Ko. 10
'"1 i di
-
Maandag 13 Januari 1919
117* Jaargang
Al»oan. prij ft per kwartaal te Mid
delburg «n bij de agenten in Vliwingen
en <So<rt t 1.80, per post 1 2.—.
Advertentiên 20 cent per regel.
Bij Abonnement reel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
1—7 regel* f 1.50.
BpTcmtaande advertentieprijzen worden
met 20 ft toering verhoogd.
B1II1IL1II.
DU IIERGROEPEERING DER
VRIJZINNIGEN.
hi de Zaterdag te Amsterdam gehou-
den algemeene vergadering van de Libe
rale Unie waren verschillende moties in
gediend, betrekking hebbend op de on
derlinge verhouding der vrijzinnigen.
Dg «fdeeling Hoorn stelde voor; aan
de Hoofdbesturen der verschillende' Vrrj1-
rinnige partyen te verzoeken., onderlinge
besprekingen te houden, diè er toe lei
den, dat alle democratisch-vrijzinnigen!
i» één partij vereenigd worden.
De af deeling Dordrecht 'drong er
ba het hoofdbestuur op aan, (le her
groepeering in twee nieuwe partijen te
bevórderen.
Rn de afdeeling Leeuwarden wil
de de hoofdbesturen van Liberale Unie
•n Vryzinnig-Democratischen Bond uit-
noodigen om aan hun Algemeene Verga
deringen voor te stellen, dat beide par
tijen een Commissie zullen benoemen om
•en fusie voor te bereiden, len einde te
geraken tot één Democratische Staats-
nM-m
I>e voorzitter deelde mede. dat in de,
de* vorigen avond gehouden vergadering
v*n den Partijraad haslolen was,
naar aanleiding van deze voorstellen de
volgende motie voor te stellen
De Liberale Unie,
vjan oordeeldat thans de tijld Voorbij
is', vjoor een vereeniging in welken vorm
dan (ook i*an alle vrijzinnigen in het
tand,
van oordeel, dat om haar program te
verwezenlijken aansluiting van de demo-
«Tdtische elementen onder de vrijzinni
gen noodzakelijk, is,
machtigt het Hoofdbestuur te gelegener
de noodige stappen te doen om tot
cfezfi aansluiting te geraken,
besluit intusschen met alle kracht zelf
standig de propaganda, vopr haai" program
to Wijven voeren,
«o gaat over tot de orde van den dag.
Het Hoofdbestuur, zoo werd meege
deeld, heeft gemeend dat op dit oogen-
hlik de tijd voorbij is Voor een vereeni
ging van alle Vrijzinnigen in Concentratie.
In 1817 is overleg gepleegd voor een dergö-
<Sfko vrijzinnige concentratiede pogin
gen daartoe zijln echter mislukt. De pro
gramma's liepen uiteen; er was)'geen kans
yora de stroomingen bijeen te brengen. In
ds financiëele paragraaf van den Bond
van Vrij-Liberalen is een geluid gehoord
waarmede de L. U. niet kon instemmen,
«n nok dit bracht het H.-B. tot het in
licht dat samenwerking onmogelijk zou
"Wat betreft de Vrijzinnig-Democraten,
i» 'de vergadering van den V.-D. Bond
vtox 21 Dec. is wel gebleken, dat, hoe-
aeer de L. U. met de V.-D. zou kunnen
samenwerken in het algemeen, de L. U.
•ich zou vernederen door pogingen le
doen tot samenwerking met de V.-Di
2Jou van die zijde evenwel een voorstel
komen, dan zou de L. U. kunnen zeggen;
JWonneer gij' een anderen toon aanslaat
a^n grj gedaan hebt, zijn wij' bereid met
Ik te praten".
"WÜ behoeven, zegt spreker, en 't is
weer in deze vergadering gebleken,
niet te komen als smeekeling om sa
menwerking te verkrijgen (applaus). In
tusschen acht spreker samenwerking op
den duur met de V.-D. geenszins uit
gesloten. Wellicht Is deze mogelijk in
één algemeene combinatie van vrijzin
nigen.
Zoolang dat echter niet mjogelifk is,
acht de L. U. zich sterk genoeg om zelve
propaganda te maken en actie te voe
ren voor de vrijzinnige beginselen.
