FEUILLETON.
in mm mei mum
No. 34
B.msda§ iö Febi^aari 1920
!63e Jaargang
Bil MENLAJiD.
m*
c n i iisiii min
ifj&n
KjOTCB
;erd&s
,ri
F. tl f
7,—
7.—
icrgen»
en Ex
tern
Abonnementen prijs per kwartaalvoor
Middelburg en agentschap Vlissin jen
ƒ2.05; per post en buitenwegen f2.25.
Advertentiën2S cent per regel. Inge
zonden Mededeelingen50 cent per ra-
gel. Bij abonnement veel Lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van i_7 regels f 2—, elke regel meer 28
oent.
Kleine Advertentiën niet groo
ter dan vijf regels druks en waarbij is
aangegeven, dat zij in deze rubriek moe
ten geplaatst worden, 75 cent bij vooruit
betaling. Advertentiën onder brieven of
bevragen bureau dezer Courant 10 cent
extra.
Bewijsnummers 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
on£ blad van dienzelfden dag wordfen
opgenomen, uiterlijk 12 uur en s Za
terdags uiterlijk half elf aan ons Bu
reau bezorgd zijn.
Voor plaatsing van advertentiën. welke
na dien tijd inkomen, wordt niet inge
staan
IETS OVER SOCIALISATIE.
Wat door velen nu al maandenlang
werd 'gevraagd, is gedaan djoor het N.
V. V.. bet Ned. Verbond van Vakvcreeni-
gingen Het heeft de vorige week ge
formuleerd wat men onder socialisatie
moet verstaan Het heeft een lange reeks
„stellingen" voorgelegd aan een opzette
lijk daartoe bijeengeroepen congres met
de hoofdbesturen der aangesloten organi
saties, en dit congres heeft na eenige?
discussie de stellingen zonder veel wij1-
zigingen aangenomen.
We weten dus nn wal déze socialis
tische vak-organisatie onder socialisatie
verstaat, wat natuurlijk niet wegneemjt,
dat anderen daar een heel aadjer begrip
aan hechten Maar de grootste stuwkracht
in de richting van socialisatie komt van j
dien kant, en dus is *t n nodig te let
ten op wat zij zich denken bij die len
ze, die .een beetje mode-achtig, als red
middel uit de sociale verwarring wordt
aanbevolen
Over de inleidende stellingen, betref
fende de gevolgen van den oorlog en die
onmacht en inzinking van het kapitalis
me en haar gevolgen zullen we het niet
breedvoerig hebben. Die veroordeelen
zich zelf dopr de bewering dat de beper
king der wereldproductie, Voortvloeiend
uit de politiek tegen Duitschland, Oos
tenrijk en Rusland, een gevolg is van de
kapitalistische belangen der heersehende
klassen in de Entente-landen.
Daarin schuilt ten eerste een algeheelej
miskenning van de juist zoo sterk aan het
licht komende factor van den voor niets
anders oiog hebbenden nationalen baat.
En ten tweede de miskenning van het
óók zeer duidelijk geworden feit, dat juist
in de groot-kapitalistische kringen der
Entente het sterkst de noodzaak wordt ge
voeld en betoogd om een andere politiek
tegen de Centrale Rijken en Rusland te
volgen; een politiek van crediet-verlee-
ning Precies het tegenover gestelde van
wat het N. V. V. beweert.
.We zuilen het ook niet hebben over
de paragraaf betreffende geleidelijke na-
tknaliseering van het grondbezit ter voor
bereiding van een stelselmatige sociali
seering van het landbouwbedrijf Dat is
een verklaring voor de leus, want de
vcbrzitter en inleider, Stenhuis, erkende
zelf, dat wegens het groote, zich steeds
uitbreidende percentage van het klein
landbouwbedrijf de socialisatie van den
landbouw voorshands niet mogelijk 'is.
Maar met des te mfeer aandacht hebben
we gelezen wat werd geschreven en ge
zegd over de vraag: Wat mjoet onder so
cialisatie worden verstaan?
