Woensdag 29 Januari 1919*
Uie.
No. 24
162* Jaargaas
^oog. prijs per kwartaal te Mid-
xjip.&urg en bij de agenten in Vlissingen
en '&oes f 1.80, per post f 1—
Aöverleotiën 20 oent per re.
Bij abonnement yeel lager.
Familieberichten en dankbetoigtngsn
Tsja 'A~7 regels f 1.50.
?£>"vensütande advertentieprijzen wor«iai
met 20 */t toeslag vwhoofd.
WAT ONZE INDUSTRIE
BEDREIGT.
Het begint al voelbaar te worden dal
en moeilijke dagen vp|Or onze industrieën.
*n handelsbedrijven zullen voortvloeien
*üt de rantsoeneerin® welke de Geasso-
eerden ook nu, na den wapenstilstand nog
Öoor de economische overeenkomst van
ons (afdwingen, en waarbij onze aanvoer
strikt wordt geperkt tot onze eigen be-1
hoef te.
Voor onze katoenweverijen die in het
bijzonder voor Azië werkten, zooals de
Itwentsche, voor de cacaofabrieken die
het grootste gedeelte van hun produc
tie over de grens zonden, en. vpor de
»bargarinefabrieken die in dezelfde po
sitie verkeeren, voor die en nog an
dere zal de doorvoering van dat stelsel
eenvoudig de ondergang beteekenen, ter
wijl de industrieën der Geassocieerden
den wel zullen zorgen op de plaatsen
van afzet worlel te schieten.
Ataar het blijkt dat het niet alleen gaat
om onze export-industrieën.
De x-correspomdent van lie tHandels-
folad, die herhaaldelijk toonde zeer na
bekend, te zijn, mfet de economische
regelingen, deelde dezer dagten mee
„Het is ons bekend, dat een zeer
groote Engelsche zeepfabriek hier
reeds enorme hoeveelheden verpakte
ceep heeft doen aanvoeren en deze
eenvoudig buiten distribut^e-auka-i?
teilen om in den vrijen handel heeft
willen brengen. Daar is ten slotte
een stokje voor gestoken, doch het
feit zelf is er niet minder teekenend
om.
Terwijl de Geassocieerden ons. óók\
wat aangaat de grondstoffen voor
de zeepnijverheid, zeer schraal rant-
soeneeren, zoodat ter nauweraood
voor de éigen behoeften voldoende
aanwezig zal zijn, gaat men van
Engelsche zijde onze industrie, die
zich niet verweren kan, eenvoudig
doodooncurreeren. Het zou te dwaas
zijn, "wanneer men dit werkeloos
aanzag regeering' kan haar aan
dacht aan deze quaestie niet ont
trekken.
Bet helpt niets of we nu al dikke
«borden zoeken om de ons aangpdane be?
jegeningen le kwalificeereu voor wat ze
waard zijn. Het beroerde van het geval is,
dat de wereldschearschte werkelijk dwingt
lot algemeene rantsoeneering, niet alleen
ons, maar ook van andere volken.
Echter zullen zij' in ons land die in
de nog steeds doorwerkende stemming
,«tan hun anti-Duitschheid ons steeds toe-
poepen dat wij pns „naar het Westen
moeten wenden", toch wel in gedachte
dienen te houden, dat zulk een wijze van
(uitvoering dier ranlsoeneering onze re
geering zal dwingen tot verweermaat-
rqgelen, inplaats van. lot toenadering.
DB 5 PCT VAN DE
K. O. T.
Door de w e t worden de be-
gnootingen van alle uitgaven
des Rijks vastgesteld en „de
middelen tot dekking aan-,
gewezen.
Art. 123 Gr. W?h
Wen lieeft de Opzienbarende meedee-
hng kunnen lezen dat de N. O. T. inge-
tplge opdracht van de Nederiandsche Re-
gaering en ten behoeve van 's Rijks schat
kist vanaf 1 Februari a.s, een bedrag van
5 pCt. zal heffen over de factuurwaarde
t)aa alle goederen door bemiddeling van
deze maatschappij uit het buitenland bc-
fcwkken.
Dus een particuliere maatschappij
«pwnt dat is de N. O. T nog altijd heft
een belasting ten bate der schatkist. En
•dit is nog merkwaardiger, omdat een wet
tot heffing van die 5 pCt. invoerrecht
met bestaat.
