DDR Sell F, COURANT Woensdag 13 November 1313 116* Jawing 1 11 811 UIL All. ftjo 268 Abonn. prij's per kwartaal te Mid delburg en bij de agenten in Vlissiugen en Goes f 1.55, per post f 1.75. Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager, Familieberichten en dankbetuigingen V2E 1—7 regels f 1.50. Bovenstaande advertentieprijzen worden met 2)g/6 toeslag verhoogd. 251 mmtote» bestaat uit TWEE bladen, MINDERHEIDS» AANMATIGING. Wanneer in gewone tijden de S. D- A, P samen met zijn bij-zon van 'tNed. {Vak-Verbond, een stel eischen de we reld bad ingestuurd, zooals ze eergiste ren deed, dan zou men die hebben, ge lezen en naast zich neergelegd als een partij-program, van denzelfden aard als andere programma's van een groep die alléén niets te zeggen heeft, omdat ze een kleine minderheid is. Waarom het dan nu wel iets anders Schijnt? Omdat die publicatie thans te kennen geeft, en trouwens vergezeld gaat van de aankondiging, dat de sociaal-democra ten Iiier te lande Zullen probeeren het zelfde te doen wat hun partijgenooten in Duitsehland met zoo'n verbluffend Succes deden, nl, de macht in den staat in handen nemen. In een Maandag te Rotterdam door mr. Troelstra gehouden rede heeft hij op de vraag: wat is een revolutie? het vol gende antwoord gegeven: dat een heer- schende klasse, die totnogtoe de macht in handen had, afdankt, en plaats maakt ivp.or de nieuwe klasse, die rijp en in staat is, te doen wat de omstandigheden eischen. Dat is ook werkelijk wat in Duitsehland gebeurd is. Of dót echter een reden is', om bet ook kier te probeeren, en een welslagen zon van-zelf-sprekend voor te stellen als de heer Troelstra het gister in de Kamer deed? Tegenbver de vast overtuigde, besliste verklaringen van den heer Troelstra, dat het revolutie-proces van Duitsehland zich hier ook zal móeten ontwikkelen, staat de nuchtere werkelijkheid dat wij hier niet mee gemaakt hebben, wat Duitseh land heeft geleden; dat hier slechts een Schaduw merkbaar is geweest van de ge weldige spanning die de Duitschers on dergingen door de ontzettende oorlogs- eischen, de ontbering, en ten slotte dc vernedering van de nederlaag, allemaal cedenen die den aanhang der socialisten Ongelooflijk deden toenemen, uit oppo- titie tegen een centraal gezag dat verant woordelijk werd gesteld voor den oorlog en vOor de gevolgen. En zou men onsl werkelijk nu willen laten geiooven, dat dok maar een aanzienlijke minderheid in ons land onze regeering verant woordelijk stelt voor wat wij missen door- flat de oorlogvoerenden onzen aanvoer belemmerden? De voor ieder duidelijke tegenstelling tusschen Duitsehland en Nederland uit zich ook hierin dat nog geen half jaar geleden de S. D'. A. P. hier slechts 22 pCt. der kiezers' achter zich bleek te hebben. Toch eischl die kleine minderheid nu de regeeringsmacht voor zich, op grond van haar „noodzakelijkheid" en haar „onmisbaarheid" volgens de termen van den heer Troelstra, gister in de Kamer gebruikt. Noodzakelijkheid, omdat de andere partijen ,,de zedelijke kracht en het poli- tiek-staalkundige recht missen om te blij ven zitten als de beharUgers van de be langen van het Nederlandscbe volk". Onmisbaarheid, omdat er een.anar chie zal komen zoo de georganiseerde arbeidersklasse niet den doorslag geeft. iWe zullen ons onthouden van de voor de hand liggende kwalificaties van deze aanmatiging. Maai- we geven ieder in overweging, zich fif te vragen, of er iets yan is gebleken dat de huidige regeering het recht zou missen om ie blijven zitten ©Is behartigster van de