BIRGSCHE COURANT. .Mo 269 Donderdag 14 November 191% 116" itMrpi! A boon. prijs per kwartaal te Mid delburg en bij de agenten in Vhssingen en Goes f 1.55, per post f 1.75. Advertentiën 20 oent per regel abonnement veel lager. Familieberichten en dankbetuigingen ram 1—7 regels fl.50. Bovenstaande advertentieprijzen worden met Djg toeslag verhoogd, DE DREIGENDE INMENGING DER GEASSOCIEERDEN. Het beuenochtend docr <oii|S gebulte tineerde bericht volgens hetwelk de ver bonden mogendheden, d. z. das die Ge associeerden, dreigen gewapender hand in te grijpen als hier een revolutie mocht komen, en zij den aanvoer van. levensmid delen dreigen stop to zetten, heeft op ons een zeer onhehaaglijkcn Indruk ge maakt. Het is mogelijk dat dit bericht een kalmeerenden invloed heeft op sommige revolutionair gezinde elementen, die het besef van de gevolgen helder voor zich hebben. Maar heel sterk is ons geloof daarin (niét f Juist Onder de revolutionairen zal men dat verantwoordelijkheidsbesef heel weinrg aantreffen. Slechts enkelen zullen zich van hun plannen laten weer houden door die bed,reiging uit do verle. Integendeel: we vreezen dat door djie bedreiging velen hunner geprikkeld zul len worden, zooals ook anderen niet- revolutionairen geprikkeld worden door die inmenging vian buitenlanders in zaken die onze binnenlandsche verhoudingen betreffen. Het verhaaltje van het ecVpaar, dat eerst onderling aan het vechien was, maar toen gezamenlijk den man. te lijf ging die zich in hun Iwist meng ie, heeft al meer dan eens zijh weerga ge* iJ in de geschiedenis van de volken. De legers der Geassocieerden hebben binnen onze grenzen niets te maken. Onze regeering heeft hun hulp niet ing-roe-* pen; er is nog geen enkel bewijs dal onze regeering niet in staat zou zijn de dreigende revolutie te bedwingen; en als de Geassocieerde mogendheden nu reeds zouden beginnen den aanvoer van levens-1 middelen te onthouden aan een land waarmee het niet eens in oorlog is n t maai* waar een kwestie van inwendig ge zag door de bevolking onderling moet worden uitgemaakt, dan is dat een zeer spoedige en zeer krasse bevestiging" van de vrees die wij meermalen uitspraken lover de aanmatiging welke in den volken bond de grooten zich zullen veroorloven tegenover de kleinen, zoodra zij hun be hangen bedreigd achten. .Volgens een bericht uit Bern wordt ook Zwitserland met zoio'n militaire interven tie van do Wiestelijko mogendheden be dreigd, naar aanleiding van het zich daar openbarende bolsjewistisch streven. De Entente zou besloten zijn.'in neutrale lan den binnen te rukken om het bolsjewisme met geweld le onderdrukken. Als dit voornemen ook op Nederlanji betrekking heeft, mag wel worden opge merkt dat: le. het bolsjewisme hier te Bande nog heel weinig beteekent, en dat de huidige beweging trouwens niét uitgaat v|an bolsjewisten, maar van soc.-demo- CTaten, die een heel ander einddeel heb ben, en 2e. dat dan toch eerst moet blij ken dat onze regeering die beweging niet baas kan, waarvoor n/og geen enkel bewijs be staaf. iWe welen niel wie in' Den Haag het bedoelde bericht aan het Gorresponden- tiebureau heeft gegeven ter verspreiding in de pers; of het van buitenlandscho zijde kwam dan wel van Nederlandsche zijde. Maar >n ieder geval heeft die publi catie ten slechten indruk gemaakt, en verwachten we weinig bate voor de wel licht goede bedoeling, n.l. om de Cevoi- lutionairen lot rust te brengen. DE „VOOULOOPIGE F1SCHEN". MeW zou haast zeggen daf de 9. DJ. A. P.