede morgen! te mogen voort
zetten en nu de vergadering te ver
dagen. i
Dit wordt verworpen met 57 teg©n
17 stemmen.
En z'óo ging het voort tot half zetel,
en toen "Wiaisi men midden in ©en de
bat over de vraag of dé sprekers lan
ger dan 5 minuten meer krijgen bijl de
interpellatie-Schaper over "de ArhéidStvveP
Men mpet een man m©t stalen ze
nuwen zijh om! zoo' iets1 rustig te blij
ven aanhporen als1 vporzitter. Maar de
heer F pick hééft stalen zenuwiep. Als
bewijs echter van wat hij! heeft te vér
duren, enkele aanhalin'gfc.'n
De heer Duys': Ik moet opmerken!
dat ik mij niet verstaanbaar k'ani ma
ken:.
Het zon te veel eerbéwij'sl zijn, als we
aan die onwaardige wijze van optreden
Veei plaatsT wijden. j
Uit .V-lissingén,
I Bij' Kon. besluit vaP 15 Mei is toe
gelaten als vereeniging uitslujitend in
Jiet belang vaP verbetering van "de volks
huisvesting werkzaam', de woningbouw)-
vereefii|ging „Goed Wonen" te ViliS-
s i n g e n. I f
Te O ud-Vossemer werd eéu
vergadering 'géhoudeP van de leden der,
christelijke arbeidersVereékiigipgen, rPet
de landbouwers1, ïPzak'e het sluiten van
een arbèidersconlract. Men déélt ons mé
de, dat, op een enkele uitzondering na,
dezé overeenkomst kon getroffén woe
den.
Te O u d-V o s s e m e e-fr werd in
een vergadering van ingelanden Van tl©
polders Broek en Rooland onder Thpi-
len o. m. behandeld een bestuursvoor
stel om over te gaan tot stichting van
een stoomgemaal!, een punt, 'ttat in eén
vorige vergadering ook reedsi behapdéldi
was. Bij de stemming bleek, dat het
getal voor- en tegenstanders gelijk wasi,
zoodat de zaak nog niet beslist isl Een
volgende maal zal het nog eens ter tafel
komen.
De heer I. L. van Gorsel was aan dë
beurt van aftreding als gezworene en!
werd met 13 Van de 24 stemmen we
der herbenoemd.
Tot commies bij de directe belasting
te St Maartensdijk isl aangewezen
de heer Huizing thans te Dinteloord,
In de Dinsdag! gehouden openbar©
vergladeripg V,an den' ^gemeenteraad van
St. Miaiartensdijlk wertd| aian'géb[o|dep
het verslag vanden foesfcapd! dtejr (g|e^
meente benéveps diat, |op!gema,akt injgjer
vjol'gé iartikèl 52 der Woning'wet.
Onder de ipge'kjonien stukken was een
(adres v,an de igeheélonthouderslvèrpieiuM
gipg Verzfoekende I© bevorderen, diat pp(
christelijke feestdagiep géén sterken drank)
wprdt verkócht. Met 6 te,gén '1 's'teto werd
pp dit Verzoek! afwijkend beschikt. Een
vjoprste'i echter vjan een der ledietn mét
paardenmarkt geen sterken drank te doen
schenken werd jaapgenpimtejn met 4 tégjen'
3 stemmen. i
De jaarwedde van den géjmeentehjoidjej
werd ioivereenkomstig diens verzoek mét
f 100 verhoogd en alzop gebracht op
f 500.
V,an den Minister van Arbeid wias be
richt ingekomen', dat deze de door den
raad bepaalde wou ingh uren niet jgloéd-
keurt, waar)oim' hij! B. en W|. 'adviseert
den raapt alsnog vopr te stellen tot vfeir-'
hoiolging pver te gaan, (laar anders! de
bijzpindere bijdragé voor de gprneente ad
f 345.64 zal klomen te Vervallen. Beslo
ten werd apn het verzloek' vlam den Mi
nister geen glevjol'gj t© géven, zoodat dej
bijdragen vermpedelijk zullen wordén in-
gptrpkken.
De veijordening betreffende de b©gjra-
fenisrechten 'ouderginjgt ©enige wijziging,
terwijl nieuw Vastgesteld wlepd een ver
ordening betreffend© dé heffing viap lè-
igles ter secretarie. Gioedgekeurd werden
vloprstellen van B. en W'. betreffende wijj--
zig'inig der 'beghoioting 1919, en ,af- en'
(overschrijving der begrooling 1920. i i
A,an,gebioden werd vervolgieps de re^
kening van het Aljgj. Weezen Armbé--
stuur, bedragende in 'Ontvang f 1366.683
en uitgaaf f 118 8 6,255.
Met .aanschaffing van een mjotorbrand-
spuit, waartoe reeds vroeger in beginsel'
beslpten wias. zal nog worden gewacht
tot een volgende vergadering.
In verband hiermede werden B. en
uitgenoiodig'd zich tot meerdere firma's)
te wenden.
Besloten werd ëen kasgeldleenipg) aan
te gaan, igpoot f 5000, tegen eep renté
vjan hoogstens f 5 pCt., af te lossep
uiterlijk 31 December 1920.
Bij! de' rondvraag sprak de lieer Koppp
NEDERLAND EN BELGIË.
Een Limb'urgsfche af
vallige.
Het comité voor nationale politiek te
Brussel, "dat, zoo meldt de MaasbL, nog
steeds zijn blaadje uitgeeft en... élke
maand een banket houdt, had Maandag
ook Ferdinand Hu.stinkx, den wegge-
Joopen Limburger als' gast. Ferdipand
moest natuurlijk speecheri en volgensi dé
bladen zeide hij1 met eep van ontroering
bevende stem: „Wij1 Limburgers zijn. Hel-
gen met een Vlaamsche volkstaal."
Het arbitrage aanbod
Het N. V. d. D' schrijft het bericht
uit Parijs1, 'dat de Nederlandsche gé-
delegeerden bijl de onÖerhandelingén mlap de wenschelijkheid uit lijkdragers!
over de Wielingen-zaak' hebben aangébo- iin vjasten dienst dér gemeente te nemen^
den, dit geschil te opdérwerpen aan
het Permanente Hof van Arbitrage, wat
evenwel door de Belgen zou zijn gé'-
weigerd, te kun'nen bevestigén, en er
waartoe in beginsel werd fc©sloten. Om
trent tarief en verdere kjoisten zal nadjer,
pndcrzock wprden ingésleld'. i
De heer de Graaf wilc'jej dé instructie
aan toevoegen', dat "de Nedjerlandschéj der vrpedyrouw th,ansi weder zp!0(djaniig
