in ut: i it
(iSt;IIF C01 ItT.
Ho 286
Donderdag 6 December 1918,
118' Jaanui
- üiitu fill.
urr DB PERS.
Aboan, prijs per kwartaal te Mid
delburg en bij de agenten in -Vlissingen
eo Goes f 1.55, per post fl.75.
Advertentiën 20 cent per regel.
Bij abonnement veel lager 5
Familieberichten en dankbetuigingen
TtD 17 regels f 1.50.
Bovenstaande advertentieprijzen worden
tnet L)<& toeslag verhoogd,
KAMEROVERZICHT.
fTweede Kamer.
Zitting van Wjoensdag.
Gelukkig is de Kamer zoo wijs geweest
om met een forsche daad, nl. met een
flinke meerderheid van 65 tegen 4 stem
men een nieuw interpellatie-verzoek van
den heer Wijnkoop van de hand te wij
zen, en zoo den weg vrij te maken voor
de algemeene beschouwingen over de
begrooting.
Als die verder gaan zooals ze gisteren'
begonnen, dan heeft de beperking van:
spreektijd dit zeer goede gevolg dat er
niet zoo eindeloos over den verkiezings
strijd wordt uitgeweid als vroeger wel
't geval was zonder veel nut. Er is in
den lusschentijd trouwens zoo veel ge
beurd, dat de aandacht werkelijk wel
naar andere dingen getrokken wordt.
De vraag van den eersten spreker, den
heer Marchant, wie nu eigenlijk het
Kabinet heeft gevormd, de heer Nolens
of de heer Ruijs de Beerenbrouck, tenzij
deze laatste liet opnieuw geformeerd
heeft, zoodat het een „gereformeerd"
ministerie werd, vermelden we dan ook
dechts hort.
Uitvoerig had hij het over de revolu
tieplannen in ons land.
Hij drong aan op meer klaarheid,
wan', de verklaringen van Troelstra en
van de andere leiders der S. D. A. P.
kloppen niet. Voor den spr. slaat vast,
dal le. Troelstra de macht heeft willen
grijpen: 2e. daartoe voorbereidingen wa
ren gemaakt; 3e. de Bond van Dienst
plichtigen een belangrijke rol zou heb
ben gespeeld. Dat is bevestigd gewor
den door alle nadere verklaringen. De
zuiverheid van het staatkundig leven kan
slechLs worden verhoogd als ook op dit
pliuit de waarheid bekend wordt. Een
partij, die zoo op openbaarheid aan
dringt, mag niet werken met geheime
organisaties.
De heer Marchant zei echter ook, dat
het dwaasheid zou zijn de lichtzijde der
revolutionaire dagen te ontkennen. Zij
hebben ons beloofd hetgeen waarop we
anders 20 jaren zouden hebben moeten
werken. Er moet thans snel gewerkt
worden. Anders zal dit ministerie toonen
met zijn plicht te kennen.
Maar hieraan knoopte de spr. tevens
een waarschuwing vast tegen het kunst
matig verlengen der Oranje be toogingen,
waarbij de Oranjenajam voor partij-oog
merken wordt misbruikt.
De tweede spreker, de heer De M ü-
ralt, bepaalde zich lot de verzekerings
wetten. Hij was van meening dat regee
ring en Kamer het wel eens zullen wor
den over de wijzigingen der Rademvet,
de geneeskundige verzorging, en de sa
natoria.
Maar op twee wijzigingen in de Invali
diteitswet kan niet gewacht worden, nl.
de opneming van de zelfstandig werken
den in art 369 en 370 en in de tweede
plaats de verhooging van de uitkeering,
nu de waarde van het geld zooveel min
der io.
En bovendien betwijfelde de apr. of
de regeering in deze Kamer wel kan
rekenen op een meerderheid die tegen
GEKOCHT.
Naar hel Engelsch van
CHARLES GAftVICE.
8).
„Een gevangenis zou nog nuttiger zijn",
merkte een der aanwezigen sarcas
tisch op.
„Of een begraafplaats of een gekken
huis bij elkaar", gilde een ander.
„Zooals je wilt, vrienden", zei Lockei.
„Wij kunnen beslissen wat wij met liet
geld zullen doen als wij hel eerste
hebben. Gevangenis, begraafplaats of lias-
pi taal
„Of rondjes", bracht een slem in het
midden.
