No 300
Zaterdag 21 December
no* Jaargaai
ijfa
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen.
EERSTE BLAD.
Abon.ii. prij» per kwartaal te Mid-
Selbcrg en bij de agenten in Vlivsingen
ia Goes f 1.55, |»r post f 1.75.
dvertentién 20 cent per regel
abonnement vee! lager.
Familieberichteai en dankbetuigingen
n-n 1-7 regel4 11.50.
Bovenstaande advertentieprijzen worden
toet Lo/o, ix)eslag verhoogd.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Vrijdag.
De Kamer is met vacantie uiteen.
Als 7ij weer bijeen komt in het
nieuwe jaar, 14 Januari, dan wachten'
haar niel minder dan acht begroetingen
Onderwijs (waarover de algemeenc be
schouwingen gister niet eens tot aan;
het antwoord van den Minister vorder
den). Financiën, Waterstaat, Landbouw,
Arbeid. Oorlog en Marine, en dan nog
de heek- Indische begroeting.
En dal zijn men lette wel bea
grololiugen voor bet jaar dat 1 Januari
reedv begint en waarvan in vr,oeg«i*
jaren alles, en in de slechtste jarcia
althans het grootste deel vóór Kerstmis
was afgehandeld.
Het is de interpellatie-epidemiie ge
weest die de Kamer belette wetgevend!
werk ie doen. En hoewel, we zeker niet
zullen zeggen, dat dat èlles verloren
tijd was, het had korter gekund, en
bovendien en dat is de hoofdzaak -
zijn die onafgedane begrootingen nu hei
overtuigend bewijs, dat de Kamer niet
feün doen, wat ze moest doen, daargelaten'
wit daarvan do oorzaak is.
Het .scheelde gister een 'haartje, of
de Kamer had wegens onvioltalligheid'
nóg vroeger uileen moeten gaan.
Naar aanleiding van een adres van
den Bond van Dienstplichtigen, waarin
verschillende eischen worden gesteld ter
linanciec'e tegemoetkoming aan gedenio-
biliscerden, stelde de heer <fe Zeeuw (S.
Dl A. P.) namens de commissie vioor
de verzoekschriften voor, dit adres te
stellen in handen van den minister van
lotoriog lot- hel verstrekken van inlicht
tingen,
Maar de heer Ter L a a n zei geen,
inlichtingen" doch centen" te willen
hebben, en wilde dadelijk zaken docii,
hoewel er slechts 22 leden aanwezig
waren.
Sommige andere leden voelden er ook
wht voor e°n krachtigen steun aan de
werlrlotoze gedemobiliseerden te geven,
maar meenden daarom het best te doen
zooals de commissie voorstelde; dan
hield de Kamer de zaak in handen.
De Minister van Oorlog ver
klaarde zich bereid zonder te willen
in de hand werken dat de gedemobili
seerden minder werk zullen zoeken, en!
erkennende dat de schatkist niet al te
veel mag worden bezwaard om in
gunstige overweging te nemen de vraag
of hij meer kan doen dan hij tot dus
verre gedaan heeft. Meer kon hij iop
het oiogenblik niet zeggen.
Maar de heer Ter Laan was daar
niet mee tevredenen kwam met oen'
motie, tfe regeering uitnoodigend, ten
spoedigste yevlolg te geven aan de wen
tellen vbn don Bond.
Maar als die motie in stemming werd
gebracht, zou de on voltalligheid der Ka
mer zijn vastgesteld. Na eenige moeite
tukte het den Voorzitter te doen be-<
sluiten, dut zij op een nader te bepalen
dag zal worden behandeld.
Het gr rotste deel van deze vergadering!
werd ingenomen door een debat over
de onderwijsbegrooting, dat echter >n
hoofdzaak bestoud uit een polemiek van
rechts tegen de rede van den heer Os-
sendorp, den vorïgen dag gehouden'
Wel had deze een loyale uitvoering van
art. 192 aanbevolen, maar zijn uitgespro
ken liefde voor verplicht neutraal on-
derwy'j, Jokte Jiet oude wantrouwen van
rechts uil, ml. bij de heeren v. d.
Molen, W ij n b o rgen en L o hun a n.
