42 Woensdag 19 Februari 1919« »«2' Jaargaas 'ibo nu. prijs per kwartaal te Mict- fSeEb-arg en "bij de agenten in Vlissjfingen en Goes f 1.80, per post f 2.— Advertentiën 20 cent per regel. B^j abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen toi 1—7 regels f 1.30. Bovenstaande advertentieprijzen wor de* met 20 o> toeslag Verhoogd. «BDACUTEN OVER DEN VftlIJKERENBOND be deuren, van een der oommissie- k,icoera van de Vredesconferentie zijn opengezwaaid, en "Wilsion heeft aan de •wereld als re&ullaal van het commi.sso- riae? overleg het ontwerp voor den Vol kerenbond voorgelezen E» wij, neutralen, die niet meegevoch ten hebben, en nu ook niet mee beraad slagen, wij luisteren dandaclitig naar hei-geen daar in Versailles ook over onze toekomstige positie op de Aarde beslist ■wyordL en hebben bij ieder®, opwellende gescEachle over het góede en het niet- góexlO van dezen Volkerenbond het ge voel, dat de opinie van een neutraal van neen beteekems is, welke opk, dat 'wij nebben mee ,le doen, zoodra daartoe gê- le^eatheid is; en dat het er niets toe doet of wij af of taiefc in extase opzien naar <lai voor onze nuchtere oogen opgetrok ken wnoder •Wïj hebben niet meegemaakt de uit- patfencle ellende die de oorlogvoerende volken hebben geleden en we hebben wel eens gedacht dat ons verlangen naar het wegbannen van den. oorlog ver, ver weg nJopSt zo® innig kèn zijn als dat van de mmsdhen uit de oorlogslanden zelf. En we hebben gedacht dat wij daarom scher per 'die neerbuigende lijnen zagen, dia Wu reeds naar desillusie wijzen Maar in dat opzicht hebben we ons vergist, want de stemming in de overwin nende oorio.gslan.deii getuigt nog' neele- tolaal niei van de algemeen® menschen- fiefde, die we vroeger een eersten öisch vtjar een volkerenbond achtten. Waarom de Volkerenbond er'dan tóch zjal komen? Omdat er enkele sterke, stuw- lalaehten als Wilson werkelijk uit Ideaal beginsel aan meewerken. Maai- ook omdat op het oogenblik, na die ellende van rïfc oorlogsjaren geen verantwoordelijk staatsman durft zeggen dat hij niét wil' meewerken aan het voorkomen van nog eeito zoo'n beproeving. En ten c(erde ook omdat voor alle oorlogvoerende landen tlhna als een fel-dwingende noodzaak aeldt, dat ze ter wille van hun financaèn jji eerstvolgende periode niet kénnen <tetoken aan voortzetting Van de ontzag-' Ihke bewapening'die een moderne oorlog blijkt te eischen. Misschien is 41ic laat ste 'drijfveer de sterkste van allen lan zoo hebben we nu gekregen é©n eenzijdig dooi- een der partijen njjjgerichlen Volkerenbond, die de anderen bij" Stemming lmn toelaten, «Be aan de leden de verplichting op telt iedere oorlogsbedreij^ng aan arbi trage te onderwerpen, op straffe van een gewöpenden dwang van alle anderen sfewen; idfle bij een dreigenden oorlog tusxehen *iet-leden eerst hen tot toetreding üdt-5 taoüdigt, en andera „slappen zal doen." ter voorkoming van .den oorlog, en ter Weaflechting van het geschil fd6e het wonder hoopt te doen van een (beperking der bewapening tot liet laag ste peil dat overeen te brengén is met de ohtionaie veiligheid en de deelneming aan strpf-expedities kKe de belofte allegt te zullen trachten en humane arbeidsvoorwaar- te verkyjjgen en te handhaven. 