Br,si No 296 Dinsdag 17 December liil i i 6- Jaarpii KHHILAH. A boen. pr ij i per kwartaal te Mid- 'tlburg en bij de agenten in Vlissingen so Goes f 1.55, per post f 1.75. 'dvertentiên 20 cent per regel, 'r;ij abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen *tc 1—7 regels f1.50. nevenstaande advertentieprijzen worden s>ct o/o toeslag verhoogd. DE STEMMING ONZER ZUIDERBUREN Na de polemiek tusschen de bladen van België en Nederland volgt au een polemiek van de wederzijdse he ministers van buitenlandsche zaken, óók. in de pers. Men zie liieronder. Aangenaam doel zoo'n redetwist van regeeringen niet aan. Maar het js ten volle begrijpelijk dat Minister v. Karnebeek de onjuiste beweringen die in hel Belgische communique te zijnen lasle waxen aangevoerd, niet op zich liet zitten. Het Belgische communiqué heeft ech ter dit nut gehad, dat we er door geleerd hebben wèarom de Belgen xo,o veront waardigd zijn over hel doorlaten der. Duitschers. Tol nu toe was het ons een raadsel, wat zij dan toch wel hadden tegen dit middel om de zoo innig ver langde ontruiming van liun land door de Duitschers zoo spoedig mogelijk te doen plaats hebben. "Een der motieven onzer regeering was immers juist België een dienst te be wijzen. Het blijkt nu dat men gehoopt had nog een. deel dier Duitschers gevangen te nemen, wanneer zij niel binnen den voorgeschreven tijd de Duitsche grens hadden bereikt. Het ligt zeker aan ons neutraal brein, dat ons 't belang hiel dui delijk is van die gevangenneming bij de toen reeds bestaande toestanden in Duitscl'iland en bij de algemeen# iaeen- zinking van de Duitsche legermacht. En zeer zeker' voelen wij niel, waarom deze zaak'tot zulk een ernstige ontstem ming moest leiden. We hebben onlangs reeds de lieele campagne legen ons toege schreven aan verdenking van Duitsch- gezmdheid bij ons, ook de ophef van die doorlating gemaakt, spruit daaruit voort, 't Wordt uu echter langzamer hand tijd dal men in België ook liet on redelijke van dien argwaan inziet,» niet alleen door de inlichting van dc Belgen die ons hier leerden kennen en beier we ten, maar ook. alleen reeds hierom dat er thans ter nauwernood eed" Duitseh- land is, waarvoor een Ideine slaat zou lcüiinen werken, gesteld al dat hij dat wilde. -Uit hetgeen we lezen van de artikelen in de-Belgische bladen, blijkt ons, dat de stemming daar verdeeld is. Er zjjn zelfs enkele bladen (als ~„"t Laatste Nieuws" van Hoste en „Standaard van Cauwelaert, die ons welgezind zijn, dank zij 't verblijf hier te lande van hun re dacteurs. Overigens is de stemming niet welwillend jegens ons, maai* is dan toch een deel der bladen legen de annexatie- drijverij. Sommige brengen nu te juislen tijd hel beginsel van het zelfbeschikkings,- recht ter sprake. Als ze de uitspraken hooren van de bewoners van Limburg en Zeeuwsch-VLaandercn, zullen zeker al thans die schrijvers, begrijpen, dat er van vrijwilligen afstand van een deel van ons gebied niets komt. Maar hel beste vooruitzicht wordt ge geven door het eveneens hierachter ver melde bericht van den correspondent van het Hand. Als werkelijk van de Belgische regeering een uitspraak tegen hetannexi- onismc kwam, zou de lucht Onverwacht snel opklaren. NEDERLAND EN BUI.bik Een Belgische kritiek van e ejn Neder- lanisch verweer Hel aan onze lezers bekende officieele persbericht, waarin in een verklaring over de doorlating der Duitsche ongewa pende treepen door Limburg, van de zijde onzer regeering er op gewezen werd, dat de wapenstilstand den toestand feitelijk en recti lel ijk had gewijzigd, heeft d c B e l[g i s c h e re g e e r i u g in een communiqué aan de Belgische bladen het volgende opgemerkt lo. Rechtens is de wapenstilstand eenvoudig een staking van de vijande lijkheden, die geenszins hun hervatting uitsluit en geen eind maakt aan den oorlogstoestand. 