DDELBURGSCHE Binsfl&g 26 Februari 1919- Ü62c BINNENLAND. Uit Stad en Provineie. iNo. 47 «laaigoag Abo an. prijs per kwartaal te Mid delburg en bij de agenten in Vlissibjgen en floes f 1.80, per post f 2. Adre'rtentiên 20 cent per regel. Bij abonnement reel lager. Familieberichten en dankbetuigingen, ven 17 regels f 1.50. Bovenstaande advertentieprijzen won den met 20 toeslag verhoogd. ml provinciale staten EN de e. v. Vandaag is het de dag van candidaat- stelling voor de Provinciale Slaten alom te. pns land, volgens het stelsel van Even redige vertegenwoordiging. Als Igevolg daarvan zijn de kicsvereeni- gijogen gedwongen geweest de leden in (etdeelen in politieke vakjes, waarin som migen zich zoo wonderlijk thuis zullerf Voelen als iemand die zijn werk altijd in z5Jh huisjasje heeft gedaan en die nu in reui een uniform moet aantrekken. Hoe vele van de thans zittende vrijzin nige leden hebben bjj hun eerste yerkie- rSng reeds geweten of zij vrij-liberaal;, nqje-liheraal of vrijz.-detmpcraat waren? En hoevele van de proLesLant&ch-chris-i telijke leden hadden bij ,hun verkiezing het kenmerk van christelijk-historisch. of pnli-re vol ut ionnair Maar al betreuren we hel ook dat nu opk pl voor de Provinciale Stalen zoo- Véél kleuren -gezel werden op het palet ten het verkiezingsbiljet, toch kunnen We het zeker niet afkeuren düt er kleur gekozen wordt. Sr is een tijd geweest dat de rol ten kiescollege voor de Eerste Kamer de teenige taalt was, waarbij de politieke kleur in de Provinciale Stalen heteeltenis had. Voor de rest hadden die leden zich Killeen te bekommeren met polderzaken, fcndbouwkweslies, wegén e. d. m Maar die tijden zijn lang voorbij. De Prov. Staten zijn, eerst langzamerhand •n in den laats ten tijd zeer snel tot li- chfeïnen gegroeid, die over heiel wat an dere dingen te beslissen krijgen.' Voor de Zeeuwen is dat trouwens niets nieuws, want lang vóór elders de Staten zich melt B»dere zaken dan de boven genoemde inlieten, hadden zij hier reeds 'een pro vinciaal bedrijf, n.l. den stoombootdienst «tenrmee de eerste bemoeienis mei sor «ïale kwesties haar intree deed in de «Utendebatten. In andere provincies heeft in de laatste jaren vooral de reeds ver-gevorderde provinciale eleclriciteits- voprziening een sociaal élement van ge wicht in de Stateiidiscussiesl gebracht. Bovendien is een "duidelijke neiging waarneembaar lottoeneming van den invloed pp de gemeentebesturen 'in tal Van salariskwesties, die ook een sociaal bólang vormen, verder in onderwijsza ken en gemeentelijke financiën. En zoo is het heel gewenscht dat bij de verkiezingen nog andere overwegin gen gelden dan plaatselijke bekendheid en kennis van polderzaken. Want over die sociale Zaken zullen de partijen heel Kaders denken, al lijkt het eind-resul taat van dat denken der verschillende partijen vaak veel meer op elkaar dan men uit 'de motiveering zo-u verwachten, en fel zullen we ook heelemaal niet ont kennen dat er een partij-indeeliug te fentaseeren zou zijn die, heel wat beier dan de nu bestaande groepeering, past op de kwesties waarop we hierboven tloelea. We hebben echter nu eenmaal niets beters, en er moet naar de huidige pnrtijen worden gestemd/ Hopelijk niet •hor 25 partijen. Naar allen schijn zul le* èr enkele der kleine niot meedoen. D*l kal echter eerst heden bljjken. We willen hier nog bijvoegen dat de dagen der stemmingen niet in alle pro vincies gelijk zïjh. Die zijn thans be paald op. 31 Maart Limburg; 2 April; Groningen; 3 April Friesland, N.