tHntrgscbe Adreslijst voor Handel en Industrie.
2e LIJST.
En daarop vervolgde de spreker.
„Aldus mr. Lantsheer. In zijn rede is
één passage, die men wel op een har
den toon lezen kan, waardoor z# tot
een scherp verwijt wordt „Gezamenlijke)
werking is de reden van bestaan vaxi
>ns Genootschap, en waar die wegvalt,
kan het Genootschp.p wel gemist worden."
Is di tgericht tegen bepaalde personen?
Ik kan het niet gissen. Wel kan ik het
mij denken als gelicht tegen een na
tionale eigenschap, de zwakke zijde wan
hetgeen onze kracht gebleken is. Ons
organisatievermogen jS slecht, de Neder
lander gaat liefst zijn eigen gang. Zon
der eenige bitterheid zeg ik het Lanls-
lieer naals we op onze eigen gelegen-
heid willen werken, is ons Genootschap
niet noodig.
Maar ik ben overtuigd dat er nog
een ep ander door dit Genootschap lean
worden gedaan. Wel lieb ik genoeg gezegd
dat ik dc organisatie van het wetenschap
pelijk leven te Middelburg niel bewonder, j
(dat hel vroeger beter is geweest. De
medici hebben hun eigen lering; de lieb
hebbers der natuurwetenschappen luiste
ren naar de voordrachten in het Naj-
tuurkuudig! Gezelschap, maai* wat laten zij
naar buiten van zich bemerken? Nieuwe
leden vervullen hunne beurl in het Gcr
nootschap, maar is er geene gelegenheid
voor hen te maken om later in sectiën
met een of ander voor den dag' te komen
De hoofdzaak is iels te doen, te onder
zoeken, uit te spreken, neer te schriji-
ven. Van minder belang' is het voort
durend op te nemen uit de boeken, uit
tijdschriften, ja, zelfs uit kranten. Hier',
keer ik weder terug tot de oude allef-
gorie Gij zult opgemerkt hebben, dat er
o p de titelplaat nog1 andere boeken voor-
kooien dan de Bijbel; op de, snede van!
.twee, waarop een engeltje gezeten is,j
leest men „Arcadiaen „\Vondel', een j
ander wezentje zit op een werk van
Newton. De maker der allegorie heeft
blijkbaar verwantschap gezien tusschen
godsdienst, kunst en wetenschap. Hel
verband is ook duidelijk, ofschoon aan
den anderen kanl moeilijk te omschrijven, j
Maar waai-ik nu de aandacht op vestig, is
dat op de plaat zoowel de Bijbel als do,
werken van kunst en wetenschap gesloten j
zajn. Wat de maker daarmee bedoeld'!
heeft, moeten wij gissen, misschien leg
ik zelf erin, wat ik er in lees.
Het is zeer goed, kennis te nemen Van
hetgeen anderen voor ons hebben geven-
den. maar het is heter zelf iets te vinden.
Daarmede bedoel ik niet in de eerste
plaats iets te vinden, dat nog niet ge
vonden is. Wij herinneren ons uit onze
schooljaren, en bij velen onzer hebben
'onze kinderen de herinjnpringi verlevbnj-
digd, dat onze belangstelling' gevraagd1
werd voor twee personen, genaamd A
fen B, die verondersteld werden zich
tusschen twee plaatsen, genaamd PenQ
op eene zoodanige wijze te bewegen, dat
de een den ander moet inhalen of ont
moeten waaraan een probleem was vast
gemaakt. In den loop der jaren hebben
in de plaals van problemen Van deze soort
ingewikkelde Latijnsche volzinnen 'of
moeilijke algebraïsche vergelijkingen U
getart, en telkens wanneer Gif er in ge
slaagd waart zelf de oplossing te vinden,
hebl Gij een groole voldoening' onjderf-
vonden. Eene zelfde voldoening smaakt
ieder, die in de behandeling van eene
zaak of in den omgang' met menschen een
vraag weet op te lossen, die te voren
niet op geheel dezelfde wijze is gesteld)
geweest. Eu dil overkomt waarlijk niet
alleen lieden die gestudeerd^ hebben Ho»
nuttige uitvindingen van lieverlede ,n de
maatschappij worden gedaan, weten wij
door de in ons Genootschap meermalen
behandelde geschiedenis van de uitvinf-
kling' der verrekijkers. Wat men voor het
doen Van eenige uitvinding volstrekt noot-
dig heeft', is de vrijheid om af te wijken
van de traditie, en de moed' om van die
vrijheid gebruik te maliën.