„Wat 'ge maar wilt. Nu dan. het eerste
bod'. Denk er aan, het geld alleen is niet
genoeg zonder een aangenaam tehuis
en een goed karakter begrijp dat
goed.' Dit meisje is hel pleegkind van
het kamp Verloren Hoop. Nu dan, eer
ste bod!"
De mannen keken elkander aan en
lachten schuw, niemand durfde het eer
ste bod doen.
„WatI moet ik zelf beginnen?" riep
"de verlcooper. „Ook goed!"
Hij liaalde een paar knoopen en iai-1
dere kleinigheden uit zijn zak en deed
staatspensioen is. Hij berekende de nei
ging op 51 voor en 49 tegen.
Spreker hoopt dan ook van de regee
ring te mogen hooren, dat haar stand
punt ten opzichte van het staatspensioen
is veranderd. Mocht het antwoord afwij
zend zijn zonder meer, dan is sprekers
fractie van meening, dat een definitieve
uitspraak der Kamer noodig is, hetzij
door een motie, hetzij door een initiatief
voorstel.
De heer L'ely besprak hetzelfdeaop-
derwerp als de heer De Muralt, doch uit
een ander oogpunt: het staatsrechtelijk
standpunt, door de regeering ingenomen.
Hij betwistte dat de regeering de macht
heeft om de Radenwet in te voeren zon
der tusschenlcomsl van de Staten-Gene-
raaL al was het alleen reeds wegens de
zeer hooge uitgaven voor salarissen en
verkiezingskosten. En juist omdat de
sleutel voor de invoering van Radenwet
en Invaliditeitswet is bijl de Kamer en
niet bij de regeering, achtte ook deze
spr. het gewenscht dat de Kamer zich
uitspveke over ouderdomspensioen of
verplichte verzekering.
De heer Van der Voort van Zijp
(a.-r.) betoogde dat de regeering haar
programma dient te handhaven; wees
o,ok op de onzekerheid óver de plannen
van socialistische zijde en voerde ten
slotte een aantal pnuten aan waarop liij
hervorming Wenscht.
Ten slotte de vrij-liberale leider de
heer Dresselhuys die, een krachtige
aansporing liet liooren voor liet ver
schaffen van een inkomen aan alle ouden
die het noodig hebben. Hij erkende dat de
kosten zeer hoog zullen zijn. Maar hij
is voor een vrij hoog cijfer in deze niet
bang. Hij was ook van oordeel dat een
verhooging van f 2 op f 3 per weelc
mag worden verlangd.
Voorts verklaarde deze spr. dat hij
gaarne zou meewerken aan het brengen
van controle en bestuur der ziekte- en in-
validiteilsregeling bij de arbeiders zelf;
en ook aan invoering van den achturi-
gen arbeidsdag, dien hij, evenals de lieer
v. d. Voort, mogelijk aclit door de min
dere moeilijkheden van internationalen
aard.
k. 41
SCHAPER Ca TROELSTRA.
Mr. Troelslra had de vorige week in
„Het Volk" een brief gepubliceerd waarin
hij' dank zei voor de vele bewijzen van
inotemming, door hem ontvangen met
geest en strekking van zijn optreden,
waarin hij vtoorls prop wees dat wij nu
een periode van snelle en ingrijpende
hervormingen zijn ingetreden, maar waar
in bij ten slotte -allen opriep om zich
voor te bereiden op de mogelijkheid,
dal langs anderen dan zuiver parlemen
tairen weg, de arbeidersklasse de lei
dende faktor in ons staatswezen, zal
Worden.
Reeds Dinsdagavond gaf „Het Volk"
in een hoofdartikel een toelichting tot
dien brief, strekkend om te waarschu
wen tegen een verkeerd lezen daarvan,
wat die Voorbereiding voor een nieuwe
revolutie belreft. Vólgens het blad had
Troelstra heelemaal niet bedoelt, dat men
daarmee nu al dadelijk moest beginnen.
Maar gisteravond heeft Schaper in
„Het Volk" een heel andere meening
geuit. Volgens hem moet die brief, zon
der uitdrukkelijke tegenspraak, beteeke-
nen een revolutionaire beweging om de
politieke macht te veroveren, waarop
rueu zich moet voorbereiden.
alsof hij een groole hoeveelheid klein
geld telde.
