'&duijCÈ
W estlandseli©
Hypotheekbank
Aandeelen.
tf* <leaa ïfeum «a
i m*ad 2n hand.
Da Zondzgmid&aJ gehonclea ITatlid-
Heko monstermoetlng op Houtrust it uit-*
nemend geslaagd. Het aantal manifestan
ten wordt geschat op pl.m, 40.000. Onder
jgroot gejuich werd voorlezing gedaan Tan
de proclamatie Tan den burgemeester
•Omtrent de vaorgdaomeu huidebetoogin^
Op heden.
Op het terrein waren o.n. aanwezig
Öe ministers van Oorlog en "Waterstaat,
■mevr. Ruys de Bcerenbrouck, echlge-
noote van den minister-president.
Van 0 spreekgestoelten voerden 18
sprekers het woord; er werd muziek ge
maakt en gezongen. De geestdrift
svas uitbundig. De manifestanten droegen
allen oranje. Ilulde-telegrammen werden
gezonden aan de Koningin, aan de mi
nister Ruys en aan deh Bisschop van
Haarlem.
Wenschen van
land- en tuinbouw.
Minister Ruys de Bcerenbrouck heeft
Zaterdagmorgen een particuliere audiëntie
verleend aan L. baron van Voorst tot
Voorst, voorzitter van den Aartsdiocesanen
Jt. K. Boeren- en Tuinjdersbond, teTwello.
Bij dat onderhoud wees d(e heer Van
iVotorst den minister op verschillende wen
schen, die in de boerenbevolking leven.
Zijne Excellentie antwoordde, dat de
vcr\ve?eal:jbing van die wenschen groo-
lendeels reeds op het program der ra-
gerring stonden, of stappen daartoe be
reids .waren gegeven.
Meer bijzonder kwamen de volgende
punten ter sprake
liet pacht wezen' heeft de volle
aandacht dei- regeering, de moeilijke rege
ling van dit onderwerp vereischt echter
een uitgebreide studie en onderzoek
Een ontwerp der jachtwet, waarbij
in elk geval de afschaffing van de heer
lijke rechten op den voorgrond zal staan,
ligt gereed.
De onmiddellijke doorvoering van
gelijkstelling van het openbare en
bijzonder o n d c r w ij s vormt een der
hoofdpunten van het regeeringsprogram
\)an hel huidige kabinet.
Op ruime schaal wordt de uitbreiding
Van het landbouwonderwijs voor
jongens en meisjes bevorderd, zooveel
mogelijk zal de behoefte van boer en
tuinder aan het voortgezet onderwijs wor
den aangepast.
Een regeling tot bescherming van de
landarbeiders is bij de Staten-Geup.
qaal aanhangig.
De publiekrechtelijke regeling van de
laud en tuinbouw»rganisaties is
ruim 15 jaar geleden reeds in een wets
ontwerp neergelegd, doch stuitte toen
jaf op bezwaren der landbouwkringen.
De rei'ceriug zal deze zaak thans opnieuw
ter band nemen,, echter met gebruik
uit do verschillende kringen ontwik
keld zijn.
Maatregelen tot de verbetering van de
afwatering zijn krachtig ter hand
genomc-n, een wetsontwerp tol vereen
voudiging van de onteigening van gron
den ten einde de ontginning te bevor
deren, is in voorbereiding.
De verbetering van verkeer s-m i d-
delen ten plallelande zal zoodra die
tijdsomstandigheden zulks toelaten, op
nieuw Ier hand worden genomen.
In aansluiting aan de verplichte ziekje
verzekering is een regeling in bewerking
betreffende do ziektebehandeling
zoowef van arbeiders als van degenen,
die niet deze economisch gelijk te stel
len zijn.
Ec-n wetsontwerp tot invoering van de
verplichte verzekering ook van
de land- en tuinbouwarbeiders is aan
hangig.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Het Amsterdamsche
S r ij k k w a r t e t.
