HIDDELBURGSCHE COURANT. No 218, Maandag 16 September IM, li»' Jaarpas Abono, prill r* BolbBTg ^«.11». «UMIÜ8B» en Gtaes 11,4»; If f**1 ,1.75- AÜvertnlï®1 ®l celt per ttM Kï HIjooowmM wd IBH*"» FamliieberiAl*» Ba «taAbMBlgtapH Wt 1—7 «Bin flovensfftaridö advertenlifcprjjzen wOrdtn Wel 20$ «Mdtoa Tprfioogd, (TQOR HEN DIft HEEN GINGEN. Wanneer een of ander groots ch werk Bot een -gelukkig einde is gebracht, zijn Üe taénschen meer geneigd tot huldiging vaïi hen die het volbrachten, danf wan- beer zij lam werk midden-in moeten (overdragen. Het nu afgetreden ministerie (draagt in alle groote kwesties öen on- ntoltiooiden arbeid aan het nieuwe ka binet over. De Grondwetsherziening moet bog aangevuld worden door de uitwer king van art. 192 in een onderwijswet; Ben opzichte van de financiën zitten we jnog midden in de belastinghervormingen wan mr. Treub, die intusSchen al weert wpheel onvoldoende zijn geworden; dd règeling van distributie en productie heeft tol van nog onopgeloste en1 toch drin gende vragen gesteld; in de buitenland- Bche z-akert* is heelemaal geen sprake vjati een einde, zoolang de oorlog voort- woedt, en ons lederen dag voor nieuwö moeilijkheden stelt. Daarin is een verklaring te \in(Öen wan het toch zeker opmerkelijke feit dat het heengaan van een ministerie, dat eoo'n enorm zware taak heeft verricht, eoo ïus'lig wordt opgenomen, al zal ookj iedereen dadelijk erkennen, dal dit heele^ maal geen uiting is van gebrek aan waardeering. Van mr. Cori van der Linden en mr. ■Loudon hoort men nooit anders dan met 1de grootste erkentelijkheid spreken, - of het moest zijn door sommige dwepers) die in hun loorlogsroes meer aan de hun' sympathieke oorlogspartij denken dan aan de belangen van hun' eigen land. Minister Treub moge dan al soms de minder; goede uitvloeisels van zeer groote ener-, gie en zelfbewustheid hebben laten zien,, geen mensch is er die ontkenden zal dat hij door zijn vastberadenheid en, enorme kennis aan ons land geweldige diensten heeft bewezen. En ook van den veel bekritiseerden, zelfs belasterden' Po'.thuma gelooven we, dat verreweg de meeste menscben in oitS land niét mee gaan met den goedfcoopen spot van stom- migen, en dat zij, thans meer 'dan, een paar jaar geleden, het goede erkennen £n een arbeid, die zijn weerga, niet bad in omvöu rrijkkeid, en die een gebied betrof waarop niemand ook maar eeni«e ervaring hezat. We doen aan de verdiensten van de andere ministers niet tekort, wanneer we de namen der vier bovengënpemdeto apeciaal op den voorgrond stellen. Mis schien dal later, meer dan nu mogelijk^ is, -ook meer licht wordt geworpen |Op hetgeeu door Minister Bosboom werd gedaan om een geheel onvoorbereid leger tot een weermacht te maken die zooveel het in onze positie mogelijk was, aan de oschen van een modernen oorlog voldeed. Men denke zich weer eens terug in dö eerste maanden van den oorlogstijd, teen er ipusachtig veel, ook- do,or dezerf [Minister is gedaan, een arbeid die vrijwel geheel genegeerd werd toen hij om een, in vergelijking daarmee belachelijke niei- tigheid'weggejaagd werd. Voor Minister Bosboom goldt in het bijzonder wat we hierboven opmerkten Dver het wegblijven van een huldiging voor hem die midden in zijn werk moeC heengaan Als de oorlog na twee jaar Was afgeloopen geweest, lioe zeer zou dan niet ook zijn aandeel in het nationale werk van dit ministerie zijn gewaardeerd En nu geldt voor de anderen hetzelfde. Heel Nederland., ook de volksvertegen woordiging, heeft in de eerste jaren met volledige, vertrouwende overgave