B i j t, 'a S t L
Zaterdag 25 Jaa. 59 9, bs 21.
OORLOGVERKLAREN EN IIET
SLUITEN VAN TRACTATEN.
Aan de onlangs vastgestelde Commissie
tot herziening der Grondwet is als tweede
punt voorgelegd: de herziening van de
artt. 58 en 59, betreffende het verklaren
van oorlog en het sluiten van tractaten.
Ten opzichte van die oorlogsverklaring
zijn bij ons de bepalingen zóó autocratisch
als velen misschien niet denkbaar zullen
achten.
Het staat er zoo kort mogelijk„De Ko
ning verklaart oorlog". Punt! Verder geen
andere bepaling dan dat hij daarvan on
middellijk kennis geeft aan de Kamers.
Stel u voor dat de regeering, dat niet
deed en dat we door de vijandelijkheden
eerst bemerkten dat er oorlog was!
Maar de koning behoeft daarbij niet al
les mee te declen. De Grondwet laat op
dat voorschrift van kennisgeving de be
spreking volgen ,,met bijvoeging
van zoodanige meedeelingen als Hij met
het belang van den staat bestaanbaar
acht." Wil de koning, of tie Voor hem ver
antwoordelijk© regeering, d,us nog iets
achterhouden over de aanleiding tot het
geschil, dan kan dat gebeuren.
Is het niet curieus, dat de staatscom
missie van 1910, die ook dit artikel onder
oogen zag, geen e n ke 1 woord gewijd
heeft aan de kwestfe die thans iedereen
van zelf aan dit vraagstuk vastknoopt, n.l.
de medezegging van het parlement? Die
comnlissie heeft zich bepaald tot een zeer
onbeteekende redactie-wijziging. En het
Ministerie-Heemskerk, dal naar aanleiding
van hel commissie-rapport een herzie-
nipgsvoorstel deed, had over dat punt
ook niets naders op te merken.
De Koning verklaart oorlog! En al de el
lende die een volk heeft te ondergaan als
het in een oorlog gewikkeld wordt geeft
bij ons geen zweem van aanspraak op
een raedezeggingschap in het al of niet
verklaren van oorlog. Het eenige wat een
volkavertegenwoordiging' zou kunnen d,oen,
is dat zij achteraf liet geld weigert. Maar
dan blijft de Kamer de verantwoordelijk
held dragen om het klaar te spelen met
den vijand die een oorlogsverklaring heeft
ontvangen, en dus oprukt.
Er Is voor ons gevoel slechts één mo
gelijkheid n 1 dat de oorlogverklaring', die
veel grooter gevolgen heeft dan alle an
dere kwesties welke aan het parlement
worden voorgelegd, ook in de Kamers
moet worden goedgekeurd vóór zij de we-»
reld ingaat.
Wo zijn helaas niet zoo optimistisch
te gelooven dal, als dit algemeen geschiedt
hel aantal oorlogen sterk zal verminderen,
In de geschiedenis is géén aanwijzing' te
vinden dat democratisch geregeerde lan
den minder oorlogszuchtig zouden zijn
dan autocratisch! geregeerde landen. En
ook een staat met een parlemenlsbe-
slissing over liet verklaren van oorlog,
staal machteloos tegenover het feit.dat
een ander land liet den oorlog verklaart.
Maar de volkomen uilsluiting van het
parlement zooals nu bij ons, is niet meer
te handhaven. Als de Commissie of de re
geering niet met een voorstel tot vastleg
ging van een voorafgaande parlenientsbe-
slissing komt, zal zoo'n voorstel zeker
vim uit de Kamer worden gedaan.
En nu de. tractaten.
Daarover is onze Grondwet minder
autocratisch dan ten opzichte van de oor
logsverklaring. Echter niet in algemeen
principe Want ook hier slaat weer voorop
dat de K oji i n g alle verdragen met
vreemde mogendheden „sluit en bokrach-;
lig'": met een -overeenkomstige toevoe-
voeging als bij de oorlogsverklaring, n.l.
dat de Kaning daarvan aan de Stalen Ge
neraal mee deeling (loet, „zoodra Hij oor
deelt dat het belang van den staat dit
toelaat."
Geheime verdragen zijnjiij ons dus mo
gelijk, zelfs verdragen die ons regelrecht
in den oorlog kunnen brengen.