'Am staat het er, en we gelooven dat fefe-f pok zoo geprobeerd zal worden, de bovengenoemde redenen. Maai' we gelooven niet dat bereikt zal worden wat men er mee beoogt; emdat fuel nft de periode van uitputting die op dezen oorlog volgen moet, de illusie ▼an die eensgezinde onbaatzuchtige ge- aftmelijke wereldheerschappij zal worden ifltejiaiudhaafd Of het een misdaad is, dal int te spi'i tóf:», kiplaats van mee te werken tot het aanwakkeren van de geestesstemming die •vopr den groei van zoo'n volkerenbond «nodig LsY Och, we zouden het misdadiger vróden als we meewerkten aan het schep- eeocr illusie waarin we zelf niet ge 5jo(0ven Wie op zoo'n illusie vertrouwt 'ióppt mcei gevaar zijn eigen belangen te fcotaöcfeeten, dan wie -rijm oogen open houdt ytaoT mogelijke verwikkeling. Met eigenbelang blijft ook in een vol kerenbond zijn sterke, leven-geveta.de •toftiacht behouden, die Wet in de heele na- ümir heeft. En moeten wq nu gelooven in het heil vis® een onpartijdige wereldheerschappij ia handen vim een volkerenbond die be gint met de beperking van de deelnemers bö» dc beraadslaging over di;n opzet, tof ■en die in den oorlog aan één kant ston- dón Die Zjelfa de neutralen niet nitnoodig- i&e aan deze c*on6ÜtueexTerid£ beraadsla- deel te nemen, en die tie andere ïVirtVtgsjji-orp nM alPee» niet fcjwrtte, mjrar met uitgesproken minachting bejegende, (zie de kjoloniënparagraaf) en .onmisken baar op hen doelt met de voorwaarde dat alleen zij kunnen worden toegelaten en dan taog met twee derde der stemmen die „effectieve waarborgen" hebben ge-< geven van hun oprechte voornemens de Internationale verplichting na te komen. Zóó'n Volkerenbond i s niet een lichaam waarvan een onpartijdige wereldheer schappij is te verwachten. Wc vreczen ook nog iets anders. We geven al weer dadelijk toe, dpt het er niets toe doet of wij hier zoo denken, en ol' wij het zeggen, maar als wij, kleine neutralen, ons móeten aansluiten, mogen we toch wel in gedachte houden wat ons te wachten staat. Hoe ver zal de bemoeiing van den Volkerenbond zich uitstrekken ia kwes ties van hiimepLahdschen aard? In het Ontwerp wordt alleen gesproken van geschillen die dreigen tot oorlog le leiden. Maar laten we dan Loch niet ver geten, dat zoo'n geschil heel vaak, zelfs meestal, niet voortkomt uit diplomatieke kwesties, maar uit binnenlandscha toe standen. Sproot de Spaansch—Amerikaansche corlog niet rechtstreeks voort uit de sympathie en steun der Amerikanen aan de opgestane Cubanen legen het moeder land, Spanje? Vond de Boerenoorlog niet haar directe aanleiding in de regeling van het stemrecht der „uïtlanders" in Trans vaal^ Was de eerste Balkanoorlog niet onverholen een uitvloeisel van den toe stand der Grieksche, Servische en Boel- gaarscbe bevolkingsdeelen in het Turk- sche Rijk? Was de directe aanleiding tot den grooten oorlog niet gelegen ny de Groot-Servische beweging in de Servische fandsdeelen onder Oostenrijksch bestuur? Nog sterker; was de groote interna tionale strafexpeditie onder graaf Wal- dersee tegen China de voorlooper van de strafexpedities die de Volkerenbond belooft was die met gericht legen op standelingen in het Cliineesche Rijk, dus tegen een binnenlandselie beweging? Kent niet ieder rijk, en speciaal ieder groot rijk, binncnlandsche moeilijkheden, die lot precies dezelfde toestanden kun nen leiden welke we hierboven opsom den als oorlogsaanleiding? Wat beteekeat het dan als in 't Ont werp de taak der hooge contracteeren.de partijen wordt omschreven als: 'netwaar borgen van territoriale integriteit en de bestaande politieke onafhankelijkheid det Bondsleden tegen „buitenlond&che juni vallen"? Dan beteekent dit: dat die Vol kerenbond zich zal móeten bemoeien niet alleen met diplomatieke kwesties, maar met allerlei goschillen van binnenland- schen aard. En dan herinneren we ons weer, dat hel groote werk door dien vroegeren, nu geheel vergeten Volkerenbond, de Hei lige Alliantie van 1815, bestaan heeft in een actie tegen de vrijzinnig© studenten beweging in Duitschland in 