C II - - No. 29. JDlnsdag 4 Februari 1919» i<>2* Jaargasf Aboan. prijsi per kwartaal te Mid delburg en bij dö agenten in Vlissingen en Goes f 1.80, per post 1 2.—. Advertentiën 20 cent per regel. WJ abonnement Teel lager. Familieberichten en dankbetuigingen ten 1—7 regel» f 1.50. Bpvenata^ide advertentieprijzen wordan mA 20 <gj koeslag verhoogd. 015 RAADSELS VAN „ELET GRAF DER REPUTATIES' Dien bijnaam heeft Zuid-Afrilca in het ftngelsche Rijk. En het heeft dien n.et gestolen. De knappe mannen, uit Enge land er heen gezonden als staatsman of Ws soldaat, kwamen bijna allen teri.rf met 1de bescliamende erkenning van een mis lukking,, of althans met een paar droe vig geknakte veeren in hun pluim. Het is er altijd ènders dan men denkt. Wie daar kwam uit Europa, ge tuigde bij zijn terugkeer dat de samenle ving dapr lieelemaal niet leek op wat hij zich als een variatie, zelfs njet op wat bdj zich als een slerke variatie op Euro- peesche toestanden had voorgesteld. En al» hij dan een jaar hier terug was, begreep hij de berichten in de couran ten over Zuid-Afrika niet meer. De ka- feidescoop draait daar onophoudelijk rond, de steentjes liggen telkens anders, de mensclien zijn er ieder oogenblik weer pnders gegroepeerd dan een oogenblik Ie voren. En de Boerenvrienden hier te lan de, in wie nog altijd het enthousiasme ,qit den Boerenoorlog voortleefde met het kinderlijk geloof aan een ideaal Bóeren- type- eenvoudig, ruw maar eerlijk, taai, Onbuigzaam, stoer, een type waarover iedere tijdelijke overheersching heengaat *ls een golf over een rots, die Boe renvrienden hebben de berichten uit Z. Afrika vaak niét künnen gelooven, voor- ktl riet wat de houding der leiders tegen Bver de Engelschen betreft. i Op 't oogenblik is het erger dan ooit. Generaal De Wiet en generaal Her- zög, door nationale vergaderingen der Boeren naar Europa afgevaardigd, om te xragen wat de Vredesconferentie, en na tuurlijk ook Engeland, te zeggten heb ben over het zelfbeschikkingsrecht voor 'de Boeren, zien zich hun passen gewei gerd door de regeering) van hun ouden aanvoerder en medestrijder, gieneraal Botha, die zelf kort te voren wel op iareg is gegaan naar de Vredesconferentie «n die als laatste bondschap in Kaapstad achter liet de verklaringdat een onaf hankelijke Z. A. republiek niet binnen het gebied der practische politiek is gelegen. En als Botlia in Europa komt, vindt M) daar als een der in Engeland meest bewierookte) woordvoerders van het Engelsche Rijk, zijn oud-medestrijder Smuts, eten man die in het begin van den Boerenoorlog de menschen deed Roeien van koortsige verontwaardiging Soor de felle aanklacht tegen het Engel- #che rijk, geschreven in zijn vermaard baek: „Een Eeuw van Onrecht1'. Probeer nu maar niet dat beeld van 1 heden le verklaren uit de herinnerin- i^n van 't verleden. Maar maak ook niet de fout om nu Btaar eenvoudig-weg Botha en Smuls te bestempelen als verraders van hun volk. «Want dat zijn ze naar onze meening steker niet. En tracht ook niet de verklaring te vinden in persoonlijke ijdelheid, die Botha en Smuts te vriendelijk maakten tegenover éf Engelschen, welko hen in een mach tige positie pliatslen en hielden. Want daarmee verklaart ge weer niet de hou- ioin" van de velen in Z.