SCHE COIRANT No 229 Zaterdag September 'üBfSL tt«r jaarpsi IDil ntemtaer bestaat Uit TWEE bladen. EERSTE BLADI AbonB, Prl** Helburg en bij da agenten m Vliasing®» sn Goes 11,55; pet poal 11.75. ■Advertentiéo 20 cent per ag abonnement veel lager, Familieberichten en fftó 1—7 regels i 1*50. Bovenstaande advertentieprijzen wordfiu giet 20 J® toeslag vechpogd. KAME&OV ERZICiTR, lïweode Kamer, Zitting vain .Vrijdag. Het bad een dag van Louter formali teiten kunnen 2ijn geweest. Maar zelfs üaann, ui. bij de voorzittersnominatie, kwam' een eigenaardig politiek spelletje aau den dag. De zitting begon echter met de toela ting van de nieuwe leden. Na het rapport van de oommissie van onderzoek was (daar niet veel meer over te zeggen. Een lonbeteekenend debatje over een formeel Onderdeel was 't ©enige en toen werden de aanwezige leden becedigd. Een voor1 £én werden ze opgeroepen en kwamen ze voor den voorzittersstoel om den eed jof de belofte af te leggen. Er waren er 98, want de lieer J. Schouten (a.-r.), die automatisch volgens idc lijst van plaatsvervangende leden, als (opvolger van den heer Idenburg is aan gewezen, was er nog niet,- en de plaats van den heer De Visser, die eveneens wegens zijta. ministerschap bedankte, is toog niet vervuld. Volgen» de chr.-hist. lijst van plaatsvervangers zal zijn op volger zijn J. A. Bakker, die wel iniet fl(i_ eerstvolgende op de partij-lijst was, biaar die 1913 stemmen behaalde, tegen 982 op zijn voorganger B, J .Gerretson. Toen kon de tijdelijke voorzitter gaan speechen. Hij wcnschte zijn mede leden geluk met hun toelating en instal latie en voegde thans een woord toe aan het welkomstwoord, dat hij verleden week heeft doen hooren. Toen hij ver leden week sprak, kon hij zich slechts richten tot de Kamer in haar geheel en niet tot pen bepaald lid persoonlijk. Toen waren de leden nog niet toege laten. toen wist hij ook nog niet wie zou worden toegelaten. Hij mocht niet op de beslissing der Kamer vooruit Loopen. Nu alle leden zijn toegelaten en daar- totoder ook behoort mevrouw Groeneweg, wenscht spreker een woord van bijzon der welkom te richten tot het nieuwe vrouwelijke medelid. Het feit dat voor het eerst een vrouw haar intrede doet in deze Kamer, is een feit van beteelcenis, waarop wel de aandacht mag worden gevestigd. Spreker zal thans niet in beschouwin gen treden over de vraag of het intreden van. een vrouw in deze Kamer, haar deelnemen, aan onze werkzaamheden, in vloed zal hebben op "die werkzaamheden hij meent, dat de tijd daarvoor thans ttog niet gekomen is maar alleen den weUsch te kennen geven, dat mevrouw Groeneweg met ons op aangename en voor haar zelf bevredigende wijze zal samenwerken. Een krachtig applaus uit de Kamer bezegelde deze woorden. Ten derde het opmaken van de fian de Koningin voor te leggen nominatie van drie candidaten voor het Voorzitter schap. Het is daar raar iheö gegaan. Toen in 1909 de rechtsehe coalitie de meerderheid had, heeft' zij zonder veel drultte als eerste candidaaf pp de lijst, d. w. z. als Voorzitter van de Kamer aangewezen een. vertegenwoordiger van de talrijkste partij rechts, nl, jhr. mr. O. F. A. M. van Nispen tot Sevenaer,iR. K. En nu, terwijl de katholieken nóg tal- rijker zijn dan toen, en verreweg de grootste partij in de Kamer vormen, nu hebben bijna alle rechlschen als eersten candidaat aangewezeneen Unie-libe raal 1 Op Öe eerste» plaats der nominatie werd tol. gekozen de heer mr. D. Fock ftiei 63 stemmen. Verder werden Uitge bracht pp do heeren Schaper 21, Wijn" fcjoop 4, Van V.uuren 1, .Kooien 