Ja, de zeer enkelen, die de Kamer-
stukken thuis krijgen, weten wellicht, dat
ia het ónlangs ingediende wetsontwerp
lot goedkeuring van de economische en
ünanciëele overeenkomsten met de Ge
associeerden ook twee bepalingen voor
komen, waarbij de heffing kan worden,
bepaald van een (irrvfoer)recht tot ten
fcoogste 5 pCt. Van de factuurwaarde van
hüe goederen ter verkrijging, waarvan
de bedoelde overeenkomsten zijn ge-
sloten.
Waar dat wetsontwerp is nog geen wet.
Hel afdeelingsverslag js er nóg niet eens
«ver uitgebracht.
Eo toch wordt nu reeds door de ïie-
goering aan een particuliere maatschappij
niet aan haar gewone ambtenaren op
fadragen die 5 pCt. met ingang van Za
terdag a.s. te heffen.
We zijn er zoer benieuwd naar of de
Kamer, die reeds vooraf toegepaste be
palingen looit goed zal keuren. Al was
het alleen reeds om de zonderlinge con
sequentie, dat de hier bedoelde goederen
van uit landen der Geassocieerden dien
last van 5 pCt. wel zullen dragen, en de
goederen van elders niet.
Lel mooiste is, dat niemand van te
voren weet of door hem ingevoerde- goe
deren al of niet met 5 pC(. belast zullen
werden. Want de economische overeen
komsten, waarin de hier bedoelde goede
ren opgesomd staan, zijn wel aan
Kamer voorgelegd, maar niet publiek ge
maakt.
Blijkens de Mem. v.Toel. is de bedoe
ling van deze heffing "éen „matige risico
premie" aan de regeering te verschaffen
ter dekking van het verlies, dat zij waar
schijnlijk lijden zal bij de financiering
der aan de Geassocieerden te verstrekken
credieten. De „N. R. Ct." merkt terecht
•op, dat het wetsontwerp de bepaling zou
moeten bevatten, dat de heffingen onmid-
dUlijk zullen worden gestaakt, zoodra het
door de Regeering te lijden verlies in zijn
geheel is gedekt. Zoolang die bepaling
er niet is, kan het blad 'de vrees niet
onderdrukken, dat de Minister ran Finan
ciën nog andere oogmerken heeft dan
een matige risicopremie te heffen.
Maar behalve dat is het zeker ceu bij
•os gelukkig 2eer ongewone methode dat
een fiuanciëele last die op het geheele
rijk drukt, zooals die crediot-verleening,
werdt verlicht door een heffing van som
migen, wier zaken zich toevallig naar liet
Westen richten, en die in veel gevallen
5 pCt. zieg. leggen op grondstoffen en
halfproducten waarvan het voortbestaan
van onze export-industrie in hooge mate
afhankelijk is.
Minister De Vries is wel verre van
gelukkig in zijn voorstellen.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Dat de heeren Smeenken Kuipers
uitvoerig, en de heer Staalman ter
loops den melkoorlog te Amsterdam be
spraken, is voor dit nummer, waarin
veel ahder nieuws plaats vraagt, een aan
duiding waaraan we niets toevoegen, zon
der ons geweten bezwaard te gevoelen.
De hoofdpersonen zijn zij miet, en hun
oordeel bracht geen nieuws.
De sociaaldemocraat Rugge heeft
gister een uitvoerig pleidooi gehouden
voor loonsverlio.oging voor de landar
beiders. De heer Wintermans (r.-k.)
is opgekomen voor de belangen van de
kleine landbouwers en drong aan op
krachtigen steun van de varketnsfokkerij
en op speciale kunstmeslvoorzieniog van
de zandboeren, en de heer D e c k Ie r s
heeft in het bijzonder de aandacht der
Kamer gericht op het pachtvraagstuk,-
dat hij een machtvraagstuk noemde
waarbij de pachter aan den slechtsten
kant komt.
En als we hier nog aan Koevotegen
dat de heer Staalman in Minister van
IJsselsteyn miste de daadv ten hate der
n iojïjbedeelden, en dit mei zijn. van ouds
bekende overdrijvingen aanvulde, en dat
de heer van Hels dingen, nogeens
herziening der jachtwet bepleitte, dan
zijn we het lijstje van deze zitting rond
geweest.