Do mooiste herinnering aan het Zater
dagavond in den Schouwburg alhier
door de Instrumentale" aangeboden
concert van het Amslerdamsche strijk
kwartet, is bij ons nagelaten door het
AndanLe en het Presto van het strijk
kwartet van Schubert. In dit Andante
hebben de le viool (Louis Zimmermann)
en de cel (Frits Gaillard) gezongen met
een warmte en een praclitigen loon, die
öcg te heerlijker aandeden door de sfeer
van mooien klank waarin het geheele
kwartel dit deel van het werk hulde.
En ook in het Presto bleef in weerwil
van het buitengewoon snelle tempo dat
mooie klankgehalte bewonderenswaardig,
en zat er bovendien een éénheid van
rytlime en accenten in het samenspel,
die meesleepte in die 'hartstochtelijk
snelle vaart.
Maar als we al het gehoorde van de
zen avond in de herinnering terugroe
pen, dan zijn het telkens weer de le
viool en de cel, die naar voren komen.
We hebben van de beide anderen (Jo-
han Herbschleb, 2e viool, en lierman
Meèrloo, alt) slechts een vagen indruk
meegenomen, wat hun persoonlijk spel
betreft.
En nu zullen we zeker niet vergelen
dal in het strijkkwartet van Ilaydn
een pracliLstuk van sierlijkheid en fijne
gratie eigenlijk de eerste viool alleen
ispeelt, met de drie andere als aanvul
ling, maar als we er aan denken hoe we
toch telkens getroffen werden door de
steeds bescheiden gespeelde maar dui
delijk gefraseerde celpartij, dan is er
reden voor de vraag of de 2e viool en de
uit zoo geheel op den achtergrond moes
te* bltjVetf, Dal geldt nog sterker tan
hel kwartet van Beethoven, waarin heel
zeker de muzikale lijnen óük over do
tusschenstemmen loojpen.
Maar laten we hier niet t« veel over
uitweiden, .Want er blijft nog zooveel
moois over, dat het samenspel to genie
ten gaf. Ons land is In de laatste jaren
rijk geworden dan goede kwartetten.
Terwijl het vroeger een zeldzaamheid
was dal zich hier een blijvend, concert-
gevend kwartet vormde, heeft men nu de
keus uit eenige, behalve dan nog de bui-
tenlandsche, die ervaren hebben, hoe
groot hier de belangstelling voor dit
soort muziek is. En van al die kwarlel-
Len is het Amslerdamsche toch zeker
één van de allerbeste, waarmee veel is
gezegd.
Dat daartoe, behalve het „haaks" af
gewerkte, volkomen ineenpassende sa
men-pel, vooral bijdraagt de indrukwek
kende, stijlvolle voordracht van den heer
Zimmermann, is onmiskenbaar. Hij is
niet alleen door zijn plaats de leider
van diL kwartet.
In weerwil van de allesbehalve behaag
lijke temperatuur in de zaal, toonde het
publiek zich, in 't bijzonder aan het slot.
zécr erkentelijk. Dat bcteelcent veel.
want het is een overwinning, het gevoei
an ltou om de beenen en den luchtigen
trek om het hoord te doen vergeten
door muziek. Dat niet meer menscken
van diL concert genoten hebben is jam
mer. Maar we weten het nu eenmaal, al
kunnen we er geen verklaring voor ge
ven, dat de concerten van de Instrumen
tale minder den ,,loop" hebben dan
andere concerten, iets wat *heelemaal
niet pleit voor de wegblijvers,.
LANDBOUW.
Chili salpeter,
De Kunstmestcommissie maakt bekend;
dal een aanvang zal worden gemaakt
met de verdeeling van Chilisalpeter ten
behoeve van de bemesting voor den
oogst 1919, en wel op de wijze als mede-
jedeeld in de Sterf, van 10 Septem
ber 1.1.
dat de prijs door bestellers voor deze
ter beschikking komende hoeveelheden
te betalen is vastgesteld op f 45 per 100
K.G., bruto voor netto, zoo mogelijk in
origineels zakken, vrij uit schaal aan de
opslagplaatsen der commissie.