Wal die twee termen „sluiten" en „be
krachtigen' betreft, die moet men zoo
cpvalten dat het sluiten van cca verdrag
beteckent het tot overeenstemming ko
men met de andere partij, liet opstellen
dus van het verdrag. Het „bekrachtigen"
staat gelijk met het inwerking treden.
Maarop dit algemeen principe is
een belangrijke afwijking voorgeschreven:
Verdragen die wijziging van hel grond
gebied in den slaat inhouden, aan het
Rijk geldelijke verplichtingen opleggen, of
eenige andere liepaling bevatten, wette
lijke rechten betreffend - zulke verdra
gen worden door den Koning niet be
krachtigd „dan na door do Staten
Generaal te zijn goedgekeurd."
Nu heeft zich in de practijk de merk
waardigheid voorgedaan dal die uitzonde
ring de niet bedoelde, regel bleek te zijn.
Er is bijna geen Unciaal waarvan de
uitvoering aan het Rijk geen geld kost, al
was t alleen maar voor de betrokken
ambtenaren. En zoo komt het dat bijna
alle tractaten eerst aan de Kamers ter
goedkeuring worden voorgelegd vóór ze
bekrachtigd worden.
De vaagheid van die bepaling over het
al .or niet goedkeuren is natuurlijk iri
zoo'n belangrijke kwestie hoogst onge-
wenscht. De Staatscommissie van 1910
heeft dan ook voorgesteld te bepalen dat
alle door den Koning gesloten verdragen
goedgekeurd moeten worden door de Sta
ten Generaal vóór zij door den Koning
worden bekrachtigd. Daarmee zou men
Iegelijk de geheime verdragen onmogelijk
maken
Te verwachten is dat de nu werkende
Staatscommissie, zeker dat plan van 1910
zal overnemen, dat door het aftreden van
hel Ministerie-Heemskerk in de slaapka
mer werd opgeborgen.
Maar zou zij ook nog verder moeten
>aan
li het goweuscht dat de Kamer, d. i.
de regeering geheel zonder medeweten
van liet parlement of van iemand anders,
dus geheel binnenskamers, over de trae
talen onderhandelt en ze sluit, en. eerst
als ze na wederzijdscli overleg der partijen
geheel gereed zijn, ze aan de Staten Gene
raal voorlegt ter goedkeuring1, dus zon
der gelegenheid tot wijziging, alleen tot
goed- of afkeuring, aanneming of ver
werping
Mol die vraag duiken we in eens mid
den in het.actueele geschil over de open
baarheid van de besprekingen op inter
nationale conferenties, niet alleen na een
oorlog maar ook in tijden van vrede, niet
alleen over politieke en grondgebieds-
ksvesties", maar ook over handelsovereen
komsten, ook over internationaal-burger-
lijk recht Want de tractaten loopen over
al die onderwerpen, en voorafgaande me-
dezeggingschap van een parlement brengt
van zelf openbaarheid.
Zie, als men dat onderscheid in de
soort van tractaten maakt, voelt men van
zelf dat de p r a'c t ij k hier onvermijdelijk
een groot verschil schept
Terwijl we ons niet kunnen voorstel
len dat er ook maar eenig bezwaar is te
gen openbaarheid van de voorbereidende
besprekingen voor een iraclaat b.v. inJ
zake uitleveren van misdadigers, of ver
volging wegens schuld in een ander land
zal iedereen en vooral ieder koopman:,
de onmogelijkheid voelen van openbaar
heid bij de onderhandelingen overeen
handelsovereenkomst, waarbij het eindre
sultaat slechts lean bereikt worden door
een stelsel van geven en nemen. En als
nu ook de parlementen zich in dite voor
bereidende besprekingen zouden kunnen
mengen, dan zal in negen van de lien ge
vallen er niets van terecht komen. Want
ieder voornemen tot een concessie zou
in het eigen land bij de naast betrokke
nen dadelijk zoo'n verzet verwekken, dat
verdere onderliandelingen in zeer korten
tijd geheel onmogelijk zouden worden. En
zelfs gelooven we dal in politieke zaken,
betreffende de vorming van nieuwe of dé
grensbepaling van oude rijken, de prak
tijk het onmogelijk maakt om die ingewik
kelde kwesties ten volle in hel open baar
te behandelen. De openbare vredesonder
handelingen van Brest-Lilofsk, met naar
redevoeringen voor de publieke tribune
en baar gebrek aan blijvende nawerking',
rechtvaardigt dien twijfel len volle.