BE ACHTURIGE ARBEIDSDAG.
De Minister van Arb. deelt in de M. v.
A. "betreffende zijn begropling het vol
gende mede
Een normale arbeidsdag van 8 uren
in fabrieken en werkplaatsen sluil, naar
de meening van den minister, niet in.
dal een zelfde maximum zou moeten
wtorden gesteld voor allen loonarbeid zon
der onderscheid. Wel wordt invoering
van den achturen dag overwogen voor
stuwadoorsarbeid en voor 'den arbeid
van de kantoorbedienden. Velerlei ar
beid kan echter, wal de daarbij gevor
derde inspanning betreft, niet op een
lijn gesteld worden mei den arbeid in
fabrieken en werkplaatsen. De minister
kan dan ook niet toezegden, dat liij
voor allen loonarbeid den 8-urigen ar
beidsdag of de '15-urigé arbeidsweek zal
voorstellen.
Overwogen wordt in hoeverre het
onlwerp-Landbouwarbeidswet ware aan
te vullen met bepalingen omtrent den
arbeidsduur ook voor volwassen manne
lijke arbeiders.
De arbeidsduur van verpleegsters heeft
evenzeer de aandacht van den minister.
Dat bij verkorting van den arbeids
duur ambachtslieden in liun vrijen tijd
hun pStroon concurrentie willen aan
doen acht de minister niet uitgesloten.
Naar zijn meening kali dit kwaad het
best bestreden worden door het op
nemen van een desbetreffend vterbod in
de collectieve arbeidsovereenkomst.
GEEN GEHUWDE VROUW IN DE
FABRIEKEN.
Na nog een weinig omvangrijk onder
zoek is, mede in verband met de te tref
fen wettelijke regeling van de huisin
dustrie, van den Minister van Arbeid ceu
voorstel le wachten om den fabrieksar
beid van igehuwde vrouwen" te verbie
den, behoudens dringend noodzakelijke
uitzonderingen en overgangsbepalingen.
KINDERARBEID OI" IIET LAND.
Over de opneming van eene bepaling
in het ontwerp Arbeidswet houdende
het verbod van arbeid voor kinderen
beneden 14 jaar of liet doen vervallen
van het vierde lid van art. 22 der Ar
beidswet 1911, zegt deMinister.van Ar
beid thans nog geen toezegging te kun
nen doen. Met zijn ambtgenoot van on
derwijs is hij in overleg getreden over
de hiermede verband houdende kwestie
van de verhooging van. den leerplichti
gen leeftijd.
NEDERLAND RN DE OORLOG
Het©ereburgers chap van
Brussel.
Do in een plechtige zitljng vereen;#r
de gemeenteraad van Brussel heeft giste
renmiddag de gezanten van Votlenhoven
(Nederland), Villalobar 'Spanje) en Brand
Wihitlock (Ver. Staten) ontvangen, wien
de oorkonde hunner eereburgèrseliap van
Brussel werd aangeboden. Een talrijk
en schitterend gezelschap woonde de
plechtigheid bij.
Burgemeester Max hield een redevoe
ring, waarin liij tegenover de gezanlen
de gevoelens van dankbaarheid der Brus-
selsclie bevolking tot uiting bracht voor
den onschalbaren steun, dien zij haar
gedurende de bezetting hebben verleend.
Van Vollenhoven uitle zijn dank voor
den titel van Brusselsch burger, waar hij
,trotsch op is en voor de vleiende woor
den, door Max gesproken. Hij voegde
hieraan toe ik had gelegenheid de Brus
selaars gedurende de jaren, welke ik
met hen heb geleefd, te leer^n kennen,
te waardeeren en lief te hebben. Thans
opent zich egn toekonjst zonder weerga
voor de stad Brussel, welke het inter
nationale centrum zal worden. Spr. ein
digde met zijn hartelijkste wenschen uit
te spreken voor den voorspoed en het
geluk der stad.
Op een inij'n geloopen.
De vischbotter H. D. 55, schipper C.
Boon, is dwars van de Noorderhaaks-
gronden op een mijn geloopen en gezon
ken. De schipper en diens broeder kwa
men om het leven, terwijl de derde op
varende, zoon van den schipper, gered
werd door den botter H. D. 160.
