1 J
de Duitsche tr,oepeii liier ergons staujd
houden of terugtrekken, is dat eert gc|-
ivplg van wat de hoogerc leiding niöodig
acht Wij' maken altkans uit de bericht
ten van de gevechtsplaatsen\ op dat dd
Buitschers den terugtocht thans weer
geheel in hun hand hebben.
Het afwateringskanaal van de Leije
/schijnt nog de frontlijn te wezen in de
streek bij onze grens.
Gisteren is er in het bijzonder gevoch
ten ton Zuiden van Eede en St. Laureijn
ivlak bij de grens. Daar kwant het zware
gedreun van geschutvuur vandaan.
Zondagmiddag is daar dioior d(e weder-
zijdsche artillerie levendig geschoten, en
'is avonds zijn de Duitschers langzaam
.Oostwaarts teruggetrokken. Maandagnacht
werd M'itdeghem door de geallieerden:
bezet, Dinsdag ook Stroiohrugge. Beide
plaatsen liggen aan de tramlijn van Aar,-
denbur-r recht Zuidwaarts naar Maldegj-
hem. De terugtocht gaat dus zeer lang
zaam'. _j^.i
Een rede van den Rijks
kanselier.
Een zeer gewichtige rede heeft de
Duitsche rijkskanselier Max von Baden
gisteren in de heropende Rijksdag-zitting
gehouden, een rede die bovenal gewich
tig is door hetgeen hij zei over de nood
zakelijkheid om een deel van de rijks-
sonvereiniteit op te geven wil men het
denkbeeld van een Volkerenbond ten uit-,
voer brengen.
Hij leidde zijn rede in: met eenige op
merkingen. over den stand van zaken,
geschapen door
het antwoioi'd aan
Wil spn.
De laatste nota van president Wilson,
zoo zei hij1 o. a., heeft het Duitsche volk
niet /ontvouwd, hoe de openlijke strijd
der meeningen zal afloopen. Misschien
zal het nieuwe antwoord van den presi
dent daaromtrent eens voor al zekerheid
verschaffen. Tot zoo lang, jnijne heeren,
moeten wij bij al onze daden met de
beide mogelijkheden rekening houden:
ten eerste, dat de vijandelijke regeeringen
den oorlog willen en dat ons niets anders
pverblijft dan ons te weer te stellen met
de voilé kracht van een volk, dat men tot
het uiterste drijft.
Als deze noodzaak zich voordoet, twij'-
fel ik niet, of de Duitsche regeering mag
luit naam van ,het Duitsche volk tot de
landsverdediging oproepen, gelijk ze uit
naam van het Duitsche volk mocht spre
ken. toen ze handelend voor den vrede
optrad (bravo's). Wie zich te goeder
trouw op den "bodem van den rechts-
vrede heeft gesteld, die heeft tevens den
plicht op zich' genomen, niet zonder
strijd voor een vrede door geweld te
zwichten (bravo). Een regeering, die dat
niet voelt.zou aan de verachting van het
strijdende en zwoegende volk prijsgege
ven zijn (zeer juist). De toorn van de
openbare meening zou ze wegvagen.
Doch mijne heeren, ook de tweede
mogelijkheid moeten wjj vandaag al in
vollen omvang onder het oog zien. Het
Duitsche volk mag niet blind naar de la-
fel der onderhandelingen "worden geleid.
De natie heeft er thans recht op te vra
gen: als nu een vrede op de basis van
Wilson's voorwaarden tot stand komt,
wat heelt dat voor ons' leven en voor
onze toekomst te be teekenen? Pas ons
antwoord op de vragen van den president
heeft, naar de echoi der openbare mee
ning te oordcelen, het Duitsche volk het
besef bijgebracht, wat er eigenlijk in het
spel is. Thans >vil het zekerheid.
Volkerenbond en
slaatssouvereiniteit.
Ja. tnijn© heeren, het iseen besluit
van geweldig verre strekking: vjoor onze
machtspositie zal het er niet meer op
aankomen wat we zelf voor recht hou
den maar wat in vrije gedachtewisseling
met onze tegenstanders alsi recht wordt
erkend.