De heer mr. Boon (Leeuwarden) hoe
zeer ook enkele bezwaren koesteren& te-
gen de V.-D., kan hen over het geheel
waardeeren, en heeft dan ook geen be
zwaar fegen samengaan. Dan. zal echter
de V.-D>. bond, en met name mr. Mar-
chant, de thans veelal gevoerde klein-
politielc moeten lalen varen.
Spreker is het eens met mr. Marchants
vaak uitgesproken principe „de democra-
cralie om de democratie", maar dit prin
cipe moet ook inderdaad principe zijn,
en 't mag niet wbrden „democratie ad
majorem Marchantis gloriam". Zou dat
't geval zijn, dan, zegt spreker, zullen!
wij de democratie doorvoeren over het
hoofd van mr. Merchant (heen. (buide toe
juichingen.) r
Nadat Hoorn haar molie had ingetrok
ken, werd de motie van het H-B. bij
acclamatie aangenomen.
Van de overige besluiten van dezever»-
gadering zij nog vermeld de aanneming
met Algemeene stemmen op één na "(die
der afd. Dordt) van een motie waarin
ernstige afkeuring wordt uitgesproken
over een artikel van den heer P. J. de
Kanter in de „Vaderlander" van 21 Dec,,
daar dit artikel' „blijk geeft van groote
verwarring en gemis aan inzicht in de
'mentaliteit en het eenheidsgevoel der le
den van de L. U.".
EEN NIEUW, INCIDENT-VAN GROE-
NENDAEL.
Het Kamerlid mr. v. Groenendael Ls
dezer dagen geschorst als mede-directeur
van de N. V. „Be~gerode". Volgens de
,N. Crt." heeft deze schorsing aanleiding
gegeven tot het volgend "incident;
's Morgens na 2jjn schorsing kwam mr.
Van Groenendael op het kantoor der N.
V. Hem werd toen meegedeeld, dat,
mocht hij weer terugkomen, hij de deur
op slot zou vinden.
Toch kwam mr. Van Groenendael)
's middags weer,- men sloot toen de
deur van den zij-ingang aan de binnen
zijde, en een bediende trajd mr. Van G.
buiten tegemoet niet de mededeel ing dat
hij niet zou worden toegelaten, en dat hij
morgens z'n parapluie nog had laten
daan, welk voorwerp de bediende den
geschorsten mede-directeur wilde over-
ïandigen. Mr. Van Groenendael ontstak
daarop in zoo'n woede, dat hij1 den be
diende de stoeptrappen afgooide dienaar
den lager dan de straat gelegen zij-
ingang leidden.
Hij werd gevolgd door een man die
gewapend was met een stuk ijzer. Mr.
Van Groenendael sloeg toen de ruiten
van den zij-ingang stuk en trachtte den
sleutel aan den binnenkant te grijpen,
die échter snel door het bureaupersoneel
werd weggenomen.
Fen der heeren Van der Lande kreeg
een glasscherf in het gelaat.
Toen begon mr. Van G. het paneel
met de voeten te bewerken, daarin bij-
geslaan door zijn handlanger.
Daarop stormde het bureaupersoneel
verontwaardigd den hoofdingang uit, om
mr. Van Groenendael en z$n trawant in
den .rug te vallen. Binnen enkele minu
ten was toen de mede-directeur van de
FEUIILETO*.
19)
GEKOCHT.
Naar k«k Bngetaoh
•HARLRS GARVieB.
Zij was armoedig gekleed-, maar net-
j«a; de oude Zwarte sjaal werd vast
gehouden door een magere hand, alsof ze
«v gedeeltelijk haar gezicht mee wou
bedekken.
„Jordan", zei ze met zachte stem.
Sir Jordan Lyune trok zijtt arm terug
o» leeek haar aan van onder zijn neer
geslagen oogleden met de uitdrukking,
welke de persoon, die iemand verongé-
ftfkt heeft, aanneemt tegenover dengene
wïen de beleediging is aangedaan.
„Rachel I Wat kom je hier doen
hoe kom je hier?" vroeg hij' en zijn slem
werd harder bij ieder woord en hij'keek
om zich heen alsof hij bang was dat men
hem zien zou.