-Holland, N. Bra- bfe»l> en Overijssel; 4 April; Drenthe; ■9 April Zeeland en Z. Holland, 10 April; Gelderland en Utrecht. was teruggekomen Tevens deelde hij mee dat Iiij alsnog in het ontwerp een bepaling zal opnemen, die de in richting voorschrijft van lokalen bij de fabrieken, waar vrouwen haar kinde ren kunnen voeden, zooals door Suze Groeneweg was gevraagd- steunregeling voor de RIJKS ambtenaren. De regeering heeft een aantal wets ontwerpen ingediend tot wijziging en ver hooging van alle hoofdstukken der Sta as- begrooting en van de beg'rootingen der staatsbedrijven, in verhand met een nieuwe steunregeling voor de rijksamb tenaren, aansluitende aan de uitkeering der volle 100 pet. der salarisverliooging van de Staatscommissie-Stork. nederland en de oorlog. Over de greens. Men meldt ons uit Aardenb,urg. Dezer dagen kwamen weer acht Duil- sche krijgsgevangenen de grens over. Door 's-nachts te loopen hadden ze kans 'gezien onze grenzen te bereiken. De m^'n- schen zagen er zeer haveloos uit en. klaagden over de slechte behandeling door de Belgen. De ontvluchten waren werkzaam geweest bij het herstellen der spoorwegen en vaak komt het voor dat de reizigers uit voorbijrijdende treinen met allerhande voorwerpen als fles- Schen naar de Duitsche gevangenen glooi en Dal het hierbij zeer hardhandig toe gaat blijkt hieruit, dal laatst een Bel gisch soldaat, die lot de bewakingstroe pen behoorde, door zijn eigen landge- noolen, zoodanig werd getroffen, dat hij aan de gevolgen "overleed. 9 Verbetering. Onder het bericht in ons vorig num mer betreffende den brief van dc Konin gin aan Clemenceau, was weggevallen de vermelding, dat dit een bericht was van den Parijschen correspondent van het .Handelsblad". •een verbod van arbeid der ge huwde vrouw. De vorige week werd in dje Kamer door Suze Groeneweg het opnemen van een verbod van arbeid voor de hkiwtie vrouw in de Arbeidswet, zoor pis in de bedoeling lag van minister Atüberse, krachtig bestreden De mi nister vergat in zijn repliek, waarin zich met het oog op den tijd zeer Op het kasteel Am er on gen. We lezen in de „N. R. Ct." Marechaussees en rijksveldwachters be waken het kasteel Amerongen, waar de gewezen heerscher van het Duitsche rijk met zijn echtgenoot© verblijf houdt. Wig door wil dringen tot het kasteel, heeft zich te vervoegen aan de woning van, den rentmeester, waar hem ecu kaartje van graaf Bentinck wordt overhandigd. Gewapend met dezen talisman, komt hij dan aan het buitenste bek tegenover een paar marechaussees te staan, aan wie hij dit kaartje heeft af te geven. Verder, gaande bereikt hij liet tweede hek en als hij er dan in slaagt de dpar op post staande bewakers eveneens te passeeren, ligt de toegang tot het kasteel voor hem open, dat zijn wereldvermaardheid te danken heëft aan het verblijf van derf gevallen vorst, die er met een kleine hof houding ingetogen en eenvoudig leeft, in afwachting blijkbaar van hetgeen hot lot of het noodlot verder over hen beschoren heeft. Onder de getrouwen, die Wilhelm II in zijn ballingschap zijn gevolgd en hem nog ter zijde staan, bevinden zich o m zijn opperhofmaarschalk von Gon- tard, generaal EchsdorJf, een vleugel adjudant en een kamerdienaar. De vroe gere keizerin heeft er o. a. een hofdame. Op Amerongen heeft de ex-keizer zijn aparte vertrekken; hij ontbijt en luncht daar alleen met zijn vrouw, twee men- schen, die oud zijn geworden en gedrukt gaan onder den invloed van d(e gewel dige gebeurtenissen, die hun levensom standigheden zoo radicaal hebben gewij zigd, en waarbij zij zich hebben neerge legd. De Keizei' maakt op het landgoed zijn