Voor verdere bijzonderheden verwij
zen wij naar de St.crt. no. 268.
Q
Iiooi.
De Minister van Landbouw brengt ter
algemeene kennis, dat in verband met
de demobilisatie de hoeveelheden I100I,
aanmerkelijk zullen worden verminderd.
Dienovereenkomstig zullen - de hoeveel
heden hooi, welke van de landbouwers
zouden worden gevorderd, eveneens wor
den ingekrompen. Voor de levering van
hooi voor distributie zal in verband met
deze wijziging in het totaal door de
landbouwers te leveren quantum, in af
wachting van verder te treffen maat
regelen en voor zoover njoodig, doon
het Centraal Hooibureau een nieuwe ver
deeling over de provincies worden (op
gemaakt. -
TE HOUDEN AANBESTEDINGEN.
Woensdag 27 Nor. Maken haventje
voor een sluisdeurenbergplaats aan
het kanaal van Neuzen. Raming
112.000. Zie St.crt, no. 251.
Wpèlisdag 11 Dec. Onderhond bodem
diepte buitenhavens kanaal door
Walcheren. Geb. Prov. bestuur, 11
|i, van. Zie St.crt. no, 261.
"Woensdag 11 Dec. Onderhoud kanaal
door Z.-Beveland. Raming f 16.750.
Geb. Prov. bestuur, 11 mir v.m.
Zie St.ct. no. 26L
Woensdag 11 Dec. Uitvoeren onder
houd s-graafwerk havenkanaal van
Philippine. Geb. Pfptv, bestuur. Zie
Et.ct. ruo. 26L
Woeïisdag 11 Dec. Onderhoud Rijk»
zeeweringen en havenwerken Vlis-
fcingen en Veere. Geb. Prov. best
11 ,u. vm. Zie St.crt. no. 264.
Woensdag 18 Dec. Onderhoud werken
Oude Hoeve (S.). Raming f 7300.
Geb. Prov. best, 11 u. r.uu Zie
Bt.ct. no- 261.
Woensdag 18 Dec. Onderhoud Rijks
groote wegen in Zeeland. Geb.
Prov best., 11 n. ym. Zie St.ct
tor» 26a
UITHUIL
SHUTS EN DE VOLKENBOND.
Generaal Smuts, lid van het Engelsche
oorlogskabinet, heeft aan Amerikaansche
journalisten zijn denkbeelden over den,
vrede uiteengezet. Hij meent, dat de en
tente de revolulip moet beteugelen, op-
dal Europa niet ten verderve zal worden
gevoerd voor onafzienbare» tijd.
,,De euvelen, die door den honger
worden teweeggebracht bedreigen niet
enkel de oude. instellingen, doch de be
schaving als zoodanig.
,Wij hebben de ziel van de beschaving
gered, Iaat ons than» zorg dragen voor
haar xieko lichaam. Laat ons, avenalS vQ
d» wereld hebben georganiseerd voor da
Q-rerwinninft thans do wereld organises
ren tegen den honger. Dat zou de beste
voorbereiding zijn voor een nieuwen toe
stand van internationala welwillendheid
en werkzaamheid".
Ook de vijandelijke landen moeten dus
geholpen worden en daarom is het noo-
dig een organisatie te scheppen tegen
den honger, en alle volken waar een
ramp dreigt te rantsoeneeren.
De bestaande inter-geallLeerde orga
nisatie, die de kern is voor den volken
bond, zal waarschijnlijk in eerste in
stantie die taak aanvaarden. Ook in het
reconstructie-tijdperk na den oorlog zul
len die landen, dc geallieerde, de neu
trale en de vijandelijke, wat betreft be
paalde grondstoffen, moeten worden ge
rantsoeneerd. Ook daarvoor zal een in
ternationale organisatie noodzakelijk zijn.
