IDDELIÏlRGSCHE GOlltVU tr onder dag 23 Januari 1919, 162« Jaargang iimvuwi. No. 19 Aboon. prijs por kwartaal te Mid delburg en bij de agenten in Vlissingen en £oes 11.80, per post f 2.—. Advertentiên 20 cent per regel, Bij abonnement reel lager. Btimilicberiehlen en dankbetuigingen win i—7 regels f 1.60. BftTéOStaande adverteatieprfiren woi-deu met 20»>' toeslag verhoogd. HBT ONDANKBAARSTE MINISTER-BAANTJE. De rustig dagen van Minister van LJsselsleyn 'zijn geteld. Eerdaags, bij zijn begroeting, zal een gós-aanval met trommelvuur op hem gedaan worden. En We weten uit Poslhuma's dagen boe heftig hel in den distributie-oorlog toegaat. Hij heeft het tot nu toe tamelijk rustig gehad voor een minister aan. dat Geparlement, Daar werkten ook de om-» élandighedcm toe mee! Hij had het groote voordeel dat kort. na zijn op treden de wapenstilstand hem gelegen heid gaf vrijgeviger te zijn dan hem anders ooit geoorloofd zou zijn. Want ten eerste kreeg hij de militaire voor raden en bovendien was er toen uit richt op nieuwen aanvoer. Menschen die genoeg krijgen, Idagen niet gauw. Maar toch heeft zich in die vier u&unden van zijn ministerschap al de eene kritiek op de andere gestapeld. En tiu bet in weerwil van den wapen stilstand toch uiterst langzaam gaal met bet herstel van den toestand, nu komen al die bezwaren samen los. Van enkele van zijn maatregelen moet pas in de lente, in den lijd van Bcfaaarschte blijken, of ze goed zijn geweestwe bedoelen het laten van graan aan de boeren, -en de aardappel regeling. En er zijn personen die in Bat opzicht slechte dagen voorspellen. Dat hij de door zijn voorganger voor bereide vleeschdislributie slechts enkele weken uitvoerde, en toen als onmoge-r lijk liet varen, was zijn schuld niet, Snaar de zegeningen van den vrijen (rfeeschhandel zijn thans zeker niet duri delijk genoeg geworden om hem Ie vr-ijwaren voor het verwijt dat- door zijn schuld nu velen góen vleesch kunnen koppen. „Het Volk" heeft hem daarover ■1 gedudht uitgescholden. De rijkskleeding is! een groote mis lukking gebleken, en al is' de lieer IJsselstein niet de ontwerper van het plan, hij draagt toch den last van die mislukking. Men leze maar eens wat daarover ol geschreven werd. En nu zijh er in den laatsten tijd' twee dingen bijgekomen, die aanleiding hebben gegeven tot zeer hefligè kri tiek, nl. de thee en de melk-porlog. De Minister heeft blijkbaar evenmin aïs veel anderen ingezien dat er zóó algemeen naar thee verlangd werd. An ders zou hij Wellicht toeschietelijker jgewees't ten opzichte van spoedi- gen aanvoer van thee uit Engeland. Htf deed het niet, ten einde de Amstler- doanSche imarkt van de thee niet te bederven, en móet het nu beleven dat v*tn allerwege zijn houding scherp af gekeurd wordt. Maar het ergste overkomt hem dooi- houding in den Amslerdamschcn at-Ikóorlog, Toen de heer Colijn zoo heel todere uitlatingen van hem openbaarde, tfan bet Amsterdamsche gemce ïlebestuur flan hem verwacht had, on toen ook de ófficiëele tegenspraak geen volkomen op- hollering gaf van het geschil, toen, is er in „Het Volk" reeds een zeer veel boozc dinger voorspellend .hoofd-artikel ver schenen. waarin allerlei beweringen wer den geuit over een janboel die aan het de parlement van landbouw zou lieer- flehen door het gebrek aan vastheid in 's Ministers "voorschriften. En toen de vorige week de Minis ter, na een conferentie met de boeren- ó.rtogenwoordigers feitelijk toegiaf, toen is «s* in Amsterdam, waar men negrijpclij- WJjj-'i» alles-behalve vriendelijk gezind was tegvn de melk-in-de-sloot-gietende boeren, heftig tegen den Minister tekeer gegaan. Er werd reeds een scherpe kritiek van de S. D A. P.