1, Kolk man 1, Rink 1 en Nplens 1, en blanco 5 Stemmen, Ba-ra, wal zit daar achter? Dat de heer Fock een kranig voorzitter is cto hef klappen van de zweep kent, Is Waar. Maar zulke Overwegingen telden Vroeger nooit mee. Als de Kamer öm waSj verdween ook de oude voorzitter. Het zon heel gewoon zijn geweest als nu weer Ccn katholiek tof voorzitter was benoemd, Maar blijkbaar zjftt er rechtö part'ij- groepen die daar anders over denken. We kunnen' uit deze stemming geen an dere conclusie trekken "dan dat men liet Rechte i>1 j Be" btesprekingeft achter de tfchemen niel eens kon worden. Waar- ■m, fa öfci BQwar'deu, Hebben soms de anti-revolutionairen het te kras gevonden om aan de katholieken naast een overwegende positie in hel kabinet, nu ook nog den voorzitterszetel der Ka mer te geven'? Het zou een nieuw blijk zijn van den wankelen bodem waarop dil kabinet rust. Dat toen op de tweede plaats een ka tholiek werd gezet, de heer Kooien, met 74 van de 97 stemmen, was geheel ver klaarbaar. Dat is dus de eerste onder voorzitter. Maar geheel tegen de vroegere regels in, was het. dat men voor de diend© plaats de op een na grootste partij, nl. de sociaal-democraten, negeerde, en met 54 stemmen een clir.-historischc, den heer De Geer, koos. Daar er 48 leden van rechts waren, moeten ook 6 leden van links hebben meegewerkt. De overige stemmen waren: Schaper 34, Wijnkoop 4, Van Doom 1, en Treub 1. Die voorzittersverkiezing is, ook op zichzelf beschouwd, niet slechts een for maliteit. Wanneer we déiiken aan het overleg tussclien Kabinet en Kamervoorzitter over dc regeling der werkzaamheden, dan is er o. i. veel voor als die beide partijen van één richting zijn. De Kamer is verdaagd tot Dinsdag a s. En dan begint het. We vreezen zelfs op een manier zooals we die mog niet bij ■ons gezien hebben. B1991III11. EEN VOORSTEL VOOR ACTIEF VROU WENKIESRECHT. De heeren Marcliant c. s. 'hebben in gevolge artikel 87 van bet Reglement van Orde, aan de Kamer aangeboden een voorstel' van wet, strekkende tol wijziging der Kieswet. Voorgesteld wordt daarbij, dat ujj overweging dat hel wenschclijk is; aan de vrouwen het kiesrecht toe (e ken nen op denzelfden voet als aan de man nen: lo. in artikel' I der Kieswet te doen vervallen het woord „mannelijke". 2o. in artikel 9 der Kieswet te doen vervallen het woord „mannelijke" 3o. in artikel 54 der Kieswet voor het woord „mannen" te lezen .personen' De heeren Marchant c. s. stellen voor deze wet in werking te doen treden den ïen Januari 1922. Ter toelichting van hun voorstel van wet merken de heeren Marchant c. s., het volgende op: De herziening der Grondwet van 1917 heeft geen finale oplossing' van hot kiesrecht vraagstuk gebracht. Zij liet de toekenning van het kiesrecht aan de vrouw den gewonen wetgever over. Naar de mecning van den heer Mar chant P. s, dient deze zoo spoedig mo gelijk van zijne vrijheid gebruik te maken. Het vraagstuk van het vrouwen kiesrecht is rijp voor een beslissing.' Hel zal aan de rustige ontwikkeling van ons staatsleven ten goede komen, wanneer aan den strijd om het vrou wenkiesrecht een einde wordt gemaald. Dat de wouwen nog niet voldoendp politiek geschoold en georganiseerd zijn, zal men steeds tegen "het vrouwenkies recht als argument kunnen blijven aan voeren, zoolang het recht haar nog1 niet is geschonken. De toekenning1 van het kiesrecht voor He eerstvolgende perio,- dieke verkiezingen zal voor de vrou wen de sterkste prikkel zijn Ota zich al gemeen op de uitoefening van haar recht vóór te bereiden. Blijkens de verklaring