volksbelangen. En bovendien: of die verwijzing naar een anders dreigende anarchie niet dui delijk een beweegreden verraadt die niet Voortkomt uit zorg voor het land, maar uit partij-bezorgdheid voor de ach ter de S. D. A. P. opdringende revolutio nairen. We hebben het eerst in Rusland geziens dat de sociaal-democraten die de revo lutie maakten, mioesten wijken voor de bolsjewikï. En we hebben gezien hoe in Duitsehland de sociaal-democraten tot hun afzetlmgseisch tegenover den kei zer kwamen, o. a. uit vrees dat zij anders op hun wedloop naar de macht, voorbij gesneld zouden worden 'door d© revolu tionairen. Of echter hier te lande de revolutio nairen thans zouden hebben geageerd, als niet de S. D. A. P, tuet haar actie wa.3 begonnen, ïs voor ons zeer twijfelachtig. jEn in ieder geval is de toestand hier nog lang niet zóó, dat de S, D. A. P, nu «Is redder van het vaderland moet wor den te hulp geroepen. Dat do periode van ontwrichting, die we nu doormaken, verschillende ingrij pende hervormingen vergemakkelijkt, is waar. Maar ook dót geeft niog geen reden oïn aan de minderheid van de S. D1. A. P. nu de leiding te geven. De heer Tmelstra moge tien maal in zijn Kamerrede gezegd hebben dat zijn partij geen geweld wil wat zijn partij tracht te dóen, is wel degelijk een even erge gewelddaad als iedere an dere gezagsaanmatiging. kameroverzicht. KdfcaBr. Zitting van Dinsdag. Een revolutiedebat. Formeel waren alleen de interpellaties over liet leger aan de orde; in werkelijk heid liepen de besprekingen telkens over de gisting die ook in ons land merk baar isj Allereerst werd besloten aan den kap stok van de legerinterpellaties ook op te hangen een drietal nieuwe vragen van den heer Wijnkoop over: le. de hou ding van de Regeering tegenover den £(e- neraal of den burger Von Hohenzol- lern; 2e. de houding van den burgemees ter van Amsterdam tegenover de bewe ging, daar gevoerd, en 3e. over de situa tie in. ons land in verband met de ver wikkelingen in het buitenland. ■Voorts hield de Ministerpresi dent een redea in den geest van de he den afgekondigde Proclamatie, en zette de heer Troelstr» in een lang© rede de bedoelingen van den oproep der S. D. A. P. uiteen. Wat daar tusschen door de Minister van Oorlog en de heer Ter Laan nog zeiden over de leger- kwesties, verzinkt naast dat andere in het niet. - Minister Ruijö de Beeren- broucli gaf allereerst een antwoord in zake de opperbevelhebberskwestle. Bij het optreden van dit kabinet bleek, dat inderdaad een geschil had bestaan tus schen den vorigen minister van oorlog en den opperbevelhebber, dat echter voor de verkiezingen niet tot oplossing is ge komen. Het tegenwoordige ministerie zal het opperbevelhebberschap niet handha ven, het algemeen hoofdkwartier zal worden ontbonden en teruggebracht op vredesomvang. Wat de demobilisatie betreft, de maat regelen zijn bekend. Bovenal is orde noodig. Gode zij1 dank, zijn wij buiten tden -oorlog gebleven. Bovenal voelt de regee ring de nooden van de minderbedeel den, wier druk zoo spoedig mogelijk moet worden verminderd. Met ingang van 15 November zal het broodrantsoen op 280 gram worden gebracht. Stemmen: Er staat in de kranten; 300 gram' De Minister: Daar staat, dat eer lang het rantsoen op 300 gram kan wor den gebracht. Onze schepen zijn op weg om de 40.000 ton graan te halen. Juist is, dat drie schepen reeds verlof heb ben om koloniale waren binnen te bren gen. De economische onderhandelingen hebben een gunstig verloop, zoodat bij een goed einde we binnenkort de be schikking zullen hebben