.a-Mrn—niMMiia-
teresseeren, voor.aj. 0111 hierdoor front te
maken légen de dries Ic bewering der Al-
duitscliers, ais zoude de stemming; tonder
de icoepen lol het laatste toe Voorbeeldig
Zijn geweest en alleen de revolutie aan
de ineenstorting van het front schuRf
zjjn!
Inmiddels waren nog meerdere gevjaj-
len van Sioldatenmishandeling dioor Vlezen
officier bekend geworden, en had luite
nant Hiller zich vorige week v|oior h|et mi
litair 'gerechtshof wegens 8 gevallen van
mishandeling, waarvan 3 niet dppdelijken
afloop, te verantwoorden.
Wat Helmhjake betreft, deze was begin
Maart 1915 met eenige kam|eraden uitge
zonden dm levensmidjdelien te halen. Big
hunne terugkomst pntbrak er een kaas en
Helmhake werd mét djrie dagen strengt
arrest gestraft en vooraf bij eene sner
pende koudie van ongeveer 30 graden
aan een boom gebonden, zóó vast ,d|al bij,
toen men hem later weer bevrijdde, vrij
wel levenloos ineenzakte. Toen hij' ©enige
dagen later djolor. licha*msz wakle verhin
derd was bij het geweerpoetsen te Ver
schijnen, \ve?a hij opnieuw va,sTgéhiond|en
geslagen en ten slotte in een onder mod
der en Vuil water staand aardhol géwior-
pen, Een schildwacht moest verhindjerenj
dat men heini eten of dyinken gaf en zoo
bleef de ongelukkige dfie dagen lang ia
dit bol. De s childwacbt Was de eenig]e die
medelijden bad en het jammeren niet
Ignger kon aanbooren! Hij 'gaf Helmhake
teen sneeuwbal om zijn dorst te lesscben!
Op den derden dag' mocht hij! het bol
verlaten om zich te wasschen Waar twtee
ziekendragers hem moesten ondersteunen,
daar bij niet meer gaan kon, gaf onze
officier hem een paar flinke trappen eb
brulde: ,,de bond dloet maar zop, trapt
hem koch, is dan dpt kreng' mpg met ver
rekt!" Neergetrapt, werd hij weer naar
itbet hol teruggesleept, waar de barnf-
hartige dood hem spoedig van zijn lijden
verloste l (Een arts was er niet bijjgerfoepen,
alleen later, om met Hilier te bespreken,
wal men als doioldsoorzaak zou aangeven!
Dit geval wa.s zeker nooit bekend gto-
woirden, indieh de ongelukkige vader niet
eoo „onvaderlandslievend'' géw'eest was,
hieraan ruchtbaarheid te geven en ge
rechtigheid te eischen. Want de Feldwe-
bel bad natuurlijk „niets gezien" en de
Pegiments-clommandaint had natuurlijk
„nim'mer klachten ontvangen". Geen won
der, want het was te goed bekend, dal de
soldaat, die het waagde zich léglenover,
'een officier "te beklagen, eerstens zijn
straf Im'oest uitzitten, en dan op veldwaeat
gezonden werd, waar men hem liet
dpp'dvriezen 1
Eindelijk, na vijf jaar: de wrekejnde,
Nemesis! Jawel! Het militair gerechts
hof, dal kort te voren de beruchte uit
spraak in zake het Marlph-proces had ger
liaan, bleek ook nu nog van dein geest
van bet oude brutale militarisme te zijn
doordrongen en "Hiller werdvrijgé
sprojken 'i Het gerechtshof was natae,-
'lijk „van 'meening",' dat bet bevel, ptm
Helmhake geen eten te géven, ongetwij
feld knders geluid mjoet hebben! Bravo!
Luitenant Hilier, werd echter tot zevètn
weken vestingstraf veroordeeld, daar hij
ook een onderofficier mishandeld had en
daardoor de aulpritéit van dezen stahd
ernstig geschaad was
Ook het géval van den student Muller,
die zwaar ziek zijnde, luitenant Hiller
pp zijn knieën smeekte hem geen wacht
dienst te laten doen doch zonder ge
volg1 en den volgenden morgen 'dood op
rijn post gevonden wérd, scheen géén in
druk te maken Evenmin de dood van
korporaal Thomas, die zich hij bittere
koude moest uitkleeden om zijn niet ver-
Zorgde ontstoken voeten aan de man
schappen te laten zien, met het gevoilg1,
dat >de taan eenige dagén later aan dé ge-
Volgen overleed.