-Afrika die "hen volgeiu, dio nog altijd de meerderheid zijn. en bij wie geen ijdelheïdsoverwegin fro vau betaekenis meetellen. Wat dan de verklaring is? We zullen ons er wel voor hoeden ons als explicateur van dat warbeëld op le werpen. Te minder nu Reuter en de pjsl-censuur wel do meerderheidsmeenin- gen, maar niet da minderheide uitingen doorlaten. Maar alleen willen we wijzen op een factor die hier gewoonlijk vergeten wordt, die hier geheel genegeerd werd in de dagen van het enthousiasme van den Boerenoorlog, en die ook voqjhij gezien wordt door de Groot-Nederlan ders, welke terwille van de taai-eenheid *ns thans tot warmte trachten te brengen voor de nallojialislische partij, d. i. de partij van De Wet en Herzog. We bedoelen den factor van het in heems ch Engelsch element in Z.- Axrika, van de daar geboren of voor goed wonende Engelschen, 'de South Africans. Vcoral voor ons, Hollanders, is het goed, de beteókenis van. dien factor niet uit het oog le verliezen, willen we niet de kans loopen, dat te groote verwach tingen over de gevolgen van .stamver wantschap uitloopen op geduchte teleur stellingen. De Hollanders die tijdens en na den Boerenoorlog terugkeerden uit Transvaal hebben wel door hun verhalen over de w e r k e 1 ij k e verhouding lus- schen Boeren en Hollanders er toe bij dragen, dat er hier zuiverder begrip pen ontstonden over hetgeen wij voor onze „stambroeders" kunnen zijn, en over hetgeen wij voor hen niét kunnen, zijn. Maar nog altijd blijkt het noodig tegen verkeerde inzichten te waarschuwen. Jn de jaren toen de ^Boeren in hun pio- iniers- en zwervers-bestaan geen gelegen heid lot goed onderwijs hadden, hebben wij hun bezorgd: eerst de predikanten en 'onderwijzers, en later bij de vorming der republieken: da ambtenaren en het spoorwegpersoneel, en enkele journalis ten Maar al kort vopr den oorlog voel-< den de. Boeren dat ze ons niet meer moedig hadden. Maar laten we ons er dan ook thans Vcor hoeden door partij-kiezing in dat onderling geschil der Afrikaanders, de verdeeldheid te verscherpen, die de mees- ten hier slechts onvoldoende kunnen be- ordeelen. Dat is trouwens de reden waarom we hier op deze plaats en niet onder „Buiten land" deze zaak in 't licht stellen. 6 a We zullen den lezer niet met cijfers vermoeien, maar als we zeggen, dat de „wij" die dit schrijven toevallig ook uit persoonlijke ervaring de raadsels van Z. Afrika een beetje hebben leeren kennen, dan wil de lezer misschien wel op go/ag gel-ooven dat het Engelsch element in Z -Afrika zeer sterk is; dat het in de sleden meestal ovorheerscht, maar dat er ook heele streken zijn waar raen meer Engelsche dan Hollandsche boeren vindt. En als we u bij zoo'n Engelschen boer brachten op het (oogenblik dat hij zijn Knapschen jongen (kleurling) in onver- Valscht Kaap-Hollandsch een opdracht geeft, wat vooral bij het tweede en derde geslacht geen uitzondering! is, al blijven ze zelf Engelsch spreken dan zcudt ge nooit denken dat hij een En- gelscbman was, want er zijn er velen die ook uiterlijk hetzelfde type zijn ge- •worden als een Kaap-Hollandsche Boer. li ij is een Zuid-Afrikaander. En waarom ook niet? Worden in den Amerikaanschen reuzenbrouwketel niet allerlei nationaliteiten door elkaar koost, Engelschen, Hollanders, Duitschers, Neren, enz., lot ze er uitkomen als onmis kenbare Yankees, waarvan de eerste ge slachten nog iets van hun oude ras heb ben, en de latere zuivere Amerikanen zijn! Die Engelschen in Zuid-Afrika be halve dan een deel der bevolking van de gouddistricten wonen daar om er te blijven. Ze voelen zich geen Engelsch- man van Engeland meer. Alleen een on derdaan van het British empire. En als FEIIlLtrtl, GEKOCHT. Nasar het Httgaiseh vssn CttARLBS SABVICB, *4;. Hij vloog vooruit, met zijn revolver in da hand liep tegen een paard aan. Naast het paard stond Lavarick, hij worstelde »et Sylvia. Neville wierp zich op den man als een bliksemstraal zoo snel en doeg