over groote hoe veelheden voedingsmiddelen en andere artikelen, waaraan wij behoefte hebben. De regeling van het vervfoer is zoo gere geld, dat we "binnenkort een beslissing kunnen verwachten. Mogelijk is, dat we als contrapraestatie gedurende vijf jaar aan de geallieerden een crediet moeten geven van 150 millioen, rentende 5 pCt. Wat de tegenwoordige tijden betreft, ordeverstoringen, tegen de over- heidswerkzaamheden gericht, zullen alle onderhandelingen in gevaar brengen. De ze zouden voeren tot ontreddering van het bedrijfsleven en tot hongersnood. Dat voelt spreker, maar hij gelooft, dat volk en regeering dien toestand zullen trach ten te ontgaan. Vooral ten bale van de laagste klassen is rust noodig, opdat het jmogelijk is dat we geleidelijk tot een normalen tijd terugkeeren. Het zou struisvogelpolitiek zijn, de oogen te sluiten voor buitenlajndscho ge beurtenissen, die ook hier invloed kun nen hebben. Maar daarom mag een krach tig beroep op het Nederlaudsche volk niet uitblijven, om zich krachtig aaneen te sluiten en levensmiddelenvoorziening le verzekeren. De rechten van ons1 volk zijn vanouds groot en wettelijk gewaar borgd. Tegen de eischen van een nieu wen Lijd mag niemand ongevoelig zijn. Die vraagstukken kunnen onder gemeen overleg worden beslist, maar geweldda digheden zullen slechts de orde versto ren. En vooral met het oog op de hoop, dat ions land tijdens de vredesonderhande lingen gastvrouw zal wezen, moet er rust en orde wezen. Iedere volksvertegen woordiger moet daartoe medewerken. Bedriegt niet alles, dan is het gevaar vloor oorlog voorbij. De mannen zullen naar huis' terugkeeren. Zij hebben den dank van het vaderland verdiend, (Teeke nen vtui instemming). De heer Troelstra begon met de kwestie van den opperbevelhebber. Hij wiide een duidelijk antwoord hebben, daar het gebeurde onder het vorige mi nisterie geen conflict meer was tusschen tusschen minister en opperbevelhebber, maar tusschen regeering en kroon. Als er krachten hier werken, die we niet kennen, dan geeft dat het volk zeker heid, dat deze moeten wijken, zooals in andere landen dezelfde geheime* krachten moesten wijken. Maar daarna kwam hij' aan het hoofd punt- de huidige beweging. Met zijn vermaning tot orde liad de premier zich niet te richten tot *de rech terzijde, ook niet tot de bolsjewikï. Maar hij richtte zich daarmede tot de sociaal democratische arbeiderspartij, omdat hij weet, dat haar leden de teekenen der tij den verslaan en de gelegenheid willen aangrijpen om aanspraak te maken op het overnejmen van de macht in den slaat. De Regeering spreekt van orde en rust maar zwijgt over de politieke aspiratie* van de arbeiders, aan welke dient te worden tegemoet gekomen. Zeker, we hebben toezeggingen gekregen, waarme de niet alleen de regeering, maar "ook het volk gelukgewenscht dient te worden Wij voelen, dat de economische verbete ringen komen, maar dat lijstje van ver lichtingen, dat de Regeering heeft voorge lezen, lieeft met politieke arbeiders aspi raties niets te maken. De meest konser- vatieve regeering had dat lijstje kunnen voorlezen. ■We hebben hier echter, zoo zei tie heer Troelstra, een deel van ons volk dat gewend is ernstig te strijden tegen lovermacht en miskenning van recht. Dat deel van ons volk heeft in de lange moei tevolle vorming van zijn kracht, moeten roeien met de korte nemen in het on diepe vaarwater, dat men parlementarisme noemt. Het heeft geleefd onder den dwang van hen, die de macht over hen Lebben gevoerd. De arbeiders zullen thans ech ter een grondslag