De lo.verig'e gévallen behoeven wij niet
eens te vermelden
Het zal nu moeten blijken, of het Duit-
sclie volk thans genoeg'invloed op de Re
geering kan uitoefenen, dat niet alleen
dit vonnis herroepen wordt, doch dat look
Voor gloed een einde gemaakt wordt aan
deze middcléieuwsche militaire recht
spraak Zou dit niet het geval zijn, dan'
zal het buitenland hieruit taioeten toeslui
ten, dat ér in Duitschland na de re
volutie toch weinig veranderd is en de
geest van het oude tailjtairis'mé niet voor
goed gébroken, doch integjenjdee! nog
geduld en zoo mogelijk weer aange
kweekt wordt
DE DUITSCHE GRENZEN EN DE
VOLKSSTEMMINGEN.
De algemeen© regelinjgj.
Wiagr in deel II van het Vredesverdrag
van Versailles nauwkéurig omschreven
Wordt vastgelegd, hoe de grenzen van
Duitschland „zullen" Worden bepaald, kan
de vraag worden geopperd, wanheer déze
grensbepaling haar kracht verkrijgt.
Aangezien op den dag, waarop het prof
ces-verbaal der ratificatiedopr drie der
voprnftamste Enten temogendheden wprdt
opgemaakt, het verdrag, behalve Voor
Duitschland en ten opzichte van Duitsch
land, slechts van kracht wordt le vjopr
de drie groiote mogendheden en 2e voor
de andere staten in zop verre liet de bepaj-
linigen betreft, welke gebonden zijn ©an
een termijn, die op' bedoelden dag1 gere
kend wordt te beginnen., vpor liet ove
rige echter eerst op den 'datum, waarop
het protocol Van de ratificatie dó.or die
die andei"e te Parïj!s igedeponeerd 'is, zal
oiok het tijdstip, waarop de grensregeling
in werking treedt, afhankelijk zijh. van fajejt
tijdstip der ratificatie dolor de buurstaten,
wien deze regeling aangaat.
Aan Vijt staten moet Duitschland on
voorwaardelijk gebied afstaan, nl aan Belr
gjë (Moresnet), Frankrijk (Elzas-Lotharin-
gen), Tsjechoi-Slowakijé (het Zuiden van
het district Ratibor), aan Polen (het
grootste gedeelte van '!West-Pruisen en
vpn Pptameren), en aan Dantzig (het ge
bied rondom deze stad). Voorts moet liét
't Noordelijk gedeelte van Oost-Pruisen
langs den rechter MemeLoever aan de
geallieerde en geassocieerde mogendheden
ter beschikking stellen Van ander g|e-
bied is de afstand afhankelijk gesteld van
den uitslag der te houden volksstemmin
gen, n.l. aan België, Frankrijk, Tsjechio,-
Slowukije, Polen en Denemarken.
Bij de beantwoording der geslede,
vraag moge terloops en vporaf worden
opgemerkt dat de grensvaststelling, gelijk
deze in het desbetreffend deel II van
het vredesverdrag is geschied, niet vol
komen (overeenstemt met die bepalingen
van het verdrag, welke de politieke ver
plichtingen van Duitschland in Europa
vastleggen, en de grenswijzigingen in ver
band met gebiedsafstand nauwkeuriger
omschrijven. Want terwijl deel II de Duit-
sche igrenzen langs België aldus trekt, dat
Eupen en Malmédy Van Duitschland won
den afgesneden, laat art. 34 de mogelijk'-'
beid open, dal deze streken na 'gehou
den volksstemming geheel lof gedeeltelijk
aan Duitschland blijven. Dit is een on
nauwkeurigheid, die in een document als
het vredesverdrag niet Voorkomen mocht
en des te meer opvalt, waar bij de vast
stelling der 'grenzen (in deel II) langs
TsjechOrSlowakije, Polen en Denemarken
uitdrukkelijk met de onzekerheid van
den uitslag1 dei- volksstemmingen rekeningj
gehouden is i
Wat het tijdstip van onv'oorwaardelijkèn
igebiedsafstand betreft, zij er op gewe
zen. dat de ratificatie van het verdrag
geen invloed heeft .op den overgang Van
ElzaS-Lotharingen onder Fransche soeve
reiniteit: deze i sl'Voïgens art. 51 bepaald
Op 11 November 1918, den dag van de
onderteekèning van het wapen stil s tand sj-
verdrag.
