HIDDELBliRGSCHË COURANT
Eigen Import
2ïo- 102
Zaterdag 16 Augustus 1618
iG2e JaarpB?
BINNENLAHD
ROOKT
Dit Stad ei ProviBsle.
.guwjg» 'mjijgg
A bono prijs per kwartaal le Mid
delburg en bij de agenten in Vlissingen
on Goes f 1.80, per post t 2.—.
Advertentiên 20 cent per regel
Bij abonnement reel logee.
Familieberichten en dankbetuigngan
ran 1—7 regels t 1.50.
Bovenstaande advertentieprijzen wor
den met 20 ijfö toeslag Tetiuaofld.
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAD
Een ondulfiiiare toestand.
De Belgische loodsen le Vlissingen
Vragen algeheele soevereiniteit van Bel
gië op de Wesfter-Schelde en het ka
naal van Ter Neuzen;
de Belgische delegatie le Parijs heeft
volgens de berichten van daar o. a,.
gevraagd, dat België belast wordt met
Iden geheelen loodsdienst op de Schelde.
Wordt het nu geen tijd, dat er ook
eens openlijk gezegd woedt wat wij aan
te merken hebben op de bestaande re
geling voor den loodsdienst op de Schel-
)de; wat w ij naar voren hebben le bren-
|gen als zeer ongunstige toestanden op
een rivier die dan toch' altijd nog een
'Nederlandsch water is. toestanden die in
strijd zijn zelfs met de afspraken?
Als er dan toch gesproken moet wor
den over herziening c}er reglementen die
voortvloeiden uit de verdragen van 1839,
dan mag tegelijkertijd wel eens in 't licht
gesteld worden, dat ook onzerzijds klach
ten bestaan, over ergerlijke wantoestan
den.
We bedoelen de fatale gevolgen van do
zgn. gelijke concurrentie der beide lands
diensten, die van Nederland en die van
België.
„Het slaat ter keuze van elk schip om
een Hollandschen of een Belgischen loods
te nemen", zoo bepaalt art. 1 van het Re
glement van 1843.
Jawel. Maar het is niet[ zoo l De Ne
derlanders hebben overal den slechLsten
kans, de Belgen zijn oppermachtig.
Beide landen zijn bevoegd beschikkingen
ten aanzien van zijn loodswezen le nemen,
nuts die beschikkingen „geen zoodanige
gunsten pf vrijdommen daarslellen, wel
ke een vtoorkeur aan het eene boven
het andere loodswezen zouden doen ge
ven". Ald,us art. 14.
Maai- de waarheid is, dat er allerlei re
gelingen beslaan, lijnrecht in strijd; met
dit artikel, die een grootcn voorsprong}
geven aan de Belgen.
De loodsen der beide diensten zullen
„alle aanleiding tot botsing, en alle re
den tot wederzijdsclie klachten behooren
te vermijden". Aldus art. 15.
Maar men behoeft slechts enkele ver
halen van de loodsen te lioorenv om te
weten, dal die concurrentie aanleiding
geeft lot hoogst onwaardige looueelen
van naijver, tot zeer ignobele middelen,
tot scheldwoorden, zelfs Hot handtaste
lijkheden 1
Zoo wjas1 het al Vóór dpn oorlog.
Het publiek, dat vanaf den boulevard
te Vlissingen met belangstelling den wed
strijd' tusscclien de Belgische en Neder-
Landsche loodsboolen zag, had daar wel
eenig vermoeden van.
Maar hel publiek kon niet hooren hoe
pnwaardig daar Langszij van de zeesche
pen gebedeld moest wórden om de gunst.
Het hoorde niet de verwenschingen. En
bovenal het wist niet dat heel vaak
reeds lang te voren aan de uiteinden,:
hetzij op de buitenposten ver in zee,
hetzij aan den wal te Antwerpen, be
slist was over de keuze van een loods,
in verre en verreweg de meeste geval
len ten nadeel© vian de Hollanders.
IWeet ge hoe het daar huiten op zee
toegaal?
