Sit Stai m. PrwKü, Maandag 6 Januari 1919a "1 11 iH H7* Jaargang Abotm. prijs per kwartaal te Mid delburg eu bij de agenten in VILssingen en Goes f 1.80, per post f 2.—. Advertentiën 20 cent per re Btj abonnement veel lager. familieberichten en dankbetuigingen van 1—7 regels fl.50. Bovenstaande advertentieprijzen worden mei 20 o/o toeslag verhoogd. ïlllill DE ZENDING VAN DEN HEER LOUDON. Bi het bericht omtrent de speciale opdracht van den heer Loudon bij pre sident Wilson deelt het „Hand." nog mee, dat deze opdracht van vrij ruime strekking is. Nu door de reis van den president het juisl in dezen tijd zoo noodige contact tusschen den heer Wilson en ons gezant schap in Washington was verbroken, heeft onze regeering gemeend tijdelijk een tweeden gezant te moeten benoemen, die het contact in E,uropa kon vormen. De heer Loudon is dan ook voorzien ▼an de geloofsbrieven van een buiten gewoon gezant en gevolmachtigd mi- nist«r. DE KOMENDE ARBEIDSWET. De Haagsche correspondent van Het Centrum deelt mede van den minister Aalberse te hebben vernomen, dat de nieuwe Arbeidswet niet alleen betrek king zal' hebben op fabrieken en werk plaatsen, maar dh,t de achlurendag ook zal worden voorgesteld voor winkels, kantoren, apotheken, hotels, koffiehuir zen en waarschijnlijk ook ziekenhui zen. Natuurlijk zal met de eigenaardig heden van ieder dezer inrichtingen re kening worden gehouden. Dienstboden en landarbeiders zullen niet onder de wet vallen. Voor de laatstgenoemden zal een speciale land- arbeidswet moeten zorgen, die voldoen ds rekening houdt met .de zeer bijzon dere omstandigheden in djt bedrijf. DB NAASTE VOORUITZICHTEN VOOR ONZE KOLEN VOORZIENING. Aan het slot van een artikel van prof. P. de VooyS een man die in steen kolenzaken thuis is in het jongste nummer der Econ.-Stat. Berichten, over den kolennood, wijdt hij ook eenige beschouwingen aan de redenen waar door belet wordt dat Nederland! ook thans weer het nabij gelegen en dus natuurlijk afzetgebied vormt vpor de overproductie ▼jan de Westfaalsche mijnindustrie. Het is te verwachten, zoo stelt de schrijver in het licht, dat vele mijnen in de eerste jaren den terugslag zullen ondervinden van een geforceerde pro ductie gedurende de oorlogsjaren, waar door veel noodzakelijke arbeid voor ent- al tri ling en voorbereiding derckolenlagen achterwege bleef. Bovendien ?s de pro ductiviteit der arbeiders door allerlei hier ■iel nader te onderzoeken omstandig heden zeer belangrijk achteruitgegaan. Eene uitbreiding van het aantal arbei ders, die met bet oog op eene ta ver wachten werkloosheid! in Duitschland zoor tfe hand ligt, stuit allereerst op t beaiwaar, dat het onervaren arbeiders 'zijn •■t verder op gebrek aan woongelegen heid, waar toch gedurende vier jaren bijna alle woningaanhouw stil stond. Te genover deze voor ons ongunstige om standigheden slaat echter, dat het te ver wachten gebrek aan spoorwegwagens aan bel watervervoer een grooten voorsprong aal geven. Daarvan zou stellig Nederlaad mei eene groote Rijnvloot kunnen prot- fiteeren, om een uitvoer te verkrijgen set fa dan wanneer relatief in de DuitF «che kolenbehoefte met geheel was voor een. Het is toch aan te nemen, dat de Duitsche mijnen tot instandhouding van •en geregeld bedrijf op dit waterver voer naar Nederland zullen aandringen', indien haar voor binnenlandsche afle vering de transportmiddelen toch ont breken. AlleS hangt er echter van af of dit aan de Duitsche mijnen zal worden toegestaan •n of er geen aandrang of dwang zal worden toegepast om aan de productie eene andere bestemming