De Oostgrens van wat mén zou, kunnen
noemen het Duitsche Vasteland, het
daarvan dolor Polen en Dantzig als een
eiland géséheiden Oost-Pruisen blijft vjoiota
lolopig buiten beschouwing wprdt bijl
de prpitjooolleerkig der Poolsch© ratifi
catie, welke, Wijl Polen ratificeerde, sjan
men valt met die der gropte mogjendf
heden, onvoorwaardelijk vastgesteld
langs een lijn, die ongeveer foopt langs
Oostgrens Ppumieren, Grunau Staliren,
Schneidemühl, Birnbaum, Praustadt, Ra
witsCh, Bogdaj, Kunzendorf tot Lorzen-
dorf Een van hier haar het Zuiden ge
trokken lijn tot aan de vroeger© Oos-
tenrijksche grens ten Oosten vpn Neu,-
stadt, en een andere Oostwaarts naar de
Russische Igrens getrokken lijn pmsjiuiten,
met de vroegere Russische en Opistenrijk;-
sche grenzen, het Opper-SRezische ge
bied, waar een volksstemming zal gehou
den worden.
De volksstemmingen.
De volksstemming in Bupen en Malu
médy zpl gedurende zes maanden na de
in werking treding van het vredesverdrag,.
nu en in den Vervolge van dit (overzicht
is hiermede bedoeld de datum waarop
van de eerste ratificaties proces'-verbaaj
is opgemaakt gehouden worden, en
wel op lijsten, waarop gedurende dien tijd
de bewoners vpn genoemde districten
Schriftelijk den wensch kunnen kembpip
maken, dat deze streken geheel of ge
deeltelijk onder Duitsche slouvereiniteit
zullen blijven. De Vojkenbiond zal uit
spraak doen.
Opmerkenswaard is ojok hier weer de
onnauwkeurigheid, althans de onvolledig
heid van de verdragsbepalingen.
Wat volor andere volksstemmingen wèl
is vastgelegd is hier geheel ep. al onbe
paald gebleven: wie het recht heeft te
stemmen. Art. 34 spreekt slechts vjan
HKgRM»MMna«SHMmHnKBSHRH^
de „bevolking", een begrip, dat Voor dö
volksstemmingen in andere gebieden
zeer nauwkeurig wordL'Omschreven Maat
regelen vojor de verzekering eener vrije
stemming worden hier, in tegenstelling
met Opper-Silezië, Oost-Pruisen en Slees-
wijk, ten eenenmale gemistaan de Bel
gische autoriteiten wlordt de macht, zelfs
het militaire bezettingsrecht gelaten, ©a
wordt het in handen gegeven de lijlsten
ter leekeninjg te d,epo|neerén. Ea waar
elders het resultaat der volksstemming
uitdruk'kelljjk als een der factoren Vopr
de definitieve uitspraak van den Volken
bond. of van do groot© mogendheden gej-
noemd wlordt, wordt hier slechts; ge
zegd, dat de uitslag der volksstemming
ter kennis vaji den Volkenbond mo©t
Worden gebracht, wiens beslissing België
zich verplicht zich te aanvaarden. Het
Sioe v ere in i te i t srech t vjan TBrigië pver. Eu-
pen en Malmédy is inJtusschen djojor art.
34 principieel erkend, ein veertien da
gen, npdal het verdrag yan kracht* wordt,
komt de commissie van zeven bijeen,
die de grenzen tusschen Duits chjaad
en België ter plaatse vastlegt.