We vonden, in 't kort weergegeven, dit:
Het eigendom der productiemiddelen
der gesocialiseerde bedrijven dient te
berusten niet in handen van de ar
beiders maar in handen van gemeente,
provincie of staat, onder controle in eer
ste instantie van een Raadi van Beheer,
benoemd door de betrokken gemeente
raden Provinciale Staten of Tweede Ka-
öier, en bestaande uit leden dier licha-jj
men, vertegenwoordigers der vakvereeni-i
gingen, en vertegenwoordigers der con-j
sumenten Deze Raad dient bij de ge
meenteraden, Staten of Kamer de voor
stellen in nopens afschrijvingen, reser
veering, winstuitkeeringj en uitbreidjjng.
Later, als de socialisatie een grooter deel
van bet bedrijfsleven omvat, komt die
opperste taak van beslissing over afsphrijt-
ving, winst enz, aan een op te richten
Aigemeenen Economischen Raad, be
staande uit Kamerleden, bedrijfsdirecteu
ren, en vertegenwoordigers van vakveree-
nigingen en consumenten.
Zooals men ziet, is dit geen bedrijfslei
ding door de overheidslichamen, maar
onder controle dier lichamen, wel te
verstaan: jgjeen bedrijf voor plaatselijke
behoeften als electriciteit of tram, maar
een bedrijf voor algemeene productie, dat
dus iotok met de wereldmarkt te maken
krijgt.
Maar als dat het is wat ons nu wordt
voorgehouden als leidend tot een hooge-
ren levensstaat, tot groottere bevrediging
van méérderen dan nu, dan hopen we
van harte dat er nooit iets van kom|t.
Want grooter gevaar voor versteening van
't bedrijf en voor allergevaaiiijksle poli
tieke corruptie dan zoo'n bedrijfsraad,
ten de.le bestaande uit, ten beheerscht
door politiek gekozen lichamen, kunnen
we ons niet voorstellen De controle die
bij het huidige overheidsbedrijf nog altijd
bestaat door het stembiljet van het be
lasting betalend direct-belangliebbend pu
bliek, vervalt daar vrijwel geheel. En de
directe bedrijfsleiders, do directeuren, zul
len aan handen en voeten gebonden zijn,
door die conlroleerende lichamen boven
hen, bestaande uit personen, die op heel
andere motieven gekozen zijn, dan de
commercietele doeleinden dier bedrijven.
Behalve nog dat dc o verheidseoilege
die moeten b e s 1 i s s e n, tot zelfs over
uitbreiding toe, niet in staat zullen zijn
ide snelle wisselingen te volgen die aan
teen bedrijf in het overigens vrije verkeer
telken'? koersveranderingen zullen opleg
gen inzake prijspolitiek, techniek cn aan
koop van grondstoffen.
Er was dan ook op 't congres een
stem die 'daarop wees, nl. die van den
vertegenwoordiger der Alg Ned. Bouw
vakarbeiders, Van Achterberg. Deze wil
de de politieke invloeden met al haar
schommelingen er buiten houden. Dat hij
daarvoor in de plaats wilde stellen een
arbeidersparlement, dat votor die taak o.
minstens even slecht berekend is, ver
andert niets aan de juistheid van zijn kri
tiek, ook waar hij wees op de moeilijk
heid om in de ontworpen organisatie de
prijzen laag te houden. Dat hij daarvoor
als oplossing den wat erg oppervlakkigen
raad aan de hand deed van een op giezette
tijden herzien der prijzen, was echter
nog minder dwaas dan wat de voorzit
ter Stenhuis volgens het verslag in Het
Volk daarop anLwoordde.
Want deze maakte er zich met den
dooddoener van af; „Als dje prijzen van
de producten uit gesocialiseerde bedrijVen
stijgen, bewijst dat, dat er lie weinig wordt
geproduceerd, en mioet gezorgd wordpn,
dat dit verbeterd wordi."
Alsof de prijs van de producten alleen
afhangt van de hoeveelheid der produc
tie hl een zeker bedrijf in één Jand!
Alsof er geen gebrek aan grondstof
fen kan meetellen, ontslaan dioor misr
oogst, rampen, staalkundige gebeurtenis^
sen in andere landen, vaak in de tro
pen enz
Wanneer deze manifestatie van het
N. V. V. ons wordt voorgehouden als
een emslig bedoelde poging om het
waagstuk der socialisatie verder te bren
gen, dan Wordt die poging toch wel zeer
verzwakt doo r een toelichting met der
gelijke economische enormiteiten.