1817; een strafexpeditie tot steun van Spanje in zijn strijd tegen de opgestane koloniën in 1819, een gewapende interventie tegen op standelingen in Zuid-Italië ia 1820; een gewapende interventie tegen op standelingen in Spanje in 1828; een mislukte interventie legen een op stand in Portugal Lu 1827; een nog weel erger mislukte bemoeiing met iden onafhankelijkheidsoorlog van de Grieken tegen Turkije in het volgend jaar. Durft iemand bev -ren dat het he'd der menschheid er mee gemoeid was die bewegingen te onderdrukken, omdat zij tot oorlog aanleiding gaven? Of durft Iemand dat te beweren van dergelijke bewegingen nu-' Staat niet het Britschc rijk met zijn ne telige 'Iersche kwestie aangewakkerd door Ieren nit Amerika; met zijn in Zuid Afrika broeiende moeilijkheden dóór een na tionalistische beweging, met ^ijn opnoer- mogelijkheden in Voor-Indië, aldoor bloot aan verwikkelingen die even goed oorlogs bedreigingen zijn als „builenlandsche aan vallen"? Én zou nu een "Volkerenbond het aangewezen en werkelijk machthebbende lichaam zijn, dat onpartijdig recht zou spreken in zulke gevallen van natuurlijke ontwikkeling der wereldloestanden'1 Er ligt een fletfenkeUik-ooïiservgjjteve sjrekking in determ van het ontwerp, volgend welke de „bestaande politieke onafhankelijkheid' van alle 1 staten zal orden gehandhaafd. Tta maakt 'biet nu niet mooter Hoor le zeggen dist de ontwefs van den volkeren bond liet zoo beter bedoelen. Die ontwer pers, Wilsön voorop, zijn binnefl korten tijd "weei ambteloos burger. En we her inneren eraan dat Metternich die de Hei- tïge Alliantie bij baar geboorte bestempel de. met den naaln „een luidklinkeud. niets", ten slótte diezelfde alliantie ja ren achtereen gebruikt heeft voor het steunen van zijn reactionrraire politiek En iuni ten slotte terug te keeran tot het .belang, van .txns zelf, zullen wij een gerust hart een kwestie als die van de Schelde kunnen toevertrouwen aan de iiüspraak vau een Volkerenbond zoo een zijdig samengesteld als hij nu is Zullen wij vrij blijven van een bemoeiing van dien Bond met binnenlandsche aangele genheden, wanneer b.v. de in Indië wo nende Japanners een soortgelijke moei lijkheid verwekken als die van de En- gelsclie uillanders in de mijndistricteu van Transvaal, waarbij die Japanners den steun hebben van de regeering van Ja pan-1 Kan ook niet hetzelfde gebeuren met dc Chineezen? En zelfs met verzet van inlandsche vorsten En als we erkennen dat het zoo erg niet zou zijn dal wij en anderen niet meer geheel baas in eigen huis zouden zijn, mits het algemeen belang van het menschdom ei* door"gediend worde, dan vragen we weer f dat algemeen belang ei' door gediend zou worden. We twijfe len, omdat we nog altijd te veel eigenbe lang zien bij de rechters. Laat Nederland zoo spoedig mogelijk zich bij den Volkerenbond aansluiten. Dal kan niet anders. Maai laat het er op ver dacht blijven, dat die schepping den heil staat niet zal brengen. KAMEROVERZICHT. Tweede Kamer Zitting van Dinsdag. We hebben gister meegedeeld in onze tweede oplage en thans herhaald in onze eerste oplage wat de heer Kle ere koper vroeg in zijn interpel latie over de loonregeling van het spoor wegpersoneel en wat de Minister van Waterstaat daarop antwoordde. Pat het daarmee niet uil zou zijn was te voorzieneer vólgde dan ook een motie- Kleerekoper. Maar ar volgden ook nog andere mo ties en het curieuse daarvan was dat. die nog verder gingen dan die van den in terpellant. Dc heer Klcerekopcr bepaalde er zich toe in zijn motie te vragen voor zieningen te treffen tot kwijtschelding van de afloopende kortingen voor het pen sioenfonds. Maar de