„Welnu, om le beginnen, Hier is 'een
shilling."
Half schertsend riep een ander: „An
derhalf shilliug."
De bal was aan het rollen gebracht
en rolde vroolijk voort. Met lialve eh
heele shillings en soms een halve kroon
(6 gulden) was men gekomen op drie
pond (f 36). Er boden maar drie man
nen; weldra hield de eene glimlachend
op en liet den wedstrijd aan de twee
anderen over. Juist toen Locket, een
opkopper grappig nabootsende, bezig was
deze twee te vermanen en aan te moe
digen, voelde Neville iemand voorbij hem
gaan en zag dat het Lavarick was.
Hij was de hut binnengekomen op zijn
gewone, sleelsche wijze en stond daar.
het linker oog gevestigd _op het meisje
en hel rechter op de mannen. Neville
liield niet van dien man hij verdacht
hem de ergste schavuit te zijn uit het
geheele kamp en onwillekeurig bracht
hij de hand aan dat gedeelte van zijn
jas, waar de goudklomp verborgen was
Lavarick was geen goudgraver, hij had
nooit een claim gehad of een houweel
ter hand genomen en daar men zag dat
hij gcenerlei werk verrichtte en geen
winkel hield, en dat men hem nooit op
stelen betrapt had, was "iedereen ia liet
kamp cenigszins hieuwsgierig, waar hiji
van leefde. Maar liet was'slechts „^enigs-
Mocht deze uitlegging juist zijn, dan
zou Troelslra dus in de meening ver-
keeren, dat zijn optreden en, zijn denk
wijze (op de vergissing inzake het tijd
stip na) geheel juist was en dat „de mas
sa der Partij" hierin met hem eens is.
Maai- volgens Schaper is de ergstó ver
gissing van Troelstra niet geweest, dat
liij zich in het tijdstip dei- mogelijkheid
vergiste. Ergere zijn deze. Ie. dat hij
meende, een revolutie te kunnen ma
ken, nóg wel door deze in 't openbaar
te dekreteeren, alleen op grond van het
geen er in enkele aangrenzende landen
was geschied, en dat in een land, waar
pas het algemeen kiesrecht is ingevoerd
en toegepast, en 2e. dat hij dit deed op
eigen gezag, zónder zich om de organi-'
satorische waarschuwingen en besluiten
te bekommeren.
Wal bezielt Troelstra'? vraagt Schaper.
Mocht Troelstra een positie als die van
dr. Kuyper in zijn partij ambieeren, dan
zou hij, Schaper, daaruit zijn conclusies
trekken. Troelstra zal zich alleen weer
kunnen vergissen in de gezindheid dei-
massa! Ik kan, schrijft Schaper, dit alles
nog niet gelooven; een brief van Troel
stra aan het P. B. van verleden Zaterdag
gaf blijk van gHoote konsideratie hiet hen,
die de gevolgen van het ongeval met
hem moeten overwinnen. Maar de schijn
is blijkens de publicatie in dit opzicht
zoc tegen hem, dat ik mij niet verant
woord acht te zwijgen.
Een oiordeel van den
o u d-M i nister Ram bonnet.
Uit een artikel in het Vaderland van
den oud-Minister van Marine, J. J. Ram-
bomnet, laten we hier een tweetal ge
deelten volgen.
Hel eerste betreft hel gebeurde in
D e n Helde r.
Naai- de oud-Minisler opmerkt, is het
volstrekt niets nieuws, dat het personeel
der Marine m de lagere rangen grooten-
Ideels rood is. Dat personeel is uiter
aard niet -ongevoelig voor het opkomen
v oor hunne belangen en dat opkomen is
alweer het gemakkelijkste Voor principi
eel© tegenstanders van den militairen
dienst en bij wie dosorganiseerendp in
vloeden geen noemenswaardig gewicht in
de schaal leggen. Wèl nieuw is echter
de voorstelling, als zou de meerderheid
van dal personeel haar plicht verzaken,
door hel wettig gezag niet le gehoor
zamen. Om de juistheid van dieze ge
weldige aanklacht te bewijzen, zouden
m. i. feiten noodig zijn en kan niet vol
staan worden met de gegevens, zooals
die in de bladen werden medegedeeld1.