2o. Den 12den November 1918 verleen de de Nederlandsche regeering mach tiging tol den doortocht van de Duit sche troepen., door Limburg, zonder voorafgaand overleg of machtiging van de geallieerde regeeringen.; Intusschen nam men in een nota aan den Bel gischen gezant in Den (Haag dc volgen de beslissing De Nederlandsche mi nister van buitenlandsche zaken ver- Jdaardc de Belgische militairen, die die sederl 1914 in Nederland waren ge ïnterneerd, niet vrij te kunnen laten, zonder voorafgaande goedkeuring van de Duitsche regeering. 3o. Volgens artikel 2 van de ode conventie van den Haag (Svas jde Neder- landsche regeermg gehouden de Duit sche treepen te interneeren, die _op haar gebied werden binnengelaten. De Nederlandsche regeering zal niet be twisten, dat deze verplichting liaar op den 12den November bij voortduring bond, niettegenstaande den wapenstil stand, aangezien zij zich 'op denzelfden dag op dat artikel 2 tegenover Belgj# beriep om haar weigering te recht vaardigen de geïnterneerde Belgen vrij te geven. He Nederlandsche regeermg heeft steeds verklaard, dat zij bij den doortocht van Duitsche troepen door Limburg vooral in het belang van Bel gië handelde In antwoord hierop -heeft de N c derl^ondsche Minister van bui tenlandsche zaken een verklaring bekend .gemaakt, waarin wordt opge merkt dat de onder 2o. en 3o. bedoelde nota hel antwoord bevatte op een brief van den Belgischen gezant van 4 Octo ber, waarin deze aan rde Nederlandselie regeermg had gevraagd, de Belgische geïnterneerden op haai- eigen verant woordelijkheid in vrijheid te stellen, vooi-namelijk op grontl, dat dan hun geen voldoende voedsel k on worden verschaft. In dal antwoord zette de Nederlandsche regeering uiteen, waarom zij niet gerechtigd was, tot de invrij heidstelling op dien grond, zonder de instemming der andere oorlogvoerende partij, over te ^aan. Het onderwerp, dat in dien brief van 12 November werd behandeld, hield geenerlei ver band met den op "11 November lot stand gekomen wapenstilstand, en de brief was reeds eerder vastgesteld. Uil hel bovenstaande blijkt, dat de samenkoppeling van hel Nederlandsche antwoord o p de Belgische vraag van 4 October met den gesloten wapenstil stand op een misverstand bij de Bel gische regeermg 1 berust. Toen na den wapenstilstand tot vrij lating van de geïnterneerden, werd over gegaan, werd dit den Belgischen ge zant mondeling door den chef der nor liileke afdeeling 'op hel departement van buitenlandsche zaken medegedeeld, niet verzoek, de Nederlandselie regies- ring wel te willen verwittigen, zoodra dc toestand ,n Belgjiê hel verlrek der geïnterneerden derwaarls zou gedoogen. Deze mededeeling geschiedde ,op 13 November, vóór de samenkomst, waar n aan den gezant de 'mededeeling werd gedaan en uitlegging werd gegeven van het voornemen der regeering ten aan zien van de Duitsche troepen. In hel- bovengenoemde Belgische persbericht, worden voorts eeni- opmerkingen gemaakt uit militair oogpunt. Er wordl gezegd dat Nederland mei lier laten doortrekken van 70 000 lot 120.000 man door Limburg een groolen dienst aan Duilschland heeft bewezen door een leger toe te staan, in plaats van een omweg te maken over