DISTRIBUTIE EN PRODUCTIE
Geen vordering van
schapenwol.
Op vragen van den heer van Rappard
betreffende vordering van de scheerwol
der schapen luidt liet antwoord van den
minister van landbouw
De vordering van de scheerwol der
schapen is in voorgaande jaren niet ge
schied door het departement van hem,
doch in opdracht van den minister van
oorlog door den hoofdintendant van
het leger.
Blijkens mededeelingen van dien mi
nister bestaat echter niet het voornemen
om tot vordering van wol van de ko
mende campagne over te gaan.
Varkens vl e es ch.
De N.O.T. heeft bericht ontvangen, dat
varkensvleesch en andere varkensproduc
ten voortaan kunnen worden aangevoerd
zonder aan eenig rantsoen te zijn ge
bonden.
Duitsche steenkolen.
De Duitsche draadlooze dienst meldt
Tusschen de Duitsche en de Neder-
landsche regeeringen, is de overeen
komst Lot stand gekomen, volgens welke
uit Nederland, tegen Duitsche steenkolen,
dadelijk levensmiddelen, namelijk visch
en gee, benevens vlas in Duitschland in
gevoerd zuilen worden.
zamenlijke zaal naar hun „aiooven" wer
den gebracht. Zij worden des avonds
namelijk met vier personen le gelijk
naar 'boven naar bun, slaapvertrekken
gebracht. Toen ze op den bewuslen
avond naar boven gingen, vielen zij
daar den bewaker aan en ontnamen
liem zijn sabel en de sleutels, terwijl izij
trachtten hem met halsdoeken le bin
den, na hem eerst met slagen verwond
le hebben. Intusschen liaddèn de vier
andere oproefmakers beneden den an
deren bewaarder aangevallen en getracht
hem te binden, wat hun aanvankelijk
gelukte.
Den bewaarder, die boven was aan
gevallen, gelulde het zijn sabel terug
le krijgen en zich naar beneden te
spoeden waar hij juist bijtijds kwam
toen men bezig was niet de sleutels
de deur te jopenen. Hij sloeg- zijn sa
bel op een man, die daarmede bezig
i in twee stukken, waarop hij ook
de sleutels weer "in zijn bezit kreeg.
Ook gelukte het dézen bewaarder, de
gevangenen wedér allen -iir de gezamen
lijke zaal te krijgen én de deur daar
van tc sluiten, waarop 'hij den direc
teur ging roepen. Deze begaf zich ge
wapend met een revolver in de zaal
en hield de gevangenen in bédwang,
totdat de telefonisch geroepen politie
verscheen, die een onderzoek instelde,
dal den geheelen avond en den vol
genden dag duurde en dat zeker wel
de .oorzaak zal zijn voor het thans
verleenen van rechtsingang tegen de op
roermakers.
Gisterenavond had in het lokaal der
Werkmansvereeniging alhier de ujtge-
schroven vergadering plaats voor de oud-1
verlofgangers.
De voorzitter van den Zeeuwschen
Bond van Oud-verlofgangers wees in zijn
openingsrede op de groote onbillijkheid
welke de regeering begaat door aan de
militairen, die na 1 Aug. 1918 met klein
verlof gingen' een geldelijke tegemoet
koming te verstrekken en de militairen
welke vóór dien tijd huiswaarts keerden,
hiervan uit "le sluiten. Vooral mei het
oog op de zeer Lage kostwinnersvergoe
dingen. welke aan de oudere lichtingen
werd uitbetaald, is defee ten achterstel
en g zeer faakbaar.
De neutrale Bond van Oud-Verlofgan
gers wil nu trachten om alsnog in defze
gunsten te mogen deelen en zet daartoe
een actie door het geheel© land op touw,
welke lot heden toe aller sympathie
draagt.
Nadat de voorzitter er nog eens op
fwees, dat de actie strikt neutraal zonder
godsdienstige of poliljebe inmenging zal
gevoerd worden, en een ieder opwekte
naar zijn krachten mede te werken,
werd overgegaan tot de benoeming van
een sub-comité Middelburg, dat met lijs
ten de dorpen op Walcheren zal be
werken. Secretaris van dit sub-comité is
de heer A. Chr. Zeijger, Schuitvlolstraat
O 284, die gaarne bereid is lalle inlich
tingen te verstrekken.