Immers hei oordeel is gegrond op djp
houding vau de besturen dier organisaties
naar aanïeiding van een vraag, welke
houding zij zouden aannemen bij eenJ
eventueele poging van den heer Troel
stra tot omverwerping van het wettelijk
igezag, een vraag die zij nieL meenden
te kunnen beantwoorden, zonder dje leden
le hebben gehoord; een. vraag die, één-
uuud gesteld. Jen suggeslieven invloed
moest hebben, dat de grofste plichtver.
zaking door lroogerhand als een moge
lijkheid went beschouwd.
En uil het artikel van den heer Chail-
Iet èu uit lat in het Handelsblad zou
moeten worden afgeleid, djat daarop djoor:
de autoriteiten maatregelen zijn genomen,
bestaande in het wegnemen der sluit
stukken uit de kanonnen en de grendels
uit de geweren, die naar het Instituut
zouden zijn gebracht.
De vraag doet zich voor óf die maat
regel van hoogerhand is bevolen, dan
zins", personen die in glazen huizen
wonen passen niet alleen op dat ze
niet met steenen gooien, maar sluiten de
oogen wanneer ze er een passeeren.
Sommigen zeiden dal Lavarick nu en
dan in 't klein handel dreef in goud
met de mannen en dat hij wat geld ver
diende met kaartspelen. Hij was gekleed
in wat vroeger geweest was een pak van
zwart Laken en een grappenmaker ver
klaarde dat Lavarick zes maanden gevan
genisstraf in Engeland gekregen had om
dat hij was weggeloopen met het geld
dat hij had opgehaald aan de deur van
een Dissenters kapel. Hij zag er uit als
zoo iets vau een geruïneerde geleerde
en werd soms aangesproken mei den
naam van „Begrafenisondernemer".
Hij sloop lusschen de menigte door,
totdat hij aan het' einde van de tafel
gekomen was, en met het linker oog
nog steeds op liet meisje gevëstigd, luis
terde hij naar Locket en naar de twee
mannen met een uitdrukking van be
dwongen opgewondenheid en vuur, en
toen Locket schreeuwde: „drie pond
geluk er irn.ee! Ned, je hebt een han
dig kamermeisje gekregen voor de toe
komst en goedkoop hoor'. Vooruit!"
werd een vuile hand in de hoogte ge
stoken en met een akeligen glimlach, van
voorgewende onverschilligheid zei hij
„Drie pond, tien shilling".
„Hei daar!" riep Locket. „Daar is er
nog een. Bravo, OndernemerMaar ben
wel ©f de commandanten daarover, eerst
geraadpleegd zijn, en zoo ja iof geen
vlan hen een protest heeft doen hooren
tegen dien maatregel. Er laten zich ge-
vaden denken, dat er nog zóó weinig!
verband in een bepaald onderdeel is, dat
uien zijn toevlucht neemt tot middelen,
die men op zich zelf veroordeelt ojï
afkeurt, middelen even beschamend, voor
de Iiemanning als voor den oómmand|ant,
wiens onvermogen er door wordt ge-
denioastrecrd. Naar mijn overtuiging dóet
men het marinepersoneel onrecht dooi*
algeweene plichtverzaking en eerloosheid
als een mogelijkheid aan te nemen.
Wie zeker is voor zich zelf, dal hij
onder alle omstandigheden zijn plicht
zal doen, oehoeft niet bang te zijn voor
plichtverzaking van zijn ondergeschikten.
Ik kan mij voorstellen, dat men, rekening
houdende met mogelijk© onrust in de
gemoederen, ter vermijding van expessen
van enkelingen, maatregelen neemt van
scherper oonlröle en toezicht, maar ik
kan mij niet voorstellen, dat ik zou ge
adviseerd hebben om het schip le gaan
ontwapenen waarover ik het bevel voerde'
Met dergelijke maatregelen komt men
lafheid eu kleinmoedigheid tegemoet en
beleedigl de mannen, die zich niet voor
alles laten gebruiken, d. w z. de per-
sooulijkheden in alle rangen en stang
den, waarvan men het hebben moet,
als er haar aan de knikker is.