De volksstemming in het Spar ge
bied, d,at gedurende 15 jaren door een
qomxtaissie namens den Volkenbond wofrdt
bestuurd, heeft plaats na aflppp van de
zen termijh, die bij de in werking trek
dinig' van het verdrag begint. De stem
ming moet dan den vjolkswil kenbaar
maken betreffend© drie vragen: aauslui
ting bjj Frankrijk, terugkeer onder Duit
sche soevereiniteit, |of bestendiging vpn
den toestand der laatste vijftien jaren.
De definitieve beslissing, waarbij reke
ning te houden met den uitgesproken
Volkswil, staat aan den Volkenbond.
In O p p e X'-S i l e z i heeft d© volks
stemming plaats na aflolop van een door
de voornaamste geallieerde en geasso
cieerde mogendheden vast te stellen ter
mijn, doch niet eerder dan zes en niet
later dan achttien maanden, nadat de
bestuurscommissie, bestaande uit verte
genwoordigers' van de Ver. Staten1),
Frankrijk, het Britsche Rijk en Italië,
haar taak is begjomnen. Zij begint haar
taak „onmiddellijk". De eindbeslissing'
volor het vastleggen der grenzen "Van
Duitschland in Opper-Silezië berust bij
de vo|ornaam'ste g(eallieerde en geasso
cieerde mogendheden, ago "wie djopr Iele
bestuurscommissie de resultaten der
HANDEL IN STEENKOLEN.
A-BLIEK
STEENKOLEN HAM DEL
M10CEL9URG
BÜRRINK,
afjeawtfritraat D 82. Magerijju Bree.
Levering van alle soorten Brand-
«feiten voor Huis eo Industrie.
o
Wvrd G. 1. VAN DER HARST,
korte Nooi*dstraat 88/67.
Huis- eo Industnebrandstoffen.
£ÜNSTéMNl[>.EL.
G. ML D'HUY.
Burg B 18, 287.
Steeds voorradig een buitengewone en
uitgebreide collectie origineel® etser,
KUNSTSTEEN EN.
J. CAS-ETTA,
■Schoorsteenvegersriiigei Tl6.
M&i&tK, -Terrazzo Graniet onversl^s:-
bare oaadiooze Vloeren andere stuk
ken in alle stijlen en Meuren.
Csmentwerken.
HÓUTHANDËL.
Ekmthanddt „De- Volharding'
Ute®. Bouwmeester, Borsins v/d, Leyë
Tel. 104.
Hsadot ie eigen en Buitenlandscfa ge-
kftagd Hout.
lUWEUEBS.
J, M. VAN KEMPEN. ZONEN,
Hofjuweliers,
^Ö3ge B 138 - TW.f 2S7.
Zichtzendingea.
KANTCKHI-INSTALLATIES.
L. VAN SPARRENT-AK.
Hfelershaat 53/54. - Tei.: S64.
SjaHtoormeubelec. Schrq fmachmes
Kaartsymeem Brandkasten, «iz.
ETPL0NSALE WAREN - COMEWWBLES.
i, d JANSÜEN.
DftDJ Z-Z. 58. - Tei. 56.
tJhaaea- ee Buiteöfandsch Gedistilleerd.
Handel in Wijnen,
van Advocaat, Limonades enz.
o
G. P, DE JONGH.
Beuwaa-scfie kade G 159 Tel 152.
Hasidoi ia Koffie -Thee Cacao
'Aiaoihte - Alïe «rtikalen het KruidenjerSr
5tók feetreffeude tot bilbjke prijaea
o-
Fe. Corns. 1. REKKERS,
Sésaige Gjststraat. Tel.: 101.
Koloniale Waren Comestibles,
Fijne Likeuren.
Wijnen ea GedifetiRaerd.
Pirm» 3. VERHaGE v/h B. L. Broeder,
ftxnetpdaciïcixe Kade O 246. Tel.: 74.
OfreaaisJ" in Koffie, Thee «g
^T- ïfeieniate WaOen
jhHftbêf&rg! Tabak en Slgsmea
LIMONADEN EN MINERAALWATER-
FARSIEK.
Adr. G. VAN DE KAMER,.
Potteamarkt. Tel.: ^^4.
Koloniale Waren, Gedistilleerd,
Likeuren en Wijnen.
Fa. J. A. PIETERS,
yfasmarkt K 150. Te!.: 2®7.
Grootste Stoom-Mineraal ea Limonade-
fabriek van Zeeland.