hem tweemaal met het houvast van *ijn revolver. Lavarick liet Sylvia los en wierp zich op Neville. Er schitterde iets in de duisternis. Neville voelde een felle, hevige pijn in zijn schouder. Het volgend (■ogenblik liad hij Lavarick ,ondor den voet en het mes was op een afstand ge- vporpen. Een blinde woede bezielde Neville en. *Jn handen klemden zich om Lavarick's heel en dio keer was zijn einde zeer nabij toen Neville een hand op zijln arm voelde oen bevend stemmetje sprak vlakbij atja Kfcn" ftNoen, heen, Jack, do® da! ni»t" ze er een tijdje zijn, komen ze zelfs heel vaak in verwantschap met Boerenfamilies aeor huwlljk van de kinderen. Want de liefde stoort zich vaak heel weinig aan nationaliteit, als de jongen en het meisje buren zijn. In de Kaapkolonie heeft dat al een eeuw lang doorgewerkt. En uit oiezelfde reden is het heel begrijpelijk dat in ,deh Vrijstaat, waar het toeval (de wezigheid van handelscentra en mijnen) geen sterke Engelsch© nederzettingen bracht zooals er wél zijn in de Kaap kolonie, Natal en Transvaal, dat daar in den Vrijstaat de Hollandsch-nationale Partij haar vruchtbaarslen bodem heeft Maar als er z'oo'n sterk blijvend ele ment van Engelschen is, dan is het ook uitgesloten dat Z.-Afrika eeumaal een zui ver Hollandsche staat wordt. En dan is er o,ak veel waarheid in de bovenbedoelde afschoidsboodschap van Eotha, waaruit we den meest teekenenden zin wcordelijk hier willen aanhalen: „Ik kan slechts herhalen dat een republiek in Zuid-Afrika alléén mogelijk is wanneer beide rassen haar verlangen. Daarom ligt zij niet in het gebied van practische poli tiek,- en iedere poging om haar af te dwingen zou uitloopen op bloedvergie ten, en op het verscheuren van het poli tieke lichaam". Nu welen we wel dat de tegenover Botha slaande nationalisten zeggen: als zoo'n uitspraak van beide rassen in El- zasz Lotharingen niet noodig is, behoeft ze ook niet geöischt te worden in ~7. Afrika. „Wiaardfn kan die duisende En gelse waf na die Boeren Oorlog bij die Iwee Republieke ingevoer is, nie oo'k, die pad gewijs word nie, zooals die Franse doen mei die Duitsers wat hulle na 1871 in Elsas-Lotharinge geveslig'd het?" zo(o vraagt A Keet in het jongste nummer van „dé Toorts". Maar voor 't oogenblik hebben dé stem men van dien aard nog weinig sympathie bij ons kunnen wekken voor zoo'n plan tot gewelddadige uitdrijving van een be volkingsdeel. En zelfs kunnen we be grijpen dat een deel van de Hollandsche Afrikaners daar ook niets voor voelt, evengoed als 't verklaarbaar is dat de „achterveld-Boer" die. zelden met de En gelschen ïn aanraking komt, de denk- leelden «leunt van hen in wie de oude Engelschen-haat en het nationaal bewust zijn geen plaats laten voor de erkenning' van de aanspraken van hun Engelsche mede-ingezetenen. Wie van die twee partijen' het juiste ipzicht heeft in de toekomst? We verwijzen naar het begin dezer beschouwingen. Het is een raadsel. We zien in deze tijden zulke ongelooflijke teekenen van heel© volksverhuizingen dat èlles mogelijk wordt. Maar zoo lang de Engelsche Afrikaanders daar b 1 ij v e n d wonen, zoolang is er geen zuivere, olge- hneene Boerenrepubliek mogelijk. Misschien wel dén gemengde, onafhan kelijke staat. Wie weet wat er in het En gelsche Rijk broeit. We zijn nog pas aan het begin. Maar dan staat men voor een ander vraagstuk dan nu door de Na tionalistische Partij aan de otrdë is giesteld. DE BELGISCHE GEZANT. Fen bericht uit Brussel sprak dezer dagen van het aftreden van baron Fallon als Belgisch gezant in Den Haag, maar werd achterhaald door de tegenspraak, dal men daarover in Brussel aan Buitan- laDdsche Zaken niets van wist. Thans echter meldt Vaz Dias weder uit Brussel dat baron Fallon den wensch l© kennen heefl gegeven van zijn post te worden ontheven. Hij is het niet waard." Neville liet los en Lavarick strompelde overeind. Zijn lange klauwen van handen voelden aan zijn keel, zijn oogen, die bijna uit hun kassen rolden staarden met waanzinnigen angst naar zijn aanvaller, Neville schudde hem door elkaar, zoodat alle tanden ,uit zijn mond dreigden los te gaan.