Daar ligt eenierzijds vioor dö schepen
uit het Kanaal, bij het lichtschip de Wan
delaar, en anderzijds bij de Sleenbank
Voor de schepen uit het Noorden en uit
het Westen, een Nederlandsch loods vaar
tuig, ten einde de binnenkomende sche
pen van een builenloods te voorzienen
van de uitgaande schepen den buiten-
loods van boord te halen. Daarvoor moet
hel volgens art. 8 v,an heL Nederlandsch
„hijzonder reglement" zich binnen een
bepaald gebied bevinden, ook al omdat
het de administratie moet houden van
alle passeerende schepen, met hot' oog
pp hel innen van loodsgelden van schepen
die zonder loods te nemen voorbij varen.
En steeds moet die kotter op aflossing
wachten, voor aanvoer van nieuwe lood
sen.
En wal doet nu de' Belg? Wel die trekt
zich van die gebondenheid aan een be
perkte plaats niets aan. Als hij geen
loodsen meer aan boord heeft, gaat hij
eenvoudig naar binnen'. Zoo hij al ad
ministratie voert, dian te liet er löch geen
waarvan gebruik wordt gemaakt voor de
inning der bovenbedoelde loodsgelden.
Hij en dat id het voornam© punt
gaat kruisen daiir waar de meeste kans
is. w. 7.. eenigo mijlen van "den Hol
lander af, voor hem uit in het vaarwater
van de komende schepen, zoodat hij jn
de meeste gevallen de eerste is.
En was er eens een kans voor beiden,
dan hadden daar op zee vernederende wed -
strijden plaats, met veel te vol zeil, mejl
te valer laling van de jol in veel te'groo-
te vaart, met groote kans van botsingen,
vooral 's nachts, soms met droeve toonee-
len van handtastelijkheden als zij gelijk
waren, waarbij de roeiriemen een ge
ducht wapen waren, in eén woord!
met groot gevaar van verlies van men-
schenlevens.
Vóór den oorlog was het bij den Wan
delaar voor den Hollander nog grger,
Daar hadden de Belgen, behalve him ge
wone buitenvaartuig, dat zich steeds vóór
den Hollander opstelde, nog een afliaal-
kolter, die ook schepen beloodsle, en
meestal nog een schip bij den Noordhin-
der, dus drie legen een, een enkele maal
tegen twee.
En dan kon men het bijwonen dat een
der Belgische schepen steeds, nacht en
dag, bij den Hollander op den loer lag,
hem li i n de r d e in zijn bewegingen, om
zijn collega 'gelegenheid te geven, dc
binnenkomende schepen van Belgische
loodsen le voorzien.
Maar ook zelfs zonder die moedwillige
beiemmering: beseft ge, lezer, wat oen'
landziekig gevoel het moet geven, daan
dagenlang op een plaats te kruisen, met
lallijd een Belg een paar mijl verder op de
beste plaats, en dan telkens weer bij de
komst van een schip teleurgesteld te
worden
Want behalve de meerdere vrijheid van
de Belgen werken nog andere oorzaken
mee om de gelijke concurrentie tot een
paskwil te maken, n.l. da oorzaken uit
Antwerpen zelf.
Dat de Belgische kantoren in Antwer
pen bun eigen landgenooten begunstigen,
en bij Voorkeur een Belgischen lóods
nemen, 't is Volkomen begrijpelijk. Dat
de Belgiscche overheid de mogelijkheid
opende voor vaste lijnen om een vasten
loods te nemen, die in verschillends
havens in Duitschland en Engeland reeds
aan boord kwamen, het is jammer 'vloor
de Hollanders, maar ook daar kunnen we
wel inkomen.
Maar erger is het met d;e kwestie van
den dokloods gesteld, en met de beïn
vloeding van makelaarskantoren en wa
terklerken in Antwerpen ten opzichte van
niel-Belgische schepen.
Wanneer die Belgische staat had be
paald wat nu geldt voor de dokloodsen in
Antwerpen, zou het al heel duidelijk in
strijd met het boven aangehaalde prt. 14
zijn. Maar het is de gjemeente Antwerpen
geweest, die bepaalde, dat het een Bel
gischen loods wel, en een Nederland-
schen loods niet geoorloofd is een schip,
dat hij de rivier opj leidde, ook in het
dpk van Antwerpen tè brengen. Voor 'l
loodsgeld maakt het geen verschil want
de 5 franc voor den dokloods wordt
van het Hollandsche loodsgeld afgetrok
ken. En voor de veiligheid beteekent het
ook niets, want is er geen dokloods be
schikbaar, dan moet de Hollandsche
loods het werk doen, die trouwens dan
ook al op de riviervaart het schip in zijn
bestuurbaarheid heeft leeren kenneto.