Vise, om Nedcrlandsch Limburg en de wegen en spoorwegen te ovevvullen, rechtstreeks .11 België naar Duitscliland te trekken, waar genoemde wegen nauwelijks vol doende waren voor hel wegvloeien van de andere troepen. Hel is geoorloofd te zeggen, leeol men in liet Belgisch communiqué, dal, ris de doortocht ware geweigerd, een groot .percentage van de contingen ten, die Limburg zijn gepasseerd, het Belgisch grondgebied niet zouden hebben kunnen verlaten binnen den door den w^pen-tilstaud voorgeschreven termijn, en gevangen gemaakt zouden zijn. Maar cl alleen zijn deze manschappen en cil materiaal aan gevangenneming ont trokken, maar de manschappen, die over I.imburgsch gbbied zijn ontsnapt, zijn al tijd nog in de gelegenheid de wapenen weder tegen ons op te nemen. Overigens weet de Belgische regcering, (1st vee, wagens en andere goederen, toebehoorend aan de bevolking van Bel gisch Limburg, en opgevorderd of LTf3- stolen door de Duitschers, Nedcrlandsch Limburg zijn gepasseerd. Deze goederen uien ter plaatse hebben moeten ach terlaten, indien de wegen van Neder- landsch Limburg niet voor den vijand hadden opengestaan, zoodat de door tocht van een Duilsch leger mogelijk was door een provincie, die het Noor den van België dekt. De regeering neefti een precedent geschapen, dat onze vei ligheid raakt. In de verklaring van onze n M i n i s- ter zegt deze zich voor te behouden om op de overige opmerkingen, vervat in de persnola van de Belgische regee ring, terug te komen. Een verklaring der Belg. regeeringf? De correspondent van hel Hand. te Brussel seinde Zondag1: Naar ik uit zeer betrouwbare bron verneemt draagl de perscampagne togen, Nederland de goedkeuring der regeering! niet weg. Inzonderheid zouden Hvnians en Van der Velde, gedelegeerden ter Vre desconferentie, tegen alle annexion is tij- schc plaunen zijn gekant. Een verklaring van de regeering om trent hare houding kan eerstdaags wor den verwacht. De kwestie der Schelde zou worden voorbehouden voor vriend- scliappelijke besprekingen. Het aangevraagde trans port van oorlogsmate riaal op de Schelde. Havas seint dd. 11 Decemberuit Brussel „Ten opzichte van hel bericht van Reuter, volgens hetwelk de regeering aan Nederland zou hebben verzocht om faci liteiten toe te staan voor hel transport van loorlogsmaterieei door de Schelde, meeuen wij te welen, dat de Belgische regcering door middel van een nota aan de Nederlandsche regeermg heeft mede gedeeld, dat het materieel en de voorra den van de militaire steunpunten, die in Frankrijk en Engeland tijdens den oor log zijn aangelegd, naar België zijn en zullen worden teruggebracht over de Schelde. Hetzelfde zal het geval zijn met de gemilitariseerde werklieden van Havre en Engeland. „De Nederlandsche regcering (zoo /egt Havas verder) zou niet kunnen beproe ven zich tegen de doorvaart over de Schelde te kanten, zonder zich in tegen spraak te brengen met ziclizelve, daar zij liet terugtrekkende Duitsche leger heeft gemachtigd, door Limburg te trekken". PROTESTBEWEGING IX ZEEUWSCH- VLAANDEREN. Gisterenavond na liet afdrukken der courant ontvingen wij het volgend, te 1 uur uit Schoondijke verzonden letegram In een heden te Schooad jke onder leiding van ds. Pattist gehouden druk bezochte vergadering is oen Zecuwsch-Vlaamsch centraal comité van actie gesticht. Aan de meerderjarige ingezetenen zal dc volgende motie ter leckening wor den aangeboden Zoeuwacli Vlaanderen'^ vc. ic-cnwour- digers, afgevaardigden uit alle gemeen ten, Ier vergadering samen