Een bitter brok voor een trotsch volle,
gewoon te zegevieren, want de rechts
kwestie houdt niet op vóór onze
nationale grenzen, dip wij als voor
ons beslissend hebben aanvaard. Ze be
treffen pok de vraagstukken op het
r ij k s g e b i e d zelf. Mijne heeren, van
vele kanten heeft men mij' tegemoet ge
voerd. dat de aanneming van Wilson's
voorwaarden met de onderwerping onder
een aan. Duitschland vijandelijke vier
schaar gelijk zoiï staan en dat de kwestie
van het recht uitsluitend uit het oogpunt
van het eigenbelang zou beslist worden.
Indien dat waar ware, waarom schuwen
dan juist de machtspolitici door dik en
dun in de entente de zaal dér onderj-<
handelingen gelijk de schuldige het ge
recht?
De kern van geheel Wilson's program
is de volkenbond. Deze kan in het ge
heel niet tot stand komen, als alle volken
zich niet tot een nationale zelfoverwin
ning aangorden. De verwezenlijking van
de rechtsgemeenschap eisclit het op
geven van een deel der onvoor
waardelijke zelfstandigheid,
die tot dusver het teeken was der staats
soevereiniteit, van ons zoo goed als van
de anderen (zeer juist). Voor onze heele
toekomst zal het van doorslaande betee-
kenis zijn in welken geest we deze nood
zakelijke ontwikkeling volgen.
BlijVen wij in het binnenland op den
grondslag van het nationale egoïsme
staan, hetwelk wij tot voor kort huldig
den. dan zal er voor ons geen weder
opleving, geen vernieuwing zijn (zeer
juist), dan blijft het gevoel van bitter
heid bestaan, dat ons vo,or geslachten
cu verlammen. Doch wanneer wij heb
ben ingezien dat de zin van dezen gru-
welijken oorlog vóór alles de overwin
ding van de gedachte van het recht is,
en wanneer wijl deze gedachte niet te
genwerken, doch ons aan haar onder
werpen: niet met voorbehoud, doch vol
komen vrijwillig, dan vinden wij" daarin
een geneesmiddel voor de wonden van
het huidige oogenblilc. Aan zulk een taak
zal het Duitsche volk met allen zakelijken
ernst en alle nauwgezetheid, welke ons
erfdeel zijn. medewcrkent
De binnenland sclid
pol itiek,
•Vervolgens besprak de rijkskanselier
de maatregelen die voorbereid zijn op
grond van< de beginselen die hij bij zijn
optreden heeft uiteengezet voor de bin-
nenlandsche politiek.
Onder bravo's wees hij op de vorde
ringen gemaakt ter hervorming van het
kiesrecht in Pruisen.
■Vervolgens wees hij op twee belang
rijke wetsontwerpen, ingediend bij den
Rijksdag betreffende grondwettelijke ver
anderingen.
Het eerste ontwerp wil voor de
leden van den Rijksdag de mogelijkheid
scheppen om lid van den Bondsraad te
worden, zonder dat zijl hun mandaat
voor den Rijksdag verliezen. Dit is on
vermijdelijk wanneer de verbinding tus-
schen het parlement en de opperste rijks
autoriteiten zoo hecht blijft, als de ge
meenschappelijke arbeid en het weder-
zijdsch vertrouwen het vereischen.
Het ontwerp stelt verder een herzie
ning van de wet op de plaatsvervanging
van den rijkskanselier voor. Tot nu toe
konden alleen de leiders der hoogste
rijksoverheid plaatsvervanger worden van
den kanselier, Voortaan zullen Rijksdag
leden aan de leiding van 's rijks politiek
deelnemen en uit naam van den kanselier
het woord kunnen doen, zonder tevens
een bestuursressort voor hun rekening te
hebben.
Daarmee is een nieuwe weg gebaand,
om tot de verantwoordelijke leiding van
de zaken des rijks te komen: de par
lementaire weg.
Het nieuwe stelsel van 's rijks regee
ring heeft een nieuwe regeerwijze inde
Rijkslandem tot natuurlijk gevolg ge
had. Het stadhouderschap van Elzas-
Lolliaringen is op een Elzasser overge
gaan. Een Elzasser is zijn staatssecretaris
geworden.