geregelde wandelingen, maar buiten de hekken begeeft hij zich niet meer, waarschijnlijk zeer ten ongenoege van de zes Amerikaansclie journalisten, die er reeds geruimen tijd in den omtrek ver blijf houden, maar die den persoon van hun belangstelling nog geen enkele maal gezien, laat staan gesproken hebben. De keizerin leeft er oveneens zeer terug- getrokken, evenzeer als de grafelijke fa milie en de ho fhouding. Voor hl les wil men vermijden den indruk te wekken, alsof cr ook maar iemand op het kasteel daar thans voor zijn plezier leeft De Keizer heeft er wel eens wat blokken hout gezaagd, maar de verhalen over houthakken e. d. zijn verzonnen Onze zegsman, die een paar maat op Araerongen is geweest, en ons deze me- dedeelingen welwillend heeft verstrekt, vertelde in verband met de bijna absolute afzondering, waarin allen zich houden;, ook van dc groote ontstemming, die bij gelegenheid vol lof over de behandeling, die hier aan de Duitsche krijgsgevange nen te beurt is gevallen. Een ander maal heeft hij den Keizer, die zoo weineg moaelijk menschen ontvangt, gezien, maar niet gesproken. Wilhelm von Hohenzol- lern droeg toen gele schoenen, en groene colbert, een gele regenjas en een prjjs hoedje met een veertje. Hij had een baardje en een van zijn ooreu was met een verband bedekt, hij 'liep moeilijk. Alleen des avonds komt de Keizer in het grafelijke gezin en ook dan gaat het er alles heel eenvoudig toe. Onze zegs man heeft den indruk gekregen, dat men! op het kasteel, waarvan hel aanvanke lijk in de bedoeling schijnt te hebben ge legen het slechts drie dagen als verblijf voor den Keizer te laten strekken, niet zoo heel erg ingenomen is mot zijn aan wezigheid. Overigens verzekerde hij ons, daL alle geruchten omtrent een verblijf elders, uit de lucht zijn gegrepen. De Kei zer blijft voorloopig op Amerongen. Hij leest er geregeld couranten; alle aan hem en zijn staf gerichte schriftelijke bescheiden staan onder censuur. -De twaalf groote Daimler Mercsdes auto's, waarmee de Keizer en ziju ge volg indertijd over de grens zijn gekomen, zijn gerepareerd en naar Duitschtand te ruggegaan op twee na, die men lic-t vroe gere hoofd van den staat heeft laten be houden. Ook de keizerlijke Duitsche trein, waar van, evenals van de automobielen en wat daarbij behoorde, hier te landje schan delijk is gestolen, is eveueeus naar de Duitsche republiek teruggekeerd. o distributie bn productie. Stam boon en en erwten voor de zaai- en tuinbouwers. De minister van landbouw heeft, overwegende, dat zijn beschikking van 2 Januari ji. niet voldoende gelegen heid biedt tot den handel in sitam- of slokboonen en erwten bestemd voor den zaai in groenten tuinen en tojt den handel in tuinboonen, bepaald: dat brui ne en witte consumptiebo.onen engroe- vale grauwe en gele consumptie erwten, voor zooverre zij voor zaaizaad groen tentuinen iir aanmerking ko men en daarvoor worden bestemd, be nevens tuinboonen niet zullen worden gevorderd voor 1 Juni 1919. Ook na dien datum kan uitstel van inlevering door den betrokken regeeringscommis- saris worden gegeven. Voorts heeft de Minister bepaald, da# tuinboonen, als zijnde veldboonen, slechts voor den zaai zullen mogen worden verhandeld overeenkomstig de voor schriften gesteld in zijn beschikking van Januari, zoodal alle in genoemde be schikking gestelde voorschriften, even als de voor veldboonen gestelde maxi mumprijzen, ook op tuinboonen van toe passing zullen zijn. Het vervoerverbod van tujnbouwza- den is niet van toepassing op tuin- boioneln. Lupinen- en wikkenmeel. Dc minister