gekomen te Schoondijke op 1G December 19tS, met verontwaardiging kennis genomen hebbende van hel drijven van zekere buitenlandsche kringen, van een gedeelte der pers om Zeeuwsch-Vlaanderen los le scheuren van Nederland en te voegen bij België; protesteert steeds, in elk opzicht en met alle kracht tegen dal onwaardig >edoe betuigt zijn onverbreeklijke trouw aan hel vaderland Nederland, waartoe het door alle banden verbonden is; besluit zicli met alle macht en met alle geoorloofde middelen die in zijn bereik liggen tegen dit streven te verzetten. Omtrent de bijzonderheden der ver gaderingen onlleenen we aan de "N. R. Ct nog het volgende Een 150-tal afgevaardigden was aan wezig Na het zingen van het Wien Neerlandsch Bloed nam de voorzitter, ds. J N Pattist van Aardenburg, liet woord. Hij noemde hel een droevige ge beurtenis en een ergernis, dat wij hier samen moeten komen. Hij voor zich kon zich geen regeering indenken, die, zelf zulk gruwelijk onrecht geleden hebbende, nu aan anderen om-echt zou aandoen. Hij vertrouwde dan ook ten volle, dat de officieele Belgische lichamen niet alleen niel medewerken zullen aan dil bedrijf maai- dal zelfs spoedig door de resp. regeeringen een einde aan deze drijverij zal gemaalct worden. Zeeuwsch-Vlaande ren is Ncderlandsch in merg en been en wil ook niets anders zijn Er zijn 2 lichtpunten in deze zaak, volgens spre ker Ten eerste, dal men in Zeeuwsch- Vlaanderen geen verdachte anli-Neder- landaclie personen heeft zooals men in Limburg schijnt te vreézen, dus dat ge heel Zeeuwsch-Vlaanderen hierin schou- der aan schouder staat, en ten tweede dal men wel durft zinspelen op Bel gische gezindheid van Limburg, tnaar dil niet waagt van Zecuwsch-Vlaande ren Ilier moeten de economische be langen gelden Zeeuwsch-Vlaanderen wil eu eischl Nedcrlandsch le blijven, dit moet her haald worden, totdat het vrede i Daarna werd de bovenvermelde mo tie voorgesteld en aangenomen. Zij zal aan de Koningin en aan de Regeering worden gezonden. De vergadering gaf vervolgens mach tiging van handelen aan het comité van actie, beslaande uit ds. I N. Pattist, te Aardenburg, voorzitter; inr. P. J. van Borlel. le Oostburg, recreta- ris-penningmeester, A. Dehullu, koopman te Cadzand, C. Marlens, raadslid en voor zitter R.-K Boerenbond, te Aarden burg, A. Mijs, notaris, te Oostburg; van Borssnm Waalkcs, wethouder, le Neu zen: Oggel, handelaar, te Axel; M. van Goethem, te Sas van Geul; Adriaansens, brouwer, te Honlcnisse, P. Mijnen, W. DE JONG f Hel oud-Kamerlid \V. .1. E. 11. M de Jong o. a. bekend om de „peulvrimhleu- zaak", is op 46-jarigen leeftijd overleden. HET KAMERLID WIJNKOOP EN HET RUSSISCHE GOUD De heer Wijnkoop schrijft in „Dc Tri bune", dat het door de Rolterdamsche Bankverec-niging bedoelde geld, „inder daad afkomstig was van de Russische Republiek en uitdrukkelijk bestemd voor de Russische krijgsgevangen hier te lande, zooals ook de uitbetaler wist. pastoor te Westdorpe,- en G. J. de Gier, te Boschkapclle. Afgevaardigden uit Zeeuwsch-Vlaande ren zullen de vergadering van Limburgers te Sillard Woensdag a.s. bezoeken. In elke gemeente zullen gelden verzameld wor den ter bestrijding van de kosten der actie. De Kamerleden voor Zeeland de Mu- rsli, Fruylier, dc Savornin Lohman be nevens het Kamerlid van der Bilt, Zeeuwsch-Vlaming van geboorte en op voeding, zullen uitgeooodigd worden mei de leden van de Pi-ovinciale Stalen van Zeeland voor Zeeuwsch-Vlaanderen een eere-oomité voor raad en bijstand uit te maken Met een opwekkend