De vrijheid en vrijheidszin zijn van
puds dierbare goederen van ons volk
de wanden van deze saai spreken er van
Wij zien echter de schaduwzijden er van
in den staatj in de kerk, in de maatschap!-
pij, ook in ons Genootschap, waar de sa
menwerking dikwijls zpo weinig .te bef-
teckenen had of zoo korte jaren sland
hield. Hel geeft niets er over te klagen
het ligt nu eenmaal in onzen aard, laten,
wij liever ook hel goede er in zien Wal
fis loch de oorzaak van deze onze neiging
om onzen eigen- weg te gaan? Laten wij
niet spreken van zeker bloed van. vreemde
smetten Vrij; de rassen zijn zoo dooreenj-
geloopen, dat de voosheid van de Jeul-
zen en theorieën, die op rasverschil ge*-
grond zijn, in het oog springt. Maar waint-
neer de oorzaak niet in ons ligt',
is. zij dan niet te vinden in onze
omgeving? Het schijnt wel zoo. Inf-
derdaad, in het binmfenlppjcft van onze
oude wereld heeft 'de mensch zijne
eoigen opgeheven naar den wolkeLoozen,
[hemel, en in de sterren gelezen, dal'
hel heelal een kosmos is, naar vaste wek
ten bestuurd; daar heeft hij den blik
geslagen in de diepten van liet eigen ge
moed, en de eeuwige zedewetten ont
dekt, die geen mensch straffeloos zal
overtreden; daar 'heeft hij zich bereidJ,
willig laten indeelep in machtige organi
saties tot instandhouding van de regel-
maal in de maatschappij. Maar niet daar
is het waar de mensch de waarheid in
de veranderlijke verschijnselen heeft ont
dekt. waar hijzelf zyn eigen vrijen weg
leerde (gaan- Éit IS gebeurd in het we
relddeel mei tfc ingesneden kusten.
Waardoor komt het, dat de staatkundig
crdcclde Grieken ons het denken heb
ben geleerd? Waardoor komt het, dat
van ons in zoovele groepen verdeelde!
volk betrekkelijk zoo velen een wereld-
prijs op het gebied der wetenschappen
hebben verworven Leden van het
Zecuwsch Genootschap der Wetenschap
pen f Dat ligt aan de zee, dal' zit in <fe
lucht, dat komt van de vrijheid!
De zee-, de bewoners dezer landen
hebben zich op het ongewisse elemeiil
gewaagd lau|g voordat men hen wijs heeft
kuntnen maken, dat kennis in de eerstel
plaats, en niet slechts in de tweede plaats
uit boeken kan worden verkregen; zij'
hebben daar zelfstandig leeren tondelen,
denken en zijn. De lucht: iu het begin
van deze eeuw kon men ojp liet strand
van Carolina, dat gelijkt op het Bree-
•zand van Walcheren, twee mannen bezig
zien, Van wie beurtelings een op een
vlieger gebonjden was, die door den an
der met eenje lijn werd vastgehouden; zij
I wilden welen, hoe de vogels, ofschoon)
zwaarder dan de lucht, zich in de lucht
[kunnen bewegen. En zij losten het raad-
|sel op; met bewondering aanschouwen
wij de omwenteling, die daarvan liet ge-
volg is geweest. Wfiardoor hebben de
gebroeders Wright hun ontdekking kun
nen doen? Doordal zij zich van de tra
ditionele wijsheid hadden durven af
wenden. Maar wat zij gedaan hebben,
[hadden reeds velen van ons geslacht!
ondernomen sedert den dag, waarop zich
op onze aarde voor het eerst een wezen!