Later sprak trouwens de heer v. B a-
e s t e ij u een onverbloemd pleidooi uit
voor een verplichte neutrale staatsschool.
En verder kwamen, motuifrlijk, ook
weer xle onderwijzer ^salarissen ter sprake,
en sprak S u z e G r o e n c w e g over
hel voorbereidend onderwijs.
De Minister zal eerst in Januari
Van antwoord dienen.
rende stem mr. J. B. Kan, secretaris
generaal in algemeenen dienst.
Tot led-m mr. Anema, lioogleeraar
aan de vrije universiteit te Amsterdam
Jhr Mr, D J. De Geer, lid der Tweede.
Kamer; Mr J. Kappijne van de Capello,
lid der Eerste Kamer; Mr. J. Limburg,
lid van Ged. Staten van Zuid-Holland;
J. H, A. Schaper, lid der Tweede Kamer;
Mr Dr A A H. Struijcken, lid van
den Raad van State, en tot 'adjunct-
secrctaris Mr. I. J. Bloem, te Leiden.
DE BELGISCHE INLIJVINGS
PLANNEN
Havas seint uit Brussel:
De Soir schrijft, dat het ware doel
vuh de Belgische eischen een grondige
herziening is van het tractaat van 1839.
De Pelgen willen geenszins onaarigenaamH
heden met de Nederlandsche vriendeln'
zoeken, maar willen niet meer hanfd-j
liaving van net stelsel, dat hun in 'jwerke-
lijkheid ondanks, de overeenkomsten het
vrije gebruik van de Schelde ontneemt.
Nederland heeft bewezen, dat het nooit
de lOvervöUing van België door Limburg,
dat de Hollanders niet kunnen vërdedi-:
gen, zou verhinderen. België heeft dus
het recht, aan de mogendheden te vra
gen, niet meer bloot gesteld te worden
aan 'een nieuwen inval en' het vraagt
voor de landgenoolen in Luxemburg'en
I.irnburg om toepassing van het recht
der volkeren, over zichzelf te be
schikken.
ONZE GEZANT IN SIAM.
Reuter seint uit Bangkok:
Ofscholon Si om er gegronde reden voor
had in de onlangs geloonde sterk pro-
Duitsche houding van den Nederland-
schen gezant, heeft zij diens terugroeping
nie' gevraagd.
9*I«I fïlll.
NIEUWE. GRONDWETSHERZIENING
Bij Koninklijk Besluit is een staats-
oommissie ingesteld, aan welke Wordt
opgedragen tic voorbereiding eener par-,
tiëele herziening van de grondwet
Daarin zijn benoemd
tot lid en" Voorzitter de Minister van
Bitmenlandsche Zaken
tot iflgemcen secretaris met advisee-
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Malligheid.
Volgens een brief van den Nederland-
sc'nen vice-consul te Fowey in Cornwall
hebben de havenwerkers geweigerd de
Eemstroom te laden, daar de gewezen
Duilsche keizer zich in Nederland be
vindt)
De Nederlandsche consul-generaal heeft
zich tot Tillet, secretaris van den bond
van havenwerkers, gewend en hem ver
zocht de aangelegenheid te regelen.
We zullen over deze dwaasheid maar
niet te veel zeggen. Wie zien dat ook
in Engelsche bladen de spot wordt ge
dreven met dat bekrompen besluit,
DISTRIBUTIE EN PRODUCTIE.
Vet.
Door de correspondenten van Zuid-
Beveland van hel Rijkskantoor voor vee
paarden is, onder leiding van den
heer Polelj te lerseke, een actie gevoerd
voor verhooging van den prijis1 van het
in te leveren vet, afkomstig van varkens.
Een deputatie werd gezonden naar den
minister van landbouw, die beloofde,. de
prijzen onmiddellijk te zullen verlioogen.
Deze prijzen zullen moeten worden uit
betaald, zonder aftrek van eenige kosten.
Door verschillende bladen is gemeld|.
dal de reuzel, afkomstig van varkens,
niet meer behoeft ingeleverd te worden1,
indien men zijn bolerkaarten inlevert.
We kunnen mededeelen, dat dit bericht
Van allen grond ontbloot is.
o
Vee. f
Vanwege hel Rijkskantoor voor vee en
paarden zal binnën niet al te langen tijd
wederom een veetelling worden gehou
den.