Het tweede ontwerp, dat herzie
ning van art. 11 van 's rijks grondwet
beoogt, bevat de dwingende bepaling no
pens de grondgedachten der nieuwe re
geerwijze, Het wil, dat de Rijksdag als'
bevoegde volkvertegenwoordiging bij de
beslissing over de gewichtigste levens
vragen der gansche natie, bij de kwes
tie van oorlog en vrede, ten
volle medezeggenschap heeft
'bravo). Daarin schuilt een waarborg voor
de vreedzame verdere ontwikkeling des
rijks en diens betrekkingen tot de an
dere mogendheden. De waarborgen zou
den versterkt kunnen worden, als ooit
de bondsverdragen aan de nieuwe bepa
ling worden onderworpen.
Ook tot zoo'n verruiming zal 's rijks
regeering gaarne de hand leenen, als de
volkenbond in een daad wordt omgezet.
Zoolang dienaangaande nog geen recht
vdqr de heele wereld geldt, zou Duitsch
land door zich alleen wat zichzelf be-[
toeft te binden achterop-raken. Als de
volkenbond evenwel alle geheime bond
genootschappen en vertrouwelijke afspra
ken ongedaan zal hebben gemaakt, zal
artikel 11 ook in deze richting kunnen
worden verruimd.
Andere maat
regelen.
Vervolgens deelde de rijkskanselier
mee, welke andere maatregelen zijn ge
nomen ter opheffing van de klachten
legen de drukkende beerkingen, inzake
censuur, vereeniging en vergadering, per
soonlijke vrijheid (door vrijlating van een
menigte veroordeelden),
En daarna kwam een peroratie waar
van we als merkwaardigste deel aanstip
pen 3ijn verwijzing naar het tot nu toe
niet politiek rijp zijn, van het Duitsche
volk, i f*(
Het Duitsche volk, zei de kanselier, zit
reeds sedert lang in den zadel ;thans
moet het rijden. Ons volk bezat reeds
k ng een reeks van rechten, welke me
nige politiek rijpe buurman liet benijdde,
het Duitsche gemeentelijke zelfbestuur
was in meer dan een opzicht voorbeeldig;
liei kiesrecht voor den Rijksdag was lan
gen tijd het meest vrije kiessreclit der
wereld en de Rijksdag, die zoo vrij werd
gekozen, had steeds het sterke politieke
machtsmiddel der goedkeuring van de
begrooting.
Doch het Duitsche volk maakte! in de
punten, waar het op aankomt, van zijn
macht geen gebruik.
Als iemand een prachtige viool present
krijgt, is bij daarom nog geen meester pp
d© viool,.
Hij moet zijn vermogens willen oefe
nen. Het Duitsche volk beeft zijn instru
ment nog niet met alle kracht bespeeld,
dewijl het de deugdelijke gestelde mach
ten gaarne liet begaan.
Zijn voornaamste kracht liet het gelden
in individueel© verrichtingen builen d<3
politiek.
Niet de willekeur der gestelde mach
ten maar het gemis anp politieken
machtswil in het volk hield Duitschland
zoo lang als overheidsstaat op de been.
Het debat.
Bij de beraadslaging die op deze red©
volgde werd door Ilerold voor het Cen
trum, Ebers voor de soc.-democrateu,
Naumann voor de volkspartij', Strese-
mann voor de nat io naal -1 ibe ralen meege
deeld, dat zij met de regeeringsverkla-
ring instemden. Zij diendon dan oolc ge
zamenlijk een motie in, die het vertrou
wen van den Rijksdag in den rijkskanse
lier uitspreekt.
Alleen Westarp betuigde voor de con
servatieven dat zij in de nieuwe ontwik
keling geen vooruitgang maar een nood
lottige wending zagen.
Uit de rede van Ebers bleek o. a. dat
nu ook Liebknecht op vrije, voeten is
ge6teld4 j j J
Litauen.
De Duitsche rijkskanselier heeft Maan
dag het praesidium van "den Litauschen
Taryba ontvangen, die hem de wen-
sclien van het Litausche volk ten opr
zichte van de nieuwe vorming van den
Litauschen staat kwam mededeelen.