Vraagt uitsluitend onze Qhampagöe Pils.
LUXE m HUISHOUDELIJKE
ARTIKELEN.
E. B. RONCA.
Lange Delft A. 98-98.
Galonterién, Porselein «ra Leder
waren, Kristal Glaswerk, Reiskoffers.
(Reisbenoodighedcn).
MANDENFABRIEK.
H. VAN DRIEL Gzn.
Langeviele K 390 Tel. 401.
Fabrikant van allé soorten Manden en
Rietwerken. Speciaal adres voor Manden-
koffer», Fietsmandje» en Stoeltjes.
MANUFACTUREN.
Fa. BROUWENAAR EN VAN DE KAMER
Laageviele. Tei.22.
Gemaakte en Tncotgoedereu.
Zeilen. Matten Karpetten.
MANUFACTUREN DAMES-CONFECTIE
FIRMA H. L. HENDRIKSE.
Gravenstraat I 262/63.
Man tets Manteloost umes Blouses
Witte Goederen Karpetten SiStragea
Bedden- eo Tafelkleeden.
MELKINRICHTING.
Fabr. van Melkproducten
„DE NIEUWE LANDBOUW'1.
Hofplein Tel.: 351.
Levering van. Gepast. Gesteri: MeHk
en andere Zuivelproducten
MEUBELFABRIEK.
Fa. BELDEROK EN VAN ROO.
Hartngpiaat». Tek 261.
letNUBgerq, Staffearderfj, SiPWeaweiferij.
Vertimriages Gwaptete Meptoïhtxsüeg..
MEUBELMAKEEIJ.
k. M HOFMAN.
L. Nocrdstraat R 134.
Behangerij, Stoffeerder^, Meuheönaker?.
Verhuizingen en TrauApcrtea,
MUZIEK- PIANO- EN ORGELHANHEL.
Gebr. WAGENAAR.
Kext. Piaaofabriek Grotian Stextxweg.
Strijkinstrumenten, Vioolsnaren, enz
Stemmen van alle instrumenten per keer
ea abonnement.
NAAIMACHINES.
SINGER-MAATSGHAPPïJ,
Lange Burg B 9, hoek Waf.
Naaimachine» voor Huishoudelijk- ea
ïnd ustriegebruik.
Reparafieinricbiiog.
PARAPLU IER EN WANDELSTOKKEN.,
Fa. S. M. ANDRIESSEN.
Korte Delft G 9.
Magaz^E van Parapïuies, Parasróis esx
Wandelstokken, Inrichting Voer rép«r«ï.-
rec «sa isveictrakken.
o
HUGO WILLEMSEN,
Lange Delft B 153.
Sj>ec Magazijn van Parapluies( ParaaolR
ea Wan del stekken.
Reparaüëo ea Overtrekkea,
Fh. a E. DIESGH,
Markt I 12. Lange Delft K 5.
(Sigurfnlxandei).
Oudste, meest gerenummeerd adres.
Export naar alle landen.
A. HILLEN*»
SIGAREN- TABAKSFABRIEK,
Lang© Delft H T0. Tel: Mi,
Sigaren Sigaretten ~- Tabak.
-o—
3. J. JULIANUS.
Burg G 107/108.
Sigaren- en SigarettenmagazSn
„ZeeLandia"
o-
Fa. G. MOENS,
Lange Delft A 93. Tel.: 0.
Sigaren Sigaretten Tabak.
Ea Gros. En Detail.
STEENHOUWERIJ.
Middeiburgsche Grabsteenhouwerij van
G. ORERWEEL", Schoos-stdeavegeRslttt^ï.
Voor Kath., ïsr. en Pret. begraafplaatsen
Verder alle Steenhouwerswerk, Vraagl
prjji&opgaaf.
PlANOf AB9UEK.
KON. PI AN OF ABR l EK ANTOLNE MES
Tel.: 174. Postbox 14.
Stemmen^ rep^Jseren, verhuren eo in-
ruilen van «Re mogelijks mnriek-ia&tru
men ten.
RIJWIELHANDEL
Fa. O! P. GILDE,
Seis-weg R 72/73. Tel.: 306.
Rijwielen „Re-al" NadertS»m.