-ers makke revolutionairen zijn. Als men de Maandag gepubliceerde lijst van vvioorltoopige eischen" der S. D(. A. Pj legt naast de overhaast Maandagnacht door hun nog rondere hrnedersi Ider revolutionair-socialisten, opgestelde ei «hen, dan zijn die der S. D|. A. Pi tem. Bijna alle punten zouden ook dioor een burgerlijke partij kunnen zjjn op gesteld. Maatregelen als: demobilisatie, vergoe ding van de werkllooze gedemobil i seerdten, levensmiddelenvoorziening als gemeen- «chapszorg, regeling van productie en, Hahvoer dat olies, zelfs die iKatsto punten als blijvends zaken beschouwd, zijn Ook dolor andere partijen, bepleit. 4 Is slechts eetf verschil van mate. D* politieke eischen Van algemeen, vrouwenkiesrecht- en afschaffing defi Ecr- «fe Kamer, maken hoegenaamd geen' «en- Satift van nieuwheid voor dd burgerlijke partijen, waarvan verscheiden ir read» lang voor tóedeö. En dan relt zmt merkwaardigs?: eet» afschalTinjg van het KOöteg- «chtfp, het hocgteptfnt v«tt tie Rtuaieehe, Qtuie&ryksatwi m Duits oh* WrvoJntia. vör**kt d* O". M, H. m Rftt g* heelniet! Ii dat nief erg singulier voor deze partij? Met oen socialen eiscb van, een wet- telijken 8-uren dag hebben reeds ver scheidene burgerlijke partijen hun instem ming belutd, naar aanleiding van het voorstel Schaper. De staalspensioneerinjg iop 60jorigen leeftijd plaatste ook do Lib. Unie reeds verleden jaar op haar pro gram. "Werkeloiosheidszorg onder beheer der aröc;'iersorganisatie is slechts een uitbreiding van wat do regelin(g-Treub reeds bracht. Zelfs het program van Bern bevat, naast tal van technische kwesties, een aantal regelingen waarover te pralen valt. Maar moet nu dédrvoior, een revolutie begonnen worden?! Het is ermee als in het oude operette liedje Ca ne vaut pas Ia peine «Ssurémen|t De changer de gouvernement. (Dat ia zeker de moeite niet waard, om van regeering te veranderen). Ja, ms 't nog om een programma als dal der revolutionaire socialisten ging, met bun eischen vanaftreden van regee ring en gemeentebesturen, afschaffing van koningschap, opheffiug der staatsschuld, enz. enz.ja dan kon men zeggen, dat zoo iets niet kan tot stand komen zonder revolutie. Maar nat stel ,,voorloopigo eischen" der S. D. A, Ps, SlenVhen laat je niet daardoor be dotten. Het gaat niet alleen om die eischen. liet gaat om de machts- kweslie. Dat stel voorloopiga eischen is met opzet zoo onschuldig opgesteld, om den steun van andere partijen te krijgen, want alleen kan de S. Dj. A, P. Tiet niet. Een feit is het, dat als die zaken op de gewone wijze in de Kamer aan de orde mochten komen, wellicht voor de meeste een meerderheid le vinden zal zijn. Maar nog eens: daar gaat het niet om! De kwestie van 't oogenblik is, dat een partij, die nog niet eens een kwart van de kiezers vertegenwoordigt, thans er naar streeft: „niet om eenige con cessie te krijgen, maar om over te nemen de macht van den staat" (Troelstra in de Kamer). Dat is heel wat anders, dan de inwilliging van die eischen. De door haar nagestreefde willekeurige omzetting van de macht, alleen omdat zap, iets ook in Duitschland gebeurde, zou oi.. zoo ongemotiveerd en vernietigend zijd voior de kracht van de regeeringsvorm die wij bezitten, dat we hartgrondig waarschu wen tegen een ondersteuning der be weging van de S. Dl A. P., alleen omdat zij zoo gereserveerd is in haar „VooU- loppige eischen." Denk aan' het lokaas met een ongel erin! Trouwens: volgens geruchten is men hel in de S. D1 A. P. verre van eens over de plannen van Troelstra, Made maaksel Treub KAMEROVERZICHT IE we ©de leraar, Zitting van Woensdag, Germany, van Duilsch zoo kwalificeerde de heer de revolutiebeweging van de S. D. A. P. De heer Troelstra wil de Duit- scho revolutie hier maar koudweg im porteeren. Spr. wil van revolutie niets welen; wel van hervormingen. De beer Mar chant