No 262.
Woensdag 6 Movember Mi<
■m
lie* JaargiT
dit tisastiJM bohoort qfrnqpat.
A bioiin. prijs per kwartaal te Mid
delburg en bij de agenten in Vlissingen
en Goes f 1.55, per post f 1.75.
Advertentiên 20 cent per regel.
abonnement veel lager,
Familieberichten en dankbetuigingen
TEE. 1—7 regels fl.50.
Bovenstaande advertentieprijzen worden
met 20 toeslag verhoogd.
KAMEROVERZICHT.
(DweqdQ Kamer.
Zitting van Dinsdag.
■Vier interpellaties door elkaar, maar
alle met eenzelfde kern: het leger.
De heer Kruyt, de christen-socialist,
ivtelde de Volgende vraag: Is de Minister
niet van oordeel, dat hij, als bchoorende
tol een rechtsch Ministerie, dat beweert
hel Christendom politiek en maatschappe
lijk in praktijk te willen brengen, en in
't bijzonder als overtuigd aanhanger van
de Roomsch-Kalliolieke levens- en we
reldbeschouwing, op dit critieke oogen-
blik van den wereldoorlog andere maat
regelen had behooren te nemen dan de
Dinsdag 8 October meegedeelde (nl. in
trekking der verloven) en wel zulke maat
regelen als overeenstemmen met den wil
tot wereldonlwapening, wat op 't huidig
tijdstip voor Nederland o. i. beteekeut al-
Igeheele en onmiddellijke demobilisatie?.
Met welke argumenten hij deze vraag
zon onderschragen, was nu al te voren
van die zijde te verwachten. Minder in
zijn, lijn lag het de noodzakelijkheid van
hét leger Voor hulp bij de ontvangst der
vluchtelingen te Ontkennen door te be
weren, dat de soldaten de vluchtelingen
niet geholpen hebben, en met de vluch
telingen-meiden op de knie zaten. Dat
die generalisatie, waarvoor nota bene
zijn éénige grond was een verhaal dat
hij in een tram hoorde een algemeene
verontwaardiging opwekte, ligt Voor "de
hand. i
De heer K. ter Laan bepaalde zich
tol de militaire ongeregeldheden, schreef
die, toe aan den algemeen heer schenden
geest, waarop de intrekking der verloven
werkte als eem druppel die den bio,orde-
Vollen emmer deed uverloopoii.
Ten slotte stelde de spreker de vol
gende vragen aan de Regeering:
lo. Welke oorzaken hebben naar het
oordeel van den Minister aanleiding ge
geven lot de onregelmatigheden in de
Harskamp e!n elders?
2o. Wil de Minister aan de Kamer
een nauwkeurig verslag geven van het
geen er gebeurd is?
3o. Welke maatregelen zijd er reeds
genomen en worden er verder genomen?
4o. Is onder die maatregelen ook be
grepen de vergoeding van de schade, ge
leden door soldaten en manschappen?
5o. Is het in de bedoeling van den
Minister gelegen, om onverwijld over te
gaan tot een zoo ver mogelijk doorgezette
demobilisatie?
De heer Duymaer vah Twist had
reeds verkregen wat hij bij de aanvraag
Voor een interpellatie beoogde, al. een'
uitgebreide commissie van onderzoek.
En ten slotte de heer Troelstra,
wiens rede werd samengevat in de vol
gende vragen:
1. Wat ij de bedoeling van de uit
drukking iu de Troonrede, dat het voor
nemen bestaat, onze onafhankelijkheid tot
het uiterste te verdedigen?
2. Zijn de noodige maatregelen geno
men, dat de politieke leiding van een
eventueel ons opgedrongen strijd beruste
bij de Regeering in overleg met de Slaten-
Generaal, terwijl slechts de Uitvoering
der re geer ingspol it ielehet strategische
dus. aan de militaire autoriteit is opge
dragen?
3. Zoo ja, waarin bestaan dan die
maatregelen?
4. Wil de Regeering omtrent het mi
litair vermogen van leger en vloot, bewa-
pening, appro viand coring1, transportmoge
lijkheden, enz. de noodige inlichtingen
■verschaffen?
