MIDDKLBUKGSCHE COtRANT Vrijdag 25 April 1919 162- Jurgug BINNENLAND. Uit Stad en Provincie. no. 07 A bon», prö* P«r kwaiUal t* Mid- fetbtirg Ba bg d» OgeHtso Ia VUsstage» ya Goa» I ÏJBO, pgr pod I a.-. Adveirtggtiön 30 oat per WJfiel, BJJ abonnement reel Infer,- SgjulUebarichttfi ea daakbitolgiagea -ia 1-7 regal» I 1.10, Stjveodaande adverteafcteprtjuee woi- ê*n mail 20 PA toeslaf verhoogd. ais dwang in die regeling geoorloofd is), ons maatschappelijk leven niet geheel benooft van de vrijheid van eigen be schikking, die er nog altijd een kenmer kend element van was. DB ÏEGENSTANDEB. Misschien is het geen toeval dat juist in de dagen van het S. D. A. P.-congres a«1i de manifesten verschenen van de B. iUth. vakorganisaties, werknemers en werkgevers. hi ieder geval hebben die manifesten noj eens duidelijker gemaakt, waarom in de resolutie van de S. D. A. P. zoo wel name de katholieken genoemd wer den Het is waar wat in die resolutie be weerd wordt, n.l. dat 'er een economische •n geestelijke dwang van katholieke zijde op de arbeidersklasse wordt uitgeoefend, es we nemen ook wel aan, dat die dwang niet steeds met middelen werkt die wij geoorloofd noemen. Maar het is ■oh waar, wat in die soc. resolutie niet gezegd werd, n.f. dht er van katholieke rijde een organisatie wordt gewrocht, die een hechten klomp van katholieken «p sociaal gebied stelt tegenover alle •aderen. Daar hebben we rekening mee te hou den, want dat is een realiteit, die niet Verandert door ónze, niet-kathoiieke mee ning, dat er in het wezen van het be drijfsleven/ zelf geen enkel motief ligt voor een speciaal katholieke organisatie. Een feit is het dat de katholieke kerk buiten kerkelijk gebied meer doet voor baar leden dan andere kerken. Of ze dat na doet meer tot grooter glorie en macht van die kerk, dan voor de personen; tof m rj dat een bemoeienis vinden die bui len de taak der kerk ligt, dat doet er niel veel toe, zoolang die katholieken relf er anders over denken. De organisatie van den nu aangekon- digden katholieken Bedrijfsraad is er een die zal meetellen. Geducht! Want ïle •rbeiders-vakvereenigingen en de werft* geversbonden die er bij zijn aangesloten komen daardoor onder één regime. „Geen ontwerp voor een collectieve arbeidsovereenkomst, zoo leest men ia art. .V van het manifest wordt mei jmdere organisaties van werkgevers of werknemers besproken, voordat het be handeld is door den Bedrijfsraad mef bet bestuur van den Centralen Raad." Voelt men wat dat zal beteekenen in de praktijk? Welk een invloed die overal gelijke eischen dei' katholieken op de bedrijfsregelingen in de collectieve con tracten zullen hebben? En denk niet dat dit slechts arbeids regelingen betreft zonder principiéelen jbond De eisch tot verbod van arbeid wan (gehuwde vrouwen in fabrieken en werkplaatsen is één voorbeeld van de «eer ver gaande strekking der beoogde regeling. Dat zal tot veel verzet leiden. De katholieken gaan bij ons het verste in dwingende maatregelen van bovenaf. Htm ideaal gaat in de richting van dje oude gjlden, en al is er nu wel nie mand meer die niet erkent dat de tofti bandeloosheid leidende vrijheid van de achter ons liggende periode vervangen moet worden door meer dwang, meer wrganisalie, er is nog heel wat verschil in opvatting over hetgeen in dien dwang kjeoorloofd is pf niel. We denken niet Wleen aan de vrijzinnigen. Bij- ons heb ben de anti-revolutioninairen steeds het hhrdnekkigst zich verzet tegen dwang vfcn boven. Die eigenschap hebben ze nog en we betwijfelen of zij zich prettig zul ten gevoelen als him kalholieke band- flfenjooten in volle kracht hun inzichten fiver bedrijfsorganisatie doorzetten Dat de sociaal-democraten