vertoonde, dat zelfstandig dacht, een
wezen dat den naam van mensch ver
diende. Op den weg, dieft hij ingeslagen
heeft, gedreven door een geheimzinnige
•madht, strevende naai' een, onbekend
doel, heeft zijn nakroost veel gevonden,
dat wij dankbaar aanviaarden; maar elk
onzer, ook de geringste, voelt nu en dan
de heilige aandrift, om zelf iets te vin
den, en de besten van ons wagen zich
vooruit in het oneindige rijk van den
geest, met hetzelfde vertrouwen als dat
van den held op den oceaan of in de
lucht Bij hun arbeid in de vrije natuur,
in studeerkamer of laboratorium valt
wel iets af, dat van belang kan zijn
\»or de belangzoekers, waaro.ver de om-
gelukkigen zelfs oorlog kunnen voeren,
maar dat is het doel nieli; liet doel Is
znivei-. is belangeloos: de geest dringe
isteeds verder, steeds diéper door, hij
stijge steeds liooger. zoo hboig a's God
hel wil. Excelsior!
Maai' onze voeten rusten stevig op
den grond Wij zijn nuchter. Niemand
onzer beeft een wereldprijs veroverd of
grijpt er n^ar. De waarheid is dezeZeel
lanjd draagt eeii schoone» naam, een
genootschap biedt zijn Leden de gelegen
heid tot samenwerking met gelijkgeziu»-
iden, en de wetenschappen zijn liet
waard, dat men ze aanziet. Aldus het
Zeeuwsch Genootschap der Weienschap
pen Non sordenl in undis.
KUNST EN WETENSCIIAPPBN.
Enny Vrede. In Memoriam1.
Hel tragisch overlijden van de zoo
gevierde tooneelspeeister gaf aanleiding
tol de verschijning, bij L. J. Veen, van
een herinneringsalbum, met een aantal
portretten en met bijdragen van Jac. van
Looy, Arthur van Schend el, Frans Miju-
sen, Merckelbach, Stelhvagen, en Edu-
!ard Verkade. Het boekje is mooi uitge
voerd, maar de geteekende portretten
kunnen we niet alle gelukkig geslaagd
noemen
0
„De Liefde van een Dweper
door H. C. Buurman. - Bru&se,
Rotterdam
Koen, het is wel de bedoeling v'an
den schrijver geweest, de nameft van den',
hoofdpersoon uil zijn beek, en van
dienis meisje beteekenend te doen zijn.i
Koen, een sterke persoonlijkheid, die
dweept met het elejufen^air-krachtige m
leven en wereld, houdt van de beminne
lijke Minnie. Maar zijn liefde lijdt onder
den strijd van zijn idealen met de ker
kelijkheid hij zoekt de ideale vrouw
die zelfs de oer-eigenschappen niet be
zit welke zich in de realiteit1 van het
vrouweleven in de wereld tot het im-
mcreele, laag-vrouwelijke uitleven. De
theoreticus heeft geen zin voor de groote
werkelijkheden Van menscltelijke eigen
schappen, die in het leven tol mooie
groote deugden en minstens even mooie
groote ondeugden uitgroeien. of wel
xervlakken tot de middelmatigheid, di»
de altijd geprezen middelweg tusschen
de heiligen en de zondaars is Hij sluit
telkens op de ware werkelijkheid Van
hel leven zooals het is en waarvan het
begrip toch niet nuchter behoeft ie
zijn, op de vrouwen zooals ze zijn, en
zooals ook Minnie is, trots al de liefheid
en de onontloken moederlijkheid v'an het
vrij middelmatige meisje. Het noodlot', dat
de dweper het abstracte ideaal van zyn
eigen voorstellingen in de werkelijkheid
doet zoeken, werpt op den ontgoochelde
Jde last der eenzaamheid, het noodlot,
dat in Koens geval den vorm heeft van
'dc kleine zwakheid eens over grootheid
en kracht alleen maar pralenden dwepers.
De grootheid vlan het probleem werd
door Buurman naar beneden gehaald
juist door de onbeduidendheid van den
hoofdpersoon, wien de gjrioot-roenschte-
lijkheid ontbreekt van den rassigeu dwe
per. En dit ligt riiet aan Koen, maar
aan Buurman.