Dat heele eisel, zooals het N. V. V.
het ontwierp to ean maak-werk, dat ge
heel negeert alles vut nu nog a 11ijd
de basis is jsi de voorziening der be
hoeften in c landen welke niet door
de oorlogste algen in subnormalen toe
stand zijn gek men, nl. de prikkel van het
eigenbelar bedrijfsleiders en handje-
laars om da wat gevraagd wordt ter
plaatse te br igen waar de vraag bestaat.
Die taak zal s aioit naar behooren kunnen
worden verr tot door een bedrijfsdirec
teur, die gel nden is door beslissingen
van de germ -nteraden ,Prov Staten pf
Tweede Kam r Wel te verstaan; niet in
de monopoli' ische voorziening in plaat
selijke beboeten, zooals gas, water, tram,
telefoon, maa ia een gewoon bedrijf.
Maar het Vakverbond zou zijn karakter
verloochenen tls het niet ook' de plaats
van de vakve.7 ceniging had aangewezen in
zijn stelsel, een punt dat wellicht Khans
het meest ac'ueel is.
Daarover ir een volgend nummer.
f 7 krijgen. Of zij met de statdng de f 8
die zij eischen, bereiken kunnen, is zeer
twijfelachtig én zelfs al gelukt liun dat,
dan zal het toch eerst zijn na weken lan
gen strijd, gedurende welke zij hebben
moeten leven van de aanmerkelijk gerin- J
gere stakingsuitkeering, zoodat zij met pj
het alsdan eventueel verhoogde loon hog s
lang zullen kunnen werken, eer zij den j
geleden achterstand inhalen.
BOBS
wordt door 21.GC- 'I :ssm erkged
als hei beste versx-.- ::r,gsmt<W®l
voor Zenuwen sr. Lie"
irtiaam.
STAAVSLEENLNG 1919.
De Minister van Financiën maakt be-
bekent ,dat en behoeve van hen, die
"verplicht zijn deel te nemen in de
Staatsieening 1919, gelegenheid bestaat
de voor die deelneming beschikbare
gelden rentefetevend te maken door den
aankoop van schatkistpromessen.
Deze schatkistpromessen zijn verkrijg
baar ten kantore van den agent van
het ministerie van Financiën te Am
sterdam (Korte Spinhuissteeg no. 3) in
Coupons van f 100.000, f 50.000 en
f 10.000 Zr rr va tien 7 Mei 1920 en
kunnen gebezigd worden voor storting
op vorenbedoelde leeningt
De hierbedoelde promessen worden
beschikbaar gesteld naar gelang de be
hoeften van 's Rijks kas medebrengen en
tegen een disconto, hetwelk dagelijks
in verband met de omstandigheden
wordt geregeld. (Stet.)
DE DREIGENDE HAVENSTAKING.
Het persbureau Aneta beeft bij ver
schillende deskundigen in bet scheep
vaartbedrijf geïnformeerd naar de ge
volgen van een mogelijke staking Voor
onze 'voedselvoorziening'.
De ondervraagden wezen er allen op
dat de pakhuizen thans vol zitten, zoodat
•een der reeders de staking e©n reuzen-
stommiteit Van de arbeiders noemde. Men
komt nu al bergruimte te kort, zopdat een
staking thans lang' niet ongelegen zou
komen voor 'de reeders en verdere werk
gevers in het transportbedrijf.
De beer de Monchy, voorzitter van de
Kamer van Koophandel achtte de staking
daarentegen een groote ramp. Aan de
mooie opleving van den handel zou dan
een eind worden gemaakt. Maar het wil
er bij hem niet in, dat de staking werke
lijk zal uitbreken. Dit optimisme grondde
hij pp liet inderdaad nogal belangrijke
aantal tegenstemmers. Hij rekende ook
op het gezond verstand van de havenar
beiders. Zij verdienen nu in doorsnee
f 6.50 per dag en. kunnen, zonder dat
zij 'er iets meer Voor behoeven te doen
(Ingezonden Mederieelingen).
DE „ZEELAND".
Op vragen van den heer De Muralt
betreffende verplaatsing van den dienst
der stoomvaartmaatschappij Zeeland, heeft
de minister van waterstaat geantwoord
De in de vergadering van de Tweede
Kamer van 18 Juni 1919 namens de re-
geeriug afgelegde verklaring in zake de
verplaatsing van den dienst der sloomt-
vaart-maatschappij Zeeland, b 1 ij f t de
m e e n i n g der regeering weergeven.