-. „Lavarick", zei hiji piet een stem die vrees aanjoeg door haar 'onnatuurlijke koelheid. „Ik zal je moeten dooden!" Sylvia beefde over haar geheele li chaam en kwam met een zwakken kreet naderbijmaar Neville gaf haar een wenk weg te blijven. Zijn gezicht was spierwit, zijn lippen stijf op elkaar gedrukt, zijn blauwe oogen schenen vlammen te schie ten De woede van een sterk man is vree set ijk om aan te zien ,maar o,ok prachtig en niemand kan de diepte beseffen van bewondering en vereering, die het hart tot overstroomens toe vervulde van het jonge meisje ,toen zij haar broeder en beschermer aanzag ,die door zijn recht- matigen toorn was herschapen in een halve godheid. ,,Ik zal je mloeten do,oden, Lavarick!" herhaalde fef. van Emmichoven, V. M. Krepal en L. Deeiemans. VOOR DE GROOTE GEZINNEN. Naar aanleiding van een aanvrage van de afdeeling Eindhoven der R. K. Midden- slandsvereeniging bij den Raad van Eind hoven om subsidie in den vorm van hypotheek voor te, bouwen woningen, heeft het bestuur der afd. Eindhoven van den Nederl. R. K. Bond voor groote gezinnen den Raad van Eindhoven ver- zocht, de gevraagd© subsidie te verleenen, doch onder voorwaarde dat tien procent der te bouwen woningen, ruimt© moei Meden voor gezinnen van minstens zeven per&onen, en zonder dat de huurwaard© van die woningen hooger wordt giesteld, dan die der overige met kleinere ruimte. SNEEVLIET ZOEK? De heer Sneevliet, de bekende agitator dezer dagen uit Indië te Rotterdam aan gekomen, moet nog daar zijn, doch is niet le vinden, zegt de Tel. Hij had aan de politie opgegeven, dat hij logeerde bij dr. Van Ravesleyn, waar men hem reeds gezocht heeft. Ook het Revolutionnair Comité weet niet, waar hij is. De politie wist mede le deelen, dat hij Zaterdag naar Amsterdam zou vertrekken. B31I8IU1I. PROV. STATENVERKIEZING. De Liberale Unie he©ft tot candidaten in den kieskring Hulst gesteld d© hoe ren: R. G. E. Nolson, Terneuzen; Ph. .T. van Dixhoom, Axel; L. J. Geelhoedt, Terneuzen; J. Stolk, Zaamslag, en G. Vo gelvanger, Hulst. In den kieskring Zierikzee zal de Liberale Unie de volgend© lijst van candi daten indienen: A. van der "Weijde, J. Wi van Oever en, B. Gil jam, allen aftradend; mr. H. Potvliet, J. M. van den Bont, G. Blom, A C. vian der Vliet, H. E. Beelaerts DE REGEERING EN DE EISCIIEN VAN 'T SPOOPWEGPERSONEEL. Op een vraag van den heer Kleereko- per betreffende loonregeling van het spoorwegpersoneel Is de minister van waterstaat bereid nu de beslissing der regeering1 ten aan zien van de looneu van het spoorwegper soneel uiterlijk 8 Februari zal worden genomen zijn. standpunt ten dezen zóó tijdig aan de Kamer mede te deelen, dat indien noodig en gewensclit daarover in de Kamer nog kan worden van gedachten gewisseld, alvorens de minister zijn eind oordeel aan directies en personeel ken baar maakt? luidt het antwoord van den Minister van waterstaat: Zoodra de ondergeteekende, Ier vol voering van de hem bij algemeenen maat regel van bestuur opgedragen taak, om- trenlt de loonregeling voor het spoor wegpersoneel een beslissing zal hebben genomen, zal