te geven. On getwijfeld zullen toch andere landenj. waarvan de kolenbehoefte in de eerst komende jaren moeilijk gedekt kan wor den, met name de Scandinavische landen. Zwitserland, België, en Noord-Frankrijlc beproeven zich van Duitsche leveringen te verzekeren. Hierbij is het van 't groot ste belang hoe het zal gaan met de ko- leoproductie in Silezjë, Polen cn Bothe- ■aen, met name of die niet zeer betem mer cl zal worden door ongeregelde poli tieke toestanden. In 't laatste geval zal toch eene gropte vraag ontstaan naar wfzet uit het Roergebied naar het Oosten Ook hel groote probleem van de social f •eering van het mijnbedrijf, waarover apavele voorstanders zich doen keaneri. kan natuurlijk een overwegenden invloed hebben, zoowel op de productie als ook pp den afzet der Duitsche steenkolen. In Engeland' zal om gelijksoortige re denen als in Duitschland de productie achterblijven bij die van vóór den oorlog, terwijl dopr de uitgeputte voorraden op de groote kolenstations der wereldzee vaart de vraag in den eersten tijd enorm sterk zal zijn. Ook hier vormt Neder land een van nature gunstig gelegen af zetgebied, waarvan geprofileerd zou kun nen worden dppr Nederlandsche schepen,-, zoolang door ruimtegebrek de versche ping naar andere landen niet zóvlot kan gaan als de geregelde productie en verzending der mijnen dit wensckelijk maken. Dit geldt echter slechts onder de voorwaarde, dat de vrije beweging van den kolenhandel niet belemmerd wordt door dwingende maatregelen der regee ring. Welke verwachtingen daaromtrent ge koesterd worden, beïnvloedt dus een meer of minder optimistjsclien kijk op de leveringen, die ons Land zullen kunnen bereiken. Dat in den eersten lijd uit België ons land van kolen in eene belangrijke hoeveelheid voorzien zou worden, is moeilijk aan te nemen. Ook ten opzichte van de Belgische mijncentra ligt ons land wel niet ongunstig, maar de binnenland- sfehe behoeften en die van Noord-Frank-, rijk- zullen zoo groot zijn, dat een afzet daarheen wel zal voorgaan of warden bewerkt. Alleen op Amerikaansclie kolen kan met groolere stelligheid gerekend wor den, doch het transport eischt een bui tenmatig groote hoeveelheid scheeps- ruimte. De groote veranderingen, die de oor log bracht in de economische verhou dingen en in de economische politiek', maar tevens ook in de productie en in het transporLwezen, zullen ongetwijfeld belemmeren, dat langs natuurlijken weg de aanvoer van kolen naar Nederland de oude banen hervindt. Daaruit volgt, dat ons land om de steenkolen te verkrijgen, die het in den allereerslen tijd! voor economisch herstel en voor eene verder gaande ontplooiing noodig heeft, geen afwachtende houding kan aannemen. Er zal moeite misschien niet geringe moeite gedaan moeten worden, olm den aanvoer naar ons land te trekken. Pogingen in dije rjchting, vooral in. hel jaar 1919, zullen moeten uilgaan van het allernauwste verband', dat er zal bestaan tusschen de kolenaanvoeren en de transportmiddelen en vooral de sche pen. Van eene goede en ecouomiscne aanwending der scheepsruimte zal liet voor alles afhangen hoe snel wij'er in slagen om dpor stijging der kolen voor raden ook onzen handel en onze industrie in gang te brengen. Tevens ook onzen landbouw en ooize veeteelt, die ruime hoeveelheden meststoffen en veevoeder behoeven. Dat de vooruitzichten voori 1919 niet zóó zijn, dat wij onze bruin kolen- en turfproduclie kunnen gaan ver- waarloozen en aan liaar lot overlaten, is direct duidelijk. In plaats daarvan kan er geen energie genoeg besleed; worden om van deze nuttige aanvullende brandstoffen de grootst mogelijke hoeveelheden voort te brengen. Niet alleen zullen wij' die stellig kunnen en moeten gebruiken, maat bovendien zal het van de hoeveelheden afhangen, hoe vrij wij ons zullen kunnen bewegen bij de onvermijdelijke onder handelingen om een kolennood, zpoals wij thans beleven, voorgoed .onmogelijk te maken. Konden wij! 