katholiek Hermans bestreek in zijn motie een breeder terrein door aan) den Loonraad onverwijld op le dragen vóór eind 1919 voorstellen te doen om trent grondloon, periodieke verhoogingen en pensioenkortingen. Tevens sprak hij in die motie zijn dank uit over de beslissingen van derf Minister, daarbij echter de billijkheid uit sprekend dal hel grondtoon bij de eerst volgende loonsverho.oging nog een kwartje hooger komt, nl. op f 3, en dal er „ver andering" behoort te komen in de be staande pensioenkovtingen. Daarna kwam de heer v R a ve ste ij n, die in eens maar een i'liuk bod deed dioor een minimumloon van f 30 per week te vragen, en eindelijk kwam oog de heer v. d. Laar met een wensen tot loonsverhooging in verbond met kin deraantal. Bij de beraadslaging over deze molles heeft de heer Lely op de kern van de moeilijkheden gewezen. Grooter tract© - men ten zijn slechts mogelijk door ver hooging der tarieven. Maar terwijl de re geering de directies wel kan dwingen tot verhooging der Zoenen, zijn de directies niel vrij hun tarieven op te voeren. Dit kan alleen als de Staat het bedrijf m 5ian- den neemt. Do Minister kan nu niet an ders, en de Kamer geve hem een rugge- steun voor zijn verdere handeliugerf. Daarom zou de spreker vóór de motie- Hermans stemmen. Ook de lieer Dresseihuys zei met groote instemming vóór die moü'e te zul len stemmen, en de heer Bongaerts bleek er pok mee ingenomen, al verlangde hij geen motie, wanneer de Minister vol doende toezeggingen deed. Avond zitting. 's Avonds voortzetting van dc behan deling der oorlogsbegrootiug. In het vervolg van zijn rede besprak de heer v. Ravcsteiju hvt optreden der militaire overheid tegen politieke ver gaderingen, in. n te Middelburg en V J i s s i n g e ;i tegen vergaderingen der Communistische Partij. Hij vroeg den minister, wat de reden is, 'flat ©en mili taire commandant m Zeeland nog aldus optreedt, en of het zin heeft, het militair gezag aldaar nog te handtiavon. hij vroeg verder den conmiandaöt van Walcheren,, die een Icind heeft geslagen en nesv.e<y veroordeeld werd, te ontslaan Voorts kwam de heer ,Wijk op tegen den sleur en het laat-maar-waaien-S} Steen; de heer Deckers ever de inkwartie ring, en de heer Tér Lu au over de mi litaire uitgaven. DE DIRECTEUR DER l 31. Naar het Vader!, verneemt, is dc re den, waarom de heer La Gro gemeend heeft ontslag te moeten nemen als di recteur van de N. U. M. te zoeken in hel feit van de reorganisatie van dit lichaam, .naai' aanleiding van de daar over gevoerde debatten in de Tweede Kamer De lieer La Gro ziet zich daar door vaai zijn belangrijkste werkzaam heden ontheven en voor hetgeen over- blijfl, voelt bij niet veel meer. Zijn ver trok zal 1 April reeds plaats hebben HEI' BEGIN DER BESPARING. De minister van oorlog heeft op het wetsontwerp tol wijziging der oorlogs- begrooling voor 1918 een nota van wij zigingen ingediend, in verband znel ver minderingen van uitgaven, die mogelijk zij'n geworden door den ge wijzigden toe stand, die ingetreden is nadat de twee de buiteugewioon-crediel-aanvrage voor 1918 zijn departement had verlaten De verminderingen zijn in hoofdzaak van drieërlei aard Ten deel© vloeien zij rechtstreeks voort uit de sedert 14 No vember j.l. verminderde legersterkte, ten deele is de besparing het gevolg van het annulccren van aangedane ver bintenissen en het stopzetten van wer ken en leveringen en een derde aanleiding tot vermindering is, dat de gelden in 1918 voor werken en leveringen aangevraagd, niel geheel verwerkt konden worden. Dc totale besparing kan, naar het zich Üians Iaat aanzien, voor 19IS op ten minste 33 m i 11 i o e n