van den Mi nister van Binnenlandsclie Zaken, afge legd in de vergadering van de Eerste Kamer der Slalen-Gcncraal van 19 Sep tember 1918, is het nieuw opgetreden Kabinet niet voornemens tot de indie ning van het door de voorstellers ver langde wetsvoorstel aan de Kroon te ad- viseeren. Van het standpunt van een Kabinet, gevormd uit de rechterzijde, is dit verklaarbaar. Het kan in zijn pro gram slechts onderwerpen opnemen, waaromtrent de rechterzijde eensgezind is. Dit beleekcnt niet, dat de rechter zijde tegen een voorstel, uit het recht van initiatief der Kamer voortgesproten, zich zal verzeilen. Het is zeer wel moge lijk, dat zij, geheel of gedeeltelijk, aan een wetsontwerp van andere zijde inge diend, den weg na&r het „Staatsblad'1 zal helpen baneu. De voorstellers achten hef overbodig, de gronden voor de invoering van het aclieve vrouwenkiesrecht opnieuw uit een te. zetten. Bij de behandeling der laatste Grondwetsherziening is hierover ampel gedebatteerd. Zij wijzen er slechts op, dat de invoering nog riteer urgent ja zelfs onafwijsbaar Is geworden, nu de Grondwet aan dé vróuw den toe gang lot alle vertcgenwoordigendei lichanfen heelt Onislolen. Dat zij' daar slechts dóór mannelijkb kiezers kan worden binnengebracht, 1« Ben on gerijmdheid* is ons Staatswezen, De Voorstellers hebben hmf enfwrifcp tof het pnkfite begiutti «Ka hel mm- wenkiesreeht gemeend te moeten be perken. Wat het tijdstip van de invoering betreft, hebben de voorstellers geacht als doel te moeten stellen, dal de ver kiezingen bij de eerstvolgende periodile- ke aftreding der Kamer onder de gewij zigde bepalingen zouden worden gehou den. Er is dan de noodige tijd lot voor bereiding gelaten. Met het oog op 'de termijnen, in de Kieswet gesteld, is als datum van in werking Treden gesteld 1 Januari 1922. Mocht ondertusschen do Kamer worden ontbonden, dan hebben de verkiezingen daarna plaats naar het 4hans geldend kiesrecht. Mr. CORT VAN DER LINDEN STAATSRAAD. Naar gemeld wordt, is eerlang d,e be noeming te verwachten van den Minister van Slaat mr. P. W. A. Gort van der Linden, oud-minister van Binnenlandsclie Zaken, tot lid van den Raad, vim Slate ter vervanging van mr. Th. Heemskerck, die »ls Minister van JuslRie is opgetreden. De heer Cort van der Liuden keert; dus terug in hel college, waarin hij zitling had vóór hij in 1913 optrad als Minister van Binnenlandsclie Zaken. UNIE-LIBERALE K.OIERCLUB. Tot voorzitter der. Liberale Unie Ka merclub 'is gekozen nu-. P. Rink, tot secretaris jlir. R. R. L'. de Muraltv NEDERLAND SN DB OORLOS. Het cotovooi in ïndic aange komen. Bij het departement van Marine is be richt ontvangen dat het convooi, onder bevel van kapitein ter zee De Joncheere, te Tandjong:Priok, in Nederlaudsch-Iudië, is aangekomen. De economische onderhande lingen. Do N. R. 'Ct. schrijft: Verschillende berichten, welko den laalsleu lijd in de Nedprfandsche bladen hebben gestaan over de onderhandelin gen inzake ecu overeenkomst met de geassocieerde r -geeriupen en met Duitsch- land, zijn onjuist. DÓ ondprhaudcliïigen ïnet Duilschland werden blijkbaar onderbreken, om dpi de pas afgetreden regeering het niet raad zaam oordeelde eenige overeenkomst aan te gaan inzake uitvoer uit ons land, welke dc nieuwe regoering zou binden. De onderhandelingen met dse geassocieer de regeerincen waren al cenigen tijd stop gezet', maar de vorige regeeriug] toonde tegen hel einde van haar mini sterieel bestaan cenige bezorgdheid om de onderhandelingen te hei-vatten, waar schijnlijk omdat men niet verder kon komen met de