Maar toch werd die toestand floor bet
Belgische personeel uitgebuit om lederen
kapitein toch aan het verstand te bren
gen, dat het nemen van een Nederiand-
schen loods nadeelig. zou zijn. Daarover
werden de meest onware voorstellingen
gegeven.
Nog een ander verschil is fer, waardoor
de Nederlandsche loods in 't nadeel komt.
Ons loodswezen kent twee soorten lood
sen, den buitenloiOds en den rivier- of
binnenloodsdie de leiding van 't schip
van elkaar overnemen op biet daarvoor
aangewezen punt, de roede van Vlissin
gen. De Belgische loodsen doen het als
regel ook zoomaarde Belgische re
geering heeft tevens aan de builenloodsen
gelegenheid gegeven de bevoegdheid té
verwerven voor een deel der rivier, n.l.
van Vlissingen naar Neuzen, zoodat de
Belgische builenloods, als 't weer wal ruw
is of de kapitein haast heeft, desnoods
kan doorvaren naar Neuzeus waar altijd
jenioeg Belgische binnenloodsen zijn om
het schip verder l© voeren. Er is blijk
baar niets in 't tractaal! van 1843 dat dit
verbiedt; maar dat die eenzijdige bevoor
deeling overeenstemt met" de gelijkheids-
bedoeling van dat traclaat, betwijfelen we
sterk.
concurrentie", reden waarom zij een sa
menkomst der besturen verzochten, en
daarna een gecombineerde vergadering der
Belgische en Nederlandsche loodsen.
Het bestuur der Belgische Loodsenver-
eemiging antwoordde 5 Dec., „niet ge
machtigd te zijn een definitief antwoord
te geven" aangezien er van hun vakver-
eenigjng pog vele leden en bestuursleden
verhinderd waren. Zoodra 'de ontbrc-
kenden weer in Vlissingen zouden zijn,
zoo de uitslag meegedeeld worden.
Er is tot nu to© geen nader ant
woord on tvangen!
Maar wel is gebleken dat de oude on
waardige ooncurrentie-middelen met ver
dubbelde kracht door de Belgen in het
werk zijn gesteld.
Dat ze circulaires zonden naar de En-
gelsche scheepvaartmaatschappijen, is na
tuurlijk hun recht, en ook dat ze daarin
wijzen op hetgeen België heeft onder
vonden door den oorlog.
Maar we hebben voor ons een brief
van de Belgisch© regeeringsloodsen, ge
dateerd April j.l. en gericht aan een
Schotsche firma, waarin na die verwij-
naar hetgeen de Belgen! geleden
hebben, tevens die Insinuatie volgt, dat
iedereen in Engeland weel „wat de Ne
derlanders gedaan hebben in deze ver
schrikkelijke periode en waarin het
„right" genoemd wordt dat de schepen
voor Antwerpen en Gent ook een Belgi
sche loods nemen
Maanden en maanden was het aan hel
Hollandsche personeel van dat Loodssta-
tion 1e Antwerpen met mogelijk passen
le krijgen om weer daarheen' le gaan.
Maar wel loonden de Nederlandsche kot
ters buiten op zee van 4 Dec. tot 9
April dienst doen om de Belgische lood
sen af te halen, daar de Belgen geen
buiten-materiaal laadden.
En inmiddels werd de naijver met den
dag venijniger. Het is dezer; dagen op
de reede van Vlissingen gebeurd, dat een
Nederlandsche roeiboot het eerst bij eon
seliip was, maar brutaalweg opzij"1 ge
schoven werd door de aanstuivende mo
torboot der Belgen.
Het is gebeurd 'dat een Belgische loods
den stuurman van een schip toeriep,
Wijzend op den Hollandschen loodsDon't
talie that man; lie is a German (Neem
dien man niet, hri is een Duilscher). Het
was gelukkig een Zweedsch schip, en
de kapitein haalde lachend zijn schou
ders op.