Prins Max van Baden stelde de hee
ren er van in kennis dat het Duitsche
rijk aan het Litausche volk zelf de re
geling van zijn betrekkingen 'l^t de na
burige volken overlaat. Het ligt nief
in het voornemen der regeering zelf
standig een beslissing1 over de grenzen
van Litauen en Polen te nemen. Zij is
van plan het wetgevend gezag aan een
éigen Litausche regeering over te dra
gen. Met de door de Duitsche regee
ring in het vooriiitzicht gestelde wij"-»
zïging1 van het militaire gezag in het
burgerlijke is reeds een aanvang ge
maakt. Ofschoon de Duitsche regeering
den wenscli koestert om de Duitsche
troepen zoo spoedig mogelijk uit Li
tauen terug te 'trekken, is zij bereid,
overeenkomstig den veelvuldig in het
land geuiten wenseh, de troepen en ver
keersmiddelen in het land te laten,
daar aan de voorloopigo regeering! de
vorming van militaire- en politietroepen
is opgedragen.
IMEBTENTIEN.
1823 1918
25 October hoopt onze geliefde
Moedor, Groot- en Overgrootmoeder
MAATJE HUIBREGTSE Wed. G.
VANBIGHEM haren 95ston jaardag
te herdenken.
Nament familie,
L. VAN SIGHEM.
Westkapelle, 23 October 1918.
De Heer en Mevrouw EL OUT
Voobbditel goven kennis van de ge
boorte van hun Dochter
BELIA MADELEINE.
Wassenaar, 16 October.
Heden ontvingen wij uit
Weenen de treurige tijding van
het overlijden in Sen ouderdom
van 72 jaar van onze gehelde
Moeder, Behuwd- en Groot
moeder
Mevr. Wed. KOFRON-WEBEE.
A. ALTORFFER—Kofbon
J. A. ALTORFFER.
DELT ALTORFFER.
Middelburg, 22 Oct. 1918.
Eenige kennisgeving.
Rouwbezoek kan niet worden
afgewacht.
Heden overleed te Tholen onze
geliefde Vader, Behuwd- on
Grootvader
BENJAMIN GERARDU8
KEGGE,
in don ouderdom va» 93 jaar.
M. J. TAPPER—Kbqqe.
P. J. TAPPER
en Kinderen.
Middelburg, 22 October 1918.
Heden overleod na een lang
durig en geduldig lijden, onze
lieve Moeder, Behuwd - en Groot
moeder Mejuffrouw
F. VAN SLUIJS—HIRDES,
in den ouderdom va» 71 jaar.
E. VAN CAM PEN—van Sluws.
L. M. VAN OAMPEN
en Kiaderon.
Middelburg, 22 Oct. 1918.
Heden overleed na oen lang
durig lijden, mijne geliefde Eckt-
gwoote en der Kinderen zorg
zame Moeder
JAKOBA ROELSE,
in den ouderdom van 71 jaar
en ruim 8 maanden.
Uit aller naam
A. VERHULST J.Az.
Westkapelle, 23 Oct. 1918.
Voor de vele blijkep van deelneming
ontvangen bij het everlijden van onzen
geliefden Echtgenoot, Vader, Behnwd-
en Grootvader den Heer
S. VAN EENENNAAM,
betnigon wij onzen bartelijken donk.
Uit aller naam,
Wed. S. VAN EENENNAAM—VAN
HEMERT.
Arnemuiden, October 1918.
Voor de velo bewijzen van deel
neming, ondervonden bij bet over
lijden van onzen geliefden Echtgenoot,
Vader, Behuwd- on Grootvader,
den hoer W. SEIJMOUR,
betuigen wij onzen bartelyken dank.
Namont de Familie,
Wed. W. SEIJMOUR—Jansb.
Koorkerkhot A 118.
PRIMi RECBTE ZWEEDSCEB PILEI
geschikt voor
Telefoon-, Telegraaf- of
Electr Geleidingen.
DIRECT LEVERBAAR.
Alle lengten tot 11 Meter. Br. fr.
Bur. v. d. Blad onder No, 10.
T8 koop of lo rail,
oen beste Driohoekkacbel, een vier
kante Keukenkacbel, oen nikkelen
Kamerkaohel, 2 gewone Kamerkacheli,
een Fraaklinkaehol, een zoo goed als
nieuwe Salamanderkacbel, neg voor
radig 3 Kookfornnizen.
P. BOONE,
Smederij, Serootkerke (W.).
3IDLXBT1MB.