woord en den -aad den strijd waardig en nobel levoeren sloot de voorzitter de vergadering Met hel zingen van hetZeeuwsch-Maamsche volkslied ging men uiteen. Een aantal in Den Haag wonende Zeeuwen hebben gisteren aan ds, Pal- list, onder wiens leiding gisteren te Schoondijke een prelestvergadering werd belegd, het volgende telegram verzon den Wij, geboren in hel land van Cadzand, stemmen jjeheel in met ulieder protest tegen de pogingen lol 'gleschiedenis, volksaard en rechtverkrachtende afscheu ring van Zeeuwsch-VIaandereu van Ne derland. DE STATENVERKIEZING Men meldl ons In den kieskring Sluis zijn ia een vergadering le Oostburg, waarbij ongi veer. alle vrijzinnige kiesverenigingen 'erlegenwoordigd waren, tot caudïdaien gesteld voor leden der Prov. Staten, de drie aftredende heeren P. Erasmus le Cadzand, M. A Bleiker te Schoondijke en D. II. van Zuijeu te Breskens Voorts zijn nog op de lijst geplaatst de heeren P. M. Dikkenberg le Zuidzande, A. Leenhouts le Retranchcmqnt, C. van Dishoorn te Waterlandkerkje, J. de HuUu te Breskens, I. Brevet le Sluis, J. B Becu Sr. le Groede en Verplanke ïRmie te Biervliet. NEDERLAND EN I>E OORLOG. Met vergaan van de loods boot No. 14. Op vragen van den heer Hugenhollzy Lelrcffende de schadeloosstelling aan de nagelaten betrekkingen van de zeelied/en, omgekomen bij hel vergaan van de 14 Fehr 11 bij W e s tkja p e 11 e op een Brilsclie mijn gcloopen stoom!oodsboot 14, heeft de minister van buiten landsche zaken het volgende antwoord ingezonden üc ondergeleekand.e heeft den I6den November j.l. aan de Britsclie regeermg op haar verzoek een opgave doen toe komen van de bedragen, welke naar het oordeel der Nederlandsche regce ring behoorden te worden uitgekeerd aan de nage.aten betrekkingen van dp zee lieden, d.ie bij liet vergaan van de stoom-, loodsboot no. 11 op l i Februari 191S tengevolge van een mijnon tplof fin g hel leven hebben verloren. Uitbetaling dooi de Prilache regeering heeft nog niet plaats gehad. Hoewel thans het ^ogen blik noc niel gekomen is om op bespoe digd» djaarvan aan te drjngien, zal de ondergetcekende de spoedige afwikke ling dezer aangelegenheid zooveel mo gelijk bevorderen Tiet bedrag dei- de Brilsche regeering gevraagdp schade loosstelling is naar billijkheid vastgesteld en Iaat toe. dat met salarisverhooging. welke T Januari 1918 zou zijn ingegaan, bi) de uilkeering rekening wordl houden. Met bevorderingskansen, die de overledene, ware hij in leven gebleven, zou hebben gehad, kan zulks evenwel bezwaarlijk geschieden. ——o DISTRIBUTIE EN PRODUCTIE D e ko lenschaar s cli te. In 'aandtuiting aan haar circulaire van 12 dezer heeft die Rijkskolendistribulie er verschillende gasfabrieken op gewezen dat over October en November lei veel vel kolen zijn verbruikt. Deze gasfabrieken zullen dus liet eerst den terugslag ondervinden van den moei lijken toestand van de kolenvoorzicnPng en zullen onverwijld afd,oende maatrege len tel* inhaling van het te veel ver bruikte hebben te nemen. Het betreft een wsyvot aantal gemeenten, waarvan wij die uit Zeeland noemen Aardenburg, Goes, Hansweert, Krab- bendijke, Kruiuiugen, M i d d,e 1 b u r g, Vlissingen, Wemcldinge, Ierseke en Zie- rikzee Kaarsen- en schemerlichten. In verband met de beschikbare voor raden kaarsen en kaarsenmalcriaal kan voor óe maandjen Januari en veoruasi 1919 een zelfde hoeveelheid, kaarsen wor den toegewezen als voor dp maanden November en December 1918. Dezelfde categorieën van verbruikers, welke toen voir toewijzing van