IIDDEIHI
«II1WT
No. 12
Woensdag 15 Januari 1919
n
B111 I L A 18.
11 Stil II FTOViaglt,
162° Jaargang
Abonn. prijs per kwartaal te Mid
delburg en bij de agenten, in Vlissingen
en Goes f 1.80, per post f 2.—.
Advertentiën 20 cent fier re
Bij abonnement veel lager.
Sainilieberichten en dankbetuigingen
van 1—7 regels fl.50.
Bovenstaande advertentieprijzen worden
met 20 o/o toeslag verhoogd.
DE FJ5 FR ECHT-VOORSTELLEN
VAN Mr. TREUR.
Berst een zakelijke uiteenzetting
tWat in het wetsontwerp, door mr.
Treub als Kamerlid ingediend, wordt
voorgesteld, brengl in hoofdzaak de vol
gende nieuwigheden
le Ten opzichte van het wette
lijk erfrecht (d. i. zonder testament)
beperking van het erfrecht in de
zijlinie tot broeders en zusters (en
bij voor-overlijden, tol kinderen van
broeders en zusters); en afschaffing
van de nu bestaande mogelijkheid,
dat ook bloedverwanten van verde
ren graad, tot totaal onbekenden van
den twaalfden graad toe, recht op
<dc erfenis hebben, indien er niet
eerder een erfgenaam gevonden
wordt;
afschaffing van de beslaande, en
algemeen als grievend onbillijk er
kende achterstelling van den langst
levenden echtgenoot, die nu eerst
aan de beurt komt als er geen bloed
verwanten in den twaalfden graad
meer zijn; en gelijkstelling van den
langstlevenden echtgenoot met een
wettig kind.
2e. Ten opzichte Van een in le voe
ren ataatserfrecht:
toekenning aan den Slaat Van een erf-
portie ïn alle nalatenschappen; welke
staatsportie
h. Voor het geval de overledene nako
melingen en (of) een echtgenoot nalaat
hg nalatenschappen beneden
f 10.000 niet wordt aanvaard;
bij nalatenschappen van 10 lot
f 50.000 één twintigste deel bedraagt;
bij nalatenschappen van 50 tot
1100 000 één tiende deel
bij nalatenschappen van 1Q0 tot
f 500.000 drie twintigste deel
bij nalatenschappen hoven-f 500.000
één vijfde deel.
b. Voor 't geval de overledene alleen
een louder of grootouder nalaat of broe
der» en zusters
bij nalatenschappen beneden f 5000
niet wordt aanvaard;
bijl nalatenschappen daarboven
één vierde deel bedraagt.
Voor alle andere gevallen:
niet wordt aanvaard als een ge-
heele nalatenschap niet meer dan
f 2000 bedraagt;
en bij nalatenschappen daarboven
wOrdt gesteld op één derde (afgezien
natuurlijk als er niet testamentair
jover beschikt is, daar dan de nalaten
schap geheel aan den Staat vervalt).
3e. Ten opzichte van het testa
mentair erfrecht;
gelijkstelling van een staatsportie
met do legitieme portie die thans
gereserveerd wordt voor de bloed
verwanten in de rechte lijn, zoo dat
de erflater evenmin over de staats
portie als nu over de legitieme por
ties kan beschikken in Zijn testamenlt,
We hebben hier getracht een kort
en zoo duidelijk mogelijk overzicht te
gev'en van het Voorstel, omdat indertijd
dc indiening wel de Memorie van
Toelichting in de bladen verscheen,
rnhar niet het voorstel zelf.
ïn deze voorstellen zjjh eeuigg hervor
mingen vervat die reeds lang als) billijk
Worden beschoutod door het groote pu
bliek, dat in zijn rechtsgevoel wel liet
erfrecht erkent zoolang het langs dc lij
nen loopt waar men ook den onderhouds
plicht vindt (recht op en neer, en ook
nog naar broers en zusters en hun kin
deren), maar het billijke van dat recht
niét meer inziet voor een verren achter-
achter-neef die vaak niet eens van het
bestaan van den erflater af wist.