Regfeeringsbloem en meel.
De minister van 'landbouw heeft bp-
paald
dat, met ingang van 27 dezer, zal
worden verstaan onder regeeringsbloemi
een mengsel van '15 K.G. Amerikaan-
sohe bloem ên '85 K.G. bloem', ver
kregen door uihnaling op 82 pet. van
85 K.G. buitenlandsche tarwe en 15
K.G. gedroogde aardappelen/aardappe
lenpoeder
en onder regeer in gsmeel 85 pet. bui
tenlandsche tarwe; 15 pet gedroogde
aardappelen/aardappelenpoeder.
lis! si
Uit Middelburg.
Blijkens een publicatie Sn dil numi-
mer komen er morgen reeds sperv
uren in de gasvoorziening, nl. van 8—11
v.m. en van 12—4 n.m.
Nadere publicatie omtrent de speruncn
zal volgen.
Gisterennamiddag vergaderde ten
vladhujze de Plaatselijke Levensmidde
len-Commissie lofider voorzitterschap vah
den heer Burgemeester.
Kennis werd genomen vah een,' ver
zoek Van eenige Pelroieumleurders om
de nog resteerende 2 Liter petrioleum!
in éón maal te mogen verstrekken aan
die mensclien, die zulks mochten wan,-
schen. De vergadering willigde dit ver
zoek in. Verder werd nog besloten om,
met het oog op de a.s. Kerstdagen de
volgende week vóór Woensdag D/s
kaas en 2i/a ons rijst te distribueeren.
- In een deel van de oplage van het
bijvoegsel is in het verslag van dc aan
bieding aan den heer De Maegt door liet
wegvallen van een w een onduidelijkheid
ontstaan, waarom we hier nog eens lier-
halen dat onder de onderleekenaars pole
behoort liet hoofd van het gewestelijk
bestuur.
—De afdeeeling M i d(d e 1 b u r g van
den Volksbond tegen Drankmisbruik
hoopt 27, 28 en 29 Dec. a.s. in St. Joris
een wedstrijd te houden onder de Oprijs-
winners der laatste Huisvlijtlenloons{el-
ling, waarvoor zicii 36 deelnemers(sters)
hebben aangemeld. Rekening houdende
met wat in Mei van dit jaar op die len-
loonstelling werd gepresteerd, mag zeker
verwacht worden, dat er ,op hel gebied
der huisvlijt lieel wal moois zal le zien
zijn, waarom we onzen stadgenoolen ten
zeerste aanraden op hel laatst der volgen
de week toch vooral een kijkje in St.
Joris te gaan nemen.
- Naar wij van bevoegde zijde ver
nemen kan de 2de termijn van den
duurlebijslag aan gepensionneerden der
Slaalsbegrooling van af Maandag a.s.
worden ontvangen ten kantore van den
Rijksbetaalmeester te Mfd del burg of
ten kantore van de Ontvangers der Di
recte Belastingen in de woonplaatsen
der gepensionneerden.
Onze stadgenoot de heer H. den
Engelsman, -die aan de Koningin een
rediclit heeft aangeboden, oorsprohke-
ijk bestemd voor Haar voorgenomen
bezoek aan Middelburg, heeft van deni
particulieren secretaris van de Koningin
een schrijven ontvangen, waarin hem na
mens H. M. vriendelijk dank wordt ge
zegd voor zijn toezending..
Uit Walcheren
- Vrijdagmiddag hield de gemeente
raad van R i 11 li e m een openbare ver
gadering. De burgemeester deelde het
schrijven mede van de Koningin aangaan
de liet ingezonden adres van hulde en
trouw.
De heeren Wc Ce vaal, C. de Visser en
J. de Meij werden herkozen als leden
van de commissie tot wering van school
verzuim; gekozen werd J. J. Mesu. Hel
geld, dat ontvangen wordt voor arkoiping
van den tol, zal op 't grootboek N.
m S. geplaatst worden.
Eerstdaags zal de schouwing op de
voetpaden plaats hebben.