leggen voor een nieu wen tijd, en een nieuwe maatschappij: en als Wij nu van revolutie spreken, dan is dat geen hongerrevolutie, maar vast socialistisch Willen. Wij zjjh ons onze kracht hl dezen tijd bewust en zullen ons ijiet laten afschepen met een stukje brood! Wij moeten dé macht hebben, desnoods met medewer king van anderen. (Applaus bij' de socia listen). Thans zijn wij tegenover de ar beiders, het volk, en de geschiedenis niet verantwoord, als we niét aanspraak ma ken op onze macht. De premier zegt: Maak geen herrie, maar wij willen geen anarchie, geen bloedvergieten. ■Vervolgens ging de heer Troelstra verschillende punten van de eischen der S. D. A. P. na, en de verhouding dezer partij tot de andere partijen links. En daarna besprak hij de vraag: WelJ ke is onze rechtsgrond? Maar deze vraag is niet gemakkelijk. Wij zien, dat déze regeering zich handhaaft door geweld. Maar zij kan niet steunen op het leger: dat is gebleken, als het knijpt. Het leger, bestaande uit mannen van het volk, is door de. heerschende klasse behandeld ,op een wijze die haat heeft gewekt. Dat kan men overal waarnemen. Na (de hervormingen in het leger aan gekondigd, gaat er geen gejubel op voor deze regeering, maar voor de sociaal-de mocraten. Naast het leger wil de regee ring steunen op de politie, maar de po li Lie kan zij niet meer gebruiken De po litie is tenminste voor revolutionair Uw burgerlijk stelsel is langzamerhand verrot geworden! En. als ge geweld wilt gebruiken, zult ge geweld moeten over winnen, dat sterker is dan het uwe. Wel nu, als gij den steun mist, diende noodig hebt, 'dan hebt ge geen rechtsgrond om te regeeren. Onze rechtsgrond is onze noodza kelijkheid en onze onmisbaarheid. De noodzakelijkheid is dat wij de macht die we nu kunnen grijpen, ook moeten grijpen oni de hervormingen in te voe ren. Zes-en-twintig is geen 50! maar wat is er na de verkiezingen gebeurd Welke débdcle heeft het militarisme geleden? Maar hoe weet gij dat wij bij' de volgende verkiezingen niet meer leden zullen heb ben? (Geroep. Minder!) Maar dc-vraag is trouwens niet gelegen in de meerdere vrijheid, maar in de kwaliteit. Deze regeering is niet degene, dié de groote sociale eischen kan inwilligen. Zij mist de groote zedelijke kracht èn het staat kundig recht om daar te blijven zitten! En grijpen we niet in, dan zullen we straks overgeleverd worden aan iets dat gedekt wordt door den naam van revolu tie, maar dat moord is. En de over weging, dal geen burgerlijke partij in staat is om de fegeertaak nu te vervul len, zal ons het recht geven tegenover alle praterij van stemmingscijfers in le grij pen. Wij moeten onze eischen onver biddelijk handhaven. Daarvoor hebben wij onze georganiseerde arbeiders opgeroe pen om de regeertaak oven te nemén. En kunstmatige tegenstand onder welke mooie leus ook zal niet baten! ïn de woorden vun den premier mist spreker gelukldg elke provocatie. Zijn woord is er meer een van ernstig ver maan, c We hebben, ter kenschetsing van het geen de socialisten willen, deze rede van den heer Troelstra uitvoerig weerge geven voor zoover onze plaatsruimte het toelaat. Voor eenige opmerkingen waartoe ze aanleiding geeft, verwijzen we naar hetgeen we aan het hoofd Van dit blad schrijven. Echter zou dit verslag zeer onvolledig zijn wanneer we niet er bij voegden dat de rede herhaaldelijk werd onderbroken door interrupties van den heer Wijn koop. -Want ook dat is zeer kenmer kend voor den toestand. EEN PROCLAMATIE VAN DE RE GEERING. Door de Regeering is, zopal's we rëeds kort