storm zul- lfen loopen tegen dit katholieke blok, «uuieengeslmeed door katholiek geloof maar ook door het solida ir-verklaren van werkgevers en werknemers, ligl voor de band. Misschien komt het nog tot een groe ten strijd- over en weer. In November bebben we het al gemerkt, dat de katho lieken in ons land een zeer sterke weer macht tegenover de fevolutieplanneri «telden. Die katholieke phalanx blijft een sterk whpen in dc hand van de huidige regee ring met haar katholiek overwicht, en met haar katholieken Minister vian Ar beid, mr. Aalberse. Praclisch, zooals de katholieken steeds «tfli in hun politiek, hebben ze nu da del ijk ter hand genomen wat het meest vioor de hand ligt. de arbeidsregeling, Dat blijft een eer voor hen. En hel is ook tó?en toeval, dat in deze kwestie van bedrijfsrcglcmenteering juist de leatho- Heken voorop staan. Hun sociologen werkten reeds lang in die richting, geleid' Boor hün inzichten van geoorloofde!*, dwang, waarvan zij zulk een krachtig ▼oorbeeld hadden in de dwangvoorschrif- teu van hun kerk. Maar dan zulle* de bnderen hebben' toe te zien,, dat Be katholieke opvatting! over geen LEVENSMIDDELEN VOOR DUTSCII- LAND. Gisteren is naar het Hbld. meldt een financieele regeling tof stand ge kot- men voor den uitvoer van 3000 wag gons aardappelen, 4000 ton spek, 1000 ton boter en 1000 ton gemengde vetten naar Duitschland. Deze levensmid delen zijn ten deele, en worden voor het overigte contant betaald, vermoede lijk in guldens. Inmiddels is het totale quantum aard appelen, dat de geassocieerden tot den uitvoer naar Duitschland 'hebben toe gelaten met 6000 waggons vermeerderd, TRAMWEGEN IN ZEEUWSCH VLAANDEREN. Bij de Tweede Kamer is een wetsont werp ingediend tot verhoogUig van het maximum van het rentelooze voorschot uit 's Rijks Schatkist ten behoeve van den aanleg en het in exploitatie bren gen van spoorweglijnen van IJzendijke over Sas van Gent naar Drie Schouwen, van Hoofdplaat naar Pyramide, van Phi lippine over Terneuzen naar Zaamslag, en van Sas van Gent naar de Belgische grens, in de richting1 van Selzaete. Met den aanleg van die lijnen werd het begin van het jaar 1914 een aan,-, vang gemaakt. Tengevolge van den oor logstoestand heeft d© aanleg onder voor de Zeeuwsch-Vlaamsche Tram wegmaat- schappij zeer bezwarende omstandighe den plaats gehad, maar hoewel reeds spoedig te voorzien viel', dat ide buiten gewone .verhooging der prijzen van ma terialen en arbeidsloonen een overschrij ding der raming ten gevolge zou heb ben, heeft zij niettemin ter voldoening haar concessieverplichting cfe werk zaamheden met kracht voortgezet- Thans is bij de maatschappij In voor bereiding .de aanleg van een verbinding van Hoofdplaat met Breskens, waarvoor zij een verzoek om concessie en iTjlcst- voorschot» heeft ingediend. Deze aanvra- is in onderzoek. De invloed der buitengewone tijdsom!- standiglieden bepaalde zich niet tot stij ging van prijzen van materialen en ar beidsloonen. Stijging der waarde van le koopen gronden was mede een gevolg van den oorlogstoestand. Terwijl destijds mocht worden aangenomen, dat de aanlegkosten een bedrag van 12070.000 niet zouden overschrijden, is thans ge bleken dat met den aanleg teen hooger bedrag van f 870.000 zal gemoeid zijn. De totale aanlegkosten komen daarmede op 't 2.940.000, overeenkomende met on geveer f 50.000 per K.M. De maatschappij heeft derhalve ver zocht om verhooging van de voor haar lijnen reeds toegestane voorschotten van het rijk en van de provincie Zeeland'. Inplaats van een renteloos voorschot van f 690.000 is. 