„Vraag je mij dat!" antwoordde zij',
*et de "donkere oogen op zjjn gezicht
gevestigd. „Hoe ik gekomen ben? Te
root. Ik heb al die mijlen, dien ver-
■Éocienden weg te voet afgelegd maar
ket lean je immers' niet schelen hoe ik
hier kom? Waarom heb je mij genood
zaakt te komen? Waarom Ze zweeg
terreinen der N. V.
wifderd.
Een aanklacht wegens huisvredebreuk
is ingediend.
PROVINCIALE STATENVERKIEZING.
Door de Zondagmiddag door de afge
vaardigden der afdeelingen van den
Vrjjz.-Dem. B.ond in Zeeland, in het ho
tel „du Commerce" alhier gehouden
vergadering is de volgende lijst van can-
didalen voor de Pnov. Stalen vastgesteld,
welke geldt voor alle kieskringen in Zee
land; J. G. van Niftrik Jr., aftr. lid, te
Vlissingen,- Jac. Welleman, Krabbendijke;
mr. J. Adriaanse, Middelburg; mevr. E.
Bergsma— Bergsina, Zoutelande; A. C. M.
Poppe, Hulst; M. Kole Jz., Iiruiningen;
P. .T. Poleij, Ierseke; A. Verhage, ZLerik-
zee: Jac. J. van Beveren, Veere; P. de
Bree, Middelburg; H. van Gelderea, Mid
delburg, en dr. A. Staverman, Vlissingen.
aan wien worden toegevoegd W. Graaf
Schimmelpenninck, kamerheer i. b. d,,
majoor De Jo&seling de Jong, adjudant
der Koningin.
DISTRIBUTIE EN PRODUCTIB
Vervoer van manufacturen.
De Minister van Landbouw heeft be
paald, dat, met ingang van 14 dezer,
wordt ingetrokken zijn beschikking van
29 Augustus 1918, waarbij het vervoer!
van manufacturen is verboden.
NEDERLAND EN DB OORLOG.
Hulp van den Nedbrlandschen
landbouw aan Fgankrijk.
Van Fransche zijde is er, zo,o meldt
de Telegr., bij de commissie voor den
Nederlandsch-Franschen handel op aan
gedrongen haar relaties en sleun te
verschaffen ten einde onderhandelingen
te kunnen voeren over hulp van den Ne-
dcrlandschen landbouw aan Frankrijk.
Het is der commissie gelukt zich met
Nederlandsche landbouwkundigen in ver
binding te stellen; een combinatie van
hen heeft daarop een autoriteit op land
bouwgebied bereid gevonden een inspec
tiereis le maken naar het Noorden van
Frankrijk, len einde zich op de boogie
te stellen vait de benoodigde hulp. Na
diens terugkomst hij zal reeds deze
week verlrckken hoopt men hier dan
in staat te zijp, de moderne landbouw
werktuigen, het vee, koeien, pluimvee!,
gedierte en paarden, en werkkrachten
beschikbaar le hefbben.
Slachtaf vallen.
De burgemeesters zijn door den Minis
ter van Landbouw gemachligd, aan slacht-
vergun'ningen de voorwaarde te verbin
den, dat de van die slachtingen afkomen
de afvallen de tongen daaronder be
grepen tegen de daarvoor vastgestelde
groothandelprijzen in hun geheel ter be
schikking worden gesteld van het ge
meentebestuur, dat daarvan leverworst
doet bereiden of deze afvallen op zoo
danige wijze voor het publiek verkrijg
baar stelt, dat zij inderdaad ten goede
komen aan het minder koopltrachlige
deel der bevolking.
Een mijnenveld.
Men meldt uit VlüssSngen aan de N.
Crt.:
Voor Zeebrugge is een nog onbe
kend Duilsch 'mijnenveld gevonden,
waardoor de booten met vluchtelingen
en krijgsgevangenen moeten zorgen bij
lio.og water daar te passeeren.
Nederlan dsóhe missie te Brus
sel'.
Havas (Reuter) seint uit Brussel, dat
het gezantschap van H. M. de Konin
gin der NederLanden dat den koning
der Belgen geluk zal wenschen met
zijn terugkeer in de hoofdstad, over
twee of drie dagen te Bruèsei wordt
verwacht.
