COURANT.
No 224.
Maandag 23 September iölü.
116; Jaargui
iülllllÉMi.
Dit StaS se Frofiisis.
dit nummer behoort een
Abonn, prfln per kvrariwtf te Mtó-
JWimrg sn bij de agenten to Vïi**fagOu
so Goes flt55; per port f 1-75.
Advertentiéo 20 cent ger regit,
Bff abonnement veel lager.
Familieberichten
1-7 regel* f 1,80.
Bovenstaande tóvartiMilieprijz*! word*i
Biet 20o/9 toeslag verhoogd.
In October
November
December
Januari
Februari
Maart
1918/19
14 M»
16
18
17',,
13
12
HET RANTSOEN VAN GAS
EN EJLECTRICITEIT.
!Wat we Zaterdag publiceerden ovel*
idit onderwerp, heeft menigeen voor on
opgeloste vragen gesteld. Misschien dat
een vergelijking! met de IWee vorige rege
lingen sommige dier vragen oplost.
De eersfe afkondiging was van 3 Sept.
van het vorig 'jaar voor de toen volgende
res wintermaanden; dè tweede was van
16 Maart jl. voor de nu bijna afgesloten
fes zomermaanden, en thans is er weer
een afgekondigd voor zes wintermaanden.
Allereerst: het gas.
Zooals men in ons vorig numtnér heeft
kunnen lezen, zijn voor verlichting en bij-
koken vastgesteld minimum-rantsoe-
nen. en voor verwarming een vast rant
soen. Men make zich echter niet rle il
lusie dat die term 'minimum-rantsoen de
belofte beteekent dat er méér zal wor
den verstrekt. Integendeel is de stand
van zaken ongunstiger dan het vorig jaar.
Die term beteekent blijkbaar alleen dit dB
verbruiker op de aangekondigde rantsoe
nen kan rekenen.
Wat de verlichting betreft zijh
idie rantsoenen voor het aanstaand half
jaar grooter dan in de zomermaanden,
maar kleiner dan ve rieden jaar
in de wintermaanden.
In dezen zomer was het beschikbaar
gestelde minimumrantsoenin April 7 Mfl,
in Mei 4 M®|, in Juni 2 M3 in Juli 3
M'5. in Augustus 5 M3 en in September
9 M3.
Vopr de wintermaanden is het rantsoen
voiOr verlichting, vergeleken bij het vorig
jaar.-
1917/18
16 M3
22
26
24
19
13
(Thans het koken en bij koken.
Verleden jaar in September werd voor
de wintermaanden alleen gesproken van
„bijkoken (waterverwarming)", waarvoor
10 M® per gezin per maand werd be
schikbaar gesteld, vermeerderd met 2 M3
voor eiken persoon waaruit het gezin be
staat.
In de afkondiging van Maart werd voor
de zomermaanden gesproken van „koken
(bijkoken hieronder begrepen)" en werd
ide hoeveelheid verhoogd tot 20 M® per.
gezin per maand, plus 2 M° vopr ieder
lid van het gezin.
De verklaring daarvan üat blijkbaar
hierin dat in den zomer de gewone
kachel niet brandt en dus niet voor kook-
doeleinden kan gebruikt worden.
In de nu afgekondigde regeling voor
de wintermaanden wordt dan ook weer
alleen gesproken van „bijkoken (waterver
warming)" waarvoor dezelfde hoe/
veelheid wordt beschikbaar gesteld als
verleden winter, nl. 10 M3 plus 2 M3 voor
ieder gezinslid.
De vraag rijst nu, evenals verleden jaar,
hoe hel nu gaan moet in die gezinnen
en zoo zijn er velen die slechts een
gasfornuis hebben en gfeen keukeukachel.
Er zullen personen zijn 'die er op rekenen
dat het evenals verteden laar met die
kookkwestie wel los zal loopen. Maar
speciaal hier hoede men zich voor on
gegronde verwachtingen. De aan de gas
fabrieken do,or de Rijkskolendistribulio
toegestane hoeveelheid grondstoffen zal
niet toelaten dit rantsoen voor koken te
vergrooten.
.Ten derde de verwarming, waar
fan in <le zomerregeling natuurlijk niet
gesproken weid.