sprak van twee ksa-dinale fouten van den heer Troelstra door te beweren: le. de S. D. A. P. is gelijk aan de Nederlandsche arbeiders; 2e. Duibchland is gelijk aan Nederland. En aan het slot van zijtn rede riep deze afgevaardigde allen op om sterk aaneen- geschaard te slaan, opdat ons volk heen- geholpen wordt door deze ernstige crisis. De heer Rink vrtoeg den heer Troel stra: zult ge altijd de macht hebben om het geweld te keeren, als ge eenmaal uw eigen weg inslaat? Kimt gij willens en (we tens medewerken aan allerlei maat regelen, die hoogstwaarschijnlijk tot ge weld zullen leiden? Onze natie wil geen revolutie. En hoe kan de democraat Troelstra thans ongrondwettig naar de macht grijpen? En de heer Sraeeok verklaarde, dat zijn partij als één man geschaard staat om do regeering tegenover de pogin1/ van een minderheid om naar de macht te grijpen. Die vier verldaringen geven reeds vol doende aan hoe de stemming bij de „burgerlijke" partijen is', Van de overige verwachten we geen andere houding. Maar ook die verklaringen zullen nog ko men, want er zijh nog een, 1-1 sprekers ingeschreven. Alle vier deze sprekers verklaarden echter ook, dat het nu de tijd is voor hervormingen, mits langs wettelijken weg.1 En de heer Rink, die het gewen scht achtte dat de regeering weel hioe de Kamer daarover denkt, stelde met zijn partijgenooten dd volgende motie Thor: „Do Kaïner, van oordeel, dat in de huidige omstandigheden, groote democra tische hervormingen zoowel op wetge vend al» op sociaal gebied onmiddellijk ter hand genomen en onmiddellijk door- gevloerd moeten worden^ gaal ever tot da orde tiuï döü dag/* TMtofch d|a rdda-riicp-irtgsjH At jfruia er een van den revolutionair Wijn koop, telkens onderbroken door den voorzitter, die hardnekkig den spre ker binnen de perken der orde hield. Hij wil een Andere revolutie dan Troelstra. Hij wil de geheele macht In handen hebben, en de oude regeering met de Koningin en Be bureaucratie af zetten. Niet rust kan de wereld vooruit brengen, maar beweging, en die zullen de revolutionairen verwekken door de massa tot staking te brengen, En in het bijzonder waarschuwde hij de regeering tegeh het gebruiken van geweld. We voelen echter weinig lust om het revolutionaire betoog bier uiteen le zetten, Wel wilten we hier nog laten volgen een woord van den Ministerpresi dent Ruijs de Beerenbrouck. De regee ring, zoo zei hij, wil langs legalen weg voort gaan. Tegenover aandrang van socialistischen kant zullen wij niet wijken. (Bravo's. Geroep: Wij ook niet!) Voorloo- pig is spreker nog te spreken voor iedereen. Hetgeen de katholieke organi saties hebben gevraagd, kan ingewilligd worden. Leest men het verslag van de conferentie met deze organisaties na, dan weet men, wat de regeering wil. Den legalen weg wil zij volgen. Met genoegen zal spreker een uitspraak van het gehee le Nederlandsche volk ontvangen. Daar om dringt de regeering aan op spoedige behandeling van het welsvoorstel-Mar- cbant, inzake vrouwenkiesrecht. B i li i e e 1 a a fl. DE GEASSOCIEERDEN EN DE GISTING IN NEDERLAND. Het Ned. Correspondentie-bureau seint ons: Men meldt ons van zeer betrouwbare zijde, dat, naar het gerucht gaat, van de zijde der verbonden mogendheden op de mogelijkheid is gezinspeeld, dat, mocht hier te lande een revoluLie uitbreken, de troepen der entente zich gehoopt zouden zien in te grijpen. Stellig zou, gelijk in de proclamatie der regeering is vermeld, de aanvoer, '/au le vensmiddelen wordeiji stop gezet. DE LIBERALE UNIE. Gistermiddag heeft het dagelijks'ck be stuur van het hoofdbestuur der Liberale Unie vergaderd en in overleg met de Kamerfractie besloten tegen a.s. 