Men s'chrijft ons uit Wieistka,-
p e 11 e
Vrijdagavond c.a. half vijf werden de
bewoners van Wiestkapelle nog on
verwachts verrast met een heerlijk
licht. Reeds lang (hebben wij' gehunkerd
naar liet ons toebedachte electrisch
licht, zoodat wij niet meer genoodzaakt
zullen zijn, reeds om 8 uur a half 9
onder de wol te kruipen. De enkele
gelukkige bezitters van een weineg „op
gespaarde" petroleum "niet meegere
kend, waren wij aangewezen op een
pakje kaarsen om een heele maand
rond te komen.
Doch zij, die reeds aangesloten zijn,
liebben zich nu Tiiimenshuils kunnen
verlustigen in een zee van licht. Ook
de straatverlichting was perfect.
Reeds half Juli ,ïs door enkele on
dernemende liéeren het plan gevormd
om een eleclrische 'installatie in te
richten. Zij hebben zich met de lirma
Fonkert uit Eindhoven in verbinding
gesteld', met hel gevolg, dat onze g|e-
meenle llians voorzien ,is van een heer
lijk, constant licht.
Distributie te Wiestkapelle.
Broodkaarten afhalen. Maandag van
9—12 u. wijk fA. en B en Dinsdag van
9—12 u., Wijk C. en "D.
Verkrijgbaar op bon 136; een reep
chocolade van 17—31 Dec; bon 19
(suikerkaarl) 1/4 K.G. suiker 23—28 Dec.
bon 42 (suikerkaarl) een stuk kleizeep
18-25 Dec.
Dislribulïc te Oostkipelle
Van 2328 'December 4 K.G. aardap'
pelen op bon 21, 250 G. boonen op bon
17; 125 G. rijst op J>on 15; 200 G. jam
op gorlhon no. 8; 100 G. havermout op
bon 18, 100 G. kaas' 20-f- op bón 9
250 G. suiker op bon 20.
Distributie te N. en Sl. Jooisland'.
Vim 21—28 Dcc. verkrijgbaar op bon
no. 82, i/3 pond suiker, 83, 2«/a ons rijst;
84, li/3 ons kaas'; S5, '2>/a' ons erwten;
86, 2 ons gort; 87, li reep chocolade
22 kinderkaarl pond suiker; 23 dito
1 pak kindermeel.
Dinsdag 24 Dec. van 3—4 uur Voor elk
lichtloos gezin één pak kaarsen afhalen.
Uit Zuid-Beveland.
In de Woendagavond gehouden ver
gadering van den gemeenteraad van
Kruin ingen werd de verordening
vastgesteld tot regeling der onder wij zers-
jaarwedden volgens amendement van den
heer M. Kole Jz. op de door B. en W|
voorgestelde regeling.
Naar gelang van dienstjaren varieert
liet salaris der hoofden tusschen f 1300
en f 1950 dat der onderwijzers tusschen
f 900 en f 1650; maximum wedde te be
reiken na 10 jaar. Voor het bezit der
hoofdacte wordt f 200 uitgekeerd. Aan
hoofden wordt eene vrije woning ver
strekt of bij gemis daarvan f "200 voor
woninghuur. Gehuwde onderwijzers krij
gen f 100 tegemoetkoming in woning-
huur, al of niet weduwnaar zijnde.
Het onderwijs ra alle vakken, behalve
het landbouwonderwijs, dat van rijkswege
wordt verstrekt, builen de gewone school
uren gegeven, wordt betaald met f 1 per
lesuur.
Bij de rondvraag Wordt door den heer
Sinke gevraagd of er distributie van ldee-
dingstukken zal plaats Jiebben. De voor
zitter zegt, dat de aangeschafte distribuie-
ïdeediug nog niet is aangekomen.
- In de Vrijdag te Kapel'le gehou
den gemeenteraadsvergadering werden de
jaarwedden der onderwijzers vastge
steld volgens het plan van Ged. Sta
ten. De jaarwedden van burgemeester
en secretaris wijzigde men niet; het
eene voorstel was den raad le hoog,
het andere te weinig; de middenweg
werd verworpen.