'ook onze steenkolenpro- duclie belangrijk vergroolen, het zou nog beter zijn, doch ondanks de groote hoe veelheden, die door de Rijksppspormg van Delfstoffen zijn aangetoond, kunnen die ons thans njpt het minste helpen. Mijnaanleg is te tijdroovend. Wat vol strekt niet zeggen wil, dat daarom die mijnaanleg uitgesteld kan worden Een toekomstige economische politiek is niet minder ftoodlg, omdat de naaste toekomst zóó sterke aandacht verdient. LIBERALE UNIE. Het Dagelijksch Bestuur van den Pro vincialen Verkiezingsrond van de Lib. Unie in Zeeland is als volgt samengesteld: T. H. Siemelink (Vlissingen), voorzitter; D. A. Conslan'dse (Goes), secretaris; K. van Schouwen (Middelburg); W. M. Jobse (Oost- en West-Souburg), en M. P. de Looff (Goes). UIT DE FES». F r a n k r ij k, België en Nederland Dr. H. T. Colenbrander wijdt in zijn buitenlandsche kroniek in het Januari nummer van de Gids een beschouwin aan het Belgisch annexiionistue, dat hij als geheel van Franschen oorsprong aan ziet Frankrijk moet, om de eerste plaats op het vasteland te behouden, den loop van den Rijn beheerschen. Als mondings haven moet het dan echter over een der beide haven*, Antwerpen of Rotterdam, beschikken. Frankrijk zal het natuurlijk makkelijker vinden met België, dat dich ter bij ligt en dat het geestelijk meer be- heerscht, dan wel met Nederland te on derhandelen. Antwerpen zou dus de grootste haven kunnen worden, maar dan moet het door een kanaal, dat over Nederlandsch-Limburg zou toppen, mel den Rijn verbonden en dan moet de Schelde ook volkomen Belgisch dit is te zeggen door Frankrijk beheerscht worden. Dat is de oorsprong .van het Belgisch annexipriisme. „Want er zijn Belgische kringen aldus Dr. Colenbrander die met Frankrijk in tiet streven tot verwezen lijking van dezen toekomstdroom van harte samengaan. Men ziet de rijke vergoeding, die Antwerpen beschoren kan zijn voor de vermindering of ver dwijning der Duitsche aanloopvaarl men ziet het groote belang der wa terverbinding van liet Belgische jndiis- triedistrict met de Belgische haven .-men ziet de afronding van het Belgische gebied met begeerde strookjes van Ne derland, van Duitschland, met een deel of het geheel van het groothertogdom Luxemburg. Wat men niet ziet is, dat België zijn roeping niet minder ver zaakt door iu een Fransch, dan door m een Duitsch belangengeheel op te gaan. Wat men niet ziet is het .legen- wicht der geestelijke belangen, die de stoffelijke opwegen. Wat men niet ziel is het Vlaamsche volksgeweten, en mo gelijk vergist men zich zelfs in het Luxemburgsche. Wat men niet ziet is Nederland, wat men niet ziet is Duitschland!, wat men met ziet is En geland." Het besluit van het artikel is, dat Nederland zich flink moet verzetten tegen die Fransch-Belgische actie; dat het daarbij steunen kan op het Vlaam sche element in België zelf, op Enge land en op wat er nog aan energie is in Duitschland. Overigens zal ons land de vriend- schappelijkste houding aannemen in alle kwesties, die een waarlijk onafhanke lijk België met zijne Noorder-buren zjou willen bespreken. NEDERLAND EN DE OORLOG. Vervoer over de Schelde. (Officieel). Hei Mmistejie van Buiten landsche Zaken deelt het Volgende mede