Buurman heeft in Koen geeu dweper,
en in zijn verhouding tot Minnie geeni
liefde gegeven. Koen praat over zij»
ideeën, die hij dweperig noemt, en over
zijn verhouding tot Minnie, die hij liefde
noemt, en wij boeren altijd den schrij
ver, die praat door Koen.
Daarom is- Buurmans boek als kunst
werk een mislukking. Nergens ©en daad,
een handeling, zelfs geen beeld, dat epi
sch cn vorm geeft aan een teven, waar de
liefde in den ban van de gedachten en
idealen eens dwepers tragisch verloopt.
Koen i s niet sterk, niettegenstaande al
zijn theorieën van kracht, en of Koen
van Minnie houdt moeten wij gelooven
op gcz<ag. j I
Geschreven is het boek ovér het alge
meen vrij vlot, vaak slordig, hiel
en daar zelfs slecht. Er is wel goeds
inb v. de laatste afscheidsbrief van Min
nie, en maar toch 'minder goed, want
wat onwaar en gezocht. Koens over
peinzingen op de Geldersche kade le
Amsterdam.i
Maar, een kunstwerk is „De Liefde van
een Dweper" niet.
Ocli, een kunstwerk is nok zojO iet*
hoogs, dat Buurman, evenmin als
die vele al te vete schrijvers van romans,
zich niet behoeft le schamfea, dat hoo-
ge niet te hebben bereikt. Maardan
moeten zij het ook niet mee'nen.
HANDEL IN STEENKOLEN.
J. G. BURRINK,
l>Vag»naa*straat D 82. Magazijn Bree.
ÈrëVörmg van alle soorten Brand
stoffen voor Huis en Industrie.
Wed. C. J. VAN DER HARST,
Korte Noord straat 86/67.
Huis- en Industriebrandstoffeu.
HOUTHANDEL.
Houthandel „De Volharding"
De® Bouwmeester, Borsius v/d. Leyé
Tel. 104.
Handel in eigen en Buitenlandscü ge
zaagd Hdut.
JUWELIERS
J. M VAN KEMPEN ZONEN.
Hofjuweliers,
Lange Delft B 138 - Tel.: 237.
Ziohtzendingen.
KANTOOR-INSTALLATIES.
L. VAN SPARRENTAK.
St Pieterstraat 55/54. Tel.: 364.
Kantoormeubelen. Schrijfmachines
Kaartsysteem Brandkasten, enz.
KUNSTHANDEL.
O. W. D'HUY.
Burg B 18. Tel.: 287.
Steeds voorradig een buitengewone en
uitgebreide collectie origineele etsen.
KUNSTSTEENEN.
J. CASETTA,
"Schoorsteenvegerssingel "96.
Adzaih., Terrazzo Graniet onverslijt-
bare naadlooze Vloeren andere stuk
ken m alle stijlen en kleuren.
Cementwerken.
LIMONADEN EN MINERAALWATER-
FABRIEK.
Adr. C. VAN DE KAMER,
Pottenmarkt. Tel.: 244.
Koloniale Waren, Gedistilleerd,
Likeuren en Wijnen.
Fa. J. A.6PIETERS,
Vlasmarkt K 150. - Tel.: 207.
Grootste Stoom-Mineraal en Limonade-
fabriek van Zeeland.
VTaagt uitsluitend onze Champagie Pils.
LUXE EN HUISHOUDELIJKE
ARTIKELEN.
E. B. RONCA.
Lange Delft A 98-99.
Galanteriën, Porselein on Leder
waren, Kristal Glaswerk, Reiskoffers.
(Re i sbenoodighedm)
SfOLONIALE WAREN - COMESTIBLES.
J. O. JANSEN.
Dam Z.e. 58. Tel. 56.
R'mnin- en Buitenlandsch Gedistilleerd.
Handel in Wijnen,
PrfwUssmt van Advocaat, Limonades enz.
C. P. DE JONGH.
„touaaasebe kade G 159 Tel. 152,
in Koffie Thee Cacao
BwOMfe Alle artikelen het Kruidenier^-
vft SSbroffende tot billijke prijzen
F«. Gorns. J. REKKERS,
GWstraat. Tel. 101.
Waren Comestibles,
Fijne Likeuren.