van landbouw heeft verbo den lupinenmeel, wikkenmeel en pronk- boonenmeel en in het algemeen lupi nen er. wikken, welke voor andere doel einden dan voor zaden bewerkt zijn, te vervoeren of af te leveren. Regeeringsbloem en meel. De minister van landbouw heeft de inkoopprijzen van regeeringsbloem regeeringsmeel, met ingang van 4 Maart eerstkomende gesteld op resp. f 46.45 en f 39.45 per 100 K.G. ■opesl beperken, haar te beantwoorden, *adat hij in eerste instantie ernstige be- Keizer en Keizerin en bij de grafelijke jr/aren tegen het standpunt van Suze Groeneweg liad aangevoerd Het Volk kan nu meedeelen, dat de Minister, na afloop van de zitting, haar, onder aanbieding van z'n excuses voor zijn onwillekeurig verzuim, meedeelde dial hij van zijn aanvankelijk plan om het verbod van arbeid der gehuwde vrouw in de Arbeidswet op te nemen, familie gewekt was door de verschijning van het interview van prof. Lans in het „Handelsblad", dje bij den Keizer in consult was geroepen voor diens oor kwaal, waaraan het vochtige Nederland- schc klimaat blijkbaar geen goed doef Onze zegsman heeft op het kasteel geluncht met de Keizerin; hij vond haar toen zeer beminnelijk en zij was bij die zonder dat ongelukken, waren voorgeko men. Uit Vlissingen. - Aan het abattoir te Vlissingefa wordt 800.000 K.G. Amerikaansch spek. Versvacht, dat over de gemeenten in Zee land zal worden gedistribueerd. o Uit Zuid- Beretand De zeilmhkerswerkplaats van J. van de Velde te Wemeldinge is he dennacht door brand totaal vernield. De oorzaak is onbekend. Verzekering dekt de zeer aanzienlijke schade. Uit Zeouwsch-Vlaaaderen W. D - Bij de raadsvergadering te B i e r- vliet op Vrijdag jl. werd een telegram aan H. M. de Koningin verzonden, waar op inmiddels als antwoord een dankbetui ging Is ontvangen. Zaterdag a.s. zal aldaar ook een be tooging gehouden worden tegen den Land- hongcr van onzen onvriendelijken buur man. Overigens heeft de bevolking mei haar 1152 handtaekeningen van meerderjarige^ zich overtuigend' genoeg uitgesproken in zake de annexatieplannen. Uit Middelburg. Aan het jongste overzicht van de Nuts-Spaarbank alhier, onlleenen we de volgende cijfers betreffende de vijf Inleg .Terug "Saldo, betaling tegoed. 1914 f58.359 f 149.763 f 1463 111 1915 f 48.642 f 85.041 f 439 716 1916 f53.814 f 66,150 f 441166 1917 f 58.793 f 71.089 f,442790 1918 f 98.343 f 69.960 'f 185.838 Aantel' Aantal Nieuwe inleggers terugbet. inbrengers 1914 1625 1718 118 1915 1169 1114 98 1916 1302 938 118 1917 1473 1269 395 1918 1445 960 177 Het bespaard bedrag op scholen be droeg in de jaren 1914—'18 resp. f 4816, f 5027 f 5713 T 5412, f 7404, terwijl het aantal scholen waarpp het sparen is in gevoerd, 7 bedraagt. Heden is door den keurmeester van visch en schaaldieren alhier een n schol voor de consumptie afgekeurd en onder toezicht van de politie begraven. Hedenmorgen 's <>P de Vlasmarkt alhier een voor een wagen gespannen paard op hol geslagen; in de Seistraat kon het dier fot staan gebracht worden REDE Ds. J. v d BERG. Voor de Anti-Rev. kiesvereeniging „Ne derland en Oranje" heeft gisteravond ds. J. v. d. Berg uit Rotterdam een lezing ge houden in de Hofplëinkerk alhier over: „Democratie". Nadat tie heer mr. P. Dieleman de ver gadering met gebed geopend had waarna hij een kort openingswoord sprak, gaf hij het woord over aan ds. v. d. Berg Deze begon met te zeggen, (lat het democratiseeren der volkeren de leuze is van onzen lijd. Hieraan wil iedere politieke partijmeedoen, zelfs de li berale. Niet alle partijen hebben evenwel de zelfde