De Britsche regeering heeft, in aanslui ting aan haar verzoek om voorraden, bestemd v,oor de bezettingstroepen in Duitschland, onder andere over de Schelde te mogen vervoeren, alsnog den wensch te kennen gegeven van genoemde rivier tevens gebruik te maken Voor het vervoer van paar him haardsteden terug- keerende te demobiliseeren troepen. De regeering heeft hierop geantwoord, dat hel haar aangenaam is, het vervoer voor dit doel toe te staan, op voorwaar de, dat, gelet op de bijzondere omstan digheden, hierdoor geen precedent wordt geschapen; dat het vervoer onder han- delsvlag geschiedt en geen munitie om vat; dat alleen de officieren wapens zul len mogen dragen en dat vooraf van elk transport mededeeling aan de Nederland sche autoriteiten wordt gedaan. Steenkolen uij.t België. De redacteur te Brussel van de Maasbode" seint d.d. -4 dezer: „Naar we uit de beste bron verne men zaT Maandag te Brussel een depu tatie van het Nederlandsche Ministerie van Buitenlandsche Zaken aankomen, om met de Belgische regeering de on derhandelingen over den ruil van 30.000 melkkoeien en steenkolen voort te zetten. Het bericht van de „Gazette", dat de overeenkomst reeds zoo goed als gesloten zou zijn, is dus voorbarig. Alleen kunnen we melden, dat de lansen voor het totstandkomen eener overeenkomst zeer gunstig staan. Ee- kalve de 30.000 koeien zal de Neder landsche regeering ook paarden (waar schijnlijk legerpaarden en veulens) aan bieden. Omtrent de hoeveelheid te leveren steenkolen is nog niets bekend, maar het laat zich aanzien dat de kwantum# zeer groot zullen zijn." Sigarettenuitvoer naar S can din a viê. Het Maandagochtendblad verneemt, dat in totaal een hoeveelheid van 500 milli- oeu cigaretten zal mogen worden uitge voerd. Hiervoor zullen alléén in aanmerking komen die fabrikanten en exporteurs, welke als zoodanig door het Rijksbureau vioor Tabak en de N. U. M. zijn erkend. Wat het quantum uit te voeren sigaretten per fabrikant of exporteur aangaat, ver neemt genoemd blad, dal hiervoor als basis aangenomen wordt één derde deel van den oogenblikkelijken voorrjaad tabak waarover de fabrikant beschikken kan. Vliegers gedaald. Nog een tweetal Engelsehe vliegmachi nes zijn in ons land gedaald, de een bij Amsterrade in Lifmburg, de andere on der Somtnelsdijk. De inzittefcüm hebben van de militaire overheid verlof gekre gen met of zonder hun machine naar hun land terug te keeren. Wederzijdsche telegrammen. Een soortgelijke telegramwisseling als tusschen koning George en onze Koningin in verband met de verpleging der Engel sehe krijgsgevangenen, heeft thans plaats gevonden tusschen Poincaré en H. M. nsar aanleiding vim de door Nederland betoonde hulpvaardigheid bij het opne men der Fransche vluchtelingen De terugker der Russen. Men meldt uit Rotterdam aan het Hand', Zaterdag is een aanvang gemaakt met de inscheping der Russische krijgsge vangenen en civiele gevangenen. drie uur n.m. hadden ongeveer 1600 man zich aan het Müllerterrein aan de Jobshaven, vanwaar de schepen af varen, aangemeld. De aanmelding van de eerste 1000 liep vlot van stapel1, van de later aankomenden waren er nog al eenige, die zich de „Holland- sche wodka" voor de laatste maal goed hadden laten smaken. Uit Bergen was een transport van 60 man gekomen, waarvan er bij liet overstappen te Haarlem vijf de Bollandsche lucht ver kozen boven de onbekende toekomst in hun onderstboven gegooid vader land. Zes en dertig man, die des nachts in „Montefiiore" waren gehuisvest, wa ren des morgens ook zoek. Des avonds te zeven uur kwam nog een trein met 