En dalzelfde rechtsgevoel wordt ge
kwetst telkens wanneer in gevallen waar
Met het oog op een hiel altijd' juist
begrip willen we er op Wijzen, dat bij al-
gohcelo gemeenschap van goederen (dus
bij een huwelijk zonder huwelijksvoor
waarden) dc dood van een der echfcge-
nooten ten geviolge heeft, dat de baten en
lasten der gemeenschap voor de een©
helft aan den langstlevende bomt, echter
niet op grond van erfrecht, maar op
grond van huwelijksrecht. De andere
helft is de nalatenschap van den over
ledene, waarvoor de andere echtgenoot
niet in aanmerking komt dan wanneer
er geen bloedverwanten meer, zijn lot den
twaalfden graad.
Is er geen gemeenscliap Van goederen
aan bomt de nalatenschap van een over
lieden echtgenoot aan de bloedverwanten'
en eerst alsi die er niet zijn, apn dc ccht-
gemoote, tenzij testamentair anders be
paald is.
geen testament bestaat, de langst over
leden echtgenoot wordt achtergesteld bij
bloedverwanten, ook al weer, als 'tmoet,
tot den twaalfden graad toe.
Daarover zal wel niet veel strijd be
staan bg de behandeling van dit voorstel.
Waarschijnlijk wel over 'tandere onder
deel, dc invoering van een staalserfrecht,
hoewel hetgeen mr. Troeb daarvoor aan
voert o. i. zeer klemmend is.
Hel ver-reikende familie-erfrecht dat
wij nu bezitten, was redelijk en verklaar
baar in de Middeleeuwen toen inder
daad de familie, in wijden zin genomen,
voor hel welzijn van al haai' aanhoorigen
zorgde.
Dat doet die familie nu niet meer,
dan hoogstens voor neven ©n nichten.
Maai' die zorg is in» den loop der
eeuwen steeds meer overgenomen door
den Slaat (of gemeente), welke waken
voor de veiligheid, het welzijn, de ont
wikkeling der inwoners. Het is-die over
heidszorg welke, naast de hulp van
ouders en echtgenoot, het verwerven
van een vermogen mogelijk maakt. Wel
nu, dan heeft ook die overheid, even
goed als tot nu toe de familie, aan
spraak op een erfdeel, zonder het kin-
der- en echtgenooten-erfrecht te ver
dringen. Beider aanspraken behooren
naast elkaar te worden erkend.
Het is weer die bovengenoemde regel
van den onderhoudsplicht, die terugge
vonden wordt in de verschillende per
centages: hoe nader de nagelaten bloed
verwanten zgh, hoe geringer het aandeel
is dat aan den Slaat wordt toegekend1.
Er wordt daardoor voorkomen, dat een
te groot aandeel wtordt weggenomen uit
een vermogen dal moet dienen de ach-
terblijvenden in hun onderhoud te voor
zien. Dat de geringe vermogens geheel
Vrijgelaten wlorden, geschiedt om be
grijpelijke practische overwegingen.
Na hetgeen we vroeger reeds aanhaal
den over het verschil, theoretisch en
practisch, met de successie-belasting, zul
len we daarover nu niet uitweiden.
Maar wel willen we nog doen uitkomen
welke groote maatschappelijke gevolgen
er uit een slaatserfrecht kunnen voort
vloeien.
Een- der verschillen met de successie
belasting is dit, dat hetgeen de Staat
door staatserfrecht zou verkrijgen, niet
is een belastingopbrengst, bestemd tot
dèkldng der gewone staatsuitgaven. Het
is kapitaal. Geen inkomen.
Mr. Treub betoogt dan ook in zijn
Memorie van Toelichting, dat het in han
den van den Slaat den kapilaalvorm moet
behouden, en niet gebezigd 'mag worden
tot dekking van de gewone sftaatsuitga-
iien, evenmin als de Staat zijn domeinen
Verkoopt om een begrooting in even
wicht te houden.
Maar daarmee is niet gezegd dat de
Staat dat kapitaal niet gebruiken kan. In
tegendeel zijn er Lal van dingen die de
Staat nu nalaat, of—slechts door verzwa
ring der belastingen volbrtpigt, omdat
hij gebrek beeft aan kapitaal, aan ver
mogen; men denke aan wolkshuisves-
ling, instellingen voor verheffing van het
geestelijk peil der bevolking, kapitalen
voor pensioen- en andere verzekerings
fondsen, naasting van spoorwegen en
andere ondernemingen met een monoj-
polisch karakter.