De* tweede opmerking betreft de hier
en daar gehoorde opmerkingen tot „op
ruiming van hel huidige marinc-perio-
ueel.
Zooals bekend mag worden veronder
steld, schrijft de heer Rambonnet, ben
ook ik een voorstander van het bevor
deren Jcr dcor>tmoming van die ''lemen-
ten. welke het in da Marine niet tot
iets brengen de regeling van het korte
dienstverband moge daarvan het bewijs
zijn maar men meeno niet, dat men
hel rood? gevaar door militie, d. w. z.
gedwongen dienstplicht kan bezweren.dje
tijd noodig om een zeeman te vormen
en te .oefenen is grooler dan die voor
hel „rood worden" wanneer dp omstan
digheden daarvoor gunstig zijn.
Heizij dus te eeniger tijd vo:or dffe
marine de driejarige dienstplicht wordt
ingevoerd, hetzij hel instituut van het
korte dienstverband voldoenden toeloop
zal verzekeren, altijd zal rekening dienen
te worden gehouden met dp noodzake
lijkheid om ook de roode elementen
plichtsgetrouw te maken. Mij is een geval
bekend van een commandant, ójie met
zijn schip in Indiê naar e©n der Builen*
bezittingen werd gestuurd, alwaar een op.
stand was uitgebroken. Hij melddp zich
bij den resident en steldp de laudingis-
divisie ter oeschikking. De resident, die
jaren, óp Aljeh geweest was, had niet
veel verwachting van de marine-landings
divisies ,op grand van het feit, djat d©
Marine zoo mod was. D© commandant
antwoordde. Dat rood zijn moet u be
schouwen als een cvolulieverschijnsel en
het heeft ook wel zijn goede zijde De
resident vroeg verbaasd om toelichting
op die in zijn oog vreemde opmerking,
waarop de commandant antwoordde een
voordeel is dat de bevelvoering er moei
lijker doer wordt, wat op dien duur dje
leiding ten goede moet bomen, een over
wegend belang voor den dienst. De resi
dent 2si(le lachend„dat is ook een
standpunt"maar erkende later, djat bet'
personeel der Marine bij goede leidjing
over hel algemeen bijzonder goed is.
Men wachte zich echter voor het uit
reiken van premies op plichtsverzaking,
moedeloosheid, teleurstelling en zoeke
evenmin zijn kracht in ziekelijke toe-
je er niet le vroeg bij? Het is een le
vende wees waar wij óver beschikken'
Het gebrul dat volgde overstemde een
zwakken kreet van schrik, die aan de
bevende lippen van net kind ontsnapte.
Maar Neville hoorde het, zijn gezicht
werd bleek, zijn oogen scholen vuur.
Hij duwde de mannen tegenover hom
op zij en trad vooruit.
„Vier pond", zei hij .bedaard, maar
zijn stem. hoewel zacht, was helder
en duidelijk genoeg om door allen ge
hoord te worden; er was een klank ;n
zijn slem, die het gelach Sadelijk deed
zwijgen eu aller oogen op hem deed
vestigen.
Na dien eenen blik op Lavarick had
het kind zich omgedraaid en haar ge
zicht verborgen tegen de borst van de
vrouw, waaraan zij zich had vastge
klemd, maar nu draaide zij hel hoofd
om en keek over haar schouder naar
Neville en hij ving dien blik op van
angslig smeeken in de groole, grijze
oogen.
„Er is er hier nog een!" riep Locket;
„en de jonge Baas' nog wel! Cupido te
genover dien Ondernemer en Lange Ned
en 4 pond. Vier pond! Geen shilling
meer, "heeren! We hebben nu met non
den te doen. Ik zie dat hospitaal al,
Dok voor mijn geestesoog zie ik het
verrijzen
Lavarick keek Neville met oen leelykeq,
spotlach aan. Hij wist dat de jonge man
gevendheid. men late opnieuw eiken man
de verklaring afleggen, dat hij het wettige
gezag zal gehoorzamen en venvijdere
uit -len dienst, wie d|aar niet toe ljereuf
is. Voorts voede men den man op in
zelfstandigheid en trachte zich jh'uttig
te maken bij zijn vorming; zijn zedelijk©
en stoffelijke verheffing. Bij dil laatste
kunnen de organisaties tot hun recht
komen.