Verleden jaar weid vopr de winter
maanden als vast rantsoen toegestaan:
180 M® totaal voor zes maanden voorelko
door de Brandstoffencommissie geboekten
gashaard, waarvoor van bet brandstoffen-
rantsoen 6 H.L. steenkool werd afgetrok
ken.
Dit jaar is de formuleering anders; er
wordt niet meer gesproken van een rant
soen voor eiken gashaard, maar van een
rantsoen voor elke door. de Brandstoffen-
commissie af te trekken brandstoffeneen-
heid tot een maximum van 6 eenheden.
Maar het bedrag is méér, nl. 45 MP per
brandstoffeneenheid, dus-een maximum
totaal van 270 'MP.
Zooals men in de aankondiging heeft
kunnen lezen wordt aan elke gemeente
overgelaten een ghsrantsoeneering in te
voeren die het mïnimumran t&oen aan eiken,
verbruiker verzekert. Die gemeentelijke
regelingen zullen dus niet overal gelijk
zijn. Want het is mogelijk dat sommige
nog een kleine speling daarboven hebben.
Behalve dfl grondstoffen vopr dlat mint-
mumrantscoen krijgen de gemeenten nog
een kolenvoorraad voor industrie, straat
verlichting, openbare glebiouwen, enz. En
in dat opzicht is er veel verschil tussehen
Be gemeenten. Hier in Middelburg is het
aantal openbare gebouwen dat verlich
ting noodig heeft, vrij groot in verhou
ding tot particuliere verbruikers, o.a. dooi
de zeer vele militaire gebouwen. Wij zul
len daarom niet veel overhouden van de
daarvoor toegestane hoeveelheid. Wat
we op de straatverlichting besparen, komt'
aan de verbruikers ten goede.
We hopen in begin van October (en
dan ter herinnering telkens weer in "t be
gin van iedere maand) een mee deeling
te publiceeren, hoe de regeling voor onze
stad zal zijn. Of er dan nog speruren zul
len worden gehandhaafd, is nog' niet vasL-
gesleld. We hopen van harLe, met veel
anderen, dat die zullen verdwijnen. Maar
mócht het zoover komen, dan zal het
van de verbruikers zelf afhangen, of de
speruren afgeschaft kunnen blijven.
Vooral in de wintermaanden zou het voor
het bijkoken, maar nog meer voor hen die
op gasverwarming' zijn aangfewezen, zeer
bezwaarlijk zijn als er nog speruren zijn.
Ten slotte nog een enkel woord over
de electrioiteitsgebruikers.
Zij krijgen een minimum toegezegd',
maar zijn, in tegenstelling "met het gas
verbruik, ook aan een maximum gebon
den. Beide rantsoenen zijn echter, min'der
dan in de vorige zes wintermaanden, nl.
uitgedrukt in K. "Wi U,:
Evenals verleden jaar zullen zij die zOjoh
Wel op het gas als op het electriciteilsnet
zijn aangesloten géén gas krijgen voor
verlichting, en moeien 2ij voor bijkoken
een keus doen tussehen gas en eleclrici-
teit.
1917/18 1918/19
Min.
Max.
Min.
Max.
Dot.
16
02
14
28
Nov.
22
44
16
32
Dec.
20
54
18
36
Tan.
24
,48
17
34
'Febr.
19
36
13
20
Mrf.
13
26
12
24
palen tot een bereidverklaring om aan
spoedige behandeling van het wetsont
werp bevorderlijk te zijn.
'De Belgische geïnterneerden.