Wij gaan dus regelrecht den weg op
naar een volkenbond, belast met de ver
vulling van deze internationale functiën.
Die bond heeft volgens Smuts nog een
ander doel, het bewaren van den vrede,
maar daarbij komt Jamiie's imperialisti
sche aap uit de mouw. Dien bond denkt
hij zich niet als een federalievcn bond
mei volkomen vrijheid voor elice volks
groep, doch als een nieuwe heilige alli
antie, die het Europeesche'statenbestel,
zooals de entente het zal uitbroeden,
moet bewaken en bewaren^
„Van Finland tot Konstantinppel", zegt
Smuts, j.zal de kaart bedekt zijn met
kleine volken, die dooi\ hartgrondige an
tipathieën gescheiden zullen zijn, en van
welke de meeste vastberaden minderhe
den van andere nationaliteit zullen bevat
ten, hetgeen zal leiden tot zwakte in het
binnenland. Men mag dus vreezen dat er
in de toekomst meer gevaar voor oorlog
zal zijn in Europa dan er voorheen was,
en dientengevolge zal het dringend nood
zakelijk zijn om een internationale orga
nisatie te scheppen om den vrede te
handhaven,
,De volkenbond zal ook van nut zijn
voor de oplossing van andere vraagstuk
ken Neem b.v. het vraagstuk van de
Duitsche koloniën. Sommige ervan moe
ten naar bill ij k en behoorlijk
worden gegeven aan de Britsche
kolonies, die ze hebben veroverd, en
voor wier toekomstige ontwikkeling en
veiligheid zij noodig zij»»
,Doch wellicht zijn er andere koloniën,
welke de geallieerden (ofschoon zij
geren, ze aan Duitschland terug te ge
ven. omdat.' zij niet kunnen voorspellen^
welken loop de ontwikkeling van Duitsch
land in de toekomst zou kunnen nemen)
zouden kunnen overdragen aan zekere
mogendheden, ten behoeve van den vol
kenbond, tol tijd en wijle haar definitieve
„cu ,.y„ geregeia. Waarschijn
lijk zullen andere netelige territoriale
quaeslies op die zelfde wijze kunnen wor
den .pvergedragen aan den volkenbond.
,De taak zal moeilijk zijn, maar" be
sloot Smuts „ik twijfel er niet aan, of
een oplossing zal worden .gevonden. De
geschiedenis van Zuid-Afrika sedert den
Boeren-oorlog heeft een onsterfelijk ge
tuigenis gegeven van de wijsheid eener
politiek van verzoening.
„Indien de overwinnaars in dezen
grootsten van alle oorlogen de gezind
heid navolgen, bij die gelegenheid door
Engeland betoond, dan koester ik de
hoop, dat deze oorlog nog zal kunnen
leiden tot een groote verzoening der
volken in de toekomst, en misschien zelfs
Lot een verdwijning van den oorlog".
Ons dunkt dat de weg van Smuts daar
toe de slechtst denkbare is en dat hij
van den geest van Wilson, als die staats
man over een volkenbond spreekt wei
nig begrepen heeft. De volkenbond toch
moet en mag niet zijn een vereeniging tot
behoud van.de suprematie van het Angel-
Saksische ras hoe suprème dit ook
wezen moge doch dient een werke
lijke slatengemeenschap te zijn, waarin
geen volkeren oflderdrukt worden, allen
gelijk gerechtigd zijn en koloniën in den,
ouden zin niet meer bestaan. Een volken
bond zal slechts aan zijn doel beant
woorden met een vrij I|ndië, een vrij Zuid-
Afrika. Streken, wier ontwikkelingstoe
stand nog geen vrijheid duldt, dienen te
komen onder bondsgezag, niet onder dat
van een der leden. Dat zijn de denkbeel
den van den volkenbond, die waarlijk
vredesbond zou zijn "Daarvan schijnen wij
echter nog ver af.