5 Welke zijn de plannen der Regee
ring ten opzichte eener eventueele over
schrijding onzer grenzen door buïlenland-
sche troepen of schepen en welke maat
regelen zijn ter voorbereiding van dan
te voeren actie genomen?
6. Wat bedoelt de Regeering met de
uitdrukking in de Troonrede, de lasten
der mobilisatie zonder vermindering der
weermacht te verlichten?
7. Heeft de Minister van Oorlog met
hel 'oog op den Uians in het legei' heer-
schenden geest voldoenden waarborg, dat
het voor eventueele verdediging van neu
traliteit en onafhankelijkheid geschikt is.
en Z|Ou Zijn Excellentie aan de Kamer
het oordeel der militaire autoriteiten
daarover willen medcdeelen?
Vóór de Minister van Oorlog aan het
woord kwam, verrees de miuister-presiv
dent Ruys do Beerenbrou ck, d"
op de twee eerste vragen van den he
Croclstra het volgende antwoordde:
lo. Er is met 'die Uitdrukking jn
troonrede nieis nieuws bedoeld. Wsiaï
de uiterste grens van ons uithoudings
vermogen ligt, ia niet theoretisch vooraf
to beantwoorden.
2o. De regeering, niet xlé militaire
autoriteit heeft de leiding. Dat zal blij
ken uit de instructie van den opperbe
velhebber, wélke ter inzage van de
leden zal worden'gedeponeerd. Ook in
geval van oorlog zou de Volksvertegen
woordiging1 het stuur in handen houden.
En vervolgens had hij de niet zware
taak om ui Leen te zetten waarom de
regeering de intrekking der verloven
noodzakelijk achtte.
De eigenlijke legérkwesties liét hij ter
bespreking over aan den Minister
van "Oorlog, die echter nog slechts
een deel van zijn rede uitsprak, en lie
den verder gaat. Gister heeft hij alleen
gesproken over de commissie van onder
zoek, waarbij hij de minder gelukkige
uitdrukking gebrujkte, dat hij daarin
geen bestuurders van vakbonden be
noemde, omdat hij die bestuurders niej
kan beschouwen als de meest onpartij
dige beoordeelaars. Na de pro/esicn ver
anderde hij dat hierin dat hij die be
stuurders niet geschikt achtte voor het
hier Vereischte 'onderzoek. Bij de bespre
king van den geest der soldaten moest hij
zijn réde afbreken.
SM ii Pmiielt.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Generaial van Heutz naar het
Duitsche hoofdkwartier
Naar het Hbl. verneemt, is luitenant-
generaal J. B. van Heutz, oud-gouver-
neur-generaal van Nederlandsch-Indiê,
hedenmorgen voor eenige dagen naar
het groote hoofdkwartier van hej Duil-
sche leger vertrokken.
Vervoer naar en in het grcnsl-
gebied|-
De minister van Financiën brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat, met
ingang1 van 1 December 1918, alle do
cumenten, bestemd om ingevolge de
wet van 31 December 1915 (Stbl. no.
533) of daarmede overeenkomende be
palingen het vervoer van góederen naar
en in het grensgebied te dekken, moe
ten voorzien zijn van een aanleeke-
ning, waaromtrent nadere inlichtingen
zijn te hekomen bij de ambtenaren der
invoerrechten en accijnzen,
DISTRIBUTIE EN PRODUCTIE.
R,undvlees chdistributie.
De Minister van Landbouw heeft aan de
burgemeesters ter kennis gebracht onder
welke voorwaarden, metingangvan 18
November e.k. de rundvleeschdistri-
butie een aanvang zal nemen.
Hij vestigt er de aandacht op, dat het
voor een goede controle van het hoog
ste belang is, dat bij1 het slachten van de
runderen wordt gestreefd naar centrali-
>atie en de Minister deelt mede dat het
zijln wenscli is, dat de runderen, welke
be temd zijn voor de distributie van
ruudvleesch, voor een combinatie van
gemeenten worden geslacht in één ge
meente.
In verband daarmede zijn 216 cen
trumgemeenten aangewezen.
Het aantal K.G. vleesch dat aan elke
gemeente beschikbaar zal zijn, zal wpr-
dem berekend i 0,2 K.G. per week
per inwoner boven den leeftijd van
één jaar.