de be scherming van de landsbelangen overge laten aan het ministerie, dat vooral in, den aanvang het rustige middenpunt in den. cycloon was. Later kwam ook de inmenging van de Kamer terug, de mee- ningsuiting in de pers. En dat Was goed, want een regeering zonder kritiek, mist een heilzaam tegengift tegen te eenzijdige behandeling der zaken. Maar al 'gebeurde toen ook, wat ge beurt bij ieder ministerie dat lang pnn 't bewind is; al stapelden zich ook in den loop der jaren steeds meer grieven op, tegen de re-geeringsmannendie, als ieder tmder, wel eens mis zagen, toch is ei* nu bij hun heengaan alle reden om niet alleen te letten op de minder gelukkige taomentën van het laatste jaar, doch nlle licht te doen vallen op het krachtige beleid van de voorafgaande tijden, en Op de oezadigde, maar flinke houding tegenover liet buitenland in deze ge- hecle periode. - In het Hand. is onhmfgs het denkbeeld fceopperd om als een hulde aan fle ver diensten van de nu afgetreden ministers hun een dubbel pensioen IC scheuken;. ZoQ iets zbu inderdaad in overeenstenf- ming zijn mei de zoq vaak toegepast^ methode om aan een zegevierend krijgs overste jcrf vlootvoogd een jaargeld toe< te kennen. "Wat deze ministers gedurende vier jaren hebben gedaan voor hun land, is zeker niet minder waard dan een. ge slaagde veldtocht, of een goed afgeloo- pen zeeslag. .Voor 't oogenbiik zouden! we ook geen oeteren vorm weten; hef uitdeelen ven ridderorden, dat toch al minder waarde heeft, is in den oorlogstijd geheel en al gestaakt. De huidige regeering, van wie een voor stel in dien geest zou moeten uitgaan^ zal waarschijnlijk spoedig gelegenheid hebben, haar oordeel pver de vorige regeering uit te spreken, n± hij het tö verwachten voorstel van "Wijnkoop pui het Ministerie-Gort van der Linden in slaat van beschuldiging te stellen. Als de dingen den loop nemen, dien zij behooren te nemen, dan kan <dat voorstel tengevolge hebben het omgekeerde van wat het bedoelt, n.l. eei) uiting van' groote waar- deeriog. s Ei1 is üolg iets wat heenging, n.5. do oude Kamer. De rol die zij gespeeld heeft, geeTC echter weinig aanleiding tot warme geest drift. Dat zij onmachtig was uit haar piidden een ministerie te vormen bracht baar reeds dadelijk In een verzwakte positie, die oog zwakker werd, toen de crisis-omstandigheden uit den aard der zaak eeu versterking van het centrale gezag teïi gevolge hadden. "De pogingen die de Kamer later deed om weer een Peel van heL vroegere gezag terug te krijgen, zijn niet alleen, tengevolge van de tijdsomstandigheden mislukt. Zij onder vond telkens dat liaar uitspraken kracht misfen, juist omdat zij niet in staat was bij verdrijving van het kabinet, een ander in haar plaats te .stellen. Wel is zij enkele malen tegen eeij Minister opgetornd, maar noch bij de verdrijving van mr. Treub, noch bij de wegjaging van Minister Bosboom, npch bij de pogingen tot een dergelijke be handeling van Minister Posthuma, heeft zij veel sympathie in het land onder, vonden. Integendeel. Zelfs van het gr,opt- werk «lat zij volbracht, de Grond» wetsherziening, kan gezegd worden, dit de belangstelling in het land beneden peil was, en dat het welslagen veel meen te danken was aan liet wijze beleid van Minister Cort van der Linden, dan nan het overleg van de Kamer. Zij heef? hard gewerkt, dat moet tot haar eer worden nagegeven. Maar een, leidende rol heeft zij niet gespeeld in den meest gewichligen tijd welken ons land in de. laatste eeuw beleefde. NEDERLAND EN DE OORLOG. De vliegeractie. Het eind van