We gaan nog verder Ook wanneer be
sloten zou worden lot openbaarheid der
besprekingen in de conferentije-zaal, dan
zou in die zaal', naar onze vaste over
tuiging, slechts dat worden geopenbaard,
wat lócli reeds te voren iu een binnen
kamer was voorbereid en vastgesteld
Maar wat moei dan in onze Grondwet
bepaald worden?
We gelooven dat men zich aan onmo
gelijk toe te pasfeen regelen zou wagjen, als
men verder ging dan de bepaling dal de
verdragenTioor den Koning worden ge
sloten, en dat ze allen daarna eerst door
de Staten Generaal -moeien wórden goed
gekeurd, vóór Hij ze mag bekrachtigen
tn hoever echter bij die voorbereiding
ven lol 'tan worden gespeeld door een
Kamercommissie voor Builenlaudsche Za
ken is moeilijk to zeggen zoolang niet
is vastgesteld welken werkkring die com
missi z.u hebben. In dc praktijk zou
dat center op niets anders neerkomen
dan .-en advies konder openbaarheid.
liet eenige waarin o\ i wel een stem
vu. buitenaf Iran worden toegelaten, zou
zijn hel openen van de gelegenheid voer
<i? betrokkenen bij een in voorbereiding
j 7ijnd tractaat om iiuu wenschen aan de
j .x'geevjn,: kenbaar te maken. Daarvoor
mu dan noodig zijn, dat bekend ge-
1 maakt wordt, over welk onderwarp een
püirlaai in de ma ik is.
H«t lijkt ons echter onnoodig, di'uir-
K>r üc grondwet le wijzigcu. Dit kali
Ikdero rc gearing nu al doen, en dal dool
'ze nu reeds vaak, zij 't ook niet in den
vorm van een publicatie, maar in don
v >rm van oen nespreking met v ertegen-
w-wrdigejv. der belanghebbenden.
Veruerc illusies kunnen wc ons ech
ter niet maken.
GEMEENTERAAD VAN GOES.
Donderdagavond vergaderde le raad
van Goes onder voorzitterschap van den
lieer D. D. v. d. Bout, loco-burgemeester.
Afwezig was de heer Wl lvakebOeke
met kennisgeving.
Bij de opening der vergadering, de
eerste in 1919, wierp de Voorzitter
een terugblik op het afgeloopen jaar,
herinnerde «an de oorlogsmisère en liet
iieerschen van de Spoansche griep, waar
op hij voor dit jaar den wensch uitte, dal i
wij spoedig van de distributie zouden
worden verlost en de aanwezigen moed
en kracht toewenschte.
Namens 'den raad dankte de heer E1 a-
zier als oudste in jaren voor dezen
wensch en uitte de hoop dat de burge-i
meester spoedig weer gezond zijn werk
zal kunnen fiervatten.
Ingekomen was o. a. een verzoek van
het hoofdbestuur van da Republikeinsche
Partij, om godsdienstige gezindheid van
sollicitanten builen bespliouwing te laten.
Nadat de Voorzitter liad opgemerkt
dat zulks hier steeds is betracht, werd het
verzoek voor kennisgeving aangenomeu.
Voorts een adres van den Goe&chen
Besftuurdersbond, en de afdeeling Goes
der S. D. A. P en de afd. Goes van den
Nederl. Bond van werklieden in openbare
diensten en bedrijven, houdende verzoek
om invoering van den 8-urigen arbeids
dag, loonsverhopging!, enz.
De Voorzijtler deelde mede dat
naar aanleiding van dit adres reeds hard
gewerkt wordt aan een voorstel van B.
"bit W., dat zoo spoedig mogelijk zal wor-»
den ingediend.
Op advies van de commissi© lof nazien
van de geloofsbrieven van net nieuw
gekozen raadslid mr. J. W. Goedbloed',
werd tot diens toelating besloten.
Aan P. Schrijver werd verlenging vau
pacht toegestaan van een stukje grond
aan den Westsingel en wel voor 1 jaar.