Bij Abonnement:
2 Gent per stuk aan Luia in de
itad
21/, Ga»4 per stuk por port
fcttorgd.
STiFFA
is ket eenige preparaat dat
STIJFSEL
volkomen vervangt.
STIFFA kan voor de fijne en ge
wone wascb gebruikt worden.
STIFFA kont slechts 12 cent
per pakje.
N. V. voorbeen
A. SCHUÏ/TE A
Lange Delft H 2.
Onder get eekende maakt zijn geachte
cliSntele bekend, dat bij zijn Ctolf-
feurazaak beeft overcodaan aan
den Heer H. r. d. BRINK.
Dank zeggende voor het genoten
vertrouwen beveelt hij zijn opvolger
tan zeerste aan.
Het adres blijft voorloopig St. Jan
straat H 190.
G. C. DE RIJCKER.
Mij retereerende aan bovenstaande
advertentie, deel ik de geachte clien
tele mede dat ik de Coifleurnzank
van den Heer G. C. DE RIJCKER
heb overgenomen.
Door een prompt* en nette be
diening hopend mij bet vertrouwen
waardig te maken,
Aanbevelend,
H. v. BRINK,
Si. Janstraat H 190.
OÏLiRC EE GEZONO TE LEÏES.
Feomt VAN AKEN'. PURGEER-
en BLOEDZUIVERENDE PILLEN.
De e»nig.to, die hot bloed zuiveren
en verkloeken. Z£ maken sioh
meester va» gal «n eljjmen, alle
ilechte vochten, die de oorzaak
ajj'n ra» vele aieJrten zjj s$n ket
zekerste behoedmiddel tegen IN
FLUENZA.
2{j brenge» niet de minste
stoornis te weeg, werkon zaoht
en zonder pjjn, vereiaohen geen
bjjzondero leefregel en z|n hot bostr
en goedkoopste remedie om altjjd
de gesondheid te bewaren. Al wie
ze beproeft is gelnkkig zulk ses
voortreffeljjk purgeer- en bleed-
suiverend middel gevonden te
hebben.
Prjjs per doos 80 cent.
Hoofddepöt voor Holland bjj de
N. V. C. A. SCHÜLTE k Co..
Middelburg
Verder te Vlissiagenbjj ARM.
BEN1K8T, Lepehtraat, LÜIT-
WIKLER, Walstraat, DB LAND
METER, Walstraat; Somburg; G.
F. v. i». PEUL.
Het verzendhuis „NIMROD"
ia Middelburg slacht deze week
en levert deze geheel schoonge
maakt tegen f 1.60 per K.G.
Profiteert hiervan en doet uwe
bestelling Hesrengraebi M 41 of
b§ de Afdeeling Expeditie Se-
geerstraat H 89.
Terzendhuis „NIMROD".
Firma ï|b. CEZ. ïll 0CKE1BDBB.
KORTE DELFT 85.
Speciaal adres voor:
WOLLEN en KATOENEN
KOUSEN.
WOL en SAJET in alle kleuren.
Prima WIT HUISHOUD-
KATOEN.
FANTASIESCHORTJES.
BREIKATOEN.
Breiinriohting voor het herstel
len en aanbreien van
kousen enz.
TE KOOP
een zoo gosd als nieuw Utrechtieh
Wagontje met portiers», eerste klas
collingspatentaascn, een baite Tilbury,
een zoo goed als nieuwe Mangel-
molen en een Mangslrasp sn een
nieuws Koksploeg.
P. BOONE,
Smedery, Ssroo»kerke (W.).
Tg koop aangebodsH
geheel complete Viroh- sn Zsilin-
ventarii voor Hoogaars, 2 stel Zei
len, 1 zoo gosd »ls nieuw, Mast,
Rosr, Zwaarden, Spriet, 2 Kornetten
geheel eompleet, Garnalenfornuis,
enz. enz.
Brieven, onder letters H. K., Bu-
rsan dezer courant.
Aangeboden
GEKLOOFD! EIKEN STOBBIN,
KETELKLAAR. LEVERING PE!
WAGGON. BILLIJK! PRIJS.