het onstuimige weer en de nieuwe periode van lichte maan hoert gisteren, Zondag, de Engelsche vliegers weer boven België gebracht. Vooral 's middags was het gedonder van het afweergeschut zeer hevig. Vier Engelsche vliegtuigen zijn gis terenmiddag gedwongen geweftst binnen ons gebied ne»r te komen. Ongeveer half vijf kwam een tweedekker over Z. Vlaanderen naai- Vlissingen vliegen en de honderden wandelaars op dezen mooien Zondagmiddag konden den groe ten vogel in snelle vlucht zien aanko men. Al spoedig bleek dat hij op neu traal gebied wilde dalen en dit geschied" de dan ook in de omgeving van het middenreduit onder Souburg. De machine was bemand door den Engelschen luite nant Lisier en den Canadeeschen luite nant Cox. Deze laatste was aan den lin kerschouder vrij ernstig verwond. Beide jonge mannen, die mededeelden hoven Brugge bommen te hebben geworpen, ven hun eerewoord en warden in hotel Albion ondergebracht. De tweede machine kwam 111 de Deur loo terecht en zonk aldaar. De beide zich in deze machine bevindende 'En gelsche luitenants W. H. Mars en E. Pouwer wisten zich al zwemmende bo ven water te houden, totdat een Nbder- Iandsch marine-vaartuig hen opnam en naar Vlissingen bracht; daar beiden licht gewond waren werden zij naar Middel burg ter verpleging overgebracht. Ook te Cadzand moest een vlieg machine Zondagmiddag omstreeks vier uur dalen, daar zij door het Duitsc.be afweergeschut in den benzine-bak ge troffen was, en geen benzine meer luid. Zij was bemand door twee Engelschen, nl. kapitein "Wr. R. Ilarixson en 2en luitenant C. Thomas, die beiden werden geïnterneerd. Zondag-middag na vijf uur landde even builen Z i e r i k z e e aan den Ouden,weg een vliegmachine, een tweedekker met, twee joïige Engelschen, waarvan één ge wond was aan den voet. Direct was men van militaire zijdd ter plaatse '?n werden de noodige maat regelen genomen tegenover de vliegers! en het inmiddels teestroomende publiek. Per as werd de verwonde naar het militair, hospitaal vervoerd. De vliegers van het bij Zierikzee ge lande vliegtuig deelden mee, dat zij om 12 uur te Havre waren opgestegen. Zij waren over Brugge, Gent, Dixmuiden en Zee brugge gevlogen. Bij Brugge waren zij in gevecht geraakt met 7 Duitsche vliegers.' Bloedverlies van den gewonden waarnemer was oorzaak van do landing. Zaterdagavond deed een beschieting van de kust van uit zee de huizen te Sluis dreunen. De ontploffing der projectielen kon men daar duidelyk zien. -9 De „Koningin-Regentes". Iiavas seint uit Kopenhagen: Een gedeserteerd Duitsch matroos, deel uitmakende van de onderzeerschta strijd krachten station-Emden, gecommandeerd door korvet-kapitein Krause, verklaart, dat het Nederlandsche hosiplaal schip Konin gin Regentes" 6 Juni j.L getorpedeerd is door de duikboot U 86, belioorende tot het station Emdpn en staande onder be vel van den luitenant Ier zee 2e klasse 'Patzig. .Wolff seint naai- aanleiding van het bovenstaande Hoe dom onze tegenstanders derge lijke berichten verzinnen, blijkt in dit geval duidelijk hieruit, dat de U 86 zoo wel als genoemde officier van het laatst van 'Mei tot midden Juni zich in de haven bevonden. Op een mijn geloopeln. De logger „Petronella" heeft te IJmui- den aangebracht een matroos en een scheepsjongen van den logger Petro nella S.CH 106", die door een mijn- ontploffing gezonken is. De vijf andere opvarenden zijn omgekomen. De IJmuider logger „Jean Paul" IJm. 271 is eveneens vergaan, waarschijnlijk mede door een niijnon tplofiïng. Van de .opvarenden, 13 personen, werd niets meer ontdekt, zoodat deze waarschijnlijk om het leven zijn gekomen. DC0TXVI3UTT& EN PBODUGTES. Onsbrood, Naar de .