öit VI i s s i n g e
- Blijkens advertenties in de Holland-
sche bladen worden gegadigden opgeroe
pen voor directeur der gezamenlijke no
lels (hotel Zeeboulevard, Slrandbolel en
Badhotel) te Vlissingen. Aanmelding
bij de directie der Credietbank voor Ne
derland te Leiden.
Eere, wfën eere toekomt ons be
richt over de muzikaal-dramatische film
„Gloria Transita" in de Bellamy-biosooop
te Vlissingen dienen we nog aan te
vullen toet de namen der solisten die
zoo verdienstelijk de kwartetten zongen.
Het zijn Lysb. de Vries (sopr.), Irma
Lozin (alt"), Jac. Cauveren (tenor) en Aug.
van den Hoek (bariton). Laatstgenoemde
heeft trouwens de veelzijdige hoofdrol
van Ben Solatti in deze film gespeeld.
U i t M i d d e 1 b n r, g.
- Naar aanleiding van hel dpzer da
gen opgenomen bericht inzake het ver-,
leenen van rechtsingang wegens poging
tot uitbreken uit het huis van bewa
ring, hebben wij een nader onder
zoek naar deze zaak ingesteld. Ofschoon
wij van officieel© zijde geen inlichtin
gen konden krijgen, is het ons toch
mogen gelukken de volgende betrouw
bare bijzonderheden te vernemen.
Ongeveer 14 dagen geleden besloten
een 8-lal gedetineerden om gezamenlijk
een poging tot ontvluchting en overrom
peling van de bewaarders te wagen;
zij zonden dit doen als zij van de ge
il i t Walcheren
Distributie te Souburg. Vrijdag 31
Jan. kunnen des avonds om 7 uur op
het gemeentehuis de dekéns worden af
gehaald door lien, die bij het steun
comité daarvoor hebben opgegeven.
Bij de Dinsdag te St. Laurens
gehouden verkiezing van een lid van den
gemeenteraad ter vervulling va» de vaca
ture Joh. Vader, zijn candidaat gesteld-1
Gideonse en A., van Langevelde.
Distributie te Vrouwepolder.
Voor de week van 31 Jan.- 7 Fehr. Op
bon no. 82. 2% ons suiker, bon 83 1
ons gort, bon 15 1 ons erwten, bon
16 1 ons boonen en-voor ieder gezin
een pakje aardappelmeel.
Uit Zuid-B.eveland.
Voor de Dinsdag te Goes gehouden
ledenvergadering van de afd. Zeeland van
den Chr. Boeren- en Tuindersbondhield
de voorzitter van het hoofdbestuur, di
heer prof. mr. P. A. Diepenhorst, een
rede over het onderwerp „De boeren en
do revolutie".
Nadat spr, uitvoerig de gebeurtenissen
van November 11. had geschetst en op
waakzaamheid tegenover verdere revolu.
tioöaire pogingen bad aangedrongen, ging
hij na welke lessen speciaal de chr. land
en tuinbouwers uit een en ander te trek
ken hebben. In de eerste plaats hebben
zij zich te onthouden van het steunen
van neutrale partijen, die landbouwbelan
gen voorstaan, terwijl zij voorts hun vroe
ger wel eens aangenomen minachtende»
houding tegenover de organisaties der
chr. arbeiders dienen te herzien. Spr
bracht hulde aan de chr. arbeiders, die
zich als één man tegen de revolutie
keerden. Daukbaar herdacht hij ook de
regeering, met name minister Buys de
Beerenbrouck.
Prof. Diepenhorst wees er ten 6lotte
op, xlal men in den conservatieven aard
der boeren geen krachtig verweer moet
zoeken legen derevolutionaire beginse
len. Bloedarmoede geneest men niet door
do..kleer:en van- zijn grootvader nan te
trekken.
Ook voor de chl\ land- eu tuinbouwers
was het geen tijd óm conservatief of
reactionair le zijn, daar zij evoueeus
moesten strijden voor stoffelijke en gees
telijke hervormingen. Hierbij moet hun
marschroufé echter bepaald worden door
hun christelijk beginsel en dient de tegen
weer gevonden te worden in de kracht,
"waarmede de boeren het kruis zullea
plaatsen lege no ver de roode vaan.