'Nrijdag uur in Den Haag een vergad jring van den partijraad bijeen te roe oen, waar toe ook de voorzitters van allprovin ciale kieskringen worden opgeroepen, Ier bespreking van den toestand en van do wijze, waarop in het geheele land alle organen van de partij zullen opU'eden. DE CRISIS IN NEDERLAND. Hedenmorgen maakten wij! het volgende bekend Gisteren baddert te Amsterdam groote betoogirgtn plaats van de werklieden organisaties. Verschillende zalen waren stampvol. Wijnkoop, Lansink en Wesse- link voerden het woord. De vergaderin gen duurden maar kort. Men ging spoe dig do straat op, om te demonstreeren. De stoel trok in de richting van de Oranje Nassaukazerne. Twee vaandel dragersmet roode vlaggen gingen voorop. Voor do kazerne trad een man mot een bijl naar voren, die met de menigte het hek wilde forceeren. Een andere man trok een revolver en gaf vuur, waardoor een huzaar een schot in den arm ontving. Daarop schoten eenige wach ten op den man, die door eenige kogels getroffen, dood neerstortte. Daarop ver schenen cavaleristen, die ook scholen, waarbij nog een doodo viel, terwijl 8 personen werden gewond. Andere berichten spreken vajfl 3 dooden, De revolutionaire (Socialisten, Van een vergadering van het Landelijk Revolutionair Socialistisch Comité, waarin D. de Visser het woord voerde, vermel den wij, dat spr. o. m. zeide: „Wij heb ben te zorgen, dat de Hollandsche kroon bij de andere kronen spoedig over de straat zal rollen. De revolutionairen kun nen zich thans niet met de S. Dl A. P. op hun program vereenigen. Gescheiden zullen wij ten strijde trekken, doch ver moedelijk vereénd overwinnen, .Willende sociaal-patriotten inderdaad ons pro gram, dan zullen wij elkaar weervinden, als de commune eenmaal zon zyn inge voerd, (Toejuichingen.) SVij willen nieti uitsluitend maferieele dingen; wij willen da wereld vanavorenl (Daverend applaus.5 Bij de op dezQ vergadering volgende 'kfraatdemonstratie poogde mea naar de richting van het Kon, Paleis op dett Dam op te dringen, hetgeen echter door de politie werd verhinderd. Hief werd een ovatie gebracht aan fflövr, Roland Hoïil «fl Do Vissatr. Op bel Beuraploin ontbond L, de Visser da demaru-fmtift m#I ana .L*vo dg RorJCtlo", De S. D. A. P. De zalen van het Concertgebouw le Amsterdam, waar gisterenavond de fede ratie Amsterdam der S. D. A. P. een ver- gadering/liad belegd, waren stampvol. De voorzitter Ed. Polak vestigde er de aan dacht op, dat besluiten hier niet konden worden genomen; dat zal het congres van a.s. Zondag doen. Intussehcn dient bij allen bet besef door te dringen dat zij het parool van hun organisaties be- hooren te volgen. Spreker deed een be roep op de arbeiders, ook op hen in het soldatenpak, om krachtig mee te werken tol het doorvoeren van de groote demo cratische eischen. Het woord werd bier verder gevoerd door den heer Miegen, die wees op de innerlijke verdeeldheid der arbeiders, wat een zwak punt is, en o. m. opmerkte, dat „keizers een hoogst schadelijke dier soort waren!" Hij zeide voorts- Wij zijn isoc-democraten, wij wenschcn niet le steunen op de bajonetten, al verheugen we ons, dat de bourgeoisie niet meer op de bajonetten steunen kan. (Toejuiching). De Nederlandsche arbeidersklasse wil zich niet storten in domme avonturen, zij zal geen kracht zoeken in wanorde en bloedvergieten. Zij zal haar kracht zoeken in het streven om liet socialisme tot werkelijkheid lo maken, (Langdurig applaus). MeL de uitspattingen, die men than» bolsjewisme noemt, hebben wij niets gemeen. Wij behoeven hier niet de Russische toestanden te krijgen. De heer Wijnkoop moge zeggen, dal hij die Russische toe standen zoo graag heeft. Welnu, hij ga er