onderhandelingen met Duilschland voordat cenige besprekingen met de geassocieerde regeeringen hadvlen plaats gehad en omdat dje onderhande lingen met de geassocieerden hoofd^ai- kelijk invoeren in ons land betroffen en eenige verbintenis door de vorige re. gcering aangegaan niet ernstig in strijd kon komen met de inzichten van de nieuwe regeering. Zooals cenigen tijd geleden gemeld werd., stelde Duilschland; zekere cischen inzake vee, paarden, levensmiddelen, hui den, enz. Onder de zaken, waarop Duilschland bijzonder gesteld was, werd ook technisch vet genoemd. Geheel af gescheiden van de quaes lie van een ruil van waren tussclien Nederland en Duitschland, was het voot Nederland van belang een' overeenkomst met Duitsch land aan te gaan om enkele andere redte- non, deels van poli lichen, deels van eco nomischer! aard, als het verkeer van schepen uit en naar de Nederlandsrite wateren. Om zulk een overeenkomst te kunnen sluiten moest ons land natuurlijk beschikken over enkele zaken, die het kon leveren. Hoewel niet verwacht wordt, dat dc geassocieerden zullen toestemmen hetzij in alle voorzieningen, door Duitsch land gevraagd, hetzij in dp hoeveelheden, welke genoemd zijn, hoopte men, dat, nis resultaat van de onderhandelingen met de geassocieerden, dpze zullen toe stemmen in zekeren uitvoer uit ons land, zonder dat er gevaar ontfelaat, djkt die uil voeren den invoer in ons land hit de geassocieerde landen ia het gedrang brengen. Dc onderhandelingen tusschen 'óns lahd en de geassocieerden zullen o.a. óp dit "punt zekerheid moeten verschaffen. Wij hebben alle redenen om te gelooven, dat de onderhandelingen binnenkort zul len hervat worden waarschijnlijk in £j>nden. De „Dirkisland". Het top een mijn geloopen Ned. s.s. Dirksland" was Maandag van Rotterdam naar Llomdeti vertrokken met een volle lading stukgoed. Dinsdagmorgen 6 tour is hel fn de Noordzee, 20 mijlen uit de' Engelsche kust, op een niijn geloopen. Hel RtopwiachiR weril bjj 0ö tfchroef ja- troffen, en de stoker J. Verzijl, uit Rot terdam, tengevolge van de ontploffing van de mijn gedood. Toen men aan boord waarnam, dat de „Dirksland" zinkende was, werden .er vrijwilligers gevraagd om hulp te halen op de Engelsche kust. De eerste stuur man en zes matrozen hebben zich aan geboden en zijn ongeveer eeu uur na de ontploffing van de mijn in een reddings boot naar de Engelsche kust vertrokken. De kapitein i,s miet de overige leden der bemanning 16 uren aan boord gebleven om te trachten, de Dirksland" drijven de te houden. Eerst om 1 uur in den nacht van Dinsdag op Woensdag hebben zij het stoomschip verlaten, omdat zij voorzagen, dat het later, wellicht onmo gelijk zou zijn van boord te gaan, met hel oog op het slechte weer. Twee-en.dcrtig uren hebben zij in de reddingsboot gezeten vóór zij door den Scheveningschen logger „Sch. 387" 10 mijlen van de Nederlandsche kust, zijn opgepikt. De logger koerste 'naar de Scheveningsehe baven. Naar later is gebleken, is de „Dirks land" niel gezonken. Men heefl het schip le Yarmouth binnen kunnen sleepen. o VI ieger gedaald. Te Walerlandkerkje is heden ochtend te 8 uur een Vliegmachine - ge daald, bemand met een. Fransch en een Engelsch officier. Twee bommen waren aan boord. De beide officieren zijn geïnterneerd. Onder Souburg daalde hedenmor gen een Engelsche vliegmachine; de inzit tenden werden geïnterneerd. Onveiligheid op het p 1 a 11 e 1 a n'd. Het Bestuur van het Kon. Ned. Land- bouw-Comité heeft zich lot den Minister van Justitie gewend met het volgende In de laatste bestuursvergadering