„Tel." meldt, zal, tijdelijk al thans, de tarwebloem, waarvan ons zoo genaamde wittebrood gebakken wordt, be staan uit een mengsel van zuivere 'arwe- bloem en roggebloem. Het lijnmeel, het welk (in klein percentage trouwens) er in voorkwam, is reeds eenige weken uit de mélange verdwenen, maar ook het aardappelmeel, dat voor niet minder dan 40 pCt bijgemengd werd, zal tijdelijk ach terwege blijven, tot van den nieuwen oogst weer voldoende verkregen is, om in het geheele gemaal als bijmengsel ge bezigd te kunnen worden sen worden gebezigd. Zulke plekjes vindt men in bijna eiken tuin, aan, de hoeken en langs de kanten van vele perceelen, bbuwland. Van regeeringswege worden thans maatregelen genomen, om een Hin ken voorraad zonnebloempitten voor zaai zaad in te Zamelen 'en beschikbaar te houden tegen het aanstaande voorjaar. Deze inzameling zal geschieden door het Rijkskantoor voor Vleesch en Vellon, op overeenkomstige wijze als de inzame ling van beukennoten is geregeld.. De minister van landbouw heeft be paald: Het is verboden zonnebloemzaad af te leveren, te vervoeren, le verwerken of te doen verwerken. Het is verboden zonnebloemzaad als voedermiddel voor dieren te gebruiken. Het verbod van aflevering en vervoer van zonnebloemzaad is niet van toepas sing, voor zoover de allevering geschiedt aan door het Rijkskantoor voor Vleesch en Vetten aan te wijzen personen. De minister van landbouw zal vaststel len den prijs, waartegen zonnebloemzaad zal kunnen worden afgeleverd aan voor noemde personen. Te Helmond worden de zonnebloe men Opgekocht 15 tot 25 cents per stuk. van 2—4 uur afhalen, van één pak kaar sen, alleen voor gezinnen, zonder gas licht, Distributie le Oostkapelle. Van 16—21 Seph: 4 K.G. aardappelen op bon no. 7; 250 gram erwten op bon no 50 gram havermout op bon xwv 13; 400 gram' kaas op bon na. 17; en 250 gram suiker, op bon no. 6. Distributie te Domburg. In dn week van 17—23 Sept. is verkrijgbaar op bon no. 21. 1 ons rijst; 22: 2 ons kaas; 23: zoolang voorradig J/a ons ver micelli. Bekend wordt gemaakt, dat door den minister van L., N. en II. de maximum prijs van volle melk meting, van 15Sept. 1918 voor de gemeente Domburg is ge bracht op 15 cent per li. De familie Dekkers te Domburg ontving bericht, dat haar kleinzoon en broeder Jan Adriaan in Engelschen dienst aan het Fransche front op 3 Augustus l.L is gesneuveld en te La NeVaillo begraven, lit Siai m FroMi. Uit ïnta-Boveinna. De rijksklerk 3e klasse M. Roes-> mann is met ingang van 1 October a.S. verplaatst van Hansweert naar Mid delburg (kantoor der directe belas tingen). Uit Middelbar^. Men verzoekt ons te melden, dat hier ter stede, te beginnen met mor gen, een collecte zal worden gehouden met gesloten verzegelde bussen, ten be hoeve van het fonds van weduwen en weezen van de overleden leden der Ned Vereeniging „Het Vaderland Getrouw" te 's Gravenliage. Het Middelburgsch Muziekkorps zal óp Vrijdag 20 Sept. ten 8 uur op het Mor lenwater egn muziekuitvoering geven. Bij deze aankondiging werd ons nog hel volgende meegedeeld Wegens het wederom plaatsen van kermisvermakelijkheden op liet Molen water is dit de laatste muziekuitvoering. Vit Noard-Bevefantf. Was reeds Vrijdag bij een land bouwer onder Colijnsplaat een koe gebarsten, Zaterdag verloren nog twee landbouwers in tlie gemeente door de zelfde oorzaak een rund Voor de be trokkenen een belangrijke schadepost, voor de ingezetenen