op het bulletin van hedenochtend meldden, uitgevaardigd eene door alle Ministers onderteekende proclamatie van den volgenden inhoud: In deze meer dan ooit nloeilevolle tij den, ziet de Regeering zich genoopt een dringend beroep te doen op de medewer king en den steun van alle medeburgers* De oorlog behoort tot het verledene, maar hersteld is nog allerminst de ont wrichting van het economische leven Alleen met inspanning van alle krach ten zal het tijdperk, waarvoor wij thans staan, voorbijgaan, zonder de meest ern stige rampen met zich te brengen. Mochten onlusten of erger den richli- tigen gang van zaken belemmeren, dan moet het ergste worden gevreesd'. Het voorbeeld van Rusland is' een on miskenbare baken. Last tot demobilisatie, voor zooveel zulks slechts eenigsizins mogelijk ï$,werd reeds gegeven. Zorg is gedragen, dat de. gewezen sol daten niet radeloos zullen zijn. De militaire voorraden worden ter be schikking van de burgers gesteld. Daardoor zullen tal van lichtloozo ge zinnen in het bezit van petroleum worden gesteld» Vijfhonderduizend paar militaire schoenen komen ter beschikking. Goedkooper onder- en bovenkleeren worden dezer dagen op groote schaal verstrekt. Het broodrantsoen wordt over eenige dagen van 200 tot 280 gram verhoogd Kwaliteit en voedingswaarde zullen ver beteren. Vet en koloniale waren wordeu uit Indië spoedig verwacht. In ruime mate zal afslachting van paar den en schapen ten behoeve van de vleesclivoorziening plaats hebbCn. Do handelsvloot is op het punt van uil te varen. Een voorloopige beschikking met de geallieerden waarborgt ons de spoedige levering o. a. van 50,000 Ion tarwe, 2000 ton cacao, 6000 ton petroleum, 1000 ton benzine, 1700 ton soda eu zeep, 3000 ton looistoffen, 4000 ton katoen. 1000 ton wol'. Uit Amerika kunnen bovendien 40,000 ton graan, uit Engeland wollen en katoe nen garens en goederen worden aange voerd. Alle schikkingen met het buitenland worden op Losse schroeven gezet als het wettig gezag wordt aangetast. Moge het gezond verstand' van de over groot© meerderheid onzer bevolking en vooral de minder bedeelden bewaren voor de naamlooze ellende welke haar deel zal zijn als de geregelde gjang van zaken wordt verstoord. Volk van Nederland! Gij' hebt uwe positie zelf in handen! ■Tegenover de aankondiging, dal een minderheid ngar de macht zal grijpen heeft de Regeering besloten in het be lang van de rechten en vrijheden van het gansclie volk het gezag en de orde" te handhaven. HET CHR. NAT VAKVERBOND. Het Christelijk Nationaal Vakverbond richtte tot alle Christelijke Vakorganisa ties een schrijven, waarin wordt ver- zoGht bij de komende gebeurtenissen trouw te blijven aan bun beginsel en niet mede te gaan met eenige revolutie. Heden wordt in Den Haag een groote vergadering gehouden met alle besturen der Christelijke Vakorganisaties, waar na der bepaald zal worden de houding door liet verbond en de organisaties aaö te neme». j NEDERLAND EN DE OORLOG. De afgetreden Keizer. De Londensche berichtgever, van hel Hand. seint: Van vele zijden, zelfs van zeer gema tigde lieden, hoorde ik krachtige protes ten legen liet feit, daL Nederland den keizer gastvrijheid verleent. Algemeen verklaart men, dal hij aan de geallieerden moet worden uitgeleverd. De „Evening Standard" verklaart, dal de toestand, ontstaan door de ontvangst van den ex-keizer in Nederland, zeer on< aangenaam is» „Vooreerst hebben de ge allieerden, en naar wij veronderstellen ook de Duitsche revolutionaire regeering. ernstige bezwaren van practischen aard tegen het