van hel Koninklijk Nederlandscli Landbouw- Comilc, waarop de landbouworganisaties en -bonden uit alle doelen van ons land vertegenwoordigd waren, is er met na druk op gewezen, dat dc onveiligheid op het plallelaud onrustbarend toe neemt. Uit een door de bladen gepubliceerde mededeeling van den Minister van Land bouw aan den Minister van Justitie is hel aan ons Bestuur bekend, dat reeds de aandacht van het Departement op dezen onhoudbaren toestand is gevestigd. Het Bestuur veroorlooft zich nog onder de aandacht van Uwe Excellentie te bren gen, dat de Rijkspolitie op het platteland voor het verleenen van diensten elders herhaaldelijk wordt overgeplaatst, waar door hel voor de in de meeste gevallen met beperkte krachten werkende ge meentepolitie ondoenlijk is geregeld en afdoend toezicht uit te oefenen. Het Bestuur verzoekt Uwer* Excellentie wel te willen bevorderen, dat de Rijks politie op het platteland niet meer dan dringend noodig naar andere plaatsen gedetacheerd wordt, maar dat de Rijks veldwachters op bun respectieve stand plaatsen worden gelaten teneinde de steeds toenemende onveiligheid op het platteland te kunnen bestrjjden, Nederlanders in 'Amerika. Naar aanleiding van de officieele ver klaring van generaal-maj oor Crowder, door Reuter uit Washington geseind, waarin o. m. wordt gezegd, dat e_ca Ne derlandscli onderdaan, wonende "in de Ver. Staten, die de „eerste papieren' voor het Amerilcaansch burgerschap niet heefi aangevraagd, niet verplicht i» tot militairen dienst, meldt men uit Kessel (N.-B aan de „Msb.": Een zoon van een icjnzer dorpsgenooten, die circa 8 jaar geleden naai* Amerika is vertrokken en zich daar niet heeft laten naluraliseeren, werd, toen de wet betref fende den dienstplicht voor vreemdelin gen in werking trad, voor de keus ge steld óf de Ver. Staten te verlaten, óf d-.enst te nemen in het Amerikaansche leger. De jongeman maalde terstond toebe reidselen Amerika te verlaten, doch vond geeft scheepsgelegenheid, met het gevolg, dat hij naar liet Wcstfront is gestuurd tot groote onrust zijner familie. Blijkens talrijke daghladbericliten hebben zich dergelijke gevallen herhaaldelijk Vóór- gedaan. Hoe rijmt dat htt met de officieele 'erkliarïng van den genoemden generaal- majoor? Een uit de Vereenigde' Staten in ons land teruggekeerde Nederlander schrijft hieromtrent aan de N. R. Ct. Wat de inlijving in liet leger betreft, de genaturaliseerden, ook de Hollanders, moeten evengoed als de andere Amerika nen mee; er zijn ccbter ook tal van Hol landers, die thans Ingelijfd 'zijn, omdat zij fcekero formaliteiten hadden verzuimd oia er nï ïe komen. Stoor zoover geble ken, werd aan ïiegencn, die reeds stappen hadden gedaan om genaturaliseerd te> worden, nog de mogelijkheid opengelaten om daarop lerug te kometf en tooodoendip van den dienstplicht ontslagen te worden, Een veertigtal gevallen waren bekend, in v/elke zulks door tussclicnkomst van onze consuls was gelukt. De meeslen waren er echter te laat bij en bevonden zich al' aan het front want de africhting in het land zelf duurt maar heel kort eer zij' er toe overgingen hun verzoek om ontslag in te dienen en, zooals men begrijpt. heeft zoo'n verzoek uil Engeland pt Frankrijk veel minder kans op succes dan in Amerika zelf. Over de tegenwoordig© stemming van de Amerikanen legen de Nederlanders was bovengenoemde zegsman tamelijk te spreken. Hoe weinig betrouwbaar d© meenmgen moeien geacht worden, welke» eenigen lijd geleden in Amerika onder een zeker deel van licl publiek de rond© deden over ons land, moge