Voorts wordt een beperkte hoeveel
heid (tot hoogstens 10 pCt. van het rant
soen) boven het vastgestelde rantsoen
toegestaan voor het verbruik in Ir est a u-
volksgaarkeukens, cen
trale keukens en daarmede gelijk te
stellen inrichtingen, terwijl bovendien
voor zieken inrichting en en huis-
zieken vleesch kan worden aangevraagd
een maximum-hoe veelheid van 24
K.G. per 1000 inwoners per 4 weken.
De burgemeester der centrumgemeente
is verplicht al het vet, afkomstig van de
ontvangen runderen, in te leveren.
Voor de distributie van een weke-
lijksch rantsoen van 0,2 K.G. versch
vleesch van goede qualileit zonder been
voor de burgerlijke "bevolking zullen noo-
dig zijn 8000 runderen per week.
De maximum kleinhandelprijzcn zijn
vastgesteld op. f3.50 per K.G. voor
eerste soort rundvleesch zonder been,
al j h-oedanig zal zijn af te leveren ten
hoogste 25 pCt. van het ter uitponding
verkregen rund of gedeelte van een
rund, en op f2 per K.G. voor tweede
voort rundvleesch zonder been, als boe-
danig zal zijn af te leveren len minste 75
pCt. van het ter uitponding verkregen
rund of gedeelte van een rund.
Voor ritueel geslacht rundvleesch' is
de prijs 10 ets. per K.G. hooger.
Voor hutspot, beenderen, kopvleesch
en de zg. afvallen zullen lagere prijzen
gelden*
Uit Middelburg.
Ter aanvulling van het gister gepu
bliceerde bericht inzake de lichtlooze
gezinnen alhier, kunnen we nog melden
dat de uitbreiding van het electrisch net
op de gister beschreven wijze, «-erst
thans mógelijk is geworden doordat door
bemiddeling van de afdeeling Gris^szaken
van bet Dep. van L. N. Hbier een h»e-
«vpellieid draad vfton binnenleidingen is
ontvangen.
Mén verzoekt ons er op te wijzen
dat er in verband met de Spaanschei
griep aan. de Arbeidsbeurs alhier
volop aanbiedingen zijn ter ver.vangin;
van zieken.
De vreemdelingen, wonendè in
een der wijken N, O of P, moeten zich
Vrijdag of Zaterdag tusschen 10 en
12 of tusschen 2 en 4 aanmelden óp
het politiebureau.
Gisteren is door de politie al
hier aangehouden en aan de justitie
voorgeleid de bekende A. M. die ver
dacht wordt van de diefstallen met
braak in de gasfabriek en later ten
huize van den lieer K. op den Seis-
dam. Na dezen laatsten diefstal, welke
den nacht van 5 op 6 Augustus
plaats had, was M. plotseling verdwe
nen en sindsdien bleef hij voortviuch-
tig.
We willen met een enkel woord
in herinnering brengen dat morgen, Don
derdagavond in den Schouwburg alhier
wordt opgevoerd „Onder één dak", liet
veelbesproken stuk van Fabricius, waarin
Brondgeest als jgast een der hoofdrollen
vervult.
Bij den inspecteur der directe be
lastingen, enz. te M i <1 d e(l b u r g is ont
vangen onder letter T«., 13.60, wegens
te wéinig betaalde belasting.^,
Uit Luid-Boveland.
In de commissievergadering
zake de sch -enen- en lederdistribulie
Goes z> »n gekozen tot voorzitter
de heer J. de Kruijter, tot secretaris
de héér A. •- Overhoff, "tot plaatsver
vangend voorzitter en secretaris, resp
de heeren: W'. Braamse en W. G. de
Beste,
Maandag zijn aan het station V1 a lée
13 Duitsclie militairen aangekolmen,
Woensdag 12. De eersten behoorden tot
de marine, de laatsten tot de infanterie.
Zij waren bij Selzaete van de hoofdmacht
den en aldaar over de grens
gekomen om geïnterneerd te worden.