opvatting omtrent het begrip de mocratie. Dit komL het best uit wanneer imen "de S. D. A. P., die op het standpunt der volkssouvereiniteit staat, tegenover de christelijke partijen stelt, die de Gods- souvereiniteit voorstaan. De beginselen der S. D. A J*, ten uit voer gebracht, zouden ongetwijefld ver scherping van klassestrijd- en 'socialisee ring van den staat tengevolge hebben. Wegvallen van standen en rangen zou evenwel den dood voor de gemeenschap beleekenen. "Wat betreft het streven naar gelijkheid van standen heeft Rusland en zelfs Duitschland ons in den laatsten tijd genoeg geleerd. Spreker betoogde vervolgens, dat het liberalisme geen tegenweer vormt tegen over de S. D. A. P., ja dat het liberalis me zelfs schpld heeft aan het voort woekeren van deze partij. Eigenlijk belij den beide partijen hetzelfde beginsel; ge zag komt niet "uit "God "maar dit den mensch. Maar daar de liberalen de conse quentie hunner beginselen niet aandur ven en de S. D. "A. P- dit Wel doet, wint de laatste partij veld ten koste der eer ste. Volgen^ liberale opvattingen kan g» volk een majesteit erkennen bij de gratie Gods. Zoodoende wordt het gezag cEus overgegeven in handen van net prole tariaat. De socialisten zijn, volgens spreker, dan ook niets anders dan de geesteskinderen der liberalen. Als aan de overheid het Goddelijk gezag ontnomen wordt, moet het noodzakelijk worden overgegeven aan het volk. Toch heeft zelfs prof. Valkenier Kips erkend dat het de christelijke arbei ders zijn geweest, die het land voor revo lutie hebben bewaard, evenals in 1903 een christelijk ministerie ons volk heeft gered. In het verloop van zijn rede ontwik- wikkelde fTs. v. d. Berg het streven der Anti-Rev. partij ten opzichte der demo cratie. Het volk is een groot organisme in de hand Gods, en aan clat volk moet recht gegeven worden, invloed uit Te oefenen op de regeering. De liberalen offeren alles op aan gemeenschap, de socialisten aan "het be ginsel. Juist hier tusschen 'in slaan de aDli-revolutionnairen. Deze willen het volk zijn rechten doen handhaven en beplei ten. Dat mag dan ook gevraagd wofden, daar de souvereiniteit Gods op den voor grond staat De overheid is ons door God opgelegd, doch evenals de overheid heeft ook het volk z'n rechten. Alleen langs dezen weg komen we tot vrijheid, consciëntie-vrijheid inzake onderwijs en religie.' Maar deze weg leidt ook tot uitbreiding van het kiesrecht. We zien ook de gevaren van het volk in .het parlement, maar toch. het volk spreekt zijn tegenwoordige lagjan ntee. Niet op straat moet de strijd worden gestreden doch in de Kamer. Maar voor alles God moet staan boven meerderheid en minderheid, want waar dit niet het geval is, wordt de minderheid' onderdrukt. De anti-rev. partij kan daarom sleua geven in de echte richting der demo cratie. Groen v. Prinsteren cn Kuyper hebben al getracht het volk in gezond-democra- tische banen le leiden. Reeds m 1898 drong eerstgenoemde aan op een zuiver der volksvertegenwoordiging en Kuyper heeft al sedert 1874 geijverd voor een wetboek van arbeid. In de democratische stroomiug der anti-rev. partij ligt liet dus ook, aan liet volle meer invloed te geven in dB bui- tenlandsclie politiek. De beschuldiging van conservatief en veactionnair wordt daarmede geheel van ons afgeworpen aldus spreker. Evenwel iö het ons een èere conservatief te zijn ten opzichte van onze beginsjelejh. Hoewel de S. D. A. P. de antipode ia der anti-rev. partij, houdt ook zij' vast aan de beginselen van Marx en kan ons dua niets verwijten. Dr. Kuyper werd dikwijls