kaarsen iu aanmerking kwamen, zullen over Ja nuari en Februari eenzelfde rantsoen! kaarsen kunnen ontvangen. De toewijzing van ocheinerlichten lean voor at. maamjjen Januari en Februari 1919 iels ruimer zijn dan in die 'ifge- loiopen periode Thans kunuen dp ge meenten dcsgewcnsclit een hoeveelheid, schemerlichten ontvangen van ééne doos per 50 inwoners. Deze voorraad lichten zal in hoofdzaak moeien djienen ter ver strekking in gevallen van ziekte en. der gelijke Ha vermout. Ten einde alle haver voor dp paar den te reservecren, heeft dp Minister, van Landbouw besloten, dp distribute vuti havermout te doen stopzetten Zij zal ülicc-n n:»g worden versLrekl ten be hoeve van zieken en zwakken. De mogelijkheid is evenwel niet uit— gestolen dal, in verband met de nog Loopende conlractueele verplichtingen, in c'.iti der volgende vierwekelijkschc lijd- lakken nog kan worden overgegaan lot een algemeen© beschikbaarstelling van een beperkt rantsoen havermout Zoo hiertoe be loten wordt, zal aan 'le go- meenten hiervan tijdig kennis word<en gegeven. Dit Stag u Proïiasie. Uit Middelburg. Door den BakkerspairJonsbond, en de beide Coöperatieve bakkerijen „De Broederhand" en „Vooruit" is per drin gend telegram op spoedige meel zending aangedrongen bij liet Rijkskantoor voor Graan en Meel, daar een groot djëel der bakkers zonder meel zitten en <le ingezetenen blootgesteld zijn aan de grocle kans deze week geen bruin brood, te kunnen bekomen. De oorzaak hiervan is, dat bij de mee bendingen niet voldjoende rekening is gehouden met het feil dpt het brood rantsoen thans veel liooger is, dan ge durende de tijdvakken dat 2 ons per hoofd werd verstrekt. Gisterenavond liield de afdeeling der S. D. A P. alhier een openbare vergadering in den Schouwburg, die geheel gevuld was en in welke verga dering dc heer J. Oudegeest hel woord zou voeren over de sociaal-democrati sche eischen. Naar de voorzitter mede deelde was de heer "Oudegeest door ziekte verhinderd en trad in zijn plaats op de heer G. F Lindeijer uil Missingen, die in een uitvoerige rede uiteenzette hoe volgens zijn meening het stellen der eischen en het voeren der actie in No- 'ember tot het inwilligen van eischen door dc regcering heeft geleid. Spr. wees er op dat de christelijke arbeiders, die zich lieten gebruiken ter bescherming n hel kapitalisme, toch ook profitee- ren van enkele nu reeds ingevoerde ■beteringen, inzonderheid van ien achturigcn arbeidsdag, die reeds hij vele gemeenten 'en particuliere bedrijven is ingesteld. De rede werd herhaaldelijk door ap plaus onderbroken. De voorzitter, de lieer L. Onderdijk, braclil den spreker dank voor zijn uit eenzetting. o— Uit Vlissingen. In een dezer dagen le Vlissin- g j n gehouden vergadering,' werd tot voorzitter van het districtsbestuur dei- Liberale Unie te Missingen gekozen de heer W. N. Uobse, lid van den -aad te Souburg. Als secretaris werd aangewezen de heer J. E van der Slikke, lioofd eener openb. lagere school te Missingen. De nieuwe verbindingsweg welke de oude stad Vlissingen niel het z.g.n Eiland verbindt en dus ook de weg wordt naar liet station, is thans geheel gereed en vanaf morgen zal de oude weg over het Rijksvoetpad langs hel kanaal voor het publiek zijn afgesloten. De weg is nu wel wal langer geworden, maar de oude weg was langzamerhand in zoo'n treurigen toestand geraakt, dat hij des avonds levensgevaar opleverde en daar om is het toe te juichen, dat hij thans is afgesloten.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1