Den heer L. J. van Nieuwenhuijzen
werd op zijn verzoek met ingang van
1 Jan. 1.1. eervol ontslag verleend als
lid van het Burgerlijk Armbestuur.
Besloten werd tot ruiling van grond
met C. Verhoeven, klompenmaker.
De lieer Van Poelgeest betreurde
liet dat men telkens uitwegen voor Nieuw
Goes deed vervallen, dit was nu reeds de
derde sinds bet oorspronkelijke plan. Spr.
had ook nog andere aanmerkingen en
vreesde dal Nieuw Goes een muizenval
zou worden, waar de muis alleen uit kon
komen als zij slim genoeg was.
De Voorzitter bestreed -deze be-/
zwaren, waarna het voorstel werd aan-/
genomen.
Vastgesteld werd een verordening, re
gelende de samenstelling en den werk-»
kring der Commissie van bijstand in het
Beheer van het Grondbedrijf. .Als leden
dier'commissie werden benoemd de hee-
ren Fransen v d. Putte, voorzitter, mr.
Stieger en Van Poelgeest.
Dc tevens vastgestelde begrootingea
van bet grondbedrijf sluiten voor 1918
mél f 1218.15 in gewone ontv. en uitg.
en met f 149720.59 in buitengewone ontv.
en uilg. en voor 1919 resp. met f 7220
en f 3513.20.
Het totaal bedrag der in het grondbe
drijf gebrachte gronfden is f 134720.59, na
vermindering mei de er op rustende
schulden ad f 122461.16.
(In verband met de pogingen van den
Minister van Arbeid om de intercommu-t
nale arbeidsbemiddeling tot grooter ont
wikkeling te brengen, werd een verorde/
ning vastgesteld voor de commissie, die
tol laak zal hebben een nauw verband, te
leggen tusschen de werkgevers ca de
werknemers éh het orgaan der arbeifls-
bemiddeling, welke laak zioh ook uit
strekt tol de werkeloosheidsverzekering.
Besloten werd den correspondent een
belooning toe te kennen van f 200'sjaars
(waarvan de Min ster 10 pet. vergoedt
De heer D o n n e r vroeg of de arbeid
van den correspondent zuiver administra
tief is en hij niet in conflicten betrokken
zal' worden en of, als de genieeute-secre)-
taris werd benoemd, deze zich niet zou
overwerken.
De Voorzitter verzekerde dat de
correspondent slechts administratief;
werkzaam zou zijn en dal er geen be
zwaar bestond tien gemeente-secretaris
als zoodanig tc' benoemen.
Centrajle keuken.
Aan de gemeentelijke centrale keuken
heeft de raad indertijd een crediet van
f 5000 'verleend. Voor inventaris en ex-»
ploitatiekosten te inmiddels f 5063.11 ge
bruikt.
Daar volgens B. en WL iu weerwil van
het verminderend debiet der keuken nog
niet lot opheffing kan worden beslolem,
werd goedgekeurd te voldoen aan hel
verzoek vjau liet bestuur der centr. keih
ken en opnieuw een crediet van f 2000
te verleenen.
Door den heer B,r a n t s werden eenige
kwade geruchten uitgesproken, die wer->
den verleid. Er zou aan de keuken niet
de uüers'.e zuinigheid worden betracht en
somtijds werd er veel te veel gekookt',
zoodat men !met de rest geen raad wist.
(7ok zou cr van <!e keuken gebruik wori
den gemaakt door mensclien builen Goes{
als vrachtrijders, machinisteu, enz.
De Voorzitter beloofde deze klncïi-
len aan het bestuur der keuken over te
brengen en deelde nog méde dat de bij4
droge van het Nat. Steuncomité per portie
van 3 o.p 5 cent is gestegen. D t crediet
xnl moeten strekken tot 1 Mei.
De heer Van Poellgeesl vreesde
dat het daartoe niet voldoende zou blij-!
ken.
Hierop werd het crediet verleend.
Besloten werd m hel kapitaal van de
N. V. Prov Zeetnvsche Elcctricitcils Mij
een onder-aandeel le nomen vati f o0ü,
waaróp bij do uitgifte 20 pet. gestort i
wordt.
laar v. efd d e
onder wfij zer s.