gulden wor den geraamd. DISTIÏIBCTIE EN PRODICTIE. Taptcmel k-p oeder D© minister van L., N. en H. maikt b>- kend, dat dioor handelaren bij het rijks kantoor van melk en zuivelproducten be stellingen kunnen worden ingedbnd op laptemelkpoeder. Het heeft nu mijn aandacht getrok ken, schrijft de Minister, dat, lerwijf er groot gebrek aan melk bestaat, het ver bruik van melkproducten, die als aanvul ling van hel melkrantsoen beschikbaar zijn gesteld en regelmatig gedistribueerd worden, belangrijk kleiner blijft dan door mij aanvankelijk geraamd is. Het is uit dezen hoofde, dal ik nogmaals uw aan dacht op deze producten en op mtu hooge voedingswaarde vestig. Gecondenseerde taptemelk met suiker bevat per K.G. de voedend© bestanddce- len, die iu 3 liter taptemelk voorkomen en bovendien ongeveer 0.45 K.G. suiker; hel gehalte aan de belangrijkste voedende bes landde el en is hel volgende 0,5 pCt. vet; 10,5 pCt. eiwit; 56,5 pCl suiker (waarvan 44 pCt. rietsuiker en 12,5 pCt. melksuiker). 2,5 pCt. zouten; 30 pCl. water. Dit melkproduct kan voor alle doel einden ui de plaats van melk gebruikt worden; na verdunning met een dubbele hoeveelheid water kan net geormkt wor den bij de bereiding van dranken (cho colade, koffie en spijzen (pap), terwijl het onverdund op het brood lean worden gesmeerd, evenals jam of stroop. De minister heelt vastgesteld voor taptemelkpoeder 1. een maximum groothanaelprijs van f 125 per 100 K.G.. inclusief verpakking, geleverd franco station van bestemming, spoor, boot of laatste veer.- 2. een maximum tusschenhnndelprijs ran 1.30 per K.G. 3. een maximum kleinhandelprijs van t'0.15 per een" tiende K.G (St.cl.) ten, werd op een der dagen van de vorigs week voor dit doel een vergadering betejji in de Chr. school. De heer Klem©pier zetle uiteen op welke wijze èn waarom zulk een vereeniging moet worden opge richt en spoorde aan tot deelneming. Reeds Zijn 35 leden ingeschreven, 'ér- wijl zich dagelijks nog nieuwe leden aan melden. o Uit Zuld-Beveland Maandagavond trad in het school gebouw te N i s s e op de heer G. H. Kersten, oud-gereformeerd predikant le lerseke, om voor de kiesvcrecniging op cud-gereformeerden grondslag haar be ginselen bloot te leggen. Een talrijk publiek, belangstellenden ea nieuwsgierigen, was opgekomen. Uit de toespraak bleek, dat bet verschil met de anti-revolutionairen eigenlijk alleen he slaat in het precieser front maken tegen den vaccinaliedwang en oen krachtig n>r zei tegen allerlei verzekeringen en verze keringswetten. Men is voor vrijheid, doch deze, steunende op den bijbel, en predikt volkomen onderwerping aan de overheid, mits de eere Gods niet aangerand wordt In geen geval werkstaking, want het ver korte loon zal God straffen evenals over matigen arbeid. De in echten preektoon uitgesproken rede was zakelijk, niet persoonlijk. o Uit Tholcn. Meu meldt ons uit het eiland Thoten Maandag begon de victorie' Er wórdt weer olie geleverd, nog wel ^.gedistribu eerd", maar toch znet het vooruitzichLfdat regelmatig zal worden verkocht en dat niet meer tegen het reuzenbedrag van f 0.44 maar ad f 0.25 per liter, nog wiel' ^reusachtig" voor Velen, maar toch riiel zóó, dat ze niet te koopen is door velen. Alzoo verlost uit ons isolement van nacht- pilverlichliug. Tholen heeft steeds van gas geprofileerd, nu Stavenisse,.Smaer diek en Scherpenisse van het eleetrisoh licht, maar St. .Annaland^ Vossemeer eo Poortvliet zijn de nablijvers gebleven. Ec is daar van carbid gebruik gemaakt, maar dat ging óok zoo ver het voeten had. Groote zorg om deze té krijgen tegen het schijntje van f 1.65 per K.G en dan bij mondjesmaat. Nu het met