tieschuldigd reactioimair te zijn ten opzichte der sta- kfngsWetten, doch zelfs Troelstra,, Henrl Polak, Roland Holst en Domela Nieuwen- huis hebben allen moeien erkennen dal deze wetten geen belemmering zijn ge weest voor de vak-organisatie. Ten slotte wees spreker er nog op dat onder algemeen kiesrecht algemeont* reac tie dus onmogelijk is. Nog dreigt er gevaar met bet oog op da stakingswetlen. Onlangs nog heeft Troel- slra, kort nadajL h ijfzich ten onzent „ver gist" had, op een conferentie -te Bern verklaard dat het bolsjewisme oofc voor de S. D. A. P. van nut kan zijn. Dit alles deed ds. v. d Berg dan ook den wensch uitspreken de anti-rev. partij! 'te steunen zooveel dit mogelijk is, terwijl hij hoopte dat ieder der aanwezigen bij, zich zeiven zal kunnen zeggen ik heb als Christen-democraat geleefd, ik hoop als Christen-democraat te sterven. Na dankzegging1 werd gelegenheid ge geven tot debat waarvan echter geein 09- bruik werd gemaakt. Hierna werd de vergadering door dien heer Dieleman gesloten. kerknieuwe „Fonps Aanpakken." Ondergeteekenden, daartoe gemachtigd door hel comité van „Aanpakken", heb ben met de grootste zorg en nauwkeurig heid de rekening en verantwoording na gezien en met de bescheiden vergeleken) en hebben daaruit geconstateerd daf het zeer omvangrijke beheer van den heer W. van Oeveren te Wolfaartsdijk ten be hoeve van "het fonds ^Aanpakken" van da ontvangen gelden en gemaakte onkosten over het jaar 1918 in de beste orde is opgemaakt en de eindcijfers accoord be vonden. Daarom hebben, zjj met vollq vrijmoedigheid, .onder dankzegging voor de groote zorgen en den velen arbeid, ge noemden heer volledig© decharge ver leend van zijn gehouden beheer. Gedaan te Goes, den 4en Februari 1919. K BRANTS. J. J. HOMBURG. Er is een oommissie ingesteld door de afd. Walcheren van de Ver- eeniging van Cbr. Onds. en Ond.-esseo in Ned. cn Overz. Bez. om bijdragen te verzamelen voor een eenvoudige» gedenksteen op het graf van wijlen de» heer Wielemaker, den bekenden Big- gekerkschea schoolman en zendings vriend. Gelden voor dat doel s.v.p. te zenden aan F. de Hullu, Korte Heereu- gracht. Middelburg, en W P Calliber, Souburg. ONDERWIJS. HANDEL, NUVERHHKD BN TKSCHERIJ. Zaterdagavond werd te Bruinisse een algemeene vergadering gehouden van de óoöneratieve Mossel verkoopvereeniging afd. Bruinisse, ^waarbij het sommige ©ogenblikken zeer rumoerig toeging. Door den voorzitter C. Hoogerheidft werd verslag uitgebracht van de vergade ring te Utrecht. Daar werd besloten 5S cent per ton le eisclien voor uitvoeroon- senten en administratiekosten, voior de vereeniging. In de vergadering te Brulnissa werd besloten daartegen protest aan le tee kenen en niet meer te betalen dan 15 cent voor uitvoerconsenten en 5 cent voor administratiekosten. In de vorige vergadering was reeds be sloten een onderzoek in te stellen ho© het met de financiën der vereenigiiig stond. Daar van Ierseke veel meer mosselen verzonden werden dpn van Bruinisse, en daarover groote ontevredenheid bestond, werd nu besloten tot afscheiding over fce gaan. Ieder zal persoonlijk zijn schuld vordering indienen bij den secretaris den afdeeling en deze zal z© afdragen aan het hoofdbestuur. Ieder zal persoonlijk als lid bedanken, zoodat men dan tot liquideeren moet overgaan. Te Utrecht waren ook afgevaardigde» van Philippine, Graauw en Ierseke. Van het hoofdbestuur Ierseke was slechts do voorzitter aanwezig, zoodat men bij af wezigheid ran den secretaris dadelijk tot

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1919 | | pagina 1