'thans toegezegd f 980.000, evenals te voren verminderd met de bijdragen van de direct belang hebbenden (gemeenten, polders o f der den). Bedroeg de contante waarde van deze laatste bijdragen, destijds f 123.527, thans is deze in het besluit der Staten bepaald öp f 175.444. NEDERLAND EN BELCIfi. Dal sommige Belgische Diaden hun le zers al heel slecht inlichten is eigen lijk niet meer vermeldenswaard. Toch laten we hier er een staaltje van volgen: In ceh artikel, getiteld „Aan onze broev- ders van het afgestane Limburg", roept de annexionistlsche „Nation Beige" him toe hebt vertrouwen. Zelfs indien bij de aanstaande onderhandelingten geen vol'- lcomcn oplossing' wordt bereikt, zullen onze vrienden uit Limburg gelegenheid hebben hun slem te doen hiooren. Ten einde te antwoorden op de_kunstmatige en officieele belooging met het petition* nement van 170 000 Limburgsche inwor ners, zal de Belgische openbare meening niet aarzelen een plebisciet te vragten, toet bitterheid en hoop herinnerend aan dat van 1839, dat zoo eenstemmig en to- vens zoo levendig zijne onverschilligheid tegenover Holland toonde. Het blad meent dat, loyaal georgani seerd onder auspiciën en controle van den Volkerenbond, na eenigte maanden van rust en met alle waarborgen voor ©rf- afhankelijke stemming, een Limburgsch referendum een groot© meerderheid zou schenken aan een stelsel van afscheiding, van Nederland, en men zal dan 'zien of de Belgische ai spiral les voor een tenminste economische en defensieve toenadering niet de afgescheiden broeders, tegenge steld zijn aan het recht der volkeren om over eigen lot to beschikken, dat helaas tachtig jaar geleden nog niet bestond. CONGRES TEGEN IIET NIEUW- MALTIIUSIANISME Na de openingsrede van Minister Ruys de Beerenbrouck heeft Woensdag' de voorzitter dr. J. Lammerts van ;B u e r e n een rede gehouden over dei ethische en godsdienstige gronden waarom hij tegen de leer van het N. Malthusianis me is. Voorts is het woord gevoerd door dr. Pinkhof uil Amsterdam over de midj- delen lot bevordering van groote gezin nen». Leering, voorbeeld en hulp achtte hij de beste middelen om de menschheid van den ondergang te redden. Prof. B J. Kou wei* uit Utrecht hield een rede over de waarde van het moederr schap. Een enkele aanhaling uit het ver slag. „Wij mogen" dus geen bogen blik verr gteten, dat wij niet het recht hebben te ijveren voor groote waardeering van hel moederschap, zoolang' wij niet met de daad toonen, hoe groote waarde wij hecht ten aan het behoud van hel kinderleven. De slaat heeft dus het allergrootste belang bij deugdelijke verzorging van het moe>- derschap en om het kind en om de moev- der. Deze waarheid doet al dadelijk oen aantal vraagstukken rijzen. Spreker bej- toogt dan de wenschelijkheid van be scherming der zwangere vrouw legen den zwaren arbeid, niet alleen ia fabrieken, maar ook in het huisgezin. Ook heeft zij behoefte aan betere verzorging. Die be hoefte blij Tt bestaan voor de kraamvrouwj, voor de moeder, zoolang1 zij haar kind zoogt, of, wanneer zij dit niet kan doen, zoolang haar kind de verzorging vereischt die in de eerste plaats op den wegi der moeder ligt. Als maatregelen, die het groote gezin als. opvoedkundige factor van den èerslen rang mogelijk maken, noemt spr. verlichting van belastingdruk, ver hooging van loon in verhouding tot de talrijkheid van het gezin, desnoods met, verschuiving' van de lasten op de kinder- loozen en de ongehuwden, zuigelingen^ bescherming, opvoeding van hei meisje^ met het oog op haar toekomstige moeder plichten. Daarnaast bestrijding van zeden bederf, met name kunstmatige beperking va nhet gezin en van den onvermijdelijkenl uitwas hiervan: den abortus provocatus Heeft de staat bet recht, enkel omdat zijn belang het vordert, voor het moeder schap in den