Men meldt ons heden uit Den Haag;
Na terugkeer van de koninklijke familie
en de regeering te Brussel heeft de Ko
ningin het verlangen te kennen gegeven
haar gelukwenschen met deze blijde ge
beurtenis en met de bevrijding van het
Belgisch grondgebied door een bijzon
dere zending aan den koning der Belgen
te doen vertolken.
Nadat de koning met bijzondere waar
deering van dit verlangen kennis had
genomen, heeft de Belgische gezant thans
medegedeeld, -dat het Z. M. aangenaa.nl
zal zijn een bijzondere zending"op Woens
dag 15 Januari le ontvangen.
Als hoofd dier zending zal optreden
hr. mf. G. L. Mj. H. Ruys de Bee-ren-
iyrouck, oud-minister van Justitie, oud-
commissaris der Koningin in Limburg,
en bracht de hand aan de keel, alsof
de ontroering, hem te zien, haar te (mach
tig werd.
Sir Jordan keek vreesachtig de straat
op en af en mompelde een vloek Lus-
schen zijn dunne lippen.
„Dit dit is bespottelijk en en
kinderachtig van je, Rachel," zei hij ein
delijk. „Ileb je mijn brief gekregen?"
„Ja, ik heb hem gekregen," zei ze
met de zelfde zachte, wanhopige stem.
„Zeker de wreedste brief dien een man
ooit geschreven heeft aan de vrouw die
hij eenmaal heeft liefgehad. Jordan
heb je alles wal je mij beloofd hebt
je plechtige belofte, vergeten? Het is nog
zoo lang niet geleden nog zoo heel'
lang nietl 'Je kunt niet meehen, wat je
in dien brief gezegd hebt je kunt den
moed niet hebben, zelfs! jij niet, om mij
zoo wreed te behandelen 1"
Jordan bewoog zenuwachtig zijn voe
ten, een oogje houdend op de straat:
hij' zette de kraag van zijn jas op en trok
zijn hoed over zijn voorhoofd.
„Mijn beste Rachel," zei hij, „je je
kunt niet verwachten dat ik op dit uur
van den nacht, op de openbare straat,
met je zal staan pratenWij zullen ge
zien worden en en
„Twee jaar geleden kon het je niet
schelen of je met mij gezien werd, Jor
dan I" zei ze met bitter verwijt.
Neen?" dacht Jordan, maar luid
zeide hij: „Dat was iets heel anders; de
omstandigheden zijn niet meer dezelfde
en en
Hij zag iemand vau het gezelschap
van Lady Marlow aankomen en wendda
zich met nauw onderdrukten toorn tot
haar.
„Volg mij naar het park".
De vrouw volgde hem met vermoeiden
gang, die spreekt van geestelijke zoowel
als lichamelijke vermoeidheid; in het
donkerste hoekje dat hij' kjon vinden
bleef Jordan staan en zag haar aan.
,Nu Rachel", zei hij, en er was iets
van zijn gewone minzaamheid in zijln
toon van spreken, „vertel mij wat die
buitengewone handelwijze beteekent".
„Is het zoo iets buitengewoons, Jor
dan? Had je gedacht, dat ik dien brief
zon ontvangen en er niets aan doen?
Dat ik mij zou onderwerpen behandeld
te worden ais een hond o erger dan
een hond' een stuk speelgoed dat je
begint te vervelen?"
„Stil Stilzei hij, want haar droevige
stem was buitengewoon duidelijk en een
politieagent met zijn zwaren gang was
blijven staan en keek naar hen.
„In 's hemels naam, meisjelief, maak
geen scène; het kan hoegenaamd geen
goed doen, juist het tegenovergestelde,
en verduiveld! je hebt de aandacht al
getrokken, Komaan, geef mij een arm, wij
moeten roortloopen".
De nielkvoorzienmg te
Amsterdam.