Wijnen en Gedistilleerd.
J. VERHAGE r/b D. L. Broeder,
- Kofe O 246. Ttel.: 74.
ëboatfar in Koffie, Thee en
SfckadtfEi W/**a
BuMfedtfrp m mm*.
M ANDENF ABRIEK
H. VAN DRIEL Czn.
Langcviele K 390 Tel. 401.
Fabrikant van alle soorten Manden en
Rietwerken. Speciaal adres voor Manden-
boffers, Fietsmandjes en Stoeltjes.
MANUFACTUREN.
Fa. BROUWENAAR EN VAN DE KAMER
Langeviele. Tel.22.
Gemaakte en Tricotgoederen.
Zeilen. Matten Karpetten.
MEUBELMAKERIJ.
A. M. HOFMAN.
L. Noordstraat L' 134.
Behangerij, Stoffeerder#, Meubelmakerij.
Verhuizingen en Transporten.
MUZIEK- PIANO- EN ORGELHANDEL.
Gebr. WAGENAAR.
•Vert. Pianofabriek Grotian Steinweg.
Strijkinstrumenten, Vioolsnaren, enz.
Stemmen van alle instrumenten per keer
abonnement.
Fa. O. F. DIESCH
Markt I 12. Lange Delft H 5.
(Sigarmhandel).
Oudste, meest gerenommeerd adre».
Export naar alle Landen.
o
A. HlLLEN's
SIGAREN- TABAKSFABRIEK,
Lange Delft H 10. Tel.: 344.
Sigaren Sigaretten Tabak.
NAAIMACHINES.
SINGER-MAATSCHAPPIJ,
Lange Burg B 9, hoek Wal.
Naaimachines voor Huishoudelijk- en
Iudustriegebruik.
Reparatieinrichting.
J. J. JULIANUS.
Burg G 107/108.
Sigaren- en Sigarettenmagazijn
„Zeelandia"
Fa. G. °MOENS,
Lange Delft A 93. Tel: 6.
Sigaren Sigaretten Tabak.
En Gros. En Detail.
PARAPLUIES EN WANDELSTOKKEN.
Fa. S. M. ANDRIESSEN.
Korte Delft G 9.
Magazijn van Parapluies, Parasols en
Wandelstokken. Inrichting voor re par re -
ren en overtrekken.
o
HUGO WILLEMSEN,
Lange Delft B 153.
Spec. Magazijn van Parapluies, Parasols
en Wandelstokken.
Reparatiën en Overtrekken.
PIANOFABRIEK.
KON. PIANOFABRIEK ANTOINE MES.
Tel.: 174. Postbox 14.
Stemmen, re paree ren, verhuren en in
ruilen van alle mogelijke muziek-iostru-
menton.
MANUFACTUREN DAMES-CONFECTIE.
FIRMA II. L. HENDRIKSE.
Gravenstraat I 262/63.
Mantels Manteloostumes Blouses-
Witte Goederen Karpetten Vitrages
Bedden- en Tafelkleeden.
MELKINRICHTING.
Fabr, van Melkproducten
„DE NIEUWE LANDBOUW'.
Hofplein. Tel..- 351.
Levering van Gepast. Gesteril Melk
ep andere Zuivelproducten.
MEUBELFABRIEK.
Fa. BELDEROK EN VAN ROO.
Haringplasts. Tel. 261.
Behangerij, Stoffavrderjj, Berfdennvfcarjf.
RIJWIELHANDEL.
Fh. G. P. GILDE,
Seisweg R 12(73. Tel.: 206.
Rijwielen J,Real" Nederl. Kroon,
lste klasse Reparatie-inrichting.
Smederij. Kachelhandel.
J. 'T GILDE.
Sint Janstraat H 197. Tel. 309.
REPARATIE-INRICHTING.
MOTORGARAGE.
SCHOENEN-MAGAZIJN
W. JOZIASSE.
Dam poortstraat O 205.
Eerste Elecfrïsche Reparatie-Inrichting.
Accurate en spoedige afcvering.
SIGARENMAGAZIJNEN.
BESSEM HOOGENKAMP,
Lao*e Delft H 6.
Ruin» k»«ze Sigtreu, Stfocottoo
STEENHOUWERIJ.