een, aardig buiten kansje, daar het vleesch gedistribueerd werd tegen f 1,25 per Kilo. Huisslachting van runderen Het bureau voor mededeelmgen inzake de voedselvoorziening meldt: In verband met de in de Staatscourant van 9 dezer gepubliceerde bekendmaking van den minister van landbouw omtrent de huisslachtingen van runderen, kan nog het volgende worden medegedeeld. Huisslachtingen van runderen zullen alleen worden toegestaan aan hen, die uitsluitend hun bedrijf uitoefenen als landbouwer o7 veehouder. De aanvragen moeten schriftelijk bij de plaatselijke correspondenten worden ingediend met vermelding van juisten naam en adres, de soort van het te slach ten rund en de grootte van het gezin (kinderen beneden den leeftijd van één jaar niet meegerekend.) Toestemming tot het slachten van een rund zal niet worden gegeven aan hen die foutieve opgaven voor de inventari satie "hebben ingediend of gteweigerd heb ben hun handleekening te plaatsen, onder de opgaven van de inventarisatie. Even min krijgen zij toestemming', 'die clan destien geslacht of frauduleus vervoerd hebben of hun medewerking niet ver leend hebben aan het rijkskantoor voor vee en paarden voor de beschikbaarstel ling van vee voor biunenlan^dsch gébruik Vit V.ïiEMEgon - Zaterdag liebben de verschillende vakorganisaties te Vlissingen weder vergaderd in verband met de schaarschle van levensmiddelen daar ter stede. In deze vergadering, welke in bet Con certgebouw gehouden werd, voerden ver schillende sprekers het woord. Zij wezen erop dat de levensmiddelen-commissie te Vlissingen geen schuld heeft, daar deze alle pogingen in het werk stelt om tq trachten het voedselrantsoen te kunjnen verhoogen. Men dient dus in, deze com- imissie vertrouwen te stellen en af le wachten welke resultaten men ia Dien Haag zal krijgen na de herhaaldelijk ge dane verzoeken om meerdere aardappe len en anders aanvulling van het tekort aan aardappelen door andere voedings middelen. Zonnebloemen en de vet schaarschte. De minister van Landbouw brengt ter algemecne kennis, dat de teelt van zonnebloemen als landbouwgewas op groote perceelen niet is aan te bevelen omdat de opbrengst aan zaad slechts 650 tot 1000 K.G. per H A. bedraagt, waaruit niet meer dan 20 pet. olie, of 130 Lot 200 K.G. per H A. te winnen is, terwijl uit koolzaad met eene op brengst van gemiddeld 2000 K.G. zaad per H.A. 37.5 pel. olie verkregen wordt, wal overeenkomt met 750 K.G. per H.A. Een verder bezwaar tegen de groot cultuur van zonnebloemen is de groote moeilijkheid aan het drogen der zaden verbonden. De minister meent echter wel te moeten wijzen op het nut riin den algemeenen verbouw van zonnebloemen op allerlei perceeltjes, z.g. verloren hoekjes, die üiet voor voedingsgewas- Uil KWalcheroa. In verband met de ontworpen maar iiog niet door de Tweede Kamer afge- landelde havenuilbreiding van'Vlissingen (zie Tweede Blad der Middelb. Crt. van. Zaterdag 25 Mei 1918 no. 121) is men Zaterdag begonnen opmetinlgen le doen voor de daarbij in mogelijk uitzicht ge stelde nieuwe Marinehaven en. Werfha- vens. Deze laatste zouden, zooals meil weet, kotr.cn te liggen tusschen Oost- Souburg en Rilthem, de Marine-haven ten Oosten van de voorgestelde ver gToote buitenhaven. Met het graven van galen ten oehoe ve van de aanplanting met hoornen op den Ooslelijken dijk langs het kanaal door Walcheren door den Rijkswater staat, die het werk heeft aanbesteed, is reeds dit jaar vroeg begonnen. Werd de Westelijke dijk bij gedeelten aangeplant, thans is geheel de Oostelijke dijk vanaf