De Haagsche redacteur van Het .Volk
schrijft;
Onder de Belgische geïnterneerden
doen nog steeds geruchten de ronde,
dat zij oinnenkort uit hun interneering
zullen worden ontslagen. Wij hebben ge,
tracht te onderzoeken, waarin die ge
huchten hun grond vinden. Daarbij ver
"Bhmen wij dal in ons lapld verlioeft ife
Antwerpscbe advokaat Victor Yseux,
secretaris der afdeeling krijgsgevangenen
van het Belgische departement van justi
lie. Deze heer heeft indertijd in Zwit
serland de besprekingen gevoerd) oveq
de uitwisseling van Belgische tegen Duit,-
sche krijgsgevangenen. Zijn verblijf in1
ons land heeft tol doel, besprekingen,1
te voeren met onze regeering. Deze be
sprekingen zullen, naar wij verotemen,
loopen over twee puntende kwestie-
van vrijlating uit de interneèring en het
vraagstuk der levensmiddelenvoorzie-
ning voor de Belgische geïnterneerden^
Slaagt men er in, omtrent het eerste punt
tot een oplossing te geraken, dan zout
daardoor waarschijnlijk de bespreking
van hel tweede punt inderdaad overbodig
worden. De heer Yseux moet reeds sedterfl
eenigen tijd in ons lan|d verhoeven. Wij
kregen den indruk, d/at de oplossing ook
van deze vraagstukken nog al wat
itraineerende is gebleven als gevolg van
den langen duur djer kabinelskrisis. Het
schijnt echter, dat thans zeer binnenkort
een overleg tussehen minister Van Kap-
nebeek en den heer Yseux zal plaatst
hebben.
Hel bleek ons wijders, dat' men in
bevoegde Belgische kringen in Den Haag
goede hoop koester)), dat omtrent een!
opheffing van de interneering een be
vredigend. resultaat zal kunnen wordjen.
bereikt.
R»w ijzer.
Naar jde „Nieuwe Ct. verneemt, is de
invoer 'van ruw ijzer uit Duitschland
sedert j.l. Woensdag gestaakt.
HET PROCESVERBAAL VAN DEN
KIESKRING ZWOLLE.
Naar Het Centrum verneemt, is de
hoofdoorzaak van de feuten van het
hoofdstembureau Zwolle, dat de cijfers
uil de gemeente Deventer dubbel ge
teld zijn. Zop moeten op de sociaal-demo
cratische lijst ongeveer 1600, pp de vrij
zinnig-democratische lijst ongeveer 900
stemmen teveel zijn geteld. Daarmede is
echter niet verklaard, zegt het blad, -lat
de katholieke lijst bjjna 200 en de anti
revolutionaire lijst ook ongeveer 200
stemmen te kort komen.
BIOSCOOPVRAAGSTUK.
De minister van binnenlandsche zar
ken is voornemens een commissie in
stellen tot onderzoek van het bioscoop
vraagstuk.
NEDERLANtt EN DE OORLOG.
Steun aan tramweg-maatschap,
p Ij e n.
Het lid der Tweedie Kamer de heer
de Muralt neeft, den 12dfcn dezer de)
volgende vragen ingezonden:
Is het den minister bekend, dpt een
of meer tramwegmaatschappijen, inslrijd
met de concessievoorwaarden, haar ex
ploitatie zullen moeten stopzetten in ver
band met de hooge exploitatiekosten?
Is de minister bereid dergelijke tram
wegmaatschappijen, welker lijnen liggen
in zoogenaamde droge gebieden, in liet
algemeen nelmig van het vervoersgebied
en distribulievervoer te steunen, do,oij
te bevorderen, dat aan diergelijke maat
schappijen brandstoffen en olie worden
verstrekt tegen lagere prijzen dan dooS
de betrokken dislributiecommissies thans
zijn vastgesteld?
De minister van waterstaat
heeft daarop den 20slen ^d£zer geant
woord
Het is den rmdergeteefcentfe bekend,
dat door verschillende aan de buiten
Igewone tijdsomstandighedien toe te schrij
ven oorzaken de moeilijkheden, waarin
ettelijke tramwegondernemingen zijn ge
raakt, aanhoudend verergeren. Nadat ge
bleken was, dat bij den minister van
landbouw, nijverheid en handel bezwaar
bestond de prijzen van brandstoffen en
smeermiddelen, die nevens de uitgaven
voor hel personeel in deze op den voorn
grond ireöen, fce doen verlagen ten' gun
ste van tramwegonde rn e min gen, heeft
reeds de ambsvoorganger van den onder
getekende de indiening bevorderd van
wetsontwerp no. 472 der vorige zitting,
ten einde gelegenheid t|e openen die nood
lijdende ondernemingen te helpen aan
gereed gein ter bestrijding van de buiten
gewone moeilijkheden.
Na zich te hebben vergewist, dat zijn
ambtgenoot van landbouw, nijverheid en
handel hef bezwaar van 'den vorig«n
minister tegen prijsverlaging deelt, meent
de on'dergeteokendp zich te mogen be
Amerika en Nederland.