ruiuisten zin maatregelen te treffen, die de vrijheid van het individ,u aantasten? De staat heeft dit altijd gedaan" en zal het ook in de toekomst moeten doen. Spr. zelf zou inmenging van den staat ter bevordering van het moeder schap slechts begeeren, indien het niet anders kan. Voorop ga ons geestdriftig streven in de richting, die, naar wij mee- nen, de goede is. Door prof. dr. J. R. Slot e!m a k e r d e Bruyne werd een referaat gehouden over. loonregeling in betrekking tot bet kindertal. Deze spreker verdedigde o n een regeling, gebaseerd op het verzeke ringsstelsel nl. overnemen Van het risico van groote gezinnen, de kosten daarvan voor een deel te doen betalen uit dé staatskas, gedeeltelijk door den patroon en gedeeltelijk door den arbeider. Het premiebetalen zou spr. niet willen missen behalve voor de laagste loonen. Aan dit stelsel zijn moeilijkheden verbonden. Im- tners, men miste dan vaak betaling naar werkkracht, maar dit zou ondervangen kunnen worden door extra uitkeering voor hen, die uitblonken. Bij het debat werd dooi' den heer Kempers, burgemeester van Harderwijk, bepleit de kosten der verzekering van groote gezinnen geheel te doen dragen door hel rijk. Ook dr. van de Laar bepleit steun uit de overheidskas niet ate bedee>-. ling maar als een eisch van recht, eerbiediging van de overheid gen of zoo aan te vullen, dat hel doel bij hel totstandkomen daarvan nage streefd, bereikt worde. Ingekomen was een schrijlven namens H. M. de IConingiar-Moeder, instemming betuigende mei het Congres en verge zeld van een gift; van een schrijven na mens'den Prins der Nederlanden, eveneen een sympathiebetuiging inhoudende. Donderdag werd door dr. v d. Laar (lid der Tweede Kamer) een referaat-ge houden over. De sociale beleekonis van groote gezinnen; door pror. 'f. A. II van Loo uit Rijsenburgover- de moraal en het N. Malthusianisme Mr. M. J. A. Molt zé r, secr -directeur van het Cenlr. Bureau voor sociale advie zen sprak over het woningfvraagstuk in verband met groote gezinnen; de heer P. J. J. Haaze<voet, lid. 'der Tweede Kamer sprak over het N. Malthusianisme en vrouwenarbeid. Na een rede van mr. A baron v. Wijnbergen, lid der Tweede Kamer, over hel N. Malthusianisme en de pers, werd de volgende motie bij acclamatie aangenomen Overwegende, dat de openbare aaiv- bicding van Nieinv-Mallhusiaansche mjd- delen en hulpverleening per advertentie tegenwoordig meestal in min of meer be dekte termen plaats vindt, doch daardoori slechts in vorm is gewijzigd, in wezen onveranderd blijft en dezeldlte rampzalige uilwerking heeft, doet een dringend beroep op dere- gteeringj, om dc artikelen 45lier. en quater ;van het wetboek von strafrecht te wijzi Bij Kon. besluit van 23 dezer zijn opi- nieuw benoemd met ingang van 22 Mei tot burgemeester der gemeente Boschi- kapelle J Truymautot burgemeester van de gemeente Ivoudekerke H. P. baron van der Borch tot Verwolde van Vorden, tot burgemeester der gemeente Stoppeldijk P L. de Wael Uit Middelburg. Het Noorsche stoomschip „Senta" is gisteren bij Vlissingen gestrand en later weer vlot gekomen, het is heden in het droogdok te Middelburg op genomen, waar zal worden nagegaan, welke schade hel heeft bekomen. De bruto opbrengst alhier van den verkoop der Emmabloem is f 239 84°. o Uit .VlUilngen. Te VI i s s i n g e n is door geen der politieke partijen gebruik gemaakt van de gelegenheid om de candidaallijsten voor den gemeenteraad te verbinden, Te VI Ls sin gen worden dit maal d,e volgende regeeringsgoederen ver krijgbaar gesteld: 5 K.G. aardappelen 1/2 ons havermout; 1 pond peulvruchten; I pond gecondenseerde taptemelk; lens kaas, I1/2 ons jam:, 1 stuk kallzeep; Va pond