Nader is echter gebleken, dat boven
hetgeen voor het postvervoer wordt be
taald, financieele steun aan de
maatschappij Zeeland van rijkswege noo-
dig zal zijn. Voorstellen daarover zullen
de Tweede Kamer weldra bereiken.
ONDERSCHEIDINGEN.
In verband met het in 1918 plaats
gehad hebbend vervoer van Duitsche
krijgsgevangenen met booten van de
maatschappij „Zeeland" heeft de Prui
sische regeering' aan den heer T. H. de
Meester directeur der „Zeeland" de
roode kruis medaille 2e en 3e klasse
toegekend. Verder werd de medaille 3e
klasse toegekend aan de inspecteurs
de. heeren" Mulder, en Voorloop, aan de
commandanten, de heeren Buskop,
Schenk Redeker en Ree en aan de
administrateurs de heeren Wisse, Krijt,
Luitwieler en Noest.
door CHARLES GRAVICE.
Vrij naar het Engelsch.
28).
Somtijds liep hij een schouwburg bin
nen; oij die gelegenheden maarte hij een
afspraak met lady Castlebridge en zat
achter in haar loge, zooaal hij niet ge
zien werd door de toeschouwers, die al
tijd weer werden aangetrokken door haar
'lef gezicht en mooi figuur nis zij achter-
orer leunde met haar donkere oogen,
half beschadhwd door de oogleden ert
baar blanken arm, waaraan eenige der
bewonderenswaardige Castlebridge-dia-
«aanfen schitterden, rustend op den rand
van de loge.
Tusschen de bedrijven praatfen zij met
alkander Sir Ralph vclorover geboden,
gevouwen handm op de rugleuning
Vnn haar stoel en zijn gezicht vlak bij het
bare. Dan verdween de uitdrukking van
trots en hauteur, de sneeuwblanke kleur
Van haar mooi gezicht, wanneer zij1 luis
terde met heel even open mond en een
gelukkigen glimlach in haar schitterende
•togen en niet zelden liet zij stilletjes
klekij welgevormd handje glijden
in zijn groote liand en drukte die djan
met een welsprekende liefkoozing. Soms
gingen zij samen naar een receptie in
een van de voorname huizen, zij in haar
rijtuig, hij in zijn hansom; en op de
receptie groetten zij elkaar alsof zij' el
kaar dien avond voor het eerst ontmoet
ten, want de wereld hun wereld
had scherpe oogen en sir Ralph paste
wel op h'aar niet te compromitteeren,
zelfs doior de geringste daad of vergrijp.
Eens op een middag ging hij1 naar een
juwelier in de Eondstreet en nadat hij eien
aantal kostbare bytouterieën bekeken
had, koios hij een medaillon uit, met dia
manten ingelegd!
Terwijl de man het in een satijnen fouf-
draal logde, nam sir Ralph een klein
jhartje op uit de kostbaarheden, die nog
voor hem uitgestald lagen, een hartie met
een prachfigeL bijn, "roodachtig schitte
rend midden in. Hij bedacht, dit het een
aardig welkom thuis-cadeautje vlooi-Con-
stance zou zijnmaar hij wist zeker,
dat zij het niet feou willen aannemen en
wierp het neer met een gebaar van
ongeduld
Dien avond, toen hij op een Refdadig-
heidsooncert in een hertegspaleis naast
lady Castlebridge zat, liet hij het me
daillon in haar hand glijden. Zij bekeek
thet, bcafeat door haar waaier, «o sloeg
DE S D. A. P. EN DE WETHOUDERS.
Mr. P. J. Troelstra, dient in „Het
V.clk" wethouder Wihaut van repliek op
diens schrijven, dat wij dezer dagen ver
meldden
„Ik voel schrijft hij o. a. onze par
tij .steeds meer gehandicapt door het
beslag, dat in den vorm van wethou
ders- en andere functies door de bur
gerlijke maatschappij .op iiaar wordt ge
legd. Dit is geen grief tegen de per
sonen, die het veelal ondankbare werk
op zich nemen, maar een bezwaar te
gen de partij zei ven, die, in plaats van
izich in dezen tot het uiterst noodzake
lijke te beperken, te veel gewicht hecht
aan 'het bekleeden dier functies en te
weinig rekening houdt met de eischen
der propaganda.