1ste klasse Repcsrotiï-inridhting
Smederij. Eachelhstndaï.
o
I. 'T GILDE.
Sint Janstraat H 197. Teï. 90S,
REPARATIE-INRICHTING.
MOTORGARAGE,
SCHOENEN-MAGAZIJN
w.. JOZIASSE.
Dampooi*tstraafc O 205.
Eerste Eiectrische Reparatie-lnricbKng.
Accurate en spoedige aflevering
SIGARENMAGAZIJNEN
BESSEM 1 HOOGENKAMP,
Lange Delft H 6.
Baimt keaee Sigaren,
«TOOMBOOTDIENSTEN
S.S. „MIDDELBURG", agent P. A. DE
REIJ, Rouaansche Kade 114. Vertrek
Vrijdagmorgen. Vlug vervoer. Kant.
A'damDEFAIS EN VERSCHURE, Tel.
No 2216-7326.
An tie Ij II en III Vites,—Middelburg—
A'dam v.v. Ger. tweewek. Goederen
dienst van Middelb. Weensid. Maandag
morgen. Vroeg. Inl. bij D. DE VRIES Dz.
Kinderdijk P 114 - TeL: 204.
Fe, M. VERBORG A ZOON,
Gravenstraat I 270.Tel.: Slfi.
Handel in gedroogde, gerookte ea ge-
soute Visch, Kaas en Klompen,
En Gros. En Detail.
VLEESOeitimVERU SPEKBLAiSEMJ
A. BEUGECINK.
Lange Si, Pieterstraat A 63, Tel.: 27S,
Rund-, Kalfs- en VaJ'kensstagvjrii
annex Fijn® Vleeaehwaren.
Speciaal adres voor H.H. Wlnkefiers
P.. DE PAGTER,
Dsm Zz. 75. Veèhaadciaai". TeL146,
Prima kwaliteit Rund-, Kalf»-, Varken»
en Lamavteesch
WASSCKERIJ.
N. Si. STOOM- en GHEMISCHE
WASSCKERIJ „MIDDELBURG»",
Loskade 139.
Tel1.; Ï9i
TEA EN LUNCHROOM.
R. OOSTERHUES,
l.ange Delft. Tel.: 212.
Levert uitsluitend eerste kwaËteit, van
zuivere gr^xndstoffeo.
VERFWAREN - VERNISSEN - GLAS.
Firma VAN NEDER VEEN Co.
Se geerstraat H 105. Tel.: 382
Levert tegen conc. prijzen all®
Schilder {.benodigdheden.
VISC»- EN KAASHANDEL.
C. LEJJNSE,
Dam N.z. «el 813.
Gravenstraat. Tri.333.
Kaas, KabMtair. Woroa Haadet te
K&mjpetx. Sn few» Et
wijnhandel
JACQUES HACKENBERG ét Ce.
Pijhstrsat N 222. Tel.: 09,
Kinteer geopend vim 9—12 en. IVs—5 har,
Wijnen, Cognac, Whisky en fijne Likeuren
WIJNHANDELAARS-DISTILLATEUR#.
DENEVERS FR6RES,
Lange Delft,
f.evering tegen billijk© prijzen ran «Ba
«oorfen Wijnen ec GodisbHeend.
ffiraagt pöjsoourant.
Fa. M. WS. HILDERNISSE,
Gortstnaat E 9—18
Levering dicecl uit voorraad.
Gone, prjjzen. Prima kwaliteiten
Tel. 393.
0
Ra. k. k. MES Gzn.,
Dam 29. Tel.: 106.
Beste adres voor oude belegen Wijnen.
Vraagt Advokaat en Oude Jenever va»
onze Firma.
IJZERWAREN EN GEREEDSCHAPPEN.
D. DE JAGER Jr.,
Lflugedelft. Tel. 175,
Griifchten met Alarmtoestellen.
Keakengcriet en email Fwnribra*.
Kalstee* eindelijk weer billgk voochaitdeo
2AABHANDEL - ROOMKWEEKERIJ.
N.V. Boomkweekerq Zaadhandel,
„Wielchereti", Schroeweg Tel.: 8K
Landbouw- Tuin- Hoemzadeu
RnrndrfboomBa SteriAwjiee