suiker en I pond kïndcjrmeel en 2 ons Amerikaansch spek Gisteravond heeft le Vlissingen oen feestavond van de Padvinders plaats gehad, waarbij de Middelburgsche pad vinders voor het muzikale gedeelte zor- den terwijl zij ook deelnamen aan de bampscène. Verder werd do avond gevuld niet gymnastiek- en tooneelvoorstelling, alles met de bedoeling; propaganda te maken voor de padvindersbeweging. Onder de aanwezigen bevond zich o.a. de vice-admiraal W. J. O. Smit, com mandant der stelling van de monden, der Maas en der Schelde. Uit Walcheren. Distributie te Veere. Verkrijgbaar op bon 177, 21/9 ons suiker. Distributie te Koadekerke. Van 26 Apriï tot en met Oi'Mei 1919 is ver krijgbaar: op alle bons no. 189. 21/9 rijst; 195 1/9 ons vermicelli; '190 ons ma caroni; 196. 5 ons suiker, 201: 1 pak sagö; 206- 2i/a ons aardappelmeel. Op witte en roode bons no. 200 10 K.G. aardappelen. Op bon no. 19 der wit te lcinderkaart 5 ons suiker. Een on.9 scheerzeep bij de wed. G. Roose, per gfczin. 1 Uit Zulcl-Beveland In de Donderdag le Hoejidekens,- kerke gehouden jaarvergadering der Boerenleen- en Spaarbank werd de re kening en balans over 1918 goedgekeurd in ontvang en uitgaaf, respectievelijk op f 106.186 41. en f 76393.72 Tot lid van den raad van toezicht werd herkozen de heer P. W. Wouter* sen en als bestuurslid de heer Joh. Boone. Uit de giedane mededeeliugen, bleek dat de bank steeds in bloei toeneemt', en in een behoeft© voorziet Woensdag, 30 April, zal Krui- II i n g i n ter gelegenheid van den lOen jaardag van H. K II. Prinses Juliana een echt nationaal feest geven, zooals het dat meermalen in vroeger jaren placht te doen, uit kerkdienst, .school feest, optocht, volksspelen, uitvoeringen van muziek, zang en gymnastiek. heer P. J. Jager, le lüit. ter zee, dankte aan hel slot allen die aan de organ pee ring en liet welslagen van dezen avond hebben medegewerkt. Talrijke arbeiders uit de gemeente Cli nge zyn vla Vlissingen naar Havre vertrokken, 0111 in de omstreken dier stad bij landbouwers te werken. Het moet er voor hen nu juist geen Eldorado zyn, want eenigen zijn al te ruggekeerd. Uit Schouwen-"DUivelrud De voordracht voor ontvanger-grif fier van het waterschap Schouwe 11, Donderdag opgemaakt luidt als volgt 1. P A. G. van Dijk; 2. H. E. Beelaerts van Emmiclioven, "beiden te Zierjkzee. t> Uit Z ee u ws ch-V 1 aan de ren O. D Naar aanleiding van eene onlangs bij het binnenkomen van een Ameri kaansch stoomschip geconstateerde ver- ondicping' van de nieuwe haven wendde dc IC v Kooph. te Neuzeta zich tot den Minister van Waterstaat, met verzoek dc haven weder op diepte te brengen. Tiians is bericht ontvangen, dat het niel verstrekken van steenkolen het bag- gterwerk heeft vertraagd, doch dat dit zal geschieden zoodia de noodige steen kolen worden verstrekt. - Woensdagavond werd voor een tal rijk publiek in (hlet „Hotel der Nederlan den" te Neuzen tot steun dor Nacre- lxmt-h ulde door de fcooneelvteneenigi ngi „Vooruitgang is ohs Streven" een op voering gegeven van het toonöelspel ,,'tWas maar een loods". Vooraf sprak, de heer Stamperiui. Da Uit Zeeu wach-Vlaandereu I>. In dc Donderdag te C adz audi gehouden vergadering van de stemheb bende ingelanden van het Waterschap „de Watering! Cadzand" waren aanwezig 89 van de 110 stemhebbenden. De re kening' van ontvangsten en uitgaven over het dienstjaar van 1 April 1918 tot en met 31 Maart 1919 werd als volgt vast gesteld. ontvangsten f 47615.20 uitgaven f 44401.93, goed slot o p.f 3213 27. De verkoopprijs voor perceeltjes grond \verd voor 1919 en 1920 vaslgesleld op f 2000 per H A. 