.n ecu nader vastgestelde verordening}
tot regeling <ier jaarwedden van liet onlj
der wijzend personeel is bepaald (jat ookj
andere vakken dan die onder I Franseh
m (Duitsch), n (Engelsch) en p(wiskun-i
de) afzonderlijk beloond kunnen worden.
Besloten werd voorts de aanvangsjaar-
wedden en de maxima van het hoofd der
M. U. L. O .-school en van het hoofd van
school B "gelijk te stellen en de bij-akten,
afzonderlijk te beloonen, voor het hoofd
der M. U. L. O-school met f 150 en voor
het hoofd van school B met f 50 per
jaar. De meerdere kosten der nieuwe ver-4
ordening zullen f 550 bedragen.
Volkstuintjes
Aan de Ver. voor Volkstuintjes werd
voor den tijd van 3 jaren een stukgrond
verpacht voor f 200 per H.A., waardoor
de gemeente een bedrag van f 48 derft,
hetwelk als subsidie zal worden be
schouwd.
De bedoeling der Vereen, is den grond
in stukjes van plm. 3 aren 21 roeden)
te verhuren legen f 0.40 per roede en per
jaar.
Door eenige leden werd gevraagd of cr
geen medepachters waren die niet, z.ooals
de pachter, de heer De Dreu, afstand
hadden gedaan van hun rechten. Dit liet
contract bleek dal er slechts sprake is van
borgen, die in de practijk echter als
medepachters optreden. Een dezer had
zijn deel van den grond pas bewerktj.
docli daarvoor zal hij een schadevergoe
ding ontvangen van de Vereen, vóór
Volkstuintjes.
Nieuw Goes.
Bij de behandeling vau het reeds ver
melde voorstel van B. en W. betreffende
den anleg van straten in Nieuw Goes
werd overgegaan tot een vergjadering met
gesloten deuren.
Na heropening deed de Voorzitter me-
dedeeling over liet dempen van slootenl,
waarover nog mei de S,S. wordt gecorres-t
pondeerd. De straten zullen voor zoover
noodig ook worden verlicht. Met begin
Maart hoopt men met de watergasinstalla"
tie gereed te komen.
Het voorstel werd hierna aangenomen
Aan B. en W. werd een crediet toe
gestaan van ten hoogste f 1000, teneinde
steun te kunnen verleenen aan hen, die
tengevolge van de heerschende tijdsoirW
standiglieden werkloos zijn.
Eveneens werd besloten tot het aanv
gaan van de reeds vermelde geldleening
ten bedrage van f 37600 tegen 5% pet.
Besloten werd II. M. de Koningin oen
zoodanige regeling1 van het salaris van
den commissaris van politie in overweJ
ging te geven, dat de tegenwoordige titu
laris, de heer G. G. Wierts van Coehoorn
vanaf 1 Jan. 1.1. in het"genot treedt van
zijn beide drie-jaarlijksche verhoogingen
van f 100, zoodat zijn salaris alsdan f 2000
zat bedragen.
•fn verband met de verhoogde op
brengst van dé gemeentereimging, welke
over 1918 die raming ad f 6600 met ruim
f 3150 overtroffen heelt, werd besloten
den baas-ppzicbler A. de. Dreu, als bewijs
van erkentelijkheid voor zijn ijver en toe
wijding, te beg nneii met 1918 een jaar-
lijkscbe gratificatie toe le kennen van
2 pet. der opbrengst van de meststoffen.
Voor liet afgeLoopen jaar zal deze f 110
bedragen.
Ten slótte deelde de Voorzatter
nog mede dat ter voorziening in de werk
loosheid verfraaiingsplannen aan den
Oostwal iu overweging waren. De raad
slond B. en W. een blanco crediet toe om
hierover een rapport te laten uitbrengen
door den heer Sprenger, tuinarchitecl
tc Haarlem.
KERKNIEUWS.
Zondagmorgen, toen, mar de „1.
Crt." ui! Zuiliohem mededeelt, ds. Keek
als naar gewoonte voor zijn volgelingen
uil B rgjmbachi en uit Zuilichem op-
trad, hirid hij, zonder dat iemand cr
te veren iels sran wist, zijn afscheids
rede nier aanleiding van Lucas 14:23
„Alzoo Jnn een iegenlijk van u, die kan
mijn discipel niet zijn", verklarende, dal
hij geen vrijmoedigheid meerhad, liet
j>redikaml>t langer te blijven waarnemen.