Een Engelsch kapitein, die een Hol
landschen builenloods genomen had, om
dat de Belgische kotters wegens het ruwe
weer was weggevaren, en die toen in
Vlissingen oolX een Hollandsche rivier-
loods nam, kreeg van 'n Belgischen loods
1e hooren dat ze hem in Antwerpen wel
zouden krijgen. ,Don 't get nervous
(Maak je niet zenuwachtig) was hel ant
woord. Maar de bedreiging is teekenend!
voor de ntoestand.
Voeg bij zulke voorbeelden, die makke
lijk te vermeerderen zijn, de lompe hou
ding der Belgen hij de Naereboutfeesten,
het siouvereinileilstelegram der Belgische
loodsen naar Par ijls, en de geruchten over
de eisclien der Belgische gedelegeerden
betreffend© een algeheel Belgischen
loodsdienst; dan hebt ge een idee van
een toestand die zoo niet mag blijven be
staan, die vernederend is voor het Ne
derlandsche gewei, en die dreigt te zul
len leiden naar een nog sterkere over-
heersching der Belgen op een rivier die
dan toch altijd nog .Nederlandsch is.
Daarover, en dan tevens over den toe
stand op 't kanaal Van Temeuzen in een
volgend nummer
Zoo was de toestand vóór den oorlog.
Toen in "November van het vorig jaar
door den wapenstilstand het vooruitzicht'
werd geopperd op een herleving der
scheepvaart, hebben de Nederlandsche
loodsen geprobeerd door minnelijke schik
king een eind l© maken aan de onwaar
dige tooneelen van de concurrentie.
In een schrijven van 21 Nov. 1918
gaf de afdeeling Vlissingen van de Lood
sen vereeniging „Nederland", aan liet be
stuur van de Belgische Loodsenvereeni-"
ging kennis, dpi met algemeene stemmen
was besloten„tet rachten samenwerking
te krijgen mei de Belgische loodsen lom te
geraken tot een betere regeling inzake de
EEN ULTIMATUM.
Naar aanleiding van de typografensta-
jü'tng te Amsterdam heeft het algemeen
hoofdbestuur van de drie bonden van
drukkerspalroons aan de vier hoofdbe
sturen der gezellenorganisaties een
'schrijven gezonden, waarin o.a.
mecdeeling voorkomt
Indien het u niet gelukken zal, de
stakers weder het werk le doen opvata
ten en u ons niet de (verzekering ge-
Ven "kimt, dat dergelijke „directe actie'"
Uwer leden n et meer zal plaats hebben,
zullen .wij ons gedwongen achten, af te
'era van de onlderhandtelin-
ge n over het aangaan van een raieu-
w e collectieve arbeidsovereenkomst
Voorts e.'scht het patroonsbesjtuur vol
gens de bepalingen der collectieve ar
beidsovereenkomst, dat dje vakvereeni-
gjingsleden die aan dp werkstakingen
hebben deelgenomen, door '<i(e gezellen-
besturen. lonnËddellijk zullen wordjen ver
vallen verklaard van het lidmaatschap
der organisaties.
Voorts ïs door de patroons! te Amster
dam aan de plaatselijke afdelingsbestu
ren gevraagd dat dje/e besturen een
schriftelijke verklaring zouden afgeven
dat hel werk der slakenldp drukkerijen
over de andere drukkerijen verbeeld
en. daar klaar gemaakt zou mogen wor
den. Deze Verklaring! is evenwel niet
gegeven.
Inmiddels heeft dp staking zich no;
Uitgebreid, io.a. door 70 man van die
„Volharding".
Ook de Nieuwe GrpenJQ is niet ver
schenen.
Men meldt ons heden ujt Amsterdam
In den stand djer slaking' van de typor
grafen is geen verandering gekomen. De
stakers hebbein hedenmorgen een verga
dering gehouden ter bespreking van dien
toestand. Meerdere personeelen hebben;
evenwel tot dusver nog niet aan den
strijd deelgenomen.
GE». «TATEN VAN ZEELAND EN DE
AMBTEN A ARSBOND.