Tl BEVRAGIN GEBB. BAK,
H. L AMBACHT.
Ambtenaar met vaste plaatsing
alhier, zoekt in of om Middel
burg voor zijn gezin, man, vrouw
en 2 groote kinderen (schoolgaand)
eene Woning, huurprijs f 300 niet
te bovengaande of Kamers, liefst'
ongemenbeld, met gebruik van
keuken. Brieven, met opgaaf van
conditiën lett. K. bureau Midd.
Courant.
Aam de Vceltou-
bonders in Zae-
land doen wy het beleefd
doch dringend verzoek,
Vee, dat geschikt is voor
slachting, aan onze markt
plaatsen in de provincie
aan te bieden of te doen
aanbieden, opdat de twee
ons per hoofd kan werden
verkocht aan de inwoners.
Wy komen telken» voor
een te kort te staan in de
aflevering van Runderen
voor de rayons van slach
ting.
Aan de Correspondenten
vragen wy nogmaals geen
verveerbewyzen af te geven
voor Vare of Guste Roeien
naar bulten de provincie.
De Directear v /h. bij
kantoor vaö het R. V. P.
C. VAN WESTEN.
De Notaris Mr. JAN LOEFF zal
op ïrijdag 25 Oilier 1918,
des namiddags om 1 unr ts KOU-
DEKEBKE, bij JAN POLDER
MAN, in bet openbaar te koop aan
bieden
EEKE HOFSTEDE,
in de gemeente Kondeberke, aan den
Disboekichen Kleiweg, bestaande uit
dubbel Hui!, Wijk B »oi 68 en 69,
Schuur, Steenen Varksnsbok, Karre-
kot en verderen Opstal, Erf, Tuin,
Boomgaard, Bouw- en Weiland
en Sprink ter gezamenlijke grootte
van 7.9760 H.A. (20 g. 97 r.) in de
gemeenten Kondekerke en Grijpskerks,
iu 13 perceele» met versshiliende
gamenvoegingen.
Inlichtingen sn Boekje» met kaart,
tegen t 0.20 voor de armen, te be
komen ten kantore van da» Notarii
te Kondekerke.
Te bezichtigen slksn werkdag, de
gebouwen alleen op Yrijdag 18 Octo
ber 1918.
Inr. „DE NOORDERPOST",
Mevr. ADV<&®AATt
gevestigd üS©TT.iHEBH»iL32
Ao. 1899.
SY6IEHIS$HE ARTIKELEF
Sago De Grootstraat 10.
Namens Gedeputeerde Staten van
Zeeland zal od "Woensdag IS
November 1918, des voormiddags
te 11 uren, in de Abdij worden
aanbesteed:
het herstellen ofver-
nieuwen van eenige
Provinciale waterstaats
werken en wegen met
hun onderhond gedn-
rende het jaar 1919, in
21 perceelen.
De aanbesteding zal bij enkel©
inschrijving geschieden overeen
komstig bet bestek.
Het bestek ligt ter leziDg ter Pro
vinciale griifie van Zeeland te Mid
delburg, bij den Hoofdingenieur van
den Provincialen waterstaat te Mid
delburg en bij de Ingenieurs van deo
Provincialen waterstaat te Zieribzeo,
Goe» en Neuzen.
Het is ter Provinciale griffie ver
krijgbaar voor f 1.zoolang de
voorraad strekt.
De inschryvingsbiljetten kunnen
tot 11 uren des voormiddags van
den dag der aanbesteding ingeleverd
worden.
Nadere inlichtingen zijn te beko
men bij den Hoofdingenieur voou
alle werken, bij de Ingenieurs voor
noemd voor de werken in ieders
dienitkring en verder voor
perceel 1 en 2 bij den opzichter
P. J. BOONE te Zierikseo
perceel 3 bij den opzichter J. B.
DEKKER te Tholen
perceel 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 en 11
bij den opzichter J. POUWER te Goes;
perceel 12 en 13 bij den opzichter
W. FLIPSE te Colijnsplaat
perceel 14, 15, 16 en 17 by den
opzichter A. SALOME te Breskens;
perceel 18, 19 en 20 bij den op
zichter A. L. DE JONG te Neuzen;
perceel 21 bij den opzichter J. J.
VAN WEIJN8BERGEN te Middel
burg.
Middelburg, 18 Octeber 1918.
Gedeputeerde Staten voornoemd,
DIJCKMEESTER, Voorzitter.
KRUSEMAN, Griffier.