Bij het lezen der notulen der vorige
vergadering kreeg de voorzitter harde
v oorden te hooren over het niet voor
lezen van een brief van Wethouder
Slabbekoorn waarin hij ontslag nam
als Weihouder, over de bouwvallige
beid van den toren waar nu al vijf
jaar over gesputterd wordt, over de
nieuwe begraafplaats waar al meerden
een jaar over gesproken wordt en
waarmee niet wordt opgescliolen, over
een partij boomen van het Burgerlijk
Armbestuur.
o
Uit Tholen
Te Oud-Vossemeer.werd Vrij-»
dag j.l. raadsvergadering gehouden de
heeren M. den Engelsman en A. de Rijke
werden geïnstalleerd; de heer L. M.
Fridericks werd met 4 van de 7 stemmen
tot wethouder verkozen.
Aan den' gemeente-veldwachter werd
nog f 100 verliooging toegekend voor wo
ning enz.
In zake ingekomen adressen betreffen
de salarieering onderwijzers, werd be
sloten eerst het besluit van Ged. Staten
ar te wachten. Herhalmgsonderwijs zal
met f 1 per uur beloond worden.
Een nachtwacht zal niet meer worden
De leden der commissie tot wering van
schoolverzuim werden herbenoemd. Tol
lid van het weezen armbestuur werd
benoemd de lieer M. A. Douw, tol lid
van het burgerlijk armbestuur de heer
C. "W. Snijder. Tot voorzitter van het
eerstgenoemde bestuur de lieer M. C.
Polderman, van het tweedè de heer C. A.
Gunst, alle benoemingen tengevolge van
liet overlijden van den beer W. H. van
Gorsel.
o
Uit Schouwen-Duiveland.
In de Woensdag gehouden ver
gadering van den Gemeenteraad van
Bruïnisse werd naar aanleiding van
een schrijven van Ged. Staten de jaar-
Wedden regeling der onderwijzers in
zooverre gewijzigd, dal de tegemoet
koming in de huishuur *van een ge
huwd onderwijzer bepaald werd op
f 100.
STATENVERKIEZING IN ZEELAND.
Door het Districtsbesluur der Liberale
Unie in liet Statelikiesdistrict Vijs-
sin g c n ui de afgevaardigden vau de
verschillende in dit district bij de L. U
oengesioten kiesvereenigingen, zijn de nol-
jende namen op de groslijst voor de a.s.
Statenverkiezing geplkatsl
T.. J C. Paap, notaris te Vlissingen,
aflr. lid van dc Provinciale Staten,
2, J P Vermaas, arts. lid van den
Raad le Vlissingen, aftr. lid van de Prov.
Stalen
3. Wi N Jobse, lid van den Raad'
te O. cn W. Souburg,
4 J. J. Holthuijzen, lid Van den Raad
te O. en W. Souburg;
5 D L. II van Raalte, Directeur
Waterleiding-Mij. te Vlissingen;
6e. P. J. van Os, onlvhnger te Vlis
singen
7. Dr A. vim Maanen, arts te Vlis
singen.
GEMEENTERAAD VAN VLISSINGEN.
(Vervolg van het bijvoegsel).
Des avonds té 8 /uur werd de vergade
ring voortgezet, doch tot 10 uur met
gesloten deuren.
Nadat de deuren heropend waren
kwamen aan de orde eenige
Benoe m ingen.
Tol lid van het burgerlijk armbestuur
werd herkozen de heer F. C. Wijsveld;
tol regentes van het gasthuis mevrouw
Talma—Maathuis; Lot regent de heer F.
C. Wijsveld; tot regentes van het bur
gerweeshuis mevrouw "Vermaas—Schultz;
tol lid van het bestuur der Zeemann
en Visschersbeurs de heer L. C. Stevens
en tot leden van de commissie van toe
zicht op het L. O. de heeren A. van de
Sande, H. G van Grol en J van der
Sman en mej. A. D. van de Sande.
Vervolgens was aan de orde de benoe
ming van een directeur van ge
meentewerken, waarvoor werden
aanbevolen: de heeren jhr. M J I. de
Jonge van Ellemeet te Vlissingen en D.
G. G. Margadant te Leiden;
van een directeur van het
havenbedrijf, waarvoor werden aan
bevolen de heeren W. B. K. Boom, Hil
versum en J. Luli, Rolterdam.