Van de zijde van den Centralen Neo.
Ambtenaarsbond ontvingen wij het vol
gende verslag:
In verband met een intertijd djoor
den Centralen Nederland^cheu ambte-
taaarsbond aan Ide Provinciale Staten
van "Zeeland gezonden adres, waarin
werd verzocht bel provinciaal personeel
een duurtebijslag over 1919 toe te ken
nen van in minimum f 300, welk adres
door de Provinciale Staten in handen
van Ged. Staten om advies werd ge
steld, hebben de heeren W Luberlji
en J. A. Berger, resp. hoofdbestuurder
yan genoemden bond en 2e secretaris
van de afdeeling Middelburg van dien
bond, Vrijdag 15 Augs. j.l. een onder
houd gehad met Geidi Stalen.
De heer Luberti lichtte het verzoek
uitvoerig toe, waarhij hij deed uitkomen
dat de rijksregeering, hoewel zelfs
aanvankelijk voornemens geen duurtebij-
slag te verstrekken over 1919, thans
reeds aan alle gehuwd© rijksambtenaren
een minimum van f 200 heeft toege
kend en daarenboven li©eft toegezegd-
een extra maand salaris met een mini
mum van. f 100, waardoor dus het ver
zoek door den Centralen Nederland-
schen Bond ingediend voior het provin
ciaal personeel, feitelijk voor liet rijks
personeel reeds is ingewilligd. Het ver
trouwen werd daarom u tgesproken, dj!»t,
iook in verband met de voortdurende
prijsstijging van verschillende levensbe
hoeften tegen inwilliging van het ver
zoek bij Ged. Staten geen bezwaar zou
bestaan.
Hierna werd besproken d© voorge
nomen algemeen© salarisherziening voor
het provinciaal personeel, en de wen-
schelijkheid om deze herziening te dóen
plaats hebben in overleg met" de lande
lijke algemeen© amblenaarsoroanisalieS,
door middel van georganiseerd overleg,
zooals reeds door verschillend© publiek
rechterlijke lichamen werd ingesteld.
Op verzoek verstrekt© de bondsverle-
tegenwoordiger verschillende inlichtinf
over de werking van dit georgani
seerd overleg' en deedr hij opgave van
de landelijke algemeene organisaties,
welke eventueel voor vertegenwoordi
ging in dit overleg in aanmerking zou
den moeten komen.
Aan het einde van het onderhoud
bracht de heer Luberti het college van
Ged. Stalen dank voor d[e welwillende
"wijze waarop met de organisalieverle-
'genwoordiging werd geconfereerd'
DE E. L. T. A
Om 4 uur gistermiddag heeft er ©en
ldejn ongeluk plaats gehad. Sergeant v. d.
Grient, die een Spijkertoestel bestuurde
Wiel door het weigeren van den motor
op ongeveer 10 M. hoogte. De neus van
het toestel drong in den grond; de mo
tor, de schroef en fiet landingschassis
werden vermeld, en een vleugel werd
beschadigd. De vlieger kreeg hoegenaamd
geen letsel.
De zaakgelastigde van Portugal heeft
n het ministerie van builenlandsch©
zaken en aan de directie van dp E. L.
T. A. bericht, dat hvee vliegers van het
Portugeesche leger, kapitein SousaMaia
en luitenant Lelo Porteio, voornemens
zijn, lusschen 18 en 21 dezer een be
zoek te brengen aan d© Amsteqdamsche
tentoonstelling, waartoe zij zich per vlieg
tuig uit Parijs daarheen zullen begeven.
Dc moedig© facilieteiten voor dezen tocht
zijn hun toegezegd.
Dezelfde vlegers zullen daarna een
vliegtocht Parijs-Lissabon maken.
NTBÜf
aaasa»
(Ingezonden MedËtipB&S{$.
(Ingezonden Mededeeling.)
volgen gemeentebeleid met de S. D. A.
P. overleg wilde plegen.
Besloten werd le antwoordendjat
men tot het bedoelde overleg be
reid ïs.
Hedenmorgen hebben wij een kijkje
genomen op tie Botermarkt, waar een eer
ste poging werd gedaan om het pubielk
aan goedkaope groente, in casu bloem
kool le helpen, namelijk tegen 20 en 15
cent per stuk en dat voor werkelijk
mooie kolen.