(Officieel). In de ochtendbladen van
11 dezer komen uitvoerige verslagen voor
van het verhandelde op een vergadering
van den Bond van Melkveehouders in
Noord-Holland, op welke vergadering
mededeelingen zijn gedaan omtrent een
gesprek van den heer A. Colijn, burge
meester van Nieuwer-Amslel, met den
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel. De mededeelingen omtrent dit
gesprek berusten blijkbaar op een mis
verstand. De Minister toch heeft nim
mer het voornemen gehad de melk-
centralisalie niet door te zetten, zoo
lang de melkdistribuüb en melkrant-
soeneering op den huidigen voet nood
zakelijk is. Zonder deze centralisatie
toch dreigt, naar zijn meening, onder
de tegenwoordige omstandigheden de
melkvoorziening der hoofdstad zeer
stellig gevaar. Aangezien de Minister
meende, dat deze centralisatie dreigde
af te sluiten op betrekkelijk onderge-1
schikte punten, had hij zich op ver
zoek van den heer A. Colijn bereid
verklaard een vergadering bijeen te roei
pen van degemeentebesturen van
Amsterdam en omliggende gemeenten
met de melkveeliouders, teneinde tot
een bevredigende oplossing le geraken.
Na dit gesprek bleek hem, dat den vol
genden dag eene vergadering van den
Bond van Melkveehouders in Noord-
Holland zou worden gehouden, waarop*
naar alle verwachting, overeenstemm'ng
zou verkregen worden. - Een nadere sa
menkomst tusschen de gemeentebestu
ren, dè melkveeliouders en den Minisi-
ter werd toen door den Minister on-
noodig geacht.
Bovenbedoeld misverstand strekt zich
ook uit omtrent de kwestie in hoever
de Minister bekend was met de dwang
maatregelen, tegenover die boeren ge
nomen. Inderdaad is dpor den minister
omtrent deze aangelegenheid een uit
voerig rapport naar Limburg gezonden,
en had hij dus kunnen ingrijpen, in
dien deze maatregel zijne goedkeuring
niet had.
it Staf ts Pmirnli.
gi&dtMbai'ga&fc* Conranf tftvntigd St,
rich np ffil fated rixmoMCfs) bQ
«8 «Smtatebtote to MdtMbufe tf ft*
«I
Uit Middelb uiig.
BURGERWACHT.
De Burgemeester van 'Middelburg wekt
de mannelijke ingezetehen.'der gemeeptcj
tusschen 20 en -40 jaar, die bereid zijn
in eventueel noodige gevallen raectó te)
werken tot de 'handhaving van orde, riwt
en veil'gheid, op, om zich op «te geren
Moor een hier 'ter stede te vormen bur
gerwacht
Men kan zich hiervoor aanmelden te»
secretarie ten raadhuize des morgens tus
schen 9 en12 uur tjot en met a.s. Vrijdag,
17 dezer, alwaar men zal hebben op
te geven;
a. naam en Vjojorletteps
b. leeftijd;
c. tegenwoordige betrekking;
d. of men al dan niet vroeger ge
diend heeft bij de militaire macht, mtet
opgaaf van den eventueelen tijd r*ui
dienen en zijn militairen ranjg;
e. woonplaats, straat 'en huisnumme».
jVertpcuwd wordt, dat de welgozindja
burgers zich voor deze organisatie in
groote getale zullen aanmelden. Men oinl-
treltke zich niet in de gedachte, dat zijn»
diensten in deze dagen op dit gebied nlef
meer noodig zijn.
Middelburg, 13 Januari '1919.
De Burgemeester, vod
P. DUMON TAK.
We zetten deze publicatie op een in
't oog loopende plaats, om haar onden
aller aandacht le brengen. Het denkbeeld
van het vormen van een burgerwachj
bestond reeds eenigen lijd, en de lezer*
weten dat in andere steden reeds ia
Niovembc-r een dergelijke wacht is ge
vormd, en dat hier tel* stede een op
roeping is verschenen om zich aan t»
sluiten bij de vrijwillige landstorm.
Dat uu opuieuw de zaak hier feai
hand wordt genomen, in een gewijzigde*
vorm, spruit niet voort uit reeds dadelijk
nan te wijzen'gebeurtenissen. Reden Mbo»
onmiddellijke zorg is er niet. Maar men
behoeft slechts naar'het Oosten van on*
land te zien om te begrijpen dat voor
zorgen legen een geest als daar over
het land waait, 'geboden zijn, vól ma»
niet de kans 'loopen, dat de minderhekf
djoor een plotselingen greep, de meerder
heid terroriseert.