En dan is er nog een' gevolg, waarvoor
we mr. Treub zelf aan het woord laten
,Door middel van het staalserfrecht,
waardoor de Staat ook aandeel zal ver
krijgen in verschillende ondernemingen,
kan en zal hij1 optreden als vertegen
woordiger van de onterfden in de maat
schappij. Door zijn tusschenbomst zullen
deze langs den aangegeven weg een
deel erven van wat, met medebehulp van
den Staat, aan vermogens in de handen
der meer bevoorrechten werd opge
gaard, of, voor zoover de staatserfdeelen
winst- of rentegevend worden belegd,
genieten van de inkomsten 'die deze af
werpen".
Wat hier in enkele zinnen wordt ge
zegd ook als tegenstelling tot een al-
gemeene bedrijfssocialiseering, die naar
mr Treul/s oordeel op ontgoocheling en
schade voor de Volkswelvaart zou uitloo
pen opent een uitzicht op de vervul
ling door den Staat van een taak, die
velen anders financieel onuitvoerbaar
zouden achten
En nu weten we wel dat hel vraagstuk
nicl zóó eenvoudig is als men uit de
merkwaardig sobere en toch heldere en
overtuigende Toelichting zou opmaken.
Maar het voorstel formuleert een ge
dachte die in veler brein reeds broeide,
zonder een definilieven vorm aan te
nemen. En het brengt zulk een nieuwe
richting in het finaneie-wezem van den
Staat, dat we daarnaast de financiëele
plannen van Minister Dc Vries onlangs
als klem kwalificeerden.
Juist rnn die wijde perspectieven heb
ben we gemeend hier nog eens de betee-
kenis van het Voorstel in het licht te
moeten stellen.
KAMEROVERZICHT.
Twecdeltamer.
Zitting van Dinsdag.
Onderwijszaken.
Allereerst bij de regeling der werk
zaamheden, waarbij een voorslel-K e t e-
laar, om het ontwerp der onderwij-
zersisalarissen eerst over 14 dagen te
laten onderzoeken, daar de onderwijzers
er nog niet hun ïneening over hebben
kunnen zeggen, werd verworpen met 39
legen 75 stemmen. Het voorstel gaal dus
dadelijk naar de afdeelingen.
Toen wei-den voortgezet de algemeene
beschouwingen over de begroot in g van
onderwijs, kunsten en wetenschappen.
Van dit dehat werd het meest actueele
onderwerp, nl. dat der salarissen, door
den voorzitter uitgesloten, daar het af
zonderlijk in behandeling komt. Alleen
had de heer D:e Mural t nog gelegen
heid te verklaren, dat hij thans niet vij
andig tegenover In t aparlc salariswetje
staat.
Voorts Voerden nog het woord de
socialisten K. ter Laan, De Zeeuw
en De Jonge, en de anti-revolutionai
ren Smeenlc en Rutgers (De lale
ontvangst der post heden, dwingt ons
tot beknoptheid).
De Minister heeft daarna geant
woord. Vermeld zij daarvan, dat bij het
door hem gereed gevonden ontwerp voor
een nieuwe onderwijswet gewijzigd heeft,
omUal hij het geheel in overeenstem
ming wil brengen met de besluiten der
Bevredigingscommissie. Zijn arbeid zal
slaan in het leeken van de synthese, en
dat achtte hij niel, moeilijk, omdat de
synthese te vinder,' is bij alle partijen.
H§ hoopte op voortdurende samenwer
king tusschen allen tot zegen van het
Nederlandsche volk, een verklaring,
die eenige bravo's uitlokte.
De algemeene beschouwingen zijn ge
sloten.
DE ZAAK-VAN GROENENDAEL.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen
een missive van den minister van justice*,
houfdende kennisgeving iin verband
met de mededeeling van den minister,
van Binnenlandsclie Zaken in de verga
dering der Kamer van 12 December jl.,
dat het onderzoek tegen het lid dei-
Kamer den lieer mr. van Groenenrlael
wordt voortgezet, dat het voorloopig
onderzoek beëindigd ik, omdat het geen
aanwijzing heeft opgeleverd, dat de lieer
van Groenendael zich aan een strafbaar
feit zou hebben schuldig gemaakt.