-fractie in de Kamer aange kondigd Maar ook in andere groepen heer> ,h'. ontstemming, getuige een artikel i* hel Vaderland, waarin gesproken Wordt v*c een „brokje beschamende minisleri- <e.e historie", van een „ministeriêele blamage", van een „desórgauisator van Levensmiddelen, van goede trouw en be-, inouwlvjarheid" Wie zullen er ons voor wachten, Uian.s reen; een definitief oordeel te vormen. In nlle landen zijn. dc ministers vaif distri butie vicior onbekwame organisators uit gemaakt Fn tijdeus Poslhuma's bewind hebben we nl zoo veel aanvallen beleefd, die met aeu zelfs mg erger trommelvuur werden ingeleid, eu ten slotte bij den, grooten sucrmloop in de Kamer afgeslagen wer- fe, dat we eerst eens willen hooreu wat er van den anderen kant ten verweer wordt gezegd. We vree-zon daarbij echter Wél, tettefnds op de enkele redevoering in de Khmer van Minister Van IJsselstein, 'dat hij niet de parlementaire slagvaardig heid zal bezitten die zijn voorganger in de moeilijke oogenblikken zoo zeer te stade kwam. In ieder geval bereide men zich voor pp een herhaling van de PosUiuma-rel- leljes Fn mocht de lieer Van IJsselstein wer kelijk niet de man blijken voor dit ambt wal heel goed mogelijk is, dan be reide men zich er op voor, dat zijn op volger precies dezelfde ervaring zal heb ben als niet heel gauw de toestanden weer normaal worden. Het i s geen Ixumtje aan dat depar tement' KAMEROVERZICHT. Tweede Kamer. Zitting van Woensdag. Het zijn voor ons paganislisch ge voel geen verheffende dingen vlie gister in de Kamer werden beweerd van de rechterzijde. Ouder de leiding van den heer D u v maer, die trouwens zelden olijk geeft een breeden kijk op de dingien te- hebv ben, werd getracht Ie. den post voor de bevordering van bewegingsspelen te schrappen omdat de Minister Zondags nil kerktijd wil laten spelen, en de lieer Duymaer daarvan ver storing vreest van de rust op het pLatte7 huid op den dag des Heeren; 2e. de subsidie van f 10.000 aan de Nederlandsclie opera te schrappen. De eerste toeleg mislukte; alleen de anti-revolutionairen en Chr. hislorjschen en twee katholieken stemden vóór de schrapping. Maar bij de tweede kwestie ging het warm toe. En slechts doordat bij de stemming de Kamer onvoltallig bleek, werd een sclirapping vzooralsuog voor- voorkomen. We gebruiken liier het woord „voorkomen", omdat het allen schijn hady alsof eenige leden links die onvoltalligheid door haastig vertrek op-i zettelijk veroorzaakten. De Kamer zal düs lieden opnieuw moeten steramen over een kwestie die even oud is, als er puriteinen zijtn die geen onderscheid zien tusschen de kunst zelf en de onafscheidelkije aanhangsels(, die van een opera alleen opmerken het h. i. verderfelijke ballet', en die ter'wille van het kleine het groote trachten te versmoren. Volgens den heer Duymaer was het heel eenvoudig: een christelijke over heid heeft met het tooneel niets te ma-» ken; christelijke levensbeschouwing laat zich niet vereenigen mei een subsidie aan e en opera. De Nederlandsclie .opera is geen instelling van openbaar belang. Een andere stem van rechts, die van den lieer Lohma'n, had een heel ander geluid. Openbare uitvoeringen zijn nog geen vermakelijkheden omdat er ook men schen heen gaan voor wie ze een verma kelijkheid zijn. J2r zijn daaronder kunst uitingen, en de heer Lohraan zei geen bezwaar te hebben om naar concerten of naar uitvoeringen van dramati sche kunst te gaan. De groote mannen van alle tijden hebben zich opi dat ge bied bewogen, en spr. heeft van hun stukken dikwerf een verheffen den indruk gekregen. De heer Lobman was van