Vlissingen tot Middelburg van gaten voorzien. De nieuw benoemde burgemeester van Arnemuidcn, de heer F. Blok. zal WjOen'dagmiddag in een vergadering» vim den gemeenteraad worden gcinslal leerd, na uoor een eerewacht te paard aan de grens dp~ gemeente te zijn inge liaald In den ouderdom van 57 jaar i> Je Vee re overleden de heer J. W. Götzke, oud-lid van den Raad en daarna wet houder van "Veere, verdienstelijk copü.st, secretaris der Vereeniging „Nut en Ge noegen". Distributie te Nieuw en Sint Joosland. Van 16—21 Sept. verkrijg baar op bon 00. 20. een half pond sui ker no. 21; 2 ons erwten; no 22- 1 ons kaas (16 cent); no. 4 kinderkaart: een half pond suiker; no. 5 kinder kaart 1 pak kindermeel. Dinsdag 17 Sept. van 2—4 ,uur afhalen vetkaarlen 2e periode legen betaling van 2>/a cent per gezin; Woensdag 18 Sept Uli ZoeawEch^in&ndereï» tX IX Zaterdag zijn te Axel tijdens de maritdrakle een paar fietsen gestolen: één van den lieer J. G. Bom, arts tel Axel en ëén van den, heer van Wijk, koopman te Sluiskil. POLDERBENOEMINGEN. Bij Kou. besluit zijn benoemd in, de provincie Zeeland: tot gezworene van den Koningin Emmapolder, A. Borm ie Hulst; in het bestuur van den Mossel- polder, tot dijkgraaf C. J. de Zwart, t« Hoek, en tot plaatsvervangend dijkgraaf Barbé, te Philippinetot lid van het dagelijksch bestuur van het waterschap de Hoogerwaardpolder, provinciën Noord- Brabant en Zeeland, F. M Boot, le Ril- Jand-Balh. Gisterenmorgen trad na een afwezig heid van 4 jaar wegens militairen dienst bi het Fransche leger, in de Waalsche kerk alhier ds. Ch. le Cornu weder voor zijn gemeente op. Onmiddellijk na dat hij den kansel had beklommen, ver hieven de aanwezigen, zich van hun ze tels als een blijk van stille hulde aan him leeraar, en zongen hem toe Psalm 68 vers 1 en 2. Na diet gebruikelijke gebed enz. begon de heer Le Cornu zijn rede, die door de in groolen getale opr gekomenen met aandacht werd gevolgd. De heer Le Cornu zeide zeer ontroerd te zijn, na een afwezigheid van 4 jaar weer te Middelburg den dienst te kun nen leiden. Hij dankte de gemeentenaren voor het bewijs hunner hulde, en zijn collega's de lieeren dr. J. P. Cannegieter en ds, B. de Ligt voor hunne tegenwoor digheid, om vervolgens uiteen te zeiten, dal hij, toen 'in Augustus 1914 de tijding kwam, dat aan Frankrijk de oorlog was verklaard, niet geaarzeld had zijn vader land te dienen, waar het. volgens hem', om een rechtvaardige zaak ging. Hij had er dan ook geen berouw van, dit besluit te hebben genomen. Spr verheerlijkfc verder in zijn rede Frankrijk en de Fran- sclien en betoogde ten slotte, dat het weliswaar niet God's wil is, dat oorlog wordt gevoerd, maar God dezen gruwel toch toelaat, omdat hij nu eenmaal de menschen heeft geschapen met een eigen wil en hen in hun daden vrijlaat. De menschen zijn geen machines. Zij zelf moeten kiezen lusschen goed fcn kwaad. Als zij het laatste kiezen, dan is dal hun schuld, en niet die van God. Deze If an, gezien de aan de menschen gege- n vrijheid van handelen, niet ingrijpen. Zondag 29 September hoopt de lieer Le Cornu te spreken over Salonild, KaVEftfcr. Stoet Beroepen te Westereinden (toez., Gr.): G. de Vries te Stedum. Aangenomen naar Nieuw-Weerdinga (Dr.): J. J. Woldendorp te Molkwe.-um (Fr.); naar St. AnnoJandA. G. Ooster huis te Ternaard (Fr.). Bedankt voor Knommeniedijke A. H. J. le Gras te Egmoïid-Binneii en h/d. Hoef. GPe-rol Kerken- Beroepen te Wassenaar: F. 'A. t. d» Heyden Gz. te OudshOom.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1918 | | pagina 1