Jn ide Maandag gehouden raadsver
gadering te 's-Graven polder werden
de jaarwedden* van burgemeester, secre
taris en gemeente-ontvanger gebracht in
overeenstemming met de wenschen van
Ged Staten; evenzoo die van het onder
wijzend personeel. Het maximum voor
onderwijzers wordt dus f1225 en voor
hel hoofd f 1800, terwijl het bezit der
acten 1 tot t wordt beloond met f 50
per acte.
Besloten werd, dit jaar, al zijn er leer
lingen, geen herhaling slonderwij s le ge
ven wegens gebrek aan licht en aan
kolen.. Het voorstel van den heer Neer-
voort om dan de onderwijzers financieel
schadeloos te stellen, werd niet gesteund;
de onderwijzers krijgen nu tóch al zoo
veel meer, zoo werd gezegd.
Tol dekking der onkosten, verbonden
aan de weddeverhoogiug van burgemees
ter. secretaris en ontvanger, werd be
sloten een leening aan le gaan van f 1125
togen, ten hoogste 5 pCt.
De hoofdelijke omslag zal gebracht
moeten worden op f 8000 met een maxi
mum van f 9000 (dit laatste was f 7500).
In de voorlaatste vergadering waren
door sommige leden klachten geuit over
het onderwijs. De heer Neervoort, die
een eind wenschte te maken aan dit on
verkwikkelijk gedoe, vroeg, of ieder der
leden vrijuit met zijn klachten wilde voor
den dag komen. Niemand der heeren
scheen lust te gevoelen zich op glad ijs
le wagen.
De burgemeester deelde mee, dat, trots
alle moeite, geen carbid te krijgen is.
's Gravenpolder blijft dus aangewezen op
kaarslicht.
Zoo gauw het weer dit toelaat, zal de
Achterweg onder handen genomen worden.
<0
iU.it Zeeuw'sch-Vlaanderen O.D.
iWegens het heerschen van de
Spaansche griep is Maandag ook de o. 1.
school te Axel gesloten.
Bij Kon. besluit is E. Dootjes, te
Sluiskil, met ingang van 1 Na mem
ber a.s. benoemd tot bureel ambtenaar
van den Rijkswaterstaat 3e kt'.
o
Uit Zeeuws ch-V taan der en Wi. D
.Wegens het heerschen van dé Spaan-
sclie ziekte is de openbare school le
Waterlandkerkje gesloten,
De laatste dagen begeven zich tel-
keus groepen Belgische jongelieden langs
S t.-A n n a-t e r-M u i d e n naar België, ten
einde in hun leger dienst le nemen. On
der de groep, die Maandagavond ver
trok, bevond zich ook een' Sluizenaar
dwz. iemand, die, hoewel in België
geboren, vanaf enkele wieken na zijn ge
boorte te Sluis gewoond heeft. Dezen
kan men dus als vrijwilliger beschouwen.
'nZekere E. te "Waterland
kerkje, 8 jaar oud,"klom op een boe
renwagen, welke beiaden was met 2000
K.G. suikerbieten; hij had het ongeluk
te vallen en kreeg twee wielen over liet
lichaam, waardoor zijn linkerkaak werd
stuk gereden en de linkerarm verbrijzeld.
Genee skundige hulp moest worden to ge
roepen Naar alle waarschijnlijkheid blijft
hij verminkt.
In de raadsvergadering van A a r-
denburg van 2 Nov. was afwezig met
kennisgeving de heer Th. L. F. Roersch.
Na mededeeting van enkele ingekomen
stukken werd besloten aan, de Mij. tot
Bouw en Exploitatie van Gemeentebe-
Jrijven te Utrecht voor het jaar 1919
alsnog een som van f 10.000 ter beschik
king te stellen nis bedrijfskapitaal, ter
vervanging van liet kapitaal dat op 30
Dec. 1918 moet worden afgelost.
Aan den ambtenaar van den Burgerl.
Stand, belast met de voltrekking van!
huwelijken, wordt eervol ontslag verleend
op diens verzoek met ingang van 1
Nov 1918; als zoodanig wordt benoemd
de heer J. C. Reepmaker van Belle,
burgemeester.