meening dal men aan maatschappijen die de kunst ten uitvoer brengen, geen subsidie uioet onthoMden. maar dal liet op den weg der Regeering ligt, daaraan voorwaarden te verbinden. Schunnige slpieken wórden meest opgevoerd om de kat; te spekken, Als de Regeering steun gééft, kan zij cen suur oefenen binnen do zooeven aan gegeven grenzen. Wil men die censuur niet, welnu, dan krijgt men ook geen geld. Men kan dus /eer goed een goede voorwaarde fit an de subsidie verbinden. Spreker meent dat opera's geen schun nige stukken opvoeren. Spreker heeft dat althans nooit gehoord en hem is geen enkele opera bekend, noch uit zijn jeugd, noch uit laleren tijd, waarin schun nige dingen worden opgevoerd. De heer Schouten Het ballet De ljeer Lobman. Het ballet behoort niet tot de opera.- Het wordt dikwijls gegeven en ofschoon spreker "olslrclct geen voorstander van balletten in het algemeen is, geeft hij volkomen toe, dat er zijn balletten, djie zeer schoon zijn en waar iedereen naar toe kan gaan. De heer W ij n b e r ge n achtte do zaak „niet rijp voor beslissing". Hij wilde de subsidie wegstoppen achter het voor nemen van den Minister om aan een commissie op Le dragen verschillende kwesties^van volksontwikkeling te onder- j zoeken. j Maar de Minister zelf sprak niet I óver die commissie in verband met dit subsidie-voorstel. Over den muzikaleo De Minister Hier wordt geen on-i dersefheid gemaakt. Het is een exegesis (verklaring) die de heeren er aan toevoe gen. Maar een hoogjer motief dreef spreker om den post op te nemen. Hij is als Minister overtuigd, dat liet Christendom' heeft gewild de ontwikkeling van den completen mensch. De bedoeling van het Chrislendom was om cosmologisch te werken, de aesthelische en elhischje ont wikkeling na te streven. Wij hebben daar op vooral (ajcht te geven in onzen tegen- woordigen tijd, als tegenwicht tegten den meer en meer ingang vindenden materia- lislischen geest. In de tweede plaats als tegenwicht bijv. bet eenzijdig intellectualisme, het anoëe. agnostische, het dorre scepticisme, dat zooveel kwaad in 'hel leven heeft aangeJ richt. Tegen alles wat het volk heeft doorwoelcerd en doorkankerd, moet een tegenwicht worden gezocht, dat van staatswege kan worden gesteund. Daarnaast stond een ander belang. Wij hebben jaren lang gekend de Fransche opera, met als voertuig een vreemde taal. Met een Nederlandsfche opera, met onze taal als voertuig, krijgt men een drang op de musici om hun talenten in dienst 'Van het eigen "land te stellen. Dit heeft men in Denemarken gevoeld als een nati onaal belang. Spreker acht den post niet in strijd met een Christelijke levensbeschouwing en in harmönie met ons'«nationaal be lang. 1 i Dat de heeren Kleerekooper, Ter Hall en v. Berésteijn de subsidie steunden behoeft, geen nadere toelichting. Alleen zij nog vermeld dat de heer Wijnkoop zijn steun niet aan de sub^ sidie verklaarde te kunnen geven, ten zij de Minister kon toezeggen dat de loonen zullen worden vastgesteld in over leg met erkende organisaties en dat er volksvoorstellingen zullen gegeven wor den, wat de Minister toezei te zul len overwegen. Ten slotte stemming 35 vóór de schrapping van de subsidie, allen van rechts; 10 tegen de schrapping, nl. de heer1 Lobman en 9 leden van links. Méér waren er niet of niet meer. Vandaag de beslissing. kant daarvan is reeds beslist door de aan- neming liet vorig jaar' van een subsidie aan orkeslen. En wat den dramatische» j kant betreft wees hij op de openbare tooneel voorstellingen onder Calvijn Stemmen: Dat waren geen bcroepsto.o- neélspelers. ERGERLIJKE ONZIN IN EEN BELGISCH BLAD. Ten Dewijze welken onzin «ómfnigc Belgische bladen van naam aan hun le zers voorzétten inzake de kwesties mei land. volgt hier de inleiding van een correspondentie, die de Brusselsche ..In- dépendance' uit Maastricht ontving: „De vrijheid van de pers en van liet woord beslaat in Nederlandsch-Limburg nog slechts voor hen, die een veldtocht tegen de verbonden naties voeren, tegen België. Frankrijk en Engeland in liet bijzonder. De pro-Duitschers, de Belgi sche activisten en zij, die ten opzichte van Limburg niet de waarheid willen erken- i, mogen alleen maar spreken. ,,De geheime, censuur fimclionneert ge streng ever telegraaf, telefoon en poste rijen; zelfs in particuliere clubs en in de gezinnen wordt men bewaakt. „De beweging tegen de annexionisten draagt een Duitsch karakter; zij is kundig georganiseerd; wij zouden namen van notabele personen kunnen noemen uit Den Kaag, Venlo. Roermond, Haarlem en Maastricht, die er bij betrokken zijn. .,Die heeren uit Den Haag laten aan de Koningin lelegrafeeren, daf meer dan duizenn kleine kinderen van 6 jaar logen annexatie van Limburg protesleeren „Aanvankelijk waren het dc Nodcrland- sche ambtenaren die aan 't hoofd der beweging stonden; thans is het de geeste lijkheid op bevel van het episcopaat. Hel volk houdt er zich builen; de enkele be reikte uitslagen zijn telegrammen aan tie Koningin, telegrammen, voorgeschreven door den pastoor of door den burgemees ter /"dikwijls tegen hun zin), en aangeno men door vergaderingen waarvan do grootste meerderheid van het volk afwe zig blijft. Het is duidelijk, dal de vrij heid van 't woord, pvenzeer als dc waarheid, ook ver lilijvetv van deze mee tings Men verzuimt geenszins de kleine middeltje eervolle onderscheidingen wor den beloofd, ou de ambtenaren weten dat verhooging hun loon zal zijn. Op order van den bisschop van Roermond, -heeft men in al de kerken legen de ..annextonislen" gepredikt. Gezamenlijke gebeucn na elke mis worden bevolen om het schrikkelijk gevaar eo.ner aanhechting bij België le vermijden. De burgemeesters ran de belangrijkste gemeenten hebljen j van uil Den Haag aanzegging gekregen otn de beweging ten gunste van Nederland door al hun macht le bevorderen, maar I persoonlijk achter de schermen te blijven j A\> vreczen, dat tegenover zulke op- 'zettolijkc onwaarheden de beste poging onzerzijds ora juist in le lichten, moet [falen, ornaat dit blad zoo'n poging wel 'niet zal steunen. DE RAAD VAN NIJVERHEID. Omtrent de eerste vergadering van deze nieuwe instelling weet de N. Ct. nog hel volgende mee te deelen Deze vergadering werd voor een groot deel bijgewoond door minister van IJs- selstcyn, in wiens tegenwoordigheid werd vastgesteld, dat de nijverheids- raad in alle gevallen, waarin zijn be middeling dóór de industrie mocht wor den ingeroepen, of de raad zelf van ioordeel mocht zijn, dat eenig optre den in het belang van een of meer lakken van bedrijf gewenscht is, het initiatief lean nemen om ter zake met de regeering overleg te plegen. Voorts zal den nijverheidsraad dioor dien minister zelf advies worden ge-' vraagd in alle aangelegenheden, de fa briekmatige industrie betreffende. Nadat dit was vastgesteld, werden reeds dadelijk verschillende aangelegen heden in presentie van den minister besproken. O.a. werd aangedrongen op de opheffing van verschillende rijks- distributiekantoren, meer speciaal voor zoovel* betreft artikelen, waarin de han del thans gevoeglijk weer vrijgelaten kan worden, als b.v. carbid, koper, enz. In den namiddag werd de vergade ring- bijgewoond door jhr, tnr. Snouclc Hurgronje van '-het departement van bui tenlandsche zaken en den heer Van der