In de „Limb. Koerier" heeft de heer
J. C. D. v. d. Lande, president-commis
saris van de N. V. „Bergerode", de
meedeeling gepubliceerd van een gesprek
met den heer v. Groenendael, 29 Nov.
gehouden, waarin deze verklaarde dat de
bevolking van Limburg Belgisch wilde
worden, en dat de propaganda daar
voor flink gesteund moest worden; hij
zelf steunde ze ook. Den Volgenden dag
heeft hg" die verklaring herhaald tegen
over den heer v. Oppen, burgemeester
van Maastricht. Op een vraag van den
heer v. d. Lande, of de reis, door hem
naar Brussel gemaakt, met die actie in
verband stond, zei de heer v. Groenen
dael „dat zulks er ook wel mee in ver
band gestaan kon hebben". Beide ge
sprekken werden met den meesten ernst
gevoerd.
DISTRIBUTIE EN PRODUCTIE
De m e I k o o r 1 o g l e Amsterdam.
Naar aanleiding van hel besluit tot
voortzetting der slaking van meiklevering
voor die gemeente door den bond van
melkveehouders en van het communiqué
van den minister van landbouw, omtrent
zijn onderhoud met den heer Cojüjfn,
burgemeester van Nieuwep-Amslel, heeft
do burgemeester aan den minister van
landbouw telegrafisch verzocht olm of on
verwijld maatregelen le nemen om de
staking der mölkle vering te doen ophef
fen op den voet van liet onderhoud
tusschen het bestuur van den Bond van
Melkveehouders en het gemeentebestuur
Van Amsterdam op 9 dezer, Af, wanneer
de minister zulke maatregelen niét kan
nemen, er toe te willen overgaan, om
zijn voorschriften betreffende dent g©cen
traliseerden aanvoer van melk, voor Am
sterdam buiten werlring te stellen.
Gisteren heeft de bond van melkvee
houders besloten heden, Woensdag, le
gaan leveren aan de directe afnemers,
dus niet op de centrale punten, en dan
Donderdag naar den 'minister iej gaan. Het
gemeentebestuur heeft gisterenavond be
sloten de melk, welke de veehouders ter
idirecle levering aan hun afnemers móch
ten aanvoeren, onmiddellijk hij dc grens
<ler gemeente in bezit te doen nemen,
om haar dan naar de centrale punten te
dóen venloeren.
9
Die eier-prijs.
Men schrijft uit het Rijk van Nijmegen,
dal het 'opvallend is, hoezeer de prijs
der eieren opeens daalt, nu er meer
vleesch in distributie komt. Moest men
eerst voor een eilje 35 cent per stuk be
talen, thans is deze prijs reeds gedaald
lol 20 cent per stuk. In Druten worden
thans reeds eieren opgekocht tegen 16
A 18 cent per stuk. Er blijken eieren
genoeg te zijn, nu de kippenboeren ze
maar los laten.
Thee.
De regeering heeft, naar het Hand.
meldt, besloten thee-aanvoer direct van
Indië uit te bevorderen in verband' met
hel feit, dat de prijzen in de koloniën
aanzienlijk lager ziju dan ter Londensclie
markt. Dit beteekent, dal voorloopig thee-
aanyoer pil Engeland practisch niet zal
1cunnen geschieden.
Petroleum.
Het tankstoomschip „Nederdam" is
met ongeveer 4000 ton petroleum van
New-York te Rotterdam aangekomen.
-*•o
Kolen uit België.
De hoeveelheid kolen, die door België
ter beschikking van Nederland gesteld
zullen kunnen worden, bedraagt volgens
het Hand. 200.000 ton. Als contra-pres-*
talie wordt, gelijk bekend, vee-export ver-t
zocht. Een beslissing is nog niet gevallen.
De aanvoer zou kunnen plaats hebben
vóór 1 April.
Uit Middelburg.