Bij de behandeling der begrooting,
dienst 1919. werd de jaarwedde van den
Burgemeester, Secretaris en Ontvanger
respectievelijk geraamd op f 1750, f 1750
en f 1000. De jaarwedde van den! ge
meenteveldwachter wordt verhoogd met
f 100, die van den gemeente-opzichtjer
met f 50 en van den gemeentearbeider
met f 78.
De jaarwedden der onderwijzers wer
den opnieuw geregeld. De verhooginjgen
welke de onderwijzers krijgen ingevolge
de wat van 23 Febr. 1918 (Stjbl. no.
147), zijn thans in de traclementen ver
rekend.
De nieuwe jaarwedde vaor^het hoofd
der school wordt f 1800 met 2 twee'-
jaariijksche verhoogingen van f 150 on
3 twee jaariijksche verhoogingen van
tl00 tot f 2400. Die van de onder
wijzers met een minimum salaris van
f 800 tot f 1400 met dezelfde verhoo1-
gingen als voor het hoofd zijn vastge
steld. Ncrder wordt voor hoofdpkte ge
geven f 200 met nog 2 verhoogingen van
f 300 bij het geven van les in een
der talen f 200 en voor vrije- en orde-
oefeningen f 25.
Bij den post „Pensioenbijdragen Ge
meenteambtenaren" werd medegedeeld;
dat als gemeenteambtenaar ook be
schouwd moeten worden de Ontvanger-
Griffier van het Burger "Weeshuis en
die van het Algemeen Armbestuur, en;
waarschijnlijk ook als zoodanig be
schouwd zal moeten worden de Ontvan
ger-Griffier van het Burger Gasthuis en
zulks ingeviplge de wet van 17 Junj
1918 (St.bl. na 403). In verband daar
mede zijn oiok de bijdragen djier jaaTt
wedden in de begroeting dienst 1919 ge
raamd.
Algemeen is men cvepwel Van oor
deel, dat het nooit de bedoeling ge'-
weesl is. dat ;aok die anübtenaren als
gemeenteambtenaren beschouwd moeten
worden, want dart had men voor hen
zeker een uitzondering gemaakt bij de*
indertijd aangenomen raadsbesluiten.
"Waar die ontvangers speciaal ambte
naren zijn van bijzondere administraties,
die het best kunnen betalen, wordt be
sloten de bedoelde instellingen in over
weging te geven de pensioenbijdragen
hunner ambtenaren, bij wijze van bij
dragen aan de gemeente terug te betalen.
Bij de ontvangsten, wordt de jaar
wedde verordening M. U. L'. O.-onderwijs
opnieuw geregeld en woorden bij school
gelden iet" verhoogd; evcneen,s wordt
besloten van die schoolgelden vrij te
stéllen die niet of tot en1 met de 3e
klasse II. O. zijn aangeslagen.
De post verkoop van hoornen wordt
geraamd op f 4000 en in verband daar
mede wordt de post H. O. gebracht
op f 12.931.91.
De begroeiing wordt daarna vastge
steld iu ontvangsten en uitgaven od
f 45.312.02.
Nadat nog een tweetal ontheffingen
van H. O. zij'n verleend wegens vertrek,
gaat de vergadering over tot een ge
heime ziltmt' ter, behandeling van enkele
reclame.! II. O.
Ds. J. R. van Oordt, predikant bij
de Gereformeerde Gemeente alhier, die
a.s. Zondag van zijn gemeente hoopte al-
scheid te nemen wegens aanstaand ver
trek raar Ridderkerk, heeft dit doorziek
te in zijn gezin uitgesteld tot Zondag 17
November.
ONDERWIJS.
De kweek- en leerschool hl hier,
zijn in verband met de Spaansche griep
tot 18 November a.s. gesloten.
LANDBOUW.
Z. E. M. afd. Goes.
Dinsdagmorgen hield de Afdeeling
Goe» van de Z. L'. M. een algemeene le
denvergadering onder leiding van den
heer D "W. Litndenbergh.
Het hoofdpunt der agenda was de be
spreking van de reorganisatie der afdee!-
ling en de vorming van een kring Wes
telijk Zuid-Beveland". Het bleek dat men
zich hieromtrent nog geen zeer duidelijk
denkbeeld had gevormd en dat de mee
ningen betreffende de meest wenschelijko
oplossing uiteenliepen.