Goes, secretarisvan de N O T Met deze heeren werd het in Lon-' den gesloten agreement behandeld eü in verband daarmede de toekomstige positie van de verschillende takken van industrie onder oogen gezien. Meer in het bijzonder werd daarbij liet gevaar besproken, dat ons land be dreigt. wanneer bet buitenland hier af gewerkte producten gaat invoeren, wel ke ook Iiier te lande kunnen worden vervaardigd. Teneinde eventueele maatregelen hier tegen te overwegen, werd afgesproken, dal de vijf organisaties leden van den raad zich tol de firma's zÖuden wenden, welke zij vertegenwoordigen, teneinde te vernemen, voor welke arti kelen bedoeld gevaar dreigt en wat men meent dat daartegen te doen v.ilt- Do 'heer E. A du Croo ii door den nijverheidsraad aangewen ter benoe ming in tie commissie van bijstand voor liet scheepvaartbureau van het de partement van landbouw, nijverheid en handel welke benoeming inmiddels dooi den minister heeft plaatsgevonden.. NEDERLAND EN DE OORLOG. De doorvoer van krijgsgevan genen Het bericht van de Tijd omtrent den doorvoer van 800.000 krijgsgevangenen uit Duitschland door ons land is, naar dé N. R. Ct. meldt, [geheel onjuist. Ter plaatse waar men het zou moeten weten was van onderhandelingen die op oen dergelijkea doorvoer betrekking hebben, niets bekend De doorvoer van buitenlandsche mi litairen door ons land wordt met uit zondering van een aantal Russen, waar- r men nog doende is, als nagenoeg afgeloopcn beschouwd. Te Nijmegen is het aantal sterfgeval len onder de aldaar aangekomen Servi sche krijgsgevangenen tot 19 gestegen. Gistermiddag arriveerde de gezant van Servië uit ofen Haag, tot bijwo ning der begrafenis op dc protestanl- sclie hegraafplaats Rustoord van dc 3 eergisteren overledenen. De doodsoor zaak was bij elk Spaansche griep. De ongelukkigën, die ondervoed waren, had den le weinig weerstandsvermogen om d(e ziekte te doorstaan. Nog 8 Serviërs liggen ernstig ziek Gevreesd wordt, dat ook zij hun vaderland niet zullen weer zien i Tc V 1 i s s i n g e n zijn 700 Serviërs aan gekomen, die morgen met de „Batavier" naar Duinkerken vertrekken; waarmede, dön bet vervoer van krijgsgevangenen over Vlissingen teneinde, is. o Ravitaill.e er'ingsc om missie Naar de N. R. Cl verneemt zal te Rotterdam binnenkort dc zetel worden gevestigd van Fransche commissie voor dc bevoorrading van hel bezette gebied. Deze commissie tracht de beschikking te krijgen over de loodsen aan den Sehiedamschcn weg, waarin de Duitsche geïnterneerden werkplaatsen hebben ge had cn die thans als hospitaal in ge bruik zijn van de Franschen o Levensmiddelen voor D u ij. s ch lan d. De eerste schepen met levensmiddelen, hoofdzakelijk bestaande uit meel, afkom stig van de geallieerden en bestemd voor de DtiiFchc bevolking, zijn gisteren Lo- bith gepasseerd. Een groot aantal sche pen zijn nog onderweg. o TI ui dob l ijk aan H M de Ko n in gin Gisterenmiddag werd door H.M. dc Koningin ontvangen de gravin John d'OuIlremont geboren gravin de Mérode uit Bruasel, die H. M., uit naam van een aldaar gevormd damescomité een échar- pe van de fijnste kant, zoomede ee* waaier van kant voor H. K. H. de Prinses kwam aanbieden. Bedoeld damescomité werd te Brus sel gevormd om iuiting aan erkentelijk heid le geveó voor hetgeen reeds sedert 1916 werd gedaan ten behoeve van een groot aantal zwakke en zieke Bel gische kinderen, aan wie in Nederland gelegenheid tot' herstel werd geboden. Ook door elk naar Nederland ge zonden kind werd o.a. 10 of 20 centi mes voor dit geschenk bijgedragen. De prinses was bij de ontvangst te genwoordig. Bij hel aanvaarden der fraaie en waardevolle