Middelburgsche Grafsteenhouwerij van
G. OVERWEEL, Schoorsteenvegerstingel.
Voor Kath., 1st. en Prot. begraaf plaatsen.
Verder alle Steenhouwers-werk. Vraagt
prijsopgaaf.
Fa. M. VERBURG ZOON,
Gravenstraat I 2Ï0.Tel.: 316.
Handel in gedroogde, gerookte en ge-
zoule Visch, Kaas en Klompen.
En Gros. En Detail.
VLEESCHHOUWERIJ -SPEKSLAGERIJ
A. BEUGELINK.
Lange St. Pieterstraat A 63, Tel.: 278,
Rund-, Kolfs- en Varkensslagerij
annex Fijne Vleeschwaren.
Speciaal adres voor H.H. Winkeliers
P. DE PAGTER,
Dam Zz. 75. Veehandelaar. Tel 110,
Prima kwaliteit Rund-, Kaifs-, Varken»
en Lamsvleesch
WASSCHERIJ.
N. V. STOOM- en CHEMISCHE
WASSCHERIJ „MIDDELBURG".
STOOMBOOTDIENSTEN
Amsterdamsche boot „Noord-Holland II"
Vertrek te Middelburg Maandagmorgen
vroeg; te Vliss. Vrijdagmiddag 3 uur.
Agent: W. MATZINGER, Rouaansche
lade 114 of Segeerstraat H 99.
Annie I, II en III Vliss.—Middelburg—
A'dam v.v. Ger. tweewek. Goederen
dienst van Middelb. Woensd. Maandag
morgen. Vroeg. Inl. bij D. DE VRIES Dz.
Kinderdijk P 114 - Tel.: 204.
WIJNHANDEL
JACQUES HACKENBERG Co.
Pijpstraat N 222. - Tel.: 69.
Kontoor geopend van 9—12 en ïy*5 uur,
Wijnen, Cognac, Whisky en fjjne Lilceuren
TABAKSFABRIEK.
A. J. VERHAGE.
Kromme Weelë K 103. Tel. 305.
Tabakskerverij. Handel in Sigaren en
Sigaret tem. Wederverkoopers gffliiva
prijs aan te vragen.
TEA EN LUNCHROOM.
R. OOSTERHUIS,
Lange Delft. Tel: 212.
Levert uitsluitend eerste kwaliteit, van
zuivere grondstoffen.
VERFWAREN - VERNISSEN - GLAS.
Firma VAN NEDERVEEN Co.
FirmantenI. Versprille en P. C. Verhoeff
Segeerstraat H 105. Tel.: 382.
Levur»n tegen conc. prijzen alle
Schildersbenoodigdheden
VISCH- EN KAASHANDEL.
L. LEIJNSE,
Dam N.e. Tel.: 313.
Gravenstraat. Tsi.
Kaas Koloniale Waren Hendel in
KJoapvn. Ai Cros Rn DeMH.
WIJNHANDELAARS-DISTILLATEURS
DENEVERS FRÈRES,
Lange Delft.
Levering tegen billijke prijzen van aHe
soorten Wijnen en Gedistilleerd.
■Vtraagt prijscourant.
Fa. M. W:. HILDERNISSE,
Gortstraat K 9—10.
Levering direct uit voorraad,
Conc. prijzen. Prima kwaliteiten
Tel. 393.
Fa. A. A. MES Gzn.,
Dam 29. Tel.: 106.
Beste adres voor oude belegen Wijnen.
Vraagt Advbkaat en Oude Jenever van
onze Firma.
IJZERWAREN EN GEREEDSCHAPPEN.
D. DE JAGER Jr,
Langedelft. Tel1. 175.
Geldkisten met Alarmtoestellen.
Kenikepgerief en email Fornuizen.
KooUcer eindelijk weer billijk voorhanden.
ZAAI)HANDEL - BOOMSWEEKERIJ.
N.V. Boomkweekerij Zaadhandel,
„Walcheren", Schrpeweg Tol.: 80,
Landbouw- Tuin- Bkaemastfen
VriwhöblacaniB SterpRmt*,.
Amtog Hm «ta«K,