De beer v. d. SI ikke te Wolfaartsdijk
achtte het beter dat er twee kringen
werden gevormd, een van de dorpsver-
cenighigen en een van de buitengewone
leden. Van vde zijde van het bestuur wer
den hiertegen bezwaren ontwikkeld, hoe
wel werd toegegeven dat de Voorge
stelde contributieregeling niet billijk- is,
daar volgens deze een buitengewoon lid
minder betaalt en dezelfde rechten heeft
De heer Van Dijk, 2e secr. der "Z. L\
M., vreesde dat een verhoogde contri
butie veel buitengewone leden zou be
wegen le bedanken, wat een financieel
nadeel zou opleveren, ook al was het
't meest gewenscht dat de Z. L". M. een
zuivere vakvereeniging van belangheb
benden werd.
Men bevindt zich thans echter in een
overgangsstadium
Op voorstel van den x'oorzitter werd
besloten over te gaan tot de vorming van
een kring „"Westelijk Zuid-Beveland",
waartoe de 6 vertegenwoordigde dorps-
vereenigingen hun toestemming verleen
den. Door de afd. Goes zal nu nader be
paald kunnen worden of zij zich lot hef
hoofdbestuur wil wenden met het ver
zoek in den kring te worden opgenomen
of dat zij liever een eigen kring formeert^
Het ontwerp-regleinent voor den kring
werd hierop vastgesteld. Opgemerkt werd
hierbij o. a., dat het benoemen van
plaatsvervangende bestuursleden, gelijk do
kring Walcheren in zijn reglement had
opgenomen, in strijd met de statuten
en dus niet mogelijk is.
De verkiezing van "bestuursleden xverd
uitgesteld tot een volgende vergadering,
daar dé opkomst thans door het slechte
weer zoo gering was. Inmiddels zou tiert
dorpsvereenigingen worden verzocht can-
di da ten op te geven (voor elke 75 leden
of deel daarvan 1 candidaat).
De voorzitter, vice-vjoorzitter en secre
taris-penningmeester zullen buiten deze
candidatenlijst om bij vrije stemming ver-
bo7,en worden xvaarbij men er op be
dacht zal zijn zoo mogelijk te voorkomen
dat belangstellende leden een overwicht
hebben over de belanghebbende leden.
Asn het hoofdbestuur zal worden over
gelaten uit te maken of er één of tweei
kringen gevormd moeten worden.
Bij de rondvraag werden klachten ge
uit over de groote korting, die bij de
uienlevering van de boeren wordt ge
nomen en over de te groote macht van
de rijkskantoren, waardoor ook op 't ge
bied der aardappellevering roden tot on
tevredenheid bestaat.
De voorzitter zeide even weinig voor de
veilingen te voelen als voor de groen-
tencontröle.
De heer v. d. Meer wees nog op dö
wenschelijkheïd een vereeniging op te
richten om de aardappelen coöperatief
aan den man te brengen. De vergadering
bleek hiernaar wel ooien te hebben, doch!
men achtte het een denkbeeld dat na
den crisistijd beter tot zijn recht zou
komen, daar men vreesde dat de regee
ring thans de noodige rechten aan zulk
een vereeniging zou onthouden.
KERKNIEUWS.
Ds. Clï. le Dornu, predikant der
Waalsclie Gemeente a 1 li i e r, is heden
morgen maar Rotterdam vertrokken, om
er zich in te schepen naar Londen, en
zich van daar naar Frankrijk tebege
ven, ten einde zich, na genoten verlof,
weer voor den militairen dienst to
melden* I
HANDEL, NWE8ÏSEPW ES
vimrjigms.
In de maand October zijn uit Zee
land verzonden naar onderstaande lan
den: Nederland 7 16.000, Duitschland
1,667.000, België 52000, tolaal 2.435.000
oesters,
De "minister van Landbouw zal
een commissie benoemen tot onder
zoek of de bestaande regelen van de
binnenscheepvaart herzien moeten wor
den en in wélken geest.
IJ z e r
Het Hbl'. verneemt, dal onderhande
lingen met Duitschland .worden ge
voerd óver den import van ijzer, nief