LUCHTPOST.
Het Amerikaansche dept.,," van poste
rijen heeft een demobilisali^lan uitge
werkt, dat beoogt de vliegers die uit
den militairen dienst vrijkompn emplooi
te verschaffen bij de posterijen. Het
voornemen is om bijna het geheele
brief- en andere snelverkeer per posf
le doen bewerkstelligen per vliegtuig.
De bezorging van poststukken uit New
York in Chicago zal in 9 uur kunnen
geschieden, inplaats van zooals thans
per sneltrein in 43 uur. liet traject
van 'Allantischen tot Stillen Oceaan zal
door de lucht (met 2x24 uur tijd
besparing kunnen geschieden.
Dan verwacht men van de invok
ing van dezen vlicgdiensl, dat hij het
lelegrafecren, 's nachts, tusschen sleden
die binnen kringen van 500 mijblroal
liggen, bijna geheel overbodig zal ma
ken.
Ilet dept. van de posterijen zal voor
dit doel 7000 vlieger» kunnen gebrui
ken, indien tot invoering van dezen
dienst wordt besloten,,
AdvsptsntiëiL
laag® iHtstrait 28, 's-eaATïHBASB.
■Qkantviwi
A8STSRBAM, Baarak 32,
MTTÏSHiM, WiJnSsïBB 86
Geplaatet maBtiekappultjli Kapitaal
Gezamenlijke rMerras
Gelden, ultsoaet op «ar«te hypotheek, rnlm
Pandbrieven In omloop
Uitgekeerd© dividenden. SS yo «var 1914SSS ever 1915
S» ever 1916 en 2© over 1917.
S O®O.OOO,
084.278 «9'
a© «oeoeo.—
39.9U0.000.—
UITGIFTE
TAKT
elk greofc 85©©.—.gemarkt Seri* Q, waarop to stort»» 1© pCt., tot
de» koer» vau
850 51OÉ. roer Aandeelhouders,
on van 890 pUft. voor niet-Aandeeihsuders.
Het recht van voorkeur wordt uitgeoefend, door overlegging
bij de inschrijving van zes elaino (dividendbewijs no. 26) per aan
deel.
De inichrijving is opengettald tot uiterlijk
23 NOVEMBER e.k.,
nan "bovengenoemde kantoren, aan de agentschappen en andere
effectenkantoren, op de voorwaarden, vermeld in een prospectus,
dat op aaxvrag» kosteloos verkrijgbaar ia.
üo Lhettlft!
J. A. VAN EBPKSKS B@IJA.AS9S. C. SCHUIT.
BE5TE
HOOFDWASSCHING^
rtsf oiTpoeder in water opgelost
KAHNS1 Ï.ELF CHAMPONEEREM
GEEFT GLATIZEND ZACHT HAAR, VER?-
.WUOERT HOOFD ROOS EN HOOFD V/ET, fc
HOUDT STCEC55 HET HOOFD REjK fe
1 gfiaq VOORKOMT HAAR UITVAL, -j!
U«U SCsiLTE k Cs., MMdellnrg.
ORIGINEELE BB
worde» op lavoring spoedigst nadat hiervoor
*Mr material»» voorbande» zjjjn, vorkocht.
Voor «liroeto levering vrage me» ouzo
gunstig bekeido »u zeer aolid»
La 't bijzonder do morkou „Reform" cf
„Achthgak".
Ia het goedkoopo gesr» vervaardigen wjj
tevens ean prima SpiraalrMmtku genaamd
„Neutraal".
SSisefat ze bjj Uwso
B®dd Mble veraneier,
dooh uifcaluifcasd voor-
ai»» vaat ■»r»M»U«ad
woVÜ£ gsdapaneard
fahrii
Fakrlsk„èü?IIB" lutatsr.
e, w. sa aaas, ïfeUdblbnzg,