Reuter meldt J.d. 20 September uit
Washington:
Een officieele mededeeling van het
staatsdepartement bespreekt het drin
gend verzoek van Nederland om voedsel
voorziening uit Amerika, terwijl 400.000
ton Nederlandsche schepen werkloos in
Européesche havens liggen.
De meÏÏedeeling spreekt de hoop uit
dat de Nederlandsche regeering het
voorbeeld van andere onzijdigen zal vol
gen en den weg "zal openen tot een al-
gemeene hervatting Van den handel aoor'
het verbod van uitvaren voor Tiaar sche
pen op "te beffen.
DISTRIBUTIE EN PRODUCTIE.
Schoenen.
Ter toelichting van het Zaterdag reeds
vermelde en dien dag in werking getre
den verbod tot verkoop van schoenen,
met aankondiging van een verkoop, alleen
op gemeentelijke bon, wordt in een publi
catie van het Bureau voor "Mede deelingen
inzake de voedselvoorziening gemeld, dat,
in den laatsten tijd een zoo abnormaal
groote vraag naar schoenen bleek te zijn
ontstaan, dat de regeering heeft moeten
'besluiten ook voor dat artikel tot fantsoe-
neering over te gaan, en in afwachting
van deze regeling den verkoop geheel
stop te zetten.
Eieren.
De reeds vermicide intrekking vUn hel)
vervoerverbod en den maximumprijs voor
eieren (dit laatste alleen betreffende
versche eieren), staat blijkens een circu.
laire aan de burgemeesters, in verband!
met de omstandigheid^. dat de productie
\an eieren in die mato is verminderd,
dat voor handhaving d,er betrekkelijke
beschikkingen geen aanleiding meer bev-
staat en de regeering thans beschikken
kan over een hoeveelheid kalkeieren voor
den komenden winter tenf behoeve van
zieken en zwakken.
De wijze, waarop de distributie van
kalkeieren zal plaats vinden, zal nadar
bekend worden gemaakt.
Suikerrant soen.
Naar de Nederl. verneemt, is de kans
groot dat gedurendp eenigen tijd (waar
schijnlijk 3 maanden) een verhoogd sui
kerrantsoen zal worden verstrekt.
Uit Mlddetbnrfe
In 1de gister alhier gehouden af-
deelingsvergadering van de afdeeling Zee
land van den A. N. Wi. B., Toeristenbond
voor Nederland, /zijn eenige hartelijke
woorden van was.j- jeering gewijd' aan den
afgetreden afdeelïnglsconsul voor dit ge
west, den heer A. WL Berdenis van Ber-
kom.
Op de voordracht vopR deze vacature
werd geplaatst de heer jhlr. P. J. Boor
gaert, thans plaatsvervangend afdeelings-
consul; voor de voordracht voor plaats
vervangend afdeelingaconsul werd een ge
lijk aantal stemmen uitgebracht op de
beeren mr. H. Doorenbos te Middelburg,
en J« De iVirulj; te Westkapelle.
ÏWegehs de vele aanvragen van
karnemelkspap uit de Centrale Keuken
op Woensdag a.s. zal de distributie aan
hel lokaal Muhtpoort om 5 uur geschie
den. Aan de andere distributielokalen
geschiedt de uitgifte op den gewonen
tijd.
- zïtere A. P. uit Serooskerke werd
door de politie alhier aangehouden
toen bij een koe vervoerde zonder in
het bezit te zijn van een vervoerbewijs.
De koe werd" in beslag genomen en zal
ojp last van den minister van landbouw
worden geslacht en gedistribueerd. Be
halve het Verlies van de koe zal P. zich
nog voor de rechtbank te verantwoorden
hebben. )daar procesverbaal tegen hem is
opgemaakt.
- Eehigen tijd geleden maakten wij
melding van de aanhouding van A. P.
G. alhier verdacht van inbraak op den
Nieuwen Viissingschen weg. Bij een
tweede huiszoeking in de woning van G.
werd een paar schoenen gevonden en
in beslag genomen, die van bedoelden
inbraak afkomstig zijlo,.