Maar bovenal make men onderscheid
bij de keuze van personen voor vel
schillende posten en geve don ook dp
mondige bevoegdheden en bewegingsvrij,
heid aan degenen, van wie wat uitgaat
en op wier steun men kan. rekenen,
Veel hangt af van het voorbeeld van
de officieren; zoo schadelijk als zelf
genoegzaamheid, oppervlakkig© criliek en
het opkomen Voor eigen persoonlijke be
langen werken, zoo gunstig voor het nw-
reet overwicht werken bescheidenheid,
toewijding, offervaardigheid, en d,urf.
Hel lijkt onbillijk om de Marine als ge
heel tc veroordeelen en af te breken,
omdat er flaters begaan werden, d(e voor
barige gevolgtrekkingen Omtrent de nood
zakelijkheid ecnor groole opruiming ondei;
het personeel, mogen niet leiden tot een
aderlating, die <1© beste levenskrachten
aan den dienst zouden onttrekken.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Comité voor België.
Met 'totaal-bedrag, door het Comité
voor België door bemiddeling van den
Belgischen gezant, baren Fallon, aan
koningin Elisabeth overgemaakt, is thans
bol frs. 1,000 000 gestegen.
Het Comité is voornemend de lijst te
sluiten on een album met de namen der
contribuanten te doen vervaardigen, ten
einde dit met de alsnog disponibele gel
den aan do koningin der Belgen aan te
bieden.
o
DISTRIBUTIE EN PRODUCTIE.
Slaolie.
De minister van Landbouw heeft op-
geheven het in de desbelreïlendje beschik,
king van 22 Augustus 1918 vervatte ver-
bod lol aflevering 'en vervoer voor. zoo
veel betreft slaolie (arachisolie) in fles-
schen
o
Zeep.
Rij kon besluit is bepaald, dat het
uitvoerverbod op zeep in eiken vorm
zoodanig wordt gewijzigd', dat dje uit
voer van zeep en zecpsurrogalen in
eiken vorm verboden is. Van dit besluit
kan in bijzondere gevallen ontheffing
worden verleend.
T h e ie.
De minister van Landbouw heeft in
getrokken de beschikking van 26 Ja-
uuari 1918, houdende het verbo<| van
aflevering van lliee als drank of op.
welke andere wijze ook in hotels of
café's, restaurants, wachtkamers, kajui
ten en dergelijke.
10
Inventarisatie van Manufac
turen en Confectie.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake
de Voedselvoorziening meldt
Teneinde een juist overzicht te ver
krijgen van den in Nederland aanwezigen
voorraad manufacturen en confectie, zal
het Rijkskantoor voor manufacturen)
eerstdaags een inventarisatie houden.
De uitkomst dezer iuvenlarisalie zal
tevens dienst doen pis leiddraad bij de be
oordeeling der vraag of de aanwezige
voorraden wanneer daarbij rekening
wordt gehouden met den aanvoer hier te
tegenspoed gehad had, dal zijn deelge
noot de claim ihet walging verlaten had
en hij glimlachte verachtelijk.
„Welnu, vijf pond," zei hij.
„Zes".
„Zeven".
„Acht".
„Tien".
„Twintig".
„Veertig".
Een doodsche stille begon te heer-
schen naarmate hel opbieden voortging.
De twee mannen waren van elkaar ge
scheiden door de wankelende tafel en
zagen elkaar aan, Lavarick met den zelf
den leelijken glimlach op het gelaat eu.
verborgen drift om zijn slecht gevorm
de» mond. Neville, de lippenvast op
elkaar geklemd en een ernstige, besliste
uitdrukking in zijn blauwe oogen. Het
komieke was verdwenen uit Locket's^
wijze van doen en had plaats gemaakt
voor strengen ernst. Iedereen begreep
dat de zaak van aanzien yeranderd'
was ep wat begonnen was* als" een grapj.
had zich afgewikkeld tot verschrikke-
lijken ernst.
„Honderd", zei Lavarick.
De menigte wisselde blikken Van ver
bazing met elkander en wachtte adem
loos den verderen loop van zaken nf.
fWi»rdt vervolgd)^.