1000 man uit Oldebroek en Gaaslerland. De Rotlerdamsche politie regelde de inscheping. Alle verlrekkenden werden voor het aan boord gaan gefouilleerd, sterke drank e.d. werd hun afgenomen. Roerende afscheidstooneelen hebben we daar aan de Jobshaven niet veel gezien. Wel zagen we aan de valreep van de „Santa Fé" nog een juffrouw, die al uren te wachten Stond op f 30 kamerhuur, welke ze van een der gas ten nog ontvangen moest. Aan boord van elk der drie schepen gaan vijf Nederlandsche marechaussée's als ordebewaarders mee. Fransche krui in den middag meerden nog de Ailette" en de „l'Aisne" aan de Parkkade zullen de schepen, die met de Russische vlag in den voormast en de wit-blauw-ftvitte vlag aan den voor steven op vertrek lagen naar Danzig, begeleiden. Op de thuisreis zullen de Almeria", Santa Fé", en „Warlburg" die onder bevel staan van kapiteins der Batavierlijn, krijgsgevangen Fran- sclien naai* Noord-Frankrijk overbrengen DISTRIBUTIE FN PRODUCTIE. Verkorte geldigheidsduur der b ote r kaar te/jn Volgens „De Tel." zal dé door Mi nister Van IJsselslein in de Memorie van Antwoord op het Voorloopig ver slag der Staatsbegrooting', hoofdstuk Landbouw, in uitzicht gestelde verkor ting van den geldigheidsduur der bo- terkaarlen tot zeven dagen einde dezer maand in werking treden. Visch. De Minister van Landbouw heeft toe gevoegd aan de lijst van goederen, aan gewezen krachtens artikel l der Distri- butiewet 1916, het artikel klein-middel- schelvisch, waarvoor een kleinhandels- "i is vastgesteld van f 0.45 per K G. Hel „droogleggen" van Amsterdam. De hoofdstad heeft weer een melk- oortog door te maken, waarvan de Am sterdammers de ongelukkige slachtoffer* zijn. Op Oudejaarsavond nam de Bond van Melkveehouders uit den omtrek van Am sterdam het besluit, geen melk meer voor de hoofdstad te leveren, welk stakings- besluit vergezeld ging van een zorgvuldig stelsel van „posten", ten einde het ont duiken van 't besluit te voorkomen, ter wijl voorts tal van melkfabrieken in N.- Itoiland werden bewerkt om mee te doen. Aanleiding tot dit stakingsbesluit is de invoering door het gemeentebestuur van een stelsel van centralisatie in de leve ring, dat ten doel had, ten eerste de ktioeierijien met hoedanigheid en prijzen tegen te gaan, en ten tweede om ter wille van de gezondheid alle melk te kunnen pasteuriseeren. Daarom had het gemeentebestuur negen plaatsen van le vering aangewezen. De veehoudersboud vraagt daarente gen twintig plaatsen van levering, en (leeft nog andere bezwaren tegen het ingevoerde stelsel. Het gaat nu hard tegen hard. In een Vrijdag gehouden vergadering van de, melkveehouders werd besloten tot nog strenger maatregelen tegen de „wroe- ters". Voorts gingen er stemmen op die spraken van het droogzetten (niet meer melken) der koeien. Maar dat werd toch. door het bestuur vooiioopig ontraden., Aan den anderen kant heeft de Minis ter van Landbouw als zijn ernstig voorne men aangekondigd tegen d« overtreders der melkregeling krachtig op te treden, door het in bezit nemen van de melk en het in beslag nemen van het vee, eta vooris door gerechtelijke vervolging van die veehouders, welke den in 't algemeen boling genomen maatregel weerstreven. Voorts zal van gemeentewege worden opgetreden tegen de 100 A 450 zg. .schillenboeren". Deze hebben nl. inder tijd gemakken gekregen voor het ophalen der schillen voor hun vee, met de be paling dal ze die niet behoefden op t« zenden naar dc Calcarfabrieken, mita ze melk leverden aan de '"hoofdstad. Inmiddels wordt er van overheids wege alles gedaan om melk aan