Hiervan te getuigen waar'dit te pas
komt acht ik mijn recht en mijn plicht
Vooral in Amsterdam, waar de wethou-
derspolitiek in onze kringen een malaise
teweegbracht ,die zich ernstig wreken
Val, achtte ik een sterk woord over
'deze zaak op zijh plaats. Dit woord
heeft Wibaut gegriefd; het had even
wel die bedoeling niet; het doet mij
leed, dat hij het opvat als een aanval
op personen, waar het slechts een drin
gende waarschuwing wilde zijn aan de
partij tegen bet doorgaan in eene rich
ting, waarop zij op den duur mioetdiood-
Looipen".
PERMANENTE INTERNATIONALE
RECHTBANK
De Fransche draadloioze dienst meldjt
uit Christiania
Men bericht dat de drie Skanmn'avi-
sche regeeringen hebben besloten, aan te
nemen de uitnoodigingl, welke de N e-
derlandsche regeering tot haar heeft
gericht iom den 16en Februari in Den
Haag een conferentie te houden van af
gevaardigden van Denemarken, Zweden,
Nciorwegen, Zwitserland en Nederland om
te beraadslagen over de oprichting van
een permanente internationale rechtbank,
overeenkomstig art. 14 van het verdrag
inzake den Volkenbond.
UITVOER VAN GORT EN GERST.
De Minister van Landbouw maakt aan
belanghebbenden bekend, dat de uitvoer
van gort kan worden toegestaan, indien
dal product is aangevoerd met buiten-
landschc Scheepsruimte.
Eveneens kan uitvoer worden toege
staan, Indien de grondstof (gerst) is
aangevoerd met buitenlandsche odieeps-
ruimte of indien de gerst na 1 Febr.
1920 direct van de regeering tegen niet
gereduceerden prijs is ge koe lit en wel
rot een maximum hoeveelheid van 60
pCt. van de ingevoerde of direct van de
regeering gekochte gerst.
Aanvragen voor het verkrijgen van dfe'Ze
regeeringsjgerst gelieve men direct te
richten tot het Rijksbureau voor de Dis
tributie voor "Graan en Meel.
Inzake artikel 1 van het ontwerp Ne
der] andsch-Belgisch verdrag, waarin be
paald wordt, dat de Belgische neutrali
teit wordt afgeschaft, was de minister
raad het er in meerderheid eens ovér,
dat dit artikel, dat uitsluitend een poli
tiek karakter draagt niet thuis hoort
in een verdrag', hetwelk voorts zuiver
economisch is. De wensch werd dan
ook uitgesproken dat ariiLel 1 in een
politiek verdrag zou worden onderge
bracht.
Overigens kunnen wij andertn'aaf vte'r-
zekeren, dat de ministerraad tevreden
was over het ontwerp-verdrag.
NEDERLAND EN BELGIË
B elgische
Minis terraalü.
De redacteur te Brussel van de Maa si»,
seint dd. 8 dezer
Hedenmorgen beeft een Ministerraad
plaats gehad ter bespreking' van het ont
werp Nederiamdsch-Belgisch verdrag. De
ministers Hij mans, Wauters en Amseele,
die aan griep lijden, waren niet tegen
woordig.
Staatsminister Segers, de eerste Belgi
sche gedelegeerde te Parijs, gaT een uit
eenzetting' jtiiver de onderhandelingen, en
het ontwerp-verdrag. i
Daarop begonnen de discussies arti
kelsgewijs. i
De besprekingen liepen alleen over hr-
tikel 1 van het ontwerp, waarin bepaald
wordt, dat artikel 7 van het verdrag van
Londen van 19 April 1839 betreffende
de blijvende neutraliteit van België is af'
geschaft.
Langdurige ;gedach ten wisselingen, had
den plaats over de opheffing der Belgl-
gische neutraliteit, welke in het verdrag
zou zijn vastgesteld, alsmede over het feit
dat België no?g geen nieuwe waarborgen
van de mogendheden beeft verkregen*.
Een besluit werd niet genomen. De
baar [Oiogen teeder to t 'hem' op.