hij gaarne bereid zijn daar- óver met ide Kamer van gedachten te wis selen. Naar zijin gevoelen 'brengt echter een juiste opvatting van de op hem rustende verantwoordelijkheid niet mede, dat zijn aan de beslissing (en grondslag1 te leggen standpunt vooraf door hem aan het oor deel der Kamer wordt onderworpen. De ondergeteekende ziet zich derhalve genoopt de gestelde vraag ontkennend te beantwoorden. ïn verband met do beslissing die deze week de Minister van Waterstaat zal ne men ten aanzien van de officieele vast stelling der nieuwe loonregeling voor het spoorwegpersoneel is tegen Maandag 10 Februari a.s. te Utrecht een buitengewoon congres belegd met de besturen der aan gesloten plaatselijke afdeelingen, om na der te overwegen wat zal moéten gebeu Lavarick hief de handen op. „Geef mij lijd laai mij spreken," hijgde hij met heesche stem. „Ik zal je pi het geld geven Neville wierp hem neer en sloeg zijn hoofd twee of driemaal tegen den harden grond. „Jou hondl" zei hij bij iederen stoot, „jou addergebroedsel 1 J© bent niet in staat rond te kruipen onder fatsoen lijke menschen. Je wil mij Daar" hij zwaaide hem weg „sta op en blijf bui len mijn bereik. Wacht blijf daar staan! Sylvia, ga na,ar huis terwijl ik met dien man praat." Zij aarzelde een oogenblik .draaide zich om en ging heen, nu en dan vol om zich heen- kijkende. „Nu," zei Neville met opeengeklemde tanden, „je hebt je leven te danken aan haar weet je dat?" Lavarick voelde zijn keel nog ett nog buiten adem; hij' maakte een ver schrikt gebaar om toe te stemmen. „Goed danv Maar neem een tweede en laatste waarschuwing van mij San de laatste, hoor je? Ik geef je tot morgen ochtend zes nur. Als ik je dan nog vind, wanneer ik op dat nur in hel kamp Sloom, schiof ik je onmiddellijk dood, aWL een hond. Wacht want Lavarick, met een leelijken blik uit zijn scheeve oogen, maakte zich gereed heen te gaan. Het paard was al lang naar het kamp terug^je- loopen „ik dacht niet dat je je leven nog eens in de waagschaal zou s tellen en toch heb je het gedaan. Wat was je doel, Lavarick?" De man keek hem zwijgend aan; loen liet hij de oogen zinken. „Een man van mijtn jaren laat zich hiet graag op den kop zitten door een jontjen man zooals jij," zei hij, „en de jonge man nen hebben er mij leelijk mee gesard. Ik had geen kwade bedoeling met haar. Ik wou het yan je winnen ,dat is het' eenige." Neville ,niet wetende ,dat Lavarick ge- s'pionneerd had toen Sylvia's vader ster vende was,wist niet of hij die reden; moest aannemen voor zijn poging tot wed voeren van Sylvia ,ja of neen. „Zeer goed," zei hij. ,,Een volgenden keer zal je er zoo goed nie{ afkomen •vriend .Maak dat je weg komt. Denk er aan, de jongens zullen morgen vioor een anderen begrafenisondernemer moeten zorgen als ik je in hef kamp vind Ga heen." 1 lavarick tötókftj dadelijk v*n d» loe ren voor het geval de voorgestelde rege ling der directies door den Minister on gewijzigd zal worden aangenomen en du® met de wenschen der organisaties geen pf onvoldoende rekening zal zija jcehoudeaj, NEDERLAND EN DE OORLOG. Onze schepen en het rnntsoétf uit Amerika. Reuter verneemt uit Washington, dAI zeven en tachtig Nederlandsche schepen^ door de Vereenigde Staten overgenomen^ onvoorwaardelijk zullen teruggegeven woe den zoodra zij in een Amerikaansch© ha ven aankomen. De restricties vóór export belreffenifai gerst, mals, rogge, haver, boonen, erw ten, suiker, broodgranen, zemelen, vee voeder (met zemelen vermengd meel), ka- loenzandolie worden ingetrokken. Onderhandelingen worden geopend mei de Nederlandsche, Dcensche, Zweedscli® en