te voeren. Uit Middelburg. - Men meldt ons, dat de stoomboot- dienst van hier naar Zierikzee zal wor den hervat, zoodra de kolen, die onder-: weg zijn, zullen zijn aangekomen, het geen waarschijnlijk binnen 2 of 3 da gen het geval zal zijn. In de Zaterdagmiddag gehouden ver gadering van de afdeeling Middel- >urg van den Volksbond, vereeniging tegen drankmisbruik, werd de begrooting voor 1919 vastgesteld in ontvang op f 180 en in uitgaaf op f 156.40 In het jaarverslag over 1918 werd her innerd aan de in Mei gehouden liuisvlijt- tentoonstelling. Besloten werd, niet zoolang als de vo rige maal te wachten met het houden van een vjolgende tentoonstelling en voor loopig bepaald, die in 1920 te 'doen plaat» hebben. - Zondagmiddag omstreeks één uur had een schoorsteenbrand plaats in per ceel N 100 aan de Nieuwe Oostersche- straat. Politie en werklieden van de Aads- schuur waren spoedig aanwezig. Door het weghalen van het meest brandbare in de omgeving, werd erger voorkomen. Dó medegebrachte minimax behoefde niet te worden gebruikt. Dit laatste was wel het geval bij een tweeden schoorsteenbrand, die te onge veer 4 uur ontstond in perceel N 282 aan de Noordzijde Dam, welke brand mei den snelblusscher Icon worden gedoofd. Vrijdagavond is een hospitaalsoldaat door de duisternis misleid bij de Mai>- baai in het water gieioopen. Op zijn hulp geroep scholen twee beurtschippers met een boot toe en redden den man juist bijtijds. - Bij de politie is aangifte gedaan van diefstal van drie konijhen, van een hand wagen en van 30 cent uit een jas, die in de gang hing van een woning, waarvan men de deur even had laten aanstaan1. Zaterdagavond te kwart tooe tien ongeveer, heeft in de Korte Noordstraat alhier een brutale aanran ding plaats gehad. Een winkeljuffrouw, die zich huiswaarts begaf, zag een man voor haar nittoopen. Ter hoogte van hel Hofplein boog de man zich, alsof hij rijn >enen moest dicht doen. Het meisj» passeerde hem, doch nog voor zij de Lambrechtstraat voorbij was, werd zj plotseling van achter aangevallen door den haar totaal onbekenden man, die haar bij de keel greep en haar porte- monoaie uit den zak haalde, waarop hf het op een loopen zette. De aangevallene kon in het geheel geen signalement op geven van haar aanrander. De buit ia voor den onverlaat niet groot, daar eu slechts 75 cent in de portemonnaie was. Uit Walcheren - Den gemeente-veldwachter A. Setf» en den rijksveldwachter Adriaanse Is het gelukt na dagen en nachten van naspeu ren en onderzoek, de onlangs bij H. te Seroookerke gestolen manufacturen in beslag te nemen. Ze zijn gevonden in het varkenshok van C. op de hofstede „Middelburg" onder de gemeente Sint Laurens. Tevens hebben ze ook de daders J, B., kok, en D. B., korporaal bij de Houwitser batterij", tot bekentenis kunnen brengen. Beiden zijn naar het huis van bewaring te Middelburg gebracht. Dat de politie een goede vangst deed, bleek uit blieven die de politie machtig wist te worden van kameraden, die Ihanv reeds met verlof thuis zijn, waarin gecor respondeerd werd over het ten uitvoer brengen van verschillende erhstige mis drijven. Distributie te Domburg. Gedurende de week van 6—12 Jan. a-s- is verkrijgbaar op bon 89: 2'$ on* rijst; bon 90: 1 ons gort; bon 91. IA® ons kaas; bon 92: 2 ons jam'; bon 2 der sUikerkaart2$ ons suiker. Distributie te St. Laurens 0 Van af Woensdag 8 Januari a s'- F* ver krijgbaar op bon 4<ï en op den kinder bon no. 20: ayj ons suiker; op bon 47 5 one rijst; op bjoh 48: 2 ons jam.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1919 | | pagina 1