Zeker er kwamen vrij geregeld kopp-
sters en koopers, maar toch hadden wij.
verwacht, dal er meer loop zou zijn ge
weest, wellicht is er den laatsten tjijd te
veel bloemkool gepresentephxl.
Toch is "deze "thans gekozen weg
wel een der weinige om het ónnoódig
duurder worden der groenten Te bestrij
den.
Van de zijde van het gemeentebe
stuur ïs men bereid in deze medje te
werken, het is nu aan het publiek om
deze pogingen te doen slagen.
Uif Middelburg.
In de gisteravond gehoudpn verga
dering van de afdeeling Middtelburg
van den Vrijzinnig Democratischen Bond
werd behandeld een ingekomen schrijd
ven van de afdeeling der S. D. A. P.
waarin gevraagd werd of de Vrijz. Dem1
raadsfractie inzake de wethoud/erskeuzc
I en hot in de eerst volgende vier jaar te)
Uif Vlissingen.
Te Vlissingen worden ditmaal
de volgende djstribuliegoederen verier ij gf-
baar gesteld 3i/a ons suiker, V» pond kin
dermeel en één ons kali zeep.
Uit Walcheren.
Aan het badslrand te Domburg
werd Donderdagmiddag het 2000ste bad
gebruikt in deze week. Tot nog toe wa*
het weekreoord 1402 baden.
Distributie te Dostkapelle. Van
18 tot 23 Augustus is verkrijgbaar: 350
gr. suiker op bpn 34.
Vit Z ai d-B e I a n d.
De sleepkaan met twee millioea
voor België bestemde Duitsche patronen;
die Maandag onder S chore aan de ket
ting gelegd werd, is thans naar Ant
werpen verüpkken.
Uit Zee uwseh Vlaanderen O. D.
De tweede dag van het and annexa
tie feest te Axel werd Donderdagmiddag
gezet met het opstellen van een bloe
mencorso van versierde rijwielen, auto
mobielen, sportkarren, rijtuigen en wa
gens, waarbij nog gevoegd waren eenig©
wagens uit den stoet van den allegori-
schen oplocht. Deze stoet maakte, /oor.
afgegaan door het muziekgezelschap „Con.
cordla", een omgang door alle straten
van de stad, waarna zij ontbonden werd.
Voor de versierde rijwielen bekwam den
len prijs mej. P. Dey, met een prachtig©
zwaan op de fiets; 2en prijs F. Oriebeke
(vliegmachine); 3en prijs J. Nay (schip);
4en prijs meji A. Gosliniga (hoorn des
overvloeds); 5en prijs mej. J. op tlioff;
fieri prijs mej. J. Verbrugge; eervolle
Vermelding mej. M. Dieleman en mej. R.
van den Acker. Als prijzen werden toe-
geleend verschillende kunstvoorwerpen'.
Voor de versierde rijtuigen enz.: le prijs
f 12.50 S Dieleman 2e prijs f7.50 J. J.
Oggel; 3e prijs f5 M. Keizer; le prijs
f 2.50 het personeel van den heer J. do
Kraker Rz.
Avonds hield de burgemeester, ecre.
voorzitter van hel feestcomité, van. de
pui van het stadhuis de slotrede en las
het volgénde door hem ontvangen tele,
gram voor
„Hare Majesteit de Koningin met gnoote
erkentelijkheid en belangstelling kennis}
genomen hebbende van de bij hernieu
wing lot uiting gekomen gevoelens vair
warme vaderlandsliefde en trouw aan het
Vorstenhuis uwer gemeentearen, draaglj
mij op u uit te noodigen het feestcomité
van het anti-annexatie feest en de Axelsch©
bevolking hoogslderzelver oprechten
dank te betuigen''.
Het was spreker hoogst aangenaam
aan deze vereerende opdracht gevolg l©
geven en hij dankte dan ook allereerst}
het anti-annexatiecomité, tevens feest
comité, vjojor haar arbeid in het belang
van dc anjti-annexatiezaak verricht en
▼oor d© werkzaamheden betreffend©