heen! Hoe eer hoe liever! (Hilariteit.) Mevrouw Roland Holst moge dezer da gen op een vergadering gezegd hebben, dat in Rusland liet begin van den hemel is, maar als dat de hemel is dan ga ik liever naar de hel. (Applaus.) Ons volk is nuchter genoeg om te bedenken en le weten, dat door plundering en vernieling geen verbetering van voedsel komt. Het raderwerk om voort te brengen wat de mensch en de maatschappij voor hun voortbestaan noodig hebben, moet niet worden ontwricht, veel minder nog ver broken; het moet alleen anders, dat wil zeggen, beter worden. Na afloop dezer bijeenkomst werd een stoet gevormd; ongeregeldheden kwamen niet voor. In Bellevue" was ook nog een verga dering belegd, in welke de voorzitter mededeelde, dat de burgemeester er toe is overgegaan, met toestemming van den Raad, de politieverordeningen zoo te wij zigen, dat he toogingen mogelijk zijn mét inachtneming van zekere regelen, voor een groote stad noodzakelijk. In deze bijeenkomst werd o, m. het woord gevoerd door „mevrouw" Suze Groeneweg. De stakijngskwestie. Men schrijft aan het Haagscho Corrcs- pondentiebureau van gezaghebbende zijde Nu dé revolutionaire partijen wellicht geen middel onbeproefd zullen laten om hare wenschen door te zetten, moet men op alle mogelijkheden bedacht vi n Werk staking, ook in het spoor wogbedrij" schijnt zelfs niet geheel buitengesloten. Toch zou dit de meest onverstandige zet zijn dien zij kunnen doen, omdat dan In weinige dagen de groote staiïn, waiLr juist dé aanhangers der revolutionaire denkbeelden het grootst in aanfil zijn, van den toevoer van levensmiddelen zul len zijn afgesneden. In Den Haag. ïn Den Haag isi niets "bijzonders ge beurd. Slechts is een manifestenregen over de stad neergedaald. Tal van afzon derlijke groepen wedijveren me; elkan der in hefy verspreiden van strooibiljet ten, die heft publiek in deze of gens rich ting willen drijven. Op sommige plaatsen zooals de Groenmarkt, zag de straat wit van af de weggeworpen papieren. De patrouilles van politie en irTfairazj trekken door de stad; de vitale pun ten zooals de regeeringsgebouwen de telefooncentrale, het telegraafk noor enz. worden door militairen bewaakt. Uil alles merkt men, dat er ter beveiliging van het gezag geen halve maatregelen zijn genomen. fa Rotterdam. Ofschoon tof na too to Rotterdam alles volkomen rustig i§, heeff men het toch noodig geacht infanleriel en escadron huzaren te laten korr.-n, welk op verschillende plaatsen der stad .werdén ondergebracht. Alle toegangen van hot post- ert telé-j graafkanloon worden door militairen be waakt. De Hembpttg. De dlrocOfl dejg arlillerió-inrjcht;ngcn deelt mflde, dat op Maandag a.s, de werktijd zal worden vastgesteld oji 8 una van Maandag tof en met Vnjd-ig en op B uur dea Zaterdag*. De we «V verdien ste zal ongeveer gelijk blijv*}» wan tb* ■welk» thfcoSB genoten word|, Predikante* sief ié. Gisterenavond hwbbeit te Rotter te ia ongeveer 100 pitfdfkanferr vergaderd, fèn eted* tuf deo «edrgnü#Se#ld a«tü op zichte van den huidigen toestand te ge raken. Er wordt overwogen, een mani fest te publiceeren. i* f Socialisten en Landbouw- or gani sat Les. Van landbouwerszijde schreef men dn* het volgende: Met belangstelling zal kennis genomen zijn dat do toekomstige socialistische heilstaat in NedeHand op 2ijn pror gram heeft samenwerk"»# met do land bouworganisaties. Al,.lans dit werd op een vergadering doop een der woord/wr- ders der S. D, A. P. verklaard Wat zcgl men al niet als het te doen ia om poli tieke maclit te krijgen. De doorsnede Nederlander zul vermoe delijk nuchter blijven en zich niet la'Oa paaien door het zoet gefluit. Hij zal zich herinneren dat