Noorscho regeeringe-n over do beschik baarstelling van nog Vierhonderdduizend ten maïs. De heer v. Vo lie n ho ven. Öe re- burger van Antwerpen. Zondag heeft de gemeenteraad van Ant werpen in tegenwoordigheid van vele be langstellenden op plechtige wijze de ge zanten van de Vereenigde Stalen, Spanje en Nederland ontvangen. De burgemeesten begroette hen namens de stad als groote. vrienden van België en verklaarde: Alk wij in de meest sombere tijden vol ver trouwen zijn gebleven in de eindoverwin ning van het recht, is dat voor een groot deel te danken aan den voortdurendea( steun en de vriendschap van do gezan ten, die onze belangen behartigden. D® burgemeester herinnerde aan dc Iragiscliaj dagen van de arbeiders-deportaties em zeide, dat de neutrale gezanten al het ma- gelijke hebben beproefd voor de veilig heid der Belgen. Dank zij hun tusschen^- kemst, is menig conflict vermoden. Maa»! vooral door hun werken op het gebied! der levensmiddeleuvoorziening zullen hu* namen in de herinnering van allen gegrifl blijven en in de annalen der geschieden)"® werden vermeld. Daarna werden hun de diploma's va* eereburgerschap overhandigd. Van Vollenhoven dankte en zeide, dat hel voor de Nederlandsche regeering eert groote voldoening was geweest, hulp t® bieden naar de mate haror middelen e* epn steun te zijn voor de Belgische bet* v'olking, vooral voor die van Antwerp«®, die als gevolg van d© oorlogsnoodzaak naar Nederland moest vluchten. Vervolgens sprak hij over do zwakÜ geesten, die zich voor wpre Vlaming** trachtten uit te geven en tweedracht willen zaaien, maar dia er niet in slaag den, de eerlijkheid en de trouw van hei Belgisch volk te verminderen. Daanut prees hij de Antwerpsche kunst Brand Whitlock en Villa Lobar betuig den op hun beurt hun dank voor de be'- wezen eer. Zij herinnerden aan de nof, wolke Antwerpen tijdens den oorlog heefl gespeeld en eindigden met hun beste wen schen uit te spreken voor d© ontwikW» ling en den bloei van de havenstad Anf- werpea en geheel België. MSTRntUTIR EN PMPILTB. Spek uit Engeland. Zondag is te Rotterdam uit Engelani aangekomen het Nederl. sa. „Import" me® een lading spek. Crisis-enquete commissi®. Het secretariaat van de Crisis-enquêtCh commissie is thans gevestigd Reinken- slraat 20, Den Haag, alwaar alle stukken voor deze commiss.e bestemd moete* worden gezonden en waar de secretari® der commissie voor hen, die mededeelin-1 gen willen doen in het belang van d® enquête, iederen morgen tusscflien 10 ea lli/a uur is te spreken. stemming gebruik en Neville, na le heb ben staan luisteren totdat zijn voetstapi. pen waren weggestorven, keerde lang zaam naar de hut terug. Lavarick's vol harding hinderde hem en h;ij begreep hent niet. Hij wist, dat de man een lafaard warf en dat er een belangrijke drijfveer moest wezen om hem de poging te laten waken* die Neville onverwacht" had doen misluk ken. Misschien hadden de „jongens" hem| aangezet in de hoop ,diat Neville iover hen® zou beschikken. Lavarick was niet be mind en men kon hem best missen. Syl via stond aan de deur van de hut "oaaM Neville uit te kijken. „Is is hij weg?" vroeg zij met ee« stem, die een weinig beefde. „Voor goed weg," zei Neville. „Jack! Je meent toch niet „Neen neen," zei hij met een IachjéV „ofschoon hij het wel verdiende en hel zon zijn lot geweest zijn als jij er niet b§ geweest was. Ik bedoelde dat hijvoo® goed weg is. Het kamp zal een van zij* sieraden moeten missen Schrik maai4 niel Syl. iWe zullen hem niet weerzien.!" ♦tPardi vd*Töiig#.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1919 | | pagina 1