'Het voorstel lol verkoop van 8 perceeltjes grond werd toegestaan De heer A Risseeuw I Az. werd met 70 van de 73 uitgebrachte stemmen herbenoemd als lid van den dijlcraad1 der walerkeering van het Calamileuzc waterschap Tienhonderd en Zwarte. Het voorstel van het bestuur om de lijdelijke bezoldiging' van den ontvan ger-griffier ad f 750 als vaste bezoldiging aan te nemen werd verworpen; even eens om de jaarwedde van den water bouwkundigen ambtenaar te brengen op f 1600. Een voorstel van den heer J. Risseeuw om de bezoldiging' op f 1400 te brengen werd ook verworpen. Het. voorstel van den heer D. Luteijn om de jaarwedde op f 1200 te bepalen plus f 250 duurte toeslag' werd aangenomen De begfooting van inkomsten en uit gaven voor hel dienstjaar van 1 April 1919 tot en met 31 Maart 1920 werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf op een bedrag1 van f 43056.27 wa rb|| de polderlasten evenals het vorige jaar wer den bepaald op f 10 per H A PROV. ZEEUWSCHE VEREEN. TOT BESTRIJDING DER TUBERCULOSE. Gisterenmiddag vergaderde in de socië teit „SI. Joris" te Middelburg boven staande vereeniging onder voorzitterschap van den lieer I. H. Blum. Aan het door den secretaris, den heer A. J. Hoorweg, uitgebracht jaarverslag ontleenen wij, dat het ledental geen ver andering ondei^'ing gedurende 1918, doch dal in Maart jl. Ierseke en Serooskerke (W.) zich als leden hebben aangemeld. Herinnerd wordt aan de vergadering, be legd door de vereeniging ler bespreking van het uitzenden van kinderen uit de steden naar het platteland, en aan het vele werk, ten deze door mej. D. E. C. Deelman, de provinciale huisbezoekster, wier werk in laatstgenoemde kwaliteit ook zeer wordt geroemd. Zij bezocht ate zoodanig 51 plaatsen meermalen, waar van 7 alleen in verband met de uitzen ding van zwakke ondervoede kinderen1 Ook gaf zij onderricht aan de leerlingen van den cursus voor opleiding van huis- bezcekster; vier van de vijf leerlingen slaagden voor het desbetreffend examen. Uit het verslag der aangesloten ver- eenigingen blijkt, dat ongeveer 130 tuber culoselijders onder controle zijn, on dat voortdurend pogingen worden gedaan om voor deze lijders en hun omgeving alles te doen wat hun lijden kan verzachten en hun levensomstandigheden beter kan maken. De hoop wordt uitgesproken, dal de Provinciale Staten het subsidie aan de vereeniging zullen continueeren. D© opbrengst der Emmabloem bracht aan de vereeniging f 203,42. Mej. Deelman wijst er in haar over zicht op, dat ih Schouwen de actie voor het aanstellen van een wijkverpleegster levendig is, dat in Tholen nieuwe be weging voor het huisbezoek bij tuber culoselijders komt; dat in Zuid-Beveland 'Krabbendijkc, Rilland-Bath, Ivruiningen, ITsnsweert) dc toestanden nog steeds zoo. zijn, dat hetzij om principiëele, hetzjji om plaatselijke motieven, de tuberculose bestrijding niet ter hand kan worden ge nomen; dat men op Walcheren (Koude- kerke) meer belangstelling gaat voelen; Vcere, Gapinge, Vrouwepolder wel spoe dig wijkverpleging zullen hébben; Se rooskerke, Arnemuiden, Klevcrskerkc, Nieuwland nog steeds zonder wijkver pleging zitten, wat stellig niet in het belang is van de zieken; dat in Middel burg nog steeds een groot deel der dok toren zich met hand en tand verzetten tegen het tot stand brengen van cea consultatiebureau met registreering der tuberculosepatiënten en een goed georga niseerde bestrijding; dat in Zeeuwsch- Vlaanderen, behalve in Hulst en Axel. de lusl lot medewerking nog niet heel groot Naar aanleiding van het verslag vraagt de heer Bosdijk, afgevaardigd© van Schoondijke, of er bepaald bezwaar te gen is, dat een medicus mededeeling doet als hij een tuberculoselijder onder zipz

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1919 | | pagina 1