Op het Molenwater is thans een
Rodelbaan opgeslagen, waarin men langs
een trottoir-roulant of een kippentrap
het elf meter liooge platvorm bereikt,,
'waarvan men in sleetjes over drie naast
elkaar liggende rials naar beneden kan
glijden. Reeds gisteravond, was het er,
in weerwil van het slechte weer, vrij
druk. Wij vernamen dat nog nimmer
ongelukken zijn voorgekomen ia deze in
richting, mair toch heeft de directie
zorg gedragen, dat alle zich in dp tent
of op de baan bevindende personen tegen!
ongelukken verzekerd zijn. Naast de tent
is nog een zweefmolen opgesteld, Üiel
ook veel bezoek trok.
Hedenmorgen werd de heer J. van
der "Weel werkzaam op Kon. Pianjöfa-
briek Ant. Mes, alhier door zijn pa
troons en collega's verwelkomd en ge-
hikgewenscht wegens het feit dat hij
25 jaar als werkman de zaak heeft ge
diend. Als blijk van waardeering mocht
hij\van zijn firma een enveloppe met in
houd ontvangen en wat er bij behoort,,
een vrijen dag. Zijn collega's boden
hem een geschenk van praktischen aard
in zijn gezin aan.
Uit ZBèd-Beveland.
- Naar aanleiding van het overlijden
van de heer Dirk de Koning, oud-ge
meentebouwmeester, oud-directeur der
gasfabriek, oud-leeraar aan de gemeente-
H. R S. en Burger Avondschool te
Goes schrijft de 'daar verschijnende
Zeeuw" o.a. het volgende.-
Met den heer De Koning is weer een
dier e igenaardige figuren heengegaan,
die hun stempel drukken op den bree-
den kring hunner omgeving en wier ar
beid, vooral bij de ouderen, nïet licht
in het vergeetboek zal geraken. Want
een f i g u u r was hij, een man die im
poneerde door meer dan eene uitne
mende eigenschap; en een eigenaar
dige figuur, vooral hierom, dewijl hij
in menig opzicht anders was dan >Ie
andere mensehen. Meer dan een halve
eeuw handhaafde hij in Stad en land
zijn goeden naam als architect; menige
minder eerlijke aannemer van werken
onder zijn beheer zal hem in zijn liart
meermalen hebben verwenscht, maar
ook menige werkman heeft hem open
baar geprezen vanwege zijn onwrikbaar
karakter strikte eerhjkheid. en niemand
en niets ontziende rechtvaardigheid. In
dien alles had kunnen opgeteekend wor
den, wat werklieden omtrent hem op
dit terrein tot zijn eer hebben verteld,
het zou een boekdeeltje kunnen vullen.
In dien geest zal dan ook nog lang over
den heer De Koning gesproken worden.
Ook als gemeente-ambtenaar laat hij de
herinnering na van een hoogst bekwaam
man die stipt en getrouw en onderge
schikt zijn „meesters" diende. Het groo
te publiek zal zeggen dat hij weinig
vriendelijk en toegankelijk was, doch
wie met hem in nauwe aanraking ge
weest zijn, zullen nog lang van hem
gewagen, dat hij iemand was, met wien
men gaarne omging, van wege zijn
degelijkheid en zin voor recht en waar
heid."
Uit Walcheren.
Uit Domburg bereikt ons het be
richt van den dood van den heer II. AI.
Kesteloo, die 40 jaar lang, nl. tot 1915.
gemeente-secretaris van Domburg en Aag4
tekerke was, en voorts gemeente- en ker-i
kelijke ontvanger en brievengaarder te
Domburg.
Maar nog meer dan wat hij in dal op
zicht deed, zal zijn naam blijven leven
door hetgeen hij deed op 't gebied van
archiefstudie. Zijn voornaamste werk in
dat opzicht is de uitvoerige bewerking
van de Stadsrekeningen van Middelburg,
welke bewerking, uitgegeven door het
Zeeuwsch Genootschap der Wetenschap
pen, de merkwaardige bijzonderheden
dier rekeningen onder het bereik van
velen heeft gebracht.
Bovendien deed hij veel voor het op
sporen vïèi de plaatselijke geschiedenis
in zijn omgeving. Hij heeft verscheidene
studies gepubliceerd over Walcheren en
over Domburg, Aagtekerke en Oostka-
pelle.