Ik zal het altijd dragen", zei ze. „Het
zal hangen vlak boven het plekje waar
mijn hart zat, voordat je het gesljolen
had. Herinner je je dien J uni-avond nog
wel Ralph Het was in het bosch bij' bet
meer, niet ver van het huis. Mijn vader
had gezegd, 'dat je niet weer terug zou
komen, dat je een lastige kerel was;
en ik ging stilletjes uit om je te spre
ken Ach, weet je het nogf', fluisterde
zij zachtjes
„Dacht je, dat ik zofol iets vergeten
zou?" antwoordde hij met de barsdhe
stem van mannen wanneer ze ontroerd
zijn.
„Wij zullen daar nog eens naar toe
gaannietwaar?" zei ze op den toon der
melodie, die een groot violist speelde,
j „Wij zullen daar nog eens naar toe gaan
jen dat verleden, dat verleden alleen zal
leven, en die heele wachttijd, die ver-
j velende d er tusschen in zal dan niets
I schijnc ian een nare droom. Ja, wij
j zuiler n;;ar toegaan, al was het
maa; ur en we zullen daar hand
jin hand. staan, zoioals toen; maar niet
elkaar aanzien, z.oocla we toen deden.
,0 Ralph, hoe lang, moe lang?"
Sir Ralph was het niet vergeten en hij
zon al heel ondankbaar geweest zjjn in
dien hjj engBVOfelig Qeweecl was voor
haar vrouwelijke toewijding en standvas
tigheid Maar verscheidene malen over
dag en zelf 's nachts, somtijds, hloe
vreemd, het ook schijnen mag, als hij
dineerde in zijn club of Onder het brid
gespelen kwam de gedachte aan Con
stance bij' hem op, evenals een wolkje
aan de zomersche lucht. Hij dacht aan
haar zooals zij hem als een visioen ver
schenen was dien avond, toen hiji op
het kasteel was aangekomen, zooals zij
daar aam den ingang van de kamer gestaan
had. in haar dunne, zwarte japon met
het ivoorwitte gezicht en de violetlkleu-
rige oogen. Dan weder zag hij haar met
de uitdrukking op haar gezicht toen zij
met fiere nederigheid bukte voor zijn wil
of tóen zij' de schenkingsakte verscheur
de. Zij vervolgde hem soms en gaf hem
een onaangenaam, rusteloos gevoel; en
hij vroeg zich zelf af, wat "hij toch in
's hemels naam met haar doen zou; en
hij trachtte haar beeld te verdrijven zoo?
j gauw als hij kon. Maar het kwam terug
en bij het gevoel van ergernis, dat haar
voortdurende tegenwoordigheid bij hem
opwekte, kwam onmerkbaar een soort
van bewondering, die hij zidh zelf niet
vilde bekennen, bewondering voor 'haar
schoonheid, buide aan haar geest, den
I geest van fiere onafhankelijkheid, die hun
i leven jjozamenl.jk als voogd en pupil
dreigde te maken ais dat Van de ka? H
den hond.
En als hij niets te doen hiad en hjj
stil zat te denken, vroeg hij zich pi,
en dat verbaasde hem zelf, of zij met
Clarence trouwen zou; en als die vraag
hem hinderde, zette hij de gedjachte uit
zijn hoofd met een vloek en zei„Verdub
veld! wat kan het mij schelen mei wied
ze trouwt en of ze trouwt!"
Eens op den aviond ging hij dineerea
bij de Castlebridg'es. Nu en dan vockte
lord Castlebridge zich zoo goed, dat hij
beneden kon komen en bij die gelegfen-
heden nam hij ook verder geen notitie-
van zijn toestand en drong er op aan,
dat er een diner gegeven zou Worden.,
Een groot aantal van zijln vrienden
werd uitgemopdigd, vrienden van ouds,
en dc grapte eetzaal werd verlicht en
het gouden tafelservies schitterde op
tafel. Wanneer 'de maaltijd gereed was,
werd de rp politiek gebied nog machtige
hertog naar de eetzaal geleid, gesteund
door zijn knecht en zijn trouwe echt-
genocte, met een glimlach op het ver
wrongen g&Laal «a met hel hoofd kïuk-<
kende
(WtortSI vktvjoli^