in Duitschland de socia listen hel gouvernement in zijn sirijd tegen de geallieerden steeas gesteund hebben, dat deze socialisten zelf pan de verlenging van den oorlog hebban me degewerkt en nu eerst nadat Duusch- land onherroepelijk is verloren rioij voordoen als vader des vaderlaud;. In ons land wilde niemand den corio#, heeft onze Regeering zich steeds bui len den oorlog willen en kunnen hon den en moet thans tot dank een bew.nd dat het zoo goed met ons land heafj voorgehad verdwijnen om plaats te makea voor de roode vlag? De ellende die ons overkwam! inzake voedselnood kwam door den oorlog ran buiten af. Te beweren dat het de ochuld is van onze regeering is laster van de allerergste soort. Nu wil men de boeren gaan paaien ea beweren dat de toekomstige ^x>™iali sten- staal samenwerking wil hebben met dfc boerenorganisaties. Ik sprak dezer dagen een vooraanstaand man in landbouwor- ganisaliewezen die fijntjes lachte en hel volgende zeide: „Waarde vriend, mesnl gij dat wij dit gelooven, altijd en {e im mer is door de socialisten op allo wijz» afgegeven op de landbouwers, sabo- teei-ende boeren, zwendelaar^ O.-W/er* er deugde niets van. Dat de landbouwer het uit den aard heler heeft dan ide stede ling, dat hebben ze ons nooit gegund; dat daardoor ook de land ar be ril et ra ook op gebied van voedselvoorziening e* beter aan toe waren dat hebben ze at tijd verzwegen. Dat mocht het publiek immers ook niet weten. Het is den socialisten een doorn in het oog dat een groot deel van de land bouwende bevolking niets van hen wil weten, nu komt men of fideel samen werking beloven. Waarde vriend, zod sprak mijn zegsman verder, met lief te genwoordige ministerie hebben we alle samenwerking die we behoeven, het gaal heusch heel goed en moeten we van men- selien die ons eerst uitschelden en die na lief legen ons willen zijn, niets weten." Hel zijn waarheden als koeiea, h<3? i* echter goed dat ieder deze nog een* leest. NEDERLAND EN DE OORLOG. Duits oh esol daten ddc(r 1 f Limbuhg. 25.000 Duitsclie soldaten hebben ge vraagd ongewapend door Limburg naa* hun vaderland te mogen trekken. Volgens het bureau Vaz Dias' fa Am sterdam zou de kwestie van den door tocht geregeld zijn. De geasso rie-rdfen maken daartegen geen bezwaar Do soS- daten zullen worden ontwapend en kun nen naar hun vaderland terugkeereo. Ehgefsche geïnterneerden. De N. R. Ct. verneemt, dat Vrijdag 1500 en Zondag 3000 man van de En- gelsche geïnterneerde krijgsgevangenen ir* den Haag naar Engeland zullen terug- keeren. De vluchtelingen,, Dinsdagmorgen 4 uur is de „Bafeviefc III" nit Rotterdam met 300 vluchtelingen1 naar Dieppe vertrokken. Dinsdagavond zou de „Batavier <VI" van de Wilhelmina- kade afvaren, Vervoer van vrees'ch. De Minister van Landbouw heeft ber pttald, dat het verbod op het vervoer vaö vleesch niet van toepassing zal zijn op hoeveelheden vleesch, welke ten behoèvêl van ziekenhuizen, hotels, restaurants eH daarmede gelijk te stellen inrichtingen! worden vervoerd, mits het vervoer gedekl is Boor een bewijs, afgegeven door pi vanwege den burgemeester der gemeente, op welk bewijs duidelyk vermeld zullen moeten zijn naam po. adres van den ont vanger, benevens hoeveelheid en prjjB Tail he! te bezorgen vleesch^ Het broio'drantsciaö. De minister van landbouw* hdöfl tMh paaFd: Me? ingang verf 18 NovemteSc zal hel tijdvak waarvoor een wilt*-, bruin"rogge*- en fl*nvulli*g*broodkaajcf geldig i*. b*- «tafiU uit 1 0 dagen. Von 15 tot en met 24 Nova/ab^s (*ed*- rendo hot 7Ast* tijdvak) ral op bon* der broodkaarten vermaid zij* k*4 mi*- keüjk «erwteld tfcti broods*»! fctowfc

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1