Tot directeur van de gemeentewerken
werd benoemd de lieer jhr. M J I de
Jonge van Ellemeet le Vlissingen met
14 stemmen, tegen 5 op den heer D. G.
G Margadant te Leiden
Tol directeur van hel havenbedrijf
werd benoemd de heer W. B. K. Boom
te Hilversum met 9 stemmen, legen 7 op
den heer J. Lull le Rotterdam en 3
blanco.
Verhooging onder-
wijzerssalarissen.
De heer De Meij stelde voor de jaar
wedden der onderwijzers le verlioogen
me' f 100.
Dil zal laler worden behandeld.
Achturige arbeidsdag.
In verband met de gewijzigde tijdsom
standigheden hebben B. en W. de nood
zakelijkheid der invoering van een 8-uri-
gen werkdag voor de werklieden in dienst
der gemeente overwogen. Ten einde de
werklieden bij de fabricage door de in
stelling van dien maatregel geen firuin-
ciecle schade te doen lijden, zal het
weekloon verhoogd moeten worden. Bij
dc invoering van den 8-urigen werkdag,
des Zaterdags tot 12 uur, zai het aantal
werkuren 45 per week bedragen.
Wat de financieele gevolgen van deze
aangelegenheid betreft, wil het B. en W.
voorkomen, dat, waar verwacht mag wor
den dat bij verkorting van den werktijd
intensiever zal worden gearbeid, voors
hands bet niet noodig zal zijn den betrek-
kclijken post der geineenlebegrooling voor
1919 te verhoogeu.
In aanmerking nemende, dat de werk
lieden bij den reinigingsdienst een voor
den winter- en zomertijd gelijk week
loon genieten, zal verkorting van den
arbeidstijd verschaffing van extrahulp ten
gevolge hebben, zoodat B. en W. het
wcnschelijk achten den post loon voor
buitengewone diensten der begrooting van
dien tak van dienst met f 2500 te ver
lioogen.
De commissie voor de financiënver-
eenigl zich hiermede.
De heer M a n s e brak een lans voor
dezen werktijd voor de politie.
De lieer Laernoes zegt dat de raad
over de politie niets te zeggen heeft.
De heer L i n d e ij e r bracht hulde aan
Burg en Weth. voor hun voorstel, maar
is niel voldaanHij vraagt of het ook de
straalmakers geldt Wat de politie betreft
meent spr. dat dc burgemeester en de
commissaris niets er op tegen zullen
hebben als de raad er de gelden voor
toe staat.
Ook voor liet gasthuis, de centrale keu
ken en liet dislributiebureau zag spr.
en zijn partijgenooten gaarne tien 8-uri
gen werkdag ingevoerd. Spr. drong ook
aan op medezeggingsschap der vakver-
eenigingen bij het vaststellen der ar
beidsvoorwaarden, en op 14 dagen ver-
lo f met dubbel lojon.
Do burgegeesler deelde mede dal
de commissaris van politie 8 agenten
meer noodig achtte, wat f 7188 als loon
zou vorderen. Maar de commissaris acht
te op den duur mok een hoofdagent, een
rechercheur en een inspecteur meej-
noodig.
Vooriioopig zouden B. en Wi. echter
blijven bij 8 agenten meer.
De heer Laernoes zegt, dat reeds
vóór de raadsleden voorstellen deden,
B. en W. plannen berekend hadden. Als
de werklieden het goed begrijpen, en
ook de vakorganisaties dit hun voor
houden, dan zal in 8 uur genoeg ge
produceerd kunnen worden.
De organisaties moeten de werklieden
ieeren, dat het belang der werkgevers
ook dat der werknemers is. Spr. meent,
dat men nu niet verder moet gaan dan
liet voorstel van B. en Wi. Men moet de
economische ontwikkeling van ons land
afwachten. Moclil verdere doorvoering
der andere voorstellen mogelijk blijken!,
dim zal spreker 'daaraan gaarne mede-
helpen.
De lieer Auér wees er op, dat voor
de centrale keuken 'het moeilijk is vol
doende personeel te krijgen.
De heer van N'iftrik zal alle aan
dacht wijden aan een regeling voor het
dïstributiebureau.
De heer Stavermun handhaaft zijtr