geschenken, voortbrengse len der Belgische kunstnijverheid, ver zocht Hare Majesteit aan de gravin d'Oullremonl om Haren bijzonderen dank over le brengen, aan allen di« daartoe bijdroegen en hun de verze kering te geven van Ilarer Majesteits groote waardeering voor de gevoelens, welke aan 'dc aanbieding dezer ge schenken ten grondslag liggen. DISTRIBUTIE EN PRODUCTIE. Verhoogde rantsoenen. (Officiéél.) Het Ministerie van Buifeh- landsche Zaken deelt het volgende mede: 7n de vergadering van de Tweede Ka mer van 13 November 1918 verklaarde de lijdelijke voorzitter van den Raad van Mi nisters, dat Nederland zou kunnen reke nen op toevoer gedurende een jaar van a. 375,000 ton broodgraan inclusief vijst, 45.000 ton cliilisalpeter. 40.000 ton' phosphaten, 25.000 ton pyrieten en 300.000 ton mais voor veevoeder. Voorlgezette onderhandelingen hebben thans tol het resultaat geleid dat deze hoeveelheden met ingang van 30 Januari zijn verhoogd als volgt broodgraan tot 600.000 ton, snipeter tot 70.000 ton. phos- phan! 60.000 ton, pyriet tot 33 000 ton, mais i' -or veevoeder tol 500.000 ton. Voor andere soorten veevoeder is een jaarlijlcsche hoeveelheid bepaald van 250.000 ton Rijst is niet meer begropon onder broodgraan, maar er is een apart rantsoen van 70.000 ton voor rijst, in clusief mout, sago, tapioca, mandioca; arrowr-.ot en stijfsel. Met ,.Ten" wordt in het bovenstaande bedoeld een metrieke ton. De m e 1 k o o r 1 o g te Amsterdam Wie mocht hebben gemeend, dat de verdere afwikkeling der onderhandelin gen tusschen de belanghebbende par tijen zonder stoornis zou verloopen cn slechts een kwestie zou zijn van hoog stens enkeïë dagen, komt bedrogen uit De veehouders hebben gemeend le gen de door de regelingscommissie ont worpen indeelingsiijsten opnieuw be zwaren te moeten inbrengen. Zij zijn thans bezig over nieuwe wijzigingen in deze indeelingsiijsten te beraadslagen. Zijn zij daarmede gereed, dan zal op nieuw de regelingscommissie moeten vergaderen om over hun voorstellen uit spraak te doen. Door- een en a nder wordt de tot standkoming van de centralisatie we derom vertraagd. Hel zal nu wel Maan dag worden, eér daarmede een aanvang kan worden gemaakt Aan den minister 'van* landbouw is van deze vertraging kennis gegeven Wethouder Wibaut beeft bedankt als voorzitter van de districts-commissie voor de melkvoorziening. Saccharine in klontjes? Naar hel ,.Vad." verneemt, overweegt Minister Van IJsselsteijn de beschikbaar stelling ran klontjes suiker, waarin sac charine verwerkt is. De voorraad suiker zou vo'gens hem van dien aard zijn, dat eenige voorzieningen getroffen moeten worden. De bedoeling is klontjes te ma ken waarin 0,2 pCt. saccharine verwerkt is en deze klontjes aan de café-restau rants en hotels voor thee, koffie enz. (o verstrekken. Uit Middelburg. W.-rausdagavond hield de heer G. K. A, Nonhebei, daartoe uitgenoodigd door de Jeugdcommissie a l hier, afdeeling van de Arheidrrsjcugdcentrale in Nederland}, voor de leden der Jeugdgroep een voor dracht mei lichtbeelden over „Het ont staan eu wezen der bacteriën". Op de hem eigen aangename en onder houdende wijze behandelde spreker d,it onderwerp aan de hand van een fraai» serie lichtbeelden, die door Jen heer dr, j p Cannegieter met zijn projectie lantaarn. door hem welwillend voor dit doel beschikbaar gesteld, op doek wer den gebracht over dit door,hem geko zen onderwerp. Met volte aandacht werd door de tal rijk opgekomen meisjes en jongens deza voordracht gevolgd. De voorzitter der Commissie, de heer L. Onderdijk, bracht ouder applaus dank

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1919 | | pagina 1