De Voorzitter, de heer C. P. Vogelaar,
daakte prof. Diepenhorst, waarop de
heer F. Kakebeeke vroeg hoe prof. D.
dacht óver bet gedrag der chr. boeren,
die te Amstelveen 810 L. mellcin 't wa
ter wierpen.
Prof. Diepenhorst merkte op, dat het
ndtrzoek heeft uitgewezen dat er slechts
sprake kan zijn van één boer die zich
hieraan schuldig had gemaakt. Nergens
echter is vermeld, dat dit een clir. boer
was. Overigens is van chr. zijde duidelijk
p.fkeuring uitgesproken, waarbij spr. zich
geheel aansloot. Hij kan echter niet in
zien, dat dit gedrag van één boer le ver
gelijken was met de revolutionaire ge
beurtenissen in November of in strijd met
de toen van chr. zijde aangenomen hou
ding.
Hierna verlieten de vele belangstellen
den, die geen lid van de afd. Zeeland
r?U3 den Chr. Boeren- en Tuindersbond
waren, de zaal, waargp men overging tot
de behandeling van huishoudelijke zaken.
-I -o-
Polderbenoemingen.
Bij kon. besluit zijn benoemd in do
provincie Zeeland tol dijkgraaf van
den polder Nieuw St. Joosland, N J. Ne
lisse. te Nieuw en SI. Joosland, tot dijk-
graaf van den Elisabethpolder (Arneraui
den), F. P. Polderdijk, te Nieuw cn SI.
Joosland.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Opvoering van klas
sieke zangspelen.
Een avond als die van gisteren in den
Schouwburg alhier doet je denken over
de stelling, dat eigenlijk alle zang met ecu
blad muziek in de hand een onding is
Wed vwor verschil in zang ts er in de gis
teren zoo leutig geacteerde Coffee-Cantat©
vhn Bach, en zijn andere cantates, waarbij
ieder gebaar voor den zanger of. zange
res uit den bonze geacht wordt? Er k
geen verschil. En al geven we dadelijk
■toe, dat de gisteren gezongen muziek van
Mozart en van Pergolese gemaakt is
voor het gebaar, we zijn toch weer eens
versterkt in de meening, dal ook nog voor
allerlei anderen zang de concertvorm de
onderdrukking is van de meest natuurlijke
neiging van den mensch om ook met zijn
gezicht, zijn "handen, zijn lichaam te cn-
derstreepen wat hij le zeggen heeft.
We zullen daar maar niet op door gaan,
want dan komen we ook nog aan hot
kwade punt dat niet iedereen die op
concerten zingt, ook kan acteeren. En.
omgekeerd dal niet iedere acteerende zan
ger volkomen gaaf zijn partij kan zingen.
Gisterenavond echter hadden we te
doen met een drietal dat èn goed acteerde,
én volkomen gaaf zong. Daaraan sehrjj.
ven we het in hoofdzaak toe, dat deze
opvoering zoo'n buitengewonen indruk
maakte.
Muzikaal stond het gegevene zéér hoog.
'ju de cantate van Bach," die drommels
moeilijk is, hebben in 't bijzonder Anton
Sistermans en mevr. v. Witsen—Blok him
arms gezongen met zoojn buitengewone
beheersching van die 'Thoeilijkheden, dat
hel er uit kon k^a'én als een natuurlijke
voordracht. H'sel - fijn werden de muzikale
figuren getrokken. Iedere noot kreeg haar
juiste p\aats van beteekenis, vooral bij
de zaïagcres.
Die Goffee-Cantate was voor ons het
hoogte punt van den avond. Wat een
prachtige, aldoor boeiende muziek, wat
een geestige dictie, en wal een treffende
karakteriseering van stemming cn situa
tie. met oen mooi klinkend trio tot slot
Er dan was er nog iets dat ons bijzonder
.trof. Door aardig bedacht stil spel werden
de tusschenspelen vjoor de begeleiding
zeer bevredigend aangevuld. En zie, die
tusschenspelen, wélke in de Concertzaal
bij Bach, geheiligd zij zijn naam, maar
het is toch onze eerlijk-gezegde overtui
ging wel eens hinderen öls te lange,