meer zoo njoo- dig is, komt deze afzetten zelfs te veel vernamen wij dezer dagen in sommige dorpen Enfin' het licht komtl Moge Idee- dingstoffen, levensmiddelen, enz. spoedig volgen. -o Uit Zeeu wsich-V laan der en W. D. To B i e r v I i e t zijn ruim 70 nieuwe leden toegetreden bij de nfd. van hel' Groene Kruis, dank zij de oropagmda "an den heer Hemmes, gemeentearts, die Maandag j 1. en Maandag vorige week een spreekbeurt hield, die telkens vrij" goed cczocht was. De Pensioenparty hieid ook een open bare vergadering, en haar ledental van 145 steeg tot 16a. BINNENLAND CRISIS AAN MAR!Ni Hel ligt in de bedoeling, na h-it eten minister van marine op diens verzoek teverkenen ontslag uit rijn ambt, den minister van binnenlamlsch® zaken, jhr. inr. Ruys de Beerenbrouck, te belasten; met het beheer van het departement vR-n marine. Uit Stad en Provincie. Uit VI is Si II gen. ei'.eden ween waarschuwde een machinist van een van Vlissingen komen den treiri zijn collega van een( van Roo sendaal komenden trein, dat bij het sta tion Woensdrecht con dwarsligger op dc rails ïrfg, die laatstbedoelde trein mos-st pa&seeren. Uit de ligging werd Opgemaakt, d it hier vermoedelijk moedwil in hel spel was Door de oplettendheid van eerst- bedoelden machinist is ecu déraillement voorkomen. n marechaussee werd met 'net ge beurde In kennis gesteld. Uit Walcheren. Distributie te Veere Bmu 135 overleggen bij Rijksboterhon 4e periode en op bon 136 2u. ons sui kar' vanaf 02 Februari a.s Distributie te V r o u w e p o: 1 d r In de week van 21 Febr tot en met 27-Febr. is verkrijgbaar op bon 92: 2iê ons suiker; bon 93: ly2 ons kaas; bon 94 2i,ons rijst (indien voorradig); bon 95 bij boterbon 3 overleggenbon 21 - ons erwten, bon 22 2 ons. br. hoonen Natfeit te Zoutelande ongeveer een week geleden reeds in beginsel be sloten was een burgerwacht op te rich Polderbenoemingen Bij Kon. besluit van 17 dezer zijn benoemd tot dijkgraaf van den WilhelminapioL- dor (Walcheren), F. P. Polderdijk, te Nieuw- en SI. Joosland. tot voorzitter van hel bestuur der vvaterkeering van de calami teuze pol ders Oud-Krmpenhofstede en Mogóprs- hil. C. L. Dorst Jz., te Stavenisse tot plaatsvervangend dijkgraaf van. den Rapenburgpolder, A. J van Nieuwen- huyzen, te Arnemuidcn; tot dijkgraaf van den Kramerspoidee Sl PhiiipslandA A Geelhoed, te St. Philipslaud; tot dijkgraaf van deu Egbert-Petrus polder, C G de Vrieze, te Wolphaarts- dijk to! plaatsvervangend dijkgraaf van den Jacobpolder, W S. de Vlieger, te 's Heer Arendskei-ke tol plaatsvervangend dijkgraaf wanden. Eerste - BathpolderJ. A. Boot te Ril land, tot voorzitter van het bestuur der waterkeering van het calamiteuze wa terschap Tienhonderd en Zwarte f. Eras mus. to Cadzand STUKKEN GEMEENTERAAD GOES Centrale keuken. Voor de a.s. Donderdagavond te bou- dcil gemeenteraadsvergadering is o.m in gekomen een schrijven van het bestuur der Centrale Keuken, waarin,/ naar aan leiding ran gemdakte opmerkingen, wordt betoogd, dat bestuur en personeel er stee _s op bedacht zijn de zaak zoo zuinig mogelijk te drijven, hetgeen trouwen^ uit (te cijfers over 1918 wel blijkt. Voor bet verleende crediet van f 5000 heMtde C K. een vol jaar gewerkt, terwijl daar van tevens nog een vierde deel der op richtingskosten werd betaald. Dit bedrag is vergeleken bij ander© plaatsen zeer laag 1c noemen. Wat het te veel koken "betreft, wx»-dt' opgeïnerfct dat in elke C. fL dagetij ka 30 40 porties over worden ffTookt, dit over schot wordt echter altijd iir de beuken verkocht. Spoorwegpersoneel ©a vrachtrijders, d,«f

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1919 | | pagina 1