De laatste jaren was hij bezig aan ebn
Idiotikon van Walcheren, een verzame
ling woorden en uitdrukkingen uit het
Walchersch dialect.
De overledene was ridder ittt de orde
van Oranje-Nassau.
'Distributie te Domburg
Iu de week van 2430 September
a.s is verkrijgbaar op bon No. 25 1
ons Havermout No. 26 2 ons kaas No.
27 2 ons gele zeep. No. 7 der Suiker-
kaart 2i/2 ons suiker.
Woensdag, 25 Sept. ö.s. van. 9—12 u.
uitreiking van Broodkaarten op vertoon
der rantsoeneeringskaort.
De ïiog niet ingewisselde klompenbons
moeten voor 1 Oct. a.s. bij den winkelier
ingeleverd zijh, daar zjj na, dien datum
zijn vervallen.
Distributie te Serooskerko vön
23 Sept. tot 28 Sept.:
Aardappelen bon 9: '4 Kilogram;
Kaas bon 20; 100 gram;
Suiker bon 7: 250 Gram.
Distributie te O o s t k a p e 11 e. Van
23 tot 28 September:
Aardappelen op bon no. 8: 4 K.G.;
Peulvruchten op bon no. 4: 250 Er.;
Op rijstbon no. 5: 50 Gr. vermicelli;
Gort op bon nio. 19: 100 Gr.;
Kaas op ton na 18: 100 Gr.; f
Suiker op bon no. 7: 250 Gram.
Bij E. W. Flipse is te bekomen pak-
meel en sago volgens huisnummers 298
en terug, haar de lijst van hen, die dien
worigen keer niet hebben ontvangen.
Kaarsen zijn te bekomen bij A. Wilt
leinsen voor kwartiergevers zonder gas
en houders van paarden.
DESENTHVAfilNGEN.
SLAGERS.
De Directeur van het Gemeentelijk
Distributie Bureau maakt bekend dat de
bons voor vleesch door de slagers op
zijn bureau (afd. Administratie Levens
middelen. Bovenkamer) moeten zijn inge
leverd vóór Dinsdagmiddag 24 Septem
ber e.k. 12 uur.
Middelburg, 23 "September 1918.
De Directeur voornoemd:
H. P. STAAL'.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Het reizen per vlieg
tuig in de toekomst.
Het is een uitzicht met verrassende en
bijna ongelooflijke horizonten, dat M. J-
Hofstee, le luit.-vliegenier in dit sober
en zakelijk geschreven boeltje opent.
Maar we zullen het wel laten ook maar
over één van zijn voorspellingen hef
„onmogelijk" uit te spreken. Dat na den
vrede de reismachine in de plaats van
de vechtmachine zal komen, lijkt ons
even. onaanvechtbaar als het betoog dat
juist het gereed maken van een groot
aantal geschikte landingsterreinen het
beste middel is om de ongelukken zoo
veel mogelijk te voorkomen. Juist de
zakelijke betoogtrant, zonder fantasie,
maalcf dit boekje zoo interessant, al lijkt
de voorspelling van een luchtreis naar
Indiê op 't eerste gehoor, wat gewaagd.
De coöperatieve ver
bruiksvereeniging*
In de bij de Erven J. J. Tijl te Zwolle
gepubliceerde uitgaven van het Centraal
Bureau voor sociale adviezen verscheen
een tweede druk van „De coöperatieve
verbruiksvereeniging, bewerkt door G. J.
D. C- Goedhart, voorzitter van den Ned.
Coöp Bond.
Het doel van 'dit boekje is vooral te
leeren wat een coöperatieve vereeniging
is en hoe zij wordt opgericht en be
heerd. Modelstatuten zijn er als voorbeeld
in opgenomen.
De gemeentewet en
hare toepassing.
Van deze bij N. Samsön verschijnende
uitgave van de gemeentewet, bewerkt
en toegelicht door J. W. A. van Loe-
nen met medewerking van mr. H. Blau-
pot ten Cate (inmiddels overleden) ver
schenen aflevering 4 efn 5 van het derde
deel. behandelend de artikelen 232—254.
Zij bevatten evenals de vórige afleverin
gen van dit nuttige wérk een zeer uit
voerige opgave van beschouwingen en
beslissingen.