gebruik van het slot „Midr dachten" als centrum van Duitsche intri ges en reactionaire samenzweringen. De Nederlandscbe regeering is door dezO Duitsche invasie in een zeer onaange name positie geraakt. Zij moet kiezen: aan den gevallen man een wijkplaats te weigeren of veroordeeld te wordendoor de geheele beschaafde wereld, die wenscht! dat de afstand te Spa definitief zij De plicht der geallieerden in liun eigen be lang, in dal der menschheid en zelfs in dat van den nieuwen Duitschen staat, ligt voor de hand. Napoleons terugkeer van Elba leert ons, dat de Nederlandscbe regeermg "Willem van Hohenzollern moet beschouwen als! een gevangene en bereid moet zijn, hem bij de onderteekening der vredesvoor waarden uit te leveren. Maar veiliger, en beter Zou het zijn, ons onmiddellijk van dien man te verzekeren. Wij hopen> dat daartoe onverwijld stappen zullen worden gedaan. Een tweede reden is, dat zijn onschendbaarheid een groote onrechtvaardigheid zou jfïjn en een ge vaarlijk precedent. .Wij zullen er op aan dringen, dat één der vredesvoorwaarden moet luiden: bestraffing der 'Duitsche overheidspersonen, die misdaden pleeg den tegen de ïnenschelijkheid en hef volkenrecht. Hoe kunnen wij anders con sequent den vooraaamslen misdadiger zijh schuld doen boeten op gronden van rechtvaardigheid en raadzaamheid? Het is noodzakelijk, dat de ex-keizer wordl uitgeleverd." Het uitvaren der visschers- vloot. Het bestuur der Vereeniging van ree- ders van visschersvaartuigen te IJmuiden heeft van het bureau „Uitvaren van sche pen" een schrijven ontvangen, waarin medegedeeld wordt ddat het uitvaarver bod der stoom-visschersvaartuigen is op geheven. De vaart zal niet onbelemmerd kunnen hervat worden, aangezien daartoe de be- ncodigde bunkerkolen niet kunnen wor den verstrekt. Allereerst zal dus gewerkt dienen te worden voor de binnenland- sche visch voorziening. Efigelsche gevangenen. Het Engelsche consulaat te Rotterdam heeft bericht ontvangen, dat honderd duizend uit de krijgsgevangenschap ont slagen Engelschen gereed staan om uil Duitsehland over Rotterdam naar Enge land terug te keeren. Over de grens gekomen. Maandag is te Winterswijk over de grens gekomen prins Bngelbert von Croy uit Duimen, die uit vrees voor uitspattin gen van revolutionairen en het Vrijlaten der krijgsgevangenen uit het nabij de stad gelegen kamp, zijn kasteel had verlaten. VI uchtjelingeu. De te Neuzen verblijvende Belgi sche vluchtelingeu keerden Woensdag la- rug naar Selzaete en omgeving. Geen uitvoer levensmiddelen. De Minister van Landbouw vestigt er met nadruk de aandacht op, dat geens zins in uitzicht kan worden gesteld ol en wanneer uitvoervergunningen voor voorraden levensmiddelen zullen wordeu verleend, doch spreekt integendeel de verwachting uit, dat, gezien de nog zeer abnormale omstandigheden, deze goede ren voor binnenlandsche behoefte noa- dig zullen kunnen blijken. De minister zal niel schromen, ten einde voor binnenlandsche behoefte de beschikking over zoodanige voorraden te verkrijgen, tot inbezitneming daarvan krachtens de bepalingen der Distributie- wet over te gaan, waarbij geen rekening zal kunnen worden gehouden met de prijzen die voor die goederen, met het oog op uitvoer na den oorlog, zullen zijn of worden betaald. dutbibutig en productie. Margarino, Non* de ,,N. R. Ct." verneemt, zal on geveer 3e helft van den Voorraad grond stoffen teï* fabricage v&n margarine, lig gende in de stelling san Amsterdam, tea beschikking worden gesteld.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1