Ds. Keek moet tot het inzicht gekomen
zijn, dat. hij eigenlijk geen predikant had
moeten worden; hij acht zich niet geschikt
het ambt langer te bedienen.
o
Kcr k vist a L ie.
In de „Nationale" van 16 dezer troffen
wij' een ongeleekend' artikel i.maar blijk
baar -van een ingewijde) aan over de
kerkvisitaties die jaarlijks twee Ilerv.
predikanten van de classicale besturen
houden. De schrijver geeft een beschou
wing aan de hand van het jongste rap
por!
Het laatste gedeelte van tiet artikel
luidt
Uit de Labellen over de administratieve
aangelegenheden blijkt heel wat, dat niet
geheel in den haak is. Over de archieven
wordt van tal van plaatsen medegedeeld-,
hoe gebrekkig de bewaarplaats is, hoe
dikwijls oude boeken verdwenen zijn of
een register ontbreekt. Zelfs over 's-Gra-
venhage wordt ongunstig gerapporteerd,,
want liet archier te deels in -kcn ,-o htige
kluis opgeborgen! Met tiet bewaren der
ingekomen stukken is hel ook vrij droe
vig gesteld, bijv. „Noord-Holland in 23
gemeenten was in dit opricht niet alles in
orde. Te "M. ontbreken alle stukken be
halve die inkwamen tijdens dc vacature"
of „Te L. wite de kist niet te openen.
Ds K verklaarde dat hij er nooit in
kwam." Ia Friesland ontbrak in 20 ge
meenten een index op de ingekomen
stukken, wat nu niet bepaald pleit voo*
den ijver der betrokken predikanten. D*
doop-, trouw- en lidmatenboeken waren
in tal van gemeenten gebrekkig bijge
houden. Grooter klachten worden geuit
over de boekhouding der diaconie.
De kerkvisilators controleeren niet die
der kerkvoogdijen, maar zeker is dat ook
deze dikwijls te wenschen overlaat. - -
„Te Oostwoud en Bovenkarspel word»
het batig saldo, hoewel vrij aanzienlijk
zijnde, niet rentegevend belegd!" (Jit
Groningen klinkt, dat over hel algemeen
een systematische boekhouding ont
breekt, in Drenthe „niet schitterend en
moeilijk te overzien.' Helaas kwamen
ook enkele voorbeelden van ontrouw aan
den dag, bijv. dat de geïnde rente me»
was verantwoord. Met de eigendomsbe
wijzen is liet veelal ook niet al te bes»
gesteld, „Classis Tiel. De oudere zijn veel
al niet aanwe7.ig". Elders zijn bypor
theekaklen zoek Jn een plaatsje in
Noord-Holland wordt geantwoord „zijn
er niet", maai- 'de secretaris van 't prov
kerkbestuur verklaart ze enkele jaren
te voren wèl le hebben gezien. Weer
op een andere plaats ontbreken inschrij
vingen op het grootboek N. W-. 8.
Daartegenover staat ais verblijdend
teeken, dal de offervaardigheid voor de
diaconie veelal groot blijkt. Behalve de
waarde van inel-getaxecrde landerijen en
buizen werd in één jaar ruim 616 dui
zend gulden gelegateerd of in giften van
f 100 of daarboven geschonken. Uit de
vele bladzijden beslaande specificatie van
allerlei uitgaven blijkt ooit, hoe dikwijls
voorkomt, dat uit de goed voorziene dia-
koniekas üinke hulp verleend wordt nan
de arme kerkvoogdij Daarentegen is bet
weer in vele plaatsen niet fn orde me»
jide ligger van bet predikant s-tractement
en met den inventaris der pasloriegoede-
ren. Bijv in Friesland in 26 gemeenten.
Ook is ditmaal een onderzoek inge-v
steld naar de verzekering tegen brand
schade aan de kerkelijke gebouwen. Dik
was nop dig omdat tijdens den oorlog
alle materialen en wcrkloonen veel duur
der zijn gewórden. Van zeer vele gemeen-,
ten bleek, dat bet dringend vere.scbt is.
dal de assurantie belangrijk verhoogd
wordt Ook de toestand der gebouwen
liet dikwijls veel le wenschen over. Van
verschillende gemeenten wordt gemeld,
boe de pastorie bouwvallig js, of dat
bet dak van de kerk hersteld worden
moet, of de calechisatiekamer uilersl
gebrekkig is De zoogenaamde diaconie
huizen (woningen voor bedeelden) zijn
in vele gemeenten zeer slecht, zoodat <-■■
een aantal onbewoonbaar zijn verklaard.