Het schijnt dat sommige gasverbrui-
lcers, nu de gasproduclie weer iets beter
is dan in de zorgvolle weken van einde'
December en begin Januari, van. meening
zijn dat ze nu weer er op los kunnen
branden. Het merkwaardig verschijnsel
doet zich voor dat iederen dag liet gas
verbruik in vergelijking met den overeen-
komenden dag van een der Vorige weken
hóóger is.
Op die manier loopt het echter mis.
Wanneer de Verbruikers niet volharden
bij de grootst mogelijke zuinigheid, zullen
eerlang nieuwe maatregelen noodig zijn,
die voior allen een ongerief zijn.
Door de afdeeling Middelburg
van den Alg. Bond van Politiepersoneel!
in Nederland is een adres aan den ge
meenteraad verzonden, waarin verzocht
wordt voor het politiepersoneel ïn te
voeren het drie-ploegenstelsel met ach-i
tereen volgens acht uren dienst en een
wekelijkschen rustdag waarbij eenmaal
in de drie weken een vrijen Zondag;
verder 14 dagen verlof per kalenderjaar
Waarvan twee op Zon- of christelijke
feestdagen, vast te stellen bij een op le
maken rooster; dienst, rustdagen en
rusttijden en verlof vast te stellen in de
verordening regelende de inrichting van
de politie en het toekennen van 40 cent
per dag of per nacht voor het noodza
kelijk verrichten van diensten in burger-
kleeding met dien verstande, dal niel
meer dan eenmaal per dag 40 cent in
rekening mag worden gebracht. Ten
slotte wijst hel bestuur der afdeeling er,
op, dat verschillende gemeenten reeds,
voorgingen, zooals Amsterdam, Den Haag,
Alkmaar, Vlissingen enz. en het z. i.
een gebiedende eisch des tijds is.
Ook is door genoemde afdeeling een
adres van adhaesie aan den raad gezon
den met een verzoek van den Bond aan
den raad om le willen besluiten 'lot in
voering van een premievrij pensioen voor
de ambtenaren ,en werklieden der ge
meente en hunne weduwen en weezen.
Uit Waïohsren
- Men deelt mede dat gisteren bij een
oefening le Vee re een watervliegtuig
van den marineluclilvaarldiensl een nood
landing moest doen in de O.oster-
Schelde. Bij de pogingen tot berging
van het vliegtuig is dit gezonken. De
bemanning is gered.
Distributie te Vrouwepolder.
Voor de week van 17—24 Jan. verkrijg
baar op bon 73: 2% ons rrjstbon 74:
2i/o ons suiker, bon 75: I1/3 ons jam;
bon 76: l'/s ons kaas, bon 77. 1/2 ons
vermicelli; bon 78: drie stukken zeep per
gezin; overige bon '78 moet vernietigd
worden; bon 11- 1 ons erwten; bon
12 1 ons boonen.
Uit Scliouwen-DuirtUad.
In de jongste raadsvergadering le
Bruin is se was ingekomen een ver
zoek van den heer W van Kooien om
terugbetaling van te veel betaald ver-
g'unliingsrecht over 1918, wat werd toe
gestaan
Ontvangen was een circulaire van het
bestuur der vereeniging Ambachtsschool
te Zierikzee, meedeelend dat als de reor
ganisatie tot stand komt, "het aandeel
der gemeente in de kosten f 160 zal be
dragen.
Van Ged. Staten was een besluit inge
komen, waarbij de beslissing over de
begrooling 1919 werd verdaagd tót 1
April
Naar aanleiding van een opmerking
van Ged. Staten werd de belooning Voon
hel herhalingsiojnderwijs gebracht van
f 0 80 op f 1
Besloten werd met het oog op gebrek
aan kasgeld een leening aan te gaan Van
len hoogste f 5000.
Ook werd met algemeene stemmen art".
A der verordening op dc heffing va»
den hoofd omslag gewijzigd in dien zin,
dat het te heffen maximumbedrag van
den omslag vervalt.
Meegedeeld werd, dat er binnen en
kele dagen hout Ier distributie komt,
dat er 1000 K.G. carbid is aangekomen
en nog 1000 K.G, is besteld.
De heer Iz. Jumelet gaf den voorzitter
in overweging, op den dam wat grint aan
te brengen, wat toegezegd werd.