blijken uit het bericht in een van de groote bladen, dat Minister Posthuma dagelijks een ver- sche zalm aan den Duitschen keizer stuur de! Zulke „onthullingen" droegen natuur lijk niel weinig bij om de gezindheid van het volk ten aanzien van ons land te bederven, in den lualsten tijd is en echter een kentering gekomen en thans is die stemming, voor zoover hij ge merkt had, dan ook veel verbeterd. DISTRIBUTIE EN PRODUCTIB. Tucht maatregelen of straf- rechlelijke maatregelen? In antwoord op vragen van het Kamer lid Bcumer waarom de in artikel 9 van de veevoederdjslrib utiercgeling van 23 Aug. genoemde maatregelen, welke door bet Rijkskanloör voor Veevoeder evon- lueel kunnen worden genomen, tucht maatregelen zijn en niet, zooals sommigen, oorleclen (o.n. het „Weekblad van hot Recht" No. 10290), strafrechtelijke maat regelen, heefl de Minister v. L. o.a. geant woord: De oedoelde maatregelen lijken d|en ondergeieekende uiiudjer gelukkig ge redigeerd en ten onrechte aaugecfuid als tuchtmaatregelen. De bedoeling, het tegen gaan van misbruiken, zonder den over treder in aanraking te brengen met den strafrechter, had, naai- het den onderge- teekende voorkomt, top gelukkiger wijze tpt uitvoering kunnen worden gebracht. Hij steil zich voor, de beschikkiug tc herzien. Nader zal overwogen worden, weikef wijziging de Dislributiewet 1916, in ver hand mot de invoering dei Crisisrecht spraak, zal tchooren te ondergaan. W' Bi1 - Htiisslachtingeii. Het bestuur van hel Kon. Ned. Landb. Comité heeft d.d. 20 Sept. aan den Minis ter van Landb. per gemotiveerd adres in overwegiug gegeven de maatregelen' be treffende lmisslachlingcn in 1e trekken cu den boeren onder de noodige waar borgen vergunning le geven eigen gemes te dieren op eigen err te doen slachten. En voorts om den prijs van hel in le leveren vet, zooals deze thans door de Regeering is vastgesteld op f 1 per K.G., te verhoogen, zoodat de prijs minstens gelijk wordt gesteld met den boterprijs, aangezien dit vet, waarvan de productie kosten hoog zijn, voor den gebruiker een grootere waarde heeft dan de boter, l S Tegeh de clandestiene vet kaarten. Het Amslerdamsch gemeentebestuur doet con krachtige poging om de clan destiene vetkaarlen, tenminste in Aml- sterdam, waardeloos te maken. 'Nieman<| zat de volgende week op bon 2 van zija vellcaart noter^melange of margarine kun nen krijgen zonder dat hij djaarbij bon 170 uil het gewone bohboekje overlegt. Wie zteh dus op ongeoorloofde wijze heeft meester welen te maken van extra boterknnrleu, zal bij de Amslerdamsche winkeliers achter het net vissclien, al^ hij zonder bon 170 komt. Want deze moeten natuurlijk straks, als zij nieuwen voorraad willen hebben, niet alleen de coupon* der vetkaarlen inleveren, maar bovendien voor elk half pond een bon, no. 170. Het is te hopen, zegt het Hand., Bat deze regeling voor het heplc land za{ worden voorgeschreven. Volgens de „Nederlander" bestaan er inderdaad plannen aan het departement van Landbouw om voor het gehcele land een contrölc in dien geest in tg voeren. m m fmmrn. Uit Middelburg. Wij brengen in herinnering', dat de „zomertijd" eindigt op Maandag 30 Sep tember des voormiddags 3 uur. Alsdan wordt de tijdregeling naar den middel baren zonnetijd van Amsterdam .weden ingesteld. Bij het naar bed gaan Zon dagavond zelle men do nnrwerken dug een vur terug. - Hedennacht tegen Brie Jtmr werden we weer eens, gewekt door zeer zwaar lcanongedreun. dat dó ramen deed ram melen. Het b£jtt 't gdjiiii ze«n

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1