Misschien zal iemand opmerken, dat
uit bet bovenstaande veel verkeerds blijkt.
Dat is zoo, maar natuurlijk 's in bel
meereudeel der gemeenten nlles tn orde.
Dat iu een aantal gemeenten de toestand
in admiuistralieven zjn te wenschen
overlaat, komt ten deele voorl uil hej
feit, dat vele meergegoedeu net te vin
den zijn voor het aannemen van oen ker
kelijke functie, ten deele uit de omstan
digheid, dat in menig dorp een geschikte
administratieve kracht ontbreekt. Er zou
dan ook veel voor te zeggen zijn, wan-/
neer de kerk cr toe overgaan lain, bezol
digde administrateurs aim te stellen, zoor
als thans reeds in eenige grooie stads
gemeenten liet geval is. Doch voor zulk
een regeling ontbreken de nopdlge fond
sen. Wie dit rapport 90 bladzijden
groot doorleest, komt tot de overluid
ging, dal aan den inwendigen toestand
der Hervormde kerk nog heel wat ver-
bolerd worden kan, èn dat die kerk bezig
is om in zielenaantal sterk achteruit
te gaan.
ftKGRTXAKKN
AiT.-Rsclitlianlt te Middelburg.
Bovengenoemde rechtbauk deed giste
ren uitspraak iu de. volgende zaken
diefstal C. d. C., 19 j. landbouwers-
krieohi, Philippine, en A. B dc \V 19 j_
landhsnwer»ktiecht, Hoek, beiden gedeti
noerd, be'den tol 40 d. gev. straf, met af
trek v órarrest; N. F. v. 1"., 14 j Ter-
neuzen, vol r io b. s. 3 w. tuchtschool,
ou T Wi T 40 j. werkvrouw, hvr. vao
C. v. S., Souburg, tot f 10 b. s. 10 d. h,;
holing P. J W-, 48 j. Middelburg,
jtot 3 m. voorw. gev. straf mei een proef
tijd ran 3 jaar, J. F. G., 31 j.. E T d.
j J. 25 j., en A. R. 32 j, werkliedóii,
Vlbsingon, allen tot 6 w. voorw. gev. straf
'mol eon proeftijd van 3 j.;
verduinering- A. d P. 35 ja werkman.
VhsMngou, tot f 10 b. s 10 d. h., en
poging tot verboden uitvoer en verbo
den vervof-r R. S., 31 j. Gent, en 1..
W'.. 35 j Selzacte, beiden tot 1' 25 b -
j 25 a h.. P. R. 36 j. Serooskerke, L. S.
33 j. Kieldrecht, n' J. P C., 69 j Ito-
jbcbe. allen tol f 15 b. s. 15 d h.; I M
W 16 j IJzendijke, tot f 10 b w.
tuchtschoolJ. v. d. V., 55 j. Vlissin-
•gfn, M V, 36 j Lude, E. V. 10 j
{Kic drceht, R. d. C., 20 j. Grootenb-rghc,
j M;. d M 37 j. St. Gides, J. S., 37 i SI
Paule, U. d V22 j. Saffelaer d
S., 38 j., en L F. 29 j. Moerliekc,
Ij. v G. 29 j. en C d. K. 18 j CuJLoo,
L V 54 j Watervliet, A. A 35 j. on
A. 27 j. Selzaete, on L. v. I> 41
Amansberg, allen tot f 10 b. s -10 1. h
J A D. B 56 j. Stekene, P. d C. 22
jon J. S., 55 j. Kieldrechl, en 1. W.
1 26 i Clinge, allen trt f 5. b. s. 5 d i:
er. S 40 j. Gent, tot f 2 b. v 2 <1 J:.,
\rjjyespreken A. S. B. 37 j. caRilioa
jrior, Philippine, on M. R. 13 j. werkman,
Vlissingen, beklaagd van heling.