9- i
Uifc Zoeüwsoh Vlaan«d*rèa O. D.
Maandag jl. hielden de ingezetenen
vaü St. Kruis in dé Ned. Herv. kerk
een zeer geestdriftige proteslverghderihg
tegen hel annexionistische drjiven in de
buitenlandsche pers. Als sprekers traden
op: pastoor Loos en ds. J. N. Pattist,
beiden uit Aardenburg, die in gloedvolle
woorden verkondigden, wat oolc in die
gemeente hel gevoelen is Nederlander
te zijn en het te blijven.
Aan het eind der vergadering werd bij
acclamatie een motie aangenolmen,,
waarin de ingezetenen hun aanhanke
lijkheid betuigden aan Nederland en aan
H. M. dè Koningin Na een driewerf
hoera voor Nederland en H. \f. de Ko
ningin ging' men uileen, om' do betooging
te besluiten met een muzikale wandeling
door het dorp.
JAARWEDDEN AMBTENAREN TER
SECRETARIE.
Aan de colleges van Burg. en Welh. in
Zeeland is door Ged. Staten de volgende
circulaire verzonden
Wij hebben de eer uw college mede
te deelen, dat door ons is "kennis geno
men van de resultaten vau het onder
zoek naar de positie der ambtenaren ter
gemeentesecretarie, ingesteld naar aan
leiding van de jongste herziening der
jaarwedden van burgemeesters, secreta
rissen enz.
Uit dit onderzoek is gebleken, dat de
malerieele positie van hel personeel ter
secretarie in verscheidene gemeenten on
bevredigend moet worden genoemd. Aan
gezien naar ons oordcel de lagere amb
tenaren evenzeer als de hoogere func
tionarissen overeenkomstig hun verrich
tingen aanspraak hebben op behoorlijke
bezoldiging, verzoeken wij' uw ooilege met
aandrang, uwe volle aandacht aan deze
materie le schenken en zoo noodig daar
omtrent Voorstellen aan den Raad uwer
gemeente te doen.
KERKNIEUWS.
G«ref. K»rken.
Beroepen te OnslweddeJ. Bosch
te Steenwijk.
Bedankt voor Bierum M. Elzinga te
Grootegast; voor Ileinenoord: M. Gra-
vendijk te Brielle, voor Katendrecht
(Rotterdam) E. J. Wientjes te Barne-
veld; voor Westergeest: J. A. Verhoog
te Reeuwijk.
O h tl g Gerei y E e r k
Bedankt voor Zeist J. Jongeleen te
NoordeLooS.
KUNST CN WETENSCHAPPEN.
De P-aleis Ra a, d huiskwestie.
Gisterenmorgen hebben, naar hel
Hbld. meldt, B. en Wi. en leden der
Commissie van bijstand voor Publieke
Werken een bezoek gebracht aan het pa
leis op den Dam om na le gaan in hoe
verre dit aan de eisclien, aan een mo
dern raadhuis te stellen, kan voldoen.
Naar het blad mededeelt, is de
indruk, door het bezoek gewekt, deze
voor het daarin vestigen van alle of nage
noeg alle diensten der gemeente zijn
ruimte en indeeling ongeschikt.
Het tegendeel werd ook niet verwacht.
Men meende in stadhuiskringen dat het
wellicht mogelijk zou zijn, den zetel van
hel gemeentebestuur in hel gebouw le
vestigen, waartoe slechts ceu gedeelte
van het paleis in beslag behoefde te wor
den genomen.
Thans, ha het bezoek, wordt ook aan
die oplossing als conceslsie aan de tra
ditie, getwijfeld. Er kan nog lang en
breed over worden gesproken, maar 't
zal naar de opinie in raadskringen, toclt
moeien komen tol den bouw van een
nieuw raadhuis, zij 'l dan ook op het
oude Prinsenhof.
-Tol onderwijzeres aan de open
bare school te Dinleloord is benoemd
mej. J. L. Jansen te Vlissingen.
Op de voordracht voor hoofd der
openbare lagere school in de gemeente
St. Kruis zij» geplaatst de hecren Th.
L. Rademakers le Leur, J. F. de Windfl