We h pen daarom dat ieder, dien het
ernst is mee le werken tot het behoud
van de rust, zich de vraag zal voorleggen,
bf hij niet ook verplicht is zich op t«
geven.
Wlat nu gevjormd wordt is geen sol
daterij. Militaire oefeningen nullen er niet
verbonden worden. In de eerste
is het "doel van 't vormen dezes
vracht 'n moreelen invloed uit te oefenoii
doordat kenbaar wordt'dat een <^el djer
burgerij zich beschikbaar 'stelt voor d»
handhaving der orde
Maar het zal hatuurlijk 2ljn nut heb
ben, dat ook zij, die bekend zijn met
het hanteeren van wapenen zich aanf-
melden.
Hóe deze burgerwacht zal worden ge
organiseerd, zal nader worden bekend
gemaakt Vermoedelijk zal een commissi»
uit de burgerij met den aan te wijze®
commandant deze zaak regelen in over
eenstemming met de aangifte.
In ieder geval zal het lezen der boven
vermelde publicatie ieder overtuigen, dat
hel gc<od is deze zaak niet te onder
schatten.
In den nacht van Vrijdag op Zater
dag viel de aandacht van de agenten)
van politie van der Ende en "Romp e»
op, dat op schildwacht staande soldaten
Met een gebaar bedankte zij1 Moor zijn
arm en liep haast hem voort, met de
bevende handen haar sjaal vasthoudende.
„Vertel mij nu alles en wat je hoop
te gedaan te krijgen door mij op die ma
nier na te loopen," zei hij met een
kwalijk verborgen ongeduld, „En in
's hemels naam, spreek zachtjes en hioudt
je bedaard' Ik dacht dat ik je in mijn
brief alles verklaard had."
„Die wreede brief 1" riep zij uit met
bevende stem. „Hoe kon je dien brief
schrijven, Jordan, terwijl je wist, terwijl
je denken moest aan alles wat wij voor
elkander geweest zijn, en nog zoo kort
geleden."
,Waar dient het toe, het verleden op
te" rakelen''" zei hij met een plotselinge
uitbarsting van boosheid, die hij met
zichtbare inspanning had bedwongen.
„Het verleden, mijn beste Rachel, en het
lieden zijn twee zeer verschillende
ken Toen jij en ik ons ons amu
seerden mei de verliefden te spelen, nu
twee jaar geleden op die helsch verve
lende badplaats, toen was ik nog niets
dan Jordan Lynne, de zoon van een man
die mij ieder joogenblik kón ontei*ven
en jij
„En ik?" zei ze met een stem, heesch,
van onderdrukte aandoening. „Wat was
ik, Jordan'' Een onschuldig, onwetend
meisje dat den man geloofde en vertrou
wen in hem stelde, die haar zei dat b^
haar liefhad. Ja, vertrouwen in Jieu»
stelde, Jordan".
Sir Jordan beet zich op dc lippen.
„Dat alles, zooals ik zei, was twea
jaar geleden en en de droomen waar
in wij ons toen verdiepten, kuWnen geen
werkelijkheid worden. Groote Hemel1"
Zeer zelden veroorloofde Sir Jordan zich
zulke sterke taal te gebruiken; dat hfl
dit bij deze gelegenheid deed, bewee»
wel, hoe overstuur hij was door dit las-
Slige gesprek. „Groote Hemel! je je
veronderstelde toch «iet, dat ik met je
zou trouwen, nadat nadat
„Nadat je een rijk man geworden waa
met een titel," voltooide zij met eest
eigenaardigen klank in haar stem en de
donkere oogen op zijn gelaat gevestigd.
Dit zag er op dit oogenblik min of meen
gluiperig uit en heel verschillend van het
verstandige gelaat van zoo straks in het
Lagerhuis. „Ja, Jordan, dat had ik ge
dacht dat had je mij doen denken toen
je mij onder ©ede beloofde wat ieder
meioje misleid zou hebben, Jordan".
vatte zijn arm. „Je zult niet zoo onbillijk^
zbo wreed, zoo harteloos zijn mij nu aan
mijn lot over te laten!" Zij bleef hijgend
staan en zocht op zijn bleek, neergebo
gen gezicht naar een flauw bewijs ran
toegeefel ijkheid.
(IWordt